Προστατευτικά µατιών Χωρίζονται σε 3 κατηγορίες: - Γυαλιά (Ανοικτού περιφερειακά τύπου) - Goggles (κλειστού περιφερειακά τύπου) - Full Face Masks (τύπου «paintball») Τα προστατευτικά των µατιών προς θα πρέπει να έχουν, όπως έχετε ακούσει, συγκεκριµένες ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΕΣ. ANSI Z87, STANAG, EN 166 µπορεί να τα έχετε δει να αναγράφονται σε fora, µπορεί και στα γυαλιά σας αλλά τι πραγµατικά σηµαίνουν, πως και που πρέπει να αναγράφονται και τι πραγµατικά χρειαζόµαστε εµείς στο παιχνίδι µας. Ας δούµε λοιπόν µερικά βασικά πράγµατα. Αρχικά να πούµε ότι τα προστατευτικά των µατιών µας που µας καλύπτουν, είναι εξοπλισµός ασφαλείας για εργασίες. ΟΧΙ αντιβαλλιστικά. Αντιβαλλιστικά γυαλιά είναι εξοπλισµός ασφαλείας στρατιωτικού προσωπικού (υπερ-καλύπτουν τις ανάγκες µας και προτείνονται ανεπιφύλακτα για αγορά) και κρατήστε την διαφορά γιατί έχει σηµασία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε. από εδώ και πέρα) και οι Η.Π.Α. µέσω υπηρεσιών τους (θα δούµε παρακάτω τι) έχουν εκδώσει συγκεκριµένες οδηγίες (έχουν ισχύ νόµου) για τον εξοπλισµό ασφαλείας γενικότερα και τα προστατευτικά των µατιών που τους ενδιαφέρει και θα επικεντρώσουµε. Αφορά προστατευτικά που είτε κατασκευάζονται, είτε εισάγονται σε αυτές. Αντίστοιχα ΝΑΤΟ και Αµερικάνικος Στρατός έχουν εκδώσει δικές τους προδιαγραφές για τα ΑΝΤΙΒΑΛΛΙΣΤΙΚΑ ΓΥΑΛΙΑ που µπορούν να χορηγηθούν (υπηρεσιακά ή µέσω προσωπικής αγοράς) στο προσωπικό τους. Και οι 4 αυτοί φορείς (οι βασικότεροι παίκτες γιατί υπάρχουν και άλλα κράτη που έχουν αντίστοιχες οδηγίες αλλά δεν µας αφορούν) έχουν θεσπίσει παρόµοιο πλαίσιο ελέγχων και αυτό περιλαµβάνει: Για τον ΣΚΕΛΕΤΟ -ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΑΝΤΟΧΗ -ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΡΟΣ ΣΚΟΝΗ -ΧΗΜΙΚΗ ΑΝΤΟΧΗ Για τον ΦΑΚΟ -ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ UV - ΙΑΠΕΡΑΤΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣ ΗΛΙΟ -ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΑΝΤΟΧΗ -ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΦΑΚΟΥ ΠΡΟΣ ΘΑΜΠΩΜΑ -ΧΗΜΙΚΗ ΑΝΤΟΧΗ -ΕΠΙΠΕ Ο ΑΝΕΣΗΣ Σε αυτές προς επί µέρους κατηγορίες το προστατευτικό ελέγχεται και βαθµολογείται. Και εδώ έρχεται η πρώτη διαφορά. Ενώ για τους πολιτικούς φορείς υπάρχει κλίµακα για το τι απόδοση έχει ένα γυαλί αφού αφορούν δεκάδες εφαρµογές (από απλή προστασία από σκόνη µέχρι ηλεκτροσυγκόλληση και αµµοβολή), οι στρατιωτικοί φορείς έχουν ένα µίνιµουµ απαιτήσεων όπου το προστατευτικό περνάει ή όχι (PASS / FAIL) σε όλους τους τοµείς. Ποιες είναι οι οδηγίες; Αρχικά ας τις δούµε λίγο επιγραµµατικά γιατί σε πολλούς, αν όχι όλους, θα θυµίσουν ότι τις έχουν δει γραµµένες στο διαδίκτυο (και ελπίζουµε και στα προστατευτικά τους). - ANSI Z87.1 2003 & 2010 (2015) - MIL-PRF-31013
