Σεξ και Σχέσεις: Ασκήσεις

Σχετικά έγγραφα
Αλλαγές Κατά τη Διάρκεια της Εγκυμοσύνης

Μάθετε στο παιδί σας τον Κανόνα των Εσωρούχων.

Το φυλλάδιο αναφέρεται σε προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζεις στο χώρο του σχολείου και προτείνει λύσεις που μπορούν να σε βοηθήσουν...

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ

Έρευνα: Γνώσεις και στάσεις των μαθητών/τριών του Λυκείου Αγίου Γεωργίου Λακατάμειας σχετικά με την σεξουαλική και αναπαραγωγική τους υγεία.

Συμπτώματα συνεξάρτησης

Δειγματοληψία Χοριακών Λαχνών (CVS) ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ. Μονάδα Πρόληψης Μεσογειακής Αναιμίας και άλλων Αιμοσφαιρινοπαθειών

Συναισθήματα και η Διαχείρισή τους

ΑΜΝΙΟΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ. Μονάδα Πρόληψης Μεσογειακής Αναιμίας και άλλων Αιμοσφαιρινοπαθειών

Χάρτινη αγκαλιά. Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου, Β Γυμνασίου

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ - ΧΛΑΜΥΔΙΑ - ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑ - ΕΡΠΗΣ - ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ - ΣΥΦΙΛΗ - HIV - ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ

1. Άδειας Ασκήσεως του Επαγγέλματος του Ψυχολόγου.

ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ. Ποιός είναι ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπιστεί;

Εντυπώσεις σεμιναρίου Σεξουαλικότητα & Εφηβεία

Εφηβεία και Πρότυπα. 2)Τη στάση του απέναντι στους άλλους, ενήλικες και συνομηλίκους

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ ΣΤΟ 46 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΩΝ.

Εντυπώσεις μαθητών σεμιναρίου Σώμα - Συναίσθημα - Νούς

Μανώλης Ισχάκης - Πνευματικά δικαιώματα - για περισσότερη εκπαίδευση

ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ

Πολλοί άνθρωποι θεωρούν λανθασμένα ότι δεν είναι «ψυχικά δυνατοί». Άλλοι μπορεί να φοβούνται μήπως δεν «φανούν» ψυχικά δυνατοί στο περιβάλλον τους.

Μέσα κοινωνικής δικτύωσης και κοινοποίηση περιεχομένου

ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ:«ΠΩ,ΠΩ, ΠΟΣΟ ΜΕΓΑΛΩΣΕΣ!!!!»

Οι γνώμες είναι πολλές

ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ

Ο καρκίνος του τραχήλου χης μήτρας είναι ο δεύτερος σε συχνότητα καρκίνος στον γυναικείο πληθυσμό κάτω των 45 ετών.

«τι συμβαίνει στην εφηβεία;»

Σχολικό πλαίσιο Οικογένεια με αυτιστικό παιδί Δώρα Παπαγεωργίου Κλινική Ψυχολόγος

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗΣ

«τι συμβαίνει στην εφηβεία;»

Ποια είναι τα είδη της κατάθλιψης;

Περιεχόμενα. Πρόλογος Εισαγωγή Ευχαριστίες Το ξεκίνημα μιας σχέσης Βήμα πρώτο: Τι χρειάζομαι, τι επιθυμώ, πώς αντιδρώ;...

Χάρτινη Αγκαλιά Συγγραφέας: Ιφιγένεια Μαστρογιάννη

Σχέδιο Μαθήματος: Κοινωνικές και Επικοινωνιακές Δεξιότητες για Ανάπτυξη Αυτοπεποίθησης και Τεχνικών Επίλυσης Διαφορών

Όλοι καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε διάφορα συναισθήματα και διαθέσεις. Ορισμένες φορές νιώθουμε ευτυχισμένοι και ενθουσιασμένοι.

Τι είναι ο HPV; Μετάδοση Η μετάδοση του HPV μπορεί να γίνει με τους παρακάτω τρόπους:

Τί συμβαίνει στην εφηβεία;

Γιάννης Θεοδωράκης (2010). ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ

«Μιλώντας με τα παιδιά μας για όλα»: 2η βιβλιοπαρουσίαση στο «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει»

ΕΜΠΟΡΙΑ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗ = ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Η Επιθετικότητα στα Παιδιά που Έχουν Βιώσει Τραύμα. Victoria Condon and Panos Vostanis Μετάφραση: Ματίνα Παπαγεωργίου

«Νοτιοανατολικό Δίχτυ Προστασίας: Πρόληψη της εμπορίας παιδιών και προστασία ασυνόδευτων ανηλίκων στα ελληνοτουρκικά σύνορα»

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΕΣ/ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ/ΜΕΝΤΟΡΕΣ: Συναισθηματικές δεξιότητες

Βιολογική εξήγηση των δυσκολιών στην ανθρώπινη επικοινωνία - Νικόλαος Γ. Βακόνδιος - Ψυχολόγ

Ενδοσχολική βία (bullying)

«Οικογένεια σε Κρίση Διαχείριση της Απώλειας». Δρ. Μάγια Αλιβιζάτου Ψυχολόγος / Διασχολική Συντονίστρια Ψυχοπαιδαγωγικών Τμημάτων Κολλεγίου Αθηνών

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ. Όλα όσα θέλετε να ξέρετε αν κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο είναι ασθενής

«Tα 14 Πράγματα που Κάνουν οι Καταπληκτικοί Γονείς», από την ψυχολόγο-συγγραφέα Dr. Λίζα Βάρβογλη!

Ελληνικό Ερωτηματολόγιο Στάσεων προς τη Σεξουαλικότητα

Οδηγός διαφοροποίησης για την πρωτοβάθµια

DEPAKINE/DEPAKINE CHRONO/DEPAKINE CHRONOSPHERE (ΒΑΛΠΡΟΪΚΟ)

Παρακάτω, έχετε μια λίστα με ερωτήσεις για κάθε θέμα, οι οποίες θα σας βοηθήσουν.

Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας. Αξιολόγηση Ικανοτήτων

Η. Διαδικασία διαμεσολάβησης

ΜΙΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΑ ΠΟΡΤΑ ΑΝΟΙΓΕΙ

«τι συμβαίνει στην εφηβεία;»

"Να είσαι ΕΣΥ! Όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι πιασμένοι." Oscar Wilde

ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΟΥΝΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ

Πρόληψη και Προστασία Παιδιών από την Σεξουαλική Κακοποίηση

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΩ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΟΥ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΙ ΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ;

Λαµβάνοντας τη διάγνωση: συναισθήµατα και αντιδράσεις

Γράφει: Ευάγγελος Γκικόντες, Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος

«Γκρρρ,» αναφωνεί η Ζέτα «δεν το πιστεύω ότι οι άνθρωποι μπορούν να συμπεριφέρονται έτσι μεταξύ τους!»

Sexual Communication. ΕΥΗ ΚΥΡΝΑ, PhD

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ

Άνοια στην Τρίτη ηλικία:

Οι γυναίκες μπορεί να περάσουν ώρες ή ακόμα και μέρες χωρίς να έχουν οποιαδήποτε σεξουαλική σκέψη

02/06/15. Όταν αισθανθούμε ότι κάτι μας απειλεί ο οργανισμός μας ετοιμάζεται για το σύνδρομο Fight or Flight, δηλαδή παλεύω ή φεύγω.

Άλλο κονδυλώματα κι άλλο HPV;

ειγµατοληψία Χοριακών Λαχνών (CVS)

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Η οικονομική κρίση & η σεξουαλική υγεία των νέων

2ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΟΜΑΔΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ

Από τη μεγάλη γκάμα των δεξιοτήτων ζωής που μπορεί κανείς να αναπτύξει παρακάτω παρουσιάζονται τρεις βασικοί άξονες.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ

Γενικό Λύκειο Ζεφυρίου Τμήματα : Α1 Α2

Ενότητα εκπαίδευσης και κατάρτισης για τις δεξιότητες ηγεσίας

20 Θετικοί γονείς Ευτυχισμένα παιδιά

Οι Επιπτώσεις του Τραύματος στην Ανάπτυξη του Παιδιού

Ποιοι είναι κίνδυνοι που μπορεί να αντιμετωπίσει κάποιος από τη συχνή χρήση του υπολογιστή;

Πώς να μάθετε το παιδί, να προστατεύει τον εαυτό του!

Αντιμετώπιση και διαχείριση άγχους για τα παιδιά

Πως μπορώ να υποστηρίξω τον άνθρωπό μου. να αντιμετωπίσει το λέμφωμα;

Πρόλογος. Καλή τύχη! Carl-Johan Forssén Ehrlin

Ας μιλήσουμε για τις σχέσεις μας

Η ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ ΓΙΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Μανώλης Ισχάκης. Μανώλης Ισχάκης. WYS NLP Life Coaching. Ζήσε με Πάθος! Σελίδα 1

ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β. Ερώτηση 1 α

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΟΣ ΧΡΗΣΙΜΟΥ ΕΡΓΑΛΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΣΥΝΔΙΑΛΛΑΓΕΣ

ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΗΘΙΚΗΣ (αποσπάσματα από το βιβλίο του Έριχ Φρομ «η τέχνη της αγάπης», Εκδόσεις Μπουκουμάνη).

Γεωργία Ζαβράκα, MSc. Ψυχολόγος Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια

Ο εαυτός και η διαμόρφωση της ταυτότητας στην εφηβεία. Δειγματική Διδασκαλία στο μάθημα της Οικιακής Οικονομίας

Ποιο άτομο θεωρείται παιδί;

Η ενίσχυση της αυτο-εκτίμησης και της αυτοπεποίθησης. Κιζιρίδου Γεωργία, Εξελικτική Σχολική Ψυχολόγος, MSc, Α.Π.Θ.,

Κατανοώντας τη Σχέση Στόματος & Σώματος

Για να μπορέσουν να κατανοήσουν πλήρως τη νέα κατάσταση και να αποδεχτούν πως είναι οριστική, θα χρειαστεί να περάσουν αρκετοί μήνες.

Κάπνισμα; Όχι, Εμείς!

