ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ & ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΔΕΚΑΠΟΔΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΟΥΣ



Σχετικά έγγραφα
Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης. Μορφολογία και Ανατομία Δεκάποδου Καρκινοειδούς

Μορφολογία και Ανατομία Δεκάποδου Καρκινοειδούς

Εισαγωγή στη Ζωολογία (ΒΙΟΛ-101): Εργαστηριακή άσκηση: Μορφολογία και Ανατομία δεκάποδου καρκινοειδούς

ΑΣΚΗΣΗ: ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΓΑΡΙΔΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΖΩΩΝ I. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΑΛΑΚΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΣΟΥΠΙΑΣ Sepia officinalis. Διδάσκων: Σ. Νταϊλιάνης

Εξωτερική µορφολογία και εσωτερική οργάνωση οστεϊχθύος. Συστηµατική κατάταξη

ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Πανελλήνιος Μαθηηικός Διαγωνιζμός για ηην επιλογή ζηην 16η Εσρωπαϊκή Ολσμπιάδα Φσζικών Επιζηημών EUSO 2018

Καρκινοειδή. Τα υδρόβια Γναθωτά. Γ. Κουμουνδούρος ΒΙΟΛ-260 Βιοποικιλότητα - Ζώα

ΣΥΝΟΜΟΤΑΞΙΑ: ΑΡΘΡΟΠΟΔΑ

Ανατομία και μορφολογία πτηνού

ΣΥΝΟΜΟΤΑΞΙΑ: ΝΗΜΑΤΩΔΕΙΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΖΩΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΖΩΩΝ ΙΙ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ο. Έντομα (Μορφολογία Κατηγορίες)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ Ι. Εργαστηριακή άσκηση: Αρθρόποδα

2ο φύλο του ζωικού βασιλείου ( ~ είδη) Μεγαλύτερο ασπόνδυλο

ΦΥΛΟ ARTHROPODA. Δύο στα τρία γνωστά είδη ζώων είναι αρθρόποδα. Είδη του φύλου Arthropoda απαντώνται σε όλα σχεδόν τα ενδιαιτήματα της βιόσφαιρας

Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήµιο Αθηνών

Α ΤΑΞΗ Τ.Ε.Ε. ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα. Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια

ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι. Εισαγωγή στην Ανατομία Π.Χ «Η φύση του σώματος είναι η αρχή της ιατρικής επιστήμης» Ιπποκράτης. Ανά----- τομή

Σκελετικό σύστημα. Λειτουργίες: 1. Στηρικτικό πλαίσιο του σώματος των ζώων 2. Κινητική ποικιλομορφία. 2. Σκληροί σκελετοί

ΡΑΧΗ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΖΩΩΝ = 34 ΦΥΛΑ

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΡΔΙΑ

Κεφάλαιο 2 ΑΡΘΡΟΠΟ Α. 2.1 Εξέλιξη - Μεταµέρεια

Σκοπός του κεφαλαίου είναι η κατανόηση των βασικών στοιχείων μιας στατιστικής έρευνας.

ΑΡΘΡΟΠΟΔΑ. Εργαστηριακή άσκηση. Σίνος Γκιώκας Πανεπιστήμιο Πατρών Τμήμα Βιολογίας Τομέας Βιολογίας Ζώων

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ. Ζωολογία Ι. -Ανατοµ ή σε χερσαίο γαστερόποδο-

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Στοματικά μόρια, σιελογόνοι αδένες, πεπτικός σωλήνας (πρόσθιο, μέσο και οπίσθιο έντερο)

ΜΥΟΛΟΓΙΑ. 1. Σκελετικοί µύες

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ AST COMPACT 110 & 150

( ) Μέτρηση κύκλου. α 180. Μήκος τόξου µ ο : Μήκος τόξου α rad : l = αr. Σχέση µοιρών ακτινίων : Εµβαδόν κυκλικού δίσκου : Ε = πr 2

Υπέρκλαση Τετράποδα (Tetrapoda) Αμφίβια Ερπετά Πτηνά Θηλαστικά

Σκορπιός Χειλόποδο Διπλόποδο Ορθόπτερο Ημίπτερο Υμενόπτερο Κολεόπτερο. Φυλογενετικό δέντρο

5. Στήριξη και κίνηση

ΦΥΛΟ ΧΟΡΔΩΤΑ ΥΠΟΦΥΛΟ Σπονδυλωτά ΥΠΕΡΚΛΑΣΗ Άγναθα Γναθόστομα ΚΛΑΣΗ Μυξίνοι Χονδριχθύες Πετρόμυζοι Οστεϊχθύες*

Από τους Σπόγγους στα σχιζοκοιλωματικά Πρωτοστόμια

Το Παρασυµπαθητικό Νευρικό Σύστηµα λκλλκλκλλκκκκ

Από τους Σπόγγους στα σχιζοκοιλωματικά Πρωτοστόμια

ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Α Μέρος (από 2) Οστά του Κορμού (Σπονδυλική Στήλης, Θώρακα, Κρανίου)

ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

Βιολογία Ζώων Ι. ίνος Γκιώκας. Πανεπιστήμιο Πατρών Σμήμα Βιολογίας. Πάτρα 2015

4. ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. περιλαμβάνονται ο σπλήνας και ο θύμος αδένας (εικ.4.1). Το λεμφικό σύστημα είναι πολύ σημαντικό γιατί:

Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ

Ζωολογία Ι. Ενότητα 17: Καρκινοειδή Εργαστηριακή Άσκηση Καρκινοειδή Αναστάσιος Λεγάκις, Αναπλ. Καθηγητής Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Βιολογίας

ΘΩΡΑΚΑΣ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ ΖΩΟΛΟΓΙΑΣ ΙΙ ΓΝΑΘΟΦΟΡΑ & ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΛΟΦΟΤΡΟΧΟΖΩΑ Νταϊλιάνης Στέφανος

5.4 Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου ΜΙΚΡΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2008 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Αρχές Οικονομικής Θεωρίας

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ Ι ΔΑΚΤΥΛΙΟΣΚΩΛΗΚΕΣ & ΣΥΓΓΕΝΗ ΤΑΞΑ Νταϊλιάνης Στέφανος

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΓΕΙΤΟΝΑ ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ MAXWELL ΘΕΩΡΙΑ

Το μυϊκό σύστημα αποτελείται από τους μύες. Ο αριθμός των μυών του μυϊκού συστήματος ανέρχεται στους 637. Οι μύες είναι όργανα για τη σωματική

ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΚΑΙ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Κλείδες Τάξεων Εντόμων

Πεπτικό σύστημα. Στοματική κοιλότητα Φάρυγγας Οισοφάγος Στόμαχος Λεπτό έντερο Παχύ έντερο Ήπαρ Πάγκρεας

ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ» ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 02/02/2017 ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΠΙ ΠΤΥΧΙΩ ΦΟΙΤΗΤΕΣ , (1) R1 R 2.0 V IN R 1 R 2 B R L 1 L

(Ανάλογα εργαζόµαστε και για να αποδείξουµε ότι δύο γωνίες έχουν κοινή διχοτόµο ή δύο τόξα κοινό µέσο).

Δυνάμεις Starling. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 03/10/2017

ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΠΑΝΩ ΣΕ ΑΓΩΓΟ ΠΟΥ ΔΙΑΡΡΕΕΤΑΙ ΑΠΟ ΡΕΥΜΑ

Ερωτήσεις θεωρίας. 1ο Κεφάλαιο Από το κύτταρο στον οργανισμό

Κυκλοφορικό Σύστηµα. Σοφία Χαβάκη. Λέκτορας

Κάτω Άκρο Οι Χώρες του Μηρού

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

1. Πατήστε στο ανθρωπάκι, πάνω αριστερά στο παράθυρο και επιλέξτε «ΣΧΕΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ» - ΜΥΪΚΟ

Ανατομία του Ανθρώπου PHA108

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Κεφάλαιο 5 «Στήριξη και Κίνηση»

Dimitris Balios 18/12/2012

Στέφανος Πατεράκης (Φυσικ/τής)

Περιεχόμενα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΕΞΕΛΙΞΗ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 103 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΓΟΝΙΔΙΑΚΕΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΕΣ 128

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΥΣΤΗΡΩΝ ΣΕΙΡΑΣ: GAS XP 25/2 CE - GAS XP 40/2 CE - GAS XP 60/2 CE

Η ανατομία της μέλισσας ΞΑΝΘΗ ΛΙΑΝΟΥ - Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΓΕΛ ΒΟΥΝΑΡΓΟΥ

Νωτιαία αντανακλαστικά

Ζωολογία Ι. Ενότητα 14: Δακτυλιοσκώληκες και Συγγενή Τάξα Εργαστηριακή Άσκηση Σκώληκες

ΗΚΑΡΔΙΑ ΗΚΑΡΔΙΑ. Ροβίθης Μιχαήλ

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Κάντε κλικ για να επεξεργαστείτε τον υπότιτλο του υποδείγματος

V=αβγ (1) µ το πλάτος της δεξαµενής, β= 1

ΚΥΤΤΑΡΑ. Καρβουντζή Ηλιάνα (Βιολόγος) 1

Νωτιαίος Μυελός. Ντελής Κων/νος MD, PhD Ρευματολόγος

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 1-7-8

Αυτόνοµο Νευρικό Σύστηµα. Ελίζαµπεθ Τζόνσον Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή

ΘΕΜΑ 1ο. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις 1-4 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Είναι η σύνδεση δύο ή περισσότερων οστών με τη συμμετοχή ενός μαλακότερου ιστού

