ΕΜΠ Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχ. Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος Πειραιάς Ιστορική εξέλιξη ξ και σύγχρονες τάσεις Πολίνα Πρέντου, Κατερίνα Χριστοφοράκη Δεκέμβριος 2017 1 Σχεδιάζοντας το λιμάνι της νέας πρωτεύουσας 2
Σχεδιάζοντας το λιμάνι της νέας πρωτεύουσας Το Βασίλειο της Ελλάδος, 1831 Σχεδίαση σε χάρτη του John Cary Πηγή: http://elvima.blogspot.com/2015041821/3/2015 3 Σχεδιάζοντας το λιμάνι της νέας πρωτεύουσας Πανόραμα Αθήνας, περί το 1840 4
Σχεδιάζοντας το λιμάνι της νέας πρωτεύουσας Το σχέδιο Σ. Κλεάνθη λάθ και E. Schaubert 1833 5 Σχεδιάζοντας το λιμάνι της νέας πρωτεύουσας Το σχέδιο Leo Von Klenze 1834 6
Σχεδιάζοντας το λιμάνι της νέας πρωτεύουσας Το μοναστήρι του Αγ. Σπυρίδωνα Σπύρος Καρδαμάκης Λιμάνι Πειραιά 1820 J. Cartwtight, 1820 7 Σχεδιάζοντας το λιμάνι της νέας πρωτεύουσας Τα τείχη Αθήνας Πειραιά M.Barbie Bocage, 1785 8
Σχεδιάζοντας το λιμάνι της νέας πρωτεύουσας Αθήνα, 1836 Πειραιώς Ιερά Οδός Ludwig Lange 9 Σχεδιάζοντας το λιμάνι της νέας πρωτεύουσας Πρόταση Σ. Κλεάνθη Ε. Schaubert για τη σύνδεση ανακτόρων Σχεδιασμός σε χάρτη Γενικών Αρχείων του Κράτους 10
Σχεδιάζοντας το λιμάνι της νέας πρωτεύουσας Ραγδαία αύξηση κατά την πρώτη δεκαετία Σταθερά αυξανόμενος πληθυσμός τα επόμενα έτη μέχρι 1920 11 Σχεδιάζοντας το λιμάνι της νέας πρωτεύουσας Το λιμάνι του Πειραιά το 1837 Το λιμάνι του Πειραιά, 1850 Ludwig Koellnberger Πηγή: Ιστορικό Αρχείο Δήμου Πειραιά 12
Σχεδιάζοντας το λιμάνι της νέας πρωτεύουσας Σχέδιο Αθήνας Πειραιά, 1881 Α. Kaupert 13 Σχεδιάζοντας το λιμάνι της νέας πρωτεύουσας Σέδ Σχέδιο Πειραιά, ά1881 Α. Kaupert 14
Σχεδιάζοντας το λιμάνι της νέας πρωτεύουσας 1871 Ίδρυση τραπεζών 1879 Ξένα κεφάλαια 1882 Πελοπόννησος Αθήνα Πειραιάς 1884 Αθήνα Λάρισα 1893 Ισθμός Σέδ Σχέδιο Πειραιά, ά1881 Α. Kaupert 15 Σχεδιάζοντας το λιμάνι της νέας πρωτεύουσας 1 2 3 Εμβληματική ανοικοδόμηση στον Πειραιά Δημοτικό Θέατρο, Οικίες 1.Πατσιάδη, 2.Βρυώνη, 3.Βλάγκαλη Πηγή: Emporiki Bank, ανάρτηση:mlp blo g spot.blogspot.gr/ 16
Τάσεις βιομηχανοποίησης 17 Τάσεις βιομηχανοποίησης Εξέλιξη βιομηχανικής ζώνης: Μόνιμες Δεξαμενές Λιπάσματα ΑΓΕΤ ΑΗΣ Αγίου Γεωργίου Ατμόμυλοι, Άγιος Διονύσης Ναυπηγεία ακτή Κονδύλη Ναυπηγεία ακτή Χατζηκυριάκειου Ναυπηγείο Βασιλειάδη Μεταφορές Οδός Πειραιώς ΑΗΣ Νέου Φαλήρου 18
Τάσεις βιομηχανοποίησης Πειραιάς, 1915 Πηγή: Βιβλιοθήκη Κογκρέσου 19 Η εισροή των προσφύγων 20
Η εισροή των προσφύγων Λιμάνι Πειραιά, 1922 Πηγή: Ίδρυμα Βουλής των Ελλήνων 21 Η εισροή των προσφύγων Πρόχειρη εγκατάσταση προσφύγων, Πειραιάς Πηγή: Ίδρυμα Βουλής των Ελλήνων Πηγή: National Geographic 22
