Αλληλεπιδραστικός Ραδιοφωνικός Σταθμός Μέσω Διαδικτύου (E-Radio) Α. Σοφός 1, Δ. Σπανός 2, Π. Κεφαλάκης 3, Δ. Γεωργαλλίδης 4 1 Επίκουρος Καθηγητής ΠΤΔΕ, Πανεπιστήμιο Αιγαίου lsofos@rhodes,aegean.gr 2 Εκπαιδευτικός Β /θμιας Εκπ/σης, MEd dimitris.spanos@gmail.com 3 Εκπαιδευτικός Β /θμιας Εκπ/σης, MSc pavlos.kefalakis@gmail.com 4 Εκπαιδευτικός Β /θμιας Εκπ/σης, MSc dgeorgalidis@sch.gr Περίληψη Η εξέλιξη του Διαδικτύου, η ευκολία πρόσβασης σε αυτό και οι ολοένα αυξανόμενες ταχύτητες που προσφέρονται από τους παρόχους, έχουν καταστήσει εφικτή την ανταλλαγή διαφόρων τύπων δεδομένων μεταξύ των χρηστών. Στα δεδομένα περιλαμβάνονται κείμενο, εικόνες, βίντεο και ήχοι. Το αντικείμενο της εργασίας είναι η παρουσίαση ενός αλληλεπιδραστικού ραδιοφωνικού σταθμού που εκπέμπει μέσω του Διαδικτύου (e-radio). Πρόκειται για μια εφαρμογή Διαδικτύου, η οποία επιτρέπει στους χρήστες να μην είναι μόνο παθητικοί δέκτες ακροατές, αλλά να καθορίζουν μέσω ιστοσελίδας το περιεχόμενο των ηχητικών δεδομένων που εκπέμπονται από το ραδιόφωνο. Στην πρώτη ενότητα αναλύονται οι έννοιες της αλληλεπίδρασης και του Διαδικτυακού ραδιοφώνου. Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα χαρακτηριστικά και οι λειτουργίες του συστήματος, τα οποία βασίζονται στις τεχνολογίες των βάσεων δεδομένων, της αναπαραγωγής ήχου και της μετάδοσης ήχου σε πραγματικό χρόνο (broadcasting streaming). Η εργασία ολοκληρώνεται με παράθεση μελλοντικών επεκτάσεων του συστήματος. Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη για οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο στη διεύθυνση http://195.251.185.15/eradio/. Λέξεις κλειδιά: αλληλεπίδραση, μιντιακή αγωγή, Διαδικτυακό ραδιόφωνο 1. Εισαγωγή Η ιδέα της χρήσης του ραδιοφώνου ως καταλυτικής επικοινωνιακής τεχνολογίας έχει τις ρίζες της στον Betrol Brecht, ο οποίος το 1932, ένα χρόνο πριν την άνοδο του Hitler στην εξουσία, παρουσίασε την προσέγγιση του σχετικά με την αξιοποίηση του ραδιοφώνου. Το ραδιόφωνο, σύμφωνα με τον Brecht (1927), πρέπει να μετατραπεί από ένα μέσο παροχής και διανομής πληροφοριών σε τεχνολογία αμφίδρομης επικοινωνίας. Σε αυτήν την περίπτωση θα αποτελούσε ένα δυναμικό σύστημα στη δημόσια ζωή, γιατί δεν θα έκπεμπε μόνο, αλλά ο δέκτης θα είχε τη δυνατότητα να αναμεταδώσει και να ενεργοποιηθεί σε σχέση με την οργάνωση και την παραγωγή αντιπροτάσεων στο καπιταλιστικό σύστημα διαχείρισης της κοινωνικής πληροφορίας. Η τότε ουτοπία του Brecht μπορεί σήμερα να υλοποιηθεί με τις ΤΠΕ. Οι διαδικασίες της παγκοσμιοποίησης, της ψηφιοποίησης των δεδομένων και σύγκλισης των τεχνολογικών προτύπων επικοινωνίας ανοίγουν διευρυμένα πεδία που ξεπερνούν
ακόμα και την προσέγγιση του Brecht για μια αμφίδρομη επικοινωνία, ενώ παράλληλα διαμορφώνουν σε μια διαδικτυομένη αρχιτεκτονική επικοινωνίας εναλλακτικές δομές επικοινωνίας και οργάνωσης φορέων και οργανισμών (Kron, Σοφός 2007, 23-47). Σε αυτό το πλαίσιο ο χρήστης αναλαμβάνει διευρυμένους ρόλους και μπορεί να δράσει στο Διαδίκτυο ως αναγνώστης/συγγραφέας, π.χ. σε ένα ιστολόγιο. Ακριβώς αυτή η ιδέα αποτελεί βασικό υπόβαθρο στο οποίο στηρίζεται το θεωρητικό μοντέλο της Παιδαγωγικής των Μέσων, η «ενεργή εργασία με τα Μέσα». Η ενεργή εργασία με τα Μέσα προσανατολίζεται στη δράση των μαθητών, στην επεξεργασία και τη διαμόρφωση πεδίων κοινωνικής πραγματικότητας με τη χρήση των μέσων (έντυπα, φωτογραφία, βίντεο, ραδιόφωνο, Η/Υ) (Schell 2003). Σε αντίθεση με μια εργαλειακή προσέγγιση, τα μέσα έρχονται στην «υπηρεσία» των χρηστών και εκείνοι μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν ως μέσα για να διαμορφώσουν ένα επικοινωνιακό πλαίσιο. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για να φιλτράρουν πληροφορίες, να ενημερώσουν σχετικά με κοινωνικά φαινόμενα, να διατυπώσουν υποκειμενικά ενδιαφέροντα, να προβάλουν αντιπροτάσεις κ.ά. Αρκετές εκπαιδευτικές δραστηριότητες, στο πλαίσιο της αγωγής των παιδιών στα Μέσα, αξιοποιούν τη σύγκλιση των τεχνολογικών προτύπων για να διαμορφώσουν ένα πεδίο επικοινωνίας όπου οι μαθητές είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν κλασικά μέσα αξιοποιώντας παράλληλα τις διευρυμένες υπηρεσίες που παρέχει το Διαδίκτυο. Με τη δημιουργία Διαδικτυακών ραδιοφώνων οι μαθητές μπορούν να αναπτύξουν ποικίλες δραστηριότητες αναλαμβάνοντας διαφορετικούς ρόλους. Παρακάτω παρουσιάζονται συνοπτικά οι λειτουργίες που υποστηρίζουν Διαδικτυακά ραδιόφωνα από άλλα κράτη, που βρέθηκαν μετά από έρευνα στο Διαδίκτυο. Fun radio http://www.funradiolive.com/: Διαγωνισμοί, ψηφοφορίες, online παιχνίδια (σε μορφή flash), τα παιδιά μπορούν να στείλουν τις ζωγραφιές τους μέσω φόρμας και οι καλύτερες δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα, ενημέρωση για το πρόγραμμα του σταθμού. Εικόνα 1: Fun Radio και Zucchini Brothers Kid s Radio Show
The Zucchini Brothers Kid s Radio Show http://www.zucchinibrothers.com/: Ημερολόγιο με τις επερχόμενες δραστηριότητες των παραγωγών, φωτογραφικό υλικό, συνταγές, νέα. Rummi Radio http://www.rummiradio.com/: Online παιχνίδια (σε μορφή flash), δυνατότητα αίτησης αναπαραγωγής τραγουδιού (δεν υπάρχει αναζήτηση αλλά μια λίστα με όλα τα διατιθέμενα τραγούδια) Kids-radio http://www.kids-radio.de/: Εργαλεία chat και forum, ψηφοφορίες, ενημέρωση για το πρόγραμμα του σταθμού. Άλλα Διαδικτυακά ραδιόφωνα για παιδιά: http://www.kinderradio-kurzwelle.de, http://www.radijojo.de, http://www.kinderradio.ch, http://www.ndrinfo.de/programm/sendungen/mikado4.html Μέσα από την ανάλυση περιεχομένου των παραπάνω ραδιοφώνων για παιδιά, συμπεράναμε ότι οι εκπαιδευτικές καινοτομίες: προωθούν την μιντιακή αγωγή και εκπαίδευση των μαθητών, δίνουν τη δυνατότητα στους μαθητές να γνωρίσουν τον τρόπο παραγωγής και επεξεργασίας κοινωνικών θεμάτων σε μιντιακά περιεχόμενα, αποτελούν γέφυρες για την σύζευξη της σχολικής/ακαδημαϊκής γνώσης με τη βιωματική γνώση κα τις εμπειρίες, προωθούν την επικοινωνία και τη συνεργατικότητα μεταξύ των μαθητών, διευρύνοντας τη σχολική τάξη σε κοινότητα εργασίας συγκεκριμένων ενδιαφερόντων. 2. Φιλοσοφία του συστήματος Τα κυριότερα χαρακτητριστικά του e-radio είναι: 2.1 Αμεσότητα Οποιοσδήποτε είναι ελεύθερος να εγγραφεί στο σύστημα. Τα πεδία που πρέπει να συμπληρωθούν είναι: Ονοματεπώνυμο, Ιδιότητα (κλειστή επιλογή μεταξύ Εκπαιδευτικού και Μαθητή), Σχολείο, Πόλη, Νομός και μια έγκυρη email διεύθυνση. Μετά την υποβολή των παραπάνω στοιχείων, οι διαχειριστές αποστέλλουν στην email διεύθυνση το όνομα χρήστη και τον κωδικό, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην ιστοσελίδα για σύνδεση. Το συνδεδεμένο μέλος μπορεί να ανεβάσει αρχεία ήχου στο σύστημα συμπληρώνοντας μια φόρμα με τα παρακάτω στοιχεία: Όνομα/τίτλος (αρχείου), γλώσσα (κλειστή επιλογή), είδος και το αρχείο που πρέπει να είναι σε φορμά mp3. Προαιρετικά συμπληρώνονται ο καλλιτέχνης, ο δίσκος ενώ υπάρχουν και δύο πεδία όπου μπορούν να καταχωρηθούν στίχοι και σημειώσεις. Υπάρχει δυνατότητα τροποποίησης όλων αυτών των στοιχείων από το μέλος που πραγματοποίησε την καταχώρηση. Το αρχείο ήχου είναι άμεσα διαθέσιμο για αναπαραγωγή από το ραδιόφωνο. Δεν υπάρχει περιορισμός σχετικά με τον αριθμό των αρχείων που μπορεί να καταχωρήσει κάθε μέλος.
