Περιεχόμενα

Περιεχόμενα 1/ ΣΧΕΣΗ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ 2/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟ ΤΟΥ ΤΟΤΕ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ - ΧΡΟΝΟΓΡΑΜΜΗ - ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΑΘΗΝΑΣ 1920-75 - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ 1930-2017 3/ ΜΙΑ ΆΛΛΗ ΜΑΤΙΑ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΤΡΙΓΩΝΟ / ΑΝΤΙΛΗΠΤΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ - ΑΝΤΙΛΗΠΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΑ - ΧΑΡΤΕΣ ΤΩΝ 5 ΑΙΣΘΗΣΕΩΝ - ΓΕΥΣΕΙΣ - ΗΧΟΙ - ΟΣΜΕΣ - ΟΡΑΣΕΙΣ - ΥΦΕΣ - ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΟΣ ΝΟΗΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ - ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΙΝΗΣΗΣ ΗΜΕΡΑ ΝΥΧΤΑ 4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟ ΤΟΥ ΤΩΡΑ - ΦΥΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ - ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ - ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕΙΩΜΕΝΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ - ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΧΑΡΤΩΝ - ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΤΗΡΙΩΝ - ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ - Η ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΟ Ε.Τ - ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ ΜΙΑ ΙΔΕΑ - ΑΡΙΘΜΟΣ ΟΡΟΦΩΝ ΚΛΙΜΑΚΑ - ΠΑΛΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ - ΠΛΑΤΕΙΕΣ - ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΕΣ ΤΟΜΕΣ ΔΡΟΜΩΝ - Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ - GRAFFITI - ΑΦΙΣΕΣ - ΜΟΥΣΙΚΗ PERFORMANCE -ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΙ ΑΠΌ ΤΟΥ ΧΑΡΤΕΣ ΤΗΣ ΧΑΡΤΟΘΗΚΗΣ ΤΟΥ ΕΚΚΕ 5/ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 6/ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 3-4 5-7 8 9-15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27-28 29-33 34 35 36 37-38 39 40 41 42-43 44-45 46 47 48-49 50 51

1/ ΣΧΕΣΗ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ Το εμπορικό τρίγωνο βρίσκεται στο Κέντρο της Αθήνας και ενώνει Σημαντικά κομμάτια της πόλης Πιο συγκεκριμένα έχει επικοινωνία με τα Εξάρχεια, το Ψυρρή, τον Κεραμεικό, την Πλάκα και το Κολωνάκι. H κάθε περιοχή έχει τα δικά της χαρακτηριστικά και τα δικά της θετικά και αρνητικά. Όλες συναντώνται στο κέντρο της πόλης. Πέρα από την επικοινωνία με περιοχές που ευνοούνται λόγω φυσικής τοποθεσίας το κέντρο έχει επικοινωνία από τα λεωφορεία με περιοχές όπως η Αργυρούπολη, τα Άνω Πετράλωνα, η Μεταμόρφωση, η Κηφισιά, η Γλυφάδα, το Περιστέρι, το Αιγάλεω, ο Υμηττός, το Αεροδρόμιο κ.λπ.

1/ ΣΧΕΣΗ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ Εκτός αυτού το υπόγειο δίκτυο Συγκοινωνιών άλλαξε την σχέση του κέντρου με την υπόλοιπη Αττική Καθώς τόσο η γραμμή 1 όσο η γραμμή 2 και 3 του Μετρό εξυπηρετούν περίπου 600.000 επιβάτες την ημέρα. Οι σταθμοί Σύνταγμα, Ομόνοια και Μοναστηράκι είναι από τους πιο σημαντικούς και δραστήριους σταθμούς του μετρό, φέρνοντας στο εμπορικό τρίγωνο ανθρώπους από όλη την Αττική. [ Ανθούπολη Ελληνικό, Κηφισιά Πειραιάς Αεροδρόμιο Αγία Μαρίνα ]