Νωτιαία αντανακλαστικά

Εγκέφαλος-Αισθητήρια Όργανα και Ορμόνες. Μαγδαληνή Γκέιτς Α Τάξη Γυμνάσιο Αμυγδαλεώνα

Κεφάλαιο Διδακτέα ύλη Παρατηρήσεις Διδακτικές Οδηγίες Ώρες Εισαγωγή στις βασικές έννοιες ιστολογίας. 4 αντίστοιχων δομών.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

2. ΟΡΙΟ & ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ

Κεφάλαιο 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΝΕΥΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΖΩΩΝ I ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΑΛΑΚΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ. Διδάσκων: Σ. Νταϊλιάνης

Περιεχόμενα ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ. Κεφάλαιο 3


ΟΙ ΖΩΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ...

Κάτω Άκρο. 1. Κνήµη. Β. Διαµερίσµατα της Κνήµης

Transcript:

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Εργαστηριακές ασκήσεις τυ μαθήματς «Εισαγωγή στη Ζωλγία» ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ & ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΔΕΚΑΠΟΔΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΟΥΣ Κυμυνδύρς Γεώργις Αναπληρωτής Καθηγητής ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011

Μρφλγία & Ανατμία Δεκάπδυ Καρκινειδύς 1 ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΩΝ Τα καρκινειδή ανήκυν συστηματικά στ φύλ των Αρθρπόδων. Είναι κυρίως υδρόβια ζώα (γλυκών, υφάλμυρων και κυρίως θαλάσσιων υδάτων), βενθικής ή πελαγικής διαβίωσης. Τ μέγεθς των ενήλικων ατόμων πικίλλει μεταξύ αυτύ των μικρσκπικών μακρ-ζωπλαγκτνικών (200-2000 μm) ειδών και των μεγαλόσωμων αστακών (όπως Homarus americanus, με μήκς μέχρι και 1 m και βάρς 19 Kg), ή ακόμα και τυ Ιαπωνικύ αραχνκάβυρα (Macrocheira kaempferi), πίς απτελεί και τ μεγαλύτερ αρθρόπδ πυ ζει σήμερα (4 m μήκς και 18 Kg βάρς). Τα καρκινειδή εμφανίζυν σχεδόν κάθε τύπ διατρφής, όπως διηθηματφαγία, παρασιτισμός, σαπρφαγία ή σαρκφαγία (ενεργητικί θηρευτές). Τα καρκινειδή διαφέρυν από τα υπόλιπα αρθρόπδα σε πλλά χαρακτηριστικά. Τ κυριότερ ωστόσ διαγνωστικό χαρακτηριστικό είναι ότι τα καρκινειδή είναι τα μναδικά αρθρόπδα με δύ ζεύγη κεραιών, τρία ζεύγη στματικών μρίων και δισχιδή εξαρτήματα (σχήματς Υ). Γενικά χαρακτηριστικά των αρθρπόδων 1. Ευκιλωματικά ζώα. Τ κίλωμα έχει περιριστεί στις κιλότητες πυ περιβάλλυν τις γνάδες και σε ρισμένυς απεκκριτικύς αδένες. 2. Παρυσιάζυν αμφίπλευρη συμμετρία. 3. Είναι πρωτστόμια, με σπειρειδή αυλάκωση, μωσαϊκή ντγένεση άμεση ή έμμεση ανάπτυξη (με ενδιάμεσα νυμφικά στάδια και μεταμόρφωση). 4. Εμφανίζυν ετερώνυμη εξωτερική μεταμέρεια, με τ σώμα να χωρίζεται σε δύ τμήματα (κεφάλι και κρμός) ή τρία τμήματα (κεφαλή, θώρακα και κιλία). 5. Πρωτγενώς φέρυν ένα αρθρωτό ζεύγς μνσχιδών εξαρτημάτων σε κάθε σωμίτη. 6. Με ή χωρίς 1 ζεύγς κεραιών. Δύ ζεύγη κεραιών. 7. Πλήρες πεπτικό σύστημα με ένα ζεύγς εξειδικευμένων στματικών ή μεταστματικών εξαρτημάτων (γνάθι ή χηληκεραίες αντίστιχα). 8. Σύνθετ μυϊκό σύστημα με λείυς και γραμμωτύς μύες πυ πρσφύνται στν εξωσκελετό (χιτινώδυς κυρίως σύστασης). 9. Η σωματική αύξηση επιτελείται με απμάκρυνση τυ εξωσκελετύ και σχηματισμό νέυ. Τ φαινόμεν αυτό καλείται έκδυση. 10. Ανικτό κυκλφρικό σύστημα με ραχιαία συσταλτή καρδιά, αρτηρίες και αιμόκιλ. 11. Αναπνή μέσω της επιδερμίδας, ή με τραχείες, βιβλιπνεύμνες ή με βράγχια. 12. Τ απεκκριτικό απτελείται από τα μαλπιγγειανά σωληνάρια. 13. Νευρικό σύστημα τύπυ δακτυλισκώληκα, με ραχιαί εγκέφαλ και διπλό νευρικό σχινί από κιλιακά γάγγλια. Καλά ανεπτυγμένα αισθητήρια. 14. Συνήθως γνχωριστικά με εσωτερική ή εξωτερική γνιμπίηση. Ωτόκα ή ωζωτόκα. Εξειδικεύσεις των καρκινειδών Τ σώμα χωρίζεται σε δύ (κεφαλθώρακα και κιλία) ή τρία τμήματα (κεφαλή, θώρακα και κιλία). Δισχιδή εξαρτήματα (σχήματς Υ) με βάση (πρωτπόδι) και δύ πρεκβλές (έξω- και ενδπόδι). Τρία ζεύγη στματικών εξαρτημάτων (1 άνω γνάθς και 2 κάτω γνάθι). Εναπόθεση αλάτων Ca στν εξωσκελετό. Βραγχιακή ή επιδερμική αναπνή. 15. Κυρίως χερσαία Κυρίως υδρόβια. Από ζεύγη κεραικών ή γναθικών αδένων, ή στα χερσαία από μαλπιγγειανά σωληνάρια. Τα περισσότερα είναι γνχωριστικά, αλλά υπάρχυν και ερμαφρόδιτα. Μερικά εμφανίζυν παρθενγένεση. Ωτόκα.

