ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08 03 2015 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Βαγγέλης Στεφαδούρος, Μαρίνος Ιωάννου ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α.1 έως Α.4 να γράψετε στην κόλλα σας το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση δίπλα στον αριθμό της ερώτησης. A1. Από τις ενώσεις : CH 2 =CH 2 CH 3 - CΗ 2 - CH 3 CH 2 =CH- CH 3 CH CH CH 4 (I) (II) (III) (IV) (V) αποχρωματίζουν διάλυμα βρωμίου σε τετραχλωράνθρακα οι: α. οι (ΙΙ) και (V) β. η (V) γ. όλες δ. η (I), η (III) και η (IV) A2. Δίνονται οι παρακάτω πληροφορίες που αφορούν την άγνωστη ένωση Α: έχει πολλαπλό δεσμό μπορεί να πολυμεριστεί παρασκευάζεται από χλωροαιθάνιο σε ένα στάδιο. Επομένως η ένωση Α είναι : α. το προπένιο β. το αιθένιο γ. το αιθυλοχλωρίδιο δ. το βουτάνιο A3. Στο γενικό τύπο C 4 Η 8 τα συντακτικά ισομερή είναι : α. 2 β. 3 γ. 4 δ. 5 A4. Το 2 ο μέλος της ομόλογης σειράς των αλκινίων είναι το: α. αιθίνιο β. βουτίνιο γ. προπίνιο δ. πεντίνιο Σελίδα 1 από 5
A5. Να γίνει αντιστοίχιση των διεργασιών που αναφέρονται στη στήλη Α με τα προϊόντα που προκύπτουν και είναι γραμμένα στη στήλη Β: ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β i. αφυδάτωση αιθανόλης α. (- CH 2 - CH 2 - ) ν ii. προσθήκη Η 2 σε προπένιο β. CH 2 =CH 2 iii. επίδραση ΗBr σε αιθυλένιο γ.#ch 2 'CH'CH 3 Br Br iv. πολυμερισμός αιθυλενίου δ. CH 3 - CH 2 - CH 3 v. επίδραση Br 2 σε προπένιο ε. CH 3 - CH 2 - Br i. β ii. δ iii. ε iv. α v. γ ΘΕΜΑ B Β1. Να χαρακτηρίσετε καθεμία από τις παρακάτω προτάσεις ως σωστή (Σ) ή λανθασμένη (Λ). i. Το 1- βουτίνιο και το 2- βουτίνιο αντιδρούν με Νa και παράγεται αέριο υδρογόνο. (Λ) ii. Κοινή ιδιότητα του αιθενίου και του αιθινίου είναι ότι και τα δύο αποχρωματίζουν διάλυμα Br 2 σε CCl 4. (Σ) iii. Η προσθήκη νερού, παρουσία Η 3 ΡΟ 4 στους 300 ο C, στο 1- βουτένιο δίνει αποκλειστικά 2- βουτανόλη. (Λ) iv. Η αφυδραλογόνωση του 2,2- διχλωρο- προπανίου θα μας δώσει προπίνιο. (Σ) v. Το αιθένιο και το προπένιο μπορούν να πολυμεριστούν. (Σ) x 1 Β2. Να συμπληρωθούν οι παρακάτω αντιδράσεις τέλειας καύσης: i. C 5 H 10 + 15 / 2 O 2 5CO 2 + 5H 2 O ii. C 5 H 12 O + 15 / 2 O 2 5CO 2 + 6H 2 O iii. C 4 H 8 O + 11 / 2 O 2 4CO 2 + 4H 2 O iv. C ν H 2ν O + (3ν- 1) / 2 O 2 νco 2 + νh 2 O v. C ν H 2ν+2 O + 3ν / 2 O 2 νco 2 + (ν + 1)H 2 O x 2 Σελίδα 2 από 5
Β3. Να συμπληρωθούν οι παρακάτω αντιδράσεις και να ονομαστούν τα προϊόντα: HgSO 4 &/&H 2 SO 4 i. CH 3 C CH + H 2 O CH 3 COCH 3 ii. CH 3 CH=CH 2 + HCl CH 3 CH(Cl)CH 3 Ni#/#Pd#/#Pt iii. CH C- CH 3 + 2H 2 CH 3 CH 2 CH 3 iv. CH C- CH 3 + 2HCl CH 3 C(Cl) 2 CH 3 H 3 PO 4 &/&300& o C v. CH 3 CH=CH 2 + H 2 O CH 3 CH(OH)CH 3 x 2 ΘΕΜΑ Γ Γ1. Διαθέτουμε μεθάνιο, αιθένιο και αιθίνιο. Ποιο από τα τρία αέρια μπορεί να αποχρωματίσει