Transcript:

: Ασκήσεις Στόχος: Να διεξαχθεί μία συνεδρία καθοδηγούμενη από μια γυναίκα, φορέα του ιού HIV με θέμα για γυναίκες που είναι φορείς του ιού HIV. Αποτελέσματα εκμάθησης: Στο τέλος της συνεδρίας, κάθε μία από εμάς θα έχει ενισχύσει τις γνώσεις και την κατανόησή της αναφορικά με τα εξής: Διατήρηση υγιούς και φυσιολογικής σεξουαλικής ζωής, που θα περιέχει σεξ και απόλαυση. Συζήτηση για ασφαλέστερο σεξ, χρήση ανδρικών και γυναικείων προφυλακτικών, σεξ χωρίς διείσδυση και αποκάλυψη στους σεξουαλικούς συντρόφους. Δημιουργία ενός υποστηρικτικού δικτύου φίλων με θετική στάση. Αποκάλυψη στα παιδιά ότι είμαστε/ είναι φορείς του ιού HIV. Δημιουργία οικογένειας - δυναμικές της οικογένειας, πολυμελείς οικογένειες κ.ο.κ. Σχέσεις μεικτής κατάστασης και τα σωματικά, ψυχολογικά στοιχεία και οι δυναμικές εξουσίας που εμπεριέχονται σε αυτές. Εκμάθηση του πώς ως οροθετικές γυναίκες μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα συναισθήματα απομόνωσης, μοναξιάς, έλλειψης αυτοπεποίθησης, έλλειψης ελκυστικότητας και ενοχής. Εκμάθηση του πώς να έχουμε οικειότητα και φυσική επαφή με άλλους ανθρώπους μέσω του μασάζ και των θεραπειών αφής. Οδηγός διεξαγωγής: Άσκηση 1: Ας μιλήσουμε για το σεξ! Στόχοι: Να ενθαρρυνθούν οι συμμετέχουσες να αισθανθούν άνετα να συζητήσουν για το σεξ και την απόλαυση με τρίτους. Να αποκτήσουν οι συμμετέχουσες περισσότερες γνώσεις για τη γενική σεξουαλική υγεία και την ευεξία. Να κατανοήσουν οι συμμετέχουσες περισσότερα για το μη διεισδυτικό σεξ και τους συναφείς κινδύνους. Σημειώσεις Συντονίστριας: Για να ξεκινήσετε τη συνεδρία, αναγνωρίστε ότι η εμπειρία μας όσον αφορά στο σεξ συχνά επηρεάζεται από τις αξίες και τις αντιλήψεις που μας πέρασαν κατά την παιδική μας ηλικία. Ως ενήλικες, έχουμε τη δύναμη και την επιλογή να το αλλάξουμε αυτό. Είναι σημαντικό να αναγνωριστεί ότι μπορεί να είναι δύσκολο για ορισμένες συμμετέχουσες να συζητούν ανοιχτά για το σεξ ανάλογα με την κουλτούρα και την ανατροφή που έχουν. Επίσης, μπορεί να είναι - 1 Αυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη συμβουλή ιατρού ή άλλου αρμόδιου επαγγελματία υγείας. Την ευθύνη της ενημέρωσης φέρει η εταιρεία ΜΠΡΙΣΤΟΛ-ΜΑΓΙΕΡΣ ΣΚΟΥΙΜΠ Α.Ε. Υπεύθυνος του περιεχομένου: Μιλτιάδης Ζήσης, Ιατρικός Διευθυντής της ΜΠΡΙΣΤΟΛ-ΜΑΓΙΕΡΣ ΣΚΟΥΙΜΠ Α.Ε. / VIRGR13NP06782-01, 24/7/2013

: Ασκήσεις : Ασκήσεις χρήσιμο να αναγνωρίσουμε ότι πολύ συχνά ως γυναίκες τείνουμε να δίνουμε προτεραιότητα στην απόλαυση του συντρόφου μας αντί για τη δική μας. Ωστόσο, δεν είναι ποτέ αργά να μάθουμε να μιλάμε για τις σωματικές και τις συναισθηματικές μας επιθυμίες και ευελπιστούμε ότι αυτή η συνεδρία θα μας βοηθήσει να το κάνουμε αυτό. Οι συμμετέχουσες μπορούν επίσης να σημειώσουν ανώνυμα τυχόν ερωτήσεις που θεωρούν δύσκολες και να τις τοποθετήσουν σε ένα ειδικό κουτί, ή άλλο δοχείο για αυτό το σκοπό, ώστε να ασχοληθούμε με αυτές πριν το τέλος της συνεδρίας. Χρόνος: Η συνεδρία θα χρειαστεί περίπου 40 λεπτά (20 λεπτά για το Βήμα 1 και 20 λεπτά για το Βήμα 2), ανάλογα με το μέγεθος της ομάδας και τη στάση της. Οι συντονίστριες θα πρέπει να αφιερώσουν χρόνο και για τις δύσκολες ερωτήσεις. Επίσης είναι σημαντικό να υπάρχουν κάποιοι βασικοί κανόνες και να βρεθεί τρόπος να σπάσει ο πάγος ώστε να αισθανθούν ασφαλείς οι συμμετέχουσες. Μορφή: Ομαδική συζήτηση και χάρτες σώματος Απαιτούμενα υλικά: Πίνακες σεμιναρίων, μαρκαδόροι. Τρεις ή τέσσερις πίνακες σεμιναρίων τοποθετημένοι ο ένας δίπλα από τον άλλο με κολλητική ταινία, για να σχεδιαστεί το περίγραμμα του σώματος, ή ένας «χάρτης σώματος» (η ποσότητα μπορεί να διαφέρει ανάλογα με το μέγεθος της ομάδας - προετοιμαστείτε να σχεδιάσετε έναν χάρτη σώματος για κάθε τέσσερις γυναίκες). Προτεινόμενα βήματα: 1. Ανοίξτε τη συζήτηση ρωτώντας: Ποια ήταν τα πρώτα μηνύματα που ακούσαμε σχετικά με το σεξ; Πώς μας έκαναν να νιώσουμε για το σεξ; Τί είδους επίδραση είχαν σε εμάς σχετικά με το προς προσεγγίζουμε το σεξ και την απόλαυση; Οι απαντήσεις μπορεί να ποικίλουν, αλλά μπορεί να περιλαμβάνουν και αρνητικά στοιχεία, όπως τα ακόλουθα: Μην παίζετε με τα αγόρια. Οι άντρες θέλουν μόνο ένα πράγμα. Αν σε αγγίξει ένα αγόρι, μένεις έγκυος. Το σεξ είναι αμαρτία. Το σεξ εκτός γάμου είναι αμαρτία. Για να κλείσουμε αυτό το μέρος της συζήτησης, μπορούμε να ρωτήσουμε τα εξής: Διατηρούμε ακόμα αυτές τις αντιλήψεις; Αν έχουν αλλάξει, πώς έγινε αυτό; Πώς μπορούμε να αναπτύξουμε μία θετική γλώσσα σχετικά με το σεξ και την απόλαυση; Τονίστε ότι δεν υπάρχουν σωστές ή λάθος απαντήσεις και καλέστε όλα τα μέλη της ομάδας να δώσουν διαφορετικές απόψεις. 2. Ανάλογα με το μέγεθος της εκάστοτε ομάδας, μπορείτε να ζητήσετε από διάφορες ομάδες τεσσάρων ατόμων να σχεδιάσουν έναν «χάρτη σώματος» στο μεγάλο χαρτί που δημιουργήθηκε από την ένωση των επιμέρους πινάκων με κολλητική ταινία. Οι ομάδες θα πρέπει να σχεδιάσουν το σχήμα του σώματος μιας συμμετέχουσας. Έπειτα, μία - μία οι συμμετέχουσες θα ονομάσουν και θα αναγνωρίσουν τα μέρη του σώματος που τους δίνουν απόλαυση. Εξηγήστε ότι η απόλαυση είναι κάτι που μπορούμε να πετύχουμε με πολλούς τρόπους, όπως και από μόνες μας! Οπότε, ακόμα και αν δεν έχετε κάποιον σύντροφο και πάλι μπορείτε να βιώσετε την απόλαυση. Ενθαρρύνετε τις συμμετέχουσες, αν μπορούν, να είναι συγκεκριμένες και να προσπαθήσουν να περιγράψουν με λεπτομέρεια τί τους δίνει ευχαρίστηση. Για παράδειγμα: «Μου αρέσει να μου χαϊδεύουν απαλά το στήθος» ή «Απολαμβάνω να με φιλούν ανάμεσα στους μηρούς μου!» Αναγνωρίστε ότι μπορούμε να πούμε όσα θέλουμε, αρκεί να νιώθουμε άνετα. Είναι σημαντικό να μην πιέζετε καμία γυναίκα να βγει από τα όρια στα οποία νιώθει ασφαλής. Το σημαντικό είναι να κάνουν όλες έναν εσωτερικό διάλογο και να αναγνωρίσουν την αλήθεια στους εαυτούς τους. Η άσκηση θα πρέπει να προσεγγίζεται με χιούμορ και δεν πειράζει αν προκληθούν γέλια! Το χιούμορ μπορεί να μας βοηθήσει να χαλαρώσουμε και επομένως να είμαστε πιο πρόθυμες να συνεισφέρουμε. Αναγνωρίστε ότι για κάποιες από εμάς η άσκηση αυτή μπορεί να είναι ενοχλητική και να μας κάνει να νιώσουμε άβολα, αμήχανα ή να ντραπούμε. Υπενθυμίστε στις συμμετέχουσες ότι μπορούν να συμμετάσχουν σύμφωνα με το δικό τους όριο άνεσης. Αυτή η συνεδρία μπορεί να αποτελέσει επίσης μία ευκαιρία να συζητήσετε για το μη διεισδυτικό σεξ. Οι σεξουαλικές δραστηριότητες προς συζήτηση θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τις εξής: Μασάζ Χάδια Αμοιβαίος αυνανισμός Στοματικό σεξ Συζήτηση των σεξουαλικών φαντασιώσεων Χρήση σεξουαλικών βοηθημάτων Χορός Όλα τα παραπάνω μπορεί να αποτελούν ολοκληρωμένες σεξουαλικές δραστηριότητες και είναι σημαντικό να τονιστεί ότι ορισμένες από αυτές μπορεί να εμπεριέχουν κίνδυνο μετάδοσης του ιού HIV. Αν απαιτούνται πληροφορίες για ασφαλέστερο σεξ σχετικά με τα παραπάνω θέματα, μπορείτε να τις βρείτε στην ιστοσελίδα του Aidsmap. (Σημειώστε ότι μπορεί να χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε έναν προσωπικό υπολογιστή για να εξασφαλίσετε την πρόσβαση σε αυτούς τους ιστοχώρους, καθώς πολλές εταιρίες θα έχουν ενεργοποιήσει τη φραγή στην πρόσβαση υλικών με σεξουαλικό περιεχόμενο). Σεξουαλικά βοηθήματα: http://www.aidsmap.com/sex-toys/ page/1323537/ Σεξουαλική μετάδοση από γυναίκα σε γυναίκα: http://www.aidsmap. com/sex-toys/page/1323537/ Στοματικό σεξ: http://www.aidsmap.com/sex-toys/page/1323537/ Αμοιβαίος αυνανισμός: http://www.aidsmap.com/masturbation-andmutual-masturbation/page/1323542/ - 2-3

