EL 1 EL
ΠΡΑΣΙΝΗ ΒΙΒΛΟΣ Το ενωσιακό πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνηση Απόψεις / Εισηγήσεις του Συνδέσµου Εγκεκριµένων Λογιστών Κύπρου (The Insitute of Certified Public Accountants of Cyprus) ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: Κατάλογος ερωτήσεων Γενικές ερωτήσεις (1) Θα πρέπει τα µέτρα της ΕΕ για την εταιρική διακυβέρνηση να λαµβάνουν υπόψη το µέγεθος των εισηγµένων εταιρειών; Με ποιο τρόπο; Θα πρέπει να θεσπιστεί ένα διαφοροποιηµένο και αναλογικό καθεστώς για τις µικρές και µεσαίες εισηγµένες εταιρείες; Αν ναι, υπάρχουν κατάλληλοι ορισµοί ή κατώτατα όρια; Εάν ναι, παρακαλούµε να προτείνετε τρόπους για την προσαρµογή τους στις ΜΜΕ, όπου ενδείκνυται, όταν απαντάτε στις ερωτήσεις που ακολουθούν. Ναι. Πρέπει να λαµβάνεται υπ όψη τόσο το οικονοµικό µέγεθος των εταιριών όσο και η συγκέντρωση µετοχών στους διευθυντές. Όσο ψηλότερη είναι η συγκέντρωση µετοχών στους διευθυντές (π.χ. Ιδιοκτήτης ιευθυντής) τόσο λιγότερες θα µπορούσαν να ήταν οι απαιτήσεις. Ο καλύτερος τρόπος καθορισµού µεγέθους για τον καθορισµό µεσαίων και µικρών εταιριών θα ήταν η ποσοστιαία σύγκριση κάποιων οικονοµικών µεγεθών (κύκλος εργασιών, σύνολο ενεργητικού, αριθµός εργαζοµένων κλπ.) µε τον µέσο όρο των εισηγµένων εταιριών σε εθνικό επίπεδο. Συµφωνούµε, πιθανώς όµως ο βαθµός τήρησης των αρχών εταιρικής διακυβέρνησης να µην επηρεάζεται αποκλειστικά από το µέγεθος της Εταιρείας αλλά και από το βαθµό διασποράς των µετοχών και όπως αναφέρεται και πιο κάτω από το βαθµό συγκέντρωσης των µετοχών στους διευθυντές της Εταιρείας. (2) Θα πρέπει να ληφθούν µέτρα για την εταιρική διακυβέρνηση σε επίπεδο ΕΕ για τις µη εισηγµένες εταιρείες; Πρέπει η ΕΕ να επικεντρωθεί στην προώθηση της ανάπτυξης και της εφαρµογής εθελοντικών κωδίκων για τις µη εισηγµένες εταιρείες; Ναι. Κατάλληλη εταιρική διακυβέρνηση είναι σηµαντική για κάθε εταιρεία κυρίως όταν πρόκειται για µη εισηγµένες χρηµατοοικονοµικές εταιρίες που διαχειρίζονται χρήµατα / αποταµιεύσεις του κοινού. Ναι. Η προώθηση της ανάπτυξης εθελοντικών κωδίκων για µη εισηγµένες εταιρείες θα ήταν εξαιρετικά χρήσιµη, δεδοµένου ότι οι κώδικες αυτοί θα ήταν αρκετά πρακτικοί δίνοντας συγκεκριµένα παραδείγµατα και οδηγίες. Η ύπαρξη τέτοιων κωδίκων θα ενθάρρυνε την εθελοντική υιοθέτησή τους από µη εισηγµένες εταιρίες και θα συνέβαλλε στη γενική βελτίωση της οικονοµίας και των πρακτικών. Παράλληλα θα διευκόλυνε τη µελλοντική εισαγωγή τέτοιων εταιριών σε ρυθµιζόµενη αγορά. ιοικητικά συµβούλια (3) Πρέπει η ΕΕ να επιδιώξει να εξασφαλίσει το σαφή διαχωρισµό µεταξύ των αρµοδιοτήτων και των καθηκόντων του προέδρου του διοικητικού συµβουλίου και του διευθύνοντος συµβούλου; EL 2 EL
