ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ-ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥ Σ.Σ.Ε.Τ.Ε. Ν. ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΑ 3/5/2012-ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΤΙΤΑΝΙΑ

ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ-ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥ Σ.Σ.Ε.Τ.Ε. Ν. ΑΤΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΑ 3/5/2012-ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΤΙΤΑΝΙΑ 1

«Ο Λογ/σμός Επικούρησης» και οι προθέσεις της Διοίκησης της ΕΤΕ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΑΥΡΟΣ Πρόεδρος Συλλόγου Συνταξιούχων Ε.Τ.Ε. Συνάδελφοι να σας ευχαριστήσω για το ενδιαφέρον. Εγώ ήμουν πιο αισιόδοξος γιατί πίστευα ότι στο κάλεσμα μας οι 7500 συντ/χοι της ΕΤΕ στην Αττική θα ανταποκρίνονταν περισσότερο έτσι ώστε να έχουμε μια καλύτερη ενημέρωση για το τι συμβαίνει στο λογ/σμό επικούρησής μας το τι σκέπτεται να κάνει η Τράπεζα για την επίθεση που θα δεχθεί το εισόδημά μας για άλλη μια φορά. Θα ήθελα να αναφερθώ στη διαδικασία που θα ακολουθηθεί και αποφάσισε κατά πλειοψηφία το Δ.Σ, ώστε να ξέρετε τι θα ακολουθήσει και πως θα συμμετέχετε και εσείς στη συζήτηση αυτή. Θα γίνει μια εισήγηση του Προεδρείου από εμένα, θα γίνουν ομιλίες των εκπροσώπων των εν ενεργεία που πιστεύω ότι θα μας τιμήσουν με την παρουσία τους, καθώς και της ΟΣΤΟΕ και ΟΤΟΕ. Επίσης έχουμε καλέσει όλη τη διαχειριστική επιτροπή του λογ/σμού επικούρησης και είναι ήδη παρών ο κ. Γέρουλας. Ο Πρόεδρος κ. Βρανάς από ότι με πληροφόρησε έχει κάτι δουλειές και δεν θα παραστεί, το ίδιο με πληροφόρησε και ο Δ/ντής των Ασφαλιστικών Οργανισμών ο κ. Μητράκος. Μετά τις ομιλίες θα μιλήσει ο κ. Κουμαριανός που είναι δικηγόρος και υποψήφιος λέκτορας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, και ο κ. Ρωμανιάς που τον ξέρουμε όλοι και τον ευχαριστούμε πολύ. Ξέρουμε τη μεγάλη προσφορά του στα ασφαλιστικά ταμεία και το πόσο ενήμερος είναι. Μετά θα μπορείτε να υποβάλλετε σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα γραπτές ερωτήσεις. Υπάρχει στην είσοδο η γραμματεία του συλλόγου που θα σας δώσει χαρτί και στυλό για να υποβάλλετε τα ερωτήματά σας στον κ. Ρωμανιά και στον κ. Κουμαριανό. Ο κ. Ρωμανιάς και ο κ. Κουμαριανός θα τα ομαδοποιήσουν και θα απαντήσουν σε όλα τα ερωτήματά σας. Ετσι θα λήξει η ενημερωτική συγκέντρωση η οποία αρχίζει τώρα. Σας ευχαριστώ για το ενδιαφέρον και τη συμμετοχή στη σημερινή ενημερωτική συγκέντρωση του Συλλόγου μας με θέμα «Ο Λογ/σμός Επικούρησης» και οι προθέσεις της Διοίκησης της ΕΤΕ. Η συγκέντρωση μας γίνεται μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο τρεις μέρες πριν από τις Βουλευτικές Εκλογές. Ομως πιστεύουμε ότι για εμάς δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Πρέπει