Η εισροή των προσφύγων Ροές προσφύγων ανά πόλη Πηγή: Ι. Πολύζος, 1978 23 Η εισροή των προσφύγων Προσφυγικοί οικισμοί στο Λεκανοπέδιο Πηγή: Λ. Λεοντίδου, 2001 24
Η εισροή των προσφύγων Παραγκουπόλεις στο Λεκανοπέδιο Πηγή: Λ. Λεοντίδου, 2001 25 Η εισροή των προσφύγων Τύποι εγκατάστασης Πηγή: Αλ. Μούγρου et.al.2012 26
Η εισροή των προσφύγων Ο Πειραιάς το 1927 27 Β Παγκόσμιος Πόλεμος 28
Β Παγκόσμιος Πόλεμος Καταστροφές Γενικός Χάρτης Καταστροφών Κ. Δοξιάδης, 1946 29 Β Παγκόσμιος Πόλεμος Καταστροφές Καταστροφές λιμανιών Κ. Δοξιάδης, 1946 30
Β Παγκόσμιος Πόλεμος Καταστροφές Καταστροφές στην Αττική Κ. Δοξιάδης, 1946 31 Β Παγκόσμιος Πόλεμος Καταστροφές Καταστροφές στον Πειραιά Κ. Δοξιάδης, 1946 32
Β Παγκόσμιος Πόλεμος Καταστροφές Καταστροφές στο λιμάνι του Πειραιά Κ. Δοξιάδης, 1946 33 Β Παγκόσμιος Πόλεμος Καταστροφές Το λιμάνι Πειραιά, 1944 USA War Museum 34
Β Παγκόσμιος Πόλεμος Καταστροφές Μ.Γ. Τσάγκαρης, 1941 Ιστορικό Αρχείο Δήμου Πειραιά Σπ. Μελετζής, 1944 35 Το λιμάνι και η βιομηχανία στη γέννηση της πόλης 36
Το λιμάνι και η βιομηχανία Μόνιμες κτιστές ναυπηγοεπισκευαστικές δεξαμενές, 1898 1912 Αρχείο ΟΛΠ 37 Το λιμάνι και η βιομηχανία Μόνιμες κτιστές ναυπηγοεπισκευαστικές δεξαμενές, 1898 1912 Αρχείο ΟΛΠ 38
Το λιμάνι και η βιομηχανία Ναυπηγείο Μηχανοποιείο «Γ.Βασιλειάδης», 1898 / 1965 Αρχείο ΑΕΕΧΠΛ 39 Oι μεταφορές Σιδηροδρομικός Σταθμός Αγίου Διονυσίου, 1904 Αρχείο ΟΣΕ, 1961 40
Το λιμάνι και η βιομηχανία Λιπάσματα Δραπετσώνας, 1909 /2002 41 Το λιμάνι και η βιομηχανία Λιπάσματα Δραπετσώνας Λιμενοβραχίονας Κράκαρη 42
Το λιμάνι και η βιομηχανία Σιλό Σιτηρών, 1936 1961 Αρχείο ΟΛΠ 43 Βιομηχανία ο άξονας της οδού Πειραιώς Ατμόμυλος αλευρόμυλος Γεωργή Νικολετόπουλου, 1910 44
Βιομηχανία ο άξονας της οδού Πειραιώς Σιγαροποιία Κεράνης, 1939 1940/1969 1972 45 Βιομηχανία ο άξονας της οδού Πειραιώς ΑΗΣ Νέου Φαλήρου, 1903 46
Βιομηχανία ο άξονας της οδού Πειραιώς Αποθήκες Χαράκογλου, c.1880 47 Βιομηχανία ο άξονας της οδού Πειραιώς Ελαιουργία «Ελαΐς», 1920 48
Μεταπολεμική ανασυγκρότηση Το λιμάνι, η πόλη και η βιομηχανία 49 Το λιμάνι Μόνιμες κτιστές ναυπηγοεπισκευαστικές δεξαμενές Piraeus Harbor, Greece, Completion Report, 1949 50
Το λιμάνι Λιμενική ζώνη, 1962 Αρχείο ΟΛΠ 51 Το λιμάνι και η βιομηχανία Νέος Μώλος, 1970 Αρχείο ΟΛΠ 52
Το λιμάνι και η βιομηχανία Διαλυτήρια πλοίων, 1960 Αρχείο ΟΛΠ 53 Οικοδομική δραστηριότητα Περίοδος Δικτατορίας Αντικατάσταση κτιριακού αποθέματος Κατεδαφίσεις νεοκλασικών κ.ά. κτιρίων «Ρολόι» Πειραιά (1873, κατεδαφίστηκε το 1968) φωτό Ι. Τραυλός, 1968 54
