Η πρόταση για τη θέσπιση κοινού ευρωπαϊκού δικαίου των πωλήσεων: η προοπτική του ηλεκτρονικού επιχειρείν

Transcript

1

2

3 ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ: ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Η πρόταση για τη θέσπιση κοινού ευρωπαϊκού δικαίου των πωλήσεων: η προοπτική του ηλεκτρονικού επιχειρείν ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Σύνοψη Το Διαδίκτυο και οι νέες τεχνολογίες αλλάζουν τη μορφή του εμπορίου και παρέχουν τη δυνατότητα σε εμπόρους και καταναλωτές να συναλλάσσονται ανεξαρτήτως χρόνου, τόπου και εξοπλισμού. Στο παρόν έγγραφο επεξηγούνται οι μηχανισμοί για την ανάπτυξη της νέας μορφής εμπορίου και επισημαίνονται οι ευκαιρίες τις οποίες παρουσιάζει. Ταυτόχρονα όμως, η νέα αυτή μορφή εμπορίου θέτει νέες προκλήσεις. Οι έμποροι χρειάζονται νέες γνώσεις και εργαλεία και συχνά επιλέγουν συνεργατικές λύσεις, όπως οι διαδικτυακές αγορές. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να προχωρήσουν γρήγορα και αποτελεσματικά στην άρση των εμποδίων γι αυτές τις εξελισσόμενες μορφές εμπορίου. Απαιτείται ευφυής και ευέλικτη πολιτική για την υποστήριξη της καλύτερης λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς, της καινοτομίας και των επενδύσεων. Το προτεινόμενο κοινό ευρωπαϊκό δίκαιο των πωλήσεων (ΚΕΔΠ) είναι ένα ελπιδοφόρο βήμα στην προσπάθεια βελτίωσης της εσωτερικής αγοράς με νεωτεριστικό τρόπο. Προκειμένου να εξασφαλιστεί ο κατάλληλος σχεδιασμός του για την υποστήριξη της νέας μορφής εμπορίου, στο παρόν έγγραφο προτείνονται βελτιώσεις όσον αφορά τη γλώσσα, την εμπειρία του χρήστη, την επίλυση διαφορών, τις πληρωμές και τις υποχρεώσεις των καταναλωτών. PE EL

4 Το παρόν έγγραφο εκπονήθηκε κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Hanne Melin Legislative Counsel Europe ebay Inc. ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ Δανάη ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Θεματικό Τμήμα Γ: Δικαιώματα των πολιτών και συνταγματικές υποθέσεις Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο B-1047 Βρυξέλλες Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Πρωτότυπο: EN Μετάφραση: BG/ES/CS/DA/DE/ET/EL/FR/IT/LV/LT/HU/MT/NL/PL/PT/RO/SK/SL/FI/SV ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΕΚΔΟΤΗ Για να επικοινωνήσετε με το Θεματικό Τμήμα ή να εγγραφείτε συνδρομητής στο μηνιαίο ενημερωτικό δελτίο του, στείλτε μήνυμα στο: Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Σεπτέμβριος 2012 Ευρωπαϊκή Ένωση, Το παρόν έγγραφο είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο στην ακόλουθη διεύθυνση: ΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ Οι απόψεις που εκφράζονται στο παρόν έγγραφο αποτελούν αποκλειστική ευθύνη του συντάκτη και δεν εκφράζουν κατ ανάγκην την επίσημη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η αναπαραγωγή και η μετάφραση για μη εμπορικούς σκοπούς επιτρέπονται υπό την προϋπόθεση ότι γίνεται μνεία της πηγής και ο εκδότης έχει ενημερωθεί και του έχει αποσταλεί αντίγραφο. 2

