Συγκριτική μελέτη για το καθεστώς της παρένθετης μητρότητας στα κράτη μέλη της ΕΕ



Σχετικά έγγραφα
Έγγραφα προσωπικής κατάστασης - προκλήσεις για τα ληξιαρχεία με σκοπό την υπέρβαση προβλημάτων που οφείλονται σε νομοθετικά κενά

Η επιλογή της προσήκουσας νομικής βάσης για το οικογενειακό δίκαιο Μελλοντικές προοπτικές

Αντιμετώπιση διασυνοριακών καταστάσεων στην ΕΕ

Γιατί η διαμεσολάβηση δεν χρησιμοποιείται συχνότερα ως εναλλακτικό μέσο επίλυσης διαφορών;

Προτάσεις κανονισμών σχετικά με το περιουσιακό καθεστώς των συντρόφων

Αμοιβαία αναγνώριση μέτρων προστασίας σε αστικές υποθέσεις

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ: ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

ΣΥΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΚΕΔΠ: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Πρόταση κανονισμού σχετικά με τη θέσπιση κοινού ευρωπαϊκού δικαίου των πωλήσεων: από την πλευρά ενός δικηγόρου

Η Σύμβαση της Χάγης της 13 ης Ιανουαρίου 2000 σχετικά με τη διεθνή προστασία των ενηλίκων

ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΑΤΗΣ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ CULT ΜΕΙΟΝΟΤΙΚΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΒΕΛΤΙΣΤΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΑΓΙΔΕΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ: ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ: ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Εκτιμώμενο κόστος των μέτρων της ΕΕ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΤΗΣ ΕΕ

Πρόταση κανονισμού σχετικά με τη θέσπιση κοινού ευρωπαϊκού δικαίου των πωλήσεων: απλούστευση και αποσαφήνιση της πρότασης

ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΥΝΟΧΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ : ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗΣ

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΠΙΒΑΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ

Η λειτουργία του ΚΕΔΠ στο πλαίσιο του κανονισμού Ρώμη Ι

Επιλογή δικαίου για τα διασυνοριακά τροχαία ατυχήματα: Ρώμη ΙΙ, Σύμβαση της Χάγης και οδηγία περί ασφάλισης αυτοκινήτων

Η πρόταση για τη θέσπιση κοινού ευρωπαϊκού δικαίου των πωλήσεων: η προοπτική του ηλεκτρονικού επιχειρείν

Το μέλλον της Eurojust

ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

Ο ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΜΙΑΣ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΗΣ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΕ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΘΕΙΟΥ ΣΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΚΤΟΓΡΑΜΜΗ

Ο ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΣΤΟΝ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗ ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ: ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

Ο ρόλος των πόλεων στην πολιτική συνοχής

Η απόφαση-πλαίσιο του Συμβουλίου σχετικά με την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος: Με ποιον τρόπο μπορεί να ενισχυθεί η νομοθεσία στον τομέα;

ΟΔΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ: ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕ ΠΡΟΤΙΜΟΥΝ ΤΑ ΦΟΡΤΗΓΑ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΤΡΕΝΩΝ

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΩΝ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΑΡΤΗΡΙΩΝ

Το ασιατικό οργανωμένο έγκλημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση

ΤΙΤΛΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ: ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΤΩΝ ΟΔΙΚΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΕΩΝ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ. Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2013/2117(INI)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΜΕΡΙΔΙΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΤΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΜΕΣΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΑΠΟ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΛΙΜΕΝΕΣ ΤΗΣ ΕΕ

ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΤΟΥΝ ΟΙ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΥΝΟΧΗΣ;

Περιεχόμενα. Πρόλογος...4. Περίληψη...6. ΕΣΣΚ - Ετήσια Έκθεση 2011 Περιεχόμενα

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ. που συνοδεύει το έγγραφο

EUROPOL JOINT SUPERVISORY BODY

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

9317/17 ΚΑΛ/ακι/ΜΙΠ 1 D 2A

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

14127/16 ΜΜ/μκ 1 DGG 2B

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΑ ΣΧΕΔΙΑ ΑΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗΣ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

