ΠΟΙΗΤΙΚΗ Ι ΙΟΣΥΓΚΡΑΣΙΑ Ο ΗΓΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ 2010-2011 ΠΕ ΙΟ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΤΟ ΤΟΠΙΟ ΩΣ ΜΕΣΟ ΕΠΑΝΑΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΩΝΤΑΣ ΤΟ ΗΜΟΣΙΟ MULTIPLE IDENTITIES GO EAST ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ A. Οργάνωση και Δομή Τμήματος 4 B. Μαθήματα Πρόγραμμα Σπουδών Θέματα και Μαθήματα Κατεύθυνσης Περιεχόμενο Μαθημάτων 12 14 16 Γ. Ακαδημαϊκό Προσωπικό Μέλη ΔΕΠ Ερευνητικά Ενδιαφέροντα Μελών ΔΕΠ Εντεταλμένοι Διδάσκοντες Δ. Κανονισμός Σπουδών Ε. Οδηγός Εκπόνησης Ερευνητικής Εργασίας 50 58 62 82 98 ΣΤ. Γενικές Πληροφορίες Βιβλιοθήκη Υπολογιστικό Κέντρο Τηλεφωνικός κατάλογος Χάρτες Ακαδημαϊκό ημερολόγιο 112 114 118 120 123 Ο Οδηγός Σπουδών 2010-11 του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών εκδόθηκε στην Πάτρα τo 2010 σε επιμέλεια του Γιάννη Αίσωπου, Αναπληρωτή Kαθηγητή και σχεδιασμό του δημιουργικού γραφείου G (georgiougavrilakis.com). 1
H Γενική Συνέλευση του Τμήματος αποτελείται από δεκαοκτώ μέλη ΔΕΠ, εννέα εκπροσώπους των φοιτητών και έναν εκπρόσωπο ΕΤΕΠ. Πρόεδρος Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Γεώργιος Πανέτσος, Καθηγητής Αναπληρωτής Πρόεδρος Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Γιάννης Αίσωπος, Αναπληρωτής Καθηγητής Ακαδημαϊκό και Διδακτικό Προσωπικό Μέλη ΔΕΠ Γιάννης Αίσωπος Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.Arch. Αναπληρωτής Καθηγητής Δημήτρης Γιαννίσης Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.T.D. Eπίκουρος Καθηγητής Κωνσταντίνος Γρίβας Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.A. Λέκτωρ Πάνος Δραγώνας Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.Sc. Αναπληρωτής Καθηγητής Γιάννης Ζαβολέας Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.Arch., M.Sc. Eπίκουρος Καθηγητής Δήμητρα Κατσώτα AA Dipl., M.Arch. Eπίκουρη Καθηγήτρια Πάνος Κούρος Διπλ. Αρχ. Μηχ., M.Sc.Arch, M.Sc.Vis.S, Δρ. Αρχ. Μηχ. Αναπληρωτής Καθηγητής Πέτρος Κουφόπουλος Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.A. Αναπληρωτής Καθηγητής Ηλίας Κωνσταντόπουλος Dipl.Αrch., M.Sc. Αναπληρωτής Καθηγητής Παύλος Λέφας Διπλ.Αρχ.Μηχ., Dr.Τechn. Καθηγητής Κατερίνα Λιάπη Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.A., Ph.D. Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Σταύρος Μαμαλούκος Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.A., Δρ.Αρχ.Μηχ. Eπίκουρος Καθηγητής Γεώργιος Πανέτσος Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.Arch. Καθηγητής Bασίλης Παππάς Διπλ.Πολ.Μηχ., Δρ.Πολ.Μηχ. Αναπληρωτής Καθηγητής Γιάννης Πατρώνης Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.A.U.D. Καθηγητής Βασιλική Πετρίδου Dipl.Αrch., Docteur d Εtat Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νίκος Πολυδωρίδης Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.C.P., Ph.D. Καθηγητής Αθανάσιος Σπανομαρίδης AA Dipl., GradDipl. AA Eπίκουρος Καθηγητής 6
Μέλη ΔΕΠ υπό διορισμό Δημήτρης Αντωνίου Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.Sc. Eπίκουρος Καθηγητής, υπό διορισμό Πέτρος Mπαμπασίκας Β.Α., M.Arch. Λέκτωρ, υπό διορισμό Αγάπη Πρωίμου Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.Sc. Λέκτωρ, υπό διορισμό Άλκηστις Ρόδη Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.A.U.D., Ph.D. Eπίκουρη Καθηγητρια, υπό διορισμό Εντεταλμένοι Διδάσκοντες (ΠΔ 407/80) Ανδρέας Αγγελιδάκης B.Arch., M.Sc. Σταύρος Αλιφραγκής Διπλ.Αρχ.Μηχ., M. Phil, Μετ.Διπλ.Αρχ.Μηχ. Γιώργος Π. Αντωνίου Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.A. Δημήτρης Αντωνίτσης M.Sc. Βαγγέλης Βλάχος Πτυχ.ΑΣΚΤ, M.F.A. Θάνος Γκαραγκούνης Πτυχ.Γεωγραφ., Μ.Α., Ph.D. Δημοσθένης Δαββέτας Πτυχ.Νομ., Docteur d' Etat Δημήτριος-Ίφιτος Ζησιμόπουλος Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.Sc. Νίκος Καζέρος Διπλ.Αρχ.Μηχ., Μετ.Διπλ.Αρχ.Μηχ. Γεώργιος Καρβέλας Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.Arch. Νεκτάριος Κεφαλογιάννης Διπλ.Αρχ.Μηχ., Μετ.Αρχ.Μηχ., M.Sc. Μαρία Κόντη Πτυχ.ΑΣΚΤ, M.F.A. Λεωνίδας Κουτσουμπός Διπλ.Αρχ.Μηχ., Μετ.Διπλ.Αρχ.Μηχ., Ph.D. Κωνσταντίνος Δ. Κωστόπουλος Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.Arch. Γιώργος Λευκαδίτης Διπλ.Αγρ.Τοπ.Μηχ. Άννα Ματρακίδου Διπλ.Αρχ.Μηχ., Διπλ.Βιομ.Σχεδ., D.E.A. Δημήτρης Μηλάκης Διπλ.Αγρ.Τοπ.Μηχ., Δρ.Πολ.Μηχ. Ανδρονίκη Μιλτιάδου - Fezans Πολ.Μηχ., Μ.Α., Docteur d' Etat Δημήτρης Μπάκος Διπλ.Μηχ.Μηχ., Δρ.Μηχ.Μηχ. Σωτήριος Μπαχτσετζής Δρ.Ιστ.Τεχν. Βασίλης Μπούζας Διπλ.Πολ.Μηχ., Πτυχ.ΑΣΚΤ, M.F.A. C.G. Ιωάννης Ντουρακόπουλος Διπλ.Πολ.Μηχ., Μετ.Πολ.Μηχ., Δρ.Πολ.Μηχ., Αινείας Οικονόμου Διπλ.Αρχ.Μηχ., Μετ.Διπλ.Αρχ.Μηχ., Δρ.Αρχ.Μηχ. Παναγιώτης Πάγκαλος Διπλ.Αρχ.Μηχ., Δρ.Αρχ.Μηχ. Στέλλα Παντελιά Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.L.A. Ηλίας Παπαηλιάκης Πτυχ.ΑΣΚΤ Καλλιόπη Παπαϊωάννου Διπλ.Αρχ.Μηχ., Μετ.Διπλ.Αρχ.Μηχ. Μαρία Παπαφίγκου Dipl.Αrch., M.Sc. Βασίλης Πάτμιος - Καρούκ B.A., M.A. Πηνελόπη Πετσίνη Πτυχ.Φωτογρ., Μ.A., Ph.D. Παναγιώτης Ρωμανός Διπλ.Ηλέκτρ.Μηχ., M.Sc., Ph.D Νίκος Σμυρλής Διπλ.Αρχ.Μηχ., DEA Θάνος Ν. Στασινόπουλος Διπλ.Αρχ.Μηχ., AAGradDipl., Δρ.Αρχ.Μηχ. Αλεξάνδρα Στράτου B.F.A., AA Dipl. Βασίλης Στρουμπάκος Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.Arch. 7
Ευφροσύνη Τριάντη B.A., M.Arch., Ph.D. Έρση Φιλιπποπούλου - Μηχαηλίδου Διπλ.Αρχ.Μηχ., Πτυχ.Νομ. Χρήστος Φλώρος Διπλ.Αρχ.Μηχ., Μετ.Διπλ.Αρχ.Μηχ., Γιώργος Φούκας Διπλ.Αρχ.Μηχ., DEA, CEAA Βάντα Χαλυβοπούλου Πτυχ.ΑΣΚΤ, Μετ.Πτυχ.Ζωγρ., Δρ.Ζωγρ Κάρολος Χανικιάν Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.L.A. Αθηνά Xατζή Πτυχ.Ιστ.Αρχ. M.A., Ph.D. Αθανασία Ψαράκη Διπλ.Αρχ.Μηχ., M.Sc. Μέλη ΔΕΠ άλλων Τμημάτων Κωνσταντίνος Παπαδάκης Διπλ.Μαθ., Δρ.Μαθ. Αναπληρωτής Καθηγητής Μαθηματικών, Γενικό Τμήμα Εργαστήρια Στο Τμήμα έχει θεσμοθετηθεί μόνο ένα Εργαστήριο, το Εργαστήριο Πολεοδομικού και Χωροταξικού Σχεδιασμού με Διευθυντή τον Καθηγητή Ν. Πολυδωρίδη. Υποδομή Βιβλιοθήκη Τμήματος, Υπολογιστικό Κέντρο, Εργαστήριο Εικαστικών Συντονιστές Έτους Ο Συντονιστής Έτους, ορίζεται από τη Γενική Συνέλευση και έχει την ευθύνη να παρακολουθεί συνολικά την πορεία του ακαδημαϊκού έργου στο έτος αυτό, και να ενημερώνει τη Γ.Σ. και τον Πρόεδρο του Τμήματος σχετικά με τυχόν προβλήματα ή δυσλειτουργίες. Οι φοιτητές κάθε έτους καλούνται να εκλέξουν τριμελή Επιτροπή Έτους, η οποία και θα συνεργάζεται με τον Συντονιστή. Για την ακαδημαϊκή χρονιά 2010-11 οι Συντονιστές Έτους είναι: Α έτος: Δ. Κατσώτα, Eπίκουρη Καθηγήτρια Β έτος: Γ. Αίσωπος, Αναπληρωτής Καθηγητής Γ έτος: Π. Δραγώνας, Αναπληρωτής Καθηγητής Δ έτος: Α. Σπανομαρίδης, Eπίκουρος Καθηγητής Ε έτος: Κ. Λιάπη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Οι φοιτητές καλούνται να απευθύνονται στους Συντονιστές για θέματα που αφορούν στο έτους τους. 8