2/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟ ΤΟΥ ΤΟΤΕ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ / ΧΡΟΝΟΓΡΑΜΜΗ Στις 23 Ιουνίου του 1834 σταμάτησε η εφαρμογή του σχεδίου Κλεάνθη και Σάουμπερτ. Διετάχθει ο Βάϊλερ να συντάξει ακριβής τοπογραφικό χάρτη. Ο Λουδοβίκος έστειλε στην Ελλάδα τον Λέοντα Φόν Κλέντσε με εντολή να επιληφθεί το ζήτημα. Ο Κλέντσε αφού κατατοπίσθηκε πρόχειρα στην πόλη, τράπηκε σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση από την προηγούμενη λύση. Άλλαξε όλη την ρυμοτομία της περιοχής. Τέλη Νοέμβρη του 1835 ο βασιλιάς Λουδοβίκος συνοδευόμενος από τον αρχιτέκτονα Φρειδερίκο Γκαίρτνερ, ήρθε στην Αθήνα για να δώσει λύση στο ζήτημα της τοποθέτησης των Ανακτόρων. Ο Γκαίρτνερ απέρριψε την λύση του Κλέντσε μόλις κατατοπίσθηκε στη τοπογραφία. Τοποθετεί τα Ανάκτορα στην προέκταση της οδού Ερμού, εκεί όπου όντως χτίστηκαν τελικά Τον Μάϊο του 1832, δόθηκε εντολή στους δύο αρχιτέκτονες (Κλεάνθη και Σάουμπερτ)να μελετήσουν το σχέδιο για την Νέα Αθήνα έχοντες υπόψη την δόξα και το κάλλος των Αρχαίων. Ο Κλέντσε έκρινε υπερβολική την έκταση του σχεδίου Το χειρότερο από όλα ήταν ο διωγμός που ξεκίνησε εναντίον των βυζαντινών μνημείων. Ενεκρίθει το σχέδιο των προτάσεων του Κλέντσε τον Σεπτέμβριο του 1834. Η Αθήνα γίνεται πρωτεύουσα.

2/ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ / ΧΡΟΝΟΓΡΑΜΜΗ Η πλατεία Όθωνος μετονομάζεται σε πλατεία Ομονοίας Λόγω του εορτασμού της συμφιλίωσης των δύο αντικρουόμενων πολιτικών παρατάξεων [Πεδινών και Ορεινών] που πραγματοποιήθηκε εκεί. 1862 Απελευθέρωση της Αθήνας. Εκκένωση από τα γερμανικά στρατεύματα Επίσημη λήψη της κατοχικής περιόδου. 1944 1843 1922 Ο Όθωνας αναγκάζεται να παραχωρήσει το Σύνταγμα λόγω της επανάστασης της 3 ης Σεπτεμβρίου. Δίνεται το όνομα Πλατεία Συντάγματος. Άφιξη των προσφύγων στην Ελλάδα. Χιλιάδες πρόσφυγες άρχισαν να καταφθάνουν καθημερινά με πλοία στο λιμάνι του Πειραιά. Το φθινόπωρο του 1922 όλοι οι δημόσιοι χώροι της Αθήνας και του Πειραιά είχαν «καταληφθεί» από πρόσφυγες. Κεντρικές πλατείες και δρόμοι, δημόσιες υπηρεσίες, θέατρα, ξενοδοχεία, δημόσια λουτρά, αποθήκες και υπόστεγα «στέγαζαν» χιλιάδες ανθρώπους.

2/ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ / ΧΡΟΝΟΓΡΑΜΜΗ Πεζοδρόμηση της Οδού Ερμού. 1997 1965-70 2000 Ανοικοδόμηση και Αντιπαροχή. Έντονη επέκταση της πρωτεύουσας, μεγάλη ανέγερση πολυκατοικιών. Η πόλη αρχίζει να αποκτά ασφυκτικό χαρακτήρα. Εγκαίνια Αττικού Μετρό. Μια νέα πραγματικότητα στις μετακινήσεις των Αθηναίων.

2/ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ / ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΑΘΗΝΑΣ 1920-75 Στο χρονικό διάστημα των 55 χρόνων [1920-1955] η πόλη των Αθηνών σχεδόν δεκαπλασιάζεται. Η άφιξη των προσφύγων το 1922 λόγω της Μικρασιατικής Καταστροφής έθεσε νέα ζητούμενα στο θέμα της κατοικίας αφού περίπου 1.500.000 άτομα εγκατέλειψαν τις πατρίδες τους και ήρθαν στην Ελλάδα ως πρόσφυγες. Η κοινωνική γεωγραφία της χώρας άλλαξε άμεσα. Η Ελλάδα του 1940 ήταν μια «άλλη χώρα» σε σχέση με αυτή του 1920. Ταυτόχρονα εκείνη την περίοδο η βιομηχανία στην πρωτεύουσα φαίνεται να ακμάζει. Συγκεκριμένα εγκαθίσταται στην Αθήνα το μεγαλύτερο ποσοστό της αναπτυσσόμενης βιομηχανίας: το 1940 της αντιστοιχεί το 57% του συνολικού αριθμού μεταποιητικών καταστημάτων και το 62% των εργατών ενώ ο πληθυσμός της αντιστοιχεί στο 15,3%. Έτσι, στην Αθήνα αυξάνουν οι θέσεις εργασίας και οι προοπτικές άσκησης παραγωγικών ή κερδοσκοπικών δραστηριοτήτων. Η μετανάστευση προς την Αθήνα προβάλλει ως δυνατότητα απασχόλησης και κοινωνικής ανόδου.