: Ασκήσεις : Ασκήσεις Πριν κλείσετε τη συνεδρία, ελέγξτε αν οι συμμετέχουσες έχουν τυχόν ερωτήσεις. Επίσης ελέγξτε το κουτί προτάσεων μήπως υπάρχουν ανώνυμες ερωτήσεις ή παρατηρήσεις. Σύνοψη: Για να αναπτύξουμε θετική στάση προς το σώμα μας και για να κάνουμε και να απολαμβάνουμε ευχάριστο και ασφαλές σεξ, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε περισσότερα για το τι μας ευχαριστεί και να το μεταφέρουμε ξεκάθαρα στους άλλους. Επίσης είναι σημαντικό να κάνουμε έρευνα και να έχουμε σωστές πληροφορίες για το μη διεισδυτικό σεξ και για άλλες δραστηριότητες που παρέχουν ευχαρίστηση. Χρησιμοποιήστε το λουλούδι της σεξουαλικότητας που παρουσιάζεται πιο κάτω σε αυτή την ενότητα για την ενίσχυση όλων των διαφορετικών πτυχών της σεξουαλικότητάς μας. Κλείσιμο συνεδρίας: Αυτή η συνεδρία μπορεί να φέρει στην επιφάνεια βαθιά συναισθήματα και θα μπορούσε να προκαλέσει ακόμα και αναστάτωση, ιδιαίτερα για όσες από εμάς δεν έχουμε επί του παρόντος σεξουαλική ή σωματική επαφή με κάποιον και δεν αντλούμε ευχαρίστηση. Για αποφόρτιση των εντάσεων, προτείνετε να κλείσει η συνεδρία με μερικές ασκήσεις: 1. Ζητήστε από τις συμμετέχουσες να γράψουν σε ένα αυτοκόλλητο χαρτάκι σημειώσεων ένα θετικό στοιχείο που θα πάρουν μαζί τους από την συνεδρία και να το γράψουν στον πίνακα διαβάζοντάς το δυνατά. 2. Σχηματίστε έναν κύκλο και βάλτε αισθησιακή/χορευτική μουσική. Προσκαλέστε όλες τις συμμετέχουσες να κινηθούν και να χορέψουν. Ενθαρρύνετε τις συμμετέχουσες να χρησιμοποιήσουν την κίνηση και τον χορό για να εκφράσουν συναισθήματα απόλαυσης και αισθησιασμού. Οι συμμετέχουσες προσκαλούνται να κλείσουν τα μάτια τους και να αφεθούν. Όταν η μουσική κοντεύει να τελειώσει, ενώστε την ομάδα, κρατήστε η μία το χέρι της άλλης και ενθαρρύνετε όλες τις συμμετέχουσες να κάνουν κάτι με το σώμα τους που θα τους βοηθήσει να διατηρήσουν τα θετικά συναισθήματα που αποκόμισαν (να αγκαλιάσουν τον εαυτό τους ή να αγκαλιάσουν άλλες) και να διώξουν όλα τα αρνητικά συναισθήματα (κλωτσώντας, τινάζοντας τα χέρια ή ακόμα και ουρλιάζοντας!). Ευχαριστήστε όλες τις συμμετέχουσες για τη συμβολή τους και θυμίστε τους την ημερομηνία και την ώρα της επόμενης συνάντησης! Άσκηση 2: Απόλαυση και πρόληψη Στόχοι: Να μπορέσουν οι συμμετέχουσες να αισθανθούν άνετα να μιλήσουν / να συζητήσουν για το σεξ και την απόλαυση με τρίτους. Να βελτιωθούν οι ικανότητες των συμμετεχουσών αναφορικά με την χρήση και τη συζήτηση για την χρήση των γυναικείων και των ανδρικών προφυλακτικών. Σημειώσεις Συντονίστριας: Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι ενώ για ορισμένες από εμάς είναι εύκολο να συζητήσουμε ανοιχτά για το σεξ, για κάποιες άλλες αυτό μπορεί να είναι δύσκολο, ανάλογα με την κουλτούρα μας, την ανατροφή μας, κ.ο.κ. Αυτό μπορεί να επηρεάσει την ικανότητά μας να συζητήσουμε για ασφαλέστερο σεξ και να είμαστε κατηγορηματικές με τους συντρόφους μας σχετικά με το σεξ που θέλουμε και απολαμβάνουμε. Ενημερώστε τις συμμετέχουσες ότι μπορούν να σημειώσουν ανώνυμα τυχόν ερωτήσεις που θεωρούν δύσκολες και να τις τοποθετήσουν σε ένα ειδικό κουτί ή άλλο δοχείο για αυτό το σκοπό, ώστε να τις απαντήσουμε πριν το τέλος της συνεδρίας. Η συνεδρία μπορεί να διεξαχθεί καλύτερα αν η συντονίστρια νιώθει άνετα να μιλήσει για το σεξ και έχει κάποια εμπειρία στην χρήση και γυναικείων και ανδρικών προφυλακτικών. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για την χρήση γυναικείων προφυλακτικών, τα αποκαλούμενα femidoms, παρακολουθώντας το παρακάτω βίντεο στο YouTube: YouTube. Πώς χρησιμοποιείται ένα Γυναικείο Προφυλακτικό (femidom) από τη WAD της Ναμίμπια. Διαθέσιμο στη διεύθυνση http://www.youtube.com/ watch?v=h6ngwiktuhk. Μπορείτε επίσης να μάθετε περισσότερα για τα γυναικεία προφυλακτικά διαβάζοντας μερικές από τις συχνές ερωτήσεις από τον ιστότοπο του Γυναικείου Προφυλακτικού: FC2 Female Condom. Συχνές ερωτήσεις. Διαθέσιμες στη διεύθυνση http://www.fc2femalecondom.com/faqs.html. Χρόνος: Η συνεδρία θα χρειαστεί περίπου 30 λεπτά, ανάλογα με το μέγεθος της ομάδας και την εμπειρία της. Είναι σημαντικό να διαθέσετε χρόνο για τις δύσκολες ερωτήσεις. Επίσης είναι σημαντικό να θέσετε κάποιους βασικούς κανόνες και να βρείτε έναν τρόπο για να σπάσει ο πάγος ώστε να αισθανθούν ασφαλείς οι συμμετέχουσες. Μορφή: Ομαδική συζήτηση Επίδειξη γυναικείων και ανδρικών προφυλακτικών Απαιτούμενα υλικά: Πίνακες σεμιναρίων, μαρκαδόροι, γυναικεία και ανδρικά προφυλακτικά και λιπαντικά (με βάση το νερό ή το λάδι). Αν είναι διαθέσιμα, δονητές και ομοιώματα κόλπου ή απλά μπανάνες και αγγούρια (για την επίδειξη των προφυλακτικών). Αν είναι διαθέσιμος / απαραίτητος, έναν υπολογιστής με σύνδεση στο διαδίκτυο για να προβληθούν οι επιδείξεις από το YouTube. Προτεινόμενα βήματα: 1. Ανοίξτε τη συζήτηση ρωτώντας: Πώς νιώθουμε για τα ανδρικά / γυναικεία προφυλακτικά; Πόσο σίγουρες νιώθουμε για την χρήση τους; Οι απαντήσεις μπορεί να διαφέρουν και μπορεί να περιλαμβάνουν τις εξής: Στους άνδρες δεν αρέσουν τα προφυλακτικά. Πώς μπορείς να αναγκάσεις τον σύντροφό σου να φορέσει προφυλακτικό αν δεν θέλει; Τα γυναικεία προφυλακτικά είναι μεγάλα / άσχημα / κάνουν θόρυβο - δεν έχω χρησιμοποιήσει ποτέ κάποιο. Πραγματικά μου αρέσουν τα ανδρικά / γυναικεία προφυλακτικά. Δεν γνωρίζω πώς να χρησιμοποιήσω ένα προφυλακτικό - πάντα το βάζει ο άνδρας / σύντροφός μου. - 4-5

: Ασκήσεις : Ασκήσεις Αφήστε να ακουστούν διαφορετικές απόψεις. Όταν ακούγονται πολύ αρνητικές απόψεις για τα ανδρικά / γυναικεία προφυλακτικά, ζητήστε την άποψη των μελών της ομάδας που ενδεχομένως να έχουν θετικές εμπειρίες από την χρήση τους. Αν κάποιες από τις συμμετέχουσες δεν έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ γυναικείο προφυλακτικό, ενημερώστε τες ότι θα εξετάσετε πως χρησιμοποιούνται στο δεύτερο μέρος της ενότητας. 2. Ρωτήστε την ομάδα: Ερωτήσεις Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των ανδρικών προφυλακτικών; Πώς χρησιμοποιούνται; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των γυναικείων προφυλακτικών; Πώς χρησιμοποιούνται; Οι απαντήσεις μπορεί να περιλαμβάνουν τα εξής: Για τα ανδρικά προφυλακτικά: Τυλίγεται στο πέος του άνδρα. Κατασκευάζονται κυρίως από λάτεξ (ωστόσο υπάρχουν και μερικά που δεν κατασκευάζονται από λάτεξ). Λιπαντικά: - Μπορεί να περιέχουν σπερματοκτόνο. Ωστόσο, το σπερματοκτόνο με νονοξυνόλη-9 μπορεί να προκαλέσει κολπικό ερεθισμό που θα μπορούσε να διευκολύνει τη μετάδοση του ιού HIV. - Θα πρέπει να βασίζονται αποκλειστικά στο νερό για χρήση με προφυλακτικά από λάτεξ - δεν επιτρέπεται να βασίζονται στο λάδι. - Το λιπαντικό βρίσκεται στο εξωτερικό μέρος του προφυλακτικού. Απαιτεί διεγερμένο πέος. Πρέπει να αφαιρείται άμεσα μετά την εκσπερμάτωση. Καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του πέους και προστατεύει τα εσωτερικά γεννητικά όργανα της γυναίκας. Συστήνεται ως προϊόν μίας χρήσης. Για τα γυναικεία προφυλακτικά (femidoms) i Εισάγονται στον κόλπο της γυναίκας. Κατασκευάζονται από νιτρίλιο ή πολυουρεθάνη. Λιπαντικά: - Μπορεί να περιέχουν σπερματοκτόνο. - Μπορούν να βασίζονται στο νερό ή στο λάδι - τα λιπαντικά που βασίζονται στο λάδι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν με ασφάλεια με προφυλακτικά από λάτεξ. - Το λιπαντικό βρίσκεται στο εσωτερικό και στο εξωτερικό μέρος του προφυλακτικού. Μπορούν να εισαχθούν πριν την σεξουαλική επαφή (μέχρι και 7 ώρες πριν). Δεν απαιτούν διεγερμένο πέος. Δεν χρειάζεται να αφαιρεθούν άμεσα μετά την εκσπερμάτωση. Καλύπτει και τα εσωτερικά και τα εξωτερικά γενετικά όργανα της γυναίκας, αλλά και τη βάση του πέους, και προσφέρει ευρύτερη προστασία. Ορισμένες γυναίκες έχουν διαπιστώσει ότι ο εξωτερικός δακτύλιος ενός γυναικείου προφυλακτικού αυξάνει τη σεξουαλική ευχαρίστηση, καθώς τρίβει την κλειτορίδα. Μερικοί άνδρες απολαμβάνουν να αγγίζει το πέος τους τον εσωτερικό δακτύλιο. Συστήνεται ως προϊόν μίας χρήσης. Η έρευνα αναφορικά με την επαναχρησιμοποίησή του πραγματοποιήθηκε για το αρχικό γυναικείο προφυλακτικό FC και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εξέδωσε σχετική ενημέρωση τον Ιούλιο, 2002. 3. Επίδειξη της χρήσης του γυναικείου και του ανδρικού προφυλακτικού. Η επίδειξη μπορεί να πραγματοποιηθεί χρησιμοποιώντας ένα ομοίωμα του κόλπου / του πέους ή τα δάκτυλά σας ή ένα φρούτο ή λαχανικό, όπως μία μπανάνα ή ένα αγγούρι. Μπορεί να χρειαστεί λίγη εξάσκηση για να μπορέσουμε να το δείχνουμε με άνεση, αλλά μπορούμε επίσης να μάθουμε η μία από την άλλη. Επίσης μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε βίντεο από το YouTube και να αφήσουμε έπειτα την ομάδα να εξασκηθεί σε δονητές ή λαχανικά. Γυναικείο προφυλακτικό: YouTube. Πώς να χρησιμοποιείτε ένα Γυναικείο Προφυλακτικό (femidom) από τη WAD της Ναμίμπια. Διαθέσιμο στη διεύθυνση http://www.youtube.com/watch?v=h6ngwiktuhk. Ανδρικό προφυλακτικό: YouTube. Χρήση του προφυλακτικού. Διαθέσιμο στη διεύθυνση http://www.youtube.com/watch?v=5b5fpk10vrc. Είναι σημαντικό όλες οι συμμετέχουσες να έχουν την ευκαιρία να αγγίξουν / νιώσουν και τα ανδρικά και τα γυναικεία προφυλακτικά και να εξασκηθούν στην τοποθέτησή τους. Όσες έχουν περισσότερη εμπειρία μπορούν να βοηθήσουν τις υπόλοιπες με συμβουλές και προτάσεις! Για παράδειγμα, μερικές γυναίκες απολαμβάνουν να τοποθετούν τα προφυλακτικά χρησιμοποιώντας το στόμα τους. Θα μπορούσατε να ρωτήσετε αν κάποια από την ομάδα γνωρίζει αυτό τον τρόπο ή άλλους δημιουργικούς τρόπους χρήσης των προφυλακτικών! Ωστόσο, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι η μέθοδος με την οποία τοποθετείτε το προφυλακτικό δεν επηρεάζει την ασφάλειά του. Σύνοψη: Τα ανδρικά και τα γυναικεία προφυλακτικά αποτελούν σημαντικά εργαλεία για την προστασία των συντρόφων μας από τη μετάδοση του ιού HIV. Η απόλαυση και η ασφάλειά μας μπορεί να αυξηθεί γνωρίζοντας πώς να τα χρησιμοποιούμε και γνωρίζοντας πώς να μιλάμε για αυτά στους συντρόφους μας. - 6-7