Οικοδομική δραστηριότητα Εμποροναυτιλιακό α Κέντρο «Πύργος» Πειραιά, 1972 Αρχιτέκτονες: Ι. Βικέλας, Γ. Μολφέσης, Α. Λοΐζος 55 Οικοδομική δραστηριότητα Σταθμός Επιβατών ΟΛΠ «Παγόδα», 1969 Αρχιτέκτονες: Γ. Λιάπης & Η. Σκρουμπέλος Αρχιτεκτονικά Θέματα 5/1971 56
Οικοδομική δραστηριότητα Πνευματικό κέντρο Πειραιά (κληροδότημα Ζαχαρίου), 1972 (ημιτελές) Αρχιτέκτονας: Γ. Λιάπης 57 Νέα μεγάλα έργα Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, 1984 5 φωτο Panoramio Ilias Sideris 58
Βιομηχανία ο άξονας της οδού Πειραιώς Ενεργές βιομηχανίες Ανενεργές βιομηχανίες Επανάχρηση Ιστορικά βιομηχανικά κτίρια, 2007 Αρχείο Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ 59 Θεσμικό πλαίσιο 60
Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Πειραιά, 1988 Δίκτυο πρασίνου Περιοχή Αγ. Διονυσίου Περιοχές βιομηχανίας Υποβαθμισμένες περιοχές κατοικίας ΓΠΣ Πειραιά (ΦΕΚ 79/Δ/1988) 61 Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθηνών, 1985 ΡΣΑ 1985 Πειραιάς 62
Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας Αττικής, 2014 Συζυγές Μητροπολιτικό Κέντρο Αθήνας Πειραιά Πόλος ανάπτυξης Το λιμάνι 63 ΣΟΑΠ Δήμου Πειραιά Σχέδιο Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων Δήμου Πειραιά Α φάση, 2013 Στρατηγικός στόχος Η πολεοδομική αναβάθμιση και η οικονομική ανασυγκρότηση της παραγωγικής δομής της πόλης 4 περιοχές παρέμβασης Η Λιμενική, η Παραλιμένια και η Κεντρική περιοχή Πόλης από τον Άγιο Διονύσιο μέχρι το Εκθεσιακό κέντρο του ΟΛΠ Η παράκτια ζώνη της Ακτής Κουμουνδούρου (Μικρολίμανο) και η παράκτια ζώνη της Ακτής Δηλαβέρη Η Περιοχή του άξονα Θηβών Ρετσίνα περιοχή σιδηροδρομικών γραμμών περιοχή Καμινίων Απόλλωνα και η περιοχή του άξονα Λεωφ. Πειραιώς Κηφισού είσοδος Πόλης Η περιοχή Καραβά Μανιάτικα και η περιοχή Παναγίας Οδηγήτριας 64
Κυκλοφορία Μεταφορές Δίκτυο Μέσων Σταθερής Τροχιάς 65 Υφιστάμενη κατάσταση δικτύου ΜΣΤ Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2011 66
Επέκταση Μετρό στον Πειραιά 67 Επέκταση Τραμ στο κέντρο Πειραιά 68
Ολοκληρωμένο δίκτυο ΜΣΤ Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2011 69 Ολοκληρωμένο δίκτυο ΜΣΤ Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2011 70
Ολοκληρωμένο δίκτυο ΜΣΤ Με την ολοκλήρωση του δικτύου Καλύπτεται άμεσα το 65% της έκτασης της πόλης με αντιστοιχία τοπικού πληθυσμού περί τους 130.000 κατοίκους Βελτιώνεται η σύνδεση της κεντρικής εμπορικής διοικητικής ζώνης με τα τοπικά κέντρα του Μείζονος Πειραιά Βελτιώνεται η σύνδεση του Πειραιά με περιοχές κατοικίας και αναψυχής στα νότια και ανατολικά ά(μοσχάτο, ά Καλλιθέα, Νέα Σμύρνη, Παλαιό Φάληρο, Γλυφάδα) ) Διευκολύνονται οι ενδοαστικές μετακινήσεις με αμοιβαία οφέλη για τις κεντρικές περιοχές και τις συνοικίες 71 Το λιμάνι 72