2/ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ / ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ 1930-2017

3/ ΜΙΑ ΆΛΛΗ ΜΑΤΙΑ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΤΡΙΓΩΝΟ / ΑΝΤΙΛΗΠΤΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ

3/ ΜΙΑ ΆΛΛΗ ΜΑΤΙΑ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΤΡΙΓΩΝΟ / ΑΝΤΙΛΗΠΤΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ Η γεωμετρία του τριγώνου Ο διπλανός χάρτης αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια κατανόησης των ορίων και την γεωμετρικότητας του Εμπορικού Τριγώνου. Τα γεωμετρικά άκρα αποτελούνται από τις πλατείες Συντάγματος, Ομονοίας και Μοναστηρακίου. Αντιληφθήκαμε κάθε μια από τις πλατείες σαν μια ξεχωριστή γεωμετρική οντότητα. Το σχήμα της Ομόνοιας είναι κυκλικό και σε συνδυασμό με τους δρόμους - ποτάμια που το περιβάλουν γίνεται σκληρό στον επισκέπτη. Το Σύνταγμα είναι ένα ορθογώνιο για εμάς, που σε κάθε ακμή του βρίσκεις καλέσματα για να εισέλθεις στην πλατεία. Το σχήμα της πλατείας Μοναστηρακίου είναι πολυγωνικό, και με πιο απαλά όρια που χάνονται μέσα στο κτισμένο περιβάλλον. Παρόλο που είναι μικρότερη από τις άλλες δύο, θεωρούμε ότι είναι η πιο «πετυχημένη» και με τον όρο αυτό εννοούμε ότι αποτελεί ζωντανό κομμάτι της πόλης και όχι ένα απλό πέρασμα. Τα άκρα αυτά συνδέονται με έξι κύριους άξονες που δημιουργούν δύο τρίγωνα, το εξωτερικό τρίγωνο Αθηνάς Πανεπιστημίου Μητροπόλεως και ένα μικρότερο εσωτερικά Αιόλου Σταδίου Ερμού. Οι εσωτερικοί δρόμοι των τριγώνων αυτών είναι κατά βάση δαιδαλώδεις και δεν ακολουθούν την ίδια λογική χάραξης. Πέρα από αυτά σαν γραμμές απεικονίζουμε επίσης σημαντικούς σε κίνηση δρόμους όπως η Περικλέους, η Κολοκοτρώνη και η Ευρυπίδου ενώ σαν σημεία απεικονίζονται οι άνθρωποι στους δρόμους που Τους «ανήκουν». Στο σημείο αυτό θα θέλαμε επίσης να πούμε πως στην χρήση κάθε πλατείας καθοριστικό ρόλο παίζουν οι σταθμοί Μετρό και το αν ενσωματώνονται σε αυτήν ή την αφήνουν «στην απέξω» όπως στην περίπτωση της Ομόνοιας.

3/ ΜΙΑ ΆΛΛΗ ΜΑΤΙΑ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΤΡΙΓΩΝΟ / ΑΝΤΙΛΗΠΤΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ Ημέρα Νύχτα Τι γίνεται όταν τα μαγαζιά κλείνουν; [ + βίντεο ] Κάτι που μας απασχόλησε ιδιαίτερα είναι η αλλαγή του χαρακτήρα της περιοχής όταν τα μαγαζιά κλείνουν, και κυρίως την νύχτα. Δεν θα ήταν υπερβολή κανείς να πει ότι πρόκειται για άλλο τόπο αφού οι διαφορές στην πυκνότητα αλλά και στην επιλογή χώρων συγκέντρωσης είναι τεράστιες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η Οδός Ερμού, η Οδός Αθηνάς και ακόμα περισσότερο η Βαρβάκειος Αγορά οι οποίες την νύχτα εμφανίζουν το ήσυχο πρόσωπο τους. Η Ερμού πλέον προτιμάται μόνο για ήρεμη βόλτα, ενώ στη Βαρβάκειο Αγορά δεν συναντάς σχεδόν ποτέ άνθρωπο. Ταυτόχρονα η οδός Κολοκοτρώνη, η πλατεία Μοναστηρακίου και η πλατεία Συντάγματος φαίνεται να πρωταγωνιστούν την νύχτα αφού στην πρώτη συγκεντρώνονται τα περισσότερα μαγαζιά διασκέδασης ενώ οι δύο πλατείες λειτουργούν σαν κόμβοι για τις μετακινήσεις των ανθρώπων. Σε αντίθεση η πλατεία Ομονοίας δεν έχει την Ίδια δύναμη την νύχτα, γεγονός που πιστεύουμε ότι οφείλεται στην αντίληψη και στον φόβο που νιώθουν οι άνθρωποι για την περιοχή αυτή. Ο φόβος φαίνεται να είναι οδηγητήριο συναίσθημα την νύχτα, αφού παρατηρήσαμε πως δρόμοι, πιο στενοί, με λιγότερο φως, συνάντησης χρηστών ουσιών και καταφύγια αστέγων δεν προτιμώνται από της πλειονότητα.

