Τι είναι η κύστη κόκκυγος και σε τι οφείλεται; Η κύστη κόκκυγος, είναι χρόνια φλεγμονή του δέρματος και του υποδόριου ιστού της περιοχής, που βρίσκεται ανάμεσα στους γλουτούς στην κορυφή της μεσογλουτιαία πτυχή και πίσω από τον κόκκυγα στο τέλος της σπονδυλικής στήλης. Τα χαρακτηριστικά της κύστης Ερυθρότητα, κόκκυγος πρήξιμο, και βασανιστικός πόνος στην περιοχή του Ονομάζεται και τριχοφωλεακή κύστη, αφού πρόκειται για κυστικό σχηματισμό που περιέχει τρίχες. Η επικρατούσα άποψη είναι ότι οφείλεται σε ελεύθερες τρίχες, που αποπίπτουν κυρίως από το εφηβαίο, συλλέγονται στη μεσογλουτιαία πτυχή και στη συνέχεια εισχωρούν σε διευρυμένους πόρους σμηγματογόνων αδένων της περιοχής. Η προηγηθείσα φλεγμονή των σμηγματογόνων αδένων της περιοχής, οδηγούν σε σχηματισμό μικροαποστημάτων και περαιτέρω διεύρυνσης των πόρων που διευκολύνει την είσοδο των τριχών. Η παρουσία των ελεύθερων τριχών εμποδίζει την επούλωση επιτρέποντας την είσοδο και ανάπτυξη κοινών του δέρματος μικροοργανισμών μέσα στις κύστες. Οι κύστες αυτές, όταν φλεγμαίνουν διατείνονται και μπορεί να συνενωθούν, σε μεγαλύτερες δημιουργώντας έτσι την κύστη κόκκυγος. Άλλες φορές η κύστης μπορεί να υπάρχει κατά την γέννηση του ανθρώπου ως αποτέλεσμα ατελούς σύγκλεισης της κοκκυγικής περιτονίας. Στις περιπτώσει αυτές παραμένει ανενεργής μέχρι να συμβεί κάποια μικροβιακή φλεγμονή και να κάνει την εμφάνιση της. Έτσι εξηγείται η εμφάνιση κύστης κόκκυγος σε βρεφική ή και σε παιδική ηλικία. Η πάθηση εμφανίζεται συνήθως σε νέους ανθρώπους και συνήθως μετά την εφηβεία, με ιδιαίτερα αυξημένη τριχοφυΐα (δασύτριχισμός). Συνήθως αφορά άντρες και σπανιότερα γυναίκες. Οι ανοιχτόχρωμες γυναίκες σχεδόν ποτέ δεν παρουσιάζουν κύστη κόκκυγος. Τι προδιαθέτει στην εμφάνιση μιας κύστης κόκκυγος; Τα αίτια που προδιαθέτουν στην εμφάνιση της κύστης κόκκυγος είναι: - Ο δασυτριχισμός. Δηλαδή η παρουσία και ανάπτυξη μεγάλου αριθμού τριχών στους γλουτούς και την μεσογλουτιαία πτυχή. - Επαναλαμβανόμενοι μικροτραυματισμοί της ιεροκοκκυγικής περιοχής. Τέτοιοι τραυματισμοί μπορεί να προκληθούν από ορισμένους τύπου ρούχων ή εσωρούχων, από κάποιο σκληρό ή ακατάλληλο κάθισμα ή καρέκλα, από την θέση του σώματος κατά την εργασία ή από οποιονδήποτε λόγω ασκείται παρατεταμένη πίεση στην περιοχή του κόκκυγα. - Η παχυσαρκία και γενικά οποιαδήποτε αιτία προκαλεί αυξημένη εφίδρωση της περιοχής - Οι μεγάλοι γλουτοί και η βαθειά μεσογλουτιαία πτυχή. - Οι κακές συνθήκες υγιεινής και η ελλιπής καθαριότητα της ιεροκοκκυγικής περιοχής. Πώς εκδηλώνεται η κύστη κόκκυγος; Η εκδήλωση της πάθησης μπορεί να ποικίλλει από: Σελίδα 1 / 8
