1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 1 το αρχαιολογικό μουσείο ιωαννίνων
1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 2
1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 3 ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΠΥΡΡΟΣ αντίγραφο από πρωτότυπο του 3ου π.χ. αι. της Γλυπτοθήκης Κάρλσμπεργκ της Κοπεγχάγης Οι πληροφορίες που παρέχουν αρχαίες γραπτές πηγές σχετικά με την εξωτερική εμφάνιση του Πύρρου είναι, μάλλον πενιχρές. Ο Πλούταρχος γράφει ότι: «η φυσιογνωμία του ήταν βασιλική, αλλά ενέπνεε περισσότερο φόβο παρά σεβασμό. Δεν είχε πάνω δόντια. Η άνω γνάθος του σχημάτιζε ενιαίο κόκαλο, με μικρές εγκοπές». Ο Λουκιανός αναφέρει ότι ο Πύρρος θεωρούσε πως έμοιαζε με τον Αλέξανδρο. Όταν είδε το πορτρέτο του, έγραψε ότι «μεταξύ τους υπάρχει μια τεράστια απόσταση». Η προτομή της Γλυπτοθήκης Κάρλσμπεργκ είναι ρωμαϊκό αντίγραφο του 2ου αιώνα μ.χ. η ομοιότητά της με εκείνη της Νάπολης( παρατίθεται στην επόμενη σελίδα) είναι εντυπωσιακή. Η κεφαλή του Πύρρου, χωρίς κράνος, φέρει στεφάνι βελανιδιάς. Μοιάζει εντυπωσιακά με τις προτομές του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Τα αγάλματα του Πύρρου συνέχισαν να αντιγράφονται κατά την ελληνιστική και ρωμαϊκή περίοδο.
1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 4 ΑΓΑΛΜΑΤΙΟ ΑΝΔΡΑ πρώιμη ρωμαϊκή εποχή Το χάλκινο γλυπτό βρέθηκε στην Παλαιογορίτσα Κόνιτσας του Ν. Ιωαννίνων. Πιθανότατα να απεικονίζει αφρικανό δούλο. Πρόκειται για κομψότατο εύρημα. ΑΝΔΡΙΑΝΤΑΣ ΡΩΜΑΙΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑ 2ος αι. μ.χ. Το μαρμάρινο γλυπτό βρέθηκε στο Ροδοτόπι του Ν. Ιωαννίνων. Φοράει θώρακα με γοργόνες και πτερωτές Νίκες που στεφανώνουν το τρόπαιο.
1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 5 Η ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ ελληνιστική εποχή Το πήλινο ειδώλιο βρέθηκε στο Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 6 ΣΑΡΚΟΦΑΓΟΣ ρωμαϊκή εποχή, 2ος αι. μ.χ. Βρέθηκε στο Λαδοχώρι (αρχαία Φωτική) της Θεσπρωτίας και είναι ένα από τα ελάχιστα έργα μεγάλης γλυπτικής από την Ήπειρο. Η εντυπωσιακή μαρμάρινη ανάγλυφη παράσταση απεικονίζει την απόδοση σκηνές από την Ιλιάδα του Ομήρου. Στην παρουσιαζόμενη μπροστινή πλευρά της, η καταβολή λύτρων από τον Πρίαμο στον Αχιλλέα για να του παραδώσει το νεκρό σώμα του γιού του Έκτορα. Το γυμνό σώμα του Έκτορα είναι δεμένο στο άρμα του ημίθεου, ο οποίος είναι γυμνός, και κάθεται γυμνός στο βασιλικό του θρόνο και αποστρέφει το βλέμμα του από τη σκηνή. Η σκλάβα του Βρισηίδα είναι όρθια δίπλα του και παρακολουθεί ανέκφραστη. Γονατισμένος μπροστά του ο μάντης Κάλχας, που τον συμβουλεύει. Κάτω δεξιά το κράνος του Αχιλλέα. Ο Βασιλιάς της Τροίας, ο Πρίαμος, διακρίνεται αριστερά με το χρυσάφι στα χέρια του. Η παράσταση συνδέεται με τη συνειδητή αναβίωση, κατά τον 2ο αι. μ. Χ., των παλαιών μολοσσικών μύθων, στους οποίους είχε στηρίξει η Ρώμη την αίγλη της. Η σαρκοφάγος είναι προϊόν εργαστηρίου της Αθήνας, το οποίο έκανε εξαγωγικό εμπόριο γλυπτών την ρωμαϊκή περίοδο, όταν παρουσιάστηκε το φαινόμενο της ελληνικής αναγέννησης, λόγω των φιλελληνικών αισθημάτων του αυτοκράτορα Αδριανού.