7075/16 ΙΑ/νκ 1 DGG 2B

«ΕΝ ΤΑΧΕΙ» ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ

Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας. προς την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΥ

ΟΔΟΣΤΡΩΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΕ: ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΕΙΨΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΟΔΙΚΗΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ

Πρακτικός οδηγός. Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο Σε Αστικές Και Εμπορικές Υποθέσεις

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 8 Μαΐου 2018 (OR. en)

SJ DIR 4 EΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ. Βρυξέλλες, 18 Νοεμβρίου 2015 (OR. en) 2011/0901 B (COD) PE-CONS 62/15 JUR 692 COUR 47 INST 378 CODEC 1434

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

13265/16 ΤΤ/μκ/ΚΚ 1 DGG 2B

Αξιολόγηση του Προγράμματος Στήριξης Δημοτικών Σχολείων με μεγάλο αριθμό/ποσοστό παιδιών με αυξημένες πιθανότητες για λειτουργικό αναλφαβητισμό

Mo.D.A.V.I. - Onlus (Movement of Voluntary Associations Italian)

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2013/2116(INI)

Τελωνειακή συνεργασία στον τομέα της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ. Πρόταση ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ: ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ, ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

16350/12 ΑΓΚ/γπ 1 DG D 2A

Κοινή δήλωση σχετικά με τη διαδικασία απαλλαγής και την ημερομηνία έγκρισης των οριστικών λογαριασμών της ΕΕ:

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΗΜΕΙΟΥ «I/A» Γενικής Γραμματείας την ΕΜΑ / το Συμβούλιο αριθ. προηγ. εγγρ.:6110/11 FREMP 9 JAI 77 COHOM 34 JUSTCIV 16 JURINFO 4 Θέμα:

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΚΑΙ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ

Η ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΟΥ ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΕΡΟΜΕΝΟΥ ΦΟΡΤΙΟΥ ΑΠΟ ΤΡΙΤΕΣ ΧΩΡΕΣ

Επιτροπή Νομικών Θεμάτων

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

PE-CONS 29/16 εγκρίθηκε από την ΕΜΑ, 2ο τμήμα, στις

9663/19 ΣΠΚ/μγ 1 JAI.2

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

προετοιμασίας και του σχεδιασμού) αρχικά στάδια (της αντιμετώπισή τους. προβλήματος της ΔΕ Ειρήνη Γεωργιάδη Καθηγήτρια Σύμβουλος της ΕΚΠ65 του ΕΑΠ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ. Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΓΙΑ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ERASMUS ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ( )

Επισυνάπτονται για τις αντιπροσωπίες τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για την Αρκτική, ως εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο στις 20 Ιουνίου 2016.

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. Σχετικά με τη σύσταση Εθνικών Συμβουλίων Ανταγωνιστικότητας εντός της ζώνης του ευρώ

Η ΣΥΝΙΣΤΩΣΑ «ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ» ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ»

*** ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2011/0431(APP)

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ EL Ενωμένη στην πολυμορφία EL 2009/2170(INI) Σχέδιο έκθεσης Diana Wallis (PE )

15656/1/14 REV 1 ΓΒ/νικ 1 DG D 2C

Transcript:

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ: ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Συγκριτική μελέτη για το καθεστώς της παρένθετης μητρότητας στα κράτη μέλη της ΕΕ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ PE462.488 EL