- μία ήπια ενόχληση και την εμφάνιση ενός μικρού ή μεγαλύτερου ''σπυριού'' από το οποίο, συνήθως εκρέει οροαιματηρό υγρό το οποίο λερώνει το εσώρουχο έως, - μια μεγάλη επώδυνη φλεγμονώδη μάζα και τον σχηματισμό αποστήματος και δερματικών συριγγίων. Συνήθως όλοι οι ασθενείς, στην διάρκεια της πάθησης εμφανίζουν επανειλημμένα επεισόδια κάποιου βαθμού φλεγμονής της περιοχής τα οποία υποχωρούν, είτε αυτόματα είτε μετά κάποια αντιβιοτική αγωγή. Στο τέλος, προκαλείται μια νέα μικροβιακή φλεγμονή της κύστης, η οποία οδηγεί στον σχηματισμό αποστήματος. Με την εμφάνιση του αποστήματος η κύστη γεμίζει με πύων, ενώ σταδιακά αυξάνεται σε μέγεθος, προκαλώντας οξύ βασανιστικό πόνο. Σε αυτό το στάδιο, η αποστηματική κοιλότητα μπορεί από μόνη της να σπάσει προς το δέρμα, δημιουργώντας το δερματικό συρίγγιο της κύστης κόκκυγος, ή να παροχετευτεί χειρουργικά. Με τον τρόπο αυτό το πύων της κύστης παροχετεύεται προ τα έξω και ο πόνος υποχωρεί. Αυτό όμως, δεν αποτελεί τη θεραπεία της νόσου, αφού η σχηματισθείσα πλέον κύστη παραμένει στην θέση της. Ένας αριθμός ασθενών θα παρουσιάσει υποτροπιάζουσες φλεγμονές με αποστήματα και συρίγγια, ενώ οι περισσότεροι αναφέρουν χρόνια εκροή δύσοσμου υγρού με το οποίο λερώνεται το εσώρουχο και κατά περιόδους ερυθρότητα και έντονο πόνο της περιοχής. Πώς θεραπεύεται η κύστη κόκκυγος; Η θεραπεία της κύστης κόκκυγος εξαρτάται από το στάδιο της πάθησης. - Αποστηματική κοιλότητα. Επιβάλλεται η χειρουργική διάνοιξη και παροχέτευση του αποστήματος προκειμένου να αφαιρεθεί το πύο να μειωθεί ο πόνος και να αποφευχθεί η πιθανότητα της μικροβιαιμίας. Η πλήρης χειρουργική αφαίρεση της κύστης γίνεται σε δεύτερο χρόνο, όταν έχει υποχωρήσει η οξεία φλεγμονή. - Χρόνια υποτροπιάζουσα κύστη και παρουσία συριγγίων.η χειρουργική επέμβασης είναι η μόνη οριστική λύση της πάθηση. Σκοπός της επέμβασης είναι η πλήρης αφαίρεση όλης της κύστης μαζί με τους σηραγγώδεις πόρους (συρίγγια). - Υποτροπή χειρουργηθείσας κύστης κόκκυγος.στην περίπτωση αυτή, χρειάζεται διερεύνηση των αιτιών που Σελίδα 2 / 8
προκάλεσαν την υποτροπή, προσεχτική χαρτογράφηση των συριγγίων και ανεύρεση πιθανών συνοδών κύστεων. Στην κατεύθυνση αυτή, βοηθάει πολύ χρήση του διεγχειρητικού υπερήχου, για τον πλήρη έλεγχο της περιοχής προκειμένου να αποκλειστεί η παραμονή υπολειπόμενων κύστεων. Σε ορισμένες περιπτώσει, που ο ασθενής έχει ανατομικά «βαθειά» μεσογλουτιαία πτυχή και παρουσιάζει υποτροπές της νόσου, εκτελείται συγκεκριμένη χειρουργική τεχνική, με χρήση λίπους που στοχεύει στην μείωση του βάθους μεταξύ γλουτών και κόκκυγα. Η θεραπεία της κύστης κόκκυγος είναι αποκλειστικά και μόνο χειρουργική. Να σημειωθεί ότι η χρήση αντιβιοτικών ή διαφόρων αλοιφών δεν είναι θεραπευτική