2 η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ. Ημερομηνία: Σάββατο 4 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες

Transcript

1 Σ ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Β ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Ημερομηνία: Σάββατο 4 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Στις ημιτελείς προτάσεις Α1 Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη φράση η οποία τη συμπληρώνει σωστά. Α1. Η ένωση με μοριακό τύπο C 5 H 10 O 2 είναι: α. Αλκοόλη β. Κετόνη γ. Εστέρας ή οξύ δ. Αλκοόλη ή αιθέρας Α2. Κατά την αντίδραση αλκινίου με περίσσεια HCl παράγεται: α. Αλκυλαλογονίδιο β. Διαλογονίδιο γ. Αλκένιο δ. Τετραλογονίδιο Α3. Ποιος από τους επόμενους μοριακούς τύπους που αναφέρονται σε άκυκλες ενώσεις δεν αντιστοιχεί σε κορεσμένη ένωση α. CH 2 O β. C 10 H 22 γ. C 4 H 10 O δ. C 6 H 12 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 4

2 Σ Α4. Η ένωση με συντακτικό τύπο CH 3 CH 2 CHCOOH Cl ονομάζεται: α. 2-μέθυλο προπανικό οξύ β. 2- χλώρο προπανικό οξύ γ. 3- χλώρο προπανικό οξύ δ. 2- χλώρο βουτανικό οξύ Α5. Κατά την αλκοολική ζύμωση, το αέριο που παράγεται είναι: α. CO 2 β. CH 4 γ. C 2 H 6 δ. C 2 H 4 Α6. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Η ένωση CH 2 =CHCH 3 είναι το 3ο μέλος της ομόλογης σειράς των αλκενίων. β. Υπάρχει οργανική ένωση με όνομα μεθένιο. γ. Το 1-βουτένιο και το 2-βουτένιο με υδρογόνωση δίνουν το ίδιο προϊόν. δ. Η ένωση CH CH με κατάλληλο αντιδραστήριο δίνει ως προϊόν CH 3 -CH=O. ε. Η Αιθανόλη είναι μια κορεσμένη δευτεροταγής αλκοόλη Μονάδες 5 ΘΕΜΑ Β Β1. Να συμπληρώστε τις χημικές εξισώσεις (αντικατάσταση ονομάτων με συντακτικούς τύπους, προϊόντα και συντελεστές) των παρακάτω αντιδράσεων που γίνονται όλες. ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 2 ΑΠΟ 4

3 Σ α. CH 2 =CH-CH 2 CH 3 + HCl κύριο προϊόν β. CH 3 COOH + Na 2 CO 3 γ. CH 3 CH CH 3 + HCOOH ΟΗ δ. Μετατροπή του αιθενίου σε αιθανόλη. ε. C 6 H 12 O 6 (Αλκοολική Ζύμωση) Μονάδες 10 Β2. Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους και την ονομασία όλων των άκυκλων ισομερών με μοριακό τύπο C 4 H 8. Μονάδες 5 Β3. Κορεσμένη μονοσθενής αλκοόλη A έχει Mr = 74 α. Ποιος είναι ο μοριακός τύπος της αλκοόλης A Μονάδες 2 β. Να γράψετε το συντακτικό τύπο της αλκοόλης A αν γνωρίζεται ότι δεν μπορεί να οξειδωθεί. Μονάδες 2 Δίνονται οι σχετικές ατομικές μάζες C:12, H:1, O:16 Β4. Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των ενώσεων 1. Προπενάλη 2. 2-χλωροβουτάνιο 3. 1,3 πενταδιένιο 4. 2-μέθυλο πεντάνιο 5. Διμεθυλαιθέρας 6. Αιθανικός αιθυλεστέρας ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 3 ΑΠΟ 4

4 Σ ΘΕΜΑ Γ Γ1. 4,4 g ενός αλκανίου Α καίγονται πλήρως παρουσία αέρα και παράγονται 13,2 g CO 2. α. Να βρείτε το μοριακό τύπο του αλκανίου Α. β. Να υπολογίσετε τον όγκο του αέρα, μετρημένο σε STP, που απαιτήθηκε για την πλήρη καύση.( Ο αέρας περιέχει 20%v/v O 2 ) Γ2. Να προσδιορίσετε πόσα L υδρογόνου, μετρημένα σε STP, απαιτούνται για την πλήρη υδρογόνωση 5,2 g C 2 H 2. Μονάδες 7 Γ3. 0,3mol αιθινίου αντιδρά με νερό(παρουσία Hg/HgSO 4 ). Υπολογίστε την μάζα της ένωσης που παράγεται. Δίνονται οι σχετικές ατομικές μάζες C:12, H:1, O:16 ΘΕΜΑ Δ Δ1. Σε 12 g κορεσμένης μονοσθενούς αλκοόλης Α επιδρούμε την απαιτούμενη ποσότητα Nα οπότε εκλύονται 2,24 L αερίου υδρογόνου Η 2 μετρημένα σε STP. α. Να βρείτε το μοριακό τύπο της αλκοόλης Α. β. Η ίδια ποσότητα της αλκοόλης καίγεται πλήρως. Υπολογίστε την μάζα των καυσαερίων Μονάδες 7 Δ2. Ένα ομογενές μείγμα (Α) περιέχει 0,2 mol CH 3 COOH και 0,3 mol CH 3 CH 2 COOH. α. Πόσα L αερίου παράγονται σε STP συνθήκες κατά την αντίδραση του μείγματος (Α) με την ακριβώς απαιτούμενη ποσότητα Mg; β. Πόσα mol CO 2 παράγονται κατά την αντίδραση του μείγματος (Α) με την ακριβώς απαιτούμενη ποσότητα Na 2 CO 3 ; Δίνονται οι σχετικές ατομικές μάζες C:12, H:1, O:16 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 4 ΑΠΟ 4