- MIL-DTL-43511D clause 3.5.10 - STANAG 2920 & 4296 - EN 166 (167,168,169,170,171, 172) - ASTM F1776 Ξέρω ότι δεν βγάλατε άκρη και για αυτό προχωράµε για να δούµε τι κρατάµε και τι συµβαίνει στην πράξη. Αρχικά µια αναφορά µόνο στην τελευταία οδηγία ASTM F1776 που δεν έχει γενική εφαρµογή αφού αναφέρετε σε µάσκες paintball. Μάσκα paintball λοιπόν µε αυτή την χάραξη πάνω στον φακό σηµαίνει ότι καλύπτει τις προδιαγραφές για paint-ball και άρα υπέρ-καλύπτει τις ανάγκες µας στο airsoft. Στο παραπάνω σχεδιάγραµµα, βλέπετε ένα συγκριτικό των προδιαγραφώνπρόσκρουσης των ANSI Z87.1, MIL-PRF-31013 και MIL-DTL-43511D ANSI Z87.1
Αλήθεια, πόσοι από εµάς µπορούµε να καταλάβουµε αν τα γυαλιά που βλέπουµε είναι ασφαλή για να παίξουµε airsoft, ποια όχι και ποια υπερκαλύπτουν; ANSI Z87.1-2003 & 2010 λοιπόν. Προδιαγραφή από τις ΗΠΑ (για την ακρίβεια από το αντίστοιχο Υπουργείο Εργασίας και υγείας) για εξοπλισµό ασφαλείας από την δεκαετία του 90. Προτελευταία έκδοσης της το 2003 και αυτή που ισχύει για όσα προστατευτικά κατασκευάστηκαν ή εισήχθησαν προς ΗΠΑ από το 2004 και µετά. Μπορείτε να βρείτε ότι υπάρχει και µια τελευταία έκδοση του 2010 η οποία δεν άλλαξε και πολλά πράγµατα ώστε να είναι πρέπει να ψαχτείτε (εγκυκλοπαιδικά πρόσθεσε ακόµα και φακούς και γυαλιά διόρθωσης της όρασης και αύξησε λίγο τις τιµές που έπρεπε να αντέχουν τα γυαλιά). Όπως είπαµε και παραπάνω γενικά διαφοροποιεί σκελετό και φακό στους ελέγχους και ελέγχει µηχανική, χηµική αντοχή και ποιότητα φακών (UV, διαύγεια κτλ.) Κύριο σηµείο διαχωρισµού στα τεστ προστατευτικών είναι οι κατηγορίες Low Impact και High Impact όπου όταν µιλάµε για High impact, συζητάµε για πρόσκρουση µισού κιλού από ύψος 1,5+ περίπου µέτρων (5 πόδια) αλλά και βολή σιδερένιας µπίλιας ¼ ίντσας (6mm περίπου) µε ταχύτητα 150-300 fps ανάλογα το προστατευτικό άλλο για γυαλιά, άλλο για goggles). Αντιστοιχεί σε 0.89 ως 1.04 Joule. Απαίτηση της 2003 και κύρια διαφορά που µας αφορά, είναι ότι όλοι οι σκελετοί πρέπει να περνάνε τεστ High Impact και να υπάρχει σήµανση. Τι εννοούµε σήµανση όµως; Σήµανση όπως θα δείτε και πιο αναλυτικά στον πίνακα, πρέπει να υπάρχει ΚΑΙ στον σκελετό ΚΑΙ στον φακό. Αν το επί µέρους τµήµα έχει περάσει High Impact τεστ θα έχει σήµανση Ζ87+. Προστατευτικά µε αυτή την σήµανση είναι ΚΑΤΑΛΛΗΛΑ για airsoft. Προστατευτικά µε σήµανση Ζ87 µόνο, ΕΝ έχουν περάσει High Impact testκαι είναι ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΑ για airsoft.
