ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Έγγραφο συνόδου 23.10.2013 A7-0348/2013 ΕΚΘΕΣΗ σχετικά µε τον εθελοντισµό και την εθελοντική δραστηριότητα στην Ευρώπη ((2013/2064(INI)) Επιτροπή Πολιτισµού και Παιδείας Εισηγητής: Marco Scurria RR\1007745.doc PE940.256v01-00 Eνωµένη στην πολυµορφία
PR_INI ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ... 3 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ... 13 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ... 16 PE940.256v01-00 2/16 RR\1007745.doc
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά µε τον εθελοντισµό και την εθελοντική δραστηριότητα στην Ευρώπη ((2013/2064(INI)) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεµελιωδών ικαιωµάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχοντας υπόψη τα άρθρα 165, 166 και 214 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), έχοντας υπόψη τον ορισµό για την εθελοντική εργασία που προτείνεται στο εγχειρίδιο της ιεθνούς Οργάνωσης Εργασίας ( ΟΕ) σχετικά µε τη µέτρηση του εθελοντισµού (2011), έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 2241/2004/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 15ης εκεµβρίου 2004, σχετικά µε το ενιαίο κοινοτικό πλαίσιο για τη διαφάνεια των επαγγελµατικών προσόντων και ικανοτήτων (Europass), έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 1719/2006/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 15ης Νοεµβρίου 2006, για τη θέσπιση του προγράµµατος «Νεολαία εν δράσει» για την περίοδο 2007-2013 1, έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 1720/2006/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 15ης Νοεµβρίου 2006, για τη θέσπιση προγράµµατος δράσης στον τοµέα της δια βίου µάθησης 2, έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 1904/2006/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 12ης εκεµβρίου 2006, για τη θέσπιση του προγράµµατος «Ευρώπη για τους Πολίτες» για την περίοδο 2007-2013, µε σκοπό την προώθηση της ενεργού συµµετοχής του ευρωπαίου πολίτη στα κοινά 3, έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 2010/37/ΕΚ του Συµβουλίου, της 27ης Νοεµβρίου 2009, για το ευρωπαϊκό έτος εθελοντικών δραστηριοτήτων που προωθούν την ενεργό συµµετοχή του πολίτη (2011) 4, έχοντας υπόψη το ψήφισµα του Συµβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών µελών, που συνήλθαν στο πλαίσιο του Συµβουλίου, στις 24 Απριλίου 2006, σχετικά µε την αναγνώριση της αξίας της ανεπίσηµης και άτυπης µάθησης στον τοµέα της νεολαίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο 5, έχοντας υπόψη το ψήφισµα του Συµβουλίου, της 27ης Νοεµβρίου 2007, σχετικά µε τις εθελοντικές δραστηριότητες των νέων (14427/1/2007), 1 ΕΕ L 327 της 24.11.06, σ. 30. 2 ΕΕ L 327 της 24.11.06, σ. 45. 3 ΕΕ L 378 της 27.12.06, σ. 32. 4 ΕΕ L 17 της 22.01.10, σ. 43. 5 ΕΕ C 168 της 20.07.06, σ. 1. RR\1007745.doc 3/16 PE940.256v01-00
έχοντας υπόψη το ψήφισµα του Συµβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών µελών που συνήλθαν στα πλαίσια του Συµβουλίου, της 16ης Μαΐου 2007, σχετικά µε τους κοινούς στόχους των εθελοντικών δραστηριοτήτων των νέων 1, έχοντας υπόψη τη σύσταση του Συµβουλίου, της 20ής Νοεµβρίου 2008, σχετικά µε την κινητικότητα των νέων εθελοντών στην Ευρωπαϊκή Ένωση 2, έχοντας υπόψη τη σύσταση 2006/961/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 18ης εκεµβρίου 2006, σχετικά µε τη διακρατική κινητικότητα εντός της Κοινότητας για σκοπούς εκπαίδευσης και κατάρτισης: Ευρωπαϊκός χάρτης ποιότητας για την κινητικότητα 3, έχοντας υπόψη τη δήλωσή του, της 10ης Μαρτίου 2011, σχετικά µε την θέσπιση ευρωπαϊκού καταστατικού για τα αλληλασφαλιστικά ταµεία, τις ενώσεις και τα ιδρύµατα 4, έχοντας υπόψη