5 ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Β ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Ημερομηνία: Σάββατο 4 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. β Α3. δ Α4. δ Α5. α Α6. α. Λ β. Λ γ. Σ δ. Σ ε. Λ ΘΕΜΑ Β Β1. α. CH 2 = CH CH 3 + HCl CH 3 CH CH 3 Cl β. CH 3 COOH + Na 2 CO 3 CH 3 COONa + H 2 O + CO 2 γ. CH 3 CHCH 3 + HCOOH HCOOCHCH 3 OH CH 3 δ. CH 2 =CH 2 + H 2 O CH 3 CH 2 OH ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 5

6 ε. C 6 H 12 O 6 2CH 3 CH 2 OH + 2CO 2 B2. Αλκένια: CH 2 =CH-CH 2 -CH 3, 1-βουτένιο, CH 3 -CH=CH-CH 3, 2-βουτένιο CH 2 =CCH 3, μεθυλοπροπένιο CH 3 B3. α. Έστω C v H 2v+2 O η αλκοόλη. Ισχύει: Mr=14ν + 18=74 14ν=56 ν=4 Άρα, ο μοριακός τύπος της αλκοόλης είναι: C 4 H 10 O β. Επειδή η αλκοόλη δεν μπορεί να οξειδωθεί θα είναι τριτοταγής. Οπότε: CH 3 CH 3 CCH 3 OH B4. 1) Προπενάλη: CH 2 =CH-CH=O ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 2 ΑΠΟ 5

7 2) 2-χλωροβουτάνιο: CH 3 CHCH 2 CH 3 Cl 3) 1,3 πενταδιένιο: CH 2 =CH-CH=CH-CH 3 4) 2-μέθυλο πεντάνιο: CH 3 CHCH 2 CH 2 CH 3 CH 3 5) Διμεθυλαιθέρας; CH 3 OCH 3 6) Αιθανικός αιθυλαιθέρας: CH 3 COOCH 2 CH 3 ΘΕΜΑ Γ Γ1. α. Έστω C v H 2v+2 το αλκάνιο Α. Για το CO 2 έχουμε: n=m/mr=13,2/44=0,3mol Καύση του αλκανίου Α: C v H 2v+2 + 3v +1 / 2 O 2 v CO 2 + (v+1) H 2 O 1 mol v mol x mol 0,3 mol Οπότε: x=0,3/ν mol Για το αλκάνιο Α: n=m/mr 0,3/ν =4,4/14ν+2 ν=3 Άρα ο μοριακός τύπος του αλκανίου Α θα είναι C 3 H 8 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 3 ΑΠΟ 5

8 β. Με αντικατάσταση για v = 3 βρίσκουμε τα mol του αλκανίου: 0,3/3=0,1mol Αφού το αλκάνιο είναι το C 3 H 8 η καύση του μπορεί να γραφεί: C 3 H 8 + 5O 2 3CO 2 + 4H 2 O 0,1mol ;(0,5mol) Συνεπώς για την καύση απαιτούνται : n=0,5mol O 2 Οπότε: V=0,5.22,4=11,2 L O 2 Όγκος αέρα=11,2.5=56l Γ2. Για το C 2 H 2 : n=m/mr=5,2/26=0,2 mol αφού Mr =26 C 2 H 2 + 2H 2 C 2 H 6 0,2 mol 0,4 mol Συνεπώς V = 0,4.22,4= 8,96L H 2 Γ3. CH CH + H 2 O CH 3 CH=O 0,3mol ; (0,3mol) ή 13,2g ΘΕΜΑ Δ Δ1. α. Έστω C v H 2v+1 OH η αλκοόλη Α Για το αέριο H 2 : n=v/vm=2,24/22,4=0,1mol C v H 2v+1 OH + Na C v H 2v+1 ONa + 1/2 H 2 1 mol 1/2 mol x mol 0,1 mol Οπότε x = 0,2 Για την αλκοόλη Α: n=m/mr Mr=12/0,2=60 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 4 ΑΠΟ 5

9 Mr=12ν ν+ 18 = 60 ν=3 Οπότε ο μοριακός τύπος της αλκοόλης είναι C 3 H 7 OH β. C 3 H 7 OH + 9/2 O 2 3CO 2 + 4H 2 O 0,2mol ;(0,6mol) ;(0,8mol) 26,4 g+14,4g=40,8g καυσαερίων Δ2. α. 2CH 3 COOH + Mg (CH 3 COO) 2 Mg + H 2 0,2 mol 0,1 mol 2CH 3 CH 2 COOH + Mg (CH 3 CH 2 COO) 2 Mg + H 2 0,3 mol 0,15 mol Επομένως παράγονται: n= 0,1+ 0,15= 0,25 mol H 2 ή 5,6L H 2 β. 2CH 3 COOH + Na 2 CO 3 2CH 3 COONa + CO 2 + H 2 O 0,2 mol 0,1 mol 2CH 3 CH 2 COOH + Na 2 CO 3 2CH 3 CH 2 COONa + CO 2 + H 2 O 0,3 mol 0,15 mol Επομένως παράγονται: n= 0,1+ 0,15= 0,25 mol CO 2 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 5 ΑΠΟ 5