Το παρόν έγγραφο εκπονήθηκε κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Laurence BRUNET, Κωνσταντίνα ΔΑΒΑΚΗ, Julie MCCANDLESS, Elisa NARMINIO LSE Enterprise Tower 3, Houghton Street London WC2A 2AE, United Kingdom Ηλεκτρονική διεύθυνση: e.m.narminio@lse.ac.uk ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ Vesna NAGLIČ Θεματικό Τμήμα Γ: Δικαιώματα των πολιτών και συνταγματικές υποθέσεις Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο B-1047 Βρυξέλλες Ηλεκτρονική διεύθυνση: vesna.naglic@europarl.europa.eu ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Πρωτότυπο: EN Μετάφραση ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΕΚΔΟΤΗ Για να επικοινωνήσετε με το Θεματικό Τμήμα ή να εγγραφείτε συνδρομητής στο μηνιαίο ενημερωτικό δελτίο του, στείλτε μήνυμα στο: poldepcitizens@europarl.europa.eu Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το χειρόγραφο ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 2012. Ευρωπαϊκή Ένωση, 2012 Το παρόν έγγραφο είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο στην ακόλουθη διεύθυνση: http://www.europarl.europa.eu/studies ΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ Οι απόψεις που εκφράζονται στο παρόν έγγραφο αποτελούν αποκλειστική ευθύνη του συντάκτη και δεν εκφράζουν κατ ανάγκην την επίσημη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η αναπαραγωγή και η μετάφραση για μη εμπορικούς σκοπούς επιτρέπεται υπό την προϋπόθεση ότι γίνεται μνεία της πηγής και ο εκδότης έχει ενημερωθεί και του έχει αποσταλεί αντίγραφο. 2

Συγκριτική μελέτη για το καθεστώς της παρένθετης μητρότητας στα κράτη μέλη της ΕΕ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Ιστορικό Η πρακτική της παρένθετης μητρότητας Η παρένθετη μητρότητα χρησιμοποιείται ολοένα περισσότερο ως μέθοδος αναπαραγωγής. Σήμερα, οι ιστορίες για την παρένθετη μητρότητα έχουν μπει στην καθημερινή ζωή και προβάλλονται συχνά στα μέσα ενημέρωσης ενώ ο αριθμός των οργανισμών που προσφέρουν υπηρεσίες παρένθετης μητρότητας παρουσιάζει σαφή αύξηση, όπως και ο αριθμός των δικαστικών υποθέσεων παρένθετης μητρότητας στην ΕΕ. Η παρένθετη μητρότητα εγείρει σοβαρά νομικά ζητήματα, για παράδειγμα αν οι συμφωνίες παρένθετης μητρότητας θα πρέπει να είναι εκτελεστές, καθώς και ερωτήματα σχετικά με τους νόμιμους