τα συµπεράσµατα του Συµβουλίου, της 3ης Οκτωβρίου 2011, σχετικά µε τον ρόλο των εθελοντικών δραστηριοτήτων στην κοινωνική πολιτική (14552/2011), έχοντας υπόψη τα συµπεράσµατα του Συµβουλίου, της 29ης Νοεµβρίου 2011, µε θέµα τη συµβολή των εθελοντικών δραστηριοτήτων στον αθλητισµό στην προαγωγή της ενεργού συµµετοχής του πολίτη 5, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής του 2010 σχετικά µε την ιθαγένεια της Ένωσης, της 27ης Οκτωβρίου 2010, µε τίτλο «Άρση των εµποδίων στα δικαιώµατα των πολιτών της ΕΕ» (COM(2010)0603), έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Σεπτεµβρίου 2007, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συµβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, µε τίτλο «Για την προαγωγή της πλήρους συµµετοχής των νέων στην εκπαίδευση, την απασχόληση και την κοινωνία» (COM(2007)0498), έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 27ης Απριλίου 2009, στο Συµβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, µε τίτλο «Μια στρατηγική της ΕΕ για τη νεολαία: Επένδυση και ενδυνάµωση Μια ανανεωµένη ανοιχτή µέθοδος συντονισµού για την αντιµετώπιση των προκλήσεων και των ευκαιριών της νεολαίας» (COM(2009)0200),, έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Μαρτίου 2010, µε τίτλο «Ευρώπη 2020 Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιµη και χωρίς αποκλεισµούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020), έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 15ης Σεπτεµβρίου 2010, στο 1 ΕΕ C 241 της 20.09.08, σ. 1. 2 ΕΕ C 319 της 13.12.08, σ. 8. 3 EE L 394 της 30.12.06, σ. 43. 4 Κείµενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0101. 5 ΕΕ C 372 της 20.12.2011, σ. 24. PE940.256v01-00 4/16 RR\1007745.doc
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συµβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, µε τίτλο «Νεολαία σε κίνηση Μια πρωτοβουλία για την ενεργοποίηση των δυνατοτήτων των νέων µε στόχο την επίτευξη έξυπνης, βιώσιµης και χωρίς αποκλεισµούς ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση» (COM(2010)0477), έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 20ής Σεπτεµβρίου 2011, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συµβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά µε τις πολιτικές της ΕΕ και τον εθελοντισµό: Αναγνώριση και προώθηση διασυνοριακών εθελοντικών δραστηριοτήτων στην ΕΕ (COM(2011)0568), έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 23ης Νοεµβρίου 2011, σχετικά µε την πρόταση για κανονισµό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου για τη θέσπιση του προγράµµατος «ERASMUS ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ» - Το πρόγραµµα της Ένωσης για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισµό (COM(2011)0788), έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 19ης εκεµβρίου 2012, προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συµβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά µε την υλοποίηση, τα αποτελέσµατα και τη συνολική αξιολόγηση του Ευρωπαϊκού Έτους Εθελοντισµού 2011 (COM(2012)0781), έχοντας υπόψη τη γνωµοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονοµικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συµβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών µε τίτλο «Πολιτικές της ΕΕ και εθελοντισµός: Αναγνώριση και προώθηση διασυνοριακών εθελοντικών δραστηριοτήτων στην ΕΕ» 1, έχοντας υπόψη το ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 12ης Ιουνίου 2012 σχετικά µε την αναγνώριση και προώθηση διασυνοριακών εθελοντικών δραστηριοτήτων στην ΕΕ 2, έχοντας υπόψη τη σύσταση του Συµβουλίου της 20ής εκεµβρίου 2012 για την επικύρωση της µη επίσηµης και της άτυπης µάθησης, λαµβάνοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής σχετικά µε την υλοποίηση, τα αποτελέσµατα και τη συνολική αξιολόγηση του Ευρωπαϊκού Έτους Εθελοντισµού (ΕΕΕ) 2011 έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισµού του, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισµού και Παιδείας (A7 0348/2013), Α. λαµβάνοντας υπόψη την επιτυχία του ΕΕΕ 2011, τους συναφείς στόχους και τον αντίκτυπο ως προς την εκστρατεία ενηµέρωσης 1 CESE 824/2012. 