Νωτιαία αντανακλαστικά

Transcript

1 Νωτιαία αντανακλαστικά ΝΕΥΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ M. Duchamp (1912) for E-J Marey (κυμογράφος)

2 ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ Η σωματική κινητική δραστηριότητα εξαρτάται από το μοτίβο και τον ρυθμό εκπόλωσης των κινητικών νευρώνων του νωτιαίου μυελού και των ομόλογων νευρώνων στους κινητικούς πυρήνες των κρανιακών νεύρων. Οι κινητικοί νευρώνες δέχονται ερεθίσματα από μια τεράστια ποικιλία κατιουσών οδών, από άλλους νωτιαίους νευρώνες, και από περιφερικές προσαγωγές ίνες. Τα σήματα που συγκλίνουν στους κινητικούς νευρώνες έχουν τρεις λειτουργίες: μπορούν να επιφέρουν εκούσια δραστηριότητα (κινητικός φλοιός-φλοινωτιαίο και του φλοιοπρομηκικό σύστημα) ρυθμίζουν τη στάση του σώματος παρέχοντας ένα σταθερό υπόβαθρο για την κίνηση, και συντονίζουν τη δράση των διαφόρων μυών για την ομαλή και ακριβή εκτέλεση των κινήσεων (παρεγκεφαλίδα, βασικά γάγγλια).

3 ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ Κάθε κίνηση απαιτεί τη συντονισμένη δράση πολλών μυών. Η διεργασία του συντονισμού των συσπάσεων για την από κοινού δράση ανεξάρτητων μυών ονομάζεται κινητικός συντονισμός. Η πλέον στοιχειώδης μορφή κινητικού συντονισμού είναι το αντανακλαστικό. Η αντανακλαστική απόκριση εξαρτάται από: 1. Τη θέση του ερεθίσματος που καθορίζει ποιοί μύες θα συσπαστούν για να προκληθεί η αντανακλαστική κίνηση. 2. Την ισχύς του ερεθίσματος που καθορίζει το εύρος της κίνησηςτα αντανακλαστικά συνήθως διαβαθμίζονται σε ένταση. Ένα νωτιαίο αντανακλαστικό βρίσκεται εξ ολοκλήρου μέσα στο νωτιαίο μυελό και δέχεται αισθητικές πληροφορίες απευθείας από τους μυς, τις αρθρώσεις και το δέρμα. Τα νωτιαία αντακλαστικά έχουν ουσιαστικό ρόλο σε όλες τις εκούσιες ενέργειες.

4 ΜΥΙΚΗ ΑΤΡΑΚΤΟΣ ΤΕΝΟΝΤΙΟ ΟΡΓΑΝΟ ΤΟΥ GOLGI

5 Λειτουργία μυϊκών ατράκτων Οι ενδοατράκτιες ίνες είναι εξειδικευμένες μυικές ίνες μικρότερες από τις εξωατράκτιες ίνες και δεν συμβάλλουν σημαντικά στη μυική σύσπαση. Ταξινομούνται σε: Ίνες πυρηνικής αλυσίδας Ίνες πυρηνικού σάκου. Αισθητικές απολήξεις ταξινομούνται σε: πρωτοταγείς (Ιa-ρυθμό αλλαγής μήκους ) και δευτεροταγείς (ΙΙ-στατικό μήκος). Οι κινητικοί νευρώνες γ νευρώνουν τις συσταλτές πολικές περιοχές των ενδοατράκτιων ινών. Όταν οι ενδοατράκτιες ίνες εκτείνονται, γεγονός που αναφέρεται ως φόρτιση της ατράκτου, οι αισθητικές απολήξεις αυξάνουν τον ρυθμό εκπόλωσης τους. Η επιμήκυνση των αισθητικών απολήξεων ενεργοποιεί διαύλους ιόντων ευαίσθητους στη διάταση προκαλώντας δυναμικά ενέργειας. Όταν παύει η διάταση, γεγονός που αναφέρεται ως εκφόρτιση, οι ενδοατράκτιες ίνες χαλαρώνουν και ο ρυθμός εκπόλωσης των αισθητικών απολήξεων μειώνεται.

6 Λειτουργία του Τενοντίου Οργάνου του GOLGI Τα τενόντια όργανα Golgi βρίσκονται στην ένωση των μυικών ινών με τον τένοντα, και νευρώνονται μόνο από αισθητικές ίνες της ομάδας Ιb (εμμύελες). Κάθε τενόντιο όργανο νευρώνεται από μια μόνο ίνα της ομάδας Ιb, η οποία χάνει το μυελώδες έλυτρο της αφού εισέλθει στο έλυτρο του οργάνου και διακλαδίζεται σε πολλές λεπτές απολήξεις, οι οποίες παρεμβάλλονται μεταξύ των διαπλεκόμενων δεματίων κολλαγόνων ινών. Τα τενόντια όργανα είναι ευαίσθητα σε αλλαγές της τάσης. Η διάταση των τενόντιων οργάνων ευθυγραμμίζει τις δεσμίδες κολλαγόνων ινών με αποτέλεσμα τη συμπίεση και επιμήκυνση των νευρικών απολήξεων και την πρόκληση δυναμικών ενέργειας. Ο ρυθμός εκπόλωσης των τενόντιων οργάνων είναι, επομένως, πολύ ευαίσθητος σε αλλαγές της τάσης του μυός. Τα τενόντια όργανα εκτείνονται ευκολότερα όταν αυξάνεται η τάση του μυός λόγω σύσπασης.