Κλείσιμο συνεδρίας: 1. Καλέστε τις συμμετέχουσες να πουν κάτι νέο που έμαθαν σχετικά με τα ανδρικά / γυναικεία προφυλακτικά από τη συνεδρία. 2. Όλες οι συμμετέχουσες κρατούν τα χέρια η μία της άλλης, κλείνουν τα μάτια και συγκεντρώνονται σε μία αργή και κανονική αναπνοή. Φανταστείτε ένα έντονο φως να μπαίνει μέσα μας με κάθε αργή εισπνοή και όλες τις αρνητικές σκέψεις / συναισθήματα να βγαίνουν με την εκπνοή. Ανοίξτε αργά τα μάτια σας, αρχίστε να κουνάτε τα χέρια / τα δάκτυλά σας και χαμογελάστε η μία στην άλλη! Πληροφορίες ενημέρωσης: Σεξ και σχέσεις O ιός HIV επηρεάζει τις στενές σχέσεις και τη σεξουαλική μας ζωή. Μερικές φορές, έπειτα από μια θετική στον HIV διάγνωση, μπορεί να μην θέλουμε να σκεφτούμε να έχουμε στενές σχέσεις ή να κάνουμε σεξ. Από την άλλη, μερικές από εμάς βρίσκουμε ότι το να είμαστε σεξουαλικά δραστήριες έπειτα από τη διάγνωσή μας μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε θετικά για τη ζωή και ότι μας βοηθά να νιώσουμε πως μας αγαπούν και μας αποδέχονται. Μερικές από εμάς αισθανόμαστε ενοχές ή ντροπή που είμαστε φορείς του ιού HIV ή ανησυχούμε πραγματικά μήπως μεταδώσουμε τον ιό HIV σε άλλους. Αυτές είναι οι συχνότερες αντιδράσεις. Ωστόσο, το πιο πιθανό είναι ότι θα θέλουμε να ξανακάνουμε σεξ. Τα καλά νέα είναι ότι δεν υπάρχει λόγος για να μην κάνουμε. Ενώ ο ιός HIV απομακρύνει κάποια ζευγάρια, κάποια άλλα τα φέρνει πιο κοντά. Ως γυναίκες με ιό HIV, εξακολουθούμε να μπορούμε να απολαμβάνουμε το σεξ και να ερωτευόμαστε. Και όπως και κάθε άλλος άνθρωπος, έχουμε το θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα να παντρευτούμε και να κάνουμε οικογένεια. Ωστόσο, το σεξ αποτελεί ένα πολύ ευαίσθητο και προσωπικό θέμα και για τις περισσότερες από εμάς είναι δύσκολο να μιλήσουμε για αυτό. Αν αντιμετωπίζουμε δυσκολίες να χειριστούμε συναισθήματα όπως θυμό, φόβο ή την αίσθηση ότι δεν είμαστε ελκυστικές, μπορεί να χρειαζόμαστε καλή ενημέρωση και ένα σύστημα υποστήριξης, που θα μας βοηθήσουν να λάβουμε τις σωστές αποφάσεις. Ο γιατρός μας, μία ομάδα υποστήριξης ή ένας σύμβουλος αποτελούν πηγές βοήθειας. Η συνεδρία αυτή θα μας βοηθήσει επίσης να κάνουμε ένα βήμα προς μια πιο υγιή σεξουαλική ζωή. Υγιής και γεμάτη σεξουαλική ζωή Μέρος της ολιστικής αντίληψης για τη θετική σεξουαλική υγεία περιλαμβάνει το να μπορούμε να ερχόμαστε σε επαφή με τον εαυτό μας, να κατονομάζουμε και να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας. Μερικά από τα συναισθήματα που σχετίζονται με τη σεξουαλική υγεία μπορεί να είναι ισχυρά, θετικά και/ή δύσκολα. Τα οφέλη του να μιλάμε για τα συναισθήματά μας, ιδιαίτερα με τους συντρόφους μας, είναι πλέον ευρέως κατανοητά και αποδεκτά. Ωστόσο, αν δεν μπορούμε να τα κατονομάσουμε οι ίδιες, τότε θα είναι μάλλον αδύνατο να καταφέρουμε και να τα περιγράψουμε. Από πολιτισμικής άποψης, πρέπει να ενθαρρύνουμε την ανάπτυξη της συναισθηματικής μας νοημοσύνης, ώστε να νιώσουμε άνετα να αντιμετωπίσουμε τις συναισθηματικές πτυχές της σεξουαλικής μας υγείας. Αυτό σημαίνει να αντιμετωπίζουμε ανοιχτά τα συναισθήματα που προκαλεί το σεξ σε εμάς και σε αυτούς με τους οποίους διατηρούμε σχέση και όχι να αντιμετωπίζουμε τη σεξουαλική υγεία μας σαν να αφορά αποκλειστικά σώματα και «μέρη». Δείτε το λουλούδι της σεξουαλικότητας δεξιά. iii - 8-9