γονείς του παιδιού που φέρνει στον κόσμο μια παρένθετη μητέρα, την ιθαγένεια και την υπηκοότητά του. Υπάρχουν επίσης σοβαροί προβληματισμοί πολιτικής και κανονιστικής φύσεως για τα εξής ζητήματα: αμοιβή, αυτονομία, προστασία του παιδιού, φύλο, γενετήσιος προσανατολισμός και κοινωνικοοικονομική ανισότητα, αναπαραγωγική υγεία, και παγκοσμιοποίηση. Νομικές λύσεις Δεν υφίσταται μια σαφής νομική λύση για την παρένθετη μητρότητα ενώ στα διάφορα κράτη μέλη ισχύουν αντικρουόμενα νομικά καθεστώτα: σε ορισμένα απαγορεύεται ρητώς η πρακτική της παρένθετης μητρότητας, σε άλλα προβλέπονται ορισμένες νομικές διευκολύνσεις ενώ υπάρχουν και κράτη μέλη όπου δεν προβλέπονται ειδικοί κανόνες για την παρένθετη μητρότητα. Ο ολοένα εντονότερος διεθνικός χαρακτήρας της αναπαραγωγικής διαδικασίας συνεπάγεται ότι η πρακτική της παρένθετης μητρότητας δεν ασκείται μόνο σε εθνικό αλλά και σε διεθνικό επίπεδο, με αποτέλεσμα την εμπλοκή διαφόρων νομικών συστημάτων. Πράγματι, βασικό χαρακτηριστικό της πρόσφατης νομολογίας σε υποθέσεις παρένθετης μητρότητας είναι οι δυσκολίες που σχετίζονται με διασυνοριακές ρυθμίσεις παρένθετης μητρότητας, όπως οι περιπτώσεις όπου δεν είναι σαφές ποιος ή ποιοι είναι οι νόμιμοι γονείς του παιδιού ή/και οι περιπτώσεις όπου τα παιδιά δεν έχουν την ίδια ιθαγένεια με τον/τους γονέα/γονείς τους. Η νομολογία υπενθυμίζει επίσης πως το γεγονός ότι η πρακτική της παρένθετης μητρότητας απαγορεύεται ή δεν προβλέπεται στο δίκαιο μιας χώρας δεν σημαίνει ότι τα άτομα της συγκεκριμένης χώρας δεν εμπλέκονται τελικά στην εν λόγω διαδικασία. Αντιθέτως, οι δικαστές έρχονται ολοένα συχνότερα αντιμέτωποι με τις επιπτώσεις τέτοιων απαγορεύσεων ή/και νομικών κενών και καλούνται, ει δυνατόν, να ερμηνεύσουν και να εφαρμόσουν διάφορες ειδικές διατάξεις του γενικού αστικού δικαίου ή αρχές του οικογενειακού δικαίου ώστε να εκδώσουν μια ικανοποιητική για τους διαδίκους απόφαση. Ακόμα και στα κράτη μέλη όπου η πρακτική της παρένθετης μητρότητας διευκολύνεται σε κάποιο βαθμό με νομικές ρυθμίσεις, οι αναντιστοιχίες μεταξύ των εθνικών νομικών θέσεων και η απουσία ειδικής πρόβλεψης για διασυνοριακές συμφωνίες έχει ως αποτέλεσμα να προκύπτουν αντιστοίχως δύσκολες υποθέσεις. Υφιστάμενες έρευνες Η εμφάνιση των εν λόγω δυσχερειών είχε ως αποτέλεσμα να δοθεί προσφάτως 3