Μρφλγία & Ανατμία Δεκάπδυ Καρκινειδύς 2 ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΔΕΚΑΠΟΔΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΟΥΣ (Μακρόυρυ) Τα Δεκάπδα καρκινειδή απτελύν τάξη των Μαλακόστρακων και περιλαμβάνυν τα Μακρόυρα Κλυμβητικά (γαρίδες), τα Μακρόυρα Βαδιστικά (καραβίδες, αστακί), τα Βραχύυρα (καβύρια) και τα Ανώμυρα (πάγυρι). ΓΕΝΙΚΑ ΚΕΦΑΛΟΘΩΡΑΚΑΣ ΚΟΙΛΙΑ Δμή & σχήμα. Τ σώμα των δεκάπδων καρκινειδών είναι αμφίπλευρα συμμετρικό και μεταμερισμέν. Απτελείται από δύ ανατμικά διακριτές περιχές (τάγματα), τν κεφαλθώρακα και την κιλία σε εν σειρά μεταξύ τυς διάταξη. Στα Βραχύυρα η κιλία είναι αναδιπλωμένη κάτω από τν κεφαλθώρακα και ελασματειδής, ενώ κεφαλθώρακας είναι πεπλατυσμένς και γκώδης. Στα Ανώμυρα η κιλία είναι συνήθως μαλακή και ασύμμετρη και τα περισσότερα κιλιακά εξαρτήματα υππλασμένα ή απόντα. Κάθε σωμίτης φέρει ένα ζεύγς εξειδικευμένων και συνήθως δισχιδών εξαρτημάτων. Εξωσκελετός. Τ σώμα καλύπτεται από εξωσκελετό χιτίνης, εμπτισμέν με άλατα ασβεστίυ. Η κινητικότητα των εξαρτημάτων και των κιλιακών σωμιτών επιτυγχάνεται με α) την αντικατάσταση τυ σκληρύ εξωσκελετύ από χιτινώδεις εύκαμπτες αρθρωτικές μεμβράνες στις αρθρώσεις, και β) την αντιδιαμετρική θέση των αρθρικών επιφανειών (κόνδυλι και κτύλες) μεταξύ δύ διαδχικών τμημάτων. Η σωματική αύξηση επιτυγχάνεται με την απβλή τυ παλαιύ εξωσκελετύ και την αντικατάστασή τυ με νέ μεγαλύτερων διαστάσεων, διαδικασία γνωστή ως έκδυση. Κίνηση. Τα Μακρύυρα δεκάπδα καρκινειδή κινύνται με τη βήθεια των βαδιστικών πδιών, ή/και των πλεπδίων. Για την ταχεία διαφυγή τυς, μερικά είδη εκτινάσσυν τ σώμα τυς πρς τα πίσω με την απότμη σύμπηξη της κιλιάς και την πρώθηση νερύ με τα υρπόδια. Παρατηρείστε τις δύ διαφρετικές σωματικές περιχές, τυς σωμίτες με τα εξαρτήματά τυς και τα ανατμικά χαρακτηριστικά των αρθρώσεων. Ο κεφαλθώρακας απτελείται από 5 κεφαλικύς και 8 θωρακικύς σωμίτες, συντηγμένυς μεταξύ τυς. Πλευρικά και νωτιαία φέρει ένα ενιαί συμπαγές κάλυμμα, τ θυρεό. Τα πλευρικά τμήματα τυ τελευταίυ νμάζνται βραγχιστεγίτες και καλύπτυν τα υπκείμενα βράγχια. Στ πρόθι τμήμα τυ, τ χέλυ σχηματίζει τ ρύγχς. Η μεταμέρεια τυ κεφαλθώρακα δεν είναι εμφανής νωτπλευρικά (εξαιτίας της ύπαρξης τυ θυρεύ), αλλά μόν κιλιακά όπυ και διακρίννται έξι δακτυλιειδή μεταμερίδια. Εξαρτήματα. Ο κεφαλθώρακας φέρει 13 ζεύγη αρθρωτών εξαρτημάτων, μαδπιημένα σε λειτυργικές μάδες με διαφρετική μρφλγία (Πίνακας 1): 1 ζεύγς κεραιϊδίων, 1 ζεύγς κεραιών, 1 ζεύγς άνω γνάθων, 2 ζεύγη κάτω γνάθων, 3 ζεύγη γναθικών πδιών, και 5 ζεύγη βαδιστικών πδιών. Τα εξαρτήματα είναι κυρίως δισχιδή, απτελύμενα από τ πρωτπόδι (βασικό τμήμα άρθρωσης με τν κεφαλθώρακα), τ ενδπόδι (εγγύς στιχεί) και τ εξωπόδι (άπω στιχεί). Τ πρωτπόδι απτελείται από δύ τμήματα (ισχιπόδι και βασιπόδι), ενώ τα άλλα δύ στιχεία από πικίλ αριθμό τμημάτων. Μερικά εξαρτήματα έχυν χάσει τ δισχιδή χαρακτήρα τυς, με απώλεια τυ ενδ- ή τυ εξωπδίυ. Στόμα. Εντπίζεται στην πρόσθια κιλιακή περιχή τυ κεφαλθώρακα. Οφθαλμί. Είναι έμμισχι και σύνθετι, απτελύμενι από πλλά μματίδια. Εντπίστε και παρατηρείστε τα διαφρετικά τμήματα τυ κεφαλθώρακα και τα 13 ζεύγη εξαρτημάτων. Διακρίνετε τα κεφαλικά και τα θωρακικά εξαρτήματα. Σχεδιάστε τη βασική δμή των κεραιών και εντπίστε τ πρωτπόδι, ενδπόδι, εξωπόδι, ισχιπόδι και βασιπόδι. Πια είναι η κύρια διαφρά μεταξύ α) τυ 3 υ γναθικύ και τυ 5 υ βαδιστικύ πδιύ, β) τυ 1 υ και τυ 5 υ βαδιστικύ πδιύ; Η κιλία απτελείται από 6 σωμίτες και ένα υραί τμήμα, τ τέλσ. Κάθε σωμίτης απτελείται ραχιαία από τ νώτ, πλευρικά από τυς πλευρίτες και

