Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τομέας Υδατικών Πόρων ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΕΡΓΑ Νίκος Μαμάσης, Επίκουρος Καθηγητής ΕΜΠ
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς.
ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣΚΑΙ ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΕΡΓΑ Εικόνα εξωφύλλου. Υπερχειλιστής σε λειτουργία Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων Αθήνα 212
ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Υδρολογικός σχεδιασμός και αντιπλημμυρικά έργα Κατάρτιση υετογράμματος Συνθετικό μοναδιαίο υδρογράφημα Εκτίμηση πλημμυρογραφήματος Μέτρα αντιμετώπισης πλημμυρών Διαχείριση κινδύνων πλημμύρας 4
Αθροιστικό ποσοστό κατακρήμνισης (%) Αθροιστικό ποσοστό κατακρήμνισης (%) 1 8 6 4 2 1 8 6 4 2 ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΥΕΤΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (1/2) Ύψος κατακρήμνισης (mm) 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 Χρόνος (hr) 25 5 75 1 Ύψος κατακρήμνισης (mm) 3 2 1 1 ου τετάρτου 2 ου τετάρτου Αθροιστικό ποσοστό χρόνου καταιγίδας (%) 1 2 3 4 5 6 7 8 Χρόνος (hr) 25 5 75 1 Αθροιστικό ποσοστό χρόνου καταιγίδας (%) Εικόνα 1. Χρονική κατανομή καταιγίδων σε τέταρτα Αθροιστικό ποσοστό κατακρήμνισης (%) 1 8 6 4 2 1 8 6 4 2 Ύψος κατακρήμνισης (mm) 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 Χρόνος (hr) 25 5 75 1 Αθροιστικό ποσοστό χρόνου καταιγίδας (%) 3 ου τετάρτου 4 ου τετάρτου Αθροιστικό ποσοστό κατακρήμνισης (%) Ύψος κατακρήμνισης (mm) 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 Χρόνος (hr) 25 5 75 1 Αθροιστικό ποσοστό χρόνου καταιγίδας (%) 5
Μέθοδος εναλλασσόμενων τμηματικών υψών ΕΠΙΛΟΓΗ Περιόδου επαναφοράς (Τ) Διάρκειας επεισοδίου βροχής (n) Χρονικού βήματος(δt) Δh 1 ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΥΕΤΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (2/2) Τμηματικά ύψη Επιφανειακή αναγωγή ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Αθροιστικών υψών h 1,h 2, h 3,.h n Τμηματικών υψών Δh 1, Δh 2, Δh 3...Δh n Δh 1 =h 1, Δh 2 =h 2 -h 1, Δh 3 =h 3 -h 2...Δh n =h n -h n-1 h ΟΜΒΡΙΑ ΚΑΜΠΥΛΗ για περίοδο επαναφοράς Τ Δh 2 Δh 3... Δh n h 3 h n Διάταξη των τμηματικών υψών t n/2 Δh 1 Δh 2 h 1 h 2 t 1 t 2 t 3 Δt t n t Δh n... Δh 3... Δh n-1 6 t n
Παροχή m 3 /s ΣΥΝΘΕΤΙΚΟ ΜΟΝΑΔΙΑΙΟ ΥΔΡΟΓΡΑΦΗΜΑ Q p Μέθοδος Βρετανικού Ινστιτούτου Υδρολογίας Υπολογισμός Μοναδιαίου Υδρογραφήματος 1 ώρας t p = S t b =2.52*t p.38.1* L.85* L.14 46.6* L *(1+ URBAN) 1.99 * RMSD.4 t p χρόνος ανόδου σε hr Q p παροχή αιχμής σε m 3 /s t b L χρόνος βάσης σε hr μήκος κύριας μισγάγκειας σε km S.1*L-.85*L η μέση κλίση υδατορεύματος μεταξύ των σημείων 1% και 85% του μήκους τουσε m/km URBAN RMSD t p t b Χρόνος, hr αναλογία αστικών περιοχών στη λεκάνη απορροής 1mm*A km 2 =.5*t b hr*q p m 3 /s Q p m 3 /s=.1 m*a*1 6 m 2 /(.5*2.52*t p *36 s) Q p =2.2*A/t p παράμετρος μεγέθους βροχοπτώσεων σε mm (πρακτικά υπολογίζεται ως το ύψος 24ώρης βροχής που αντιστοιχεί σε περίοδο επαναφοράς 5 ετών) 7 A έκταση λεκάνης απορροής σε km 2
ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΤΕΛΙΚΟΥ ΠΛΗΜΜΥΡΟΓΡΑΦΗΜΑΤΟΣ Ενεργός βροχόπτωση i 1 i 2 i 3 3 Μοναδιαίο υδρογράφημα Παροχή (m 3 /s) 3 2 1 U*i 1 /1 Παροχή (m 3 /s) 2 1 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6 3 Παροχή (m 3 /s) 2 1 3 1 2 3 4 5 6 Παροχή (m 3 /s) 2 1 1 2 3 4 5 6 Παροχή (m3/s) 6 5 4 3 2 1 Q t =U t *i 1 /1+U t-1 *i 2 /1+U t-2 *i 3 /1 1 2 3 4 5 6 7 8 8
ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 5, ΛΕΚΑΝΗ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΑΝΑΝΤΗ ΣΗΜΕΙΟΥ Α i=a*t b *T c Παροχή (m3/s) 2 15 1 5 ΜΥ 1h ΣΤΗ ΘΕΣΗ Α Rainfall depht (mm) Constant hyetogram 4, Alternative blocks 3, 2, 1,, 1 2 3 4 5 6 7 8 Time (h) Παροχή (m3/s) 6 4 2 ΠΛΗΜΜΥΡΟ- ΓΡΑΦΗΜΑ ΣΤΗ ΘΕΣΗ Α 1 2 3 4 5 6 7 8 Χρόνος (hr) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 Χρόνος (hr) Α Β 6 ΔΙΟΔΕΥΣΗ ΣΤΗ ΘΕΣΗ Γ (ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΑΒΓ) 6 ΔΙΟΔΕΥΣΗ ΣΤΗ ΘΕΣΗ Γ (ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΑΓ) Μέγιστο ύψος ΔΙΑΤΟΜΗ ΣΤΗ ΘΕΣΗ Γ Παροχή (m3/s) 4 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 Χρόνος (hr) Παροχή (m3/s) 4 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 Χρόνος (hr) Πλάτος 3 m Γ
ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΥΕΤΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (1/3) Κατασκευαστικά αντιπλημμυρικοί ταμιευτήρες στα ανάντη της λεκάνης αναχώματα και προστατευτικοί τοίχοι λεκάνες κατάκλυσης δίπλα στο ποτάμι και στις χαμηλές περιοχές δίκτυα ομβρίων εκτροπές ποταμών παράκτια προστασία αύξηση της παροχετευτικότητας των ποταμών με καθαρισμό, εκβάθυνση και διάνοιξη των διατομών εισαγωγή πρόσθετων διαδρομών παράλληλα με το ποτάμι υπερχειλιστές σε ταμιευτήρες Τα κατασκευαστικά μέτρα έχουν ως κύριους στόχους την αποθήκευση του νερού και την αύξηση της ικανότητας μεταφοράς του. Δεδομένου ότι οι κατασκευές είναι τρωτές στις πλημμύρες (αφού έχουν σχεδιαστεί για κάποια πιθανότητα) θα πρέπει να συνοδεύονται και από άλλα μη κατασκευαστικά μέτρα. 1
Παροχή, Q m 3 /s ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ Όγκος υπερχείλισης V=Q*t m 3 Λεκάνες κατάκλυσης Όγκος κατάκλυσης Vm 3 Α Λεκάνη κατάκλυσης, Α m 2 Ύψος νερού H=V/Α m h Χρόνος, thr Τεχνητό σπάσιμο αναχωμάτων Ανάντη υδρογράφημα Λεκάνη κατάκλυσης Κατάντη υδρογράφημα Περιοχές για προστασία 11
ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΠΛΗΜΜΥΡΩΝ (2/3) Μη κατασκευαστικά μέτρα διατήρηση και επέκταση των δασών στις ορεινές περιοχές της λεκάνης διατήρηση των υγροτόπων και των πλημμυρικών πεδίων από ανθρώπινες επεμβάσεις και χρήσεις ώστε οι φυσικές ζώνες πλημμυρών να καθυστερούν τη ροή προσαρμογή των χρήσεων των πλημμυρικών πεδίων στη πιθανότητα καταστροφής και χωροθέτηση των σημαντικών εγκαταστάσεων σε ακίνδυνες περιοχές διατήρηση των μαιάνδρων των ποταμών και των φυσικών συνδέσεων τους με τις πλημμυρικές περιοχές έλεγχος και συντήρηση των αποχετευτικών συστημάτων στις αστικές περιοχές χρήση ιστορικών πληροφοριών, ανάπτυξη συστημάτων πρόγνωσης καταιγίδων και μοντέλων βροχής-απορροής συστήματα ειδοποίησης του κοινού μηχανισμός διαρκούς ενημέρωσης του κοινού και αναίρεση της εσφαλμένης αντίληψης για απόλυτη προστασία οργάνωση φορέων για πρόληψη και αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών 12
ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΠΛΗΜΜΥΡΩΝ (3/3) Ατομικά μέτρα για την μείωση του κινδύνου των κατοικιών ανύψωση κατασκευής στεγανοποίηση κατασκευών κατασκευή τοίχου ή αναχώματος γύρω από την κατοικία διευκόλυνση μελλοντικών εκκενώσεων ασφάλεια για πλημμύρα 13
ΜΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ (1/2) Πληροφορίες για το ύψος ροής κατά τη διάρκεια του επεισοδίου Οπτικοποίηση των μέτρων και των αποτελεσμάτων τους Κάθε κάτοικος μπορεί να δει το ύψος του νερού στη περιοχή του Εικόνα 2. Παρακολούθηση φαινομένου με χρήση ΣΓΠ 14
ΜΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ (2/2) Εικόνα 3.Προσδιοριστική πρόγνωση 15
ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΠΛΗΜΜΥΡΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ Adaptation or Mitigation (Προσαρμογή ή αντιμετώπιση) Εικόνα 4. Επιπλέοντα σπίτια στην Ολλανδία Εικόνα 5. Κατασκευή προστατευτικών τοίχων 16
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ (1/3) Ίχνη πλημμύρας στο Porz Restaurantτης Κολωνίας Εικόνα 6. Ίχνη πλημμύρας Πηγή: Early Warning Systems in the Framework of the Cologne Flood Protection Scheme, Stadtentwasserungsbetriebe Koln, 17 AoR
Ελλάδα Απώλειες σε ανθρώπινες ζωές τα τελευταία 12 χρόνια Ημερομηνία Περιοχή Νεκροί 1/1887 Αθήνα 1 11/1896 Αθήνα 21 11/1896 Πειραιάς 4 11/1924 Καλαµάτα 15 11/1925 Αθήνα 8 1/193 Αθήνα 2 1/1933 Αθήνα 1 1/1933 Πειραιάς 2 11/1934 Πειραιάς 6 11/1936 Πειραιάς 2 1/1938 Αθήνα 1 11/1961 Αθήνα 4 11/1977 Αθήνα 21 11/1977 Πειραιάς 17 ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ (2/3) Ημερομηνία Περιοχή Νεκροί 11/1979 Θεσσαλονίκη 4 11/1979 Πελοπόννησος 1 1/198 Αθήνα 1 11/1985 Λάρισα 2 1/1989 Αθήνα 7 8/199 Εύβοια 5 1/199 Πελοπόννησος 1 1/1991 Αθήνα 1 11/1992 Καβάλα 4 1/1994 Ρόδος 4 1/1994 Αθήνα 9 12/21 Πάτρα 2 2/23 Πρέβεζα 2 Σύνολο: 22 Σύνολο Αθήνας-Πειραιά: 18 18
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ (3/3) Ελλάδα ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ 5/11/1961 Εκτεταμένες πλημμύρες με αποτέλεσμα 47 νεκρούς κυρίως στο Μπουρνάζι ΝέαΦιλαδέλφεια: 114mmσε8ώρες 2/11/1977 Εκτεταμένες πλημμύρες με αποτέλεσμα 29 νεκρούς ΝέαΦιλαδέλφεια61mmσε12ώρες 21/1/1994 Εκτεταμένες πλημμύρες με αποτέλεσμα 9 νεκρούς ΝέαΦιλαδέλφεια: 111mmσε24ώρες 25-26/3/1998 Εκτεταμένες πλημμύρες στην Αττική Ελευσίνα: 128mmσε12ώρες 8/7/22 Αστεροσκοπείο: 91 mm σε 3 ώρες 7-8/8/22 Αστεροσκοπείο: 53 mm σε 2 ώρες 3/9/22 Λιόσια: 87 mm σε 3 ώρες, ΝέαΦιλαδέλφεια: 62mmσε3ώρες. 7/11/22 Αστεροσκοπείο: 77 mm σε 6 ώρες Πειραιάς:61mmσε6ώρες. 19
