ΠΕΡΙΟ ΙΚΗ ΕΚ ΟΣΗ - ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΥΠΟ τευχος 61-30 δεκεµβριου 2011 προσεγγίζοντας τα αινίγµατα του κοσµου µας ο νιµπιρου επιστρεφει στο ηλιακο µας συστηµα καταστροφη `ή αναγεννηση; Ο νοστραδαµος και οι Μαγια για τους εσχατους καιρους ο χρονος σταµατα: αντιστροφη των πολων και παγετωνες οι µαγια ειχαν συναντησει αρχαιους αστροναυτες; # EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ 25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2010
eλευθεροσ tυποσ φαινομενα 2
E DI T O O κύκλος των καταστροφών Ο φόβος του ανθρώπου για την καταστροφή της γήινης κατοικίας του έχει πολύ µακρινή Ιστορία, που χάνεται στα βάθη του παρελθόντος. Κι επειδή οι περισσότεροι λαοί διατηρούν στις παραδόσεις τους αρχαίες καταγραφές που αναφέρονται σε κοσµικές καταστροφές, αυτός ο φόβος και η έκδηλη ανησυχία ενδέχεται να έχουν λογική βάση. Οµως, αυτό ως ρεαλιστικότερη εκδοχή διαφέρει πολύ από τις εσχατολογικές «προβλέψεις» και τα ποικίλα καταστροφολογικά σενάρια που εµφανίζονται εδώ και αρκετούς αιώνες. Του Απόστολου Χρ. Αντωνάκη aantonakis@e-typos.com Η σαγήνη της καταστροφολογίας δεν θα πάψει ποτέ να εξάπτει την περιέργεια και το ενδιαφέρον των ανθρώπων να µάθουν την εποχή του τέλους τους. Οπως συµβαίνει µ εκείνους που ψάχνουν το µέλλον τους στις ανταύγειες µιας κρυστάλλινης σφαίρας που γυροφέρνει µε τα επιδέξια χέρια του κάποιος αυτόκλητος µάγος. Το γεγονός ότι η Γη κατά το παρελθόν έχει υποστεί φυσικές καταστροφές που εξαφάνισαν µεγάλο µέρος -ίσως το µεγαλύτερο- του ανθρώπινου πληθυσµού είναι κάτι το οποίο αποδέχεται ακόµα και ο πλέον δύσπιστος επιστήµονας. Στη µακραίωνη Ιστορία του πλανήτη µας και του ηλιακού µας συστήµατος γενικότερα τέτοιες καταστροφές έχουν συµβεί αρκετές φορές, µε κάποιες από αυτές να έχουν αφήσει πίσω τους σαφή ίχνη από το ολέθριο πέρασµά τους. Κάποιες από τις περισσότερο πρόσφατες καταγράφηκαν σε αρχαία κείµενα λαών καθώς διατηρήθηκαν µέσω των προφορικών παραδόσεών τους. ιότι κατά την ιστορική περίοδο καµία γενικευµένη καταστροφή και ανάλογου µεγέθους µε εκείνη της περιόδου των δεινοσαύρων δεν έχει αναφερθεί. Πιθανολογώντας, η τελευταία εκτεταµένη συµφορά για το ανθρώπινο γένος πρέπει να ήταν κάποιος µεγάλος κατακλυσµός, δηλαδή η µετατόπιση τεράστιων υδάτινων όγκων σε χερσαίες περιοχές, φαινόµενο που θα είχε ως αποτέλεσµα να χαθούν άνθρωποι, ζώα, είδη φυτών, βλάστηση, δάση και αµέτρητες πόλεις κάτω από τα ορµητικά νερά. Για να συµβεί αυτό, πρέπει να επενεργήσει µια τεράστια φυσική δύναµη, όπως η µετατόπιση των τεκτονικών πλακών, η αντιστροφή των µαγνητικών πόλων της Γης και, το χειρότερο, η µετατόπιση του άξονά της κατά αρκετές µοίρες ώστε να αλλοιωθούν οι ισχύουσες ισορροπίες και να έρθουν τα πάνω κάτω Ωστόσο, εάν αυτά έχουν συµβεί περισσότερες από µία φορές, είναι πολύ πιθανό να επαναληφθούν σε άγνωστο χρόνο τον οποίο µάταια προσπαθούν να εντοπίσουν οι εκ πεποιθήσεως «καταστροφολόγοι». Σ αυτούς προστίθενται και προφήτες µε ασαφείς προφητείες που ερµηνεύονται κατά το δοκούν αλλά και συγκλονιστικά ευρήµατα, όπως το αινιγµατικό ηµερολόγιο των Μάγια. Ενός λαού που κατείχε κατά παράδοξο τρόπο απίστευτες αστρονοµικές γνώσεις, χρησιµοποιούσε Σεληνιακό και Αφροδιτιανό Ηµερολόγιο και είχε βαθιά γνώση της Αστρονοµίας και των Μαθηµατικών. Σύµφωνα µε το ηµερολόγιό τους, η υπάρχουσα περίοδος για τους ανθρώπους τελειώνει στις 21-12-2012. Τι µπορεί στην πραγµατικότητα να σηµαίνει αυτό; Καταστροφή ή αναγέννηση;
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ 04 ΠΕριεχ µενα 03 04 05 06 07 08 09 10 Γράµµα του εκδότη περιεχοµενα data files 11 12 13 2012 2012 2012 14 15 16 17 2012 18 2012 19 Kosmo news 2012 20 τελολογια τελολογια 21 22 23 τελολογια 24 τελολογια 25 26 αστροθεολογια αστροθεολογια αστροθεολογια αστροθεολογια φυσικες καταστροφες φυσικες καταστροφες φυσικες καταστροφες 27 28 29 30 φυσικες καταστροφες 31 φυσικες φυσικες καταστροφες καταστροφες 32 33 προφητειεσ 34 προφητειεσ προφητειεσ 35 36 37 προφητειεσ εναλλακτικο εναλλακτικο εναλλακτικο εναλλακτικο 38 39 40 41 42 ιαδικτυο αποψεισ αποψεισ αποψεισ αποψεισ αποψεισ αποψεισ αποψεισ µυστηρια 43 44 45 46 47 48 49 50 µυστηρια µυστηρια µυστηρια µεγαλη οθονη µεγαλη οθονη βιβλιοθηκη βιβλιοθηκη Προσωπο Μονιµεσ στηλεσ DATA FILES 5 ΙΑ ΙΚΤΥΟ 34 ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ 48 49 ΠΡΟΣΩΠΟ 50 Θεµατα 2012 6 11 ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΩΝ ΜΑΓΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΕΛΟΛΟΓΙΑ 12 15 ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΤΕΛΟΥΣ Ή ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ; ΑΣΤΡΟΘΕΟΛΟΓΙΑ 16 19 ΝΙΜΠΙΡΟΥ: Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ 12ΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ! Θεµατα ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ 20 25 ΟΤΑΝ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΣΤΑΜΑΤΑ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ 26 29 Ο ΝΟΣΤΡΑ ΑΜΟΣ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΟΥΣ ΜΑΓΙΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟ 30 33 2012: ΜΑΓΝΗΤΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΡΑ ΟΞΟ ΑΠΟΨΕΙΣ 35 41 ΕΡΜΗΝΕΥΟΝΤΑΣ ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΜΥΣΤΗΡΙΑ 42 45 ΑΡΧΑΙΟΙ ΑΣΤΡΟΝΑΥΤΕΣ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ! ΜΕΓΑΛΗ ΟΘΟΝΗ 46 47 ΤΑΙΝΙΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ ΤΟΥ HOLLYWOOD: ΦΑΝΤΑΣΙΑ Ή ΚΑΤΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ;
Το 5ο DVD της σειράς ΤΟΠΟΙ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ θα κυκλοφορήσει κανονικά µε το επόµενο τεύχος. data files 2012: Ο Samuel ΠΛΗΣΙΑΖΕΙ Jackson παρουσιάζει: ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ; µε το κυροσ του discovery world Σαν Σήµερα (30/12 6/1) 30/12/1906: Γεννιέται ο Σεργκέι Κορολιόφ, από τους πρωτεργάτες του διαστηµικού προγράµµατος της ΕΣΣ. 31/12/1957: Ανακαλύπτεται στην Πύλο ο κυψελοειδής τάφος του Νηλέα, πατέρα του βασιλιά της Πύλου Νέστορα. Ακόµη, ανακαλύπτεται πτέρυγα του ανακτόρου του Νέστορα, ηλικίας 3.000 ετών. 31/12/1963: Η ρατσιστική κυβέρνηση της Νοτίου Αφρικής απαγορεύει το µιούζικαλ των Ρότζερς και Χάµερστιν «South ΕΝΘΕΤΗ ΕΚ ΟΣΗ καθε σαββατο στα περιπτερα µαζι µε τον ελευθερο τυπο ιεύθυνση έκδοσης Απόστολος Χρ. Αντωνάκης Σύµβουλος έκδοσης Χρήστος Γ. Κτενάς Αρχισυντάκτης Μηνάς N. Παπαγεωργίου Σύνταξη Ειρήνη Φ. Κουτσαύτη, Θεανώ Καρούτα, Στέλιος Φωκάς, Μαρία Μακρίδου, Νικόλαος Κουµαρτζής, Ράνια Ιωάννου, Τάσος Χαλιός, Θοδωρής Κεφαλόπουλος, Κώστας Μαυραγάνης Ειδικοί συνεργάτες Γεώργιος Καραχάλιος, Γιώργος Αδαµόπουλος, ηµήτρης Αργασταράς, Αγγελος Βιαννίτης, Αποστόλης Χειρδάρης, Γιάννης Σπυρόπουλος, Χαρίτα Μήνη Art director Σοφία Λιβιεράτου Υπεύθυνη διόρθωσης κειµένων Kατερίνα Μπεχράκη Iδιοκτησία ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Α.