Σεξ και απόλαυση Όταν κάνουμε αυτά που μας δίνουν σεξουαλική ευχαρίστηση, διεγείρουμε σημεία του σώματός μας που μπορεί να είναι εγγενώς συνδεδεμένα με την έννοια της σεξουαλικότητάς μας. Δραστηριότητες όπως το μασάζ, τα χάδια, η συζήτηση και η έκφραση των σεξουαλικών φαντασιώσεων μπορούν να παράσχουν τρόπους για την εξερεύνηση της οικειότητας σε ζευγάρια και στα άτομα ξεχωριστά. Αυτές μπορούν να αντικαταστήσουν την αντίληψη ότι ο μοναδικός τρόπος για να εξερευνηθεί η σεξουαλικότητα με ένα άλλο άτομο είναι μέσω του διεισδυτικού σεξ. Η εκτίμηση του αισθησιακού είναι μέρος της ευρύτερης κατανόησης της ευχαρίστησης και της ολοκλήρωσης και μπορεί να βοηθήσει πολύ σε στιγμές που εμείς δεν μπορούμε ή δεν επιθυμούμε να έχουμε σεξ με διείσδυση. Γνωρίστε και αγαπήστε το σώμα σας Η αντίληψη που έχουμε για το σώμα μας επηρεάζεται από παράγοντες που εμφανίζονται στην παιδική ηλικία, όπως και από τις ευρύτερες κοινωνικές και πολιτισμικές αξίες. Οι ιδέες των γονιών μας για τη σεξουαλικότητα και το σώμα καταχωρούνται πολύ βαθιά στο μυαλό μας. Αν το γυμνό σώμα αποτελούσε θέμα ταμπού στην οικογένειά μας, τότε μπορεί να νιώσουμε την ανάγκη να «καλυφθούμε» ακόμα και μπροστά στον σύντροφό μας. Αν οι θρησκευτικές αντιλήψεις των γονιών μας, μας οδήγησαν να πιστεύουμε ότι ένα γυμνό σώμα και τα φυσικά σεξουαλικά συναισθήματα που το συνοδεύουν είναι λάθος να εμφανίζονται πριν το γάμο ή εκτός αυτού, τότε μπορεί να είναι δύσκολο για εμάς να αλλάξουμε αυτή την ιδέα. Οι σωματικές αλλαγές που σχετίζονται με τον ιό HIV μπορούν επίσης να επηρεάσουν το πώς νιώθουμε για το σώμα μας και να μας εμποδίσουν να απολαύσουμε το σεξ. Για κάποιες από εμάς, το να δείξουμε το σώμα μας στον σύντροφό μας μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε ντροπή. Θα μας βοηθήσει το να καθίσουμε να σκεφτούμε και να βρούμε το γιατί. Τί μου λέει το σώμα μου; Μερικές φορές είναι δύσκολο να δεχτούμε ότι διαφορετικές σιλουέτες είναι όμορφες, ιδιαίτερα όταν βομβαρδιζόμαστε από τις επεξεργασμένες εικόνες νεαρών γυναικών που βρίσκουμε στις διαφημίσεις και στα περιοδικά μόδας. Μερικές από εμάς μπορεί να θέλουμε να «βελτιώσουμε» την εικόνα μας. Αν το βάρος μας αποτελεί για εμάς πρόβλημα, η αλλαγή του τρόπου που τρώμε και η άσκηση μπορεί να βοηθήσουν. Η άσκηση δεν χρειάζεται να είναι επίπονη ή να στοιχίζει. Για παράδειγμα, το περπάτημα έχει σημαντικά οφέλη για την υγεία και μπορούν να το κάνουν οι περισσότεροι άνθρωποι. - Μπορεί να είναι δύσκολο να αλλάξουμε τις διατροφικές μας συνήθειες και τις συνήθειες σωματικής άσκησης, αλλά ίσως να καταφέρουμε να μπούμε σε μία ρουτίνα που θα φέρει θετικά αποτελέσματα. Η διατροφή δεν χρειάζεται να αφορά την απώλεια βάρους - μπορεί να αποσκοπεί στη διατήρηση ή στην αύξηση του βάρους. Πέραν από την τήρηση του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η άσκηση μπορεί να έχει ένα ενδεχόμενο όφελος για τις αλλαγές στο σώμα. Η άσκηση μπορεί επίσης να έχει ψυχολογικά οφέλη. Μπορούμε να βρούμε υποστήριξη με διάφορους τρόπους, όπως: να ζητήσουμε από τον γιατρό να μας παραπέμψει σε έναν διατροφολόγο, να συμμετάσχουμε σε μία ομάδα περιπάτου, να γραφτούμε σε προγράμματα άσκησης που αποτελούνται από ασκήσεις αντοχής ή αντίστασης, ή από έναν συνδυασμό που έχει αποτελέσματα για εμάς και το σώμα μας.iv Επίσης, πρέπει να δεχτούμε ότι υπάρχουν ορισμένα πράγματα που δεν μπορούμε να αλλάξουμε και να εστιάσουμε την ενέργειά μας σε πράγματα που μπορούμε να αλλάξουμε, όπως το στιλ των ρούχων μας, κ.ο.κ. Τελικά, πρέπει να μάθουμε να αγαπούμε το σώμα μας όπως είναι, γνωρίζοντάς το εις βάθος και αντιμετωπίζοντάς το ως ένα υπέροχο δώρο. Είναι το μόνο πράγμα που έχουμε. Αυτό μπορεί να χρειαστεί προσπάθεια και χρόνο. Να θυμάστε πως το ανθρώπινο σώμα είναι μία πανέμορφη «μηχανή» που μας επιτρέπει να λειτουργούμε και να κάνουμε τόσα πολλά πράγματα. Τρώει, μιλάει, ακούει, βλέπει, κινείται, αναγεννάται μόνο του, αισθάνεται και αναζητά την απόλαυση, ενώ έχει την ικανότητα να δημιουργήσει ζωή και να μας συνδέει με τους συντρόφους μας, με άλλα αγαπημένα μας πρόσωπα και με το περιβάλλον όπου ζούμε. Συζήτηση για ασφαλέστερο σεξ, τα προφυλακτικά και το γυναικείο προφυλακτικό, αποκάλυψη στους σεξουαλικούς συντρόφους Το να πούμε στους πρώην, στους τωρινούς ή στους υποψήφιους σεξουαλικούς μας συντρόφους ότι είμαστε φορείς του ιού HIV μπορεί να είναι ένα από τα δυσκολότερα πράγματα που θα κάνουμε ποτέ. Πριν πούμε σε έναν σύντροφο ότι είμαστε φορείς του ιού HIV, βοηθά να αφιερώσουμε λίγο χρόνο ώστε να σκεφτούμε πώς θα αναφερθούμε στο θέμα. Ερωτήσεις: Τα πράγματα που πρέπει να λάβουμε υπόψη συμπεριλαμβάνουν τα εξής: Τι γνωρίζω για τον ιό HIV; Τι γνωρίζει ο/η σύντροφός μου για τον ιό HIV; Υπάρχει ενδεχόμενο να είναι επιθετικός(ή) ή βίαιος(η); Πόσο πιθανό είναι να το πει σε κάποιον άλλο; Ποιες είναι οι ενδεχόμενες συνέπειες; Τί υποστήριξη μπορεί να χρειαστώ / να χρειαστούν αφού το αποκαλύψω; Να θυμάστε ότι δεν μπορείτε να ανακαλέσετε την αποκάλυψη. Ωστόσο, αν δεν ενημερώσουμε τον σύντροφο μας, μπορεί να αυτός να μην κατανοήσει πλήρως την ανάγκη να κάνουμε ασφαλές σεξ και να κινδυνεύσει από μετάδοση. Επίσης, αν δεν αποκαλύψουμε την κατάστασή μας και κάνουμε σεξ χωρίς προστασία, θα μπορούσαμε να εκδιωχθούμε ποινικά για έκθεση από πρόθεση ή μετάδοση του ιού HIV. Οι νόμοι διαφέρουν ανά ευρωπαϊκή χώρα και θα ήταν καλό να ελέγξουμε τις νομικές επιπτώσεις μέσω ενός τοπικού οργανισμού για τον ιό HIV ή του γιατρού μας αν αποφασίσουμε να μην αποκαλύψουμε την κατάστασή μας σε κάποιον σύντροφο. Ερωτήσεις: Αν σχεδιάζουμε να το αποκαλύψουμε, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη τα εξής: Σχεδιάζουμε τι πρόκειται να πούμε - κάνουμε πρόβα με μία φίλη. Φέρνουμε πληροφορίες, φυλλάδια, περιοδικά ή ιστότοπους για να τα δείξουμε στον σύντροφό μας ή για να τα αφήσουμε να τα διαβάσει. Βεβαιωνόμαστε ότι το κάνουμε σε ένα ασφαλές μέρος όπου όλοι νιώθουν άνετα και σε ένα περιβάλλον όπου μπορούμε να κάνουμε μία ειλικρινή συζήτηση. Ενημερώνουμε κάποια φίλη, ενδεχομένως μία οροθετική φίλη από την ομάδα, που θα ελέγξει ότι είμαστε καλά και θα μας δώσει υποστήριξη. - 10-11

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι αγαπημένοι μας μπορεί να έχουν πολλές ερωτήσεις και να χρειαστούν υποστήριξη ή κάποιον άλλον για να μιλήσουν για αυτό. Ζητάμε από κάποιον στο νοσοκομείο (μία νοσοκόμα ή έναν σύμβουλο υγείας) να συναντηθεί με τον σύντροφό μας μετά την αποκάλυψή μας, ώστε να του παράσχει πληροφορίες και υποστήριξη. Αν ο σύντροφός μας δεν εξετάστηκε για ιό HIV την ίδια χρονική στιγμή που εξεταστήκαμε εμείς και εμείς μόλις διαγνωστήκαμε, δεν πρέπει να υποθέσουμε ότι και τα δικά του αποτελέσματα θα είναι θετικά, ακόμα και αν κάναμε σεξ χωρίς προφύλαξη ή μοιραζόμασταν βελόνες. Υπάρχει ένα ενδεχόμενο να μην έχει προσβληθεί από τον ιό HIV. Οπότε είναι σημαντικό να κάνουμε ασφαλέστερο σεξ ώστε να αποφύγουμε να του μεταδώσουμε τον HIV. Και οι δύο μας θα πρέπει να αποφασίσουμε τι αισθανόμαστε άνετα να κάνουμε στο σεξ. Αν δεν έχουμε συνηθίσει να μιλάμε ανοιχτά για το σεξ, μπορεί να δυσκολευτούμε να το συνηθίσουμε. Ωστόσο, αυτό είναι σημαντικό και θα μας βοηθήσει να συζητήσουμε για ασφαλέστερο σεξ και να αποφασίσουμε για τις μεθόδους και το πώς να τις χρησιμοποιήσουμε ώστε να αποφύγουμε τη μετάδοση του ιού HIV. Γυναικεία και ανδρικά προφυλακτικά Ενώ πολλά ζευγάρια επιλέγουν να μειώσουν τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού HIV και για άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) χρησιμοποιώντας ανδρικά προφυλακτικά όταν έχουν επαφή, τα γυναικεία προφυλακτικά (femidoms) θεωρούνται ότι προσφέρουν στις γυναίκες μεγαλύτερο έλεγχο και ικανότητα να μειώσουν τις πιθανότητες μιας μόλυνσης και μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης. v Τα γυναικεία προφυλακτικά προσφέρουν την ευκαιρία στις γυναίκες να μοιραστούν την ευθύνη για τη χρήση του προφυλακτικού με τους συντρόφους τους. Μια γυναίκα μπορεί να χρησιμοποιήσει το γυναικείο προφυλακτικό ακόμα και αν ο σύντροφός της αρνηθεί να χρησιμοποιήσει το ανδρικό προφυλακτικό. vi Ωστόσο, πολλά ζευγάρια βρίσκουν τα γυναικεία προφυλακτικά πιο ευχάριστα και βολικά, καθώς μπορούν να εισαχθούν ώρες πριν την επαφή και δεν διακόπτουν την συνεύρεση. Είναι σημαντικό να διαθέτουμε τις ικανότητες που απαιτούνται για τη σωστή χρήση και των ανδρικών και/ή των γυναικείων προφυλακτικών και των λιπαντικών και να γνωρίζουμε από πού μπορούμε να τα προμηθευτούμε. Το να έχουμε διαθέσιμους διαφορετικούς τύπους προφυλακτικών θα μεγιστοποιήσει την άνεση και θα ελαχιστοποιήσει τις περιπτώσεις θραύσης του προφυλακτικού κατά τη συνεύρεση με τους σεξουαλικούς μας συντρόφους. Αν δεν είμαστε σίγουρες ότι γνωρίζουμε πώς να χρησιμοποιήσουμε τα γυναικεία ή τα ανδρικά προφυλακτικά, μπορούμε να ζητήσουμε από την αρχηγό της ομάδας αλληλοϋποστήριξης ή από έναν σύμβουλο υγείας στην κλινική να μας δείξει. Με λίγη εξάσκηση, είναι εύκολο να το μάθουμε. Ασφαλέστερο σεξ και θρησκεία Πολλοί θρησκευτικοί οργανισμοί ήταν από τους πρώτους που παρείχαν φροντίδα υγείας σε γυναίκες με ιό HIV και στις οικογένειές τους ανά τον κόσμο. Δυστυχώς όμως, ορισμένες θρησκευτικές κοινότητες θεωρούν το προφυλακτικό μη αποδεκτό μέσο αποτροπής της μετάδοσης του ιού HIV. Ευτυχώς, το κλίμα αλλάζει καθώς όλο και περισσότεροι θρησκευτικοί ηγέτες αναγνωρίζουν πόσο επιτακτική είναι η ανάγκη να σταματήσει η διάδοση του HIV. Ο Πάπας πρόσφατα μίλησε για το ενδεχόμενο χρήσης του προφυλακτικού σε ένα παντρεμένο ζευγάρι, όπου το ένα μέλος του ζευγαριού είναι φορέας του ιού HIV. Το CAFOD, το «Καθολικό Ταμείο για την Εξωτερική Ανάπτυξη», με έδρα το Η.Β., παραθέτει μία δήλωση για την χρήση του προφυλακτικού ως μέσο προφύλαξης από τον HIV στον ιστότοπό του. vii Το Aμερικανικό Προεδρικό Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης για Ανακούφιση από το AIDS (PEPFAR) θεώρησε την προώθηση της χρήσης προφυλακτικών ως ένα μη αποδεκτό μέρος της πρόληψης του ιού HIV, καθώς αποφάσισε ότι η προώθηση του προφυλακτικού ουσιαστικά προωθεί την ανήθικη συμπεριφορά. Ωστόσο, πολυάριθμες έρευνες έχουν δείξει ξεκάθαρα ότι η αναλυτική εκπαίδευση για τη σεξουαλικότητα σε νέους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών για τα προφυλακτικά, αποτελεί μία πολύ πιο αποτελεσματική στρατηγική από τα υπερβολικά απλουστευμένα μηνύματα τύπου «αποχή μέχρι το γάμο» και «πίστη στο γάμο» του προγράμματος PEPFAR της κυβέρνησης Bush. viii Στη Γκάμπια, πολλοί ιμάμηδες προσκλήθηκαν από έναν έμπειρο εκπαιδευτή για την πρόληψη του ιού HIV, τον Mohamed Conteh, για να συζητήσουν τις αρνητικές τους απόψεις για τα προφυλακτικά σε σχέση με τις διδασκαλίες του Κορανίου. Αυτές οι συζητήσεις ξεκαθάρισαν ότι στην πραγματικότητα το Κοράνι δεν αναφέρει τίποτα που να αντιτίθεται στη χρήση των προφυλακτικών. Αυτές οι συζητήσεις βιντεοσκοπήθηκαν προς όφελος των μελών της κοινότητας, που τις παρακολούθησαν αργότερα, παρουσία των ιμάμηδων και του εκπαιδευτή. Έτσι τα μέλη της κοινότητας ένιωσαν ότι μπορούσαν να ακολουθήσουν τις σκέψεις των ιμάμηδών τους και πλέον τα προφυλακτικά διανέμονται και χρησιμοποιούνται και σε αυτές τις κοινότητες. ix Μπορείτε να πετάξετε τα προφυλακτικά αν είστε και οι δύο οροθετικοί; Ακόμα και αν και εσείς και ο σεξουαλικός σας σύντροφος έχετε ιό HIV και οι δυο κινδυνεύετε να αποκτήσετε και/ή να μεταδώσετε σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ), όπως έρπη, ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), γονόρροια, ηπατίτιδα και χλαμύδια. Το να είσαι φορέας του ιού HIV καθιστά την αντιμετώπιση των ΣΜΝ πιο δύσκολη (ανατρέξτε στην Κίτρινη ενότητα για την γενική και την αναπαραγωγική υγεία). Η Ελβετική Δήλωση Το 2008, μία ομάδα Ελβετών γιατρών δημοσίευσε μία αμφιλεγόμενη δήλωση, που έγινε γνωστή ως η «Ελβετική Δήλωση». Εν συντομία, έλεγε ότι σε ένα ετεροφυλόφιλο ζευγάρι μεικτής κατάστασης, όπου ο φορέας του ιού HIV έχει σταθερά μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο για παραπάνω από έξι μήνες, λαμβάνει ιατρική φροντίδα, είναι σε μονογαμική σχέση και δεν έχει ΣΜΝ, ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού HIV κατά τη διάρκεια μη ασφαλούς σεξ είναι ο ίδιος με αυτόν που ισχύει όταν χρησιμοποιούνται προφυλακτικά. x Ωστόσο, ακόμα δεν υπάρχει ομοφωνία μεταξύ των επιστημόνων για το αν το να έχουμε μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο πραγματικά σημαίνει ότι δεν μπορούμε να μεταδώσουμε τον ιό. Ως εκ τούτου, η χρήση προφυλακτικών κάθε φορά που κάνουμε σεξ εξακολουθεί να συστήνεται από τους επαγγελματίες φροντίδας της υγείας, ως ένα από τα πιο σημαντικά μέτρα ασφαλείας που μπορείτε να πάρετε για να προστατέψετε τον εαυτό σας και τον σύντροφό σας από γνωστά ή άγνωστα ΣΜΝ. xi Αν επιθυμείτε να μάθετε περισσότερα για την Ελβετική Δήλωση, ανατρέξτε στο: Aidsmap. Η Ελβετική Δήλωση. Διαθέσιμη στη διεύθυνση http://www. aidsmap.com/the-swiss-statement/ page/1322904/. Νέα ευρήματα: HPTN 052 Η ΗPTN 052, μια μεγάλη τυχαιοποιημένη μελέτη στην οποία αξιολογήθηκε η λήψη προφυλακτικής αγωγής, ολοκληρώθηκε πρόσφατα έπειτα απο τρία έτη ανάλυσης. Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η φαρμακευτική αγωγή βοηθά να μειωθεί ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού HIV από έναν/μία σύντροφο που λαμβάνει αγωγή για ιό HIV σε έναν/μία σύντροφο που δεν έχει ιό HIV κατά 96%. xii - 12-13