να υπάρξει ενημέρωση σε όλους τους συνταξιούχους της Εθνικής Τράπεζας άμεσα γιατί δυστυχώς τα μηνύματα από τη μεριά της Διοίκησης της ΕΤΕ είναι πάρα πολύ άσχημα για το μέλλον του Λογ/σμού Επικούρησης. Συνάδελφοι, Μετά τις ληστρικές επιθέσεις που δέχτηκαν οι κύριες συντάξεις μας τώρα ήρθε ίσως η ώρα του επικουρικού μας. Οι συντάξεις μας που κατάντησαν συντάξεις πείνας, αναξιοπρέπειας για τους περισσότερους από εμάς που αδυνατούμε να ανταποκριθούμε στη καθημερινότητα. Φυσικά κανείς δεν αναρωτήθηκε το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών που έχουμε πληρώσει όλοι εμείς για τουλάχιστον 35 χρόνια εργασίας. Αλλά δεν θα ήθελα να 3

αναφερθώ άλλο στα προβλήματα που δημιουργήθηκαν, αλλά και που δημιουργούνται καθημερινά από την κλοπή των συντάξεων μας και να στραφώ ειδικά στο Λογ/σμό Επικούρησης του Προσωπικού της Εθνικής Τράπεζας. Ο Λογ/σμός Επικούρησης συστάθηκε με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής Τράπεζας το 1949 μετά από πρόταση των Δ.Σ των Συλλόγων που υπήρχαν τότε στην ΕΤΕ. Ο Λογ/σμός έχει δικό του Καταστατικό που έχει εγκριθεί από το Δ.Σ της Εθνικής Τράπεζας. Διοικείται από τη Διαχειριστική Επιτροπή της οποίας Πρόεδρος είναι ο εκάστοτε Πρόεδρος της ΕΤΕ ή αναπληρωτής του, δυο στελέχη που διορίζονται από την ΕΤΕ, τον Πρόεδρο του ΣΥΕΤΕ, τον Πρόεδρο του ΣΥΤΑΤΕ, τον Πρόεδρο του ΤΥΠΕΤ, τον Γενικό Γραμματέα του ΤΥΠΕΤ και τον Πρόεδρο του Συλλόγου Συνταξιούχων. Για οποιαδήποτε τροποποίηση του Κανονισμού, η οποιαδήποτε απόφαση της Διαχειριστικής Επιτροπής χρειάζεται να εγκριθεί και από το Διοικητικό Συμβούλιο της Τράπεζας. Δηλαδή την εν γένει ευθύνη της διαχείρισης του Λογ/σμού Επικούρησης και της περιουσίας του είχε και έχει η εκάστοτε Διοίκηση της ΕΤΕ η οποία λαμβάνει όλες τις σχετικές αποφάσεις. Ειδικότερα η Διοίκηση της ΕΤΕ έχει την ευθύνη της αποκατάστασης των τυχόν δυσμενών επιπτώσεων στην εύρυθμη λειτουργία του Λογ/σμού που προκλήθηκαν από τις δικές της επιχειρηματικές επιλογές. Οπως : Α) Τις Εθελούσιες Εξόδους όπου τα τελευταία 10 χρόνια έχουν αποχωρήσει από την Τράπεζα πάνω από 5000 εργαζόμενοι. Β) Την εμμονή της Διοίκησης της Τράπεζας να μην ασφαλίζει τους ειδικούς συνεργάτες, τους εργαζομένους με συμβάσεις ανάθεσης έργων και άλλους. Γ) Τους 3000 περίπου εργαζόμενους στην ΕΤΕ ασφαλισμένους στο ΙΚΑ ΕΤΕΑΜ, οι οποίοι προσλήφθηκαν από το 2005 μέχρι σήμερα. Συνάδελφοι ο κος Κουμαριανός και ο κος Ρωμανιάς θα μας ενημερώσουν σε λίγο πιο αναλυτικά για το Λογ/σμό Επικούρησης. Θέλω όμως να επισημάνω ότι : Ο Λογ/σμός Επικούρησης από την ίδρυσή του είναι κοινός λογαριασμός περιουσίας των εργαζομένων και συνταξιούχων της ΕΤΕ και πάνω από όλα είναι εγγυημένων παροχών. Το παραπάνω συμπέρασμα βγαίνει και από τις αποφάσεις της Διοίκησης της ΕΤΕ που από τον Αύγουστο του 2008 καλύπτει τα ελλείμματα