Ε. Εκδότες ηµήτρης Μπενέκος, Αλέξης Σκαναβής ιευθυντής Πάνος Αµυράς Creative Director ηµήτρης Φωτόπουλος Pacific» επειδή διακηρύσσει την ειρηνική συνύπαρξη µεταξύ των φυλών. 1/1/1904: Ο πρώτος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας τίθεται σε ισχύ στην Αγγλία (Motor Car Act, 1903). Προβλέπει άδεια κυκλοφορίας για τα αυτοκίνητα και ανώτατο όριο ταχύτητας στα 20 µίλια την ώρα. 2/1/1959: Η Σοβιετική Ενωση εκτοξεύει το πρώτο διαστηµόπλοιο µε κατεύθυνση τη Σελήνη. Πρόκειται για το µη επανδρωµένο «Λούνα 1», το οποίο ιεύθυνση εµπορικής ανάπτυξης «ELSE AGENCY» Εµπορική διεύθυνση Ελσα Σοϊµοίρη ιεύθυνση διαφήµισης Λουκάς Παπανικολάου Υποδοχή διαφήµισης Φωτεινή Αναστασίου Οικονοµική διευθύντρια Μαριάννα Θαρενάκη Νοµικός σύµβουλος Ανδρέας Αγγελίδης Φωτογραφικό αρχείο Φανή Νικολαΐδου Φωτό Αρχείο Ελεύθερου Τύπου, Shutterstock, Ideal image, Visual Photos, ΑΠΕ, Eurokinissi Υπεύθυνος κυκλοφορίας Κώστας Μπαλής Εκτύπωση IRIS ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ Α.Ε.Β.Ε. ιανοµή ΑΡΓΟΣ Α.Ε. ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Αγίας Λαύρας 2 & Σαρανταπόρου, Νέο Ηράκλειο, Τ.Κ. 14121 Τηλ.: 210 8113000, Fax: 210 8113001, Site: www.e-typos.com, e-mail: Fenomena@e-typos.com Οι απόψεις των συγγραφέων εκφράζουν τους ίδιους και δεν αποτελούν κατ ανάγκην και απόψεις του περιοδικού. θα περάσει 4.600 µίλια µακριά από το δορυφόρο της Γης και θα χαθεί στο ιάστηµα. 4/1/1885: Ελληνας χωροφύλακας χαστουκίζει τον Βρετανό επιτετραµµένο στην Αθήνα Νίκολσον και προκαλείται διπλωµατικό επεισόδιο. Η κατάληξη είναι η απόλυση του χωροφύλακα και ο δηµόσιος εξευτελισµός της χώρας κατ απαίτηση του Βρετανού διπλωµάτη. Γνωρίζατε ότι Στις 2 Ιανουαρίου του 1920 γεννήθηκε ο Ισαάκ Ασίµοφ, Ρωσοαµερικανός συγγραφέας επιστηµονικής φαντασίας; Ο Ασίµοφ µετανάστευσε στις ΗΠΑ µε την οικογένειά του σε ηλικία τριών ετών, ενώ στα 35 του έγινε καθηγητής Βιοχηµείας στο Πανεπιστήµιο της Βοστόνης. Εξαιτίας των γνώσεών του στις φυσικές επιστήµες αποτέλεσε έναν από τους κορυφαίους στο χώρο της επιστηµονικής φαντασίας. Στα έργα του ανέπτυξε τους προβληµατισµούς του πάνω στο πεδίο της νοηµοσύνης των ροµπότ, ενώ θεωρείται ο επινοητής των βασικών νόµων της ροµποτικής. 5 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ 6 φαινόµενο 2012 Το ηµερολόγιο των Μάγια και το τέλος του κόσµου
Η ιδέα του τέλους του κόσµου, της αποφράδας εκείνης ηµέρας κατά την οποία ο ανθρώπινος πολιτισµός, µαζί µε όλα τα δηµιουργήµατά του, θα καταρρεύσει µε έναν εκκωφαντικό κρότο, τριγυρίζει στο µυαλό του ανθρώπου εδώ και χιλιετίες. Αρκεί µια µελέτη σε θρησκείες και αρχαίες µυθολογίες για να διαπιστώσει κανείς ότι η εσχατολογία υπήρξε πάντα το αγαπηµένο «σπορ» σχεδόν κάθε ανθρώπινου πολιτισµού. Τα σενάρια περί του «τέλους» περιλαµβάνουν συνήθως τεράστιες καταστροφές και µια µάχη µεταξύ της τάξης και του χάους, του Καλού και του Κακού, από την οποία το Καλό θα βγει νικητής σε ένα νέο, επίγειο ή µη, κόσµο. Οµως τι ακριβώς συµβαίνει µε το πασίγνωστο στις µέρες µας «Φαινόµενο του 2012»; Του Γιώργου Αδαµόπουλου, foxmuldergr@hotmail.com Με την πάροδο των αιώνων και την καθιέρωση της επιστηµονικής σκέψης, θα περίµενε κανείς πως η καταστροφολογία και οι αόριστες θεωρίες για το τέλος των ηµερών θα περνούσαν οριστικά στη σφαίρα του παρελθόντος. Στην πράξη όµως η πραγµατικότητα υπήρξε πολύ διαφορετική: Καθώς ο κόσµος βυθιζόταν (και δυστυχώς βυθίζεται ακόµα) όλο και περισσότερο, ηθικά, κοινωνικά και πολιτισµικά εξαιτίας της µισαλλοδοξίας και της απληστίας, οι θεωρίες για το επερχόµενο τέλος -που θα έφερνε την κάθαρση- πλήθαιναν. Ετσι, ποιος δεν θυµάται το περίφηµο τετράστιχο του Νοστράδαµου για τον 7ο µήνα του 1999 ή το διαβόητο Y2K Bug ή «Ιό του 2000», που έγινε πρώτο θέµα στα δελτία ειδήσεων ολόκληρου του κόσµου και απειλούσε να ρίξει ολόκληρη την ανθρωπότητα στο χάος και το σκοτάδι, µόλις ένα δευτερόλεπτο µετά τον ερχοµό της 1ης Ιανουαρίου του σωτήριου έτους 2000; Φυσικά, το τι ακριβώς συνέβη θα το θυµάστε επίσης όλοι. Απολύτως τίποτα. Στις µέρες µας, το τέλος του κόσµου είναι συνυφασµένο στο µυαλό των περισσοτέρων από εµάς µε µία χρονολογία: 2012. Αρκεί µια αναζήτηση στο Google για να σας πείσει (η φράση «2012 end of the world» εµφανίζει περισσότερα από 1,5 δισεκατοµµύριο αποτελέσµατα). Επιπροσθέτως, µπορείτε να ρίξετε µια µατιά στα βιβλία που κυκλοφορούν στα ελληνικά και αφορούν το 2012. Αριθµούν µερικές δεκάδες τίτλους, στους οποίους µάλιστα συµπεριλαµβάνονται και ορισµένα εξαιρετικά συγγραφικά πονήµατα από Ελληνες συγγραφείς. Το ερώτηµα όµως παραµένει: Απέχουµε όντως µόλις ένα χρόνο από το τέλος του κόσµου; Το ηµερολόγιο και η ώρα µηδέν! Το βασικότερο καύσιµο στη µηχανή της νεοµυθολογίας για το 2012 είναι φυσικά το περίφηµο ηµερολόγιο των Μάγια. Σύµφωνα µε αρκετούς «ερευνητές», το ηµερολόγιο του λαµπρότερου πολιτισµού του δυτικού ηµισφαιρίου τελειώνει ακριβώς στις 21 εκεµβρίου του 2012, καθιστώντας έτσι τους Μάγια αρχαίους προφήτες του τέλους των ηµερών... Ή τουλάχιστον έτσι γράφουν κάποιοι στα βιβλία τους, κερδίζοντας αρκετά χρήµατα και δόξα, τα οποία λογικά θα πρέπει να ξοδεύουν µαζεύοντας προµήθειες και χτίζοντας υπόγεια καταφύγια για να προστα- 7 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ 8 Σύµφωνα µε αρκετούς «ερευνητές», το ηµερολόγιο του λαµπρότερου πολιτισµού του δυτικού ηµισφαιρίου τελειώνει ακριβώς στις 21 εκεµβρίου του 2012, καθιστώντας έτσι τους Μάγια αρχαίους προφήτες του τέλους των ηµερών... τευθούν από τον επερχόµενο Αρµαγεδδώνα... Ή µήπως όχι; Θα µπορούσαµε να γεµίσουµε όλες τις σελίδες του περιοδικού που κρατάτε στα χέρια σας µε τα επιτεύγµατα του πολιτισµού των Μάγια. Αναµφισβήτητα, πρόκειται για έναν από τους σηµαντικότερους πολιτισµούς που εµφανίστηκαν στον πλανήτη. Είχε όµως την ατυχία να γνωρίσει το απίστευτο µένος των «πολιτισµένων» Ισπανών κονκισταδόρες Αλλά ας επιστρέψουµε στην υπόθεση του δηµοφιλούς πλέον ηµερολογίου τους. Η πρώτη βασική παρανόηση που αφορά τους Μάγια και που δυστυχώς ανακυκλώνεται διαρκώς µέσα από βιβλία και σχετικές «έρευνες» είναι ότι ο πολιτισµός αυτός διέθετε ένα µόνο ηµερολόγιο. Αυτό δεν είναι αληθές, καθώς οι Μάγια χρησιµοποιούσαν ένα ιδιαίτερα πολύπλοκο σύστηµα ηµερολογίων, ανάλογα µε το τι επιθυµούσαν να µετρήσουν. Ετσι, υπήρχε ένα ηµερολόγιο για αστρονοµικά φαινόµενα, ένα άλλο για τη συλλογή των φόρων κ.τ.λ. Για να µετρήσουν µεγάλες χρονικές περιόδους, χρησιµοποιούσαν το «Long Count Calendar», ένα ηµερολόγιο που λειτουργούσε αριθµώντας ηµέρες από µια ηµεροµηνία 0, που σύµφωνα µε την επικρατέστερη άποψη είναι η 11η Αυγούστου του 3114 π.χ. Οι ηµεροµηνίες γράφονταν στη µορφή «Χ.