2 Κείµενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0236. RR\1007745.doc 5/16 PE940.256v01-00
Β. λαµβάνοντας υπόψη ότι η δηµιουργία ευνοϊκών συνθηκών για τον εθελοντισµό και η πρόσβαση όλων σε αυτόν αποτελούν µακροπρόθεσµη διαδικασία που απαιτεί τη συµµετοχή όλων των ενδιαφερόµενων µερών Γ. λαµβάνοντας υπόψη ότι ο εθελοντισµός είναι µια σηµαντική πτυχή της ενεργού συµµετοχής του πολίτη και της δηµοκρατίας, καθώς και της προσωπικής ανάπτυξης, µέσα από την οποία εκφράζονται σαφώς οι ευρωπαϊκές αξίες, όπως η αλληλεγγύη και η µη διάκριση, και επιπλέον συµβάλλει στην ανάπτυξη της συµµετοχικής δηµοκρατίας και της προώθησης των ανθρωπίνων δικαιωµάτων εντός και εκτός της ΕΕ. λαµβάνοντας υπόψη τη σηµασία που αποδίδεται στην εθελοντική εργασία στο πλαίσιο της συζήτησης για τις δηµόσιες πολιτικές E. λαµβάνοντας υπόψη πως η εθελοντική δραστηριότητα µπορεί να αποβεί ένα σηµαντικό µέσο για απόκτηση των απαιτούµενων από την αγορά εργασίας δεξιοτήτων καθώς και για την κατάκτηση εξέχουσας κοινωνικής θέσης εντός της κοινότητας ΣΤ. λαµβάνοντας υπόψη ότι ο αθλητισµός στηρίζεται σε µεγάλο βαθµό στον εθελοντισµό Ζ. λαµβάνοντας υπόψη ότι ο εθελοντισµός αποτελεί βασικό παράγοντα για την ατοµική και τη συλλογική χειραφέτηση, την αλληλεγγύη και την κοινωνική συνοχή Η. λαµβάνοντας υπόψη ότι ο εθελοντισµός διαδραµατίζει σηµαντικό ρόλο στη δηµιουργία κοινωνικού κεφαλαίου και στην ώθηση της ανάπτυξης, καθώς και στην πρόθεση της οικονοµικής και κοινωνικής συνοχής, συµβάλλοντας τα µέγιστα στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» Θ. λαµβάνοντας υπόψη ότι στα συµπεράσµατα του Συµβουλίου του Οκτωβρίου 2011 σχετικά µε τον ρόλο των εθελοντικών δραστηριοτήτων στην κοινωνική πολιτική επισηµαίνεται η σηµασία των εθελοντικών δραστηριοτήτων για την αντιµετώπιση των ανισοτήτων µεταξύ των δύο φύλων Ι. λαµβάνοντας υπόψη ότι η διατήρηση των γραφειοκρατικών περιορισµών σε εθνικό επίπεδο περιορίζει τις δυνατότητες εθελοντισµού, ο οποίος δεν έχει αναγνωριστεί ακόµα επαρκώς στα νοµικά συστήµατα διαφόρων χωρών ΙΑ. λαµβάνοντας υπόψη ότι στις πολυάριθµες παραδόσεις και κουλτούρες υπάρχουν σοβαρές διαφορές µεταξύ κρατών µελών ως προς τις νοµοθεσίες που ισχύουν για τον εθελοντισµό, τα δικαιώµατα των εθελοντών και τον τρόπο οργάνωσης του εθελοντισµού PE940.256v01-00 6/16 RR\1007745.doc
ΙΒ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η σοβαρή οικονοµική κρίση, τα µέτρα λιτότητας και η φορολογική επιβάρυνση θέτουν σε κίνδυνο τη χρηµατοοικονοµική σταθερότητα πολλών ΜΚΟ, αθλητικών και εθελοντικών οργανώσεων, οι οποίες εξακολουθούν να εργάζονται σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς για την ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης και ευηµερίας ΙΓ. λαµβάνοντας υπόψη ότι, προκειµένου να διασωθεί η κληρονοµιά του ΕΕΕ 2011, είναι αναγκαίο να αναπτυχθεί σε επίπεδο ΕΕ µια δοµηµένη και συντονισµένη προσέγγιση µε στόχο µια ευρωπαϊκή πολιτική για τον εθελοντισµό, η οποία επί του παρόντος είναι κατακερµατισµένη και κατανεµηµένη µεταξύ διαφόρων υπηρεσιών 1. σηµειώνει τα ποσά του ΕΕΕ 2011 όσον αφορά την εκστρατεία ενηµέρωσης, όπως παρατίθενται στο παράρτηµα της ανακοίνωσης, και εκφράζει τη λύπη του για τα µέτρια αποτελέσµατα που επιτεύχθηκαν εξαιτίας των περιορισµένων