διάλυμα βρωμίου σε τετραχλωράνθρακα και συγχρόνως αν αντιδράσει με περίσσεια μεταλλικού Νa θα εκλυθεί αέριο; Να γραφούν οι χημικές εξισώσεις των χημικών αντιδράσεων που δικαιολογούν την απάντησή σας. Το αέριο που αποχρωματίζει διάλυμα βρωμίου σε τετραχλωράνθρακα και συγχρόνως αντιδρά με μεταλλικό Νa είναι το HC CH. Οι χημικές εξισώσεις των χημικών αντιδράσεων που πραγματοποιούνται είναι οι εξής: HC CH + 2Br 2 CH(Br) 2 - CH(Br) 2 HC CH + 2Na NaC CNa + H 2 Γ2. Τα προϊόντα Α και Β των παρακάτω αντιδράσεων είναι αντίστοιχα : Μονάδες 2 + 3 + 3 HgSO 4 &/&H 2 SO 4 CH CH + Η 2 Ο [CH 2 =CH- OH] A CuCl$/$NH 4 Cl 2 CH CH B α. βινυλακετυλένιο και αιθανόλη β. αιθανάλη και βινυλακετυλένιο γ. αιθανόλη και βενζόλιο δ. αιθανάλη και βενζόλιο Μονάδες 7 Γ3. Να υπολογίσετε τα λίτρα (L) μετρημένα σε STP συνθήκες του ατμοσφαιρικού αέρα 20% v/v σε Ο 2 που απαιτούνται για την πλήρη καύση 2 mol C 3 H 6. C 3 H 6 + 9 / 2 O 2 3CO 2 + 3H 2 O 1 mol 4,5 mol 3 mol 3 mol 2 mol x Από την παραπάνω αναλογία βρίσκουμε x = 9 mol ή 201,6 L O 2. V αέρα = 5 V οξυγόνου ή V αέρα = 5 201,6 = 1008 L Μονάδες 10 Σελίδα 3 από 5
ΘΕΜΑ Δ Δ1. Να υπολογίσετε την την μάζα του C 3 H 6 σε g που μπορεί να αντιδράσει πλήρως με διάλυμα που περιέχει 16 g Br 2 διαλυμένα σε CCl 4. Βρίσκουμε τα mol του Br 2 : n"= m Mr η("n"= 16 160 η("n"="0,1"mol C 3 H 6 + Br 2 C 3 H 6 Br 2 x 0,1 mol Από την παραπάνω αναλογία βρίσκουμε x = 0,1 mol ή 4,2 g C 3 H 6 Μονάδες 9 Δ2. Να υπολογίσετε την μάζα του C 3 H 6 σε g που πρέπει να αντιδράσει με νερό, παρουσία Η 3 ΡΟ 4 στους 300 o C, ώστε να παρασκευασθούν 6 g αλκοόλης. Βρίσκουμε τα mol της αλκοόλης: n"= m Mr η("n"= 6 60 η("n"="0,1"mol C 3 H 6 + H 2 O H 3 PO 4 &/&300& o C CH 3 CHCH 3 OH y 0,1 mol Από την παραπάνω αναλογία βρίσκουμε y = 0,1 mol ή 4,2 g C 3 H 6 Μονάδες 9 Δ3. 21 g ενός αλκενίου μπορούν να αποχρωματίσουν 500 ml διαλύματος Br 2 σε CCl 4 περιεκτικότητας X % w/v. Η ίδια ποσότητα από το αλκένιο αντιδρά πλήρως με 11,2 L υδρογόνου μετρημένα σε STP συνθήκες. Ποιος ο μοριακός τύπος του αλκενίου και ποια η περιεκτικότητα Χ του διαλύματος του βρωμίου. Βρίσκουμε τα mol του Η 2 : V n"= 22,4 η("n"= 11,2 22,4 η("n"="0,5"mol C ν H 2ν + H 2 Ni#/#Pd#/#Pt C ν H 2ν+2 z 0,5 mol Από την παραπάνω αναλογία βρίσκουμε z = 0,5 mol oπότε για το αλκένιο έχουμε: Σελίδα 4 από 5
n"= m Mr η("0,5"= 21 12v"+"2v η("v"="3 C 3 H 6 + Br 2 C 3 H 6 Br 2 0,5 mol κ mol Από την παραπάνω αναλογία βρίσκουμε κ = 0,5 mol Br 2 ή 80 g. Στα 100 ml διαλύματος υπάρχουν X g Br 2 Στα 500 ml διαλύματος υπάρχουν 80 g Br 2 Από την παραπάνω αναλογία βρίσκουμε X = 16 g άρα η περιεκτικότητα του διαλύματος του Βr 2 είναι 16 % w/v. Δίνονται Ar(C) = 12, Ar(H) = 1, Ar(Br) = 80, Αr(O) = 16. ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!!!! Μονάδες 8 Σελίδα 5 από 5