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΦΥΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ / ΑΤΟΜΑ ΜΕΙΩΜΕΝΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕΙΩΜΕΝΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕΙΩΜΕΝΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Εμπόδια και Παραβίαση της «κίτρινης» διαδρομής

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕΙΩΜΕΝΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΧΑΡΤΩΝ / ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΤΗΡΙΩΝ Κατάσταση Κτηρίων Στον διπλανό χάρτη παρουσιάζεται αχνά η κατάσταση των κτισμάτων της περιοχής που στην πλειοψηφία είναι μέτρια προς καλή. Αυτό είναι λογικό αφού η περιοχή του Εμπορικού Τριγώνου είναι μια «ζωντανή» περιοχή, με καθημερινή λειτουργία. Ταυτόχρονα η παρουσία ερειπίων [κόκκινες βούλες] Είναι ιδιαίτερα αισθητή γεγονός που δικαιολογείται από την οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα η χώρα, και την αδυναμία του Κράτους να αξιοποιήσει κτήρια αρχιτεκτονικής αξίας αλλά κακής κατάστασης. Το δίκτυο σύνδεσης τους αναλύεται στην επόμενη διαφάνεια. Ενδιαφέρον ακόμη παρουσιάζει το γεγονός ότι σχεδόν όλα τα κτίσματα κατά μήκος εμπορικών δρόμων όπως η Ερμού ή η αρχή της Σταδίου, καθώς και τα κτήρια γύρω από το Σύνταγμα βρίσκονται σε καλή Κατάσταση δημιουργώντας την αντίστοιχη «βιτρίνα». ΕΡΕΙΠΙΟ

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΧΑΡΤΩΝ / ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ ΙΣΟΓΕΙΟ ΟΡΟΦΟΙ Χρήσεις γης Το μεγαλύτερο μέρος του Εμπορικού Τριγώνου αποτελείται από καταστήματα υπερτοπικού αλλά και τοπικού εμπορίου, βιοτεχνίες, εργαστήρια και χώρους αναψυχής. Το εμπόριο και οι βιοτεχνίες υπήρχαν «πάντα» στο τρίγωνο, αφού εκεί ξεκίνησε και η πρώτη αγορά της Αθήνας. Ακόμη και σήμερα άνθρωποι από όλη την Αττική έρχονται στο Ε.Τ για την αγορά συγκεκριμένων προϊόντων όπως υφάσματα. Τα πρώτα καφενεία σιγά σιγά έδωσαν πάτημα για να ανοίξουν και άλλα ενώ η προνομιακή γεωγραφική θέση του τριγώνου ήταν ένας ακόμα λόγος για την δημιουργία κι 'άλλων χώρων αναψυχής, τουριστικών ή μη. Παρατηρούμε πως δεν υπάρχον κτήρια υπό ανέγερση ενώ τα κτήρια χωρίς χρήση δεν παίρνουν απαρατήρητα. Τόσο οι οικονομικές συνθήκες όσο και η ήδη υπάρχουσα πυκνή δόμηση του κέντρου ευθύνονται για αυτό. Τέλος, ενδιαφέρον παρουσιάζει η αλλαγή στην χρήση από το ισόγειο στους ορόφους η οποία συναντάται σχεδόν παντού. Το ισόγειο δίνεται σχεδόν πάντα για τις κύριες εμπορικές χρήσεις, για πιο άμεση σχέση με τον άνθρωπο-πελάτη ενώ στους ορόφους βρίσκουμε πιο συχνά γραφεία, εργαστήρια, και κάποιες φορές και κατοικίες.