Το πλημμυρικό επεισόδιο της 21-22/1/1994 12 84 1 1 1 General description of meteorological situation 113 24 149 73 58 8 6 23 6 11 27 84 22 59 45 79 33 28 14 32 4 24 Εικόνα 7. Συνολικό ύψος βροχής (mm) από21/1/1994 6 UTC to 22/1/1994 6 UTC που καταγράφηκε σε βροχομετρικούς σταθμούς Πηγή:K. Lagouvardos, V. Kotroni, S. Dobricic, S. Nickovic, and G. Kallos. The storm of October 21-22, 1994, over Greece: Observations and model results, Journal of Geophysical Research, Vol 11, No D21, p. 26217-2 26226, 1996
Το πλημμυρικό επεισόδιο της 21-22/1/1994 Hourly rainfall depth (mm) 5 4 3 2 1 21/1/1994 22/1/1994 8 1 12 14 16 18 2 22 24 2 4 6 8 1 12 Time (hr) Hourly rainfall depth (mm) Zografou 21/1/1994 22/1/1994 5 Nea Filadelfia 4 3 2 1 8 1 12 14 16 18 2 22 24 2 4 6 8 1 12 Time (hr) Spata Hourly rainfall depth (mm) Hourly rainfall depth (mm) 5 4 21/1/1994 22/1/1994 3 2 1 8 1 12 14 16 18 2 22 24 2 4 6 8 1 12 Time (hr) 21/1/1994 22/1/1994 5 Spata 4 3 2 1 8 1 12 14 16 18 2 22 24 2 4 6 8 1 12 Time (hr) Marathonas Hourly rainfall depth (mm) 5 4 3 2 1 21/1/1994 22/1/1994 21/1/1994 22/1/1994 5 Elliniko Markopoulo 4 3 2 1 8 1 12 14 16 18 2 22 24 2 4 6 8 1 12 8 1 12 14 16 18 2 22 24 2 4 6 8 1 12 Time (hr) Time (hr) Εικόνα 8. Χρονική εξέλιξη ωριαίας βροχόπτωσης σε σταθμούς της Αττικής Hourly rainfall depth (mm) 21
2 νεκροί στη Λειβαδιά Παρασύρθηκε το αμάξι τους 1νεκρός σε πλημμυρισμένο σπίτι στο Λουτράκι Το πλημμυρικό επεισόδιο της 21-22/1/1994 Αποτελέσματα 3 νεκροί κοντά στον Κηφισό Παρασύρθηκε το αμάξι τους 2 νεκροί σε πλημμυρισμένο υπόγειο στη Νέα Ιωνία Ο Ισθμός της Κορίνθου έκλεισε από βράχους και λάσπη 1 νεκρός στου Παπάγου Παρασύρθηκε από το νερό 1 νεκρός στη θάλασσα 1 νεκρός στη θάλασσα Ο Κηφισός υπερχείλισε με αποτέλεσμα εκτεταμένες πλημμύρες σε Ταύρο, Μοσχάτο και Φάληρο Δεκάδες σπίτια και καταστήματα πλημμύρισαν Δεκάδες δρόμοι έκλεισαν Αυτοκίνητα παρασύρθηκαν Δύο κτήρια έγειραν και εκκενώθηκαν 22
6 ΑΞΟΝΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΠΛΗΜΜΥΡΑΣ (1/3) 1. Πρόληψη: Η εφαρμογή μη κατασκευαστικών μέτρων και η προώθηση ήπιων παρεμβάσεων τοπικής και ευρύτερης κλίμακας, που αφορούν στα φυσιογραφικά χαρακτηριστικά της λεκάνης απορροής, στο δομημένο περιβάλλον και τις χρήσεις γης, με στόχο την τροποποίηση της δίαιτας της πλημμυρικής απορροής και την ελαχιστοποίηση των δυνητικών επιπτώσεων της πλημμύρας. Παραδείγματα: παρεμβάσεις για την αύξηση της δυνατότητας κατακράτησης του εδάφους (π.