5 Η πρόταση για τη θέσπιση κοινού ευρωπαϊκού δικαίου των πωλήσεων: η προοπτική του ηλεκτρονικού επιχειρείν ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Η διαδικτυακή αγορά ebay 1 είναι ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο το διαδίκτυο και η τεχνολογία μπορούν να μειώσουν το συναλλακτικό κόστος για εμπόρους κάθε μεγέθους, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να επικοινωνούν, να βρίσκουν πελάτες, να κερδίζουν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, να συναλλάσσονται και να πραγματοποιούν πληρωμές. Με τον τρόπο αυτό, οι έμποροι κάθε μεγέθους μπορούν να αναπτυχθούν αυξάνοντας τον κύκλο εργασιών τους ενώ παράλληλα συμβάλλουν στην ευημερία των καταναλωτών. Είναι επίσης σημαντικό ότι το χαμηλότερο συναλλακτικό κόστος ωθεί τους εμπόρους στην επέκταση των δραστηριοτήτων τους σε ξένες χώρες. Το διασυνοριακό εμπόριο εντός της ΕΕ μέσω της διαδικτυακής αγοράς ebay σημείωσε άνοδο έξι φορές ταχύτερη από τις παραδοσιακές διασυνοριακές συναλλαγές την περίοδο 2004 έως Επιπλέον, το χαμηλότερο συναλλακτικό κόστος συμβάλλει στην ευημερία των καταναλωτών. Για παράδειγμα, υποθετικά, εάν όλες οι εμπορικές συναλλαγές στην ΕΕ διεξάγονταν με το χαμηλότερο κόστος των ηλεκτρονικών συναλλαγών, οι καταναλωτές θα είχαν κέρδος έως και 45% του ΑΕγχΠ με πρόσβαση σε περισσότερες επιλογές και ανταγωνιστικές τιμές. Τα εμπόδια στις διαδικτυακές συναλλαγές όχι μόνο είναι λιγότερα αλλά ελαττώνονται με πολύ ταχύτερο ρυθμό σε σύγκριση με τις παραδοσιακές συναλλαγές. Την περίοδο μεταξύ 2005 και 2009, η αρνητική επίπτωση του παράγοντα της απόστασης στο εμπόριο μειώθηκε κατά 41% για τις διασυνοριακές συναλλαγές στο ebay έναντι μόλις 14% για τις παραδοσιακές διασυνοριακές συναλλαγές. Το χαμηλότερο κόστος των διαδικτυακών συναλλαγών πηγάζει, μεταξύ άλλων, από τον τρόπο με τον οποίο το διαδίκτυο και η τεχνολογία μπορούν να συμβάλουν στη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ εμπορικών εταίρων και μεταξύ αγοραστών και πωλητών: διευκολύνοντας την επικοινωνία σε όλη τη διαδικασία της συναλλαγής, παρέχοντας διαφανείς, διαδραστικούς τρόπους εμφάνισης και ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των συναλλασσομένων, και επιτρέποντας την ανάπτυξη εναλλακτικών μηχανισμών για την επίλυση διαφορών. Ενώ οι μηχανισμοί που βασίζονται στην τεχνολογία βοηθούν στην άρση ορισμένων εμποδίων, υπάρχουν νομικά και διοικητικά εμπόδια που κρατούν σε χαμηλά επίπεδα το ποσοστό των διαδικτυακών διασυνοριακών συναλλαγών. Πολλοί από τους πωλητές που χρησιμοποιούν το ebay ως έναν από τους διαύλους για τις πωλήσεις τους παραπονούνται ότι οι διαφορές στους κανονισμούς για την προστασία των καταναλωτών, στις διαδικασίες και στους κανόνες για τον ΦΠΑ και η έλλειψη οικονομικά προσιτών και αξιόπιστων υπηρεσιών παράδοσης αποθαρρύνουν τις εξαγωγές εντός της ΕΕ. Το διαδίκτυο και η τεχνολογία αλλάζουν τη μορφή του εμπορίου και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής οφείλουν να διασφαλίσουν ότι η νομοθεσία και οι πολιτικές δεν θα εμποδίσουν τις εξελίξεις. Απαιτείται μια ευφυής και ευέλικτη πολιτική για την υποστήριξη της καλύτερης λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς, της καινοτομίας και των επενδύσεων. Το προτεινόμενο 1 Το ebay Inc. (NASDAQ:EBAY), από την ίδρυσή του το 1995 στο San Jose, στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ, αποτελεί μια διαδικτυακή πλατφόρμα που συνδέει αγοραστές και πωλητές. Η εταιρεία, γνωστή ως η μεγαλύτερη διαδικτυακή αγορά, παρέχει στους χρήστες τη δυνατότητα αγοραπωλησιών στις πλατφόρμες ebay σε όλες σχεδόν τις χώρες μέσω του PayPal, ενός συστήματος που επιτρέπει σε ιδιώτες και επιχειρήσεις να αποστέλλουν και να λαμβάνουν πληρωμές στο διαδίκτυο με ασφάλεια, εύκολα και γρήγορα, και μέσω του GSI, το οποίο διευκολύνει το ηλεκτρονικό εμπόριο, τις λιανικές πωλήσεις πολλαπλών διαύλων και το ψηφιακό μάρκετινγκ για τις επιχειρήσεις ανά τον κόσμο. Το ebay φθάνει σε εκατομμύρια χρήστες μέσω εξειδικευμένων αγορών, όπως το StubHub, η μεγαλύτερη διαδικτυακή πλατφόρμα αγοράς εισιτηρίων στον κόσμο, και οι σελίδες μικρών αγγελιών του ebay, με συνολική παρουσία σε περισσότερες από πόλεις σε όλο τον κόσμο. Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την εταιρεία στη διεύθυνση 2 Το διαδίκτυο και η τεχνολογία δρουν ως ισχυρό στοιχείο ενοποίησης για την ΕΕ. Για παράδειγμα, οι εξαγωγές από την ΕΕ25 σε Ρουμανία και Βουλγαρία αυξήθηκαν κατά 62% μεταξύ 2004 και 2010 (προσχώρησαν στην ΕΕ το 2007), ενώ οι εξαγωγές μέσω του ebay αυξήθηκαν με εννεαπλάσιο σχεδόν συντελεστή 777% την ίδια περίοδο. 3