Χ.Χ.Χ.Χ», µε την πρώτη ηµέρα για παράδειγµα (12/8/3114 π.χ.) να γράφεται ως «0.0.0.0.1», την επόµενη ως «0.0.0.0.2» κ.τ.λ. Το σύστηµα αρίθµησης όµως δεν ήταν δεκαδικό αλλά βασιζόταν στον αριθµό 20 (εικοσαδικό σύστηµα). Ετσι, η 20ή ηµέρα από την 11η Αυγούστου του 3114 π.χ. θα γραφόταν «0.0.0.1.0» (πιο απλά, µια εικοσάδα συν µηδέν) και η 45η «0.0.0.2.5» (δύο εικοσάδες συν πέντε). Τα πράγµατα περιπλέκονταν ακόµα περισσότερο όταν το ηµερολόγιο έφτανε στο τρίτο (0.0.Χ.0.0) ψηφίο του. Ειδικά για το ψηφίο αυτό δεν ισχύει η βάση του αριθµού 20, αλλά εκείνη του 18. Με άλλα λόγια, το «0.0.1.0.0» δεν σηµαίνει 400 ηµέρες (20 επί 20) από την ηµεροµηνία µηδέν, αλλά µόλις 360 (18 επί 20). Ετσι, τη στιγµή που γράφεται αυτό το κείµενο, το ηµερολόγιο δείχνει 20 εκεµβρίου του 2011, µια ηµεροµηνία που στο ηµερολόγιο Long Count θα παρουσιαζόταν ως 12.19.18.17.13. Το πλέον ενδιαφέρον µε το συγκεκριµένο ηµερολόγιο συµβαίνει όταν οι «δείκτες» δείξουν την ηµεροµηνία «12.19.19.17.19». Τότε, όταν το ρολόι σηµάνει µεσάνυχτα και έρθει η νέα ηµέ-
Το τέλος έχει ήδη έρθει; Είναι εύκολο για τον αναγνώστη να κατανοήσει πως, µε βάση τα όσα γνωρίζουµε σήµερα, µια οποιαδήποτε ηµεροµηνία του Γρηγοριανού Ηµερολογίου µπορεί να µετατραπεί σε ηµεροµηνία Long Count των Μάγια, απλώς και µόνο µε τη χρήση ενός αλγορίθµου. Ο αλγόριθµος αυτός βασίζεται στην εισαγωγή από το χρήστη µιας ηµεροµηνίας (π.χ. της σηµερινής), και πραγµατοποιεί τη µετατροπή µετρώντας τον αριθµό των ηµερών που έχουν περάσει από την ηµέρα 0, την ηµεροµηνία δηλαδή που ξεκινά να µετρά το Long Count. Η άποψη που επικρατούσε µέχρι σήµερα ήταν πως ένας πλήρης κύκλος 13 b ak tun από την ηµέρα 0 (0.0.0.0.0) µέχρι τον εκ νέου µηδενισµό του ηµερολογίου που επέρχεται την επόµενη ηµέρα της 12.19.19.17.19, της 21ης εκεµβρίου του 2012 δηλαδή, διαρκεί ακριβώς 584.283 ηµέρες και συνεπώς, όπως έχουµε ήδη αναφέρει, η ηµεροµηνία 0 του Long Count είναι η 11η Αυγούστου του 3114 π.χ. Η σταθερά αυτή είναι γνωστή ως GMT, από τα αρχικά των µεγάλων ερευνητών του πολιτισµού των Μάγια Goodman, Martínez και Thompson και σε καµιά περίπτωση δε πρέπει να συγχέεται µε το ακρωνύµιο GMT-Greenwich Mean Time. Την τελευταία δεκαετία, όµως, η έκρηξη του ενδιαφέροντος για τα ηµερολόγια των Μάγια, λόγω της φηµολογούµενης προφητείας για το τέλος του κόσµου, έστρεψε την επιστηµονική κοινότητα σε µια ενδελεχή έρευνα των ηµερολογίων. Αναπόφευκτα, η σταθερά GMT υπήρξε ένα από τα πρώτα σηµεία τριβής µεταξύ των ερευνητών. Τελικά, σήµερα και µετά από χρόνια ερευνών, κανείς δεν γνωρίζει µε σιγουριά αν οι υπολογισµοί των Goodman, Martinez και Thompson ήταν σωστοί. Εχουν προταθεί τουλάχιστον 20 διαφορετικές σταθερές που κυµαίνονται από 394.483 µέχρι και 774.078 ηµέρες και φυσικά καθεµία από αυτές τις σταθερές µεταθέτει τόσο την ηµεροµηνία 0 στο παρελθόν ή το µέλλον, όσο και την υποτιθέµενη ηµεροµηνία του τέλους του κύκλου των b ak tun. Με άλλα λόγια, το τέλος του κόσµου µπορεί και να έχει ήδη συµβεί και απλώς να µην το έχουµε καταλάβει! Το τέλος του κόσµου µπορεί και να έχει ήδη συµβεί και απλώς να µην το έχουµε καταλάβει! ρα, το ηµερολόγιο θα γυρίσει και πάλι στην ηµεροµηνία-µηδέν: «0.0.0.0.0». Αυτό συµβαίνει γιατί το πρώτο ψηφίο του ηµερολογίου (Χ.0.0.0.0), το λεγόµενο b ak tun, µπορεί να πάρει, σύµφωνα µε µια εκδοχή, τιµές από το 0 έως το 12. Στο 13ο b ak tun επέρχεται µηδενισµός του ηµερολογίου και επιστροφή σε µια (νέα αυτή τη φορά) ηµεροµηνία µηδέν, η οποία θα είναι η 21η εκεµβρίου 2012 µ.χ. 9 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ 10 Εχουν βρεθεί επιγραφές µε αρκετά µεταγενέστερες ηµεροµηνίες του 2012, µε χαρακτηριστικό παράδειγµα εκείνη που βρέθηκε στο Palenque, που µας µεταφέρει στο εκπληκτικό 4772 Μ.Χ., έτος κατά το οποίο θα γιορταζόταν κάποια επέτειος από την άνοδο του βασιλιά Pakal στο θρόνο Ζωή και µετά το 2012! «Αρα επιβεβαιώνονται τα όσα λέγονται για το 2012!», ίσως αναφωνήσετε. Μη βιάζεστε όµως. εν υπάρχει καµιά απολύτως ένδειξη ότι οι Μάγια θεωρούσαν πως ο κόσµος θα τελειώσει εκείνη την ηµεροµηνία. Αντιθέτως, έχουν βρεθεί επιγραφές µε αρκετά µεταγενέστερες ηµεροµηνίες του 2012, µε χαρακτηριστικό παράδειγµα εκείνη που βρέθηκε στο Palenque, που έφερε τη διπλή ηµεροµηνία «9.8.9.13.0.8 + 10.11.10.5.8», τα µέρη της οποίας αν αθροίσουµε φτάνουµε στο εκπληκτικό 4772 µ.χ., έτος κατά το οποίο θα γιορταζόταν (σύµφωνα πάντα µε την επιγραφή που βρέθηκε) κάποια επέτειος από την άνοδο του βασιλιά Pakal (603-683 µ.χ.) στο θρόνο. Αν δεν σας αρκεί αυτό, ας επιστρέψουµε στην αρίθµηση του ηµερολογίου. Αναφέραµε πως, σύµφωνα µε µια εκδοχή, στο 13ο b ak tun επέρχεται ο µηδενισµός του ηµερολογίου. Σύµφωνα µε µια άλλη εκδοχή, όµως, όταν το ρολόι σηµάνει τα µεσάνυχτα της 21ης εκεµβρίου του 2012, το ηµερολόγιο δεν µηδενίζεται, αλλά απλώς γυρνά ένα b ak tun, δείχνοντας έτσι την ηµεροµηνία 13.0.0.0.0. Με άλλα λόγια, η 21η εκεµβρίου του νέου έτους σηµατοδοτεί το τέλος του 12ου b ak tun, που άρχισε στις 18 Σεπτεµβρίου του 1618 µ.χ. (12.0.0.0.0), και τον ερχοµό του 13ου, που θα κρατήσει µέχρι τις 26 Μαρτίου του 2407 µ.χ. Ετσι, η 21η εκεµβρίου του 2012 δεν αποτελεί παρά την ολοκλήρωση ενός κύκλου 395 ετών, που επαναλαµβάνεται διαρκώς µέσα στο χρόνο. Υπάρχουν όµως και άλλες, εξίσου «ορθολογιστικές», προσεγγίσεις. Αναφέραµε πως η αρίθµηση των ηµερολογίων γινόταν µε πέντε ψηφία στη µορφή «Χ.Χ.Χ.Χ.Χ». Οµως οι Μάγια χρησιµοποιούσαν τουλάχιστον άλλα τέσσερα ψηφία πριν από το πρώτο, κάτι το οποίο όµως γινόταν σπάνια, αφού αυτά αντιστοιχούσαν σε πραγµατικά τεράστιες χρονικές περιόδους. Σύµφωνα µε ορισµένους ειδικούς, λοιπόν, η πραγµατική µορφή του ηµερολογίου δεν ήταν «X.X.X.X.X», αλλά «Χ.Χ.Χ.Χ.Χ.Χ.Χ.Χ.Χ». Ετσι, όταν παρέλθει η ηµεροµηνία «12.19.19.17.19», το ηµερολόγιο δεν θα γυρίσει στην ηµέρα-µηδέν, αλλά θα γίνει «0.0.0.1.0.0.0.0.0». Συνεπώς, εάν αυτή η ερµηνεία είναι σωστή, το ηµερολόγιο θα τελειώσει (µηδενιστεί δηλαδή) όταν περάσει η ηµεροµηνία «19.19.19.19.12.19.19.17.19», η οποία αντιστοιχεί σε κάποια ηµέρα που απέχει... εκατοντάδες εκατοµµύρια χρόνια από σήµερα! Περιµένοντας την καταστροφη Είναι πραγµατικά παράξενο το πόσο διαδεδοµένες είναι η καταστροφολογία και η εσχατολογία στην ανθρώπινη φύση. Οπως επίσης παράξενο, αλλά και αξιοθαύµαστο, είναι το γεγονός ότι ο άνθρωπος σπαταλά πόρους, χρόνο και τελικά στιγµές της ίδιας του της ύπαρξης,