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ 2010-11 1ο Εξάμηνο 1-010 Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 1 1-130 Εφαρμοσμένα Μαθηματικά & Αναπαραστάσεις 1 1-150 Εικαστικές Τέχνες 1 1-230 Δομική Μηχανική 1 1-310 Ιστορία της Αρχιτεκτονικής 1 1-370 Ιστορία της Τέχνης 1 2ο Εξάμηνο 2-020 Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 2 2-140 Εφαρμοσμένα Μαθηματικά & Αναπαραστάσεις 2 2-160 Εικαστικές Τέχνες 2 2-240 Δομική Μηχανική 2 2-320 Ιστορία της Αρχιτεκτονικής 2 2-380 Ιστορία της Τέχνης 2 3ο Εξάμηνο 3-030 Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 3 3-330 Ιστορία της Αρχιτεκτονικής 3 3-530 Εικαστικές Τέχνες 3 3-610 Οικοδομική Τεχνολογία 1 3-860 Αρχιτεκτονική Τοπίου 1 4ο Εξάμηνο 4-040 Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 4 4-340 Ιστορία της Αρχιτεκτονικής 4 4-540 Εικαστικές Τέχνες 4 4-620 Οικοδομική Τεχνολογία 2 4-880 Αρχιτεκτονική Τοπίου 2 5ο Εξάμηνο 5-050 Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 5 5-410 Θεωρία της Αρχιτεκτονικής 1 5-630 Οικοδομική Τεχνολογία 3 5-750 Αστικός & Πολεοδομικός Σχεδιασμός 1 Ένα από τα Μαθήματα Επιλογής του 5ου Εξαμήνου 5ΜΕ-190 Ειδικά Θέματα Εικαστικών Τεχνών 5ΜΕ-191 Ειδικά Θέματα Εικαστικών Τεχνών 5ΜΕ-205 Εικαστικές Τέχνες 5 5ΜΕ-231 Πολιτισμική Γεωγραφία 1 5ME-353 Ιστορία Αρχιτεκτονικής 7 5ΜΕ-371 Ειδικά Θέματα Ιστορίας της Τέχνης 5ΜΕ-375 Ειδικά Θέματα Ιστορίας και Θεωρίας της Τέχνης 5ΜΕ-401 Ειδικά Θέματα Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού 5ΜΕ-723 Ανθρωπολογία του Χώρου 1 5ΜΕ-810 Χαρτογραφία 1 5ΜΕ-830 Χωροταξία 1 5ME-850 Κοινωνιολογία του Χώρου Πιστωτικές μονάδες / ECTS 30 12 4 4 4 4 2 30 12 4 4 4 4 2 30 12 4 4 6 4 30 12 4 4 6 4 30 12 4 6 6 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Εργαστηριακό μάθημα Ε Ε Ε Ε Ε Ε Ε Ε Ε Ε Ε Ε Ε Ε 12
6ο Εξάμηνο 6-060 Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 6 6-420 Θεωρία της Αρχιτεκτονικής 2 6-640 Οικοδομική Τεχνολογία 4 6-760 Αστικός & Πολεοδομικός Σχεδιασμός 2 Ένα από τα Μαθήματα Επιλογής του 6ου Εξαμήνου 6ΜΕ-192 Ειδικά Θέματα Εικαστικών Τεχνών 6ME-206 Εικαστικές Τέχνες 6 6ΜΕ-232 Πολιτισμική Γεωγραφία 2 6MΕ-352 Ιστορία Αρχιτεκτονικής 6 6ME-354 Ιστορία Αρχιτεκτονικής 8 6ΜΕ-372 Ειδικά Θέµατα Ιστορίας της Τέχνης 2 6ΜΕ-376 Ειδικά Θέµατα Ιστορίας και Θεωρίας της Τέχνης 6ΜΕ-402 Ειδικά Θέματα Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού 2 6ΜΕ-542 Αρχιτεκτονικές Αναπαραστάσεις 6ΜΕ-724 Ανθρωπολογία της Τέχνης 6ΜΕ-820 Χαρτογραφία 2 6ΜΕ-840 Χωροταξία 2 6ME-851 Κοινωνιολογία του Χώρου 2 7ο Εξάμηνο 7-070 Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 7 7-301 Αειφορικός Σχεδιασμός 1 7-ΘΚ Θέμα Κατεύθυνσης [από αντίστοιχο πίνακα] 7-ΜΚ Μάθημα Κατεύθυνσης Ένα Μάθημα Κατεύθυνσης ή δύο Μαθήματα Επιλογής 8ο Εξάμηνο 8-080 Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 8 8-302 Αειφορικός Σχεδιασμός 2 8-ΘΚ Θέμα Κατεύθυνσης [από αντίστοιχο πίνακα] 8-ΜΚ Μάθημα Κατεύθυνσης Ένα Μάθημα Κατεύθυνσης ή δύο Μαθήματα Επιλογής 9ο Εξάμηνο 9-913 Εισαγωγή στην επαγγελματική πρακτική 9-970 Ερευνητική Εργασία 9-ΘΚ Θέμα Κατεύθυνσης [ένα από αντίστοιχο πίνακα] 9-ΜΚ Μάθημα Κατεύθυνσης [δύο από αντίστοιχο πίνακα] Ένα Μάθημα Επιλογής 10ο Εξάμηνο 9-990 Διπλωματική Εργασία 30 12 4 6 6 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 30 12 4 6 4 4 30 12 4 6 4 4 30 2 16 6 4 2 30 30 300 Ε Ε Ε E Ε Ε E Ε Ε 13
ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑΤΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (6 π.μ.) 7ΘΚ-010 Θέμα Αστικού Σχεδιασμού 7ΘΚ-090 Θέμα Αποκατάστασης Κτιρίων 1 7ΘΚ-110 Θέμα Επανάχρησης Χώρων 1 7ΘΚ-130 Θέμα Σχεδιασμού Εσωτερικών Χώρων 7ΘΚ-150 Θέμα Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού 7ΘΚ-170 Θέμα Σχεδιασμού του Χώρου 3 7ΘΚ-190 Θέμα Αρχιτεκτονικής Τεχνολογίας 1 8ΘΚ-040 Θέμα Αστικού Σχεδιασμού 8ΘΚ-100 Θέµα Αποκατάστασης Κτιρίων 2 8ΘΚ-120 Θέμα Επανάχρησης Χώρων 2 8ΘΚ-140 Θέμα Σχεδιασμού Εσωτερικών Χώρων 2 8ΘΚ-160 Θέμα Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού 8ΘΚ-180 Θέμα Σχεδιασμού του Χώρου 4 8ΘΚ-200 Θέμα Αρχιτεκτονικής Τεχνολογίας 2 8ΘΚ-220 Θέμα Ειδικής Κτηριολογίας ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (4 π.μ.) 7ΜΚ-171 Ειδικά Κεφάλαια Σχεδιασμού του Χώρου 5 7ΜΚ-210 Αρχιτεκτονική Εσωτερικού Χώρου 1 7ΜΚ-285 Εικαστική Βιντεογραφία 1 7MK-307 Ειδικά Θέματα Βιοκλιματικού Σχεδιασμού 1 7ΜΚ-371 Ειδικά Θέματα Θεωρίας της Τέχνης 1 7ΜΚ-373 Ειδικά Θέματα Θεωρίας της Τέχνης 7ΜΚ-375 Ειδικά Θέματα Ιστορίας & Θεωρίας της Τέχνης 7ΜΚ-421 Ειδικά Θέµατα Θεωρίας της Αρχιτεκτονικής 1 7ΜΚ-425 Ειδικά Θέματα Θεωρίας Αρχιτεκτονικής και Σχεδιασμού του Χώρου 7ΜΚ-427 Ειδικά Κεφάλαια Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής 1 7ΜΚ-429 Ειδικά Θέματα Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού 1 7ΜΚ-431 Ειδικά Θέματα Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής 7ΜΚ-433 Ειδικά Θέματα Αστικού και Πολεοδομικού Σχεδιασμού 7ΜΚ-435 Ειδικά Θέματα Σχεδιασμού 1 8ΜΚ-060 Αποκαταστάσεις Κτιρίων και Συνόλων 4 8ΜΚ-172 Ειδικά Κεφάλαια Σχεδιασμού του Χώρου 6 8ΜΚ-220 Αρχιτεκτονική Εσωτερικού Χώρου 2 8ΜΚ-286 Εικαστική Βιντεογραφία 2 8MK-308 Ειδικά Θέματα Βιοκλιματικού Σχεδιασμού 2 8ΜΚ-372 Ειδικά Θέματα Θεωρίας της Τέχνης 2 8ΜΚ-374 Ειδικά Θέματα Θεωρίας της Τέχνης 8ΜΚ-422 Ειδικά Θέματα Θεωρίας της Αρχιτεκτονικής 2 8ΜΚ-426 Ειδικά Θέματα Θεωρίας Αρχιτεκτονικής και Σχεδιασμού του Χώρου 8MK-428 Ειδικά Κεφάλαια Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής 2 8ΜΚ-430 Ειδικά Θέματα Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού 2 8ΜΚ-432 Ειδικά Κεφάλαια Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού 2 8MK-434 Ειδικά Θέματα Αστικού και Πολεοδομικού Σχεδιασμού 8ΜΚ-436 Ειδικά Θέματα Σχεδιασμού 2 8ΜΚ-502 Ειδικά Θέματα Πληροφορικής 14
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΠΡΩΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 1-010 Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 1 (12 π.μ.) Δ. Κατσώτα (συντονίστρια), Κ. Γρίβας, Π. Μπαμπασίκας, Α. Πρωίμου, Α. Αγγελιδάκης, Α. Στράτου Εισαγωγή στις βασικές έννοιες και τα εκφραστικά μέσα του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού. Μέσα από μία σειρά διαλέξεων επιχειρείται η προσέγγιση των ποιοτικών γνωρισμάτων του χώρου που φιλοξενεί ανθρώπινες δραστηριότητες (γεωμετρία-δομή, όριο-περίβλημα, υλικό-χρώμα, φως-σκιά, κίνηση-στάση, πρόγραμμα-γεγονός). Ένας πρώτος κύκλος σύντομων σε διάρκεια ασκήσεων αφορά στην εξέταση των παραπάνω εννοιών στην πόλη της Πάτρας. Επιδιώκεται με τον τρόπο αυτό η ανάπτυξη της αναλυτικής και κριτικής σκέψης των φοιτητών/φοιτητριών μέσω της αντίληψης, της κατανόησης αλλά και της ερμηνείας φαινομένων και αντικειμένων του δομημένου περιβάλλοντος. Ακολουθεί η μελέτη και ο σχολιασμός κειμένων σημαντικών αρχιτεκτόνων. Το εξάμηνο ολοκληρώνεται με ένα πρώτο θέμα σχεδιασμού, όπου η ανάγνωση ενός λογοτεχνικού κειμένου ή η ανάλυση ενός εικαστικού έργου προσφέρει το ερέθισμα για τη συνθετική προσέγγιση των εννοιών που αναπτύχθηκαν τις προηγούμενες εβδομάδες. Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 1Β Γ. Ζαβολέας (συντονιστής), Β. Στρουμπάκος, Δ. Ζησιμόπουλος, Β. Πάτμιος-Καρούκ, Ν. Ψαράκη Ανάλυση/σύνθεση. Βασικές αρχές αρχιτεκτονικού σχεδιασμού με εφαρμογή των ψηφιακών τεχνολογιών. Ως στόχος ορίζεται η καλλιέργεια της ικανότητας στη σύλληψη, τη συγκριτική έρευνα και τον πειραματισμό στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό με εφαρμογή των δυνατοτήτων του υπολογιστή. Ο υπολογιστής εισάγεται ως ένα εξελιγμένο μέσο, υποστηρικτικό για ένα σύνολο από αναλυτικούς μηχανισμούς, τους οποίους και συμβολίζει. Οι μηχανισμοί αυτοί επενεργούν στη συγκρότηση της αντίληψης και της χωρικής εμπειρίας, η οποία πλέον νοείται ως ένα συνονθύλευμα πληροφορίας. Μέσα από την εισαγωγή αυτή προετοιμάζεται το κριτικό υπόβαθρο, επάνω στο οποίο αναπτύσσονται οι δραστηριότητες της επικοινωνίας, της παράστασης, της αναπαράστασης, της απόδοσης και της μετάδοσης της πληροφορίας. Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός αφορά στην ανάλυση και την ανασύνθεση της πληροφορίας που φέρεται από αρχιτεκτονικά στοιχεία προς τη δημιουργία νέων χωρικών εμπειριών. Το δίπολο ανάλυση/σύνθεση περιγράφει σχηματικά δύο αντίθετες διεργασίες. Ο υπολογιστής ορίζεται ως μέσο και ως αναφορά για μεθόδους που εφαρμόζονται αρχικά επάνω στο φυσικό αντικείμενο, ακόλουθα στην προβολή του σε εικόνα και σχέδιο, με έμφαση στην αναγωγή της μορφής και της αισθητικής του στις δομικές σχέσεις που την υποστηρίζουν. Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 1Γ Στ. Μαμαλούκος, Δ. Αντωνίου, Γ. Αντωνίου Σκοπός του τμήματος αυτού του Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού είναι η βελτίωση της σχεδιαστικής δεξιότητας των φοιτητών και η προσαρμογή της στις απαιτήσεις των σπουδών στο Τμήμα. Το μάθημα περιλαμβάνει τη διδασκαλία της σχεδιαστικής απόδοσης αντικειμένων και κατασκευών με έμφαση στην εναργή απεικόνιση της μορφής αλλά και της δομής τους, αποτελώντας μια πρώτη προσέγγιση στην ολοκληρωμένη σχεδιαστική παρουσίαση του αρχιτεκτονήματος, η οποία αντιμετωπίζεται λεπτομερέστερα σε άλλα μαθήματα (Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός και Οικοδομική Τεχνολογία). Περιλαμβάνει επίσης τη διδασκαλία παρουσίασης των σχεδίων (σύνθεση πινακίδων κλπ). 1-130 Εφαρμοσμένα Μαθηματικά & Αναπαραστάσεις 1 (4 π.μ.) Κ. Παπαδάκης Εφαρμοσμένα Μαθηματικά 1 Διαφορικός Λογισμός συνάρτησης μίας μεταβλητής. Ολοκληρωτικός Λογισμός συνάρτησης μίας μεταβλητής. Αντίστροφες τριγωνομετρικές συναρτήσεις. Διαφορικές εξισώσεις. Εφαρμογές ορισμένου ολοκληρώματος. Εμβαδόν επίπεδης περιοχής. Μήκος καμπύλης. Όγκοι από περιστροφή. Εμβαδά από περιστροφή. Γραμμική Άλγεβρα. Ορίζουσες. Πίνακες Περιστροφές στο επίπεδο και στο χώρο. Γραμμικά συστήματα. Ιδιοτιμές και ιδιοδιανύσματα. Εργαστήριο όπου διδάσκεται το πακέτο Συμβολικής Άλγεβρας Mathematica Γ. Λευκαδίτης Αναπαραστάσεις 1: Παραστατική Γεωμετρία Το μάθημα της Παραστατικής Γεωμετρίας, σε συνδυασμό με αυτό της Προβολικής Γεωμετρίας και Προοπτικής του δεύτερου εξαμήνου, αποτελεί την εισαγωγή στην περιοχή των Αρχιτεκτονικών Απεικονίσεων. Τα μαθήματα αυτά έχουν ως στόχο να κάνουν κατανοητές τις βασικές αρχές και τις μεθόδους παράστασης και απεικόνισης του τρισδιάστατου χώρου στις δυο διαστάσεις. Οι αρχές αυτές εφαρμόζονται σε γεω- 16
μετρικά θέματα αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος δίνοντας ιδιαιτέρως έμφαση στις ορθές και αξονομετρικές προβολές. Επιπλέον μελετώνται οι μέθοδοι δημιουργίας σκιών και αυτοσκιών σε γεωμετρικά στερεά και στις όψεις των κτιρίων. Ακόμη μελετώνται αρχιτεκτονικά θέματα στα οποία εφαρμόζονται οι παραπάνω μέθοδοι. Κατά την διάρκεια του εξαμήνου δίδονται σύντομες ασκήσεις προς επεξεργασία και λύση, καθώς επίσης και ένα θέμα που παραδίδεται στο τέλος του εξαμήνου. 1-150 Εικαστικές Τέχνες 1 (4 π.μ.) Η. Παπαηλιάκης Συστηματική διερεύνηση των εκφραστικών και επικοινωνιακών δυνατοτήτων των σχεδίου μέσα από πρακτική εξάσκηση και κριτική ανάλυση. Οι διδακτικές ενότητες περιλαμβάνουν μελέτη διαφορετικών ειδών εκφραστικού σχεδίου (επιτελεστικό, πεδίου, τονικότητας, πλαστικό, τρισδιάστατο, κ.α.) σε σχέση με τις βασικές αρχές οπτικής και απτικής αντίληψης στο επίπεδο, στο αντικείμενο και στο χώρο (χρώμα, ενότητα, έμφαση, ισορροπία, ρυθμός, κ.α.). Θεματικές ασκήσεις, διαλέξεις, παρουσιάσεις προσκεκλημένων, επισκέψεις και βιβλιογραφική έρευνα συμπληρώνουν την πρακτική εξάσκηση και συσχετίζουν την αισθητική μορφή με ζητήματα έννοιας (concept) και πλαισίου (context). Στόχοι του μαθήματος είναι η απόκτηση δεξιότητας και γνώσης στη χρήση των εικαστικών μέσων, η ανάπτυξη της σκέψης μέσω της μορφής, η εξοικείωση με την εικαστική πρακτική όπως συσχετίζεται με την αρχιτεκτονική σκέψη. 1-230 Δομική Μηχανική 1 (4 π.μ.) Α. Μιλτιάδου - Fezans, Ι. Ντουρακόπουλος Αρχιτεκτονική και φέρουσα κατασκευή. Βασικές κατασκευαστικές απαιτήσεις. Η έννοια της φέρουσας κατασκευής και οι διαφορετικοί τύποι δομικών μελών. Δυνάμεις και ροπές. Είδη στηρίξεων. Ισοστατικοίυπερστατικοί φορείς. Εξισώσεις ισορροπίας. Διάγραμμα ελευθέρου σώματος. Υπολογισμός αντιδράσεων και εσωτερικών εντατικών μεγεθών. Κατανεμημένες δυνάμεις. Διαγράμματα εσωτερικών εντατικών μεγεθών. Εισαγωγή στην έννοια της τάσης. Επίλυση ισοστατικών φορέων (δικτυωμάτων, κλπ). 1-310 Ιστορία της Αρχιτεκτονικής 1 (4 π.μ.) Στ. Μαμαλούκος Το μάθημα αποσκοπεί σε μια παρουσίαση της αρχιτεκτονικής από τις πρώτες προσπάθειες του ανθρώπου να δημιουργήσει δομημένο περιβάλλον ως το τέλος του Μεσαίωνα. Η αρχιτεκτονική δημιουργία των διαφόρων εποχών θα εξετασθεί μέσα στα κοινωνικά, οικονομικά και ιδεολογικά της πλαίσια με στόχο μια προσπάθεια κατανόησης τόσο των δημιουργιών της μεγάλης και επίσημης όσο και των κτισμάτων της ελάσσονος αρχιτεκτονικής, τα οποία αποτελούν το μέτρο σύγκρισης για την αξιολόγηση των «μνημείων». αποτελούν μημείων Θα ακολουθηθεί η Η μέσα στα, σε συνεχή αναφορά με τη μοντέρνα και τη σύγχρονη αρχιτεκτονική. Δεν επιδιώκει να ανασυστήσει το κοινωνικοπολιτικό και ιδεολογικό περιβάλλον στο οποίο δημιουργήθηκαν σημαντικά κτήρια του παρελθόντος, αλλά εστιάζει σε μεμονωμένα ζητήματα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος (τη σημασία της μορφής, τη δύναμη των υλικών, την ιεραρχία των θέσεων, τη μνημειακότητα και την τάξη, τους περιορισμούς στην πρόσβαση και την κοινωνική διαστρωμάτωση, τη διακόσμηση και τη λιτότητα, τη λειτουργία και την αναπαράσταση) και προσπαθεί να ανιχνεύσει τις ιδέες και σκέψεις περί αρχιτεκτονικής που καθόρισαν τις λύσεις που δόθηκαν. «Η Ιστορία της Αρχιτεκτονικής εξετάζει και μελετά με επιστημονική μέθοδο και σε χρονική σειρά την αρχιτεκτονική. Αναλύει και ερμηνεύει πως εξελίχθηκαν οι τρόποι συνθέσεως, οι αρχιτεκτονικές μορφές, η διάπλαση του χώρου και οι κατασκευαστικές μέθοδοι της δομής, αναλόγως με τις συνθήκες που ίσχυαν σε κάθε περίοδο της ιστορίας του ανθρώπου.» Παράγοντες που επηρεάζουν την αρχιτεκτονική : φυσικό περιβάλλον, κλίμα, υλικά, θρησκεία, κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες, προσωπικότητα του καλλιτέχνη και του μαικήνα, γενικότερο πολιτιστικό υπόβαθρο. κλασική μέθοδος εξέταση των ίδιων των κτισμάτων και μελέτη των πηγών και ζητήματα σχεδιασμού όπως η χρήση προτύπων, η μίμηση ή η αναβίωση μορφών ζητήματα κατασκευής, μέσα από τα οποία εξετάζεται η συνέχεια ή η διακοπή της οικοδομικής παράδοσης. 1-370 Ιστορία της Τέχνης 1 (2 π.μ.) Σ. Μπαχτσετζής Το περιεχόμενο του μαθήματος εστιάζει στην ευρύτερη επισκόπηση της ιστορικής εξέλιξης της τέχνης, από τις απαρχές της μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα καθώς και στην παρουσίαση των ανάλογων βασικών ιστορικών ερμηνευτικών μεθόδων. Το μάθημα αναφέρεται κριτικά στην τέχνη της εκάστοτε περιόδου, έτσι όπως αυτή ορίζεται από τον κανόνα και τη μεθοδολογία της επιστήμης της ιστορίας τέχνης, εστιάζοντας ιδιαίτερα στα μεταβατικά στάδια που απαντώνται στο πεδίο των εικαστικών τεχνών ανά ιστορική περίοδο. Γίνεται παρουσίαση των σημαντικότερων τεχνοτροπιών, εικαστικών ιδιωμάτων, εικονογραφίας, των ιστορικών συνθηκών δημιουργίας και πρόσληψης της καλλιτεχνικής δραστηριότητας. Υπό αυτή την έννοια προετοιμάζεται το έδαφος για την ορθή κατανόηση της μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης. 17
ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2-020 Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 2 (12 π.μ.) Δ. Κατσώτα (συντονίστρια), Κ. Γρίβας, Π. Μπαμπασίκας, Α. Πρωίμου, Α. Αγγελιδάκης, Α. Στράτου Διεύρυνση και επέκταση των θεμάτων του 1ου εξαμήνου. Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 2Β Γ. Ζαβολέας (συντονιστής), Β. Στρουμπάκος, Δ. Ζησιμόπουλος, Β. Πάτμιος-Καρούκ, Ν. Ψαράκη Προεκτάσεις των διαδικασιών ανάλυσης/σύνθεσης στον τρισδιάστατο ψηφιακό χώρο Οι διαδικασίες ανάλυσης/σύνθεσης που αναπτύχθηκαν κατά το προηγούμενο εξάμηνο επεκτείνονται στον τρισδιάστατο ψηφιακό χώρο. Οι δυνατότητες σύλληψης και απόδοσης του χώρου διευρύνονται με τη χρήση του υπολογιστή, καθώς αυτός συνδυάζεται με τα παραδοσιακά μέσα αρχιτεκτονικής γραφής φυσικά μοντέλα, σκαριφήματα, διαγράμματα, σχέδια στη διαμόρφωση, ωρίμανση και σταδιακή εξέλιξη των αρχικών πειραματισμών σε συγκεκριμένη αρχιτεκτονική πρόταση. Απώτερος σκοπός είναι η εδραίωση μιας συνολικής αντίληψης για τα μέσα με τις ανάλογες μεθόδους και τεχνικές που έχει στη διάθεσή του ο αρχιτέκτονας, προκειμένου να αποδώσει και να επεξεργαστεί την ιδέα του. Ανάλογα, εισάγονται προγράμματα σχεδίασης που ευνοούν τον πειραματισμό στη σύλληψη και τη δομική επεξεργασία της μορφής. Έμφαση δίνεται σε διαδικασίες αφαιρετικής απόδοσης και ανάπτυξης παραλλαγών, επίσης στον έλεγχο και τη δυνατότητα παρέμβασης σε κάθε επιμέρους φάση. Οι χωρικοί σχηματισμοί που προκύπτουν, αν και δεν επιλύουν απαραίτητα συγκεκριμένα λειτουργικά ζητούμενα, παρέχουν εναλλακτικές κατευθύνσεις, συνεισφέροντας με τον τρόπο αυτό αποφασιστικά στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 2Γ Στ. Μαμαλούκος, Δ. Αντωνίου, Γ. Αντωνίου Σκοπός του τμήματος αυτού του Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού είναι μια κατά το δυνατόν σφαιρική προσέγγιση της διαδικασίας της αρχιτεκτονικής τεκμηρίωσης. Η διδασκαλία, ένα μεγάλο μέρος της οποίας γίνεται σε ιστορικό κτηριακό συγκρότημα της περιοχής (εργασία πεδίου) & το υπόλοιπο στα σχεδιαστήρια του Τμήματος (εργασία γραφείου), περιλαμβάνει αναγνώριση του αρχιτεκτονικού έργου ή του συνόλου, φωτογραφική τεκμηρίωση, σύνταξη σκαριφημάτων αποτύπωσης, στοιχεία τοπογραφικής και φωτογραμμετρικής αποτύπωσης, αρχιτεκτονική αποτύπωση με κλασικές μεθόδους και συμβατική, κυρίως, σχεδίαση. 2-140 Εφαρμοσμένα Μαθηματικά & Αναπαραστάσεις 2 (4 π.μ.) Κ. Παπαδάκης Eφαρμοσμένα Μαθηματικά 2 Συναρτήσεις πολλών μεταβλητών. Μέγιστα και ελάχιστα συνάρτησης δύο μεταβλητών. Υπολογισμός εμβαδών, όγκων με χρήση επικαμπύλιων και πολλαπλών ολοκληρωμάτων. Εισαγωγή στη στατιστική. Πιθανότητες και κατανομές. Έλεγχος υποθέσεων. Διαστήματα εμπιστοσύνης. Γραμμική παλινδρόμηση. Θεωρία σφαλμάτων. Θεωρία γραφημάτων. Εργαστήριο όπου διδάσκονται: Mathematica και Minitab. Γ. Λευκαδίτης Αναπαραστάσεις 2: Προβολική Γεωμετρία Το μάθημα της Προβολικής Γεωμετρίας, αποτελεί συνέχεια της Παραστατικής Γεωμετρίας του πρώτου εξαμήνου, και ολοκληρώνει την εισαγωγή στην περιοχή των Αρχιτεκτονικών Απεικονίσεων. Μελετώνται οι βασικές αρχές της Προβολικής Γεωμετρίας, οι οποίες εφαρμόζονται σε γεωμετρικά θέματα Προοπτικής και Σκιαγραφίας και αναλύονται αρχιτεκτονικά θέματα τα οποία τις εμπεριέχουν. Κατά την διάρκεια του εξαμήνου δίδονται σύντομες ασκήσεις προς επεξεργασία και λύση, καθώς και ένα θέμα που παραδίδεται στο τέλος του εξάμηνου. 2-160 Εικαστικές Τέχνες 2 (4 π.μ.) Η. Παπαηλιάκης Περαιτέρω επεξεργασία των θεματικών του 1ου εξαμήνου. 18
2-240 Δομική Μηχανική 2 (4 π.μ.) Α. Μιλτιάδου - Fezans. Ι. Ντουρακόπουλος Αντοχή των υλικών. Τάσεις-παραμορφώσεις. Διαστασιολόγηση. Επίλυση υπερστατικών φορέων με χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή. Εισαγωγή στο κανονιστικό πλαίσιο-ευρωκώδικες. Βασικές αρχές σχεδιασμού μεταλλικών κατασκευών, ξύλινων κατασκευών, κατασκευών από οπλισμένο σκυρόδεμα. Εισαγωγή στις αρχές σχεδιασμού των κατασκευών υπό σεισμική καταπόνηση. 2-320 Ιστορία της Αρχιτεκτονικής 2 (4 π.μ.) Β. Πετρίδου, Π. Πάγκαλος Στόχος του μαθήματος είναι η κατανόηση των αρχιτεκτονικών έργων διαμέσου της ανάλυσης του ρόλου του αρχιτέκτονα στην εξέλιξη των κοινωνιών. Στα μαθήματα θα επιχειρήσουμε μια συνοπτική παρουσίαση των ιστορικών περιόδων της δυτικής αρχιτεκτονικής από την περίοδο της Αναγέννησης έως τα τέλη του 20ου αιώνα με αναλυτική αναφορά σε επιλεγμένες έννοιες της αρχιτεκτονικής σκέψης. Οι βασικοί άξονες του μαθήματος θα εστιάσουν σε θέματα όπως: το επαγγελματικό προφίλ του αρχιτέκτονα, ή έννοια της μίμησης, η διδασκαλία της αρχιτεκτονικής, οι τεχνολογικοί νεωτερισμοί, ο δημόσιος και ο ιδιωτικός χώρος, η αρχιτεκτονική και οι κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Το μάθημα θα οργανωθεί σε κύκλους σεμιναρίων και εργαστήρια με υποχρεωτική παρακολούθηση. 2-380 Ιστορία της Τέχνης 2 (2 π.μ.) Σ.Μπαχτσετζής Το μάθημα εστιάζει στην ευρύτερη επισκόπηση της ιστορικής εξέλιξης της τέχνης του 20ου αιώνα αναφορικά με ριζικές αλλαγές και μετασχηματισμούς που τα κινήματα των ιστορικών πρωτοποριών και της μεταπολεμικής περιόδου επέφεραν στις εικαστικές τεχνικές, στην ανάλογη θεματολογία, στις συνθήκες πρόσληψης τους έργου τέχνης όπως και στη κοινωνική θέση του καλλιτέχνη. Εξετάζονται ταυτόχρονα και οι πολλαπλές διασυνδέσεις των έργων με άλλες τέχνες, καθώς και η τροφοδότηση τους από ένα ευρύ πεδίο πολιτισμικών και κοινωνικών αναφορών. Στόχος του μαθήματος είναι να αναπτύξει την ικανότητα κριτικής ανάλυσης εικαστικών έργων, να εμπλουτίσει με γνώσεις γύρω από το ιστορικό πλαίσιο του κάθε έργου καθώς επίσης και την ανάλογη αισθητική ιδεολογία καθώς και τις εκάστοτε πολιτισμικά δεδομένες απόψεις της κοινωνίας περί γούστου. 19
ΤΡΙΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 3-030 Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 3 (12 π.μ.) Γ. Αίσωπος (συντονιστής), Δ. Κατσώτα, Π. Μπαμπασίκας, Α. Πρωίμου, Μ. Παπαφίγκου, Α. Στράτου Μονοκατοικία με χώρο εργασίας Σχεδιασμός ενός διπλού προγράμματος μονοκατοικίας με χώρο εργασίας σε οικόπεδο στο αστικό κέντρο. Σύντομη βιβλιογραφική έρευνα και ανάλυση σημαντικών παραδειγμάτων από την ελληνική και διεθνή αρχιτεκτονική. Zητήματα που διερευνώνται: Σχέση πρότασης με τον αστικό ιστό, σχέση ανάμεσα στα δύο προγράμματα, δημόσιο-ιδιωτικό, προσβάσεις στα δύο προγράμματα. Επεξεργασία θέματος (αναλύση, σύλληψη και επεξεργασία ιδέας, κτιριολογική επεξεργασία, εκφραστικά μέσα, απεικόνιση). Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 3Β Η. Κωνσταντόπουλος Το μάθημα αποτελεί εισαγωγή στην Αρχιτεκτονική Εσωτερικών Χώρων σε χώρους κατοικίας. Στη διάρκεια του εξαμήνου πραγματοποιούνται διαλέξεις και εργαστήρια σχετικά με την χωρική οργάνωση της κατοικίας, τα οποία στοχεύουν στην έμπρακτη κατανόηση των αρχών σχεδιασμού σε χώρους μικρής κλίμακας. Οι φοιτητές αποτυπώνουν και χαρτογραφούν της λειτουργίες ενός δωματίου και μιας κατοικίας και στη συνέχεια αναπτύσσουν ολοκληρωμένα στοιχεία επίπλωσης και εξοπλισμού του εσωτερικού χώρου. Το μάθημα ολοκληρώνεται με την διερεύνηση των αρχών εργονομίας και με κατασκευές σε φυσικό μέγεθος. 3-330 Ιστορία της Αρχιτεκτονικής 3 (4 π.μ.) Β. Πετρίδου, Π. Πάγκαλος Βασικός στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τα κύρια θεωρητικά προβλήματα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Προκειμένου να κατανοήσουμε τις προθέσεις και το συντακτικό της αρχιτεκτονικής σήμερα, θα μελετήσουμε σημαντικές προσωπικότητες της διεθνούς σκηνής στον δυτικό κόσμο από τα τέλη του 19ου αιώνα έως τα τέλη του 20ου, ακολουθώντας μια σειρά γενικών αναφορών στην αρχιτεκτονική κάθε περιόδου με ανάλυση ειδικών παραδειγμάτων. Το μάθημα θα οργανωθεί σε κύκλους σεμιναρίων και εργαστήρια με υποχρεωτική παρακολούθηση. 3-530 Εικαστικές Τέχνες 3 (4 π.μ.) Π. Κούρος (συντονιστής), Β. Βλάχος, Μ. Κόντη, Β. Μπούζας, Β. Χαλυβοπούλου Εισαγωγή στις αισθητικές και γνωστικές δυνατότητες των χρονικών (time-based) οπτικοακουστικών μέσων (φωτογραφία, κινούμενη εικόνα, βίντεο). Οι θεματικές ενότητες του μαθήματος αναφέρονται στις διαφορετικές έννοιες και τεχνικές της οπτικής αφήγησης, της τεκμηρίωσης και του μοντάζ. Οι ασκήσεις περιλαμβάνουν τεκμηριώσεις δραστηριοτήτων και μικρά αφηγηματικά σενάρια στην πόλη. Θεματικές ασκήσεις, διαλέξεις, παρουσιάσεις προσκεκλημένων, επισκέψεις και βιβλιογραφική έρευνα συμπληρώνουν την πρακτική εξάσκηση και συσχετίζουν την αισθητική μορφή με ζητήματα έννοιας (concept) και πλαισίου (context). 3-610 Οικοδομική Τεχνολογία 1 (6 π.μ.) Δ. Αντωνίου (συντονιστής), Π. Κουφόπουλος, Κ. Λιάπη, Γ. Αντωνίου, Γ. Καρβέλας, Κ. Κωστόπουλος Εισαγωγή στις βασικές αρχές και έννοιες της οικοδομικής, στις ιδιότητες των οικοδομικών υλικών και στις κατασκευαστικές τεχνικές. Ο ρόλος της κατασκευής στην αρχιτεκτονική και η σχέση οικοδομικής τεχνολογίας και αρχιτεκτονικού σχεδιασμού. Εξετάζεται ο οικοδομικός σχεδιασμός σύγχρονης συμβατικής κατασκευής με φέροντα οργανισμό από οπλισμένο σκυρόδεμα: μόρφωση του φέροντος οργανισμού, θεμελιώσεις, τοιχοποιίες και στοιχεία πληρώσεως, μονώσεις, κλίμακες, κλπ. με παράλληλη επεξεργασία των γενικών κατασκευαστικών σχεδίων καθώς και των οικοδομικών λεπτομερειών του εξωτερικού περιβλήματος ενός απλού κτηρίου κατοικίας που είναι έργο επώνυμου έλληνα αρχιτέκτονα. 3-860 Αρχιτεκτονική Τοπίου 1 (4 π.μ.) Κ. Χανικιάν (συντονιστής), Σ. Παντελιά, Κ. Παπαϊωάννου Το μάθημα πραγματεύεται βασικές αρχές σχεδιασμού λαμβάνοντας υπόψη περιβαλλοντικούς παράγοντες. Στόχος είναι η σε βάθος κατανόηση ενός ευρύτατου φάσματος περιβαλλοντικών παραγόντων (ήλιος, αέρας, νερό, έδαφος, κλπ.) και πως αυτοί επηρεάζουν το σχεδιασμό. Η υλοποίηση έργων που βασίζονται στην αειφορία και στην ανάγκη διατήρησης του φυσικού περιβάλλοντος της γης αποτελεί τη βασική αρχή. Μέσα στο πλαίσιο του μαθήματος, παρουσιάζονται μείζονα περιβαλλοντικά προβλήματα του πλανήτη και πως μπορούμε να αποφύγουμε ακραία φαινόμενα. 20
21
ΤΕΤΑΡΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 4-040 Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 4 (12 π.μ.) Γ. Αίσωπος (συντονιστής), Δ. Κατσώτα, Π. Μπαμπασίκας, Α. Πρωίμου, Α. Στράτου Πολυκατοικία Σχεδιασμός πολυκατοικίας με διάφορα προγράμματα δημόσιας χρήσης σε οικόπεδο στο αστικό κέντρο. Σύντομη βιβλιογραφική έρευνα και ανάλυση σημαντικών παραδειγμάτων από την ελληνική και διεθνή αρχιτεκτονική κτιρίων που ενσωματώνουν πολλαπλά προγράμματα. Zητήματα που διερευνώνται: Σχέση πρότασης με τον αστικό ιστό, σχέση ανάμεσα στα διάφορα προγράμματα, δημόσιο-ιδιωτικό, προσβάσεις στα προγράμματα, σημασία των κατακόρυφων κινήσεων. Επεξεργασία θέματος (αναλύση, σύλληψη και επεξεργασία ιδέας, κτιριολογική επεξεργασία, εκφραστικά μέσα, απεικόνιση). Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 4Β Η. Κωνσταντόπουλος Το μάθημα αποτελεί συνέχεια της εισαγωγής στην Αρχιτεκτονική Εσωτερικών Χώρων του χειμερινού εξαμήνου. Στο εαρινό εξάμηνο γίνεται διερεύνηση της επαναλαμβανόμενης τυπικής μονάδας κατοίκησης και των κοινόχρηστων χώρων ενός συγκροτήματος κατοικιών. Μέσω διαλέξεων και εργαστηρίων οι φοιτητές εντρυφούν στην εφαρμογή των υλικών στην κλίμακα αυτή των εσωτερικών χώρων, καθώς επίσης και στην μελέτη του τεχνητού και φυσικού φωτισμού. Το εξάμηνο ολοκληρώνεται με την κατασκευή πειραματικού πρότυπου δωματίου. 4-340 Ιστορία της Αρχιτεκτονικής 4 (4 π.μ.) Β. Πετρίδου, Π. Πάγκαλος Στα μαθήματα θα πραγματοποιηθεί μια συνοπτική παρουσίαση της ελληνικής αρχιτεκτονικής από την σύσταση του Νέου ελληνικού κράτους έως σήμερα με αναλυτική αναφορά σε επιλεγμένα παραδείγματα. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί στη σχέση της ελληνικής αρχιτεκτονικής σκέψης με τις εξελίξεις της δυτικής αρχιτεκτονικής και τη διατύπωση των ελληνικών προτάσεων. Οι βασικοί άξονες του μαθήματος θα εστιάσουν σε θέματα όπως: αρχιτεκτονική και ιστορία, αρχιτεκτονική και τεχνολογία, αρχιτεκτονική και πόλη. 4-540 Εικαστικές Τέχνες 4 (4 π.μ.) Π. Κούρος (συντονιστής), Β. Βλάχος, Μ. Κόντη, Β. Μπούζας, Β. Χαλυβοπούλου Διερεύνηση των αισθητικών και γνωστικών δυνατοτήτων των ψηφιακών μέσων. Οι θεματικές ενότητες του μαθήματος αναφέρονται σε έννοιες και τεχνικές των νέων μέσων (μη-γραμμικές αφηγήσεις, υπερσυνδέσεις, διασυνδεμένες πλατφόρμες, διάδραση, κ.α.) Οι ασκήσεις περιλαμβάνουν το σχεδιασμό ψηφιακού περιβάλλοντος που ενοποιεί και δημοσιοποιεί τις ψηφιακές τεκμηριώσεις και αφηγήσεις που παρήχθησαν κατά τη διάρκεια του προηγούμενου εξαμήνου. Συζητούνται έργα σύγχρονης τέχνης που παρεμβαίνουν με κριτικό τρόπο στο δημόσιο αστικό χώρο. Θεματικές ασκήσεις, διαλέξεις, παρουσιάσεις προσκεκλημένων, επισκέψεις και βιβλιογραφική έρευνα συμπληρώνουν την πρακτική εξάσκηση και συσχετίζουν την αισθητική μορφή με ζητήματα έννοιας (concept) και πλαισίου (context). 4-620 Οικοδομική Τεχνολογία 2 (6 π.μ.) Δ. Αντωνίου (συντονιστής), Π. Κουφόπουλος, Κ. Λιάπη, Γ. Αντωνίου, Γ. Καρβέλας, Κ. Κωστόπουλος Εμβάθυνση στον σχεδιασμό λεπτομερειών και επιμέρους στοιχείων του εξωτερικού περιβλήματος ενός συμβατικού κτηρίου, όπως κουφώματα, επενδύσεις, κιγκλιδώματα, τελειώματα κλπ. Μελέτη των κατασκευαστικών λεπτομερειών του εσωτερικού ενός συμβατικού κτηρίου, όπως δάπεδα, οροφές, χωρίσματα, σταθερός εξοπλισμός κλπ. Εισαγωγή στο σχεδιασμό του φέροντος οργανισμού μη συμβατικών κατασκευών μικρής κλίμακας από μέταλλο και ξύλο. Η εμβάθυνση στο αντικείμενο του εργαστηρίου γίνεται μέσα από το σχεδιασμό διαφόρων τύπων κουφωμάτων ενός σύνθετου ξύλινου τοιχοπετάσματος και ενός περίπτερου. 22