Μρφλγία & Ανατμία Δεκάπδυ Καρκινειδύς 3 κιλιακά από τ στέρν. Τα διαδχικά στέρνα συνδένται μεταξύ τυς με χιτινώδεις εύκαμπτες αρθρωτικές μεμβράνες. Εξαρτήματα. Η κιλία φέρει 6 ζεύγη αρθρωτών εξαρτημάτων, τα πλεπόδια (1-5 ζεύγς) και τα υρπόδια (6 ζεύγς), με εξειδικευμένη μρφλγία και λειτυργία (Πίνακας 1). Τ τέλσ στερείται εξαρτημάτων, αλλά μαζί με τ 6 κιλιακό ζεύγς εξαρτημάτων σχηματίζει την υρά. Τ 1 ζεύγς πλεπδίων των θηλυκών ατόμων είναι ατρφικό, ενώ στα αρσενικά άτμα τ 1 και τ 2 ζεύγς έχυν διαφρπιηθεί σε όργανα σύζευξης. Όλα τα κιλιακά εξαρτήματα είναι δισχιδή (διακρίνεται πρωτπόδι, ενδπόδι και εξωπόδι). Έδρα. Εντπίζεται στην κιλιακή περιχή τυ τέλσυ. Εντπίστε και παρατηρείστε τα διαφρετικά τμήματα της κιλίας, μαζί με τα 6 ζεύγη εξαρτημάτων. Σχεδιάστε τη βασική δμή τυ τρίτυ πλεπόδιυ και τυ υρπόδιυ. Εντπίστε τ πρωτπόδι, ενδπόδι, εξωπόδι, ισχιπόδι και βασιπόδι. Πρσδιρίστε τ φύλ τυ εξεταζόμενυ ατόμυ. ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΔΕΚΑΠΟΔΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΟΥΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ Η αναπνή επιτελείται από εσωτερικά βράγχια πυ βρίσκνται στυς βραγχιακύς θαλάμυς, εσωτερικά και πλευρικά τυ θυρεύ. Τα βράγχια πρσφύνται στις βάσεις των θωρακικών εξαρτημάτων (εκτός τυ 1 υ γναθικύ πδιύ) και στην εσωτερική πλευρά τυ βραγχιακύ θαλάμυ. Για την αναπνή, τ νερό εισέρχεται στυς βραγχιακύς θαλάμυς από τα κιλιακά επιμήκη ανίγματά τυς (μεταξύ των εξαρτημάτων και τυ θυρεύ) και εξέρχεται από τ πρόσθι άνιγμα (πλευρικά τυ στόματς). Η άντληση τυ νερύ στυς βραγχιακύς θαλάμυς γίνεται με την κίνηση τυ 2 υ ζεύγυς κάτω γνάθων. Αναγνωρίστε τα πρόσθια και τα κιλιακά ανίγματα των βραγχιακών θαλάμων. ΤΟΜΗ: Με τη βήθεια τυ αντίχειρα εκτείνετε τ ένα κιλακό άκρ τυ θυρεύ και με τη βήθεια τυ ψαλιδιύ κάντε κάθετη εγκάρσια τμή, στ ύψς τυ πρώτυ βαδιστικύ πδιύ. Αφαιρέστε με τη λαβίδα τ πίσθι τμήμα τυ θυρεύ. ΠΡΟΣΟΧΗ: ι τμές είναι εξωτερικές. Πρέπει να γίννται μόν στν εξωσκελετό και όχι στα εσωτερικά όργανα. Αναγνωρίστε τα βράγχια. Πιάνντας τ βασιπόδι με τη λαβίδα, απκλλήστε ένα βαδιστικό πόδι και παρατηρήστε τα βράγχια στ πρωτπόδι. Παρατηρείστε τη δμή των βραγχίων στ στερεσκόπι, μέσα σε νερό. Ανικτό κυκλφρικό σύστημα. Η καρδιά απτελείται από γραμμωτύς μύες, περιβάλλεται από τ περικάρδι και εντπίζεται στ μέσ και νωτιαί τμήμα τυ κεφαλθώρακα. Η αιμλέμφς εισέρχεται από την περικαρδιακή κιλότητα στην καρδιά (μέσω των καρδιακών πών) και μέσω των αρτηριών κατευθύνεται στυς ιστύς όπυ και εξαγγειώνεται. Ακλύθως εισέρχεται στ αιμόκιλ και μέσω των πρσαγωγών βραγχιακών αγγείων στα βράγχια. Η αιμλέμφς επιστρέφει στην καρδιά μέσω των απαγωγών βραγχιακών αγγείων, των πρσαγωγών καρδιακών αγγείων και τυ περικαρδίυ. Η αιμλέμφς περιέχει αιμκυανίνη και αμιβαδκύτταρα (είναι υπεύθυνα για την πήξη της αιμλέμφυ κατά τν τραυματισμό ή ακρωτηριασμό τυ ζώυ). Αναγνωρίστε την καρδιά. Τα δεκάπδα καρκινειδή είναι γνχωριστικά. Οι γνάδες βρίσκνται στν κεφαλθώρακα, κιλιακά της περικαρδιακής κιλότητας. Τ αναπαραγωγικό σύστημα απτελείται από τις γνάδες (όρχεις ή ωθήκες) και τν αναπαραγωγικό αγωγό (σπερματαγωγός ή ωαγωγός), πίς εκβάλλει στ γεννητικό πόρ. Εκκρίσεις των σπερματαγωγών συγκλλύν τα σπερματζωάρια σε σπερματφόρα, τα πία απθηκεύνται από τ θηλυκό μέχρι την έκδυση και τη γνιμπίηση. Ο γεννητικός πόρς εντπίζεται στ ισχιπόδι τυ 5 υ (αρσενικά) ή τυ 3 υ ζεύγυς (θηλυκά) βαδιστικών πδιών. Τα δεκάπδα παρυσιάζυν φυλετικό διμρφισμό, περιρισμέν στην διαφρετική μρφλγία και λειτυργία τυ 1 υ και 2 υ ζεύγυς πλεπδίων, τα πία στα αρσενικά άτμα έχυν διαφρπιηθεί σε εξαρτήματα σύζευξης (Πίνακας 1). Μέχρι την εκκόλαψη, τα κεντρλεκιθικά αυγά είναι πρσκλλημένα στα πλεπόδια τυ θηλυκύ. Αν και η πλεινότητα των καρκινειδών παρυσιάζει έμμεση ανάπτυξη, τα δεκάπδα