Στον παραπάνω πίνακα βλέπουµε τι σύµβολα µπορούµε να βρούµε πάνω σε προστατευτικά που κατασκευάζονται ή εισάγονται ΚΑΙ προς ΗΠΑ. Πέρα από την σήµανση Ζ87+ που είναι απαραίτητη σε σκελετό και φακό, η προστασία από UV είναι (σήµανση U ακολουθούµενη από ένα νούµερο από το 2 ως το 6 µε το τελευταίο να έχει ισχυρότερη προστασία) είναι που θα πρέπει να προσέξετε και κατά δεύτερον αν έχει φίλτρα ο φακός (σήµανση L).
Και εδώ ένα παράδειγµα το τι σηµάνσεις πρέπει να βρούµε και που. Και να τονίσουµε ότι εδώ βλέπουµε ένα επώνυµο γυαλί ως παράδειγµα αλλά δεν σηµαίνει ότι ένα επώνυµο γυαλί είναι κατάλληλο για airsoft απλά λόγω επωνυµίας και τιµής. Χωρίς κατάλληλη σήµανση τίποτα δεν είναι ασφαλές.
Άλλο ένα παράδειγµα όσο αφορά τον σκελετό. Και µην προς ξεγελά το σχήµα, µπορεί να αφορά και goggles. EN 166:2001 (167,168,169,170,171, 172) Η βασική οδηγία είναι η ΕΝ 166:2001 και αποτελεί Ευρωπαϊκή Οδηγία από το 2001. Είναι αντίστοιχη της ANSI Z87.1 αφού καλύπτει προστατευτικό εξοπλισµό. Οι υπόλοιπες οδηγίες (167,168,169,170,171, 172) είναι τµήµα της 166 και αφορούν επεξηγήσεις επί µέρους προδιαγραφών. Κρατάτε µόνο την ΕΝ 166:2001. Ως «αδερφή» της ANSI Z87.1, απαιτεί υποχρεωτική σήµανση στα προϊόντα που κυκλοφορούν στην ΕΕ. Και αυτή, διαφοροποιεί σκελετό και φακό στους ελέγχους και ελέγχει µηχανική, χηµική αντοχή και ποιότητα φακών (UV, διαύγεια κτλ.). Εκεί τελειώνουν οι οµοιότητες αφού οι Ευρωπαίοι επέλεξαν έναν διαφορετικό, πιο περίπλοκο τρόπο. Ας δούµε ένα σχήµα για να το αναλύσουµε:
Όπως προαναφέραµε, υπάρχει διαχωρισµός σκελετού (αριστερά, πράσινο) και φακού (δεξιά, µπλε). Όσο αφορά τον σκελετό KAI τον φακό για την µηχανική αντοχή έχει θεσπίσει 4 κατηγορίες αντοχής: S Extra strong, όπου αντέχει την πρόσκρουση µιας µπίλιας 43gr από ύψος 1, 3 µέτρων F Low Energy Impact, όπου βάλλεται βολίδα 6mm (σας λέει κάτι αυτό ;) 0,86gr µε 45m/s (0,89J) B Medium Energy Impact, όπου βάλλεται βολίδα 6mm/ 0,86gr αλλά µε 120m/s (6,38J) Α High Energy Impact, όπου βάλλεται βολίδα 6mm/ 0,86gr αλλά µε 190m/s(15,77J) Και αν νοµίζετε ότι τελειώσαµε κάνετε λάθος γιατί τα πράγµατα δεν είναι τόσο απλά όσο αφορά τον φακό. Μπορεί να παρατηρήσατε, ότι αρχικά υπάρχει ένα WARNING (κίτρινο πλαίσιο) που αναφέρει ότι για φακούς σε γυαλιά η µέγιστη κλίµακα είναι η F(Low energy) και για φακούς σε Goggles η Β (Medium energy). Και κάποιοι θα αναρωτηθούν γιατί. Άγνωστο γιατί (τουλάχιστον σε εµάς) η ΕΕ στην οδηγία πρόσθεσε ένα ακόµα γράµµα στην σήµανση. Το «Τ». Ακριβώς λοιπόν πάνω από το WARNING µας λέει ότι AN ο φακός έχει περάσει έλεγχο «ταχέως κινούµενων σωµατιδίων σε ακραίες θερµοκρασίες» σηµαίνεται µε «Τ». Και εκεί ο φακός µε ένδειξη F (την χαµηλότερη κλίµακα και άρα 0,89J) αν έχει και το γράµµα «Τ» ξαφνικά φτάνει σε επίπεδα αντοχής 2,1Joule!!! Kαι θα µου πείτε που το βρήκαµε το 2.1 Joule. Περιµένετε και θα δείτε παρακάτω στην ανακεφαλαίωση. Κρατήστε λοιπόν ότι γυαλιά µε ένδειξη F.T. τουλάχιστον είναι ΚΑΤΑΛΛΗΛΑ για airsoft. Σκέτη ένδειξη «F» παρότι πλησιάζει στην προδιαγραφή ANSI Z87.1 δεν µας εξασφαλίζει και καλά είναι να αποφεύγονται.