οικονοµικών πόρων 2. αναγνωρίζει και σέβεται τις διάφορες µορφές εθελοντισµού που υπάρχουν στα κράτη µέλη και οι οποίες διαµορφώνονται µέσω ποικίλων εθνικών οργανώσεων και δικτύων ενώσεων που δραστηριοποιούνται σε τοπικό επίπεδο εν προκειµένω, ζητεί από τα κράτη µέλη να υιοθετήσουν µια πολυπολιτισµική προσέγγιση και από την Επιτροπή να προβεί σε ενδελεχή ανάλυση των εθνικών εθελοντικών πρακτικών και παραδόσεων µε σκοπό την προώθηση µιας κοινής ευρωπαϊκής προσέγγισης 3. επισηµαίνει ότι η περαιτέρω εδραίωση µιας κοινής ευρωπαϊκής προσέγγισης για τον εθελοντισµό θα δηµιουργήσει περισσότερες ευκαιρίες για την κινητικότητα και την απασχολησιµότητα των νέων µέσω της παροχής δυνατοτήτων για απόκτηση πολύτιµων δεξιοτήτων 4. εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι άλλα κράτη µέλη έχουν εγκρίνει ή τροποποιήσει τη νοµοθεσία τους στον εν λόγω τοµέα προκειµένου να δηµιουργήσουν ευνοϊκές συνθήκες για τον εθελοντισµό και συνιστά στα υπόλοιπα κράτη µέλη να πράξουν το ίδιο, µε έµφαση στην ενίσχυση των δικαιωµάτων των εθελοντών βάσει του ευρωπαϊκού χάρτη για τα δικαιώµατα και τις υποχρεώσεις των εθελοντών 5. ενθαρρύνει τα κράτη µέλη να συνεχίσουν τις προσπάθειες για τη διαµόρφωση ενός περιβάλλοντος που ευνοεί τον εθελοντισµό, κυρίως µέσω της θέσπισης κατάλληλου νοµικού πλαισίου στις περιπτώσεις όπου αυτό δεν υφίσταται 6. επισηµαίνει ότι ορισµένα κράτη µέλη έχουν εφαρµόσει το εγχειρίδιο της ιεθνούς Οργάνωσης Εργασίας σχετικά µε τη µέτρηση του εθελοντισµού και ενθαρρύνει τις υπόλοιπες χώρες να κάνουν το ίδιο προκειµένου να έχουν συγκρίσιµα δεδοµένα για τον εθελοντισµό, τα οποία να παρέχουν ένα σαφές πλαίσιο σχετικά µε τη σηµαντική του συµβολή RR\1007745.doc 7/16 PE940.256v01-00
7. ζητεί τη θέσπιση ενός ευρωπαϊκού καταστατικού των εθελοντικών οργανώσεων, ώστε να προωθηθεί η νοµική και θεσµική αναγνώρισή τους 8. τονίζει την ανάγκη προώθησης του εθελοντισµού ιδίως µεταξύ των µαθητών, των σπουδαστών και άλλων νέων, προκειµένου να διευρυνθεί το πλαίσιο της αλληλεγγύης και η στήριξη αυτής 9. επισηµαίνει ότι ο αυξηµένος αριθµός των ευρωπαϊκών διαβατηρίων δεξιοτήτων που τους τελευταίους µήνες δηµιουργούνται ηλεκτρονικά αποδεικνύει την επιτυχία του «ηλεκτρονικού µέσου» που χρησιµεύει για την παροχή µιας συνολικής επισκόπησης των δεξιοτήτων, συµπεριλαµβανοµένων εκείνων που αποκτώνται µέσω του εθελοντισµού, για την επίσηµη αναγνώρισή τους τόσο για επαγγελµατικούς λόγους όσο και για λόγους µάθησης 10. υπογραµµίζει την προστιθέµενη αξία των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων που αποκτώνται µέσω του εθελοντισµού για το βιογραφικό σηµείωµα και για την επαγγελµατική ζωή, οι οποίες πρέπει να αναγνωρίζονται ως εµπειρία ανεπίσηµης και άτυπης µάθησης και εργασίας 11. θεωρεί ότι το προτεινόµενο έγγραφο Europass για την εµπειρία (Europass Experience) θα δώσει στους εθελοντές τη δυνατότητα να περιγράφουν και να καταγράφουν τις δεξιότητες που αποκτούν στο πλαίσιο της εθελοντικής τους εργασίας, οι οποίες µπορεί να µην οδηγούν σε πιστοποίηση, και ενθαρρύνει την Επιτροπή, υπό το πρίσµα της σύστασης του Συµβουλίου για την επικύρωση της µη επίσηµης και της άτυπης µάθησης, να προβεί το συντοµότερο δυνατό στην καθιέρωση αυτού του εγγράφου 12. υπογραµµίζει τη σηµασία των προαναφερθεισών δεξιοτήτων και ικανοτήτων για την ενθάρρυνση των νέων να αναλαµβάνουν εθελοντικές δραστηριότητες καθώς και για τη δηµιουργία κοινωνικού κεφαλαίου και την τόνωση της κοινωνιακής ανάπτυξης 13. συνιστά να δοθεί προσοχή στο θέµα της ισότητας των δύο φύλων στον τοµέα του εθελοντισµού, και ιδίως στην έντονη διαφορά που παρατηρείται όσον αφορά τους επικεφαλής εθελοντικών δράσεων, όπου η εκπροσώπηση των ανδρών στις διευθυντικές θέσεις είναι πολύ υψηλότερη σε σχέση µε αυτή των γυναικών 14. φρονεί πως, όσον αφορά τους νέους, τέτοιου είδους ικανότητες που αποκτώνται µέσω του εθελοντισµού πρέπει να συµπεριλαµβάνονται στο ευρωπαϊκό διαβατήριο δεξιοτήτων και στο Europass, προκειµένου να εξασφαλισθεί κατ αυτό τον τρόπο η ισότιµη µεταχείριση της επίσηµης και της άτυπης εκπαίδευσης 15. τονίζει πως ο εθελοντισµός παρέχει τη δυνατότητα στους νέους που έχουν εγκαταλείψει πρόωρα το σχολείο να ενταχθούν εκ νέου σε περιβάλλον και σε δραστηριότητες χωρίς αποκλεισµούς PE940.256v01-00 8/16 RR\1007745.doc
