Απσιηεκηονική Η/Υ Ι CPU - RAM Διδάζκων: Γεώπγιορ Ν Μπάπδηρ
X Βασικές Μονάδες Έλαο ππνινγηζηήο είλαη έλα ζπλδεδεκέλν ζύζηεκα επεμεξγαζηώλ κλεκώλ θαη ζπζθεπώλ εηζόδνπ/εμόδνπ Βαζηθέο δνκηθέο κνλάδεο 1 Η κενηπική μονάδα επεξεπγαζίαρ (ΚΜΔ) ε νπνία επεμεξγάδεηαη ηα δεδνκέλα θαη εθηειεί ηηο εληνιέο πνπ δίλνπκε ζηνλ ππνινγηζηή 2 Η κενηπική μνήμη ( RAM), ε νπνία θαηαρσξεί θαη δηαηεξεί πξνζσξηλά εληνιέο θαη δεδνκέλα δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
Βασικές Μονάδες 3 Οη μονάδερ ειζόδος εξόδος κέζσ ησλ νπνίσλ εηζάγνληαη νη πιεξνθνξίεο ζηνλ ππνινγηζηή θαη ιακβάλνληαη ηα απνηειέζκαηα 4 Μνλάδεο δεπηεξεύνπζαο απνζήθεπζεο 5 Άιιεο κνλάδεο δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
Περιγραφή των συστατικών και της λειτουργίας μιας μηχανής von Neumann δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
Η ΚΜΕ είναι το πιο σημαντικό συστατικό ενός H/Y H KME δέρεηαη ηνπιάρηζηνλ δύν είδε δεδνκέλσλ: Εντολές ζρεηηθέο κε ηελ επεμεξγαζία ησλ άιισλ δεδνκέλσλ Δεδομένα πξνο επεμεξγαζία αθνινπζώληαο ηηο δηαζέζηκεο εληνιέο Σε απηέο πεξηιακβάλνληαη επίζεο ηα ζπλερή κελύκαηα πνπ ζηέιλνπκε ζην PC καο κέζσ ηνπ "πνληηθηνύ" θαη ηνπ πιεθηξνινγίνπ Τα κελύκαηα απηά αθνξνύλ εληνιέο γηα εθηύπσζε, απνζήθεπζε ή άλνηγκα ελόο αξρείνπ, θηι δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
Αριθμητική/Λογική Μονάδα Αριθμητική και Λογική Μονάδα (Α/Λ) (Arithmetic and Logical Unit) Δθηειεί αξηζκεηηθέο πξάμεηο (+, -, /, *) Δθηειεί ινγηθέο πξάμεηο (ΑND, OR, NOT, ) Οη πξάμεηο απηέο γίλνληαη βάζεη πξνθαζνξηζκέλσλ ιεηηνπξγηώλ, κεηαζρεκαηίδνληαο ή ζπλδπάδνληαο ηα απαξαίηεηα δεδνκέλα, γηα ηελ δεκηνπξγία ησλ εθάζηνηε επηζπκεηώλ απνηειεζκάησλ Οη θσδηθνπνηεκέλεο παξαζηάζεηο ησλ δεδνκέλσλ εηζέξρνληαη ζηελ Α/Λ κνλάδα πξνεξρόκελεο από ηελ κλήκε Η μονάδα ελέγτοσ, γλσξίδνληαο εθ ησλ πξνηέξσλ ηελ πξάμε πνπ πξόθεηηαη λα εθηειεζζεί, παξέρεη πξνο ηα ειεθηξνληθά θπθιώκαηα ηεο Α/Λ κνλάδαο ηα απαξαίηεηα ζήκαηα ειέγρνπ, ώζηε απηή λα δεκηνπξγήζεη ηα εθάζηνηε απνηειέζκαηα ησλ αξηζκεηηθώλ, ινγηθώλ ή ζπλδπαζηηθώλ πξάμεσλ Οη πεξηζζόηεξεο κνληέξλεο Α/Λ κνλάδεο έρνπλ έλα κηθξό αξηζκό εηδηθώλ κνλάδσλ απνζήθεπζεο πνπ νλνκάδνληαη καηασωπηηέρ (registers) δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