προκειµένου να προβλέψει µε επιτυχία τη χρονική στιγµή κατά την οποία το νήµα της ζωής του ίδιου και των συνανθρώπων του θα κοπεί µε βίαιο τρόπο. Μάλιστα, στις περισσότερες προβλέψεις, όπως λόγου χάρη σε αυτές του 2012, ή ακόµα και του 1999, ο άνθρωπος παρουσιάζεται ως ένα αδύναµο ον, που δεν µπορεί µε κανένα τρόπο να αποτρέψει την επερχό- µενη καταστροφή και τελικά καθίσταται παθητικός θεατής σε ένα ζοφερό τέλος. Είναι φανερό πως όλες αυτές οι προφητείες αποτελούν µια απέλπιδα προσπάθεια του ανθρώπου να ξορκίσει έναν από τους πιο αρχέγονους φόβους του: εκείνον του θανάτου. Μήπως όµως πίσω από τα ζητήµατα ψυχολογίας που προκύπτουν κρύβεται επίσης µια αναγνώριση του παγκόσµιου αδιεξόδου στο οποίο έχει οδηγηθεί η ανθρωπότητα εξαιτίας της σκοτεινής πλευράς της ανθρώπινης φύσης και παράλληλα µια ενδόµυχη επιθυµία για ολοκληρωτική και κυρίως πανανθρώπινη αλλαγή; Μήπως µέσα από την -αδιάκοπη εδώ και χιλιάδες χρόνια- πίστη σε καταστροφολογικές προφητείες και εσχατολογικά σενάρια ο άνθρωπος επιχειρεί να ξορκίσει τους ίδιους του τους δαίµονες, θεωρώντας πως πρέπει να αλλάξει άµεσα προς το καλύτερο, γιατί η ώρα της κρίσης πλησιάζει; Σε κάθε περίπτωση, είναι λυπηρό το στις περισσότερες προβλέψεις, όπως λόγου χάρη σε αυτές του 2012, ή ακόµα και του 1999, ο άνθρωπος παρουσιάζεται ως ένα αδύναµο ον, που δεν µπορεί µε κανένα τρόπο να αποτρέψει την επερχόµενη καταστροφή Και τελικά καθίσταται παθητικός θεατής σε ένα ζοφερό τέλος να πιστεύει ο σηµερινός άνθρωπος ότι ο κόσµος θα τελειώσει σύντοµα εξαιτίας ενός πλανήτη ή µιας ηλιακής δραστηριότητας ή ακόµα και µιας εισβολής από εξωγήινους, τη στιγµή που ο ίδιος καταστρέφει και παρασιτεί εις βάρος του γαλάζιου πλανήτη µας. εν κινδυνεύουµε από κανένα θύτη, όχι γιατί δεν υπάρχουν θύτες, αλλά γιατί πολύ απλά απέχουµε αρκετά από το να είµαστε θύµατα Οσο πλησιάζουµε στην 21η εκεµβρίου του 2012 τόσο θα πληθαίνουν τα άρθρα και τα βιβλία που θα «προειδοποιούν» για την επερχόµενη καταστροφή, όπως θα πληθαίνουν και τα χρήµατα στις τσέπες των συγγραφέων τους. Και όταν η 21η εκεµβρίου του 2012 έρθει και περάσει σαν µια ακόµα συνηθισµένη ηµέρα, τότε πολύ απλά το τέλος θα πάρει αναβολή για µια ακόµα φορά µέχρι να έρθει στο φως η επόµενη «προφητεία». Who is who Ο Γιώργος Αδαµόπουλος είναι απόφοιτος οικονοµικών σπουδών και µέλος της Ελληνικής Κοινότητας του Μεταφυσικού. Αρθρογραφεί τακτικά σε περιοδικά εναλλακτικής αναζήτησης, ενώ αποτελεί µέλος του εναλλακτικού ταξιδιωτικού project «Παράξενος Ταξιδιώτης» 11 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ 12 Αρχή του τέλους ή το τέλος πριν από την αρχή; Του Χρήστου Γ. Κτενά, cktenas@e-typos.com
τελολογια Ο πόλεµος µαίνεται στην Ασία, στους δρόµους διαδηλώνουν εργάτες και φοιτητές, η τρο- µοκρατία σαρώνει την Ευρώπη, η οικονοµική κρίση έχει γιγαντωθεί πάνω από τον πλανήτη. Πολλοί είναι σίγουροι ότι έρχεται το τέλος του κόσµου. εν είναι το 2012, είναι το 1973. Ανάλογα παραδείγµατα υπάρχουν όσο κανείς έχει αντοχή να κάνει ιστορική αναζήτηση. Ετσι, εσχατολογικά φαινόµενα είχαµε σε κάθε περίοδο της ανθρώπινης εξέλιξης, από χρονικές συµπτώσεις, π.χ. στο τελείωµα της 1ης µετά Χριστόν χιλιετίας που έδωσαν και τον όρο «Χιλιασµός», από πολεµικές συγκρούσεις, από επιστηµονικές εξελίξεις, όταν, για παράδειγµα, ξεκινούσαν οι διαστηµικές αποστολές για τη Σελήνη υπερσυντηρητικοί θρησκευτικοί κύκλοι στις ΗΠΑ µιλούσαν για «την οργή του θεού» που θα τιµωρήσει την ανθρώπινη µαταιοδοξία. Οικονοµικές κρίσεις, πολιτισµικές αλλαγές, κρίσεις θεσµών, ηθών, ανακαλύψεις νέων κόσµων, φιλοσοφικά ρεύµατα και θρησκευτικές δοξασίες έχουν όλα µια επωδό: έρχεται το τέλος του κόσµου όπως τον γνωρίζουµε και θα παραδοθούµε όλοι στην κρίση του Ενός ή θα καταλήξουµε στην άβυσσο των αµαρτιών και των επιλογών µας. Πιο σηµαντικό όµως για τις ηµέρες που διανύουµε; Το ότι όλη αυτή η εσχατολογία, η αποκαλυπτική φιλολογία περί Μάγια, Νιµπίρου, εξωγήινων και νέων καταβυθίσεων τύπου Ατλαντίδος είναι χαρακτηριστικό της ύσης και του πολιτισµού της που για µια ακόµη φορά βρίσκεται στις συµπληγάδες της αυτοεπιβεβαίωσής της ως κυρίαρχης και µονοσήµαντης «λύσης» εξέλιξης του κόσµου. Κι αυτά, τη στιγµή που η πλειοψηφία των πληθυσµών του πλανήτη βιώνει την κρίση είτε µε αδιαφορία (π.χ. τι σηµασία µπορεί να έχει για τους χρόνια χειµαζόµενους Αφρικανούς ο εκφυλισµός του ευρώ) είτε ως ευκαιρία επίπλευσης, στα απόνερα ενός νέου δυτικού Τιτανικού που πάλι δείχνει αδύναµος να πιάσει λιµάνι. Το αναµενόµενο «τέλος» Η τρέχουσα κρίση της ύσης δεν είναι αναπάντεχη. Οπως γράφει ο Eric Hobsbawm στο βιβλίο του «Η εποχή των άκρων», «η Ιστορία της εικοσαετίας µετά το 1973 είναι η Ιστορία ενός κόσµου που έχασε τα υποστηρίγµατά του και γλίστρησε προς την αστάθεια και την κρίση», µιλώντας για το δυτικό κόσµο και όχι για την έτσι κι αλλιώς καταρρέουσα από τότε κοµµουνιστική «ήπειρο». Λίγα χρόνια νωρίτερα, το 1960, στο µνηµειώδες έργο του «Γραµµατική των πολιτισµών», ο Fernand Braudel κριτικάροντας τη απαρχή της συγκρότησης µιας ενιαίας Ευρώπης επισηµαίνει προφητικά: «Είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι η Ευρώπη ως πολιτισµικό ιδεώδες κατέχει την τελευταία θέση ανάµεσα στους στόχους µας Κανείς δεν ασχολείται ούτε µε µυστικισµό ούτε µε ιδεολογία». Η αναµενόµενη αυτή κρίση που σήµερα οριοθετείται µόνο από την οικονοµική της παράµετρο (λανθασµένα φυσικά) επίσης δεν είναι κάτι νεωτερικό. Στο κλείσιµο του 2011 και στην αυγή του σηµαδιακού δίσεκτου «12», ο δυτικός κόσµος κλείνει πάνω από 65 χρόνια διαρκούς ειρήνης, έστω και ένοπλης. Εχουµε δηλαδή ήδη µια υπέρβαση, καθώς την τελευταία χιλιετία ο κανόνας ήταν η Ευρώπη, και οι εξαρτώµενες από αυτή αποικίες και χώρες σε ύση και Ανατολή, να κυλούν σε ποτάµια αίµατος τουλάχιστον µία φορά ανά 50ετία και συνήθως ακόµη συχνότερα, µε πάµπολλες περιφερειακές συγκρούσεις όπου «εξάγονταν» ο πόλε- µος και η κρίση. Η µυθολογία, λοιπόν, της ειρήνης και της σταθερότητας είναι µια επανεφεύρεση του τέλους του 20ού αιώνα, µια µαταιοδοξία ουσιαστικά ότι αφού περάσαµε τον κόλαφο του πολέµου θα έχουµε επιτέλους µάθει την αξία της ειρήνης. Μόνο που ο Πλάτων κυνικά από το βάθος των χρόνων αντηχεί: «ἣν γὰρ καλοῦσιν οἱ πλεῖστοι τῶν ἀνθρώπων εἰρήνην, τοῦτ εἶναι µόνον ὄνοµα, τῷ δ ἔργῳ πάσαις πρὸς πάσας τὰς πόλεις ἀεὶ πόλεµον ἀκήρυκτον κατὰ φύσιν εἶναι». (Αυτό που 13 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ 14 Ο κόσµος σε αναβρασµό Θεωρούµε ως µεγάλα σηµάδια του «τέλους του κόσµου» τις διάφορες περιφερειακές κρίσεις, πιστεύοντας ότι λόγω παγκοσµιοποίησης αργά ή γρήγορα θα γίνουν το περίφηµο ντόµινο που θα παρασύρει κι εµάς. Ξεχνά- µε όµως ότι πολλές από αυτές ήταν ιστορικά επιβεβληµένες και απλά είχαν καθυστερήσει λόγω της δυτικής επικυριαρχίας. Κλασικό παράδειγµα εδώ η «αραβική άνοιξη δηµοκρατίας» µε την πτώση των καθεστώτων σε όλη τη Βόρεια Αφρική. Σε αυτή την περίπτωση ξεχνάµε πως το συγκεκριµένο ξέσπασµα είναι η τρίτη πράξη ενός δράµατος που η ύση συστηµατικά αρνιόταν να αφήσει να εξελιχθεί. Ξεχνάµε δηλαδή ότι οι αραβικοί λαοί είχαν ζητήσει την ανεξαρτησία τους στην αυγή του 20ού αιώνα µε την κατάρρευση της οθωµανικής