Όπως και παραπάνω, έχουµε το ίδιο γυαλί (ίδια µάρκα, ίδιο µοντέλο) που προορίζεται για την αγορά προς ΕΕ. Βλέπετε προς σηµάνσεις που έχει επάνω και που. Και αν ανατρέξετε επάνω, το συγκεκριµένο είναι ANSI Z87+ και EN 166 FT και στα δύο τµήµατα του (φακός σκελετός) και άρα κατάλληλο για airsoft. Ας δούµε τώρα και τους στρατιωτικούς φορείς και την κατηγορία αντιβαλλιστικά γυαλιά. MIL-PRF-31013 / MIL-DTL-43511D clause 3.5.10 / STANAG 2920 & 4296 Εδώ έχουµε 3 διαφορετικές κατευθυντήριες οδηγίες προδιαγραφές. Αναλυτικά. 1. MIL-PRF-31013: Προδιαγραφή US ARMY. Αφορά προστατευτικά µατιών. Απαιτεί ένα ελάχιστο µηχανικής ανοχής 2,21J σε φακό και σκελετό µε ένα τεστ που ονοµάζει V50. Επίσης θέτει συγκεκριµένες ελάχιστες απαιτήσεις σε ποιότητα φακών. Το 2,21J µήπως κάτι σας θύµισε από πιο πάνω, κάτι σε «F.T.» ίσως; 2. MIL-DTL-43511D clause 3.5.10: Προδιαγραφή US ARMY. Ότι πιο hardcore αφού αφορά προστατευτικά ιπταµένων και θέτει όριο τα 15,5J (αντίστοιχο κατηγορίας Α, High Energy της ΕΝ 166). 3. STANAG 2920 & 4296: Εδώ µιλάµε για προδιαγραφή ΝΑΤΟ. Η 2920 καλύπτει το βαλλιστικό τεστ και πως πρέπει να πραγµατοποιηθεί. Η 4296 περιλαµβάνει την 2920 και προδιαγραφές ποιότητας για φακό και σκελετό, αντίστοιχες µε την MIL-PRF-31013 ΟΛΕΣ οι ανωτέρω είναι κατηγορίας PASS/ COMPLY ή FAIL. Ή τηρείς ΟΛΕΣ τις απαιτήσεις και λαµβάνεις πιστοποιητικό συµµόρφωσης ή όχι. Αφορούν αυτό που αναφέρουµε ως αντιβαλλιστικά γυαλιά αφού σκοπός τους είναι η προστασία από
θραύσµατα εκρήξεων και πυροβόλων όπλων (όχι απευθείας βολή ΕΝ είναι αλεξίσφαιρα). Έχοντας δει και αναλύσει, τις προδιαγραφές µας πάµε να δούµε µέσω µιας εικόνας τι θα βρούµε σε ένα αντιβαλλιστικό γυαλί. Ένα σετ αντιβαλλιστικών γυαλιών. Όπως θα δείτε όσο αφορά την ΕΝ 166, για τον φακό έχουν σήµανση FT, για τον σκελετό έχουν FT, ενώ για την STANAG αναφέρεται η µέγιστη ταχύτητα του τεστ V50. Κοινώς η ένδειξη «F.T» είναι τουλάχιστον ίση µε 2,21J. Προσέξτε επίσης την διαφορά ανάλογα το χρώµα του φακού που ισχύει σε ΟΛΕΣ τις µάρκες και µοντέλα. Για να κλείσουµε το θέµα των προδιαγραφών λοιπόν, θέλουµε προστατευτικά µατιών είτε µε σήµανση Ζ87+ και στον φακό και στον σκελετό ή ΕΝ 166 FT ως ελάχιστες απαιτήσεις µηχανικής αντοχής και είναι ότι κατ ελάχιστον χρειαζόµαστε. Περισσότερα χαρακτηριστικά όπως φίλτρα UV, αντιχαρακτικές µεµβράνες κτλ προσφέρουν στην άνεση αλλά και στην ασφάλεια µας. Τα αντιβαλλιστικά γυαλιά, υπέρ-καλύπτουν τις απαιτήσεις ασφαλείας για το παιχνίδι µας και κάποια στιγµή (ανάλογα µε τα οικονοµικά σας) είναι µια επένδυση που πρέπει να κάνετε αφού και τα επίπεδα ασφάλειας θα αυξήσετε αλλά και θα έχετε ένα ποιοτικότερο γυαλί που αντέχει σε κακουχίες. Γενικές πληροφορίες