Ναι. Θεωρούµε ότι πρέπει η ΕΕ να επιδιώξει να εξασφαλίσει το διαχωρισµό των καθηκόντων του προέδρου του διοικητικού συµβουλίου και του διευθύνοντος συµβούλου. Θα πρέπει όµως να εξασφαλίζεται κατάλληλο ισιζύγιο εξουσιών. (4) Θα πρέπει οι πολιτικές προσλήψεων να είναι πιο εξειδικευµένες σχετικά µε τα χαρακτηριστικά των διευθυντών, συµπεριλαµβανοµένου του προέδρου, προκειµένου να εξασφαλιστεί ότι έχουν τις κατάλληλες ικανότητες και ότι το συµβούλιο είναι όσο πρέπει διαφοροποιηµένο; Εάν ναι, πώς θα µπορούσε αυτό να επιτευχθεί καλύτερα και σε ποιο επίπεδο διακυβέρνησης, δηλαδή σε εθνικό, ενωσιακό ή διεθνές επίπεδο; Θεωρούµε ότι οι πολιτικές προσλήψεων µελών διοικητικού συµβουλίου πρέπει να είναι πιο εξειδικευµένες σχετικά µε τα χαρακτηριστικά των διευθυντών, συµπεριλαµβανοµένου του προέδρου, προκειµένου να εξασφαλιστεί ότι έχουν τις κατάλληλες ικανότητες. Η επιλογή αυτή πρέπει να γίνεται στη βάση δύο αξόνων. Ο πρώτος άξονας αφορά τεχνικές ικανότητες και σχετίζεται µε το ρόλο του συµβούλου στο συµβούλιο (π.χ. η επιτροπή ελέγχου συνεπάγεται ανάλογες τεχνικές ικανότητες). Ο δεύτερος άξονας αφορά την γενική εµπειρία των συµβούλων στον τοµέα δραστηριοποίησης της εταιρίας. Παρότι η εµπειρία των συµβούλων σε εθνικό επίπεδο είναι απαραίτητη, πιστεύουµε ότι η µερική συµµετοχή διεθνών συµβούλων δυνητικά διευρύνει τις δυνατότητες και τους ορίζοντες αντίληψής του. Είναι γενικά πιο χρήσιµο το ιοικητικό Συµβούλιο σαν σύνολο να κατέχει συγκεκριµένες γνώσεις και εµπειρίες παρά ο Πρόεδρος να έχει εξειδικευµένες γνώσεις. Από τη στιγµή που ο Πρόεδρος ενός.σ. είναι σε θέση να αποδείξει/πείσει την αγορά ότι τα µέλη του.σ έχουν τις απαραίτητες τεχνικές γνώσεις και εµπειρίες για κάλυψη τόσο των θεσµικών αναγκών ως αυτές δύναται να καθοριστούν από ένα κώδικα εταιρικής διακυβέρνησης όσο και των εµπορικών αναγκών που προκύπτουν από τις εργασίες της Εταιρείας αυτό πιθανώς να είναι αρκετό. (5) Θα πρέπει οι εισηγµένες εταιρείες να υποχρεούνται να δηµοσιοποιούν εάν εφαρµόζουν πολιτική πολυµορφίας και, εάν ναι, να περιγράφουν τους στόχους της και το βασικό περιεχόµενό της και να εκδίδουν τακτικά έκθεση προόδου; εν θεωρούµε ότι πρέπει να υποχρεούνται να δηµοσιοποιούν την πολιτική πολυµορφίας (εάν εφαρµόζεται). Οι εταιρείες που την εφαρµόζουν δεν χρειάζονται πειθαναγκασµό για να τη δηµοσιοποιούν. Θα το έκαναν από µόνες τους για να προβάλουν την προοδευτικότητά τους. Θα ήταν εξάλλου ιδιαίτερα δύσκολο να καθοριστεί επακριβώς πότε τηρείται µια πολιτική πολυµορφίας και πότε όχι. (6) Θα πρέπει οι εισηγµένες εταιρείες να υποχρεούνται να εξασφαλίζουν καλύτερη ισορροπία των φύλων στα διοικητικά τους συµβούλια; Αν ναι, µε ποιο τρόπο; Όχι. Παρά το ότι συµφωνούµε µε την ανάγκη παρουσίας µεγαλύτερου αριθµού γυναικών στα.