Μικτές Σχέσεις Ένα μικτό ζευγάρι αποτελείται από ένα άτομο που έχει HIV και από ένα που δεν έχει. Κάποιοι άνθρωποι μπορεί να χρησιμοποιήσουν άλλους όρους για να περιγράψουν αυτού του είδους η σχέση, όπως τον όρο «οροσυμβατά ζευγάρια». Όπως σε όλα τα ζευγάρια που αντιμετωπίζουν ειδικές καταστάσεις, τα μικτά ζευγάρια πρέπει να βρουν τρόπους για να ζουν μία άνετη και χαρούμενη ζωή. Να θυμάστε ότι οι σχέσεις είναι μοναδικές και πως όλοι μας πρέπει να βρούμε το δικό μας ιδιαίτερο δρόμο, για να έχουμε ένα καλό επίπεδο επικοινωνίας, σεβασμό και να περνάμε ευχάριστα τον χρόνο μας μαζί - όλα αυτά είναι σημαντικά συστατικά μιας σταθερής σχέσης. Θετικές και αρνητικές πτυχές Υπάρχουν ορισμένα θέματα που πρέπει να γνωρίζουν τα μικτά ζευγάρια. Πρώτα, πρέπει να καταλάβετε ότι πρόκειται για μία κατάσταση που μπορεί να λειτουργήσει. Υπάρχουν πολλά ζευγάρια που έχουν αντιμετωπίσει αυτή την κατάσταση. Υπάρχουν τρία βασικά θέματα που μπορεί να αντιμετωπίζει ένα μικτό ζευγάρι: η μετάδοση, η διαχείριση των ενδεχόμενων διαφορών εξουσίας, και η ψυχολογική / συναισθηματική επίδραση που ασκεί μία ασθένεια που είναι απειλητική για τη ζωή. Προκλήσεις: σωματικά και ψυχολογικά στοιχεία Όλα τα μικτά ζευγάρια αντιμετωπίζουν συγκρούσεις και συμβιβασμούς και ο ιός HIV μπορεί να τους προσθέσει ακόμα ένα επίπεδο δυσκολίας. Αυτό μπορεί να εκδηλώνεται ιδιαίτερα με τα εξής θέματα: Μετάδοση σε αντιδιαστολή προς την παροχή φροντίδας. - Ο/η σύντροφος με HIV ανησυχεί μήπως μεταδώσει τον ιό στον σύντροφό της/του. Ο/η σύντροφος χωρίς ιό HIV μπορεί να αφιερώσει την προσοχή του στην υγεία της/του συντρόφου του, με το να φροντίσει ο ίδιος τη σχέση. Αυτή ακριβώς η διαφορά που υπάρχει στην αντίληψη και στην κατεύθυνση προκαλεί συναισθηματικές συγκρούσεις, οι οποίες τελικά αυξάνουν το άγχος μέσα στη σχέση. Υπερβολική προσοχή. - Σε οποιαδήποτε μικτή σχέση, ο/η σύντροφος με ιό HIV θα ανησυχεί για το ενδεχόμενο να μεταδώσει τον ιό HIV στον σύντροφό της/του. Σεξουαλικά, το ζευγάρι μπορεί να γίνει υπερβολικά προσεκτικό. Αυτό, περισσότερο μπορεί να επηρεάσει την οικειότητά τους και στη χειρότερη περίπτωση, να προκαλέσει, διακοπή οποιασδήποτε σεξουαλικής ή στενής επαφής μεταξύ τους εξαιτίας του φόβου μετάδοσης του ιού HIV. Σύνδρομο του επιζώντα. - Ο/η σύντροφος που δεν έχει ιό HIV μπορεί να αισθάνεται ένοχος/η που δεν το έχει. Σε ακραίες περιπτώσεις, μπορεί να φτάσει σε σημείο να εύχεται να μολυνθεί, πιστεύοντας ότι έτσι θα απαλλαγεί από τις ενοχές και από άλλους στρεσογόνους παράγοντες που εμφανίζονται στη σχέση. Η επιθυμία να κάνουμε παιδιά. - Αυτή η απόφαση μπορεί να προκαλεί άγχος, δημιουργώντας πρόσθετες ανησυχίες για μετάδοση του ιού HIV στον σύντροφο, αλλά και στο μωρό. Δυναμικές εξουσίας Προβληματικές δυναμικές εξουσίας μπορούν να προκύψουν σε μια μικτή σχέση αν ο ένας σύντροφος ασκεί εξουσία και έλεγχο επί του άλλου κακοποιώντας ή χειραγωγώντας τον. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο σύντροφος που δεν έχει ιό HIV μπορεί σκοπίμως να μας κάνει να νιώθουμε (οικονομικά ή διαφορετικά) υπόχρεες σε αυτόν για το γεγονός πως παραμένει στη σχέση, μπορεί να εκμεταλλευτεί την κατάστασή μας για να αποκτήσει πρόσβαση σε πόρους, ακόμα και να φτάσει να διαταράξει το φαρμακευτικό μας σχήμα, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία και των δύο μας. Μερικοί σύντροφοι που δεν έχουν HIV μπορεί να αρνηθούν να χρησιμοποιήσουν προφυλακτικά και έπειτα να μας εκβιάζουν συναισθηματικά ή με άλλο τρόπο. Μπορεί όμως και να συμβεί το αντίστροφο αν συμπεριφερόμαστε άδικα προς τον σύντροφό μας, για παράδειγμα αν προσπαθούμε να τον κάνουμε να αισθανθεί άσχημα που δεν έχει ιό HIV ή αν τον υποχρεώνουμε σε σεξουαλική επαφή χωρίς προστασία. Υπάρχουν αρκετά στοιχεία που δείχνουν ότι ο ιός HIV μπορεί να αποτελεί ταυτόχρονα αιτία και αποτέλεσμα βίας κατά των συντρόφων, ανδρών και γυναικών. Κάποιες από τις γυναίκες που βιώνουν φυλετική βία είναι πολύ πιθανό να είναι φορείς του ιού HIV. xiii Το στίγμα που φέρει ο ιός HIV μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε διάφορα συναισθήματα για την ελκυστικότητά μας. Έτσι, μπορεί να νιώθουμε ότι δεν μας αξίζει μία σχέση αγάπης, να νιώθουμε ένοχες για την κατάστασή μας και μπορεί να συμβιβαζόμαστε ή να συμφωνούμε υπερβολικά με τις αντιλήψεις του συντρόφου μας για το πώς θα πρέπει να είναι η σχέση μας. Τέλος, ο σύντροφός μας μπορεί να ανησυχεί πολύ για την πιθανότητα ότι μπορεί να έχουμε μικρότερο προσδόκιμο ζωής. Θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε ότι αν το να μολυνθεί κανείς με ιό HIV είναι σοβαρό, πολλοί φορείς του ιού HIV που δέχονται ιατρική φροντίδα και φροντίζουν τον εαυτό τους ζουν περισσότερο και πιο υγιεινά χάρις στις αγωγές. Εξίσου σημαντικό είναι και το πώς το μεταδίδουμε αυτό στους γύρω μας μέσα από τον τρόπο με τον οποίο ζούμε τη ζωή μας. Ένα βασικό μέρος αυτού είναι το πώς εμείς οι γυναίκες με ιό HIV ενημερωνόμαστε για τα βασικά στοιχεία του ιού HIV τόσο ως μέρος της αντιμετώπισης των συναισθημάτων και των εμπειριών μας, αλλά και για την επικοινωνία με τον σύντροφό μας και το περιβάλλον μας. Η προθυμία μας να μεταφέρουμε αυτά τα θέματα θα μας βοηθήσει να δημιουργούμε και να διατηρούμε υγιείς σχέσεις με τους συντρόφους μας. Το να μη συζητάμε μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνες συμπεριφορές και σε μεγαλύτερο άγχος. Όσο δύσκολο και αν είναι, είναι σημαντικό να συζητήσουμε τα πολύ προσωπικά μας ζητήματα. Το να διερευνούμε τα δύσκολα και επώδυνα θέματα, μας δίνει τη δυνατότητα να τους στερήσουμε τη δύναμη να παρεμβαίνουν στη σχέση μας. Είναι ζωτικής σημασίας να πούμε τι σημαίνει αυτό και για τους δυο ανθρώπους στη σχέση, αποδεχόμενες ότι καμία εμπειρία δεν ισχύει περισσότερο από την άλλη και ότι και οι δυο δικαιούνται σεβασμό. Κακοποίηση και βίαιες σχέσεις Θα πρέπει να κατανοήσουμε περισσότερα για την έννοια της ενδοοικογενειακής βίας. Μία στις τέσσερις γυναίκες θα έρθουν αντιμέτωπες με την κακοποίηση κάποια στιγμή στη ζωή τους. Σε πολλά μέρη του κόσμου, αυτό το ποσοστό ξεπερνά το 60%. Η ενδοοικογενειακή βία μπορεί να έχει πολλές μορφές: ψυχολογική, σωματική, σεξουαλική, νομική και/ή οικονομική. xiv Είναι σημαντικό ως γυναίκες να μοιραζόμαστε πληροφορίες για το πώς μπορούμε να αναγνωρίζουμε την κακοποίηση, - 14-15