Μρφλγία & Ανατμία Δεκάπδυ Καρκινειδύς 4 χαρακτηρίζνται από άμεση ανάπτυξη. Αναγνωρίστε τ φύλ τυ ατόμυ πυ έχετε. Εντπίστε τις γνάδες και τ γεννητικό πόρ. ΜΥΙΚΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΠΕΚΚΡΙΤΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ Τ μυϊκό σύστημα είναι καλά ανεπτυγμέν. Τ μεγαλύτερ μέρς τυ εντπίζεται στην κιλία, απτελύμεν από τυς νωτιαίυς και τυς κιλιακύς μύες. Οι μύες της κιλίας αφήνυν ένα κενό κεντρικό χώρ από τν πί διέρχεται εντερικός σωλήνας. ΤΟΜΗ: Αφαιρέστε τν νωτιαί εξωσκελετό (τεργίτες) της κιλίας, κάνντας πλευρνωτιαία επιμήκη τμή σε σχήμα Π (ξεκινώντας από τ πρόσθι άκρ της). ΠΡΟΣΟΧΗ: η τμή είναι εξωτερική. Πρέπει να γίνεται μόν στν εξωσκελετό και όχι στα εσωτερικά όργανα. Εντπίστε τυς μύες της κιλίας. Περιλαμβάνει τις γνάθυς, τη στματική κιλότητα, τν ισφάγ, τ στμάχι, τ έντερ, την έδρα και τν πεπτικό αδένα. Η έδρα εκβάλλει στην κιλιακή πλευρά τυ τέλσυ. Η στματική κιλότητα, ισφάγς, τ στμάχι και η έδρα επενδύνται εσωτερικά με χιτινώδη στιβάδα. Τ στμάχι χωρίζεται στην καρδιακή (πρόσθια) και πυλωρική (πίσθια) μίρα. Η καρδιακή μίρα τυ στμάχυ φέρει τ γαστρικό μύλ (απτελύμεν από χητινώδη δόντια και ασβεστικές πλάκες) πίς χρησιμπιείται για την περαιτέρω μάσηση της τρφής. Στην καρδιακή μίρα τυ στμάχυ απθηκεύνται άλατα ασβεστίυ, με τη μρφή ασβεστλιθικών μαζών (γαστρόλιθι). Τέλς, πριν την είσδό της στ έντερ, η τρφή διηθείται στην πυλωρική μίρα τυ στμάχυ. ΤΟΜΗ: Συνεχίστε την νωτιαία τμή τυ κεφαλθώρακα πρς τ πρόσθι τμήμα και μέχρι τη βάση τυ ρύγχυς, αφαιρώντας πρσεκτικά τ υπόλιπ (νωτιαί) τμήμα τυ θυρεύ. Κάντε νωτιαία επιμήκη τμή των κιλακών μυών με τη βήθεια τυ ψαλιδιύ. ΠΡΟΣΟΧΗ: η τμή είναι εξωτερική. Πρέπει να γίνεται μόν στν εξωσκελετό και όχι στα εσωτερικά όργανα. Αφαιρέστε πρσεκτικά τυς νωτιαίυς μύες της κιλίας και απκαλύψτε τ έντερ. Αναγνωρίστε τ στμάχι, τν ισφάγ και τ έντερ. Εντπίστε τν πεπτικό αδένα πλευρικά και πίσθια τυ στμάχυ. Παρατηρείστε την εσωτερική χιτινώδη στιβάδα τυ στόματς και της έδρας. Εντπίστε τα στματικά εξαρτήματα και παρατηρείστε τις κινητικές δυνατότητές τυς. Με πιά μίρα τυ στμάχυ ενώνεται ισφάγς και με πιά τ έντερ; Απτελείται από 1 ζεύγς απεκκριτικών ργάνων, των κεραιικών ή πράσινων αδένων. Εντπίζνται πρόσθια και κιλιακά τυ στμάχυ. Εκβάλλυν στυς απεκκριτικύς πόρυς, ι πίι εντπίζνται στυς ισχιπδίτες των κεραιών. ΤΟΜΗ: Αφαιρέστε τ στμάχι, απκόπτντάς τ από τν ισφάγ και τ έντερ. Αναγνωρίστε τυς κεραϊκύς αδένες και τυς απεκκριτικύς πόρυς. Τ κεντρικό νευρικό σύστημα των καρκινειδών απτελείται από τν εγκέφαλ, τα υπισφαγικά γάγγλια και τ κιλιακό νευρικό σχινί. Ο εγκέφαλς είναι ένα επιισφαγικό ζεύγς γαγγλίων, από τ πί εκπρεύνται τα νεύρα των φθαλμών, των κεραιών και των κεραϊδίων. Συνδέεται με τα συντηγμένα υπ-ισφαγικά γάγγλια, από τα πία εκπρεύνται τα νεύρα τυ στόματς, των εξαρτημάτων, τυ ισφάγυ και των κεραϊκών αδένων. Τ κιλιακό νευρικό σχινί νευρώνει τα εξαρτήματα, τυς μύες, και τα υπόλιπα τμήματα τυ σώματς. Τέλς, υπάρχει και συμπαθητικό νευρικό σύστημα πυ νευρώνει τ πεπτικό. Τα αισθητήρια όργανα απτελύνται από τ ζεύγς των έμμισχων σύνθετων φθαλμών, τ ζεύγς των στατκύστεων καθώς και από απτικά, σφρητικά, γευστικά τριχίδια. Τα αισθητικά τριχίδια εντπίζνται κυρίως στις κεραίες και κεραιίδια, στ στόμα και τα συγγενή εξαρτήματα, στ τέλσ κ.α. Οι στατκύστεις είναι σακειδείς σχηματισμί πυ εντπίζνται στις βάσεις των κεραιϊδίων και φέρυν τυς στατόλιθυς (ασβεστλιθικές δμές). Εξυπηρετύν την αίσθηση της ισρρπίας. Εντπίστε τν εγκέφαλ, τα υπ-ισφαγικά γάγγλια και τις στατκύστεις. Αναγνωρίστε τα αισθητικά τριχίδια των κεραιών και των κεραιϊδίων. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ Brusca, R.C., and G.J. Brusca. 1990. Invertebrates. Sinauer Associates, Sunderland, Massachusetts. Hickman C.P., Roberts L.S., Larson A. 2001. Ολκληρωμένες Αρχές Ζωλγίας. Α Τόμς. Εκδόσεις ΙΩΝ, 581 p. Miller S.A., Harley J.P. 1996. Zoology. WCB, 752 p. http://phylogeny.arizona.edu/eukaryotes/animals/arthropoda/crustacea/crustacea.html