Μονάδα Ελέγχου (ΜΕ) 1/1 Η Μονάδα Ελέγσος είλαη ε νξγαλσηηθή δύλακε ζηνλ Η/Υ Υπάξρνπλ δύν θαηαρσξεηέο ζηελ ΜΔ Ο καηασωπηηήρ ενηολήρ (instruction register (IR)) πεξηέρεη ηελ εληνιή πνπ εθηειείηαη Τνλ μεηπηηή ππογπάμμαηορ (program counter (PC)) πνπ πεξηέρεη ηελ δηεύζπλζε ηεο επόκελεο εληνιήο πξνο εθηέιεζε Υπελζπκίδνπκε νηη Α/Λ κνλάδα θαη ΜΔ απνηεινύλ ηελ ΚΜΔ (CPU) δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
Μονάδα Ελέγχου (ΜΕ) 1/2 Η ΜΔ είλαη ην ππνζύζηεκα εθείλν, ην νπνίν απνθαζίδεη θαη ζπληνλίδεη ηελ δηαδνρή ησλ πξάμεσλ θαη ηε ιεηηνπξγία ησλ ππνινίπσλ κνλάδσλ ηνπ ππνινγηζηή Καηά ηελ εθηέιεζε ελόο πξνγξάκκαηνο, ε ΜΔ ιακβάλεη από ηε κλήκε νξηζκέλα θσδηθνπνηεκέλα ειεθηξηθά ζήκαηα, ηα νπνία αληηζηνηρνύλ ζε εντολές Τα θπθιώκαηα ηεο κνλάδαο ειέγρνπ πξώηα "αποκωδικοποιούν" ηηο εληνιέο απηέο θαη ζηε ζπλέρεηα εθπέκπνπλ ζήκαηα ειέγρνπ πξνο: Τελ κλήκε γηα ηελ εμαγσγή πιεξνθνξηώλ πξνο ηηο άιιεο κνλάδεο ηνπ ππνινγηζηή ή ηελ ιήςε πιεξνθνξηώλ απo απηέο θαη ηελ απνζήθεπζή ηνπο ζηε κλήκε Τελ Α/Λ κνλάδα γηα ηελ εθηέιεζε ησλ επηζπκεηώλ ππνινγηζηηθώλ πξάμεσλ Τηο κνλάδεο εηζόδνπ/εμόδνπ, γηα ηε κεηαθνξά πιεξνθνξηώλ από ηνλ ππνινγηζηή πξνο ην εμσηεξηθό ηνπ πεξηβάιινλ, θαη αληηζηξόθσο δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
Μονάδες Εισόδου/Εξόδου Μία μονάδα ειζόδος είλαη κηα ζπζθεπή δηα κέζσ ηεο νπνίαο, δεδνκέλα θαη πξνγξάκκαηα εηζάγνληαη από ηνλ έμσ θόζκν ζηνλ Η/Υ Πιεθηξνιόγην, πνληίθη, θηι Μία μονάδα εξόδος είλαη κηα ζπζθεπή δηα κέζσ ηεο νπνίαο, απνηειέζκαηα απνζεθεπκέλα ζηνλ Η/Υ, θαζίζηαληαη δηαζέζηκα ζηνλ εμσηεξηθό θόζκν Δθηππσηέο, ηεξκαηηθά δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
Ροή της Πληροφορίας Τα δηάθνξα κέξε είλαη ζπλδεδεκέλα κεηαμύ ηνπο κέζσ κίαο ζπιινγήο θαισδίσλ πνπ νλνκάδνληαη δίαςλορ (bus) δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
ύνδεση ΚΜΕ και Μνήμης