αυτοκρατορίας για να «ανταµειφθούν» µε την αγγλική, γαλλική και ιταλική επιτροπεία, την ξανάζησαν µε την άνοδο του εθνικισµού στη δεκαετία του 50, µε τον Νάσερ στην Αίγυπτο και τον πόλεµο Ανεξαρτησίας της Αλγερίας για να «αντα- µειφθούν» και πάλι µε αυταρχικά καθεστώτα, υποχείρια των µεγάλων δυνάµεων. Στο ίδιο µοτίβο (οι δυτικοί) κοιτάµε έκπληκτοι το πετρέλαιο να ακριβαίνει, τα κινεζικά προϊόντα να φθηναίνουν, τον αραβικό φονταµενταλισµό να ανθεί, την Ινδία να σαλεύει, την Κορέα να σπαράζει, τη Λατινική Αµερική να περνά στον αριστερισµό. Κοιτάµε δηλαδή έναν ολόκληρο κόσµο να δρα και να λειτουργεί πέρα και εκτός από τη δική µας µαταιοδοξία και αποκαλού- µε αυτή την εξέλιξη ως το «τέλος του κόσµου», ενώ για όλους τους άλλους είναι απλά η δική τους «αρχή». οι πολλοί αποκαλούν ειρήνη δεν είναι παρά µια λέξη, πραγµατικά όµως, όλες οι πόλεις βρίσκονται πάντοτε κατά φυσική ανάγκη σε ακήρυκτο πόλεµο µεταξύ τους. Νόµοι, βιβλίο Α.) Η αυγή της συνείδησης; Μια από τις πιο διαδεδοµένες διαφυγές σε κάθε περίοδο κρίσης είναι η δοξασία ότι αυτή, αν δεν ανατραπεί, τουλάχιστον θα έχει ως ωφέλεια την ανάταση της παγκόσµιας συνείδησης. Η συγκεκριµένη προσέγγιση έχει βάση, καθώς κάθε µεγάλο ιστορικό σοκ προκαλεί και το αντίστοιχο γνωσιολογικό και φιλοσοφικό έρεβος που αναµενόµενα θα φέρει στην επιφάνεια νέες προσεγγίσεις. Ετσι στο τέλος του 1ου Παγκοσµίου Πολέµου είχαµε την απόρριψη του Θεού και το κύµα των Φουτουριστών που αποθέωναν τη µηχανή (για να καταλήξουν οι περισσότεροι υποστηρικτές του Φασισµού), το ευρύτερο κίνηµα του Μοντερνισµού που επιχείρησε να επανακαθορίσει το πολιτισµικό περιεχόµενο πέρα από τα απολειφάδια της υτικής Αναγέννησης και φυσικά την εξάπλωση του Λενινισµού-Μαρξισµού αλλά και του Αναρχισµού ως πολιτικές αλλά και πολιτισµικές θεωρίες που θεωρητικά θα απαντούσαν στην ηθική κρίση. Ακόλουθα, στις στάχτες της Χιροσίµα και για την επόµενη εικοσαετία θα ζήσουµε την είσοδο της ανατολικής φιλοσοφίας στη ύση (πολλές φορές σε µια εκλαϊκευµένη και αφελή µορφή της), όπου ο διαλογισµός, η αυτογνωσία και η θεία µέθεξη υποτίθεται ότι θα προσφέρουν -σε προσωπικό επίπεδο- την επιδιωκόµενη ευτυχία σε έναν κόσµο που καταρρέει. Σε κάθε κρίση φυσικά η συνειδησιακή επανάσταση δεν είναι µια αυτόνοµη διαδικασία. Από τον ηδονισµό της δεκαετίας του 20 στην κατανάλωση ψυχοτρόπων στη δεκαετία του 60, στην υπερκατανάλωση του 90, ο βηµατισµός είναι παρόµοιος. Αρνούµαστε συστηµατικά να ακούσουµε τον Ludwig Wittgenstein που ορίζει ότι «ο κόσµος είναι όλα όσα συµβαίνουν» και επιχειρούµε να στηρίξουµε την αδυναµία µας στη διαχείριση της πραγ- µατικότητας µε ονειροφαντασίες, δογ- µατισµούς, µυθικισµούς και µυθολογίες που όλα (τελείως τυχαία ) στηρίζουν την αναζήτησή µας και επιβεβαιώνουν ότι έτσι θα αποφύγουµε το τέλος της ύσης.
τελολογια Η πραγµατική κρίση Εφόσον λοιπόν η κρίση της ύσης είναι εδώ και δεκαετίες µια περιρρέουσα κατάσταση, το ερώτηµα είναι προφανές: Θα επιβιώσει και πάλι ο πολιτισµός µας µέσα από αυτή τη δοκιµασία; Ή µήπως αυτή η φορά θα είναι πράγµατι η «τελευταία»; Σύµµαχός µας στην αναζήτηση της απάντησης µπορεί να είναι τόσο η Ιστορία όσο και η Φιλοσοφία. Ιστορικά λοιπόν η ύση έχει δείξει µια αξιοθαύµαστη επιβιωσιµότητα, καθώς οι βασικοί πυλώνες Μια από τις πιο διαδεδο- µένες διαφυγές σε κάθε περίοδο κρίσης είναι η δοξασία ότι αυτή, αν δεν ανατραπεί, τουλάχιστον θα έχει ως ωφέλεια την ανάταση της παγκόσµιας συνείδησης της έχουν αναγεννητική ικανότητα. Χριστιανισµός, Επιστήµη, Αρχαιοελληνική ηµοκρατία και Ρωµαϊκό ίκαιο µαζί µε τον Ανθρωπισµό συµπλέκονται (ιδιόρρυθµα πολλές φορές), για να δώσουν όχι κάτι ιδανικό αλλά κάτι διαρκές. Η οπισθοδρόµηση είναι επίσης µέσα στις ευρωπαϊκές συντεταγµένες, οπότε δεν θα µας φανεί καθόλου παράξενο µια ανατολή ενός «νέου» εθνικισµού, µια πολυδιάσπαση σε σφαίρες επιρροής, µια στροφή προς την Ανατολή (που τώρα πια δεν φοβίζει), µια νέα αποικιοκρατία αλλά µε πιο φιλικούς όρους αυτή τη φορά για τους «ιθαγενείς» και φυσικά ένας ακόµη πόλεµος, στο εσωτερικό ή στις παρυφές της ηπείρου, που θα διαγράψει «παλαιά και νέα χρέη». Στο ίδιο πνεύµα, ο Αριστοτέλης µάς διαβεβαιώνει για το αέναο του κόσµου µας, ο Jürgen Habermas µάς προειδοποιεί (οργισµένος) για το «ήπιο πραξικόπηµα των αγορών» που όµως µπορεί να δώσει κάποια λύση, ο Jacques Lacan µάς λοιδορεί θυµίζοντάς µας πως από παιδιά στεκόµαστε µπροστά σε έναν καθρέπτη χαµένοι µέσα σε µια ψευδαίσθηση που δεν τελειώνει ποτέ, ενώ ο πραγµατιστής Nietzsche µονολογεί πως «πολύ λίγοι είναι φτιαγµένοι για ανεξαρτησία είναι ένα προνόµιο των δυνατών», σκιαγραφώντας έτσι και τη µοίρα µας: να παραµένουµε υποταγµένοι σε ό,τι ξηµερώνει, καθώς η κρίση δεν είναι παρά η επιβεβαίωση της περσινής ευηµερίας. Αν λοιπόν η επιβίωση της ύσης µπορεί να θεωρηθεί ως ιδιαίτερα πιθανή, τότε το «τέλος του κόσµου» ποιο θα είναι; Μα τι άλλο από το τέλος των ψευδαισθήσεων: όπως εκείνης του Francis Fukuyama που τόλµησε να πει ότι «ήρθε το τέλος της Ιστορίας», αλλά και σε κάποιο βαθµό του Samuel Huntington που πιστεύει ότι οι συγκρούσεις πλέον θα είναι πολιτισµών και µόνο, λες και έχει τελειώσει ο διαγκωνισµός για φυσικούς πόρους, γη και µαταιοδοξία. Με αυτή τη λογική η εσχατολογία και τερατολογία των ηµερών δικαιώνονται. Πράγµατι έρχεται ένα τέλος, µόνο που αυτό θα είναι ως συνήθως γόνιµο, εκείνο ακριβώς το λίκνο των πολιτισµών, το χριστιανικό ίσως λίκνο του Υιού του Θεού, που όµως λούστηκε στο αίµα των σφαγιασθέντων νηπίων της Βηθλεέµ. 15 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ 16 Το ενδεχόµενο να υπάρξει µια καταστροφική «συνάντηση» της Γης µε ένα µεγάλο αντικείµενο µεγέθους πλανήτη έχει απασχολήσει κατά καιρούς διάφορους ερευνητές, χωρίς όµως µέχρι σήµερα να έχει αποδειχθεί επιστηµονικά ότι υφίσταται, τουλάχιστον στο άµεσο µέλλον. Οµως, σύµφωνα µε µια θεωρία, το αντικείµενο αυτό υπάρχει και η σύγκρουσή του µε τη Γη θα συµβεί εντός του 21ου αιώνα. Οσοι ενστερνίζονται τη θεωρία αυτή µιλούν για το 12ο πλανήτη των Σουµερίων, γνωστό και ως Nibiru (Νιµπίρου), τον οποίο µάλιστα θέλουν να έχει ραντεβού µε τον πλανήτη µας στα τέλη του 2012! Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ 12ΟΥ Νιµπίρ Του Στέλιου Φωκά, sfokas@e-typos.com