2.2 Δυναμικά μεταβαλλόμενο πρόγραμμα σταθμού Το πρόγραμμα του σταθμού είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα. Ο διαχειριστής μπορεί να ορίσει ένα ή παραπάνω είδη μουσικής ανά χρονική περίοδο της επιλογής του. Το πρόγραμμα διαμορφώνεται δυναμικά, που σημαίνει ότι ο διαχειριστής (ο οποίος διαθέτει ειδικό κωδικό σύνδεσης στο σύστημα) οποιαδήποτε στιγμή μπορεί να μεταβάλλει το πρόγραμμα του σταθμού. Έτσι, μπορεί να γίνει μια εναλλαγή μεταξύ των ρόλων του χρήστη, του παραγωγού και του διαχειριστή του σταθμού. 2.3 Δυνατότητες αναζήτησης και λίστα ακροατών Παρόλο που ο βασικός σκοπός ενός ραδιοφωνικού σταθμού είναι η αναπαραγωγή μουσικών τραγουδιών και αρχείων ήχου γενικότερα, όταν τα δεδομένα είναι αποθηκευμένα σε μια Βάση Δεδομένων, τότε υπάρχει και η αντίστοιχη δυνατότητα αναζήτησης των δεδομένων αυτών με διάφορα κριτήρια. Έτσι, παρέχουμε αναζήτηση τραγουδιών με βάση τον τίτλο του τραγουδιού, τον καλλιτέχνη, είδος μουσικής και γλώσσα. Για τα λοιπά αρχεία, υπάρχει αναζήτηση με βάση τον τίτλο και το είδος. Τα πεδία μπορούν να συνδυαστούν στην αναζήτηση. Από τα αποτελέσματα της αναζήτησης, ο επισκέπτης της ιστοσελίδας έχει τις ακόλουθες επιλογές: Επιλογή επάνω στον τίτλο του αρχείου, όπου παρουσιάζεται η καρτέλα του αρχείου ήχου για λήψη περισσότερων πληροφοριών. Αναπαγωγή κομματιού, η οποία συμβαίνει τοπικά, στον υπολογιστή του επισκέπτη. Προσθήκη στη λίστα ακροατών. Η λίστα φαίνεται στο δεξί μέρος της ιστοσελίδας και τα κομμάτια που υπάρχουν εκεί μπαίνουν σε άμεση προτεραιότητα αναπαραγωγής από το ραδιόφωνο. Η λίστα μπορεί να δεχτεί μέχρι και πέντε κομμάτια. Εάν η λίστα γεμίσει, μόλις γίνει αναπαραγωγή ενός από τα κομμάτια της λίστας, μια θέση αδειάζει και ο χρήστης μπορεί να προσθέσει ένα νέο κομμάτι. 2.4 Ενεργή μιντιακή εργασία Όπως αναφέρθηκε στην εισαγωγή, στο πλαίσιο της παιδαγωγικής προσέγγισης των μέσων (ενεργή εργασία με τα μέσα), εστιάζουμε με την εφαρμογή μας σε διαδικασίες αγωγής των μέσων, δίνοντας στα παιδιά ένα κίνητρο να παράγουν το δικό τους πρωτογενές υλικό. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού, δημιουργήσαμε τέσσερις επιπλέον κατηγορίες: Ιστορίες/Ποιήματα Συνεντεύξεις Ρεπορτάζ Αναγνώσεις/Αφηγήσεις Παρόλο που στην εισαγωγή νέου αρχείου οι κατηγορίες αυτές εμφανίζονται στο πεδίο είδος μουσικής, έχουμε διαχωρίσει την αναζήτηση αρχείων σε: αναζήτηση σε Μουσική-Τραγούδια και αναζήτηση σε λοιπά αρχεία, όπου περιλαμβάνονται τα αρχεία από τις τρεις παραπάνω κατηγορίες.