ύνδεση ΚΜΕ και Μνήμης Ο δίαςλορ δεδομένων (data bus) απνηειείηαη από πνιιά θαιώδηα, θαζέλα από ηα νπνία κεηαθέξεη 1 κπηη ηε θνξά Ο αξηζκόο ησλ θαισδίσλ εμαξηάηαη από ην κέγεζνο ηεο ιέμεο Αλ ζε θάπνηνλ ππνινγηζηή ε ιέμε είλαη 32 κπηη (4 κπάηη), απαηηείηαη δίαπινο δεδνκέλσλ κε 32 θαιώδηα, έηζη ώζηε θαη ηα 32 κπηη ηεο ιέμεο λα κπνξνύλ λα κεηαθεξζνύλ ηαπηόρξνλα Ο δίαςλορ διεςθύνζεων (address bus) επηηξέπεη ηελ πξνζπέιαζε κηαο ζπγθεθξηκέλεο ιέμεο ζηε κλήκε Ο αξηζκόο ησλ θαισδίσλ ηνπ δηαύινπ δηεπζύλζεσλ εμαξηάηαη από ην ρώξν δηεπζύλζεσλ ηεο κλήκεο Αλ ε κλήκε δηαζέηεη 2 ν ιέμεηο, ν δίαπινο δηεπζύλζεσλ πξέπεη λα κεηαθέξεη ν κπηη ηε θνξά Σπλεπώο, πξέπεη λα δηαζέηεη ν θαιώδηα Ο δίαςλορ ελέγσος (control bus) αλαιακβάλεη ηελ επηθνηλσλία κεηαμύ ηεο ΚΜΔ θαη ηεο κλήκεο Γηα παξάδεηγκα, ε ΚΜΔ πξέπεη λα ζηέιλεη ζηε κλήκε θσδηθνύο ώζηε λα πξνζδηνξίδεη ηελ ιεηηνπξγία αλάγλσζεο θαη ηε ιεηηνπξγία εγγξαθήο
Ο Κύκλος Προσκόμισης-Εκτέλεσης εντολών fetch- decode - execute cycle 1 Πξνζθνκίδεηαη (fetch) ε επόκελε εληνιή από ηε κλήκε ζηνλ θαηαρσξεηή εληνιώλ (instruction ->IR) 2 Μεηαβάιιεηαη ν κεηξεηήο πξνγξάκκαηνο ώζηε, λα δείρλεη ζηελ επόκελε εληνιή (increment PC) 3 Πξνζδηνξίδεηαη ν ηύπνο ηεο εληνιήο πνπ πξνζθνκίζηεθε (decode) 4 Δθηειείηαη ε εληνιή (execute) 5 Δπηζηξνθή ζην βήκα 1 γηα λα αξρίζεη ε εθηέιεζε ηεο επόκελεο εληνιήο δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
fetch- decode - execute cycle δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
15 Παράδειγμα Εκτέλεσης Προγράμματος 0 1 2 F Α0 Μεηξεηήο Πξνγξάκκαηνο Καηαρσξεηήο Δληνιώλ ΚΜΕ 15 A0 6C A1 16 A2 C0 A8 Γηεύζπλζε Πεξηερόκελν 6D A3 50 A4 56 A5 30 A6 6E A7 00 A9 Κύπια Μνήμη Δίαςλορ R/W Γεδνκέλα Γηεπζύλζεη ο
Προσκόμιση/ Ανάκληση ΚΜΕ 0 1 2 F Σηελ αξρή ηνπ βήκαηνο απηνύ, πξνζθνκίδεηαη από ηελ ΚΜ ε εληνιή πνπ μεθηλά ζηε δηεύζπλζε Α0 θαη ηνπνζεηείηαη ζηνλ Καηαρσξεηή Δληνιώλ Α0 Μεηξεηήο Πξνγξάκκαηνο 156C Καηαρσξεηήο Δληνιώλ Γηεπζύλζεη ο Γεδνκέλα R/W Δίαςλορ Γηεύζπλζε Πεξηερόκελν A0 A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A9 Κύπια Μνήμη 15 6C 16 6D 50 56 30 6E C0 00 16
Προσκόμιση/ Ανάκληση Καηόπηλ, ν Μεηξεηήο Πξνγξάκκαηνο απμάλεηαη ώζηε λα δείρλεη ζηελ επόκελε εληνιή ΚΜΕ 0 1 2 F Α2 Μεηξεηήο Πξνγξάκκαηνο 156C Καηαρσξεηήο Δληνιώλ Γηεπζύλζεη ο Γεδνκέλα R/W Δίαςλορ Γηεύζπλζε Πεξηερόκελν A0 A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A9 Κύπια Μνήμη 15 6C 16 6D 50 56 30 6E C0 00 17