σ., στόχος θα πρέπει να είναι η ενίσχυση των γνώσεων ενός.σ. και όχι απαραίτητα ο καθορισµός του αριθµού αντρών/γυναικών στο.σ. Πιστεύουµε ότι η αρχή της ικανότητας πρέπει να υπερισχύει. (7) Πιστεύετε ότι θα πρέπει να υπάρχει ένα µέτρο σε επίπεδο ΕΕ που θα περιορίζει τον αριθµό των θέσεων που µπορεί να κατέχει ένας µη εκτελεστικός διευθυντής; Εάν ναι, πώς πρέπει να είναι διατυπωµένο; Όχι. Ένα τέτοιο µέτρο θα έπρεπε να λαµβάνει υπόψη πολλές παραµέτρους και θα ήταν δύσκολο και πολύπλοκο να εφαρµοστεί. Εξάλλου οι ικανότητες ατόµων διαφέρουν. εδοµένων των προνοιών για αξιολόγηση του έργου των συµβούλων θεωρούµε ότι εκεί θα κρίνεται το έργο και η ενεργή συµµετοχή των συµβούλων. Ίσως η ΕΕ να µπορούσε να θέσει γενικές αρχές και το κάθε κράτος µέλος να αποφασίζει. EL 3 EL
(8) Θα πρέπει να ενθαρρυνθούν οι εισηγµένες εταιρείες ώστε να διενεργούν εξωτερική αξιολόγηση τακτικά (π.χ. κάθε τρία χρόνια); Εάν ναι, πώς θα µπορούσε να γίνει αυτό; Πράγµατι, η αξιολόγηση του έργου και των µελών του διοικητικού συµβουλίου από εξωτερικό εµπειρογνώµονα κάθε τρία χρόνια θα ήταν πολύ επωφελής και θα πρόσθετε αξία, βοηθώντας τα µέλη των διοικητικών συµβουλίων να βελτιώνονται. Ένα τέτοιο µέτρο θα µπορούσε να εισαχθεί στους κώδικες εταιρικής διακυβέρνησης σαν πρόνοια. (9) Θα πρέπει να είναι υποχρεωτική η δηµοσιοποίηση της πολιτικής αποδοχών, της ετήσιας έκθεσης αποδοχών (έκθεσης σχετικά µε το πώς εφαρµόστηκε η πολιτική αποδοχών κατά το προηγούµενο έτος) και των µεµονωµένων αποδοχών των εκτελεστικών και των µη εκτελεστικών διευθυντών; Ναι. Συµφωνούµε, ώστε να υπάρχει διαφάνεια και να ενεργεί και ώς κίνητρο/ πίεση για την εφαρµογή της πολιτικής. (10) Θα πρέπει να είναι υποχρεωτικό να τίθεται σε ψηφοφορία των µετόχων η πολιτική αποδοχών καθώς και η έκθεση αποδοχών; Ναι, παρόλο που οι µέτοχοι δεν είναι απαραίτητα σε θέση να γνωρίζουν το ορθό / λογικό ποσό της αµοιβής των συµβούλων. Εναλλακτικά θα µπορούσε ίσως να παρουσιάζεται στους µετόχους και να δίνονται σχόλια από µετόχους που τυχόν διαφωνούν. (11) Συµφωνείτε ότι το διοικητικό συµβούλιο πρέπει να εγκρίνει και να αναλαµβάνει την ευθύνη για την «προθυµία ανάληψης κινδύνων» της εταιρείας και να την παρουσιάζει κατανοητά στους µετόχους; Θα πρέπει οι γνωστοποιήσεις αυτές να περιλαµβάνουν επίσης τους σχετικούς βασικούς κοινωνικούς κινδύνους; Ναι. Είναι κάτι που δεν τεκµηριώνεται επαρκώς σήµερα. (12) Συµφωνείτε ότι το διοικητικό συµβούλιο θα πρέπει να εξασφαλίζει ότι