2.5 Διαλογικότητα Οι συνδεδεμένοι χρήστες της ιστοσελίδας, μπορούν από την καρτέλα ενός αρχείου να εισάγουν τα σχόλιά τους. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να ξεκινήσει ένας διάλογος μεταξύ του χρήστη που καταχώρησε το αρχείο και των υπόλοιπων χρηστών. Τα σχόλια είναι ορατά σε όλους τους επισκέπτες της ιστοσελίδας. Ωστόσο, θα πρέπει κάποιος να είναι συνδεδεμένος προκειμένου να εισάγει τα δικά του σχόλια. 3. Τεχνολογία του συστήματος 3.1 Τεχνολογίες αναπαραγωγής ήχου Η εξέλιξη της τεχνολογίας των υπολογιστών έχει διευκολύνει την αναπαραγωγή ήχων διαφόρων τύπων. Ο χρήστης έχει στη διάθεσή του πληθώρα τρόπων για να λάβει και να ακούσει ηχητικά αρχεία, τα οποία μπορεί να προέρχονται από ηχογράφηση με χρήση μικροφώνου και απλού λογισμικού, από audio CD με χρήση λογισμικού, ή από το Διαδίκτυο. Ανεξάρτητα από την πηγή προέλευσης των ήχων, η αναπαραγωγή τους είναι υπόθεση χρήσης μιας εφαρμογής. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε η προεγκατεστημένη εφαρμογή αναπαραγωγής πολυμέσων του Λειτουργικού Συστήματος, είτε να επιλεγεί μια από τις πολλές διαθέσιμες εμπορικές ή δωρεάν χρήσης. Για την αναπαραγωγή ήχου είναι απαραίτητη η ύπαρξη κάρτας ήχου. Η εφαρμογή που χρησιμοποιείται για το χειρισμό του ηχητικού αρχείου, δρομολογεί τα ψηφιακά δεδομένα από την κύρια μνήμη στην κάρτα ήχου. Η τελευταία αναδημιουργεί το ηχητικό σήμα, το οποίο αναπαράγεται από τα ηχεία που είναι συνδεδεμένα σε κάποια υποδοχή της. Μια τυπική εφαρμογή αναπαραγωγής ήχου παρέχει τουλάχιστον τις εξής δυνατότητες: Άνοιγμα αρχείου. Εκτός από όνομα αρχείου, μπορεί να δοθεί μια διεύθυνση Διαδικτύου στην οποία βρίσκεται η ροή ηχητικών αρχείων. Αναπαραγωγή αρχείου. Διακοπή αναπαραγωγής. Προσωρινή παύση αναπαραγωγής. Μετάβαση σε επόμενο / προηγούμενο σημείο αναπαραγωγής εντός του ίδιου αρχείου. Μετάβαση σε επόμενο / προηγούμενο αρχείο ήχου σε μια λίστα. Επανάληψη αναπαραγωγής του αρχείου, εφόσον αυτή ολοκληρωθεί (repeat). Ρύθμιση της έντασης ήχου. Υπάρχουν ποικίλοι τρόποι κωδικοποίησης / αποκωδικοποίησης (codecs) ήχου με αποτέλεσμα να υπάρχουν διάφοροι τύποι αρχείων. Τα αρχεία mp3 είναι ίσως τα πλέον διαδεδομένα στην κοινωνία της πληροφορίας, λόγω της ευκολίας λήψης, αναπαραγωγής και μετάδοσής τους μέσω του Διαδικτύου (broadcasting streaming). 3.2 Broadcasting - streaming Ο όρος streaming multimedia αναφέρεται σε δεδομένα πολυμέσων που παραδίδονται με συνεχή ρυθμό στον τελικό χρήστη, όσο τα μεταδίδει σε πραγματικό χρόνο (real