Θεματικό Τμήμα Γ: Δικαιώματα των πολιτών και συνταγματικές υποθέσεις βαρύτητα στις διασυνοριακές συμφωνίες παρένθετης μητρότητας. Διάφορες μελέτες προτείνουν τη θέσπιση μέτρων διεθνούς ιδιωτικού δικαίου (ΔΙΔ) ως απάντηση στις νομικές δυσκολίες όσον αφορά την αναγνώριση της προσωπικής κατάστασης του παιδιού και τους νόμιμους γονείς κατόπιν σύναψης συμφωνίας παρένθετης μητρότητας. Μολονότι η εν λόγω έρευνα εξετάζει μια σειρά σοβαρών νομικών προβληματισμών σχετικά με την παρένθετη μητρότητα, η έμφαση στο ΔΙΔ διαμορφώνει μια στενότερη προσέγγιση από εκείνη που θα ήταν επιθυμητή για αυτό το αμφιλεγόμενο ζήτημα. Επίσης, οι σχετικές προτάσεις βασίζονται σε υφιστάμενα μέτρα που έχουν ληφθεί για το θέμα της διεθνούς υιοθεσίας, το οποίο εγείρει διάφορους δημογραφικούς, πολιτικούς και κοινωνικούς προβληματισμούς εφάμιλλους εκείνων που εγείρει η παρένθετη μητρότητα. Ανάπτυξη της υφιστάμενης έρευνας Ως εκ τούτου, ενώ η έρευνα για το ΔΙΔ παρέχει αξιόλογες λύσεις, η εξέταση μόνο των επιπτώσεων των διασυνοριακών συμφωνιών παρένθετης μητρότητας δεν συμβάλλει απαραιτήτως στη διερεύνηση ορισμένων από τους βασικούς λόγους για τους οποίους τα άτομα μεταβαίνουν σε άλλες χώρες για τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας. Δεν υπάρχει έρευνα που να εξετάζει τον ρόλο του δικαίου στη διαχείριση της παρένθετης μητρότητας ως αναπαραγωγικής μεθόδου, τουλάχιστον στο πλαίσιο διεθνικών νομικών μέτρων. Επομένως, η παρούσα μελέτη θα εμπλουτίσει την υπάρχουσα έρευνα για το διεθνές και εθνικό ιδιωτικό δίκαιο σχετικά με την παρένθετη μητρότητα εξετάζοντας τον ευρύτερο ρόλο οποιασδήποτε πιθανής νομικής λύσης σε επίπεδο ΕΕ για το εν λόγω θέμα πέραν της διαχείρισης συνακόλουθων διαφορών. Μολονότι η εν λόγω πρόταση μπορεί να συνιστά πρόκληση, υπάρχει ιστορικό προηγούμενο όπου η θέσπιση νομικών μέτρων σε επίπεδο ΕΕ έχει επιφέρει προοδευτικές κοινωνικές αλλαγές και η παρούσα μελέτη εκπονείται όχι μόνο για την εξυπηρέτηση φιλόδοξων νομικών στόχων αλλά και με σκοπό την παροχή πρακτικών νομικών λύσεων. Στόχοι της μελέτης Στόχος της παρούσας μελέτης είναι η παροχή ερευνητικού έργου το οποίο θα βοηθήσει να εκτιμηθεί κατά πόσο η ΕΕ θα πρέπει να υιοθετήσει ενιαίους κανόνες σε αυτόν τον αμφιλεγόμενο τομέα. Δεδομένου ότι πρόκειται για την πρώτη μελέτη της ΕΕ στον εν λόγω τομέα, στόχοι της έρευνας είναι: 1. η παροχή σειράς ενδεικτικών εμπειρικών περιπτώσεων μελέτης από τις οποίες μπορούν να συναχθούν συμπεράσματα για τις πρακτικές και τη στάση απέναντι στην παρένθετη μητρότητα στην ΕΕ 2. η περιγραφή των σημαντικών ζητημάτων πολιτικής που εγείρει η παρένθετη μητρότητα 3. η απαρίθμηση των διαφόρων νομικών προσεγγίσεων που εφαρμόζουν επί του παρόντος τα κράτη μέλη όσον αφορά το θέμα της παρένθετης μητρότητας 4. η συγκριτική ανάλυση των διαφορετικών νομικών πλαισίων που διέπουν την παρένθετη μητρότητα στην ΕΕ και επιλεκτικά σε ορισμένες άλλες χώρες 5. η ανάλυση των προβλημάτων και των δυσκολιών που προκύπτουν από τις ισχύουσες νομικές προσεγγίσεις 6. η συγκριτική ανάλυση των τρόπων με τους οποίους οι 4