οι ρυθµίσεις διαχείρισης κινδύνων της εταιρείας είναι αποτελεσµατικές και ανάλογες µε τα χαρακτηριστικά κινδύνου της επιχείρησης; Ναι, συµφωνούµε. Μέτοχοι (13) Παρακαλούµε να αναφέρετε τυχόν υπάρχοντες ενωσιακούς κανόνες δικαίου οι οποίοι, κατά τη γνώµη σας, µπορεί να συµβάλουν στην ανεπιθύµητη προτίµηση της βραχυπρόθεσµης προσέγγισης µεταξύ των επενδυτών και να προτείνετε τρόπους µε τους οποίους οι κανόνες αυτοί θα µπορούσαν να αλλάξουν για να αποτραπεί µια τέτοια συµπεριφορά. εν γνωρίζουµε οποιουσδήποτε ενωσιακούς κανόνες δικαίου που συµβάλλουν στην ανεπιθύµητη προτίµηση της βραχυπρόθεσµης προσέγγισης µεταξύ των επενδυτών. Αντίθετα, κάποιοι κανόνες (π.χ. φορολογική νοµοθεσία) αποθαρρύνει την βραχυπρόθεσµη προσέγγιση. (14) Υπάρχουν µέτρα που πρέπει να ληφθούν και, εάν ναι, ποια, όσον αφορά τις δοµές κινήτρων και η αξιολόγηση των επιδόσεων των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων που διαχειρίζονται χαρτοφυλάκια µακροπρόθεσµων θεσµικών επενδυτών; Τα µέτρα που θα µπορούσαν να συµβάλουν στη σύγκλιση συµφερόντων των µακροπρόθεσµων θεσµικών επενδυτών και των αντίστοιχων διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων θα ήταν η ευθυγράµµιση των κινήτρων των τελευταίων µε EL 4 EL
τις επιδιώξεις των πρώτων. Με άλλα λόγια τα µέτρα θα ήταν η επιβολή και η θέσπιση µακροπρόθεσµων κινήτρων προς τους διαχειριστές των περιουσιακών στοιχείων. Γενικά η αξιολόγηση των επιδόσεων των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων που διαχειρίζονται χαρτοφυλάκια µακροπρόθεσµων θεσµικών επενδυτών µπορεί να είναι εφικτή µόνο εάν είναι ξεκάθαρη προς τους επενδυτές η επενδυτική στρατηγική που ακολουθείται. Η αξιολόγηση θα πρέπει να βασίζεται τόσο στις τελικές αποδόσεις µέσω ενός καλά σχεδιασµένου συνόλου χρηµατοοικονοµικών δεικτών όσο και στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των διαχειριστών (όπως αυτά θα καθορίζονται από τους επενδυτές). (15) Θα πρέπει η ενωσιακή νοµοθεσία να προωθήσει την αποτελεσµατικότερη παρακολούθηση των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων από τους θεσµικούς επενδυτές όσον αφορά τις στρατηγικές, τις δαπάνες, τις συναλλαγές και το βαθµό στον οποίο οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων συµµετέχουν ενεργά στις εταιρείες στις οποίες έγιναν επενδύσεις; Εάν ναι, µε ποιο τρόπο; Ναι. Επιβάλλοντας κανόνες που αυξάνουν τη διαφάνεια. Θα µπορούσαν επίσης να επιβάλουν κανόνες που αφορούν στην υποβολή περιοδικών εκθέσεων προς τους θεσµικούς επενδυτές που να επεξηγούν τις δραστηριότητες της υπο ανασκόπησης περιόδου.