time) κάποιος παροχέας. Αναφερόμαστε περισσότερο στη μέθοδο με την οποία παραδίδονται, παρά στα ίδια τα δεδομένα. Στηριζόμενοι στην τεχνική streaming, παρουσιάστηκαν Διαδικτυακοί ραδιοφωνικοί σταθμοί, των οποίων το πλήθος συνεχώς αυξάνεται, ενώ αυτόνομες ραδιοφωνικές συσκευές με δυνατότητες Διαδικτύου (Internet radio devices) προσφέρουν στους ακροατές την επιλογή για λήψη ηχητικών ροών (audio streams). Μια ροή πολυμέσων είναι δυνατόν να μεταδίδεται κατόπιν αιτήματος (on demand) ή ζωντανά (live stream). Αλληλένδετος με την τεχνική streaming είναι ο όρος broadcasting. Αναφέρεται στη διανομή ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών σημάτων σε κάποιο ακροατήριο για τη μετάδοση ενός προγράμματος. Στην παρούσα εργασία αναφερόμαστε σε μια ειδική μορφή broadcasting, την webcasting, δηλαδή τη μετάδοση πολυμεσικών δεδομένων σε ένα πλήθος χρηστών μέσω του Διαδικτύου χρησιμοποιώντας τεχνικές streaming. Μια ροή δεδομένων μεταδίδεται σε πραγματικό χρόνο με συνεχή ρυθμό σε πολλούς ταυτόχρονους ακροατές. Συνήθως οι εφαρμογές που χρησιμοποιούν broadcasting είναι μη αλληλεπιδραστικές, αφού η συνεχής ροή δεδομένων είναι προς μια μόνο κατεύθυνση. Σήμερα, πολλοί ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί χρησιμοποιούν broadcasting για τη μετάδοση του προγράμματός τους εκτός από το συμβατικό τρόπο και μέσω του Διαδικτύου. Εξάλλου, το χαμηλό κόστος και η ευκολία των σχετικών τεχνικών έχουν σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση ανεξάρτητων broadcasters που εκπέμπουν μέσω Διαδικτύου. Συχνά πρόκειται για μέσους χρήστες, οι οποίοι από το χώρο του σπιτιού τους εκπέμπουν ροές πολυμεσικών δεδομένων που καλύπτουν πολλά ενδιαφέροντα και θέματα, όπως είναι οι υπολογιστές, η τεχνολογία και οι ειδήσεις. Εκπομπές ζωντανής μετάδοσης παρέχουν τη δυνατότητα παρακολούθησης σεμιναρίων, συναντήσεων και παρουσιάσεων σε οποιονδήποτε διαθέτει μια σύνδεση στο Διαδίκτυο, ανεξάρτητα από τη γεωγραφική του θέση. 3.3 Διαδικτυακό ραδιόφωνο Οι τεχνικές broadcasting και streaming έχουν άμεση εφαρμογή στο Διαδικτυακό ραδιόφωνο. Πρόκειται για μια υπηρεσία μετάδοσης ήχου πραγματικού χρόνου με συνεχή ρυθμό σε πολλούς χρήστες. Μια συνεχής ροή ήχου αποστέλλεται στους ακροατές, οι οποίοι συνήθως δεν έχουν τη δυνατότητα να ασκήσουν έλεγχο, όπως συμβαίνει με τη μετάδοση πολυμεσικών δεδομένων πραγματικού χρόνου. Η παρουσία της τεχνικής streaming καθιστά την υπηρεσία διαφορετική από την αντίστοιχη της παροχής αρχείων κατόπιν αιτήματος, όπως φυσικά και από τη μεταφορά μουσικών κομματιών (downloading) που περιλαμβάνει η τεχνική podcasting. Πολλοί Διαδικτυακοί σταθμοί σχετίζονται με αντίστοιχους συμβατικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς και εκπέμπουν το ίδιο πρόγραμμα με αυτούς. Σήμερα υπάρχουν αρκετοί ανεξάρτητοι Διαδικτυακοί ραδιοφωνικοί σταθμοί, των οποίων το πρόγραμμα εκπέμπεται αποκλειστικά μέσω του Διαδικτύου. Η υπηρεσία του Διαδικτυακού ραδιοφώνου είναι προσβάσιμη από οποιοδήποτε γεωγραφικό σημείο, αρκεί να υπάρχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Το γεγονός αυτό καθιστά την υπηρεσία ελκυστική μεταξύ πολιτών που βρίσκονται εκτός της πατρίδας τους, όπως και σε ακροατές με μουσικά ενδιαφέροντα που δεν ικανοποιούνται από