16. επιβεβαιώνει τη στήριξή του στην πρωτοβουλία της Επιτροπής για τη σύσταση ενός «Ευρωπαϊκού Σώµατος Εθελοντών Ανθρωπιστικής Βοήθειας», σκοπός του οποίου θα είναι να ενισχυθεί µια ταχεία και συντονισµένη ανταπόκριση της Ένωσης σε ανθρωπιστικές κρίσεις και µεγάλες φυσικές καταστροφές µέσα από τη στήριξη της κατάρτισης, της κινητικότητας και της διαχείρισης των εθελοντών, µε στόχο τη διασφάλιση επαρκούς ανθρωπιστικής βοήθειας από την ΕΕ 17. τονίζει ότι ο εθελοντισµός, που είναι πάντα πιο διαδεδοµένος µεταξύ νέων και ηλικιωµένων, προάγει τη διαπολιτισµική µάθηση καθώς και το αίσθηµα της ευρωπαϊκής ταυτότητας, την αλληλεγγύη µεταξύ των γενεών και συµβάλλει στην ενεργό γήρανση και τη συµµετοχή των πολιτών σε όλα τα στάδια της ζωής 18. επισηµαίνει ότι ο εθελοντισµός συµβάλλει στη συνεισφορά τόσο των νέων όσο και των ηλικιωµένων στην κοινωνία µε αποτέλεσµα να κερδίζουν αναγνώριση και εκτίµηση αυτό µε τη σειρά του συµβάλλει στη βελτίωση της δικής τους ποιότητας ζωής, ευηµερίας και υγείας 19. επισηµαίνει ότι η παροχή πολλών δυνατοτήτων για εθελοντισµό καθώς και η εύκολη πρόσβαση σε αυτόν από άποψη κόστους, πληροφόρησης και υποδοµών, αλλά και η αστική ευθύνη και η ασφάλιση των εθελοντών από ατυχήµατα έχουν ουσιώδη σηµασία για την προώθηση του εθελοντισµού µεταξύ όλων των ηλικιακών οµάδων 20. φρονεί πως ο εθελοντισµός, ως ενεργός µορφή οικοδόµησης της κοινωνίας των πολιτών, µπορεί να συµβάλει στον διαπολιτισµικό διάλογο και να διαδραµατίσει σηµαντικό ρόλο στην πρόληψη της προκατάληψης και του ρατσισµού 21. επισηµαίνει τον σηµαντικό ρόλο του εθελοντισµού στη δηµιουργία ανθρώπινου και κοινωνικού κεφαλαίου και την προαγωγή της κοινωνικής ένταξης καλεί την Επιτροπή και τα κράτη µέλη να αναγνωρίσουν δεόντως την προστιθέµενη αξία του εθελοντισµού στον αθλητισµό και, συγκεκριµένα, στον ερασιτεχνικό αθλητισµό όπου πολλά σωµατεία δεν θα µπορούσαν να επιβιώσουν χωρίς τη βοήθεια των εθελοντών 22. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη µέλη να αναγνωρίσουν την υψηλή προστιθέµενη αξία του εθελοντισµού σε αυτήν την περίοδο έντονης οικονοµικής κρίσης 23. υπογραµµίζει την ανάγκη για συνεχείς προσπάθειες ώστε να εξασφαλιστεί η ισότιµη πρόσβαση των γυναικών στις εθελοντικές δραστηριότητες 24. επισύρει την προσοχή στην ανάγκη συνέχειας µεταξύ του 2011 και των επόµενων ευρωπαϊκών ετών εθελοντισµού, των προσπαθειών µε στόχο την ολοκλήρωση της RR\1007745.doc 9/16 PE940.256v01-00
διάστασης του εθελοντισµού ως σηµαντικής έκφρασης της ενεργού συµµετοχής των πολιτών εν προκειµένω, ενθαρρύνει την Επιτροπή να συµπεριλάβει τον εθελοντισµό στο Ευρωπαϊκό Έτος των Πολιτών ως σηµαντική πτυχή της ενεργού συµµετοχής του πολίτη 25. καλεί τα κράτη µέλη να µεριµνήσουν για τη βιωσιµότητα των αποτελεσµάτων που επιτεύχθηκαν σε εθνικό επίπεδο στο πλαίσιο του ΕΕΕ 2011 26. ζητεί από την Επιτροπή να χαράξει και να αναπτύξει µια πολιτική εθελοντισµού και να χρησιµοποιήσει την ανοικτή µέθοδο συντονισµού προκειµένου να διευκολύνει το διάλογο και τη συνεργασία µεταξύ φορέων στα διάφορα κράτη µέλη 27. παροτρύνει τα κράτη µέλη να λάβουν τα απαιτούµενα µέτρα για τη θεσµοθέτηση του εθελοντισµού κατά τρόπο που να συνάδει µε το εργατικό τους