6 Θεματικό Τμήμα Γ: Δικαιώματα των πολιτών και συνταγματικές υποθέσεις κοινό ευρωπαϊκό δίκαιο των πωλήσεων (ΚΕΔΠ) είναι ένα ελπιδοφόρο βήμα στην προσπάθεια βελτίωσης της εσωτερικής αγοράς με νεωτεριστικό τρόπο. Προκειμένου να διασφαλιστεί ο κατάλληλος σχεδιασμός του ΚΕΔΠ για την υποστήριξη της καινοτομίας στις εμπορικές συναλλαγές, εφιστούμε την προσοχή στους εξής παράγοντες: Γλώσσα Το ΚΕΔΠ πρέπει να επιτρέπει ρητά στους εμπόρους να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε οποιαδήποτε γλώσσα. Η ευελιξία στη γλώσσα οδηγεί σε σημαντική μείωση της γραφειοκρατίας για τους εμπόρους και στην ενίσχυση των τάσεων στην καταναλωτική συμπεριφορά: ο 7ος πίνακας αποτελεσμάτων για τους καταναλωτές, ο οποίος δημοσιεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δείχνει ότι επτά στους δέκα ερωτηθέντες με προηγούμενη εμπειρία στις διασυνοριακές αγορές είναι πρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν άλλη γλώσσα. Εμπειρία χρήστη Αναγνωρίζοντας ότι οι προσδοκίες των χρηστών διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο του εξοπλισμού, ακόμη και μεταξύ διαφορετικών μοντέλων ίδιου τύπου εξοπλισμού, το ΚΕΔΠ δεν πρέπει να επιβάλλει τη χρήση πολλαπλών μορφών επικοινωνίας και να παρέχει στον έμπορο το δικαίωμα να επιλέγει τη μορφή με την οποία θα παρέχονται οι πληροφορίες. Πληρωμές Ευθυγράμμιση του ΚΕΔΠ με την κοινή πρακτική απαιτώντας απλώς από τον έμπορο να αναγράφει στον ιστότοπο τους αποδεκτούς τρόπους πληρωμής αντί «στους συμβατικούς όρους» και φυσικά να διασφαλίζει την ευθυγράμμιση μεταξύ του ΚΕΔΠ, της οδηγία για τα δικαιώματα των καταναλωτών και της οδηγία για τις υπηρεσίες πληρωμών (ΟΥΠ) αίροντας την ευχέρεια που παρέχει η ΟΥΠ στα κράτη μέλη σχετικά με τον περιορισμό ή την απαγόρευση πρόσθετων επιβαρύνσεων. Επίλυση διαφορών Σύνδεση του ΚΕΔΠ με την προτεινόμενη πλατφόρμα για την ηλεκτρονική επίλυση διαφορών (ΗΕΔ) ώστε να δημιουργηθεί αίσθημα ασφάλειας σε καταναλωτές και εμπόρους για τις διαδικασίες, σε περίπτωση προβλήματος κατά τη συναλλαγή. Ο καταναλωτής Με τη χρήση των έξυπνων τηλεφώνων (smartphone) αναδύεται ένα προφίλ καταναλωτή ολοένα πιο ενημερωμένου και με ολοένα περισσότερες δυνατότητες και αυτό θα πρέπει να αντανακλάται στις υποχρεώσεις του πριν και μετά την ολοκλήρωση της συναλλαγής (π.χ. ενημέρωση του εμπόρου ότι το προϊόν δεν θα παραληφθεί, η αρχή της υπεύθυνης κατοχής από τον αγοραστή, η υποχρέωση εξέτασης του προϊόντος προς βεβαίωση της συμμόρφωσης, η αναγνώριση στον έμπορο του δικαιώματος θεραπείας κ.λπ.). Παρατηρούμε ότι δημιουργείται ένα περιβάλλον λιανεμπορίου το οποίο στηρίζεται ολοένα περισσότερο στην τεχνολογία και έχει ως επίκεντρο τον καταναλωτή. Αυτό αποτελεί το σημείο εκκίνησης για τους εμπόρους που επιθυμούν να αναπτύξουν τις δραστηριότητές τους και αναζητούν εξειδικευμένες γνώσεις και νέα εργαλεία, μεταξύ άλλων από τις διαδικτυακές αγορές. Πρέπει επίσης να αποτελέσει το σημείο εκκίνησης και για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής που αναζητούν τρόπους μείωσης των τριβών και διασφάλισης αδιάλειπτων υπηρεσιών στην εσωτερική αγορά. 4

7

8