τους τοπικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς. Στα είδη των πληροφοριών που μεταδίδει ένας σταθμός περιλαμβάνονται ειδήσεις, αθλητικά νέα, συζητήσεις, διάφορα είδη μουσικής, καθώς και ποιήματα και συνεντεύξεις, όπως στην παρούσα εργασία. Για την εγκατάσταση και λειτουργία ενός Διαδικτυακού ραδιοφωνικού σταθμού συνήθως χρησιμοποιείται μια τεχνική δημιουργίας ήχου συνεχούς ροής (streaming), η οποία στη συνέχεια θα μεταδίδεται μέσω μιας ευρυζωνικής τηλεπικοινωνιακής γραμμής. Στις δημοφιλέστερες μορφές αρχείων για τη δημιουργία της ροής ήχου περιλαμβάνονται τα MP3, τα αρχεία ogg vorbis, Windows Media Audio (WMA) και Real Audio. Υπάρχουν 3 βασικά λειτουργικά τμήματα σε μια συνεχή ροή ήχου: 1. Η πηγή της ροής ήχου. 2. Ο αναμεταδότης της ροής ήχου που έχει τη μορφή ενός σταθμού εξυπηρέτησης (server). 3. Η αναπαραγωγή του ήχου, που πραγματοποιείται στους ακροατές που έχουν το ρόλο του πελάτη (client). Χρησιμοποιούνται διάφορες μέθοδοι για τη δημιουργία της πηγής της ηχητικής ροής. Μια διαδεδομένη μέθοδος είναι η χρήση της τεχνολογίας SHOUTcast που συνεργάζεται με την εφαρμογή Winamp. Η τεχνολογία αυτή παράγει ένα σταθμό εξυπηρέτησης (shoutcast server). Οποιοδήποτε mp3 αρχείο που αναπαράγεται στην εφαρμογή Winamp μετατρέπεται σε ροή ήχου και στη συνέχεια μεταδίδεται μέσω του SHOUTcast server στους συνδεδεμένους ακροατές. Οι ακροατές ακούνε την ηχητική ροή που λαμβάνουν μέσω της εφαρμογής Winamp. Η σύνδεση με το σταθμό εξυπηρέτησης του ραδιοφωνικού σταθμού μπορεί να επιτευχθεί είτε μέσα από μια ιστοσελίδα, είτε απευθείας μέσω της εφαρμογής. Η τεχνική αυτή οδηγεί σε εύκολη εγκατάσταση του ραδιοφωνικού σταθμού και χρησιμοποιήθηκε στην παρούσα εργασία. 3.4 Δυναμικές ιστοσελίδες-σύνδεση με Βάση Δεδομένων Για τη δημιουργία των ιστοσελίδων του e-radio χρησιμοποιήθηκε κώδικας HTML, η προκαθορισμένη γλώσσα μορφοποίησης που παρέχει τη δυνατότητα δημιουργίας στατικών ιστοσελίδων (ιστοσελίδες που παρουσιάζουν το ίδιο περιεχόμενο κάθε φορά που φορτώνουν). Καθώς το e-radio στηρίζεται στην αλληλεπίδραση, χρησιμοποιήθηκε η τεχνολογία ASP για να γίνουν οι ιστοσελίδες δυναμικές, το περιεχόμενο των οποίων μπορεί να αλλάξει κάθε φορά που αυτές φορτώνουν, ανάλογα με τις ενέργειες των χρηστών. Για να γίνει το σύστημα πιο χρηστικό και διαδραστικό, τα δεδομένα αποθηκεύονται σε Βάση Δεδομένων. Οι δυναμικές ιστοσελίδες έχουν τη δυνατότητα να διαβάσουν τα περιεχόμενα που έχουν αποθηκευτεί στη Βάση και να διαμορφώνουν ανάλογα το περιεχόμενο που θα δει ο τελικός χρήστης. Έτσι, αν μεταβληθούν (εισαγωγή, ενημέρωση, διαγραφή) τα περιεχόμενα της Βάσης, ανάλογα θα επηρεαστεί και η δυναμική σελίδα που τα καλεί.