θα µπορούσαν επίσης να δηµιουργηθούν και κώδικες καλής πρακτικής όσον αφορά τους τοµείς παρακολούθησης των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων. (16) Θα πρέπει οι ενωσιακοί κανόνες να απαιτούν ένα βαθµό ανεξαρτησίας του διοικητικού οργάνου του διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων, για παράδειγµα από τη µητρική εταιρεία, ή απαιτούνται άλλα (νοµοθετικά) µέτρα που για την ενίσχυση της δηµοσιοποίησης και της διαχείρισης των συγκρούσεων συµφερόντων; Περαν από τις πρόνοιες των ενωσιακών κανόνων σε σχέση µε την δηµοσιοποίηση και τη διαχείριση συγκρούσεων συµφερόντων, πιθανό να ήταν χρήσιµη η θέσπιση κάποιων νοµοθετικών µέτρων για απαγόρευση της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων σε εταιρείες όπου έµµεσα ή άµεσα έχει συµφέρον ο όµιλος στον οποίο ανήκει ο διαχειριστής. Εξίσου σηµαντική κρίνεται και η θέσπιση νοµοθετικών µέτρων προς ενίσχυση της δηµοσιοποίησης και της διαχείρισης των συγκρούσεων συµφερόντων. (17) Ποιος θα ήταν ο καλύτερος τρόπος για να διευκολύνει η ΕΕ τη συνεργασία των µετόχων; Η τροποποίηση της υφιστάµενης νοµοθεσίας της ΕΕ σε σχέση µε τη συντονισµένη δράση µε τέτοιο τρόπο που θα προωθούσε την καλώς νοούµενη συντονισµένη δράση των µετόχων θα ήταν ένα καλό πρώτο βήµα. Ταυτόχρονα θα βοηθούσε πολύ στον τοµέα αυτό ένα collaboration platform όπου οι µέτοχοι θα µπορούσαν να παρουσιάσουν τεκµηριωµένα τις θέσεις τους και να πάρουν και υποστήριξη για αυτές µέσω ηλεκτρονικών πληρεξουσίων. (18) Θα πρέπει η ενωσιακή νοµοθεσία να απαιτεί από τους πληρεξούσιους συµβούλους να είναι πιο διαφανείς, π.χ. σχετικά µε τις αναλυτικές µεθόδους τους, τις συγκρούσεις συµφερόντων και την πολιτική τους για τη διαχείρισή τους ή/και το εάν εφαρµόζουν κώδικα δεοντολογίας; Εάν ναι, ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να επιτευχθεί αυτό; Ναι, θα πρέπει η νοµοθεσία να απαιτεί από τους πληρεξούσιους συµβούλους πλήρη διαφάνεια. EL 5 EL
(19) Πιστεύετε ότι είναι απαραίτητα άλλα (νοµοθετικά) µέτρα, π.χ. περιορισµοί της ικανότητας των πληρεξουσίων συµβούλων να παρέχουν συµβουλευτικές υπηρεσίες σε εταιρείες στις οποίες έγιναν επενδύσεις; Ναι, αν δεν καλύπτεται αυτό το ενδεχόµενο από τον κώδικα δεοντολογίας που έχει υιοθετηµένο ο πληρεξούσιος σύµβουλος / σύµβουλος επιχειρήσεων. (20) Θεωρείτε ότι υπάρχει ανάγκη για έναν τεχνικό ή/και νοµικό ευρωπαϊκό µηχανισµό που θα βοηθά τους εκδότες να εξακριβώνουν τα στοιχεία των µετόχων τους, προκειµένου να διευκολυνθεί ο διάλογος για θέµατα εταιρικής διακυβέρνησης; Αν ναι, πιστεύετε ότι αυτό θα ωφελήσει επίσης τη συνεργασία µεταξύ των επενδυτών; Παραθέστε λεπτοµέρειες (π.