δίκαιο 28. ζητεί από τα κράτη µέλη και από την Επιτροπή να δηµιουργήσουν ένα ενιαίο σηµείο επαφής, ως µόνιµη υπηρεσία, υπεύθυνη για την πολιτική του εθελοντισµού και του συντονισµού των υπηρεσιών και των διαφόρων θεσµικών οργάνων 29. επαναλαµβάνει την ανάγκη να δηµιουργηθεί, σε συνεργασία µε τις εθελοντικές οργανώσεις, τις ενώσεις και τα δίκτυα, ιδίως της Ευρώπης, µια κεντρική δικτυακή πύλη της ΕΕ ως πανευρωπαϊκή πλατφόρµα για την προώθηση του συντονισµού, η οποία να περιλαµβάνει µια βάση δεδοµένων µε τις βέλτιστες πρακτικές του εθελοντισµού καθώς και µια ενότητα για τον διασυνοριακό εθελοντισµό, µε πληροφορίες σχετικά µε τα διαθέσιµα προγράµµατα, το κόστος τους και τις προϋποθέσεις συµµετοχής, ώστε να διευκολυνθεί η ανταλλαγή πληροφοριών 30. ενθαρρύνει τα κράτη µέλη να δηµιουργήσουν δικτυακούς τόπους και µηχανές αναζήτησης για τον συντονισµό σε εθνικό επίπεδο ώστε να διευκολύνεται η εύκολη και άρτια δοµηµένη πρόσβαση των µεµονωµένων ατόµων σε ευκαιρίες εθελοντισµού και των οργανώσεων σε δυνατότητες συνεργασίας 31. ενθαρρύνει τα κράτη µέλη να συνεχίσουν να παρέχουν ένα σταθερό και βιώσιµο πλαίσιο στήριξης του εθελοντισµού, µεταξύ άλλων και σε διασυνοριακό επίπεδο, το οποίο να παρέχει στήριξη τόσο στους εθελοντές όσο και στις εθελοντικές οργανώσεις καλεί τα κράτη µέλη να διατηρήσουν τα εθνικά συντονιστικά όργανα που δηµιουργήθηκαν για το ΕΕΕ 2011 32. καλεί τα κράτη µέλη να εφαρµόσουν τις διατάξεις της οδηγίας 2004/114/ΕΚ 1 σχετικά µε τις προϋποθέσεις εισδοχής υπηκόων τρίτων χωρών µε σκοπό τις σπουδές, την ανταλλαγή µαθητών, την άµισθη πρακτική άσκηση ή την εθελοντική υπηρεσία, και να απλοποιήσουν 1 ΕΕ L 375 της 23.12.2004, σ. 12. PE940.256v01-00 10/16 RR\1007745.doc
περαιτέρω τις διαδικασίες χορήγησης θεωρήσεων, ή να τις καταργήσουν, για τα άτοµα που επιθυµούν να αναλάβουν εθελοντική δραστηριότητα, ιδίως στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας 33. προτρέπει τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές να εξασφαλίσουν επαρκή χρηµατοδότηση και να απλοποιήσουν τις διοικητικές διαδικασίες και να παράσχουν φορολογικά κίνητρα για τις εθελοντικές οργανώσεις και τα δίκτυα, ιδίως τα µικρά, που διαθέτουν περιορισµένα µέσα ζητεί για τον σκοπό αυτόν την αποσαφήνιση της έννοιας της επιδότησης των οργανώσεων έτσι ώστε οι χρηµατοδοτήσεις που χορηγούνται σε αυτές να µην συγχέονται πλέον µε τις κρατικές ενισχύσεις που µπορούν να παρεµποδίσουν τον ανταγωνισµό στον οικονοµικό τοµέα 34. προτρέπει την Επιτροπή να αξιολογήσει το ενδεχόµενο να θεωρηθεί η οικονοµική συνεισφορά της εθελοντικής εργασίας ως ποσοστό συγχρηµατοδότησης στα ευρωπαϊκά έργα 35. τονίζει τη σηµασία της ενθάρρυνσης του εθελοντισµού, µεταξύ άλλων και στο πλαίσιο των στρατηγικών της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, σε συνδυασµό µε το προαιρετικής εφαρµογής ιεθνές Πρότυπο ISO 26000:2010 που αφορά τις κατευθυντήριες γραµµές σχετικά µε την εταιρική κοινωνική ευθύνη 36. καλεί την Επιτροπή να φροντίσει ώστε τα κράτη µέλη να καταστήσουν υποχρεωτική την ασφαλιστική κάλυψη για τους εθελοντές, την προστασία της υγείας τους και την ασφάλειά τους κατά την άσκηση των εθελοντικών δραστηριοτήτων 37. καλεί τα κράτη µέλη που δεν το έχουν πράξει ακόµη, να εγκρίνουν νοµοθετικές πράξεις για το θέµα του εθελοντισµού και να διευκολύνουν τις εθελοντικές δραστηριότητες µέσα από επίσηµη, ανεπίσηµη και άτυπη κατάρτιση, προκειµένου να καθίστανται οι εθελοντές πιο εξειδικευµένοι και πιο υπεύθυνοι για τις δραστηριότητές τους 38. καλεί τα κράτη µέλη να διευκολύνουν τις εθελοντικές δραστηριότητες µέσα από επίσηµη, ανεπίσηµη και άτυπη κατάρτιση, προκειµένου να καθίστανται οι εθελοντές πιο εξειδικευµένοι και πιο υπεύθυνοι για τις δραστηριότητές τους, στον βαθµό που η προσφορά τους είναι ανιδιοτελής και αφιλοκερδής τα ενθαρρύνει να εντάξουν στον κύκλο σπουδών των εκπαιδευτικών ιδρυµάτων τους προαιρετικά µαθήµατα κατάρτισης στον τοµέα του εθελοντισµού 39. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη µέλη να προωθήσουν περαιτέρω την Ευρωπαϊκή Εθελοντική Υπηρεσία στα πανεπιστήµια, καθώς και σε άλλα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύµατα RR\1007745.doc 11/16 PE940.256v01-00