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΧΑΡΤΩΝ / Η ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΟ Ε.Τ. Η κατοικία στο Ε.Τ. Κάτι που μας κέντρισε το ενδιαφέρον είναι η έλλειψη κατοικίας στην περιοχή του Ε.Τ. Σημειώνοντας πάνω στον χάρτη χρήσεων ορόφου, [ στου ισόγειου δεν υπάρχουν πάνω από 4 καταγεγραμμένες κατοικίες] παρατηρήσαμε πως όντως ο αριθμός τους είναι πολύ μικρός, αν σκεφτούμε κιόλας πως μια κουκίδα μπορεί να ανταποκρίνεται μόνο σε 1-2 κατοικίες. Το 1985 οι κάτοικοι του Ε.Τ ήταν μόλις 120 ενώ το 2007 μόνο 170. Αξίζει να σημειωθεί πως την ίδια περίοδο στο Τρίγωνο εργάζονταν 150.000 άτομα. Συνειδητοποιούμε λοιπόν πως η κατοικίας δεν ήταν ποτέ κομμάτι του Τριγώνου και πως Παρ 'όλους τους προγραμματισμούς του κράτους δεν κατάφερε να γίνει. Τέλος, όπως διαπιστώσαμε από τα διαγράμματα κίνησης ημέρας νύχτας όταν τα μαγαζιά κλείνουν, ο τόπος ερημώνει. Η παρουσία της κατοικίας στο Τρίγωνο θα άλλαζε την πραγματικότητα αυτή. Κρίνουμε λοιπόν ότι Είναι απαραίτητη για τη αναζωογόνηση της περιοχής.

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΧΑΡΤΩΝ / ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ ΜΙΑ ΙΔΕΑ Έπαναχρήσεις γης Μια ιδέα Στον διπλανό χάρτη παρουσιάζονται τα ερείπια και τα κτήρια που βρίσκονται σε κακή κατάσταση στην περιοχή. Συνδυαστικά με τους χάρτες χρήσεων ισογείου και ορόφων συμπεραίνουμε πως τα περισσότερα από αυτά πρόκειται όντως για κτήρια χωρίς χρήση. Αναρωτηθήκαμε λοιπόν με τι λειτουργίες θα μπορούσαν να γεμίσουν αυτά τα κτήρια και τι θα σήμαινε αυτό για τον κοινωνικό ιστό. Λειτουργίες όπως κινηματογράφος, θέατρο, καλλιτεχνικά εργαστήρια ανοιχτά προς το κοινό λείπουν από την περιοχή του Τριγώνου. Χώροι διαβάσματος, συζητήσης και συνδιαλλαγής χωρίς εμπορικό χαρακτήρα απουσιάζουν επίσης. Ταυτόχρονα η ανάγκη για χώρους αλληλεγγύης στις μέρες μας είναι μεγάλη. Ένα τέτοιο δίκτυο δημόσιων χώρων θα έδινε αναπνοή στον ασφυκτικό ρυθμό του κέντρου περιορίζοντας την κρίση σε οικονομική και όχι ηθική. Ερείπια Κακή κατάσταση