1) Κυκλοφορούν στο εµπόριο goggles µε ενσωµατωµένο ηλεκτρικό ανεµιστήρα που βοηθάει στον περιορισµό του θολώµατος. 2) Σε ακριβότερα µοντέλα γυαλιών και goggles υπάρχει δυνατότητα προσαρτήµατος για τοποθέτηση διορθωτικών φακών για όσους έχουν µυωπία. 3) Υπάρχουν µοντέλα γυαλιών και goggles που δίνουν την δυνατότητα στον χρήστη να αλλάζει φακούς και να τοποθετεί τύπους για διαφορετικές συνθήκες φωτισµού. Οι πιο συνήθεις τύποι είναι οι διάφανοι (clear), σκούροι σε διάφορες βαθµίδες (smoke dark) και κίτρινα (yellow). Αν και τα περισσότερα παιχνίδια γίνονται ηµέρα και σε ανοικτά πεδία οπότε τα σκούρα γυαλιά ακούγονται ως η καλύτερη λύση, µερικές φορές στο πεδίο οι συνθήκες και οι ανάγκες αλλάζουν. Η πείρα λέει ότι το διάφανο και µετά το κίτρινο είναι ίσως τα καλύτερα. Το σίγουρο πάντως είναι ότι ένα ζευγάρι µε δυνατότητα εναλλαγής φακών είναι µια πολύ καλή λύση που σας γλιτώνει από την αγορά και κουβάληµα πολλών ζευγαριών στο πεδίο. ΠΡΟΣΟΧΗ! Βεβαιωθείτε ότι οι φακοί έχουν ασφαλίσει καλά µε τον σκελετό! 4) Κατά την διάρκεια του παιχνιδιού και ανάλογα µε διάφορες παραµέτρους όπως ποιότητα γυαλιών, εφίδρωση παίκτη, καιρικές συνθήκες, εµφανίζεται το φαινόµενο του θολώµατος των γυαλιών. εν υπάρχει φακός σε γυαλιά / goggle / full face που να µην θολώνει ποτέ. Ανάλογα την ποιότητα του απλά καθυστερεί ή γίνεται πιο εύκολο το ξεθόλωµα. 5) Σύµφωνα µε τους κανόνες ασφαλείας ποτέ δεν αφαιρούµε τα γυαλιά µας µέσα στο πεδίο οπότε ένα ζευγάρι θολωµένα γυαλιά είναι µια πολύ εκνευριστική και µπορεί και επικίνδυνη κατάσταση. Για αυτό τον λόγο µπορούµε να κάνουµε κάποια πράγµατα ώστε να µειώσουµε την πιθανότητα ή την συχνότητα εµφάνισης του θολώµατος. Επαναλαµβάνω ότι καµία µέθοδος δεν έχει 100% επιτυχία. 6) Τα γυαλιά είναι πιο βολικά και εύκολα στην χρήση αλλά σε ένα πεδίο CQB όπου οι αποστάσεις είναι µικρές και το πεδίο είναι τρισδιάστατο (σκάλες, µπαλκόνια κτλ.) τα goggles παρέχουν προστασία και περιφερειακά. 7) Μείνετε µακριά από προστατευτικά µατιών από καταστήµατα του διαδικτύου αν δεν είστε σίγουροι για την γνησιότητα των προϊόντων ή είναι κινέζικα αντίγραφα.