να κατανοούμε καλύτερα πως προκύπτει και, τελικά, πώς να τη σταματούμε. Αν βρισκόμαστε σε μία σχέση που μας πληγώνει σωματικά ή ψυχολογικά, αυτό θεωρείται ενδοοικογενειακή βία. Η σωματική κακοποίηση μπορεί να είναι μικρή, όπως το να μας τραβούν τα μαλλιά ή να μας ακινητοποιούν. Μερικές φορές, μπορεί να εξαναγκαστούμε από το σύζυγο ή το σύντροφό μας σε σεξουαλικές πράξεις χωρίς τη συγκατάθεσή μας. Αυτό αποκαλείται συζυγικός βιασμός και στο Η.Β, για παράδειγμα, συνιστά ποινικό αδίκημα. Μεγάλο ποσοστό μεταναστριών καταγγέλλουν βιασμό ή σεξουαλική επίθεση τόσο στην πατρίδα τους όσο και στη χώρα όπου μετανάστευσαν. Η βία μπορεί επίσης να είναι ψυχολογική ή οικονομική, για παράδειγμα, το να μας απειλούν ή να μας λένε συνέχεια ότι είμαστε ηλίθιες είναι και τα δύο μορφές ψυχολογικής κακοποίησης. Το να μας εμποδίζει ο σύντροφός μας να έχουμε δίκαιη πρόσβαση στα χρήματα αποτελεί επίσης μορφή οικογενειακής βίας, καθώς πρόκειται για συναισθηματική κακοποίηση. Τα επώδυνα λόγια μπορούν να προκαλούν αναστάτωση και φόβο και μπορούν να σας αφήσουν μακροχρόνια συναισθηματικά σημάδια. Ενώ οι περισσότερες περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας αφορούν άνδρες που επιτίθενται σε γυναίκες, μπορεί να περιλαμβάνουν και γυναίκες που επιτίθενται στους άντρες ή στις γυναίκες συντρόφους τους (περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας έχουν αναφερθεί επίσης και σε ομοφυλοφιλικές σχέσεις). Ωστόσο, τα επίπεδα κακοποίησης των γυναικών από τους άνδρες ξεπερνούν κατά πολύ όλα τα υπόλοιπα επίπεδα ενδοοικογενειακής βίας. Γυναίκες και ενδοοικογενειακή βία: πόσο συνδέονται με τον ιό HIV Έχει παρατηρηθεί ότι οι γυναίκες με ιό HIV κινδυνεύουν περισσότερο από ενδοοικογενειακή βία και κακοποίηση. Πολλές γυναίκες με ιό HIV έχουν ιστορικό σωματικής, ψυχολογικής και/ή σεξουαλικής επίθεσης πριν διαγνωστούν με ιό HIV. Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες με ιστορικό σωματικής, ψυχολογικής και/ή σεξουαλικής κακοποίησης είναι πιο πιθανό να αποκτήσουν ιό HIV. Για ορισμένες, ο ιός HIV είναι η άμεση συνέπεια ενός βιασμού ή μιας σεξουαλικής κακοποίησης. Για άλλες, που ενδεχομένως παίρνουν ναρκωτικά, καταναλώνουν αλκοόλ ή χρησιμοποιούν το σεξ για να ξεφύγουν από τον πόνο μιας προηγούμενης κακοποίησης, ο ιός HIV μπορεί να αποκτηθεί από την κοινή χρήση βελόνων ή από σεξ χωρίς προφύλαξη. Μερικές γυναίκες με ιό HIV έχουν ιστορικό χρήσης ναρκωτικών ή αλκοόλ, όπως και ιστορικό σχέσεων με ανθρώπους που κάνουν το ίδιο. Η συγκεκριμένη κατάσταση ενδεχομένως να αυξάνει τον κίνδυνο ενδοοικογενειακής βίας, καθώς ο ένας ή και οι δύο σύντροφοι μπορεί να έχουν μειωμένη κρίση. Πάνω από μία στις πέντε γυναίκες με ιό HIV έχουν υποστεί σωματική κακοποίηση από τη στιγμή που διαγνώστηκαν. Από αυτές, σχεδόν οι μισές ανέφεραν ότι ένιωσαν πως η σωματική και η συναισθηματική καταπίεση είχε άμεση σχέση με το γεγονός ότι ήταν οροθετικές. xv Χρησιμοποιήστε απλές στρατηγικές για να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο να υποστείτε ενδοοικογενειακή βία Κρατήστε επαφή με τους ανθρώπους που σας υποστηρίζουν. Είτε αυτοί είναι η οικογένεια, οι φίλοι σας ή κάποια ομάδα υποστήριξης, μην επιτρέψετε στη σχέση σας να μπει στη μέση. Αντιμετωπίστε το παρελθόν. Αν έχετε ιστορικό σωματικής ή σεξουαλικής κακοποίησης, ζητήστε βοήθεια από έναν επαγγελματία της ψυχικής υγείας ή από μία ομάδα υποστήριξης. Περιορίστε τις απώλειές σας. Αν βιώνετε κακοποίηση, ζητήστε βοήθεια. Είναι σημαντικό να θέσετε την ασφάλειά σας σε προτεραιότητα και αν η κακοποίηση είναι άγρια και επιβλαβής, σκεφτείτε να μετακομίσετε σε ένα πιο ασφαλές μέρος το συντομότερο δυνατό. Μην δίνετε στο σύντροφό σας δεύτερες ευκαιρίες ξανά και ξανά. Μπορεί να είναι πιο εύκολο να έχετε καλύτερη επικοινωνία και να επιφέρετε αλλαγή στη συμπεριφορά του συντρόφου σας και στη σχέση σας κρατώντας κάποια απόσταση και παραμένοντας ασφαλής. Ενημερωθείτε. Μάθετε ό,τι μπορείτε για την ενδοοικογενειακή βία, ακόμα και αν πιστεύετε ότι ποτέ δεν θα χρειαστεί να τη γνωρίσετε από κοντά. Το να φύγετε από μία βίαιη σχέση μπορεί να είναι η καλύτερη επιλογή Αν τα πράγματα έχουν πάρει άσχημο δρόμο και βιώνετε βία οποιασδήποτε μορφής, αναζητήστε βοήθεια. Είναι σημαντικό να λάβει υποστήριξη και ο σύντροφός μας. Ορισμένες φιλανθρωπικές οργανώσεις για την ενδοοικογενειακή βία παρέχουν υποστήριξη και βοήθεια τόσο στο θύμα όσο και στο θύτη. Πάντοτε είναι δύσκολο να φύγετε από μία σχέση και το γεγονός ότι αυτή μπορεί να είναι βίαιη δεν το καθιστά απαραίτητα ευκολότερο. Ωστόσο, αν κινδυνεύει η σωματική ή η ψυχολογική μας ασφάλεια, πρέπει να σκεφτούμε το ενδεχόμενο να φύγουμε. Ας καταστήσουμε την ασφάλειά μας (όπως και την ασφάλεια των παιδιών μας) την πρώτη μας προτεραιότητα. Να είστε προετοιμασμένες. Αν φύγετε, μην ξεχάσετε τα φάρμακα για τον ιό HIV και τα προσωπικά σας αντικείμενα, όπως το πορτοφόλι, τα πιστοποιητικά γεννήσεως και μόρφωσης, το διαβατήριο και τα κλειδιά σας. Θεωρήστε ότι δεν πρόκειται να επιστρέψετε ποτέ ξανά και ότι οτιδήποτε αφήσετε πίσω θα καταλήξει στα σκουπίδια. Μπορείτε μάλιστα να αφήσετε ένα κουτί «επείγουσας αναχώρησης» σε μία φίλη. Κρατήστε αρχεία. Ζητήστε ιατρική φροντίδα αν την χρειάζεστε και προσπαθήστε να φωτογραφήσετε τυχόν τραυματισμούς. Ζητήστε από το ιατρικό προσωπικό να υπογράψει και να χρονολογήσει τις φωτογραφίες αν είναι δυνατό. Μια φίλη ή ένα μέλος της οικογένειας μπορεί επίσης να τις υπογράψει και να τις χρονολογήσει για να μπορείτε να τις χρησιμοποιήσετε ως στοιχεία στο μέλλον. Ζητήστε βοήθεια. Μην προσπαθήσετε να το κάνετε αυτό μόνη σας. Πηγαίνετε σε φίλους, στην αστυνομία, σε ένα τμήμα επειγόντων περιστατικών ή σε ένα τοπικό άσυλο. Αν γίνετε θύμα ενδοοικογενειακής βίας, να θυμάστε πάντα ότι δεν φταίτε εσείς. Μπορεί να συμβεί στον οποιοδήποτε. Οποιοσδήποτε επιτίθεται σωματικά ή υποβιβάζει ψυχολογικά κάποιον άλλο ευθύνεται για τις πράξεις του/της. Το πιο σημαντικό είναι να είστε ασφαλής και να μείνετε ασφαλής. Χρησιμοποιήστε τη διάγνωσή του ιού HIV για να κάνετε μία νέα αρχή Η διάγνωση του ιού HIV είναι μία εμπειρία που σου αλλάζει τη ζωή. Και μερικές φορές προς το καλύτερο. Συχνά όταν οι άνθρωποι αντιμετωπίζουμε μία σοβαρή ασθένεια, η εμπειρία μπορεί να λειτουργήσει ως «ξυπνητήρι», ωθώντας μας να αλλάξουμε τη ζωή μας προς το καλύτερο. Μπορεί να αποτελέσει μία ευκαιρία για να σκεφτούμε, να ορίσουμε νέους στόχους, να κάνουμε θετικές επιλογές και να λάβουμε θετικές αποφάσεις. - 16-17