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΧΑΡΤΩΝ / ΚΤΗΡΙΑ ΣΕ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΧΑΡΤΩΝ / Αριθμός ορόφων Κλίμακα Περπατώντας στην πόλη, κινούμαστε ανάμεσα σε κτήρια. Αυτά, με τις διαστάσεις και τους όγκους τους υλοποιούν τα κενά και τα πλήρη, μας κρύβουν πράγματα ή μας αφήνουν να τα δούμε, διαμορφώνουν τις διαδρομές στις οποίες κινούμαστε, το δημόσιο χώρο και καθορίζουν την ποιότητα και την ποσότητα φωτός που φτάνει σε μας. Είναι λοιπόν χρήσιμη μια μελέτη των υψών των κτηρίων προκειμένου να προσδιοριστούν κάποια από τα παραπάνω. Στο εμπορικό τρίγωνο η κατανομή των υψών δε φαίνεται να έχει γίνει με κάποια συγκεκριμένη λογική. Απ ότι παρατηρούμε η μεγάλη πλειοψηφία των κτηρίων αποτελούνται από τέσσερεις και πάνω ορόφους, αμέσως μικρότερα σε αριθμό είναι τα τριώροφα κτήρια, τα διώροφα και τέλος τα ισόγεια κτήρια είναι ελάχιστα. Αν λάβουμε υπ όψη και τα, σε γενικές γραμμές, μικρά πλάτη δρόμων καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για ένα κομμάτι της Αθήνας με αυξημένη και πυκνή δόμηση. Κατά κύριο λόγο τα πιο ογκώδη κτήρια βρίσκονται γύρω από τις πλατείες Ομονοίας, Συντάγματος, Κοτζιά και Κλαθμώνος, πάνω στην οδό Σταδίου και στο πρώτο τμήμα - ξεκινώντας από την Ομόνοια - των οδών Αιόλου και Αθηνάς. Οι διαστάσεις των δρόμων και η τοποθέτηση τους είναι τέτοια που το μέγεθος τους δε φαίνεται δυσανάλογο του χώρου και δε μας ξενίζει. Αυτά τα κτήρια είναι ως επί το πλείστών τράπεζες, πολυκαταστήματα ή σπανιότερα ξενοδοχεία. Όταν όμως τα ίδια ύψη υπάρχουν σε δρόμους όπως οι Ρόμβης και Λέκκα αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο δημόσιος χώρος να είναι κάπως σκοτεινός και ασφυκτικός. Συχνό είναι το φαινόμενο επίσης χαμηλά κτίσματα να είναι σφηνωμένα ανάμεσα σε άλλα πολύ ψηλότερα. Τα χαμηλότερα είναι τις περισσότερες φορές προγενέστερα, ίσως νεοκλασικά. Ευτυχώς πλησιάζοντας προς την πλατεία Μοναστηρακίου και συνεπώς προς την Ακρόπολη τα ύψη είναι πιο χαμηλά με αποτέλεσμα να φαίνεται ο λόφος και κάποια νεοκλασικά της Πλάκας. Κάποια γενικότερα συμπεράσματα που μπορούμε να βγάλουμε από το χάρτη των υψών είναι: 1.τα ύψη είναι τέτοια που το βλέμμα βρίσκει δύσκολα διέξοδο όταν ο περιπατητής δε είναι σε πλάτωμα, δεν μπορεί εύκολα να έχει θέες και να προσανατολιστεί με το βλέμμα αν δεν βρίσκεται σε κάποιον από τους μεγάλους άξονες 2.ο δημόσιος χώρος σε πολλές περιπτώσεις είναι σκιασμένος από τα κτήρια και ο ήλιος δε φτάνει μέχρι τον δρόμο 3.τα παλιότερα κτήρια είναι τα χαμηλότερα και τα μεταγενέστερα υψώνονται επιβλητικά δίπλα τους 4.πολλές φορές το ύψος των κτηρίων δεν είναι ανάλογο του πλάτους τους ΑΡΙΘΜΟΣ ΟΡΟΦΩΝ ΚΛΙΜΑΚΑ

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΑΠΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΧΑΡΤΩΝ / ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΠΑΛΙΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΠΑΛΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΠΑΛΑΙΟΤΗΤΑ Υπάρχει μια ποικιλομορφία όσον αφορά τους τρόπους κατασκευής που μαρτυρά και τις εποχές τις οποίες έχει διανύσει η περιοχή. Η συντριπτική πλειοψηφία των κτηρίων είναι κατασκευασμένα από οπλισμένο σκυρόδεμα. Δεν συγκεντρώνονται σε κάποια συγκεκριμένη περιοχή αλλά απλώνονται σ' όλη την έκταση του τριγώνου. Τα περισσότερα από αυτά χρονολογούνται από το 1950 μέχρι το 1985 και είναι κτήρια τις αντιπαροχής. Αρκετά χρονολογούνται μεταξύ 1920 και 1950 και είναι προϊόντα του μοντερνισμού. Πολύ λιγότερα είναι τα σχετικά σύγχρονα μας κτήρια από το 1985 και έπειτα. Το δεύτερο πιο συχνό είδος κατασκευής είναι τα λιθόκτιστα ή πλινθόκτιστα, απ' τα οποία τα περισσότερα βρίσκονται σε καλή κατάσταση. Πολλά είναι συγκεντρωμένα γύρω από τις οδούς Σταδίου, Αιόλου, Καραγιώργη Σερβίας και Κολοκοτρώνη, καθώς και στην περιοχή κοντά στην πλατεία Μοναστηρακίου. Τα περισσότερα από αυτά χτίστηκαν πριν το 1920 και είναι νεοκλασικά. Λογικά παλιότερα ήταν κατοικίες. Υπάρχουν και αρκετές σύμμεικτες κατασκευές, τον οποίων το δομικό υλικό μπορεί να αλλάζει από όροφο σε όροφο ή να έχουν γίνει προσθήκες στον υπάρχοντα σκελετό. Πολύ λιγότερα, έως ανύπαρκτα, είναι τα κτίσματα από μέταλλο ή ξύλο. Αυτά χρονολογούνται κυρίως από 1950 έως 1985.