έστω και υπό μορφή δανείου, αλλά και από την γνωμάτευση του Δικαστικού της ΕΤΕ που στο νόμο Κουτρουμάνη το Μάη του 2011 απάντησε ότι δεν υποχρεούται να προβεί σε μειώσεις των επικουρικών συντάξεων μας. Κλείνοντας θέλω να ευχαριστήσω τους Προέδρους των Συλλόγων των εν ενεργεία που σήμερα είναι μαζί μας. Θέλω να πιστεύω ότι στον αγώνα που εάν χρειαστεί να δώσουμε δεν θα είμαστε μόνοι. Είναι κρίμα τους αγώνες όλων αυτών που δεκαετίες έκτισαν λιθαράκι λιθαράκι τόσες δεκαετίες να τους αφήσουμε να τους διαγράψουν στο όνομα της Τρόικας και την εξυπηρέτηση των ολίγων συμφερόντων. Θέλω να πιστεύω ότι ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ μπορούμε να αντισταθούμε στα σχέδια τους να κάνουν τους συνταξιούχους επαίτες. 4

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΚΟΥΜΑΡΙΑΝΟΣ Υποψήφιος Λέκτορας Κοινωνικών Ασφαλίσεων Κυρίες και κύριοι καταρχάς ευχαριστώ για την πρόσκληση. Είχα ετοιμάσει μια μεγάλη εισήγηση περίπου μισής ώρας σε μεγάλο βαθμό οι παρεμβάσεις έδωσαν πληροφορίες που θα ανέφερα ούτως ή αλλιώς και εγώ, επειδή ο κ. Ρωμανιάς ξέρει πάρα πολύ καλά το ειδικό αντικείμενο του λογ/σμού επικούρησης, εγώ θα προσπαθήσω να δείξω προς τα πού πάει το πράγμα ποιες θα είναι οι προκλήσεις και τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσει ο λογ/σμός σας με κριτήριο το γενικότερο τοπίο της επικουρικής ασφάλισης έτσι όπως διαμορφώνεται τα τελευταία χρόνια. Δεν μπορώ παρά να ξεκινήσω με την προφανή διάθεση της Διοίκησης της Τράπεζας. Αναφέρθηκε ότι σας απειλεί ότι θα σας φέρει τον ουρανό στο κεφάλι αλλά είναι χρήσιμο να καταλάβουμε πως διαμορφώνεται το γενικότερο πλαίσιο της Επικουρικής Ασφάλισης που το πάνε το πράγμα. Η μεταρρύθμιση συμπεριλαμβάνεται είναι μια διαδικασία τριετίας, ξεκίνησε αυτή η φάση το 2010 και ουσιαστική η επικουρική ασφάλισης είναι στο πρώτο μνημόνιο και ο τελευταίος πρόσφατός νόμος ο 4052 είναι εφαρμοστικός του λεγόμενου 2 ου μνημονίου. Πρόκειται για αλλαγές οι οποίες παρότι ριζικές, φέρνουν τεράστια πλήγματα στα δικαιώματα των ασφαλισμένων, δεν είναι κάτι το καινοφανές. Είναι απόψεις που ακούγονται στην Ελλάδα εδώ και πολλά χρόνια. Θέλω απλά να θυμίσω τελείως ενδεικτικά το 1997 1998 έχουμε την έκθεση Σπράου, το 2001 η πρόταση Γιαννίτση, και το ΔΝΤ το 2005 κάνει ακριβώς την ίδια πρόταση για τις επικουρικές συντάξεις που εφαρμόζεται τώρα. Τα τελευταία 2-3 χρόνια έχουν γίνει κάποιες διαδοχικές μειώσεις των επικουρικών συντάξεων η πιο σημαντική όμως μεταρρύθμιση είναι του νόμου 4052. Του πρόσφατου νόμου. Ο πρόσφατος νόμος 4052 βασίζεται σε 3 άξονες. Πρώτον ενοποίηση. Δεύτερον αλλαγή του μοντέλου ανατροπή του μοντέλου οικονομικής λειτουργίας της επικουρικής ασφάλισης. Τρίτον μια πορεία διαρκών και συνεχώς μειώσεων των επικουρικών συντάξεων. Αυτοί είναι οι βασικοί 3 άξονες. Ο πρώτος άξονας φτιάχνεται μέχρι το τέλος του 2012 το ΕΤΕΑ. Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης. Εκεί μπαίνουν αρχικά το ΕΤΕΑΜ, το ΤΕΑΙΤ, το ΤΕΑΙΔ, το ΤΕΑΔΥ, το ΕΤΑΤ αλλά και ο κλάδος του ταμείου ασφάλισης υπαλλήλων τραπεζών αλλά και κοινής ωφέλειας το ΤΑΥΤΕΚΩ. 5