χ. επιδιωκόµενος στόχος ή στόχοι, προτιµητέο µέσο, συχνότητα, επίπεδο λεπτοµέρειας και επιµερισµός του κόστους). Όχι. Ο εκδότης µπορεί και βρίσκει τα στοιχεία των µετόχων του (όσων θέλουν να είναι γνωστά και δεν εκπροσωπούνται µε πληρεξούσιο / αντιπρόσωπο) µέσω του µητρώου µελών. Ένας τέτοιος ευρωπαϊκός µηχανισµός θα δηµιουργούσε περισσότερα προβλήµατα από ότι θα έλυνε (ειδικά σε σχέση και µε τη νοµοθεσία για προστασία των προσωπικών δεδοµένων). (21) Πιστεύετε ότι οι µειοψηφούντες µέτοχοι χρειάζονται πρόσθετα δικαιώµατα για να εκπροσωπούν αποτελεσµατικά τα συµφέροντά τους σε εταιρείες µε ελέγχοντες ή δεσπόζοντες µετόχους; Ναι, ειδικά όταν ο αριθµός των δεσπόζοντων µετόχων είναι µικρός, τότε κάποια επιπρόσθετη ρύθµιση (π.χ. το παράδειγµα της Ιταλίας όπου επιβάλλει την κατοχή ορισµένων θέσεων στο διοικητικό συµβούλιο από τους µειοψηφούντες µετόχους) θα ήταν υποβοηθητική. (22) Θεωρείτε ότι οι µειοψηφούντες µέτοχοι χρειάζονται µεγαλύτερη προστασία έναντι των συναλλαγών µεταξύ συνδεδεµένων µερών; Αν ναι, ποια µέτρα µπορούν να ληφθούν; Ναι. Πέραν από τη δηµοσιοποίηση τέτοιων συναλλαγών, πιθανώς να πρέπει να επιβληθεί και η υποχρέωση οι συναλλαγές αυτές να είναι σε καθαρά εµπορική βάση και να διέπονται από συγκεκριµένους όρους που να διασφαλίζουν τη διεξαγωγή τους σε τιµές αγοράς (arm s length). (23) Υπάρχουν µέτρα που πρέπει να ληφθούν και, εάν ναι, ποια, για να προωθηθεί σε επίπεδο ΕΕ η συµµετοχή των εργαζοµένων στο µετοχικό κεφάλαιο; Παρόλο που η µετοχική συµµετοχή των εργαζοµένων στις υποθέσεις µιας εταιρείας µπορεί να έχει θετικά αποτελέσµατα στη λειτουργία της, εντούτοις πιστεύουµε ότι αυτό δεν είναι κάτι που πρέπει να θεσµοθετηθεί. Οι εταιρείες που αναγνωρίζουν τα οφέλη που προκυπτουν από µια τέτοια συµµετοχή έχουν υιοθετήσει από µόνες τους τέτοια σχέδια για τους εργαζόµενους. Παρακολούθηση και εφαρµογή των κωδίκων εταιρικής διακυβέρνησης (24) Συµφωνείτε ότι οι εταιρείες που αποκλίνουν από τις συστάσεις των κωδίκων εταιρικής διακυβέρνησης θα πρέπει να υποχρεούνται να παρέχουν λεπτοµερείς εξηγήσεις για τις εν λόγω αποκλίσεις και να περιγράφουν τις εναλλακτικές λύσεις που εφαρµόστηκαν; Ναι. Συµφωνούµε επίσης ότι µη συµµόρφωση µε την αρχή της «συµµόρφωσης ή αιτιολόγησης» πρέπει να επισύρει κυρώσεις. EL 6 EL
(25) Συµφωνείτε ότι οι φορείς παρακολούθησης θα πρέπει να εξουσιοδοτηθούν ώστε να ελέγχουν την ποιότητα της πληροφόρησης που παρέχουν οι εξηγήσεις στις δηλώσεις εταιρικής διακυβέρνησης και να απαιτούν από τις εταιρείες να συµπληρώνουν τις εξηγήσεις όπου απαιτείται; Εάν ναι, ποιος ακριβώς πρέπει να είναι ο ρόλος τους; Ναι συµφωνούµε. Οι εποπτικές αρχές πρέπει να έχουν την ευθύνη για την επάρκεια των εξηγήσεων που δίνουν