Αντιµετώπιση θολώµατος: 1) Αγορά ενός καλής ποιότητας ζευγαριού γυαλιών τα οποία διαθέτουν επίστρωση αντιθαµβωτική 2) Αφού ερευνήσετε (µερικές φορές ο πωλητής δεν ξέρει, καλά είναι να διασταυρώσετε) ποιο είναι το καταλληλότερο προϊόν, για πέρασµα του φακού µε ειδικό αντιθαµβωτικό σπρέι ή κρέµα. 3) Τα σπρέι που ΣΥΝΗΘΩΣ «ταιριάζουν» προς συνθήκες είναι τα σπρέι που χρησιµοποιούνται για τις ζελατίνες των κρανών για αναβάτες µοτοσικλετών. Τα σπρέι για µάσκες καταδύσεων δεν αποδίδουν αφού είναι κατασκευασµένα για άλλες συνθήκες. Τέλος αντιθαµβωτικά κατάλληλα για µάσκες του σκι ή για paintball έχουν επίσης καλά αποτελέσµατα. 4) Σε περίπτωση goggle ή Full Face µάσκας η αφαίρεση περιφερειακά υλικού που εµποδίζει τον εξαερισµό αλλά σε καµία περίπτωση δεν µειώνει το παρεχόµενο επίπεδο ασφάλειας. 5) Πέρασµα λεπτού στρώµατος οδοντόκρεµας ή σαπουνιού. 6) Ρύθµιση των προστατευτικών ώστε να ακουµπάνε λιγότερο το πρόσωπο,ιδιαίτερα όταν είναι ιδρωµένο, και να υπάρχει ευκολία αερισµού ανάµεσα στα γυαλιά και το πρόσωπο. 7) Αν φοράµε γυαλιά διόρθωσης της όρασης φροντίζουµε να περάσουµε και αυτά µε κάποιο αντιθαµβωτικό σπρέι. 8) Όταν είµαστε σε ασφαλή περιοχή πάντα εκτός πεδίου και πριν ξαναµπούµε στο παιχνίδι, φροντίζουµε να σκουπίσουµε τον ιδρώτα από το πρόσωπό µας και τα γυαλιά µας από τυχόν βρωµιές ιδρώτες κτλ. 9) Μην καθαρίζετε τα γυαλιά σας µε χαρτί αλλά µε ειδικό ύφασµα ή έστω ένα µαλακό ύφασµα. ΟΧΙ µε παραλλαγές κτλ. Συντήρηση 1 Πάντα φροντίζουµε όταν µεταφέρουµε ή αποθηκεύουµε τα γυαλιά, αυτά να είναι µέσα στην προστατευτική τους θήκη ώστε να µην χαράζεται ο φακός τους. Αν δεν έχουν θήκη τα τυλίγουµε µε ένα µαλακό πανί ή καθαριστικό πανί γυαλιών. 2 Αν χρησιµοποιούµε µάσκα µε ανεµιστήρα, µετά το τέλος του παιχνιδιού αφαιρούµε την µπαταρία από τον µηχανισµό ώστε να αποφύγουµε τυχαία ενεργοποίηση του µοτέρ ή καταστροφή του µηχανισµού από ελαττωµατική µπαταρία. 3 Όταν µεταφέρουµε ή αποθηκεύουµε τα γυαλιά προσέχουµε ώστε να µην πλακώνονται από βαριά αντικείµενα που µπορεί να τα παραµορφώσουν. 4 Καθαρίστε τα γυαλιά µε σαπούνι και νερό και όχι οινόπνευµα ή άλλα καυστικά υγρά. Σκουπίστε µε πανί πετσέτα και όχι χαρτί. 5 Στον καθαρισµό φροντίστε να αφαιρέσετε όλα τα υπολείµµατα ιδρώτα ή αντιθαµβωτικού υγρού ή κρέµας. Ποτέ µην ξύνετε µε αιχµηρό αντικείµενο.