Συγκριτική μελέτη για το καθεστώς της παρένθετης μητρότητας στα κράτη μέλη της ΕΕ δικαστές στις χώρες της ΕΕ και επιλεκτικά σε ορισμένες άλλες χώρες καθώς και τα διεθνή δικαστήρια επιλύουν τα εν λόγω προβλήματα και δυσκολίες 7. η ανάλυση του δυνητικού πεδίου δράσης της ΕΕ στον εν λόγω τομέα και του ρόλου που θα πρέπει να έχουν τυχόν νομικά μέτρα και ενιαίοι κανόνες σε επίπεδο ΕΕ 8. ο καθορισμός περαιτέρω ερευνών που ενδέχεται να είναι αναγκαίες πριν από τη λήψη οιωνδήποτε μέτρων σε επίπεδο ΕΕ Δομή της μελέτης Η μελέτη αποτελείται από τρία κύρια μέρη η ανάλυση των οποίων θα συμπεριληφθεί στις ενότητες με τα συμπεράσματα και τις συστάσεις της τελικής έκθεσης. Μέρος 1: Εμπειρικό πλαίσιο και πλαίσιο πολιτικής Θα αντληθούν στοιχεία από την υφιστάμενη έρευνα και η ομάδα θα συλλέξει πρωτογενή στοιχεία διεξάγοντας έρευνα σε αναγνωρισμένες κλινικές γονιμοποίησης και οργανισμούς παρένθετης μητρότητας και πραγματοποιώντας συνεντεύξεις παρακολούθησης σε τέσσερις ενδεικτικές χώρες. Θα αναλυθούν επίσης τυχόν διαθέσιμες επαγγελματικές κατευθυντήριες γραμμές. Μέρος 2: (i) Νομικά πλαίσια και (ii) νομολογία (i) Έχουμε κατηγοριοποιήσει τις νομικές προσεγγίσεις που ακολουθούνται στην ΕΕ για την παρένθετη μητρότητα και έχουμε εντοπίσει τα κράτη μέλη που διαθέτουν είτε ρητό νομοθετικό πλαίσιο για τη διευκόλυνση της παρένθετης μητρότητας, είτε νομοσχέδια ή/και επίσημες κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις διασυνοριακές συμφωνίες παρένθετης μητρότητας. Συλλέγονται λεπτομερή στοιχεία σχετικά με χώρες της ΕΕ καθώς και διάφορες χώρες εκτός της ΕΕ για σκοπούς σύγκρισης. Η αποτελεσματικότητα των διαφόρων νομικών προσεγγίσεων θα αναλυθεί ενδελεχώς υπό το φως σημαντικών νομικών ζητημάτων που προκύπτουν από τη νομολογία (βλέπε παρακάτω). (ii) Εντοπίσαμε τη σχετική νομολογία από όλες τις χώρες της ΕΕ και οργανώσαμε σχηματικά τις υποθέσεις με γνώμονα τα κυριότερα νομικά ζητήματα που εγείρονται. Συγκεντρώσαμε επίσης χρήσιμη συγκριτική νομολογία από χώρες εκτός της ΕΕ και από διεθνή δικαστήρια. Με τη βοήθεια ενός βασικού ερωτηματολογίου πραγματοποιείται λεπτομερής ανάλυση των εν λόγω περιπτώσεων από την ερευνητική ομάδα, σύμφωνα με τις γλωσσικές της ικανότητες. Μέρος 3: Πιθανό πεδίο δράσης και ρόλος της ΕΕ Η εν λόγω ανάλυση περιστρέφεται γύρω από τέσσερα βασικά ερωτήματα: - Γιατί θα πρέπει να προβεί η ΕΕ στη ρύθμιση του θέματος της παρένθετης μητρότητας; - Με ποιον τρόπο θα εκχωρηθούν αρμοδιότητες στην ΕΕ προς αυτή την κατεύθυνση; - Ποια πεδία θα ρυθμίσει η ΕΕ στον εν λόγω τομέα; 5

Θεματικό Τμήμα Γ: Δικαιώματα των πολιτών και συνταγματικές υποθέσεις - Με ποιον τρόπο θα ρυθμίσει τον εν λόγω τομέα η ΕΕ; Διαχείριση του έργου και τελική έκθεση Σύμφωνα με την εμπειρογνωμοσύνη των μελών της ερευνητικής ομάδας, θα οριστεί ένας επικεφαλής για κάθε βασικό τμήμα της μελέτης. Θα συλλεχθούν δεδομένα και θα πραγματοποιηθεί προκαταρτική ανάλυση ώστε τον Ιανουάριο του 2013 να καταρτιστεί η ενδιάμεση έκθεση σχετικά με τη μελέτη. Περαιτέρω λεπτομερής ανάλυση, η οποία θα περιλαμβάνει μια πιο ενδελεχή εξέταση του ρόλου που θα μπορούσε να διαδραματίσει η ΕΕ στον εν λόγω τομέα, θα πραγματοποιηθεί πριν από την εκπόνηση της τελικής έκθεσης τον Μάρτιο του 2013. 6