Παράδειγμα κύκλου προσκόμισηςεκτέλεσης Έζησ ε παξάζηαζε SUM = NUM1 + NUM2(Υπνηίζεηαη ζε δπαδηθή κνξθή πξνο εθηέιεζε) ε νπνία ζε ζπκβνιηθή κνξθή ζα κπνξνύζε λα έρεη σο εμήο ζηε κλήκε Ο αξηζκόο NUM1 είλαη ζηε δηεύζπλζε 1A 16 Ο αξηζκόο NUM2 είλαη ζηε δηεύζπλζε 1Β 16 Τν απνηέιεζκα SUM ζα απνζεθεπηεί ζηε δηεύζπλζε 1C 16 δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
Mνήμη (1/2) Μλήκε είλαη κηα ζπιινγή από θειηά, ην θαζέλα από ηα νπνία έρεη κία κνλαδηθή θπζηθή δηεύζπλζε δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
Mνήμη (2/2) Η κλήκε είλαη κέξνο ηνπ πιηθνύ θαη ρξεζηκεύεη γηα ηελ απνζήθεπζε δεδνκέλσλ θαη εληνιώλ Δίλαη απ επζείαο ζπλδεδεκέλε κε ηνλ επεμεξγαζηή Όπνηα πιεξνθνξία δεκηνπξγείηαη ζε θάπνηα ρξνληθή ζηηγκή θαη πξόθεηηαη λα ρξεζηκνπνηεζεί αξγόηεξα, απνζεθεύεηαη, ζπλήζσο πξνζσξηλά, ζηε κλήκε γηα λα κπνξεί λα αλαθιεζεί εύθνια Σηε κλήκε απνζεθεύνληαη επίζεο πιεξνθνξίεο ρξήζηκεο γηα ηε δηακόξθσζε (configuration) ηνπ ζπζηήκαηνο Ο ρξόλνο πξνζπέιαζεο είλαη πνιύ πην γξήγνξνο από απηόλ ελόο δίζθνπ, αιιά ε απνζεθεπηηθή ηεο δπλαηόηεηα είλαη πεξηνξηζκέλε Έλεθα ηνπ όηη ε κλήκε είλαη γξεγνξόηεξε, νη εληνιέο θνξηώλνληαη πξώηα εδώ πξηλ ηελ εθηέιεζή ηνπο ώζηε ηα πξνγξάκκαηα λα κπνξνύλ λα ηξέρνπλ κε πην απνηειεζκαηηθό ηξόπν Τα είδε ησλ θπξίσλ κλεκώλ είλαη: Random Access Memory (RAM) Read Only Memory (ROM) CMOS δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
RAM(Random Access Memory, Μνήμη Συχαίας Προσπέλασης) RAM είλαη ε κλήκε όπνπ απνζεθεύνληαη πξνζσξηλά εληνιέο θαη δεδνκέλα, πεξηκέλνληαο ηελ αλάθιεζε ηνπο γηα επεμεξγαζία Δίλαη επίζεο ν ρώξνο όπνπ απνζεθεύνληαη ηα απνηειέζκαηα ηεο εθηέιεζεο ησλ εληνιώλ Η RAM δελ παξέρεη δπλαηόηεηα κόληκεο απνζήθεπζεο δεδνκέλσλ Όηαλ ηειεηώζεη ε εθηέιεζε, ηα δεδνκέλα κεηαθηλνύληαη από ηε ΚΜΔ πίζσ ζηελ RΑΜ θαη από εθεί απνζηέιινληαη ζηελ θαηάιιειε έμνδν ή πξνο κόληκε απνζήθεπζε ζε θάπνηα δεπηεξεύνπζα κλήκε Μόιηο επέιζεη δηαθνπή ξεύκαηνο ηα δεδνκέλα ηεο RAM ράλνληαη δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