αστροθεολογια ΠΛΑΝΗΤΗ! Οι πρώτες αναφορές για τον Νιµπίρου εντοπίζονται στη µυθολογία των Σουµερίων, η οποία, αν και ξεχασµένη, επανήλθε στο προσκήνιο το 1976, όταν ο εβραϊκής καταγωγής αρχαιολόγος και συγγραφέας Ζεκαρία Σίτσιν κυκλοφόρησε το βιβλίο «Ο 12ος πλανήτης». Σε αυτό ο συγγραφέας αναφέρει ότι, σύµφωνα µε τη σουµεριακή µυθολογία, ένας κατοικηµένος πλανήτης που κινείται µε ελλειπτική τροχιά και ονο- µάζεται Νιµπίρου πραγµατοποιεί µια πλήρη περιστροφή γύρω από τον Ηλιο µας κάθε 3.600 χρόνια και σε ένα σηµείο της πλησιάζει και τη Γη. Οι κάτοικοί του ονοµάζονται Ανουνάκι και υποδούλωσαν τους αρχαίους Σουµερίους, υποχρεώνοντάς τους να εξορύσσουν πολύτιµα ορυκτά για λογαριασµό τους. Οι εξωγήινοι όµως, οι οποίοι αναφέρονται ως θεοί των Σουµερίων, δεν άφησαν τους γήινους χωρίς αντάλλαγµα για την εργασία τους. Ετσι, τους δίδαξαν τις Τέχνες, τα Γράµµατα και τις Επιστήµες. Βασισµένος λοιπόν στη σουµεριακή µυθολογία, ο Σίτσιν υπολόγισε ότι ο Νιµπίρου πρόκειται να πλησιάσει το ηλιακό µας σύστηµα και τη Γη στις 21 εκεµβρίου του 2012, προκαλώντας αναταράξεις στον πλανήτη µας και τη «γειτονιά» του. Η θεωρία της σύγκρουσης ου Οµως, η σύνδεση του Νιµπίρου µε τις θεωρίες περί σύγκρουσής κάποιου πλανήτη µε τη Γη δεν έγινε από τον Σίτσιν. Προέκυψε σχεδόν είκοσι χρόνια µετά την έκδοση του βιβλίου του, από την ιδρύτρια της ιστοσελίδας «ZetaTalk», Νάνσι Λάιντερ από το Ουινσκόνσιν των ΗΠΑ. Η Λάιντερ ισχυρίστηκε το 1995 ότι είχε επικοινωνία µε εξωγήινους από το αστρικό σύστηµα Ζέτα Ρετίκουλι µέσω ενός εµφυτεύµατος που είχαν τοποθετήσει στον εγκέφαλό της. Εκείνοι της αποκάλυψαν την επικείµενη µοιραία σύγκρουση της Γης µε έναν άλλο πλανήτη, τον οποίο ταύτιζαν µε τον γνωστό µας από τη µυθολογία των Σουµερίων Νιµπίρου. 17 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
eλευθεροσ tυποσ φαινομενα 18 Νιμπίρου ή αλλιώς Νέμεσις Αξίζει να αναφέρουμε ότι ο Νιμπίρου των Σουµερίων, ως θεότητα, έχει ταυτιστεί από πολλούς µε την «Νέµεσιν» των αρχαίων Ελλήνων, η οποία μεταφορικά χαρακτηρίζεται ως «Θεία Δίκη». Ας αναλογιστούμε όμως: Η Νέµεσις, που ως θεότητα εκπροσωπούσε τη Δικαιοσύνη και αποκαθιστούσε την τάξη τόσο ανάμεσα στους ανθρώπους όσο και στη φύση, συμβολίζεται µε τη συµπαντική ζυγαριά, τον πήχυ και το χαλινάρι. Σύμβολα που είναι ενδεικτικά της δυνατότητάς της να προσμετρά τη σκέψη, τα συναισθήματα και τη δράση των ανθρώπων. Οταν η ανθρώπινη ασυδοσία ξεπερνά τα θεμιτά όρια, τότε εκείνη επεμβαίνει σαρώνοντας τους υπαίτιους. Επίσης, συναντάται και ως «Αδράστεια», που σημαίνει «εκείνη από την οποία δεν υπάρχει διαφυγή». Οι μελέτες του Ζεκαρία Σίτσιν έφεραν στο ευρύ κοινό τη γνώση για τους θρύλους των αρχαίων Σουμερίων και τον πλανήτη «φάντασμα». Μήπως λοιπόν η ταύτιση Νιμπίρου και Νεμέσεως δεν ήταν τυχαία; Μήπως μια πιθανή έλευση του πλανήτη, αν υπάρχει τελικά, θα έχει αντίστοιχες επιπτώσεις στη φύση με εκείνες που είχε η Νέμεσις στους ανθρώπους; Επιπτώσεις από τις οποίες δεν υπάρχει διαφυγή; Πολλοί πιστεύουν ότι ο Νιμπίρου έρχεται ως άλλη Νέμεσις προκειμένου να ζυγίσει το δίκαιο και το άδικο της ανθρωπότητας. Και αν κρίνουμε από τα μέχρι στιγμής πεπραγμένα της επί των ανθρώπων και επί του πλανήτη, είναι ηλίου φαεινότερο σε μια τέτοια περίπτωση προς τα πού θα γείρει η ζυγαριά Ο πλανήτης είχε τέσσερις φορές το μέγεθος της Γης και η έλευσή του θα σταματούσε την περιστροφή του πλανήτη μας για 5,9 ημέρες. Στο διάστημα αυτό θα ξεκινούσε η μετακίνηση των πόλων (όχι αντιστροφή), εξαιτίας της αλληλεπίδρασης των δυο πλανητών, η οποία θα είχε καταστροφικές συνέπειες για τη Γη. Ολα αυτά θα συνέβαιναν το 2003, όταν όμως αυτό ήλθε και παρήλθε, η Λάιντερ δήλωσε ότι είχε επίτηδες δώσει λάθος ημερομηνία προκειμένου να παραπλανήσει τις κυβερνήσεις, οι οποίες αν επέβαλλαν στρατιωτικό νόμο για λόγους ασφαλείας και όντως ερχόταν η καταστροφή θα είχαν εγκλωβίσει στις πόλεις δισεκατομμύρια ανθρώπους χωρίς δρόμο διαφυγής. Ετσι, μετέθεσε την ημερομηνία για το 2010, όπου και πάλι δεν έγινε τίποτα. Εν όψει όμως του 2012, τα σενάρια καταστροφής της Γης, που ως γνωστόν έχουν ως βασική πηγή τους το ημερολόγιο των Μάγια, αναζωπυρώθηκαν και πάλι περιλαμβάνοντας κάθε πιθανή και απίθανη θεωρία που έχει σχέση με τη συντέλεια του πλανήτη μας. Φυσικά αυτά συμπεριλαμβάνουν μεταξύ άλλων και την έλευση του Νιμπίρου, η οποία πλέον έχει μετατεθεί για τον Δεκέμβρη του 2012. Ο μυστηριώδης κομήτης Neat Ενόσω η Λάιντερ και οι υποστηρικτές της περίμεναν την εκπλήρωση της «προφητείας» της, συνέβη κάτι εντυπωσιακό που συνδέθηκε με τα όσα υποστήριζε. Το 2002 ένα μυστηριώδες αντικείμενο εισήλθε στο ηλιακό μας σύστημα και καταχωρίσθηκε ως κομήτης στις 6 Νοεμβρίου του ίδιου χρόνου. Ο κομήτης, η επίσημη ονομασία του οποίου ήταν Neat (C/2002 V1), αποτέλεσε το επίκεντρο διαφόρων γεγονότων στη διαστημική γειτονιά μας. Στις 16 Φεβρουαρίου 2003 εισήλθε στο οπτικό πεδίο του διαστημικού παρατηρητηρίου SOHO και του στεμματογράφου LASCO-3. Οι αστρονόμοι εκτίμησαν τότε ότι το
αστροθεολογια περιήλιό του (η κοντινότερη απόσταση από τον Ηλιο) ήταν µόλις 0,1 αστρονοµικές µονάδες, πιο κοντά δηλαδή ακόµα και από τον πλανήτη Ερµή. Ετσι, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που προέβλεψαν ότι θα διαλυθεί από την επίδραση του Ηλίου. Πέντε χρόνια αργότερα, στις 18 Φεβρουαρίου 2008 και ενώ ο κοµήτης πλησίαζε επικίνδυνα τον Ηλιο, µια τροµακτική ηλιακή έκρηξη προκλήθηκε προς την κατεύθυνση του. Για επτά ολόκληρες ώρες η ροή δεδοµένων από το παρατηρητήριο SOHO διακόπηκε. Οταν η βλάβη αποκαταστάθηκε, εµφανίστηκε στη ροή δεδοµένων µια φωτογραφία, µε διαφορά µίας ώρας από την τελευταία. Σε αυτήν η ηλιακή έκρηξη έχει εξαφανιστεί και ο κοµήτης φαινόταν ανεπηρέαστος. Το γεγονός αυτό αποτέλεσε το έναυσµα για ένα νέο κύκλο θεωριών που ήθελαν τη NASA να έχει επέµβει προκειµένου να επεξεργαστεί τα δεδοµένα και τις φωτογραφίες που λάµβανε το παρατηρητήριο. Οι φωτογραφίες που είδαν το φως της δηµοσιότητας θεωρήθηκαν από πολλούς ψεύτικες, καθώς η NASA υποτίθεται πως ήθελε να αποκρύψει την προσέγγιση του Νιµπίρου που δεν ήταν άλλος από αυτό που όλοι θεωρούσαν ως τον κοµήτη Neat. Οι φωτογραφίες που είδαν το φως της δηµοσιότητας θεωρήθηκαν από πολλούς ψεύτικες, καθώς η NASA υποτίθεται πως ήθελε να αποκρύψει την προσέγγιση του Νιµπίρου που δεν ήταν άλλος από αυτό που θεωρούσαν όλοι κοµήτη Neat βίντεο που υπάρχουν στην ιστοσελίδα της NASA αναφέρονται αρχικά στη σουµεριακή µυθολογία τονίζοντας πως ο Νιµπίρου καταγράφεται ως θεός του Βαβυλωνιακού Πανθέου που πιθανότατα σχετιζόταν µε τον ία. Οσον αφορά στον πλανήτη Νιµπίρου επισηµαίνεται ότι δεν υπάρχουν φωτογραφίες, αστρονοµικές παρατηρήσεις ή οποιουδήποτε είδους δεδοµένα που να αποδεικνύουν την ύπαρξή του. Και οι επιστήµονες συµπληρώνουν πως ακόµα και αν, όπως υποστηρίζει η θεωρία, ο πλανήτης αυτός προσεγγίζει τη Γη για να «αφιχθεί» τον εκέµβριο του 2012, θα έπρεπε ήδη να συµβαίνουν τα εξής: 1. Να βρίσκεται ήδη στην τροχιά του Αρη, όπου θα ήταν φωτεινός και εύκολα ορατός ακόµα και µε γυµνό µάτι. Επίσης, θα προκαλούσε στον Αρη διάφορα προβλήµατα που θα γίνονταν οπωσδήποτε αντιληπτά από τους επιστήµονες. 