οι εταιρείες για θέµατα Εταιρικής ιακυβέρνησης. Σίγουρα η ποιότητα των εξηγήσεων που δίνονται θα βελτιωνόταν σηµαντικά εάν οι σηµειώσεις αυτές αποτελούσαν µέρος των ρυθµιζόµενων (ελεγµένων) πληροφοριών. Πιθανώς να ήταν χρήσιµη και η ανεξάρτητη περιοδική έκθεση για την επάρκεια του τρόπου εφαρµογής της Εταιρικής ιακυβέρνησης από ανεξάρτητους οίκους (κάτι αντίστοιχο µε την ανεξάρτητη αξιολόγηση του συστήµατος εσωτερικού ελέγχου των τραπεζών). EL 7 EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2: Κατάλογος των ενωσιακών µέτρων στον τοµέα της εταιρικής διακυβέρνησης Οδηγία 2006/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 14 ης Ιουνίου 2006, για την τροποποίηση της οδηγίας 78/660/ΕΟΚ του Συµβουλίου περί των ετήσιων λογαριασµών εταιρειών ορισµένων µορφών, της οδηγίας 83/349/ΕΚ του Συµβουλίου σχετικά µε τους ενοποιηµένους λογαριασµούς, της οδηγίας 86/635/ΕΟΚ του Συµβουλίου για τους ετήσιους και ενοποιηµένους λογαριασµούς των τραπεζών και λοιπών χρηµατοπιστωτικών ιδρυµάτων και της οδηγίας 91/674/ΕΟΚ του Συµβουλίου για τους ετήσιους και τους ενοποιηµένους λογαριασµούς των ασφαλιστικών επιχειρήσεων (ΕΕ L 224 της 18.6.2006, σ. 1 7). Οδηγία 2004/109/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 15 ης εκεµβρίου 2004, για την εναρµόνιση των απαιτήσεων διαφάνειας της πληροφόρησης σχετικά µε εκδότες των οποίων οι κινητές αξίες έχουν εισαχθεί προς διαπραγµάτευση σε ρυθµιζόµενη αγορά και για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/34/ΕΚ, ΕΕ L 390 της 31.12.2004, σ. 38 57). Οδηγία 2007/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 11 ης Ιουλίου 2007, σχετικά µε την άσκηση ορισµένων δικαιωµάτων από µετόχους εισηγµένων εταιρειών, ΕΕ L 184 της 14.7.2007, σ. 17 24). Οδηγία 2004/25/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 21ης Απριλίου 2004 σχετικά µε τις δηµόσιες προσφορές εξαγοράς (ΕΕ L 142 της 30.4.2004, σ. 12 23). Σύσταση 2005/162/EΚ της Επιτροπής, της 15 ης Φεβρουαρίου 2005, σχετικά µε τον ρόλο των µη εκτελεστικών και των εποπτικών διοικητικών στελεχών των εισηγµένων εταιρειών, καθώς και µε τις επιτροπές του διοικητικού ή του εποπτικού συµβουλίου (ΕΕ L 52 της 25.2.2005, σ. 51 63). Σύσταση 2004/913/EΚ της Επιτροπής, της 14 ης εκεµβρίου 2004, για την προώθηση κατάλληλου καθεστώτος αποδοχών των διοικητικών στελεχών των εισηγµένων εταιρειών (ΕΕ L 385 της 29.12.2004, σ. 55 59). Σύσταση 2009/385/ΕΚ της Επιτροπής, της 30 ής Απριλίου 2004, που συµπληρώνει τις συστάσεις 2004/913/ΕΚ και 2005/162/ΕΚ όσον αφορά το καθεστώς αποδοχών των διοικητικών στελεχών των εισηγµένων εταιρειών (ΕΕ L 120 της 15.5.2009, σ. 28 31). EL 8 EL