Πολιτιστική Ακτή Ιστορική ταυτότητα της περιοχής Μουσεία και χώροι πολιτισμού / αναψυχής Ελεύθεροι / πράσινοι χώροι Βελτίωση της προσπελασιμότητας στο παράκτιο μέτωπο 73 Πολιτιστική Ακτή Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός Προσχεδίων για το Μουσείο Ενάλιων Αρχαιοτήτων (2012) Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός Προσχεδίων για το Αρχαιολογικό Θεματικό Μουσείο Πειραιά (2014) 74
Ελεύθεροι χώροι Αστικό πράσινο 75 Ελεύθεροι χώροι Αστικό πράσινο 284 στρέμματα έκταση 1ο διαμέρισμα: 0,45 τμ/ κάτοικο 2ο διαμέρισμα: 1,85 τμ /κάτοικο 3ο διαμέρισμα: 8,74 τμ/κάτοικο 4ο διαμέρισμα: 1,27 τμ/ κάτοικο 5ο διαμέρισμα: 0,77 τμ/ κάτοικο Σύνολο: 156τμ/ 1,56 κάτοικο Υφιστάμενη κατάσταση Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2010 76
Ελεύθεροι χώροι Αστικό πράσινο Υφιστάμενη κατάσταση Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2010 77 Ελεύθεροι χώροι Αστικό πράσινο Κατάληψη ελεύθερων χώρων από χρήσεις αναψυχής 60% των κατασκευών 80% των τραπεζοκαθισμάτων Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2009 78
Δίκτυο αστικού πρασίνου ΔΗΛΑΒΕΡΗ Τρία Πάρκα στον Πειραιά Το πάρκο της θάλασσας Το πάρκο του Ν. Φαλήρου Το πάρκο των τρένων Σ.Σ. ΑΓΙΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΗΕΤΙΩΝΕΙΑ ΚΥΔΕΠ ΟΣΕ ΛΕΥΚΑ ΡΕΤΣΙΝΑ ΟΙΚΟΠΕΔΑ ΧΡΩΠΕΙ ΣΤΑΔΙΟ «Γ. ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ» 5 τμ πρασίνου/κάτοικο 835 στρέμματα έκταση 11 χιλιόμετρα μήκος ΕΚΒΟΛΕΣ ΚΗΦΙΣΟΥ ΠΑΣΑΛΙΜΑΝΙ ΣΕΦ ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΣΧΟΛΗ ΝΑΥΤΙΚΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ ΖΕΑ ΠΛΑΤΕΙΑ ΦΡΕΑΤΤΥΔΑΣ Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2011 79 Δίκτυο αστικού πρασίνου και πολιτισμού Τρία Πάρκα Αστικά κτίρια Βιομηχανικά μνημεία Αρχαιολογικοί χώροι Χώροι πολιτισμού Ιστορικοί κήποι Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ, 2011 80
Ανάπλαση Μικρολίμανου Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός Ιδεών για την Ανάπλαση Ακτής Δηλαβέρη Ακτής Κουμουνδούρου Περιοχής Δελφιναρίου Δήμου Πειραιά (2014) Α βραβείο: Βασίλης Γκικαπέππας & Συνεργάτες 81 Νέοι μητροπολιτικοί χώροι πρασίνου Πάρκο Φαληρικού Όρμου 82
Νέοι μητροπολιτικοί χώροι πρασίνου Πάρκο Φαληρικού Όρμου 83 Νέοι μητροπολιτικοί χώροι πρασίνου Κέντρο Πολιτισμού ΙΣΝ 84
Νέοι μητροπολιτικοί χώροι πρασίνου Αρχιτεκτονικός διαγωνισμός (2016) Α βραβείο: Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος & Συνεργάτες Καστράκι Ιετιώνεια Πύλη, Δραπετσώνα 85 Νέοι μητροπολιτικοί χώροι πρασίνου Αρχιτεκτονικός διαγωνισμός (2017) Α βραβείο: Ηώ Δ. Καρύδη & Συνεργάτες Λιπάσματα Δραπετσώνας 86