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΟΙ ΠΛΑΤΕΙΕΣ

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΕΣ ΤΟΜΕΣ ΔΡΟΜΩΝ Θα συγκρίνουμε δύο χαρακτηριστικούς δρόμους τον Ε.Τ, την Οδό Κολοκοτρώνη και την Οδό Αθηνάς ως προς τα παρακάτω χαρακτηριστικά. Οδός Κολοκοτρώνη - Πλάτος πεζοδρομίου: 1 μέτρο - Πλάτος δρόμου: 3,2 μέτρα - Ύψη κτηρίων: 10 έως 25 μέτρα - Φύτευση: αραιή - Παρουσία ανθρώπων: έντονη - Παρουσία οχημάτων: μέτρια - Παράνομη στάθμευση: έντονή - Στοές: Πολλές - Άμεση ακτινοβολία: ελάχιστη - Ασφυκτικό κλίμα: πολύ έντονο - Ταχύτητα κίνησης ανθρώπων: μέτρια - Εμπόδια από μαγαζιά: λίγα - Σφαιρική αντίληψη του χώρου: καθόλου - Προσανατολισμός: όχι

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΕΣ ΤΟΜΕΣ ΔΡΟΜΩΝ Οδός Αθηνάς - Πλάτος πεζοδρομίου: 5 μέτρα - Πλάτος δρόμου: 9 μέτρα - Ύψη κτηρίων: 10 έως 30 μέτρα - Φύτευση: πυκνή - Παρουσία ανθρώπων: έντονη - Παρουσία οχημάτων: έντονη - Παράνομη στάθμευση: έντονη - Στοές: Πολλές - Άμεση ακτινοβολία: μέτρια - Ασφυκτικό κλίμα: μέτριο - Ταχύτητα κίνησης ανθρώπων: μεγάλη - Εμπόδια από μαγαζιά: πολλά - Σφαιρική αντίληψη του χώρου: μέτρια-καλή - Προσανατολισμός: ναι λόγω φυγής στην Ακρόπολη

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ / GRAFFITI

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ / ΑΦΙΣΕΣ

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ / ΜΟΥΣΙΚΗ - PERFORMANCE

4/ ΤΟ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΤΟΥ ΤΩΡΑ / ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΙ ΑΠΌ ΤΟΥ ΧΑΡΤΕΣ ΤΗΣ ΧΑΡΤΟΘΗΚΗΣ ΤΟΥ ΕΚΚΕ