4-880 Αρχιτεκτονική Τοπίου 2 (4 π.μ.) Κ. Χανικιάν (συντονιστής), Σ. Παντελιά, Κ. Παπαϊωάννου Ο στόχος του μαθήματος είναι διπλός. Πρώτον, να δώσει στους μελλοντικούς αρχιτέκτονες τις απαραίτητες βάσεις για να σκέφτονται και να δημιουργούν με γνώση και ευαισθησία απέναντι στο τοπίο. Δεύτερον, να αποτελέσει την βάση για όσους φοιτητές επιλέξουν να συνεχίσουν την διερεύνηση της Αρχιτεκτονικής Τοπίου. Το μάθημα αποτελεί εισαγωγή των φοιτητών στην πρόσληψη και κατανόηση των εν ενεργεία στοιχείων ενός τοπίου και ενθαρρύνει τη σύμπραξη/διάδραση των φοιτητών με τα στοιχεία αυτά. Έμφαση δίνεται στα υλικά, τις δομές, τις μορφές που ενυπάρχουν στο τοπίο, αλλά και στις διεργασίες που συμβαίνουν σε αυτό μεταβάλλοντάς το, στα ίχνη της αέναης αλληλεπίδρασης τοπίου και χρόνου. Οι φοιτητές καλούνται να εργαστούν σε διάφορες κλίμακες (και στη κλίμακα 1:1) προκειμένου να αντιληφθούν τον τρόπο που συνέχονται στο τοπίο. 23
ΠΕΜΠΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 5-050 Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 5 (12 π.μ.) Π. Δραγώνας (συντονιστής), Δ. Γιαννίσης, Κ. Γρίβας, Α. Σπανομαρίδης, Α. Αγγελιδάκης, Ν. Σμυρλής Αντικείμενο του μαθήματος είναι ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός δημοσίων κτιρίων που στεγάζουν δραστηριότητες πολιτισμού. Το μάθημα περιλαμβάνει διαλέξεις, εισαγωγικές ασκήσεις και τον σχεδιασμό του κυρίως θέματος. Η μεθοδολογία προσέγγισης καθορίζεται από κάθε διδάσκοντα χωριστά σύμφωνα με μια κοινή για όλους θεματική. Στην αρχή του εξαμήνου κάθε φοιτητής/τρια δηλώνει τους διδάσκοντες της επιλογής του/της κατά σειρά προτίμησης και στη συνέχεια γίνεται η κατανομή των φοιτητών/τριών σε ομάδες. 5-410 Θεωρία της Αρχιτεκτονικής 1 (4 π.μ.) Γ. Πανέτσος Εισαγωγή στον ιδιαίτερο τρόπο του σκέπτεσθαι και του πράττειν στην αρχιτεκτονική, στις μεταλλαγές που συντελούνται υπό την επίδραση εξωτερικών παραγόντων (φυσικών, ιστορικών, κοινωνικών, πολιτισμικών, τεχνολογικών, κ.ά.) και ιδεολογικών προσεγγίσεων (ερμηνεία, θεωρία, κριτική). O ειδικός χαρακτήρας της αρχιτεκτονικής ως γνωστικού κλάδου. Τύποι γνώσης που συμβάλλουν στην αρχιτεκτονική σκέψη και παραγωγή. Η θέση του αρχιτεκτονικού λόγου σε σχέση με την τέχνη, την επιστήμη, την τεχνολογία και την πολιτική. Το περίσσευμα του νοήματος: αρχιτεκτονική και οικοδομική. Είδη αρχιτεκτονικής θεωρίας: Kανονιστική, στοχαστική, ερμηνευτική. Η γλωσσική αναλογία στην αρχιτεκτονική. Η ιδέα της τάξης: μορφική και διανοητική τάξη, και οι εκδηλώσεις τους. Μορφή και περιεχόμενο, εικόνα και ιδέα. Το αρχιτεκτονικό νόημα σε συνάρτηση με το περιβάλλον και τον συνειρμό. Το πρωτογενές νόημα των αρχιτεκτονικών μορφών: αρχιτεκτονική και σημειολογία. Η έννοια της ρητορικής στην αρχιτεκτονική. Πηγές της αρχιτεκτονικής μορφής: πρότυπο, προηγούμενο, τύπος. Η έννοια του τύπου ως αναλυτικό και συνθετικό εργαλείο. Η έννοια της μετατροπής: συνδυασμός, assemblage, παραμόρφωση, collage, παρατοποθέτηση. Η τυπολογία σε αντιπαράθεση με την εικονογραφία, η τυπολογία ως εικονογραφία. Το πρόβλημα της επανάληψης: αναπαραγωγή και εφεύρεση. Η δημιουργικότητα στην αρχιτεκτονική. 5-630 Οικοδομική Τεχνολογία 3 (6 π.μ.) Δ. Αντωνίου (συντονιστής),π. Κουφόπουλος, Κ. Λιάπη, Γ. Αντωνίου, Γ. Καρβέλας, Κ. Κωστόπουλος, Δ. Μπάκος Σχεδιασμός σύνθετων φορέων και κατασκευών (κλειστών ή ανοικτών) από ξύλο ή μέταλλο ή συνδυασμό τους. Επεξεργασία οικοδομικών λεπτομερειών μη συμβατικών κατασκευών μέσα από τον αναλυτικό σχεδιασμό της συνδεσμολογίας των στοιχείων του φέροντος οργανισμού, σε συνδυασμό με τη σύνθεση ελαφρών στοιχείων επένδυσης. Εισαγωγή σε ζητήματα κανονισμών, προδιαγραφών, καθώς και των εγκαταστάσεων σε κτήρια και σχεδιαστική εφαρμογή τους σε μικρή κλίμακα. Η εμβάθυνση στο αντικείμενο του εργαστηρίου γίνεται μέσα από ασκήσεις όπου οι φοιτητές καλούνται να συνθέσουν φορείς γραμμικούς και στη συνέχεια χωρικούς. Το εργαστήριο συνδέεται και με τον Αρχιτεκτονικό Σχεδιασμό 5 υποστηρίζοντας ζητήματα διαμορφώσεως του φορέα του κτηρίου, επιλύοντας και σχεδιάζοντάς το οικοδομικά. 5-750 Αστικός & Πολεοδομικός Σχεδιασμός 1 (6 π.μ.) Π. Λέφας (συντονιστής), Α. Ρόδη, Ν. Κεφαλογιάννης, Λ. Κουτσουμπός, Δ. Μηλάκης, Ν. Πολυδωρίδης Αντικείμενο του μαθήματος είναι η μελέτη του αστικού περιβάλλοντος, καθώς και η επεξεργασία προτάσεων βελτίωσης ορισμένων από τα στοιχεία που το συγκροτούν. Ο τρόπος πρόσληψης και οικειοποίησης του χώρου της πόλης από άτομα και ομάδες, ιδίως σε περιοχές που ο δημόσιος έρχεται σε επαφή με τον ιδιωτικό χώρο και που τα όρια μεταξύ τους είναι εκ των πραγμάτων συγκεχυμένα, εξετάζεται τόσο σε διαλέξεις, όσο και μέσα από ασκήσεις. Γίνεται κωδικοποίηση των ποσοτικοποιήσιμων χαρακτηριστικών του αστικού περιβάλλοντος, εντοπίζονται τα υλικά εκείνα στοιχεία που του δίνουν ορισμένο χαρακτήρα, επισημαίνονται οι καθημερινές συμπεριφορές των κατοίκων που του δίνουν υπόσταση ή, αντίθετα, το καταστρέφουν και αντιμετωπίζονται επι μέρους προβλήματα μια επιλεγμένης περιοχής μελέτης. 24
ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ [Επιλέγεται ένα από τα επόμενα] 5ΜΕ-190 Ειδικά Θέματα Εικαστικών Τεχνών (2 π.μ.) Π. Κούρος Εκτός εαυτού: διαλογικές εργασίες τέχνης Τον 21ο αιώνα η τέχνη παίρνει μέρος στη διαμόρφωση μιας συλλογικής συνείδησης για την ανάδυση προοπτικών σκέψης και δράσης στις συνθήκες επισφάλειας που επιφέρει η παγκόσμια οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική κρίση. Το μάθημα επιχειρεί να παράγει εργασίες τέχνης που προϋποθέτουν κάποια μορφή εξόδου από τον εαυτό. Η έξοδος εκλαμβάνεται εδώ όχι ως φυγή, αλλά ως τρόπος ανάπτυξης μιας διαφορετικής κατάστασης συνείδησης και ενός πεδίου προσέγγισης του άλλου. Οι διαλογικές εργασίες είναι ζωντανές διαδράσεις, ανταλλαγές, επιτελέσεις που διερευνούν δημιουργικά το σημείο συνάντησης του έργου με τον (ενεργό) θεατή. Οι φοιτητές καλούνται να οργανώσουν πλατφόρμες διαλόγου, τις οποίες αναπτύσσουν κατά τη διάρκεια του εξαμήνου. Συζητούνται οι έννοιες της διάδρασης, του ανοιχτού έργου, της διανεμημένης συγγραφής, της δημόσιας σφαίρας καθώς και οι νεότερες σχεσιακές και συμμετοχικές πρακτικές της σύγχρονης τέχνης. 5ΜΕ-191 Ειδικά Θέματα Εικαστικών Τεχνών (2 π.μ.) Β. Βλάχος Ο Τοίχος Το μάθημα θα επιχειρήσει να διερευνήσει και να επεξεργαστεί, διαφορετικά παραδείγματα δομών και καταστάσεων που συνδέονται εννοιολογικά με την κατασκευή και τη χρήση ενός τοίχου. Οι συμμετέχοντες καλούνται να εστιάσουν σε στοιχεία και γεγονότα μέσα στην πόλη της Πάτρας και να δημιουργήσουν αφηγήσεις που θα δίνουν περιεχόμενο και μία προσωπική ερμηνεία στην λέξη «τοίχος». Ο συνδυασμός και η επεξεργασία αυτών των στοιχείων και γεγονότων με αισθητικού, κοινωνιολογικού και εννοιολογικού τύπου κριτήρια θα είναι το αντικείμενο του μαθήματος. Ένας τοίχος είναι συνήθως μία σταθερή δομή η οποία καθορίζει και, ενίοτε, προστατεύει μια περιοχή ή έναν χώρο. Μερικοί τοίχοι έχουν σχεδιαστεί για να χωρίζουν έναν πληθυσμό από έναν άλλον. Ένα τέτοιο παράδειγμα ήταν το τείχος του Βερολίνου, που χώριζε το Ανατολικό από το Δυτικό Βερολίνο. Στην καθομιλουμένη ένας τοίχος συνήθως σημαίνει εμπόδιο που σταματάει την πρόοδο ή την είσοδο. Για παράδειγμα, στο άλμπουμ με τίτλο The Wall του ψυχεδελικού ροκ συγκροτήματος των Pink Floyd το τείχος δεν είναι πραγματικό, αλλά μια αλληγορία για τον κοινωνικό αποκλεισμό. Το μάθημα θα λάβει τη μορφή ενός εργαστηρίου ο βασικός στόχος του οποίου είναι η ανάπτυξη και η κατανόηση του κοινωνικού και πολιτικού πλαισίου της αρχιτεκτονικής και του δημόσιου χώρου καθώς και του ρόλου μας στην διαμόρφωση αυτού. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εργασίας θα συζητηθούν καταγραφικές πρακτικές της σύγχρονης τέχνης όπως η αρχειοθέτηση και το βίντεο αλλά και έννοιες που σχετίζονται με την μνήμη, την πολιτική και την ιστορία. 5ΜΕ-205 Εικαστικές Τέχνες 5 (2 π.μ.) Β. Χαλυβοπούλου Το σώμα στο δημόσιο χώρο Εμμένοντας σε μια σωματοκεντρική προσέγγιση σε σχέση με το περιβάλλον της πόλης, οι διερευνήσεις του σώματος στο δημόσιο χώρο διανοίγουν νέες διαστάσεις και δυνατότητες έρευνας στις πρακτικές των εικαστικών τεχνών και της αρχιτεκτονικής, το αστικό τοπίο, τη δημόσια σφαίρα και το σώμα -το σώμα ως οικεία αλλά και ανοίκεια οντότητα, υλική-φυσικό σώμα-, αλλά και δημιούργημα πολλαπλών και ποικίλων λόγων. Ακολουθώντας τοπικές προσεγγίσεις και χρησιμοποιώντας μια ποικιλία μέσων, οι σπουδαστέςτριες καλούνται να αναγνώσουν και να επεξεργαστούν καθημερινές πρακτικές του σώματος στο αστικό περιβάλλον, προχωρώντας στον επανασχεδιασμό του χώρου και του ίδιου του σώματος, επινοώντας νέες αφηγήσεις μέσα από την τροποποίηση, ανασύσταση του σώματος, τις σωματικές παρεμβάσεις, και την κριτική συσχέτιση με νοήματα και σημασίες που ανοίγονται και σε άλλα γνωστικά πεδία. 5ΜΕ-231 Πολιτισμική Γεωγραφία 1 (2 π.μ.) Ν. Καζέρος Γεωγραφίες αστικών αναπαραστάσεων Η σχέση της αρχιτεκτονικής µε περιοχές σκέψης και έκφρασης, όπως η ανθρωπολογία, η ανθρωπογεωγραφία, η οικολογία, η λογοτεχνία, ο κινηματογράφος, οι ψηφιακές τέχνες κατασκευάζει νέες οριακές 25
συνθήκες για αυτήν που αφορούν στο αστικό περιβάλλον, στην καθηµερινή ζωή, τις κουλτούρες της πόλης και ξεδιπλώνει τις σχέσεις του υποκειµένου µε τον µόνιµο ή εφήµερο τόπο /-ους διαµονής, τους διαφορετικούς τρόπους ζωής, τις (αστικές) γεωγραφίες που κατασκευάζει, τις χωρικές και χρονικές διαφοροποιήσεις. Το µάθηµα ασχολείται με τις διαφορετικές ταυτότητες και αναπαραστάσεις ενός τόπου, τους τρόπους που αυτές εκδηλώνονται, υπονοώντας την συγκρότηση ατοµικών ή συλλογικών «λόγων» και γεωγραφιών. Έννοιες και όροι όπως κουλτούρα, ταυτότητα, τοπικότητα, χαρτογράφηση αποτελούν τους νοηµατικούς οδηγούς. Επιπρόσθετα εξετάζονται οι συνθήκες της ανάγνωσης, της περιγραφής, και της ερµηνείας στο πλαίσιο της πολιτισµικής γεωγραφίας. 5ME-353 Ιστορία Αρχιτεκτονικής 7 (2 π.μ.) Β. Πετρίδου Έννοιες, μορφές και τεχνικές της αρχιτεκτονικής του 21ου αιώνα. Κριτική προσέγγιση της αρχιτεκτονικής των τελευταίων δεκαετιών του 20ου αιώνα και των αρχών του 21ου μέσα από αναφορές σε θεωρητικούς πειραματισμούς και αρχιτεκτονικούς νεωτερισμούς. Κατά την διάρκεια του μαθήματος θα γίνει συστηματική ανάγνωση, σχολιασμός και εμβάθυνση πρόσφατων κειμένων της αρχιτεκτονικής κριτικής με στόχο την αναζήτηση των αιτιών και κατανόηση των τάσεων της σημερινής αρχιτεκτονικής. Σκοπός του μαθήματος είναι η διεύρυνση των γνώσεων, η εξοικείωση με την αρχιτεκτονική γραφή και λόγο και η εξάσκηση στην κριτική αντίληψη της αρχιτεκτονικής. Ως άσκηση θα ζητηθεί η διατύπωση και η παρουσίαση μιας «προσωπικής αρχιτεκτονικής θεωρίας» και η διεξοδική αιτιολόγηση της. 5ΜΕ-371 Ειδικά Θέματα Ιστορίας της Τέχνης (2 π.μ.) Σ. Μπαχτσετζής Το μάθημα διερευνά τη σχέση της εικόνας με την κοινωνία που την παράγει καθώς και με τα οπτικά καθεστώτα (visual regimes) που αναπαράγονται μέσω αυτής, καθώς και γιατί αποτελεί η εικόνα ένα χώρο αναστοχασμού του σύγχρονου πολιτισμού εν γένει. Ύστερα από την ονομαζόμενη «οπτικής στροφή» στον φιλοσοφικό στοχασμό («pictorial», ή «visualistic turn») το ερώτημα «τι είναι η εικόνα» μας απευθύνεται με επιτακτικό τρόπο σε μια ιστορική στιγμή όπου παραδοσιακές φιλοσοφικές «απορίες» δεν τίθενται πλέον μόνο ως γλωσσικά προβλήματα και γνωσιοθεωρητικά ερωτήματα, αλλά ως οπτικές διατάξεις (visual dispositif). Το μάθημα διερευνά αυτές τις κοσμοθεωρήσεις ερμηνεύοντας την εικόνα που παράγεται με συμβατικά ή τεχνολογικά μέσα, τη φωτογραφική, κινηματογραφική και ψηφιακή εικόνα, οι άλλες πλείστες «χωρικές» εικόνες, όπως αυτές στην καλλιτεχνική εγκατάσταση και στην αρχιτεκτονική σε σχέση με σύγχρονες επιστημολογικές παραδόσεις και πολιτισμικές αναφορές. 5ΜΕ-375 Ειδικά Θέματα Ιστορίας και Θεωρίας της Τέχνης (2 π.μ.) Η. Παπαηλιάκης Ποιος είναι ο κύριος Κέλερμαν; Παρουσιάζονται μια σειρά μονογραφιών δημιουργών (σε μορφή DVD). Έμφαση δίδεται σε βιογραφικά στοιχεία και στα βασικά χαρακτηριστικά του έργου τους καθώς και στο ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αυτό αναπτύχθηκε αλλά και στην αποδοχή ή απόρριψή του από τους συγχρόνους του. Παρουσιάζονται ζωγράφοι, γλύπτες, λογοτέχνες, σκηνοθέτες θεάτρου και κυματογράφου, ηθοποιοί κ.ά. αλλά όχι αρχιτέκτονες. Θα προσκληθούν επίσης 2-3 νέοι δημιουργοί που θα παρουσιάσουν το έργο τους. 5ΜΕ-401 Ειδικά Θέματα Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού (2 π.μ.) Α. Ματρακίδου, Γ. Φουκάς Υλικοχρωματολογία Τρόποι και λόγοι επιλογής και εφαρμογής υλικών και χρωμάτων στην αρχιτεκτονική έκφραση και πρακτική. Φύση, Ιστορία και εικαστικός ρόλος του χρώματος. Δομικές εφαρμογές του χρώματος στην αρχιτεκτονική πλαστική. Παραδείγματα χρήσης βασικών υλικών στις αρχιτεκτονικές κατασκευές. Υλικοθήκη. Τρόποι επιλογής υλικών ανάλογα με τον ρόλο κάθε κατασκευαστικού χωρικού στοιχείου στην σύνθεση και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Συμβατικοί κώδικες υλικών και χρωμάτων στην αρχιτεκτονική. Η αξία και οι δυνατότητες αμφισβήτησης τους. Αλληλοεπιδράσεις των χρωμάτων και δημιουργία χρωματικών συμφωνιών. Τα χρώματα μιας χώρας(το παράδειγμα της Γαλλίας). Το βάθος των δισδιάστατων επιφανειών. Ο καταλυτικός ρόλος του φωτός. Θα ζητηθεί από τους συμμετέχοντες στο μάθημα φοιτητές(τριες) η αλλαγή των υλικών δεδομένου υπάρχοντος κτιρίου, η επιλογή των οποίων θα καθοριστεί από την νέα χρήση του, ή ο υλικοχρωματικός επανασχεδιασμός μιας σειράς όψεων κτιρίων σε δρόμο της Πάτρας. 26