7 Αποκρίσεις των υποδοχέων

8 ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΟ ΔΙΑΤΑΣΗΣ ή ΜΥΟΤΑΤΙΚΟ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΟ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΝΩΤΙΑΙΩΝ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΩΝ

9 ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΟ ΤΟΥ GOLGI ή ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΟ ΜΥΟΤΑΤΙΚΟ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΟ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΝΩΤΙΑΙΩΝ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΩΝ

10 ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΝΩΤΙΑΙΩΝ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΩΝ ΚΑΜΠΤΙΚΟ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΟ

11 Καμπτικό αντανακλαστικό (απόσυρσης) Kαμπτικές απαντήσεις -- αθώο ερεθισμό του δέρματος Έντονες καμπτικές απαντήσεις απόσυρσης -- ερεθιστικά ή ιδιοδεκτικά επιβλαβή ερεθίσματα Το αντανακλαστικό απόσυρσης έχει προστατευτική λειτουργία αφού η κάμψη του ερεθιζόμενου άκρου το απομακρύνει από την πηγή του ερεθισμού ενώ η έκταση του άλλου άκρου υποστηρίζει το σώμα. Τα αντανακλαστικά απόσυρσης είναι δεσπόζοντα, δηλαδή απομονώνουν τις νωτιαίες οδούς από οποιοδήποτε άλλη αντανακλαστική δραστηριότητα λαμβάνει χώρα ταυτόχρονα. Aσθενές βλαπτικό ερέθισμα -- ελάχιστη καμπτική απάντηση. Ισχυρότερα ερεθίσματα -- μεγαλύτερη κάμψη (περισσότεροι κινητικοί νευρώνες)

12 ΤΟ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Εγρήγορση (ξύπνιοι) / Ύπνος Κλείσιμο οφθαλμών Αποκλεισμός των κεντρομόλων/φυγόκεντρων πληροφοριών στο επίπεδο του θαλάμου Παράλυση σκελετικών μυών κατά τον REM Έλεγχος εσωτερικού περιβάλλοντος (μεταβολικών, καρδιοαναπνευστικών και άλλων σπλαχνικών λειτουργιών) Ο αυτόνομος έλεγχος του εσωτερικού περιβάλλοντος είναι συνεχής

13 ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΝΣ σήματα Αισθητήρια & Εκτελεστικά όργανα 43 ζεύγη νεύρων 12 κρανιακά 31 νωτιαία 8 αυχενικά Αυχένα, βραχίονα, ώμο, χέρι 12 θωρακικά Θώρακας, κοιλιά 5 οσφυικά Ισχύα, κάτω άκρα 5 ιερά 1 κοκκυγικό Γεννητικά όργανα, πεπτικός σωλήνας Απαγωγοί ή φυγόκεντροι ή κινητικοί νευρώνες vs. προσαγωγοί ή κεντρομόλοι ή αισθητήριοι νευρώνες

14 ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Περιλαμβάνει: -Φυγόκεντρους και εντερικούς νευρώνες -Κεντρομόλους και μέρη του ΚΝΣ που ελέγχουν τα σπλάχνα Και αποτελείται από: -Συμπαθητικό, Παρασυμπαθητικό και το Εντερικό τμήμα -Εντερικό τμήμα: Σύστημα κεντρομόλων, διάμεσων και κινητικών νευρώνων που σχηματίζουν δίκτυα (πλέγματα) που περιβάλλουν το ΓΣ. -Συμπαθητικό σύστημα: έντονες δραστηριότητες - διέγερση -Παρασυμπαθητικό σύστημα: φυτικές δραστηριότητες - αναστολή

15 Δράση

16 Θ1 Ο3 Προγαγγλιακοί νευρώνες ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Παρασπονδυλικά γάγγλια Προσπονδυλικά γάγγλια (πλέγμα) Μεταγαγγλιακοί νευρώνες

17 Προσπονδυλικά γάγγλια (Προσπονδυλικό πλέγμα) -Σε άμεση χωρική σχέση με την αορτή -Όνομα ανάλογα με την αρτηρία -Ένας προγαγγλιακός συμπαθητικός νευρώνας συνάπτεται με πολλούς μεταγαγγλιακούς συμπαθητικούς νευρώνες ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

18 ΠΑΡΑΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ -Παρασυμπαθητικοί προγαγγλιακοί νευρώνες: Υπερ-νωτιαίοι πυρήνες Προμήκη Γέφυρα Μεσεγκέφαλο Ι2 Έως Ι4 -Παρασυμπαθητικοί μεταγαγγλιακοί νευρώνες ανευρίσκονται στα τελικά γάγγλια (τοιχώματα των οργάνων)

19 Εντερικό Νευρικό Σύστημα -Πλέγματα που περιβάλλουν το ΓΣ, το πάγκρεας και το χοληφόρο σύστημα. -Περισταλτική δραστηριότητα των σπλάχνων, -Εκκριτικές και απορροφητικές λειτουργίες -Σύσπαση χολιδόχου κύστης -Μυεντερικό πλέγμα έλεγχος κινητικότητας -Υποβλεννογόνιο πλέγμα μεταφορά ιόντων και υγρών -Εντολές από προγαγγλιακούς παρασυμπαθητικούς νευρώνες και μεταγαγγλιακούς συμπαθητικούς νευρώνες

20 ΣΥΝΑΨΕΙΣ ΤΟΥ ΑΝΣ Κιρσοειδείς διευρύνσεις

21 Δράση του ΑΝΣ στο φλεβόκομπο

22 ΑΤΡ

23 ΝΟ

24 Έλεγχος ΑΝΣ