χ. αναδάσωση), απαγόρευση δόμησης στην πλημμυρική κοίτη, «πράσινα» μέτρα για τη διαχείριση των ομβρίων υδάτων 2. Προστασία: Η κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων με σκοπό την αποθήκευση, ανάσχεση, εκτροπή ή παραλαβή των πλημμυρικών παροχών, ο υδρολογικός σχεδιασμός των οποίων γίνεται για συγκεκριμένη περίοδο επαναφοράς, η οποία εξαρτάται από τη σκοπιμότητα του έργου και το ζητούμενο επίπεδο διακινδύνευσης. Παραδείγματα: ταμιευτήρες και λεκάνες εκτόνωσης (αποθήκευση), έργα ορεινής υδρονομίας (ανάσχεση), έργα διευθέτησης υδατορευμάτων (εκτροπή), αναχώματα και αγωγοί ομβρίων(παραλαβή)
6 ΑΞΟΝΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΠΛΗΜΜΥΡΑΣ (2/3) 3. Ετοιμότητα: Η προετοιμασία μιας οργανωτικής δομής για τη συντονισμένη αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, που θα υποστηρίζεται από επιχειρησιακά σχέδια διαχείρισης του πλημμυρικού κινδύνου, συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και προγνωστικά εργαλεία, μετεωρολογικά και υδρολογικά.
6 ΑΞΟΝΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΠΛΗΜΜΥΡΑΣ (3/3) 4. Μετρίαση: Η ανάληψη δράσεων έναντι μιας επερχόμενης πλημμύρας, σε πραγματικό χρόνο, οι οποίες στοχεύουν τόσο στη μείωση των πλημμυρικών παροχών, με κατάλληλη διαχείριση των ανάντη υδραυλικών έργων, όσο και στον περιορισμό των αναμενόμενων επιπτώσεων, με σκοπό την προφύλαξη της ανθρώπινης ζωής και περιουσίας. Παραδείγματα: ανάσχεση πλημμυρών σε ταμιευτήρες, θραύση αναχωμάτων, εκτροπές σε αποστραγγιστικά δίκτυα, εκκένωση ευάλωτων περιοχών, τοποθέτηση τεχνητών αναχωμάτων 5. Αντιμετώπιση: Η δραστηριοποίηση του κρατικού μηχανισμού κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά την παρέλευση της πλημμύρας, με σκοπό την περίθαλψη του πληθυσμού και την ικανοποίηση των επειγουσών αναγκών του. Παραδείγματα: διάσωση-απομάκρυνση πληθυσμού, σίτιση και στέγαση πληθυσμού, μεταφορά σε νοσοκομεία, άντληση υδάτων, απομάκρυνση φερτών, διαχείριση κυκλοφορίας 6. Αποκατάσταση: Η ανασυγκρότηση των υποδομών που υπέστησαν βλάβες από μια πλημμύρα και η επαναξιολόγηση των υφιστάμενων μέτρων πρόληψης και προστασίας, με στόχο την αποφυγή παρόμοιων επιπτώσεων στο μέλλον. 25
Ατμόσφαιρα Βροχόπτωση Χωροχρονική ένταση Περιβάλλον Λεκάνη απορροής Συντελεστής απορροής Χρόνος συγκέντρωσης Στραγγιστικό σύστημα Παροχετευτική ικανότητα Κοινωνία Πλημμυρικό πεδίο Ένταση -αξία δραστηριοτήτων Πρόληψη Διατήρησηεπέκταση δασών Διατήρηση υγροτόπων - πλημμυρικών πεδίων Πρόληψη Οριοθέτηση Διατήρηση μαιάνδρων Πρόληψη Προσαρμογή χρήσεων πλημμυρικών πεδίων στη πιθανότητα πλημμύρας Χωροθέτηση σημαντικών εγκαταστάσεων Ετοιμότητα Συντήρηση μετρητικών υποδομών Ανάπτυξη μοντέλων βροχής-απορροής Προστασία Αντιπλημμυρικοί ταμιευτήρες Λεκάνες κατάκλυσης Εκτροπές ποταμών Προστασία Αναχώματα Δίκτυα ομβρίων Έργα διευθέτησης Προστασία Ανύψωση κατασκευών Ατομικά μέτρα Ετοιμότητα Ανάπτυξη μοντέλων βροχήςαπορροής