4. Περιγραφή του συστήματος Η λειτουργία του συστήματος στηρίζεται στις τεχνολογίες που αναφέραμε και παρουσιάζεται συνοπτικά στο παρακάτω σχήμα: Σταθμός εξυπηρέτησης Λογισμικό εκπομπής Λογισμικό ελέγχου ΒΔ μουσικών αρχείων Ιστοσελίδα Καταχωρούν το δικό τους υλικό Αναζήτηση στη ΒΔ Προσθήκη κομματιών στη λίστα INTERNET Απάντηση σε αιτήματα Εκπομπή προγράμματος σταθμού Ακροατής Σύνδεση Internet Φυλλομετρητής Winamp 5. Ενδεικτικές Δράσεις Σχήμα 1: Η λειτουργία του συστήματος Ο εκπαιδευτικός μπορεί να χρησιμοποιήσει τη φαντασία του για να επινοήσει δικά του σχέδια δράσης για την εκπαιδευτική αξιοποίηση της πλατφόρμας. Σε αυτήν την ενότητα προτείνουμε ενδεικτικές δράσεις, τις οποίες μπορεί να ακολουθήσει ο εκπαιδευτικός ακριβώς όπως τις παραθέτουμε ή να τις παραλλάξει, καλύπτοντας τις ιδιαίτερες ανάγκες του. Καθώς θεωρούμε ότι το εργαλείο μας καλύπτει προδιαγραφές για διαθεματική προσέγγιση της γνώσης, τα σχέδια εργασίας καλύπτουν περισσότερα από ένα διακριτά μαθήματα, προσεγγίζοντας τη σχολική γνώση ενιαιοποιημένη, όπως προκύπτει από τη σφαιρική μελέτη θεμάτων καθολικού ενδιαφέροντος και μείζονος σημασίας για τον πολιτισμό (Ματσαγγούρας, 2003) 5.1 Σχεδίαση μιας συνέντευξης Διαχειριστής Τοπική ή απομακρυσμένη (μέσω φυλλομετρητή) διαχείριση του σταθμού και του μουσικού προγράμματος Περίληψη: Τα παιδιά σχεδιάζουν μια συνέντευξη. Αποφασίζουν από ποιον θα πάρουν τη συνέντευξη (π.χ. από ένα μετανάστη), χωρίζονται σε ομάδες και σκέφτονται και αποφασίζουν τις ερωτήσεις που θα θέσουν. Τα παιδιά ηχογραφούν τη συνέντευξη με μια ψηφιακή συσκευή ηχογράφησης. Εάν χρειαστεί, πραγματοποιείται επεξεργασία του ψηφιακού αρχείου για μείωση μεγέθους. Κατόπιν τα παιδιά ανεβάζουν το παραγόμενο αρχείο στο σύστημα. Είναι επιθυμητό να χρησιμοποιηθεί το πεδίο των σημειώσεων ώστε να δοθούν περισσότερες πληροφορίες στον επισκέπτη της ιστοσελίδας. Ιδανικά, όλη η συνέντευξη απομαγνητοφωνείται και καταχωρείται στο πεδίο των σημειώσεων. Τάξη: Ε, ΣΤ Ζώνες μάθησης: Ευέλικτη Ζώνη.
Γνωστικά αντικείμενα- Διαθεματικές πτυχές: Νεοελληνική γλώσσα. Χώρος: Σχολικό εργαστήριο με μόνιμη σύνδεση στο Διαδίκτυο. Μέσα: Η/Υ με ηχεία, Διαδίκτυο, ψηφιακή συσκευή ηχογράφησης. Διάρκεια: 6ωρο. Κατηγορίες Μιντιακής Αγωγής: Επεξεργασία, διαμόρφωση, επικοινωνία και συνεργασία-δρασιακή διάσταση Αναγνώριση προϋποθέσεων παραγωγής μιντιακών περιεχομένων-κριτική διάσταση 5.2 Ποιήματα-αφηγήσεις Περίληψη: Τα παιδιά χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο για να κατεβάσουν αρχεία ήχου από αφηγήσεις ποιημάτων. Εναλλακτικά μπορεί κάποιο από τα παιδιά να αναλάβει να αφηγηθεί το ποίημα και να γίνει ψηφιακή ηχογράφηση. Το αρχείο ήχου ανεβαίνει στο σύστημα. Με αφορμή το ποίημα ο εκπαιδευτικός μπορεί να σχεδιάσει το μάθημά του. Επίσης, τα παιδιά μπορούν να μεταφράσουν το ποίημα σε κάποια ξένη γλώσσα και να χρησιμοποιήσουν το πεδίο των σημειώσεων για να καταχωρήσουν τη μετάφραση. Τάξη: Δ, Ε, ΣΤ Ζώνες μάθησης: Ευέλικτη Ζώνη. Γνωστικά αντικείμενα- Διαθεματικές πτυχές: Νεοελληνική γλώσσα, ξένη γλώσσα. Χώρος: Σχολικό εργαστήριο με μόνιμη σύνδεση στο Διαδίκτυο. Μέσα: Η/Υ με ηχεία, Διαδίκτυο, ψηφιακή συσκευή ηχογράφησης. Διάρκεια: 2ωρο, κυλιόμενο. Κατηγορίες Μιντιακής Αγωγής: Επεξεργασία, διαμόρφωση, επικοινωνία και συνεργασία-δρασιακή διάσταση Γλώσσα των μέσων, κατανόηση & ερμηνεία-επικοινωνιακή/εκφραστική διάσταση 5.3 Κομμάτια διασκευασμένα στην Ελληνική και συμπλήρωση στίχων Περίληψη: Ο εκπαιδευτικός ζητά από τα παιδιά να προσκομίσουν μουσικά κομμάτια που έχουν διασκευαστεί στην Ελληνική, όπως και τα αντίστοιχα τραγούδια στην πρωτότυπη γλώσσα τους (π.