5/ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την παραπάνω διερεύνηση αφορούν τα δυνατά και τα αδύναμα σημεία της περιοχής. Ως πρώτο πλεονέκτημα του τριγώνου αναφέρουμε την τοποθεσία του. Είναι εύκολα προσβάσιμο από τις περισσότερες περιοχές της Αθήνας λόγω τις επικοινωνίας με τους σταθμούς του μετρό και πολλές γραμμές λεωφορείων. Δεύτερο και εξίσου σημαντικό είναι η μεγάλη ποικιλία που χαρακτηρίζει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες του. Τα καταστήματα υπερτοπικού εμπορίου είναι πολυάριθμα και απ όλη την Αθήνα συρρέουν άνθρωποι για να αγοράσουν από ρούχα, μέχρι υφάσματα και πόμολα. Σ αυτό βοηθάει και το γεγονός ότι υπάρχουν πιάτσες (Ευρυπίδου μπαχαρικά/αλλαντικά, Πραξιτέλους φωτιστικά, Καλαμιώτου υφάσματα, Βίσης χρωματοπωλεία/είδη καγκελαρίας).όλα είναι σε μικρές αποστάσεις μεταξύ τους και εύκολα προσβάσιμα. Δεν είναι όμως μόνο τα καταστήματα ο λόγος για να έρθει κάποιος στο τρίγωνο. Η αναψυχή είναι ένα πολύ βασικό στοιχείο του χαρακτήρα του που δίνει ζωή σε όλη την περιοχή και καθ όλη τη διάρκεια της μέρας. Επιπλέον, μεγάλο μέρος του εσωτερικού του είναι πεζοδρομημένο πράγμα που διευκολύνει την κυκλοφορία των πεζών αλλά και την πραγματοποίηση διαφόρων δραστηριοτήτων. Ακόμα ένα θετικό της πεζοδρόμησης είναι η απουσία οχημάτων από πολλούς δρόμους και συνεπώς την ανακούφιση της ατμόσφαιρας που είναι γενικά ασφυκτική. Μια πολύ ενδιαφέρουσα και γοητευτική πλευρά της περιοχής είναι η χρονική διαστρωμάτωση. Περπατώντας κάποιος μπορεί να διακρίνει δείγματα αρχιτεκτονικής από την αρχαιότητα, το βυζάντιο, το μοντέρνο κίνημα αλλά και τα ενδιάμεσα στάδια. Ακόμη, το εμπορικό τρίγωνο είναι πολυπολιτισμικό και αφομοιώνει διαφορετικές κουλτούρες και πολιτισμούς (χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο χάρτης των γεύσεων). Έχει επίσης εν μέρει πολιτιστική ζωή (π.χ. Μπάγκειον στην Ομόνοια) και κάποια δείγματα τέχνης. Τα προβλήματα του τριγώνου αφορούν κυρίως το δημόσιο χώρο και κάποια κοινωνικά φαινόμενα. Ο δημόσιος χώρος έχει πολλές ελλείψεις τόσο στον εξοπλισμό ( π.χ έλλειψη στάσεων για τους πεζούς, λίγοι κάδοι απορριμάτων) όσο και στον σχεδιασμό ( λίγα πλατώματα και χώροι πράσινου, στενά πεζοδρόμια, ελλειπείς υποδομές για ΑΜΕΑ και ανύπαρκτες για ποδήλατα, δεν υπάρχουν παιδικές χαρές και πολλές πλατείες δεν φιλοξενούν εύκολα ζωή). Επίσης καταπατάται συστηματικά άπό τα Ι.Χ. αλλά και από τα τραπεζοκαθίσματα που βγάζουν σ αυτόν οι χώροι εστίασης. Επιπλέον γενικά έχει γίνει κακή συντήρηση του δημόσιου εξοπλισμού και πολλών κτισμάτων με αποτέλεσμα σε πολλά σημεία η εικόνα να είναι από αδιάφορη έως δυσάρεστη. Ένα πρόβλημα της περιοχής, είναι ότι σε κάποιες περιοχές υπάρχει ερήμωση, ιδιαίτερα μετά το κλείσιμο των καταστημάτων, και όσον αφορά τις χρήσεις γης το εμπόριο και η αναψυχή έχουν επικρατήσει δραματικά στην κουλτούρα και τον πολιτισμό. Στην ερήμωση κάποιων περιοχών συμβάλλει και η έλλειψη κατοικίας. Λόγω κρίσης πολλά καταστήματα έχουν κλείσει και δεν έχουν επαναχρησιμοποιηθέι. Τέλος, όσον αφορά τα κοινωνικά υπάρχουν αρκετοί άστεγοι τόσο σε εμφανή σημεία (Αθηνάς) όσο και σε πιο αθέατα, και επαίτες. Δεν υπάρχει γι αυτούς κάποια πρόβλεψη ή καταφύγιο. Το Εμπορικό Τρίγωνο είναι μια ιδιαίτερη περιοχή. Κρύβει μεγάλη ιστορία πίσω του,αποτελώντας τον πυρήνα ανάπτυξης της πόλης των Αθηνών. Είναι γεμάτο με μορφολογικές αντιθέσεις.οι οποίες φέρουν μέσα τους την ζωή που έχει περάσει από εκεί δημιουργώντας περίεργες εικόνες προς τον περπατητή. Αρκετή από την ομορφιά του κρύβεται μέσα σε αυτές τις αντιθέσεις οι οποίες όμως δεν πρέπει να αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα στην ανάπτυξη του. Με το τέλος αυτής της εργασίας θα λέγαμε ότι πολλά ερωτήματα λύθηκαν, περισσότερα όμως είναι αυτά που γεννήθηκαν.

6/ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΤΑ ΕΠΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ Ν.ΚΑΡΥΔΗΣ - ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ, ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Δ.ΚΑΡΥΔΗΣ Ν.ΜΠΕΛΑΒΙΛΑΣ Μ.ΜΑΡΚΟΥ Ε.ΚΛΑΜΠΑΤΣΕΑ - ΑΙ ΑΘΗΝΑΙ, ΜΠΙΡΗΣ Η.ΚΩΣΤΑΣ - ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΤΡΙΓΩΝΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ, ΑΝΝΑ-ΑΝΘΗ ΓΚΟΥΝΤΡΑ