Συντήρηση μετρητικών υποδομών Μετρίαση Ανάσχεση πλημμυρών σε ταμιευτήρες Εκτροπές σε αποστραγγιστικά δίκτυα Ετοιμότητα Μετρίαση Καθαρισμός, Θραύση αναχωμάτων εκβάθυνση ποταμών Τοποθέτηση κινητών Συντήρηση στοιχείων αποχετευτικών συστημάτων Μετρίαση Εκκένωση ευάλωτων περιοχών προστασίας Ετοιμότητα Συστήματα ειδοποίησης κοινού Μηχανισμός διαρκούς ενημέρωσης κοινού Αναίρεση αντίληψης για απόλυτη προστασία Οργάνωση φορέων για πρόληψηαντιμετώπιση φυσικών καταστροφών Αποκατάσταση Επανασχεδιασμός έργων και δράσεων Διαχειριστικά σχέδια Αντιμετώπιση Διάσωση-απομάκρυνση πληθυσμού Σίτιση και στέγαση πληθυσμού Μεταφορά σε νοσοκομεία Άντληση υδάτων, Απομάκρυνση φερτών, Διαχείριση κυκλοφορίας 26
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ (1/2) Οι πλημμύρες είναι φυσικά φαινόμενα που συμβαίνουν από την πραγματοποίηση ακραίων μετεωρολογικών φαινομένων, εντείνονται από την αλλοίωση των γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών των λεκανών απορροής, ενώ η επίδρασή τους αυξάνεται όσο εντείνεται η ανθρώπινη δραστηριότητα σε πλημμυρικά πεδία. Στηχώραμαςοιπλημμύρεςτωντελευταίων4ετώνέχουνπροκαλέσειπολύ περισσότερα θύματα σε ανθρώπινες ζωές από ότι οι σεισμοί στο ίδιο χρονικό διάστημα, ενώ το ίδιο συμβάνει σε πολλές περιοχές της γης. Τα προστατευτικά μέτρα σχεδιάζονται για να παρέχουν προστασία από πλημμύρα κάποιας πιθανότητας. Το επίπεδο προστασίας που επιλέγεται, εξαρτάται από την επιθυμία της κοινωνίας για ασφάλεια σε συνδυασμό με το κόστος των αντιπλημμυρικών έργων και των πιθανών ζημιών. 27
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ (2/2) Τα κατασκευαστικά μέτρα έχουν ως κύριους στόχους την αποθήκευση του νερού και την αύξηση της ικανότητας μεταφοράς του. Δεδομένου, όμως ότι οι κατασκευές είναι τρωτές στις πλημμύρες, αφού έχουν σχεδιαστεί για κάποια πιθανότητα, θα πρέπει να συνοδεύονται και από άλλα μη κατασκευαστικά μέτρα. Η πλημμύρα είναι και ατομικό πρόβλημα, αφού μπορεί να συμβεί και σε ένα μόνο σπίτι. Οι πολίτες που ζουν σε πλημμυρικά πεδία πρέπει να παίρνουν και ατομικά μέτρα για την προστασία των περιουσιών τους. 28
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Εικόνα 4. Επιπλέοντα σπίτια στην Ολλανδία, 26, KNT,CC:BY-NC-SA Εικόνα 6. Ίχνη πλημμύρας, Early Warning Systems in the Framework of the Cologne Flood Protection Scheme, Stadtentwasserungs-betriebeKoln, AoR,CC:BY-NC-SA Εικόνα 7. Συνολικό ύψος βροχής (mm) από21/1/1994 6 UTC to 22/1/1994 6 UTC που καταγράφηκε σε βροχομετρικούςσταθμούς, K. Lagouvardos, V. Kotroni, S. Dobricic, S. Nickovic, and G. Kallos. The storm of October 21-22, 1994, over Greece: Observations and model results, Journal of Geophysical Research, Vol 11, No D21, p. 26217-26226, 1996, CC:BY-NC-SA 29
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Ε.Μ.Π.» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.