ROM (Read-Only Memory, Μνήμη Μόνο Ανάγνωσης) Η κλήκε απηή δελ επηδέρεηαη αιιαγέο Τα πεξηερόκελα ηεο κπνξνύλ λα δηαβαζηνύλ όρη όκσο θαη λα κεηαβιεζνύλ παξά κόλν εάλ αληηθαηαζηαζνύλ νινζρεξώο ηα ίδηα ηα θπθιώκαηα ησλ εκηαγσγώλ (chips) πνπ ηελ απνηεινύλ Η ROM ρξεζηκνπνηείηαη γηα θαηαζηάζεηο όπνπ ε πιεξνθνξία ρξεηάδεηαη λα θπιαρηεί ρσξίο λα δερζεί κεηαβνιέο Η πξσηαξρηθή ρξήζε ηεο ROM είλαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο δηαδηθαζίαο εθθίλεζεο ηνύ ππνινγηζηή Η ROM βξίζθεηαη ζηε κεηξηθή πιαθέηα ηνπ ππνινγηζηή θαη πεξηέρεη εληνιέο πνπ ππνδεηθλύνπλ ζηε κεραλή πώο λα εθηειέζεη ηε δηαδηθαζία εθθίλεζεο ("boot process") Η δηαδηθαζία απηή παξέρεη πξόζβαζε ζηνλ νδεγό ηνπ δίζθνπ θαη αλίρλεπζε ζηε κλήκε CMOS γηα ηελ αλεύξεζε ησλ δεδνκέλσλ δηακόξθσζεο (configuration) ηνπ ζπζηήκαηνο δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
ROM (Read-Only Memory, Μνήμη Μόνο Ανάγνωσης) ROM κώδικαρ ενηολέρ εκκίνηζηρ: POST (Power On Self Test) Setup (παξακεηξνπνίεζεο) εληνιέο, νη νπνίεο ελεξγνπνηνύλ εληνιέο ηνπ CMOS BIOS εληνιέο πνπ αθνξνύλ ηε δηαρείξηζε ησλ πεξηθεξεηαθώλ ζπζθεπώλ ηνπ πιηθνύ Boot εληνιέο πνπ θαινύλ ην ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα (DOS, OS/2, or Windows) Όιεο απηέο νη εληνιέο είλαη ζηα chips ηεο ROM θαη ελεξγνπνηνύληαη κία πξνο κία θαηά ηε δηάξθεηα ηεο εθθίλεζεο δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
ROM BIOS - CMOS ROM BIOS - CMOS BIOS (Basic Input-Output Service) δίλεη ηε δπλαηόηεηα ειέγρνπ ηεο αιιειεπίδξαζεο ηνπ ππνινγηζηή κε ηνλ ρξήζηε CMOS (Complimentary Metal Oxide Semiconductor) Η κλήκε CMOS πεξηέρεη δεδνκέλα δσηηθήο ζεκαζίαο γηα ην setup Η πξόζβαζε ζε απηή γίλεηαη κε ηελ εθθίλεζε γηα λα πξνζδηνξηζζεί πνην πιηθό έρεη ν ππνινγηζηήο, θαη πσο είλαη δηακνξθσκέλν (configured) Η ρξήζε απηήο ηεο κλήκεο, ε νπνία θπιάζζεη ηε δηακόξθσζε ηνπ ζπζηήκαηνο, θαζηζηά δπλαηή ηελ αιιαγή ηνπ πιηθνύ ηεο κεραλήο θαη καδί ηελ αλαγλώξηζε ηεο αιιαγκέλεο δηακόξθσζεο από ηνλ ππνινγηζηή Δπνκέλσο, όηαλ αιιάδνπκε ηε δηακόξθσζε ηνπ πιηθνύ πξέπεη λα αιιάμνπκε (manually) ην πεξηερόκελν ηεο CMOS Τν CMOS Setup είλαη απνζεθεπκέλν ζε έλα εηδηθό chip ζηε κεηξηθή πιαθέηα δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
CMOS Οι ζηαθεπέρ ηιμέρ ηος CMOS Setup σπηζιμοποιούνηαι για ηη διαμόπθωζη: - Ηκεξνκελίαο θαη ώξαο - Πιεθηξνινγίνπ - Οζόλεο - Οδεγνύ Γηζθέηαο - Σθιεξνύ δίζθνπ, νδεγνύ CD-ROM, etc δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