αντιμετώπιση. Το μόνο που πιθανών επιτυγχάνεται είναι η ύφεση των συμπτωμάτων για σύντομο διάστημα. Υπάρχουν διάφορες χειρουργικές τεχνικές: «η ανοικτή», «η κλειστή» η «ημίκλειστη» και η ενδοσκοπική τεχνική. Η επιλογή της κατάλληλης τεχνικής για την επέμβαση γίνεται έπειτα από συζήτηση με τον χειρουργό. Στην σύγχρονη χειρουργική αντιμετώπισης της κύστης κόκκυγος προτεινόμενες τεχνικές είναι η «κλειστή» τεχνική με χρήση Laser ή RF (ραδιοσυχνότητα) και η ενδοσκοπική τεχνική με χρήση Laser. Κλειστή μέθοδος με την χρήση RF (radio frequency) ή Laser. Η επέμβαση γίνεται με τοπική η γενική αναισθησία, ενώ με την χρήση της τεχνολογίας RF ή laser αφαιρείται πλήρως η κύστη κόκκυγος και τα πιθανά συρίγγια, προκαλώντας ελάχιστη ιστική βλάβη στους παρακείμενους ιστούς, ενώ ταυτόχρονα επιτυγχάνεται αιμόσταση, ελαχιστοποιώντας την απώλεια αίματος. Μετά την αφαίρεση της κύστης, το τραύμα συγκλίνει και συρράπτεται. Με την μέθοδο αυτή επιτυγχάνεται ταχεία επούλωση του τραύματος, ελάχιστος μετεγχειρητικός πόνος, και άριστο αισθητικό αποτέλεσμα. Η νοσηλεία στο νοσοκομείο δεν είναι απαραίτητη ενώ ο ασθενής επιστρέφει στην εργασία του την επόμενη κιόλας ημέρα χωρίς ενοχλήσεις και χωρίς την υποχρέωση των τακτικών αλλαγών του τραύματος. Την επόμενη μέρα μετά το χειρουργείο μπορεί να κάνει ντους ενώ τα ράμματα αφαιρούνται σε 8 με 10 ημέρες. Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι: - Άριστο αισθητικό αποτέλεσμα χωρίς τις δύσμορφες ουλές του παρελθόντος. - Ταχεία επούλωση των ιστών, ελάχιστη ιστική βλάβη, αμελητέα απώλεια αίματος. - Ελάχιστος ή αμελητέος πόνος για τον οποίο συνήθως δεν χρειάζονται ούτε απλά παυσίπονα. - Δεν απαιτείτε νοσηλεία στο νοσοκομείο. Λίγες ώρες μετά την επέμβαση ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι του. - Δεν χρειάζονται επώδυνες αλλαγές του τραύματος. Το χειρουργικό τραύμα επουλώνεται ομαλά και τα ράμματα αφαιρούνται σε 8 με 10 ημέρες. - Ελάχιστες πιθανότητες υποτροπής. Σελίδα 3 / 8
Σελίδα 4 / 8
Ενδοσκοπική θεραπεία της κύστης κόκκυγος με χρήση laser. Με την μέθοδο αυτή επιτυγχάνεται η ενδοσκοπική χαρτογράφηση των συριγγίων, ο καθαρισμός τους και τέλος με την χρήση του laser, η ενδοσκοπική εξάχνωση της κύστης και των συριγγίων. Σελίδα 5 / 8
Μέσα από το στόμιο του συριγγίου εισέρχεται το ενδοσκόπιο, (διαμέτρου 3mm) μέσω του οποίου μπορούμε να δούμε στο μόνιτορ το εσωτερικό και την διαδρομή των συριγγίων μέχρι το εσωτερικό της κύστης. Με την χρήση ειδικών εξαρτημάτων (διαμέτρου 2 mm) επιτυγχάνεται ο καθαρισμός της κύστης και η αφαίρεση των ξένων σωμάτων που συνήθως είναι τρίχες και σαθρός ή νεκρωμένος ιστός. Μετά τον πλήρη καθαρισμό, εισάγεται μια λεπτή οπτική ίνα laser που εκπέμπει φώς συγκεκριμένης ένταση, συγκεκριμένου μήκους κύματος και συγκεκριμένου βάθους απορρόφησης. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η φωτοπηξία, δηλαδή η εξάχνωση του τοιχώματος της κύστης και των συριγγίων της προκαλώντας μια άσηπτη φλεγμονώδη αντίδραση των ιστών που οδηγεί στην πλήρη επούλωση της κύστης κόκκυγος. Ο χρόνος της επέμβασης είναι είκοσι με τριάντα λεπτά δεν χρειάζεται καμία τομή ή αφαίρεση δέρματος και πραγματοποιείται ακόμα και με τοπική αναισθησία. Δεν χρειάζεται νοσηλεία ή παραμονή στο νοσοκομείο αφού ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι του λίγες ώρες μετά την επέμβαση. Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ελάχιστος, ουσιαστικά πρόκειται για ήπια ενόχληση δεν χρειάζονται παυσίπονα, ενώ η πλήρης επούλωση ολοκληρώνεται τις επόμενες ημέρες. Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι: - Άριστο αισθητικό αποτέλεσμα χωρίς τομή ή ράμματα. - Η επέμβαση είναι εντελώς ανώδυνη ενώ συνήθως γίνεται με τοπική αναισθησία. - Δεν απαιτείται νοσηλεία, και ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι του λίγες ώρες μετά το χειρουργείο. - Δεν χρειάζονται παυσίπονα. - Η επούλωση είναι τάχιστη, χωρίς κανένα περιορισμό στην καθημερινότητα το ασθενούς. - Η πρόγνωση είναι εξαιρετική, με μικρή πιθανότητα υποτροπής. Σελίδα 6 / 8
Σελίδα 7 / 8
Θεραπεία της κύστης κόκκυγα με χρήση οπτικής ίνας laser. Η μέθοδος αυτή είναι παρόμοια με την προηγούμενη τεχνική (VAAFT) και εφαρμόζεται με μεγάλη επιτυχία σε σχετικά απλές κύστες χωρίς πολλαπλά συρίγγια. Ο καθαρισμός της κύστης γίνεται μηχανικά μέσο του δερματικού συριγγίου ενώ ταυτόχρονα χαρτογραφείτε η θέση, η διαδρομή και το μέγεθος της βλάβης. Στην συνέχεια, και αφού καθοριστεί η διαδρομή των δερματικών συριγγίων, εισάγεται λεπτότατη οπτική ίνα laser εντός της κυστικής κοιλότητας. Δια μέσω της οπτικής ίνας εκπέμπεται φώς συγκεκριμένης ένταση, συγκεκριμένου μήκους κύματος και συγκεκριμένου βάθους απορρόφησης που προκαλεί φωτοπηξία και εξάχνωση των τοιχωμάτων της κύστης οδηγώντας σε σταδιακή συρρίκνωση της κυστικής βλάβης. Ο χρόνος της επέμβασης είναι δεκαπέντε με είκοσι λεπτά δεν χρειάζεται καμία τομή ή αφαίρεση δέρματος και εκτελείτε με τοπική αναισθησία. Δεν χρειάζεται νοσηλεία ή παραμονή στο νοσοκομείο και ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι του λίγες ώρες μετά την επέμβαση χωρίς αντιβιώσεις ή παυσίπονα. Το μετεγχειρητικό αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό με πλήρη επούλωση της περιοχής εντός δέκα περίπου ημερών. Χειρουργική θεραπεία της κύστης κόκκυγα με laser. Θεραπεία της κύστης κόκκυγα με laser. Σελίδα 8 / 8