2. Αν όντως είχε επισκεφθεί τη Γη πριν από 3.600 χρόνια, η βαρύτητά του θα είχε προκαλέσει τέτοιας έκτασης προβλήµατα (κυρίως στις κοντινές προς τη Γη τροχιές του ηλιακού συστήµατος), που θα ήταν αντιληπτά και ανιχνεύσιµα µέχρι τις µέρες µας. 3. Αν ήδη µας πλησίαζε, ολόκληρο το ηλιακό µας σύστηµα θα ταραζόταν, οι τροχιές θα ήταν ανισόρροπες, ακόµα και το Φεγγάρι θα µετατοπιζόταν. Η µέχρι στιγµής όµως σταθερότητα του ηλιακού µας συστήµατος αποδεικνύει πως κανένας τέτοιος πλανήτης δεν µας έχει επισκεφθεί τουλάχιστον το τελευταίο ένα εκατοµµύριο χρόνια. «Αν ο Νιµπίρου υπήρχε θα τον είχαµε δει» Η Εθνική Υπηρεσία Αεροναυτικής και ιαστήµατος των ΗΠΑ, η γνωστή µας NASA, έσπευσε τότε να διαψεύσει τις θεωρίες αυτές, όπως έκανε και πριν από µερικούς µήνες, όταν αυτές άρχισαν και πάλι να προσελκύουν το ενδιαφέρον του κόσµου. Συγκεκριµένα, µέσω της σειράς «Ρωτήστε έναν αστροβιολόγο», που µεταδίδεται από την επίσηµη ιστοσελίδα της, ο Ντέιβιντ Μόρισον, ανώτερος επιστήµονας του Lunar Science Institute, έδωσε την επίσηµη θέση της υπηρεσίας σχετικά µε τις θεωρίες για τον Νιµπίρου. Τα σχετικά 19 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ 20 Μπορείτε να φανταστείτε ένα στιγµιαίο σταµάτηµα του χρόνου συνοδευόµενο από διάφορα εφιαλτικά περιστατικά τα οποία µε την εµφάνισή τους και µόνο σπέρνουν το δέος στην ανθρωπότητα; Αναφερόµαστε σε πιθανές µελλοντικές αναφορές για ακινησία του ήλιου για περισσότερο από µία ηµέρα ή στον ερχοµό µιας αφύσικης νύχτας ακολουθούµενης από ένα ξηµέρωµα όπου ο ήλιος ακολουθεί αντίστροφη -από την αρχική- φορά, ενώ οι θέσεις των αστερισµών και των αστεριών θα έχουν αλλάξει. Θα πρέπει να δεχθείτε ότι η πιθανότητα να συµβεί κάποιο από τα παραπάνω είναι κάτι περισσότερο από εφικτή, σύµφωνα µε σύγχρονες επιστηµονικές απόψεις. Του Απόστολου Αντωνάκη, aantonakis@e-typos.com Οταν ο χρό Τη µεγαλύτερη και βαθύτερη µελέτη για την Ιστορία του πλανήτη µας, της Γης, έκανε ο Γάλλος φυσιοδίφης ζωολόγος αλλά και θε- µελιωτής της Παλαιοντολογίας Georges Cuvier (1769-1832), ο οποίος ασχολήθηκε -στο πλαίσιο των παλαιοντολογικών ερευνών του- µε τους απολιθωµένους σκελετούς ανθρώπων, ζώων, ψαριών και φυτών. Κατά τη µακρόχρονη διάρκεια των προσεκτικών ερευνών του, έµεινε εντυπωσιασµένος από την αινιγµατική -για τον ίδιο- διαδοχή των γήινων υποστρωµάτων. Στο βιβλίο του «Μελέτη πάνω στη θεωρία για τις ανατροπές της επιφάνειας της Γης και τις µεταβολές που αυτές δηµιούργησαν στο ζωικό βασίλειο» (αγγλική µετάφραση, 5η έκδοση 1827), αναγκάζεται να γράψει µε ποιητική διάθεση: «Οταν ο ταξιδιώτης περνά διασχίζοντας εύφορες πεδιάδες όπου τα ρεύµατα των ήρεµων ποταµών τρέφουν µία άφθονη, θεσπέσια χλωρίδα και το έδαφος είναι κατοικηµένο από µεγάλο πληθυσµό στολισµένο µε χωριά και ανθηρές πόλεις τις οποίες διακοσµούν υπέροχα µνηµεία δεν ταράζεται ποτέ. Αυτό θα το νιώσει αντικρίζοντας πολεµικές καταστροφές ή κοινωνική εξαθλίω-
φυσικες καταστροφες νος σταµατά ση από την καταπίεση του ισχυρού. Οµως, ακόµα και τότε, δεν θα σκεφτεί ότι η φύση έζησε κι αυτή τους δικούς της πολέµους στα σπλάχνα της και πως η σφαιροειδής επιφάνειά της άνοιξε, ανατράπηκε και καταστράφηκε για να ξαναφτιαχτεί από την αόρατη δύναµη του Μεγάλου ηµιουργού. Αλλάζει όµως άποψη όταν σκάψει το ίδιο το χώµα το οποίο επιφανειακά παρουσιάζει µία τόσο ειρηνική και καθησυχαστική όψη». Μελετώντας προσεκτικά τα υπεδάφια στρώµατα σε διαφορετικές περιοχές, ο Cuvier (Κιβιέ) σκέφτηκε ότι επάνω στη γη έγιναν επανειληµµένα µεγάλες καταστροφές, τέτοιου µάλιστα µεγέθους που µετέβαλαν τις στεριές σε βυθούς ωκεανών και τους βυθούς ωκεανών σε στεριές ώστε να ξαναρχίσει ο κύκλος της ζωής κάτω από νέα δεδοµένα. Ο Κιβιέ ήταν ένθερµος υποστηρικτής της θεωρίας που διατείνεται ότι «τα διάφορα γένη έµειναν αναλλοίωτα µετά τις περιόδους των καταστροφών από την εποχή της πρωτογενούς ηµιουργίας τους. Τα αποµεινάρια των διαφορετικών ζώων στα στρώµατα της Γης οδηγούν στο συµπέρασµα πως η ζωή έπαψε να υπάρχει πάνω σε πολύ µεγάλες εκτάσεις εξαιτίας των καταστροφών αφήνοντας ωστόσο τόπο για άλλες µορφές της». Αδυνατούσε να συµπεράνει εάν τα ζώα αυτά πρωτοδηµιουργήθηκαν εκεί ή µετακινήθηκαν από περιοχές που δεν τις άγγιξαν οι κατακλυσµοί. Ωστόσο τα αίτια των κατακλυσµών, η φυσική τους δοµή και η συχνότητα εµφάνισής τους παρέµεναν ένα τεράστιο αίνιγµα. υστυχώς οι προσπάθειες και οι απόψεις του τολµηρού επιστήµονα επικαλύφθηκαν αργότερα από τις θεωρίες του γεωλόγου Lyell αλλά και 21 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ 22 Ο Γάλλος Georges Cuvier ερεύνησε τις ανακατατάξεις που προκάλεσαν στον πλανήτη µας οι µεγάλες φυσικές καταστροφές του παρελθόντος. του αρβίνου στη Βιολογία σχετικά µε την εξέλιξη των ειδών. Αιώνες «κινούµενων» παγετώνων Ενα µεγάλο µέρος της επιστηµονικής κοινότητας πίστευε για µεγάλο χρονικό διάστηµα ότι οι υπάρχοντες πάγοι στους πόλους της Γης και στην Ανταρκτική είναι µοναδικοί, ενώ η ξηρά που καλύπτουν είναι αναλλοίωτη εδώ και πολλές χιλιάδες χρόνια. Αργότερα, άλλοι συνάδελφοί τους ανακάλυψαν ότι εκτός από αυτές τις παγωµένες περιοχές, αιώνιοι πάγοι κάλυπταν παλαιότερα µεγάλες εκτάσεις της Ευρώπης και της Β. Αµερικής. Εκεί που κυλούν σή- µερα οι ποταµοί Χάντσον, Ελβας και νείπερος, κάποτε υπήρχαν παγωµένες στέπες και το κλίµα τους ήταν όµοιο µε αυτό της Γροιλανδίας. Υπάρχουν ενδείξεις ότι µία υποχώρηση παγετώνων (όπως συµβαίνει και στις µέρες µας) διακόπηκε από µία νέα περίοδο παγετώνων που επικάλυψε τους πάγους αλλά και τις στεριές που είχαν από την τήξη τους αποκαλυφθεί. Οι ειδικοί ανακάλυψαν επίσης πως µία άγνωστη δύναµη έσπρωξε τους πάγους προς τις εύκρατες ζώνες χωρίς να εξακριβωθεί το αίτιο που τους προκάλεσε αλλά και τη µετέπειτα υποχώρησή τους Καθώς οι παγετώνες προχωρούν αργά, κυλώντας προς τα εµπρός τους βράχους, οι γεωλόγοι καταµετρούν τα όριά τους κατά τις διάφορες χρονικές περιόδους. Το πλέον εκπληκτικό -µέχρι στιγµής- συµπέρασµα είναι ότι βρέθηκαν έξι διαδοχικές µετατοπίσεις των πάγων, γεγονός που οδήγησε στο λογικό συµπέρασµα ότι υπήρξαν έξι περίοδοι παγετώνων. Οι ειδικοί ανακάλυψαν επίσης πως µία άγνωστη δύναµη έσπρωξε επανειληµµένα τους πάγους προς τις εύκρατες ζώνες χωρίς να εξακριβωθεί ωστόσο το αίτιο που προκάλεσε τους παγετώνες αλλά και τη µετέπειτα υποχώρησή τους. Ασάφεια επίσης παρατηρείται στις επιστηµονικές απόψεις σχετικά µε το χρόνο των πρόσκαιρων τήξεων των πάγων, όπως και για τη λήξη της παγωµένης εποχής, καθώς ανάµεσα στις προσφερόµενες υποθέσεις ανακαλύπτονται πάντοτε σοβαρά κενά και ατεκµηρίωτα θεωρήµατα. Κάποιοι ερευνητές θέλησαν να παρακάµψουν τις απόψεις του L. Kelvin περί σταθερότητας του άξονα της Γης, επικαλούµενοι αλλαγές της θέσης του προκει-