Η διαδικασία εκκίνησης (Boot Process) Δίλαη ε αθνινπζία ησλ εληνιώλ πνπ εθηειεί έλαο ππνινγηζηήο θαηά ηε δηαδηθαζία εθθίλεζεο πξηλ είλαη έηνηκνο λα δερζεί ηηο εληνιέο ηνπ ρξήζηε Υπάξρνπλ 7 βαζηθά ζηάδηα: Ηιεθηξηθό ξεύκα δηνρεηεύεηαη ζηε κεηξηθή πιαθέηα Ο Η/Υ εθηειεί εληνιέο απνζεθεπκέλεο ζηε ROM BIOS πξνθαιώληαο πξόζβαζε ζηηο CMOS εληνιέο Φξεζηκνπνηώληαο ηηο εληνιέο ηεο CMOS, ν Η/Υ πξαγκαηνπνηεί δηάθνξα δηαγλσζηηθά ηεζη ηνπ ζπζηήκαηνο Τν ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα θνξηώλεηαη ζηε RAM Ο επεμεξγαζηήο θνξηώλεη δεδνκέλα από ηνπο δηάθνξνπο νδεγνύο (πρ ζθιεξό δίζθν, δηζθέηα) Ο επεμεξγαζηήο "ηξέρεη" ηδηαίηεξα πξνγξάκκαηα ζρεηηθά κε ην ζπγθεθξηκέλν ρξήζηε Μηα νζόλε ππνδεηθλύεη όηη ε κεραλή είλαη έηνηκε λα δερζεί ηηο εληνιέο ηνπ ρξήζηε δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
υσκευές Αποθήκευσης Δευτερευούσης Μνήμης Δπεηδή ην κεγαιύηεξν κέξνο ηεο θύξηαο κλήκεο είλαη άζηαην/πηεηηθό (volatile) θαη πεξηνξηζκέλν, είλαη ζεκαληηθό λα ππάξρνπλ θαη άιινη ηύπνη ζπζθεπώλ απνζήθεπζεο όπνπ πξνγξάκκαηα θαη δεδνκέλα λα κπνξνύλ λα είλαη απνζεθεπκέλα όηαλ δελ βξίζθνληαη πιένλ ππό επεμεξγαζία Οη ζπζθεπέο απνζήθεπζεο δεπηεξεπνύζεο κλήκεο κπνξνύλ λα είλαη εγθαηεζηεκέλεο από ηελ αξρή ή λα πξνζηεζνύλ αξγόηεξα αλ ππάξρεη αλάγθε δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
Μαγνητική Σαινία Δίλαη ε πξώηε ζπζθεπή καδηθήο βνεζεηηθήο απνζήθεπζεο δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
Mαγνητικοί Δίσκοι Μηα θεθαιή δηάβαζε/γξάςε δηαηξέρεη έλα πεξηζηξεθόκελν καγλεηηθό δίζθν, βξίζθνληαο ή εγγξάθνληαο δεδνκέλα δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
υμπιεσμένοι Δίσκοι (Compact Discs) Μηα ζπζθεπή CD ρξεζηκνπνηεί laser γηα λα δηαβάδεη πιεξνθνξίεο απνζεθεπκέλεο νπηηθά ζε έλα πιαζηηθό δίζθν CD-ROM είλαη Read-Only Memory DVD ζεκαίλεη Digital Versatile Disk δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
υγχρονισμένη Επεξεργασία Μηα πξνζέγγηζε παξαιιειηζκνύ είλαη λα έρνπκε πνιινύο επεμεξγαζηέο πνπ εθαξκόδνπλ ην ίδην πξόγξακκα ζε πνιιαπιά ζύλνια δεδνκέλσλ δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012
Pipelining Έρνπκε πνιινύο επεμεξγαζηέο καδί όπνπ ν θαζέλαο ηνπο ζπκβάιεη κεξηθώο ζηνλ ζπλνιηθό ππνινγηζκό δηάιεμε 9 Γεώξγηνο Ν Μπάξδεο, 2012