5ΜΕ-723 Ανθρωπολογία του Χώρου 1 (2 π.μ.) Α. Χατζή Το μάθημα αφορά στην κριτική ανάλυση της έννοιας του χώρου ως ανθρώπινης εμπειρίας. Αφετηρία αποτελεί η αρχή ότι ο χώρος δεν είναι ουδέτερη έννοια, αλλά αντικείμενο προβολών, ατομικών και συλλογικών, ιδιωτικών και δημόσιων. Αναλύονται οι τρόποι με τους οποίους οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον χώρο ως φυσικό περιβάλλον και ως κοινωνικό και πολιτισμικό δημιούργημα. Έμφαση δίνεται στη διαδικασία μετάβασης από τη γεωγραφικά προσδιοριζόμενη έννοια του τόπου στην ιδεολογικά φορτισμένη έννοια του τοπίου. Στόχος του μαθήματος είναι πρωτίστως η εξοικείωση των φοιτητών/-τριών με την επιστήμη της ανθρωπολογίας, πάντοτε σε συνάρτηση με τη μέλετη του χώρου, και η διερεύνηση του κατά πόσο θα μπορούσε η ανθρωπολογική γνώση και μέθοδος να αξιοποιηθεί στο έργο τους ως αρχιτεκτόνων. 5ΜΕ-810 Χαρτογραφία 1 (2 π.μ.) Β. Παππάς Η εισαγωγή σε εννοιολογικά και μεθοδολογικά ζητήματα της χαρτογραφίας και κυρίως της θεματικής χαρτογραφίας είναι το περιεχόμενο του μαθήματος. Ως κύρια θέματα που αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας αναφέρονται τα επόμενα: Κατασκευή και ανάγνωση θεματικών, Διαδικασίες και τεχνικές συλλογής, ταξινόμησης, γενίκευσης και απόδοσης της χαρτογραφικής πληροφορίας μέσα από τις δυνατότητες των αναλογικών και ψηφιακών μέσων και μεθόδων. Ιστορική εξέλιξη των χαρτών. Χαρτογραφικός σχεδιασμός και σύνθεση (επιλογή του είδους και της ποσότητας της απεικονιζόμενης πληροφορίας, μορφές, σύμβολα, χρώμα, μέγεθος, κλπ.), Χαρτογραφική αφαίρεση, Γραφική σημειολογία, Σύγχρονες ψηφιακές χαρτογραφικές τεχνικές, κλπ. Η εκπαιδευτική διαδικασία διεξαγωγής του μαθήματος δίνει έμφαση στην τεχνολογία των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών και περιλαμβάνει σειρά από καθ έδρας διαλέξεων (θεωρία), συμμετοχική επεξεργασία - παρουσίαση επιλεγμένων θεμάτων και ολοκληρώνεται με εκπόνηση εξαμηνιαίας άσκησης (εργασία). 5ΜΕ-830 Χωροταξία 1 (2 π.μ.) Β. Παππάς Η εισαγωγή σε εννοιολογικά ζητήματα χωροταξικού σχεδιασμού αλλά και η παρουσίαση και εξάσκηση σε μεθοδολογίες και τεχνικές ανάλυσης και Σχεδιασμού του χώρου είναι το περιεχόμενο του μαθήματος. Η εκπαιδευτική διαδικασία διεξαγωγής του μαθήματος περιλαμβάνει σειρά από καθ έδρας διαλέξεων (θεωρία), συμμετοχική ανάλυση - παρουσίαση επιλεγμένων θεμάτων και ολοκληρώνεται με εκπόνηση εξαμηνιαίας άσκησης (φοιτητική εργασία). Ο χώρος ως ο υποδοχέας όλων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων αποτελεί εννοιολογικό και επιστημονικό αντικείμενο ενός ευρύτατου φάσματος θετικών και θεωρητικών επιστημών αλλά ταυτόχρονα είναι και το αντικείμενο συγκεκριμένων πολιτικών και επεμβάσεων. Αυτός ο δυϊσμός (μελέτη, ανάλυση επέμβαση, δράση) οριοθετεί όλες τις επιστήμες και τεχνικές / πολιτικές που ασχολούνται με το χώρο και την ανάπτυξη, όπως Γεωγραφία, Περιφερειακή Πολιτική, Περιφερειακή Ανάπτυξη, Χωροταξία, Πολεοδομία, Πολεοδομικός και Χωροταξικός Σχεδιασμός, κλπ. Η κλίμακα του χώρου αναφοράς αλλά και η θεματική προσέγγιση (τομεακή, κλπ.) είναι ουσιαστικά οι βασικοί παράγοντες που καθορίζουν το διαχωρισμό μεταξύ αυτών των επιστημών. Με την έννοια αυτή η Χωροταξία, και συνεπώς και ο Χωροταξικός σχεδιασμός, είναι έννοιες ευρύτερες από εκείνες της Πολεοδομίας και του Πολεοδομικού Σχεδιασμού εφόσον οι δεύτερες αποτελούν ειδικότερες περιπτώσεις των πρώτων (μικρότερος χώρος αναφοράς). 5ME-850 Κοινωνιολογία του Χώρου (2 π.μ.) Θ. Γκαραγκούνης Κοινωνική Θεωρία και Χώρος 1 Η κοινωνική θεωρία αποτελεί ένα βασικό συστατικό των επιστημών του χώρου, της πολεοδομίας, χωροταξίας, ανθρωπογεωγραφίας και αρχιτεκτονικής. Είναι μια προκλητική όσο και αμφιλεγόμενη περιοχή σκέψης ικανή παρόλα αυτά να επιφέρει μια πληθώρα εποικοδομητικών διασαφήσεων που απαιτεί εν τούτοις προσεκτική και συστηματική διατύπωση και επεξήγηση. Το μάθημα καλύπτει ένα από τους πολλούς και γόνιμους τρόπους βάσει του οποίου ο χώρος και η κοινωνία μπορούν να γίνουν κατανοητά εστιάζοντας σε μια θεωρητική παράδοση που αδρά μπορεί να κληθεί μεταδομική (poststructuralist). Ο γενικός στόχος είναι να αξιολογηθεί μέσα από τη εξονυχιστική ανάγνωση συγκεκριμένων σημαντικών θεωρητικών αναλυτών η σημασία τους για τη κοινωνική σκέψη γενικότερα καθώς και η δυνατότητα τους να παράσχουν στιβαρότερα ερμηνευτικά σχήματα για τον κόσμο. 27
ΕΚΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 6-060 Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός 6 (12 π.μ.) Π. Δραγώνας (συντονιστής), Δ. Γιαννίσης, Κ. Γρίβας, Α. Σπανομαρίδης, Α. Αγγελιδάκης, Ν. Σμυρλής Αντικείμενο του μαθήματος είναι ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός δημοσίων κτιρίων που στεγάζουν δραστηριότητες εκπαίδευσης. Το μάθημα περιλαμβάνει διαλέξεις, εισαγωγικές ασκήσεις και τον σχεδιασμό του κυρίως θέματος. Η μεθοδολογία προσέγγισης καθορίζεται από κάθε διδάσκοντα χωριστά σύμφωνα με μια κοινή για όλους θεματική. Στην αρχή του εξαμήνου κάθε φοιτητής /φοιτήτρια δηλώνει τους διδάσκοντες της επιλογής του/της κατά σειρά προτίμησης και στη συνέχεια γίνεται η κατανομή των φοιτητών/φοιτητριών σε ομάδες. 6-420 Θεωρία της Αρχιτεκτονικής 2 (4 π.μ.) Γ. Αίσωπος Το μάθημα προσεγγίζει την αρχιτεκτονική ως διαμεσολαβημένο τομέα γνώσης και εξετάζει τα κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά, φιλοσοφικά και τεχνολογικά δεδομένα που μορφοποιούν τις αρχιτεκτονικές θεωρίες και πληροφορούν τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Αναλύονται και σχολιάζονται κείμενα αρχιτεκτόνων, φιλοσόφων και κριτικών που καλύπτουν τη χρονική περίοδο από τα μέσα του 19ου αιώνα έως σήμερα και συσχετίζονται με σημαντικά κτίρια και αρχιτεκτονικές μελέτες. Εξετάζονται κείμενα των: W. Benjamin, G. Simmel, A. Loos, Le Corbusier, Mies van der Rohe, R. Venturi, C. Rowe, A. Rossi, F. Jameson, G. Debord, R. Koolhaas, B. Tschumi, P. Virilio, J. Baudrillard. 6-640 Οικοδομική Τεχνολογία 4 (6 π.μ.) Δ. Αντωνίου (συντονιστής), Π. Κουφόπουλος, Κ. Λιάπη, Γ. Αντωνίου, Γ. Καρβέλας, Κ. Κωστόπουλος, Δ. Μπάκος Aντιμετώπιση των οικοδομικών λεπτομερειών ως αρχιτεκτονικές συνθέσεις. Σχεδιασμός φορέων για τη κάλυψη μεγάλων ανοιγμάτων, προκατασκευή, ζητήματα κατασκευαστικής ποιότητος και προδιαγραφών των κατασκευών. Εισαγωγή σε ζητήματα επιθεώρησης και διάγνωσης βλαβών και επισκευής τους σε υπάρχοντα κτήρια. Η εμβάθυνση στη θεωρία γίνεται με μιά σειρά ασκήσεων που συνδέονται μεταξύ τους, καθώς αφορούν κατασκευαστικές λεπτομέρειες της κάλυψης (στέγη) και επανάχρησης (πατάρι, σκάλα, προστώο) ενός υφιστάμενου ερειπωμένου πέτρινου κτηρίου. Σε αυτές δεν αφήνεται μεγάλη ελευθερία στην σύνθεση της γενικής διάταξης του κτηρίου αλλά απόλυτη ελευθερία στην επιλογή της μορφής των φορέων και των οικοδομικών στοιχείων της κατασκευής που είναι από μέταλλο, ξύλο, γυαλί ή και άλλα μη συμβατικά υλικά. Το εργαστήριο συνδέεται και με τον Αρχιτεκτονικό Σχεδιασμό 6 υποστηρίζοντας ζητήματα διαμορφώσεως του φορέα του κτηρίου που συντίθεται, επιλύοντας και σχεδιάζοντάς το οικοδομικά. 6-760 Αστικός & Πολεοδομικός Σχεδιασμός 2 (6 π.μ.) Π. Λέφας (συντονιστής), Α. Ρόδη, Ν. Κεφαλογιάννης, Λ. Κουτσουμπός, Δ. Μηλάκης, Ν. Πολυδωρίδης Αντικείμενο του μαθήματος είναι η επισταμένη μελέτη μιας μικρής περιοχής της πόλης, κλίμακας μερικών οικοδομικών τετραγώνων. Μέσα από διαλέξεις και ασκήσεις καταδεικνύεται η πολυπλοκότητα του αστικού περιβάλλοντος και επισημαίνεται το πλήθος ενεργών παραγόντων που το καθορίζουν. Η προσοχή επικεντρώνεται στην κατανόηση των μηχανισμών παραγωγής του και, συνακόλουθα, στην συνειδητοποίηση των μέσων που έχουμε στη διάθεσή μας και των δυνατοτήτων μας να επέμβουμε σε αυτό. Εκπονούνται προτάσεις που εκτείνονται από την διαμόρφωση πολεοδομικού χαρακτήρα στρατηγικών αναβάθμισής της περιοχής μελέτης, το σχεδιασμό επί μέρους στοιχείων της, μέχρι την επέμβαση, με επικοινωνιακές τεχνικές, του τρόπου πρόσληψής της από το κοινό. 28