Μρφλγία & Ανατμία Δεκάπδυ Καρκινειδύς 5 Κεραία Ρύγχς Οφθαλμός Κεφαλθώρακας (13 μεταμερή) Θυρεός Κιλία (6 μεταμερή) Κεραιίδι Θώρακας Άνω γνάθς 2 Κάτω γνάθι 3 Γναθικά πόδια 5 Πλεπόδια Τέλσ Ουρπόδια 5 Βαδιστικά πόδια Εικόνα 1. Βασικό σωματικό πρότυπ των Μαλακόστρακων καρκινειδών. Οι σιαγώνες και τα γναθικά πόδια έχυν σχεδιαστεί σε έκταση, πρκειμένυ να δειχθεί η διάταξή τυς. (από Hickman C.P., Roberts L.S., Larson A. 2001. Ολκληρωμένες Αρχές Ζωλγίας. Α Τόμς. Εκδόσεις ΙΩΝ, 581 p.) Άνω γνάθς Κεραιίδι Κεραία Λαβίδα 2 Βαδιστικό πόδι η 1 κάτω γνάθς 4 Βαδιστικό πόδι η 2 κάτω γνάθς 1 γναθικό πόδι + 1 2 o Πλεπόδια 2 γναθικό πόδι 3 3 γναθικό πόδι Ουρπόδι Εικόνα 2. Μρφλγία των διαφρετικών εξαρτημάτων Μακρόυρυ Δεκάπδυ καρκινειδύς. (από Hickman C.P., Roberts L.S., Larson A. 2001. Ολκληρωμένες Αρχές Ζωλγίας. Α Τόμς. Εκδόσεις ΙΩΝ, 581 p.)