40. πιστεύει ότι, στο πλαίσιο της διαδικασίας της µη επίσηµης µάθησης, η εθελοντική δραστηριότητα συµβάλλει στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και επαγγελµατικών προσόντων, γεγονός που διευκολύνει τους εθελοντές να εισέλθουν ή να επιστρέψουν στην αγορά εργασίας, 41. συνιστά στην Επιτροπή να διατηρήσει επαφές µε το διάδοχο πρόγραµµα της Συµµαχίας ΕΕΕ 2011, την Ευρωπαϊκή Συµµαχία για τον Εθελοντισµό (European Alliance for Volunteering), καθώς και µε άλλες οργανώσεις εθελοντισµού, και να λάβει υπόψη τις συστάσεις που διατυπώθηκαν στην Πολιτική ατζέντα για τον εθελοντισµό στην Ευρώπη (PAVE) ως προτεινόµενο σχέδιο δράσης για το µέλλον 42. καλεί την Επιτροπή να παράσχει επαρκείς πόρους για τη δηµιουργία ενός ευρωπαϊκού ταµείου ανάπτυξης για τον εθελοντισµό, µε στόχο να διασφαλιστεί η δηµιουργία υποδοµών στήριξης 43. τονίζει τη σηµασία της απλοποίησης της πρόσβασης των ΜΚΟ σε ευρωπαϊκές χρηµατοδοτήσεις, και συγκεκριµένα στο ΕΚΤ, τόσο εθνικό σε όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο 44. καλεί τα κράτη µέλη να εφαρµόσουν τη σύσταση του Συµβουλίου για την επικύρωση της µη επίσηµης και της άτυπης µάθησης και να διασφαλίσουν, πριν από την επιδιωκόµενη ηµεροµηνία του 2018, την καθιέρωση των επίσηµων δοµών για την επικύρωση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων που αποκτώνται µέσω του εθελοντισµού και την πιστοποίησή τους µε σχετικό τίτλο ο οποίος θα πρέπει να αναγνωρίζεται από τα εκπαιδευτικά ιδρύµατα, τους εργοδότες και από άλλους φορείς 45. καλεί την Επιτροπή να αναγνωρίσει τον εθελοντικό χρόνο ως επιλέξιµη σε είδος συγχρηµατοδότηση στο πλαίσιο όλων των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων και να συνεργαστεί µε τις εθελοντικές οργανώσεις για την ανάπτυξη συστηµάτων για την καταγραφή και την τεκµηρίωση του εθελοντικού χρόνου χρησιµοποιώντας τα πολυάριθµα διαθέσιµα εργαλεία και µοντέλα 46. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισµα στο Συµβούλιο, την Επιτροπή και τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών µελών. PE940.256v01-00 12/16 RR\1007745.doc
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Ο εθελοντισµός είναι ένας βασικός πυλώνας των δηµοκρατικών και πλουραλιστικών κοινωνιών µας. Αποτελεί έκφραση δέσµευσης, στήριξης και ενεργού συµµετοχής στην κοινωνική ζωή. Η έννοια του εθελοντισµού καλύπτει όλες τις µορφές µη αµειβόµενων δραστηριοτήτων των ανθρώπων: επίσηµες, ανεπίσηµες και άτυπες, οι οποίες πραγµατοποιούνται µε βάση την ελεύθερη βούληση. Ο αντίκτυπος στην κοινωνία είναι άµεσος, εφόσον προάγει την αλληλεγγύη µεταξύ των γενεών, συµβάλλει στην ενεργό γήρανση και τη συµµετοχή των πολιτών σε όλα τα στάδια της ζωής, οδηγώντας σε µια αποτελεσµατική κοινωνική ένταξη. Οι εθελοντές δραστηριοποιούνται στον κοινωνικό ή εκπαιδευτικό τοµέα, στη στήριξη του περιβάλλοντος ή στην αναπτυξιακή συνεργασία, σε πολιτιστικές δραστηριότητες σε τοπικό επίπεδο καθώς και σε αποστολές εκτός της χώρας τους. Προκειµένου να εορταστεί και να προωθηθεί η δέσµευση των εθελοντών και των οργανώσεων που εργάζονται µε εθελοντές, καθώς και για να αντιµετωπιστούν οι προκλήσεις που αντιµετωπίζει ο τοµέας του εθελοντισµού, όπως η µείωση της εθελοντικής βάσης ή η µετακίνηση από µακροπρόθεσµες δεσµεύσεις σε συγκεκριµένα