1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 7
1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 8 ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΚΕΦΑΛΙ τέλος 4ου αι. π. Χ. Το μαρμάρινο γλυπτό προέρχεται από ένα άγαλμα υπερφυσικού μεγέθους της ελληνιστικής εποχής κια βρέθηκε στα Βαγγελάτα της Βορείου Ηπείρου.
1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 9 ΕΠΙΤΥΜΒΙΑ ΣΤΗΛΗ τέλη 3ου - αρχές 2ου αι. π. Χ. Ενεπύγραφο γλυπτό της ελληνιστικής εποχής από ασβεστόλιθο, με φυτική (κλαδιά δέντρου) και ζωική (γρύπες, ταύρος) διακόσμηση. Βρέθηκε στα Πλαίσια Κατσανοχωρίων. ΕΠΙΤΥΜΒΙΑ ΣΤΗΛΗ ρωμαϊκή περίοδος Γλυπτό σε σχήμα ναίσκου, από πωρόλιθο. Ανάγλυφη παράσταση του τελευταίου αποχαιρετισμού άντρα και γυναίκας, με θερμή χειραψία. Βρέθηκε στο Κάστρο των Ιωαννίνων.
1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 10 ΧΑΛΚΙΝΟΣ ΑΕΤΟΣ 6ος αι. π. Χ., Δωδώνη ΧΑΛΚΙΝΟ ΠΑΙΔΙ ΜΕ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ αρχές 3ου αι. π. Χ., Δωδώνη ΧΑΛΚΙΝΟΣ ΓΡΥΠΑΣ α μισο 7ου αι. π. Χ., Δωδώνη ΧΑΛΚΙΝΟ ΠΑΙΔΙ ΜΕ ΣΦΑΙΡΑ αρχές 3ου αι. π. Χ., Δωδώνη
1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 11 ΧΑΛΚΙΝΟΣ ΓΡΥΠΑΣ 5ος αι. π. Χ. Βρέθηκε στο οργανωμένο νεκροταφείο της Δουρούτης, κοντά στα Γιάννενα. Πρόκειται για σπάνιο κτέρισμα τάφου που κοσμούσε λέβητα και χάλκινα ελάσματα σε σφυρήλατη διακόσμηση. Το εύρημα αυτό -μαζί και με άλλα- μαρτυρά το υψηλό βιοτικό επίπεδο των κατοίκων της, οι οποίοι δεν ζούσαν πια απομονωμένοι, αλλά είχαν επαφές τόσο με τις ηλειακές όσο και με τις κορινθιακές Ηπειρωτικές αποικίες, όπως και οι κάτοικοι των κωμών στη Βίτσα, και το Πωγώνι. ΧΑΛΚΙΝΟΣ ΔΙΑΣ - ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ 8ος αι. π. Χ. Βρέθηκε στο ιερό της Δωδώνης και είναι τμήμα της διακόσμησης λαβής τριποδικού λέβητα. Κατά τον όγδοο αιώνα π.χ. ένα από τα συνηθέστερα αφιερώματα στη Δωδώνη ήταν μεγάλοι χάλκινοι ή σιδερένιοι τριποδικοί λέβητες όμοιου τύπου με των μεγάλων πανελλήνιων ιερών, της Ολυμπίας καθώς και των Δελφών. Το γεγονός αυτό προδίδει τις ιδιαίτερες σχέσεις του ιερού της Δωδώνης με την Ολυμπία, πιθανών μέσω κάποιας από τις αποικίες των Ηλείων στην Ήπειρο.
1:Layout 1 10/2/2009 11:00 μ Page 12