Πληροφορίες: Το να έχουμε ιό HIV μπορεί μερικές φορές να μας θέσει σε κίνδυνο να υποστούμε βία και κακοποίηση. Θα πρέπει να κατανοήσουμε περισσότερα για την έννοια της ενδοοικογενειακής βίας. Έχετε υπόψη σας το δεσμό που υπάρχει μεταξύ των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας. Χρησιμοποιήστε απλές στρατηγικές για να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο να υποστείτε ενδοοικογενειακή βία. Ζητήστε υποστήριξη για τον εαυτό σας και για τον σύντροφό σας. Το να φύγετε από μία βίαιη σχέση μπορεί να είναι η καλύτερη επιλογή. Χρησιμοποιήστε τη διάγνωσή του HIV για να κάνετε μία νέα αρχή. Λεσβίες, αμφισεξουαλικές, διεμφυλικές γυναίκες - Σέξ και σχέσεις Οι λεσβίες, οι αμφισεξουαλικές και οι διεμφυλικές γυναίκες-φορείς του ιού HIV συχνά βιώνουν αυξημένα επίπεδα απομόνωσης και αδιαφορίας επειδή θεωρούνται ότι δεν κινδυνεύουν ιδιαίτερα από τον ιό HIV. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι αν και μερικές από εμάς είμαστε διεμφυλικές ή αγαπούμε και κάνουμε σεξ με άλλες γυναίκες, δεν έχουμε αποκλειστεί από τον κίνδυνο. Είναι πιθανό για τις γυναίκες, ακόμα και για όσες από εμάς προσδιοριζόμαστε ως λεσβίες, να είχαμε εμπλακεί σε άλλες επικίνδυνες συμπεριφορές, όπως σεξ χωρίς προστασία με οροθετικούς άνδρες συντρόφους, κοινή χρήση βελόνων για τη λήψη ναρκωτικών ή μια ενδεχόμενη προσπάθεια αυτο-σπερματέγχυσης μας χρησιμοποιώντας μη ελεγμένο σπέρμα. Πολλές γυναίκες που κάνουν σεξ με γυναίκες δεν συζητούν τις σεξουαλικές τους σχέσεις με τον ιατρό τους ή ακόμα και με τις ομάδες υποστήριξης για τον ιό HIV επειδή φοβούνται μήπως τις κρίνουν άσχημα ή υποστούν διάκριση. Είναι σημαντικό για τις συντονίστριες των ομάδων αλληλοϋποστήριξης να καλύπτουν τις ανάγκες των γυναικών που κάνουν σεξ με γυναίκες και να μην θεωρούν ότι όλες είναι ετεροφυλόφιλες. Ασφαλέστερο σεξ για γυναίκες που κάνουν σεξ με γυναίκες Η σεξουαλική μετάδοση του ιού HIV από γυναίκα σε γυναίκα είναι εξαιρετικά σπάνια. Η μόνη αποδεδειγμένη περίπτωση έχει συνδεθεί με την κοινή χρήση άπλυτων σεξουαλικών βοηθημάτων διείσδυσης. xvi Οι συστάσεις για τα ζευγάρια που χρησιμοποιούν σεξουαλικά βοηθήματα είναι να μην γίνεται κοινή χρήση, να έχετε τα δικά σας, να τοποθετείτε ένα καινούριο προφυλακτικό πριν χρησιμοποιήσετε το βοήθημα σε κάποια άλλη γυναίκα ή να πλένετε το βοήθημα σχολαστικά με ήπιο σαπούνι και νερό πριν το χρησιμοποιήσετε σε άλλο άτομο. Ο κολπικός στοματικός έρωτας (αιδοιολειξία) φέρει έναν θεωρητικό κίνδυνο μετάδοσης όταν πραγματοποιείται από μία γυναίκα που δεν είναι φορέας του ιού HIV σε μια γυναίκα που είναι. Ο κίνδυνος είναι εξαιρετικά μικρός και είναι ακόμα χαμηλότερος αν η γυναίκα με ιό HIV έχει μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο. Το ζευγάρι θα πρέπει να συζητήσει το επίπεδο κινδύνου στο οποίο αισθάνεται άνετα. Η χρήση στοματικού διαφράγματος για την παροχή προστασίας μέσω φραγμού αποτελεί επίσης μία επιλογή για την περαιτέρω μείωση του κινδύνου. Ενώ είναι πολύ δύσκολο να μεταδοθεί ο ιός HIV μέσω του στοματικού έρωτα μεταξύ γυναικών, άλλα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (ο έρπης, η γονόρροια, και άλλες μολύνσεις) μπορεί να μεταδίδονται πιο εύκολα μέσω του στοματικού έρωτα, του αμοιβαίου αυνανισμού, του σαδομαζοχισμού (όταν οι άνθρωποι αντλούν σεξουαλική ευχαρίστηση μέσω πρακτικών που περιλαμβάνουν την πρόκληση ή τη λήψη πόνου, όπως μαστίγωμα, τρύπημα, κ.ο.κ.) ή μέσω πρακτικών σκληρού σεξ, όπως το fisting (η εισαγωγή της γροθιάς στον πρωκτό). Οπότε πάντα συνιστάται να συζητάμε με τους/τις συντρόφους μας για τα επίπεδα των δραστηριοτήτων και για τον κίνδυνο που θεωρούμε αποδεκτό, για το είδος της σχέσης που θέλουμε να έχουμε (μονογαμική ή όχι) και για τους τρόπους με τους οποίους απολαμβάνουμε το σεξ. Όπως όλοι, θα πρέπει να ελέγχουμε τη σεξουαλική μας υγεία. Για ασφαλέστερο σεξ για γυναίκες που κάνουν σεξ με γυναίκες, ανατρέξτε στο εξής: Avert. Λεσβίες, Αμφισεξουαλικές Γυναίκες και Ασφαλές Σεξ. Διαθέσιμο στο http://www.avert.org/lesbians-safe-sex.htm. Διεμφυλικές γυναίκες και ιός HIV Για τις διεμφυλικές γυναίκες, το σεξ και οι σχέσεις πολύ συχνά αποδεικνύονται πολύ μεγάλη πρόκληση. Μπορεί πολλές από εμάς που είμαστε διεμφυλικές να ωθούμαστε στην πορνεία και μερικές φορές στην χρήση ναρκωτικών από τις δύσκολες κοινωνικοοικονομικές καταστάσεις, από την πίεση που μας ασκεί το περιβάλλον μας και από συμπεριφορές άγνοιας που σχετίζονται με τη σεξουαλική διαφορετικότητα. Οι συστάσεις για ασφαλέστερο σεξ δεν διαφέρουν για όσες από εμάς είναι τρανσέξουαλ: εστιάζουν στην αποφυγή ανταλλαγής σωματικών υγρών χρησιμοποιώντας προφυλακτικά και καθαρές βελόνες. Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναγνωριστεί πως το κοινωνικό στίγμα που συνοδεύει εμάς που είμαστε διεμφυλικές ενδέχεται να επηρεάσει την ικανότητα να εφαρμόσουμε τις συστάσεις για ασφαλέστερο σεξ. Για να μην αποκλείει καμία γυναίκα, μία ομάδα αλληλοϋποστήριξης για γυναίκες-φορείς του ιού HIV, θα πρέπει να παρέχει υποστήριξη σε οποιοδήποτε άτομο που αυτο-προσδιορίζεται ως γυναίκα, συμπεριλαμβανομένων των διεμφυλικών ατόμων που υπήρξαν άνδρες και έγιναν γυναίκες (ανατρέξτε στις οδηγίες Pos UK και PozFem για ομάδες αλληλοϋποστήριξης). xvii Λίγες είναι οι έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί για τις διεμφυλικές γυναίκες με ιό HIV. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες στις Η.Π.Α. έδειξαν ότι οι διεμφυλικές γυναίκες που ήταν άνδρες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στον ιό HIV και μπορεί να δυσκολευτούν πάρα πολύ να έχουν πρόσβαση σε υποστήριξη μετά τη διάγνωση. xviii Είναι σημαντικό αυτό να συζητηθεί με τα μέλη της ομάδας, καθώς μπορεί να μην είναι εξοικειωμένα με τα ζητήματα, με τις ανάγκες και με τα δικαιώματα όσων από εμάς είμαστε διεμφυλικές. Σεξουαλική εργασία και ιός HIV Όσες από εμάς κάνουμε σεξουαλική εργασία μπορεί να αντιμετωπίσουμε σοβαρές προκλήσεις. Συχνά είναι δύσκολο να κάνουμε ασφαλές σεξ γιατί οι σύντροφοί μας αρνούνται να φορέσουν προφυλακτικό. Επίσης δυσκολευόμαστε εξαιτίας των προκαταλήψεων και του στίγματος που σχετίζεται με την σεξουαλική εργασία στην κοινωνία. Εξαιτίας αυτών των προκαταλήψεων, όσες από εμάς κάνουμε σεξουαλική εργασία μπορεί να δυσκολευτούμε να βρούμε πρόσβαση σε υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών πρόληψης και συνεπώς γινόμαστε πιο ευάλωτες στον ιό HIV και σε άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. - 18-19