βραχυπρόθεσµα προγράµµατα, είναι ευπρόσδεκτη η πρωτοβουλία για τη δηµιουργία ενός Ευρωπαϊκού Έτους Εθελοντισµού. Μετά τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού Έτους Εθελοντισµού, διάφορες χώρες έχουν καταβάλει προσπάθειες για τη διεύρυνση του τοµέα του εθελοντισµού: πολλές έχουν εφαρµόσει το εγχειρίδιο της ιεθνούς Οργάνωσης Εργασίας σχετικά µε τη µέτρηση του εθελοντισµού, ενθαρρύνοντας τις υπόλοιπες χώρες να κάνουν το ίδιο προκειµένου να έχουν συγκρίσιµα δεδοµένα για τον εθελοντισµό, τα οποία να παρέχουν ένα σαφές πλαίσιο σχετικά µε τη σηµαντική του συµβολή. Το Ευρωπαϊκό Έτος Εθελοντισµού 2011 έχει θέσει 4 κύριους στόχους: 1. τη δηµιουργία ενός περιβάλλοντος που θα διευκολύνει τις εθελοντικές δραστηριότητες 2. τη βελτίωση της ποιότητας των εθελοντικών δραστηριοτήτων, παρέχοντας περισσότερα µέσα στους διοργανωτές τέτοιων δραστηριοτήτων 3. την αναγνώριση των εθελοντικών δραστηριοτήτων 4. την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώµης ως προς τη σηµασία που έχουν οι εθελοντικές δραστηριότητες. Οι διάφορες δράσεις που αναλαµβάνονται µε σκοπό την επίτευξη των προαναφερθέντων στόχων είναι πολυάριθµες και όλες τους καταδεικνύουν την επιτυχία της εν λόγω πρωτοβουλίας. Σαφές παράδειγµα αυτού αποτελεί η δηµιουργία ενός ευρωπαϊκού διαβατηρίου δεξιοτήτων, το οποίο παρέχει µια συνολική επισκόπηση των ικανοτήτων των εθελοντών µέσω επίσηµης αναγνώρισης, τόσο για επαγγελµατικούς λόγους όσο και για λόγους µάθησης. RR\1007745.doc 13/16 PE940.256v01-00
Είναι βέβαιο πως η τρέχουσα οικονοµική κρίση έχει δυσχεράνει και έχει θέσει σε δοκιµασία τις δραστηριότητες που από τη φύση τους δεν έχουν ως άµεσο στόχο το οικονοµικό συµφέρον, αλλά η επιτυχία των δραστηριοτήτων έχει καταδείξει ότι ακόµα και σε δύσκολες στιγµές η αλληλεγγύη υπερνικά τον εγωισµό. Αποδεικνύεται όλο και συχνότερα ότι ο εθελοντισµός αποτελεί ένα σχολείο, µια ευκαιρία για απόκτηση πειραµατικών δεξιοτήτων και ικανοτήτων στην αγορά εργασίας. Στο παρόν έγγραφο, ο εισηγητής ζητεί από τα κράτη µέλη και από την Επιτροπή να παράσχουν ένα ενιαίο σηµείο επαφής, ως µόνιµη υπηρεσία, υπεύθυνη για την πολιτική του εθελοντισµού και του συντονισµού των υπηρεσιών και των διαφόρων θεσµικών οργάνων. Από τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί µέχρι σήµερα προκύπτουν οι διάφορες θετικές πτυχές του ευρωπαϊκού έτους εθελοντικών δραστηριοτήτων 2011 και καταδεικνύεται πόσο σηµαντικό είναι να συνεχιστούν οι εργασίες προς την κατεύθυνση αυτή, ώστε ο εθελοντισµός να µην αποτελεί απλώς µια ετήσια γιορτή σε έναν στρατηγικής σηµασίας τοµέα της Ένωσης, που αναφέρεται και στην απόφαση αριθ. 37/2010/ΕΚ του Συµβουλίου, της 27ης Νοεµβρίου 2009, για το ευρωπαϊκό έτος εθελοντικών δραστηριοτήτων που προωθούν την ενεργό συµµετοχή του πολίτη, αλλά να καταστεί ένα από τα κυρίαρχα εργαλεία της κοινωνικής και πολιτιστικής συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. PE940.256v01-00 14/16 RR\1007745.doc
RR\1007745.doc 15/16 PE940.256v01-00
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Ηµεροµηνία έγκρισης 17.10.2013 Αποτέλεσµα της τελικής ψηφοφορίας +: : 0: 20 0 2 Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Αναπληρωτής(ές) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία Αναπληρωτής(ές) (άρθρο 187, παρ. 2) παρών(όντες) κατά την τελική ψηφοφορία Zoltán Bagó, Silvia Costa, Santiago Fisas Ayxela, Lorenzo Fontana, Mary Honeyball, Petra Kammerevert, Morten Løkkegaard, Emma McClarkin, Emilio Menéndez del Valle, Martina Michels, Marek Henryk Migalski, Doris Pack, Monika Panayotova, Marco Scurria, Hannu Takkula, László Tıkés, Sabine Verheyen, Milan Zver Iosif Matula, Mitro Repo Ioan Enciu, Gerben-Jan Gerbrandy PE940.256v01-00 16/16 RR\1007745.doc