χ. Όλα Αυτά που Φοβάμαι-Άλκηστη Πρωτοψάλτη και This is How You Remind Me-Nichelback). Τα παιδιά χρησιμοποιούν το πεδίο των σημειώσεων και γράφουν τους στίχους του Ελληνικού και ξενόγλωσσου τραγουδιού. Τάξη: Δ, Ε, ΣΤ Ζώνες μάθησης: Ευέλικτη Ζώνη. Γνωστικά αντικείμενα- Διαθεματικές πτυχές: Μουσική, ξένη γλώσσα. Χώρος: Σχολικό εργαστήριο με μόνιμη σύνδεση στο Διαδίκτυο. Μέσα: Η/Υ, Διαδίκτυο. Διάρκεια: 1 ώρα. Κατηγορίες Μιντιακής Αγωγής: Επεξεργασία, διαμόρφωση, επικοινωνία και συνεργασία-δρασιακή διάσταση 6. Επίλογος Στην παρούσα εισήγηση παρουσιάστηκε ο Διαδικτυακός Ραδιοφωνικός Σταθμός e- radio. Μελλοντικές επεκτάσεις, όσον αφορά τη βελτίωση του τεχνικού τμήματος της ιστοσελίδας, περιλαμβάνουν:
Ενσωμάτωση επικοινωνιακών εργαλείων chat και forum Εκπομπή του προγράμματος του σταθμού από τα FM Προσωποποίηση λίστας κάθε ακροατή Τοπ 10: Οι ακροατές ψηφίζουν τα αγαπημένα τους τραγούδια Βελτίωση της αισθητικής της ιστοσελίδας Ανοικτό σύστημα για τη συνεργασία των εκπαιδευτικών: Η ιστοσελίδα θα παρέχει εργαλείο όπου οι εκπαιδευτικοί θα μπορούν να κατασκευάσουν τα δικά τους μαθησιακά σενάρια, σύμφωνα με το πρότυπο που παρουσιάστηκε στην παρούσα εργασία. Επίσης, μπορούν να να πραγματοποιηθούν τόσο ποιοτικές αξιολογήσεις που θα οδηγήσουν στην εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων αλλά και βελτιώσεων του ίδιου του συστήματος. Η αξιολόγηση του συστήματος μπορεί να γίνει από καθηγητές πληροφορικής (διαμορφωτική αξιολόγηση) και εκπαιδευτικούς άλλων ειδικοτήτων (ποσοτική διαμορφωτική αξιολόγηση, προσανατολισμένη σε ερωτήσεις παιδαγωγικού χαρακτήρα). Ευχαριστίες Ευχαριστούμε τους μαθητές που μας στήριξαν στην προσπάθεια αυτή, εμπλουτίζοντας την ιστοσελίδα με τη μουσική τους: Γιώργος Ιωαννίδης Φυτανίδης, Πέτρος Κιάρης, Γιώργος Λουλουργάς, Mηνάς Παραγυιός, Αρης Ποτιτσόπουλος και Μανώλης Χρύσαλος. Βιβλιογραφία Brecht, B,. (1927). Radio Eine vorsintflutliche Erfindung? Στο Brecht, B,. Gesammelte Werke in 20 Bänden. Bd. 18, (σσ. 133-137). Frankfurt a. M.: Tsd. Broadcasting (χ.η.), Διαθέσιμο στον Δικτυακό τόπο http://en.wikipedia.org/wiki/broadcasting (1/3/2008) Internet radio (χ.η.), Διαθέσιμο στον Δικτυακό τόπο http://en.wikipedia.org/wiki/internet_radio (5/3/2008) Kron, F., Σοφός, Α. (2007). Διδακτική των Μέσων. Νέα Μέσα στο πλαίσιο Διδακτικών και Μαθησιακών Διαδικασιών. Αθήνα: Gutenberg. Ματσαγγούρας Η. (2003). Η διαθεματικότητα στη σχολική γνώση, Εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα. Schell, F. (2003). Aktive Medienarbeit mit Jugendlichen. Theorie und Praxis. München: KoPäd. SHOUTcast (χ.η.), Διαθέσιμο στον Δικτυακό τόπο http://en.wikipedia.org/wiki/shoutcast (8/3/2008) Streaming Media (χ.η.), Διαθέσιμο στον Δικτυακό τόπο http://en.wikipedia.org/wiki/streaming_media (26/2/2008) Webcast (χ.η.), Διαθέσιμο στον Δικτυακό τόπο http://en.wikipedia.org/wiki/webcast (21/2/2008)