Μρφλγία & Ανατμία Δεκάπδυ Καρκινειδύς 6 ΚΕΦΑΛΟΘΩΡΑΚΑΣ ΚΟΙΛΙΑ Kεραία Ρύγχς Kεραιίδι Οφθαλμός Εγκέφαλς Στμάχι Καρδιά Περικάρδι Όστι Όρχις Μύες Έντερ Ουρπόδι Κεραιϊκός αδένας Στόμα Πεπτικός αδένας Γάγγλι Εκβλή Σπερματαγωγύ Συζευκτικό πλεπόδι Πλεπόδι Έδρα Τέλσ Εικόνα 3. Εσωτερική ανατμία Μακρόυρυ Δεκάπδυ καρκινειδύς, μετά την αφαίρεση της αριστερής πλευράς τυ σώματς. Περικαρδιακό διάκεν Περικάρδι Καρδιά Όστι Γνάδα Βράγχια Έντερ Στερνική αρτηρία Βραγχιακός θάλαμς Στερνικό διάκεν Χείλς θυρεύ Νευρικό γαγγλιακό σχινί Βαδιστικό πόδι Πεπτικός αδένας Εικόνα 4. Εσωτερική ανατμία Μακρόυρυ Δεκάπδυ καρκινειδύς. Εγκάρσια άπψη της περιχής τυ κεφαλθώρακα πυ φέρει την καρδιά. Τα βέλη δείχνυν την κυκλφρία της αιμλέμφυ. (από Hickman C.P., Roberts L.S., Larson A. 2001. Ολκληρωμένες Αρχές Ζωλγίας. Α Τόμς. Εκδόσεις ΙΩΝ, 581 p.)