φυσικες καταστροφες µένου να εξηγήσουν τις περιόδους των παγετώνων. Ωστόσο έπρεπε να επιλύσουν και να εξηγήσουν ένα δυσκολότερο ακόµα πρόβληµα το οποίο µέχρι και σήµερα -ατυχώς-περιβάλλεται από τις συνηθισµένες στους επιστηµονικούς κύκλους αντικρουόµενες απόψεις. Είναι άραγε σταθερός ή ελαστικός ο άξονας της Γης; Κι αν ισχύει το δεύτερο, ποιες δυνάµεις καθορίζουν τη -κατά συγκεκριµένες µοίρες- µετατόπισή του σε συγκεκριµένες χρονικές περιόδους; Ο παράγων θερµοκρασία Οσες θεωρίες αναπτύχθηκαν, όπως ήταν αναµενόµενο, ήταν εύθραυστες, αφού καµία από αυτές δεν εξηγούσε µε πειστικό τρόπο τα ταξίδια των πάγων. Για να σχηµατιστούν τεράστιες µάζες πάγου απαιτούνται ογκώδεις βροχοπτώσεις. Οµως αυτό συνοδεύεται από µία υπερπαραγωγή υδρατµών προς την ατµόσφαιρα που µπορεί να προκληθεί κι από έναν άλλο παράγοντα. Μεγάλη εξάτµιση της επιφάνειας των ωκεανών λόγω υπερβολικής αύξησης της θερµοκρασίας. Μία τέτοια διαδικασία εξάτµισης, ακολουθούµενη από ένα φαινόµενο ταχείας ψύξης, είναι δυνατόν να προκαλέσει παγετώνες και µάλιστα στιγµιαία, ώστε τα θηλαστικά -όπως τα µαµούθ- να καταψυχθούν µασώντας αµέριµνα την τροφή τους. Οµως εδώ γεννάται ένας δισεπίλυτος γρίφος. Είναι πολύ δύσκολο να αποδειχθεί η αιτία της εκτεταµένης ψύξης (µακρά περίοδος παγετώνων), ένα ζήτηµα που θα κληθεί να προσεγγίσει ο ταλαντούχος επιστήµων του µέλλοντος υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι µέχρι τότε καµία ανάλογη καταστροφή δεν θα έχει πλήξει τη Γη. Κοσµικοί χρονοδιακόπτες Η άποψη που θέλει την απότοµη λήξη περιόδων κατά τις οποίες ήκµασε η ανθρωπότητα είναι κοινή σε όλους τους λαούς της υφηλίου. Αυτές οι απόψεις διατηρήθηκαν µέσα από τις προφορικές παραδόσεις και περιγράφουν όχι µόνο τον αριθµό των περιόδων των καταστροφών, αλλά και τα χαρακτηριστικότερα γεγονότα, ανάλογα µε τον αριθµό των καταστροφών τις οποίες ο κάθε λαός συγκράτησε στις µνήµες του. Για παράδειγµα, στα αρχεία της αρχαίας Ετρουρίας, όπου µεγαλούργησαν οι Ετρούσκοι στη βορειοδυτική σηµερινή Ιταλία, υπήρχαν αναφορές σε επτά περασµένες εποχές, σύµφωνα µε τον ιστορικό και συγγραφέα Μάρκο Τερεντίνιο Βάρρο (116-27 π.χ). Τα κείµενα του Βάρρου µελέτησε στη συνέχεια ο Κενσορίνος, συγγραφέας του 3ου µεταχριστιανικού αιώνα, ο οποίος έγραψε: «Οι Ετρούσκοι πίστευαν ότι οι θεοί ειδοποιούσαν τους ανθρώπους για τις επικείµενες καταστροφές και τα τέλη κάθε περιόδου». Ως άριστοι επιστήµονες και µελετητές των άστρων, οι Ετρούσκοι µελέτησαν τα φαινόµενα πριν από τις καταστροφές και κατέγραψαν σε βιβλία από δέλτους τα συµπεράσµατά τους. Από τον Κενσορίνο βαρύτητα δόθηκε και στους Ελληνες και ιδιαίτερα στον Αριστοτέλη για τον οποίο έγραψε: «Υπάρχει µία περίοδος για τον Αριστοτέλη που ονοµάζεται υπέρτατο έτος. Στη λήξη του ο ήλιος, το φεγγάρι και οι πλανήτες επιστρέφουν στις αρχικές τους θέσεις». Αυτό το «υπέρτατο έτος», γράφει ο Κενσορίνος, περιγράφεται ως περίοδος που περιλαµβάνει ένα «µεγάλο χειµώνα» που οι Ελληνες ονοµάζουν κατακλυσµό κι ένα µεγάλο καλοκαίρι που το αποκαλούν «εκπύρωση ή κατάκαυση». Ετσι ο κόσµος παρουσιάζεται να πληµµυρίζει αλλά και να κατακαίγεται από τις διαδοχικές εποχές του υπέρτατου έτους. Σε µεγάλες καταστροφές του κόσµου µε περιόδους ισορροπιών και ηρεµίας αναφέρθηκαν τόσο ο Αναξίµανδρος όσο και ο Αναξιµένης, που δίδασκε ότι ο κόσµος των ανθρώπων και των άλλων ζώων καταστρέφεται κάθε 10.800 χρόνια από µία ανώτερη αιτία που ονόµασε «ανάφλεξη». Ο µεγάλος αστρονόµος Αρίσταρχος ο Σάµιος δήλωνε στους µαθητές του ότι «η Γη συγκλονίζεται από δύο καταστροφές κάθε 2.484 χρόνια. Από την κατάπαυση (ανάφλεξη) και τον κατακλυσµό». εν ήταν διαφορετική και η άποψη των Στωικών φιλοσόφων, που πίστευαν ότι «ισχυρές πυρκαγιές» κατακαίουν τον κόσµο κατά διαστήµατα εξαναγκάζοντάς τον να σχηµατιστεί από την αρχή. Εξηγούσαν µάλιστα το φαινόµενο 23 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ 24 Μνήµες άλλων λαών Η περιγραφή της καταστροφής µιας περιόδου παρουσιάζεται από τον Ησίοδο στο έργο του «Εργα και Ηµέραι». Εκεί µιλά για µία ζωοδότρα Γη που φλέγεται, µε το έδαφος να βράζει και τα ρεύµατα των ωκεανών να κοχλάζουν, ενώ ο πλατύς ουρανός και η Γη έχουν ενωθεί. Αυτού του είδους οι περιγραφές εντοπίζονται και σε παραδόσεις άλλων λαών. Η εξασθένηση του µαγνητικού πεδίου της Γης οδηγεί σε εξασθένηση και το Βόρειο Σέλας. Το ιερό ινδουιστικό βιβλίο «Μπαγκαβάτα Πουράνα», για παράδειγµα, εξιστορεί περιγραφές τεσσάρων περιόδων κατακλυσµών (παραπλάγιας), κατά τη διάρκεια των οποίων η ανθρωπότητα εξαφανίστηκε κατά το µεγαλύτερο µέρος της. Οι περσικές «Αβέστα», οι ιερές γραφές της παλαιάς θρησκείας του Μαζνταϊσµού των Περσών, αναφέρονται σε σηµεία, θαύµατα και καταστροφικά γεγονότα που παρουσιάζονται στον κόσµο στο τέλος κάθε χιλιετηρίδας. Οι Κινέζοι αποκαλούν τις προηγού- µενες µεγάλες περιόδους «Κις» και απαριθµούν δέκα από την αρχή του κόσµου. Μιµούµενοι τον Αριστοτέλη, αποκαλούν τη χρονική περίοδο µεταξύ δύο καταστροφών ως «Μεγάλο Ετος». Ινκας, Αζτέκοι και Μάγια µιλούν για τις περιόδους µεγάλων καταστροφών στις παραδόσεις τους. Στα «Χρονικά του Μεξικανικού Βασιλείου» αναφέρεται πως προτού φτιαχτεί ο σηµερινός κόσµος, οι παλαιοί γνώριζαν ότι ο άνθρωπος και η ζωή είχαν παρουσιαστεί επάνω στη Γη τέσσερις φορές. O F.L. De Gomara, στο βιβλίο του «Η κατάληψη του Μεξικού», αναφέρεται στα πιστεύω των Ινδιάνων γράφοντας «Cinco soles que son edades», δηλαδή «οι πέντε ήλιοι που είναι εποχές», κάτι αντίστοιχο µε αυτό που έγραψαν οι Ρω- µαίοι (Λούκιος Αµπέλιος), «Soles fuere quin que» (υπήρξαν πέντε ήλιοι). Η άποψη που θέλει την απότοµη λήξη περιόδων κατά τις οποίες ήκµασε η ανθρωπότητα είναι κοινή σε όλους τους λαούς της υφηλίου λέγοντας ότι «οφείλεται στις δυνάµεις της αιώνιας φλόγας που υπάρχουν µέσα στα πράγµατα και οι οποίες κατά την πάροδο µεγάλων χρονικών κύκλων διαλύουν τα πάντα ώστε να ξαναπλαστεί ένας καινούργιος κόσµος». Σύµφωνα µε τον Φίλωνα που µελέτησε τους Στωικούς, «ο κόσµος µας ανα- µορφώνεται από περιοδικές πυρκαγιές». Ο ηµόκριτος και ο Επίκουρος -σύµφωνα πάντα µε τον Φίλωνα- υποστήριξαν την ύπαρξη πολλών κόσµων. Η ύπαρξή τους οφείλεται στην αµοιβαία σύσφιγξη και σύνδεση των ατόµων, ενώ την καταστροφή τους την αποδίδουν στις αντεπιθέσεις και συγκρούσεις στις οποίες υπόκεινται, εφόσον είναι δηµιουργηµένοι κατ αυτόν τον τρόπο. Σύµφωνα µε τον Ησίοδο, οι γενιές των ανθρώπων συνδέονται µε περιόδους καταστροφής. Η τρίτη περίοδος, για παράδειγµα, είναι εκείνη του χαλκού όπου κι αυτή καταστράφηκε. Τότε εµφανίζεται µια τέταρτη γενιά κρατώντας χάλκινα όπλα και εργαλεία. Σε αυτήν έζησαν όλοι αυτοί που αναφέρονται στον Οµηρο ως ήρωες του Τρωικού Πολέµου. Οµως, µια νέα καταστροφή ισοπέδωσε για µια ακόµα φορά τα πάντα για να εµφανιστεί η σηµερινή γενιά του σιδήρου, η πέµπτη. (Ησίοδος, Θεογονία, µετάφραση H.G Evelyn-White, 1914). Μετατόπιση του γήινου φλοιού Κατά την περίοδο των παγετώνων παρατηρείται µια µετατόπιση του γήινου φλοιού που επιφέρει µια ταχύτατη αλλαγή της θερµότητας προκαλώντας το ψύχος.