Μέχρι την ημερομηνία έναρξης του ΕΤΕΑ το 2012 τα ταμεία μπορούν με αποφάσεις των αντιπροσωπευτικότερων οργανώσεων των ασφαλισμένων να εξαιρούνται από την ένταξη. Με απόφαση του Υπουργού πάλι μέχρι το 2012 και μετά από σύμφωνη γνώμη των αντιπροσωπευτικότερων οργανώσεων των κλάδων μπορούν μετά από εκπόνηση αναλογιστικής μελέτης μπορούν να μπουν και άλλα επικουρικά ταμεία. Όσοι μέχρι το τέλος του 2012 δεν μπαίνουν στο ΕΤΕΑ μετατρέπονται αυτοδίκαια σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου υποχρεωτικής ασφάλισης κατά τα οριζόμενα λέει ο νόμος στο άρθρο 7 και 8 του νόμου 3029 του Ρέππα. Τα άρθρα 7 και 8 διέπουν τα ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης. Διέπουν τον χώρο της ιδιωτικής ασφάλισης. Υπάρχει ένα πρόβλημα. Είναι προβληματικό ακόμα γιατί ο νόμος 4052 μιλάει για νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου υποχρεωτικής ασφάλισης και παρόλο αυτά τα ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης στα οποία παραπέμπει είναι προαιρετικής ασφάλισης. Μένει να διευκρινιστεί πως εννοούν αυτό το ζήτημα. Γιατί αν είναι όσοι δεν ενταχθούν στο Ενιαίο ταμείο να γίνουν ταμείο επαγγελματικής ασφάλισης έτσι όπως τα ορίζει ο νόμος Ρέππα τότε υπάρχουν σοβαρά ζητήματα κατάργησης δημόσιας υποχρεωτικής ασφάλισης σε προαιρετική ασφάλιση. Το ενιαίο ταμείο επικουρικής ασφάλισης εμφανίζει ήδη προβλήματα στη σύλληψή του. Έχουμε ένα ταμείο στο οποίο ισχύουν διαφορετικές εισφορές το κάθε επί μέρους επικουρικό ταμείο που θα αποφασίσει να ενταχθεί θα συνεισφέρει με διαφορετικά ποσά εισφορών, παρόλα αυτά οι παροχές βαίνουν ενοποιούμενες. Οπότε υπάρχει μια σοβαρή αντίφαση σε αυτό το θέμα. Το πρόβλημα με το ΕΤΕΑ είναι ότι ουσιαστικά τα επικουρικά ταμείο βρίσκονται ενώπιον ενός εκβιαστικού διλλήματος. Πρέπει να επιλέξουν μεταξύ μιας αναγκαστικής ενοποίησης που γίνεται ισοπεδωτικά και για ταμειακούς σκοπούς βιωσιμότητας μικρής διάρκειας γιατί και η βιωσιμότητα του ενοποιημένου ταμείου είναι πολύ αμφίβολη και δεύτερον μιας επιλογής αυτοδιαχείρισης η οποία είναι εξ αρχής ναρκοθετημένη σε ένα ασφαλιστικό σύστημα που καταρρέει. Αυτός ήταν ο πρώτος άξονας της ενοποίησης. Δεύτερον άξονας. Ουσιαστικά με το ΕΤΕΑ αλλά και με την παραπομπή στους κανόνες της επαγγελματικής ασφάλισης όσων δεν επιλέξουν να μπουν στο ΕΤΕΑ μετατρέπεται η ασφάλιση σε ιδιωτικού χαρακτήρα που λειτουργεί κατ ουσίαν κεφαλαιοποιητικά με το μοντέλο τη νοητικής κεφαλαιοποίησης με σύστημα καθορισμένων εισφορών εγγυημένων εισφορών και όχι εγγυημένων παροχών και ειδικά για τους ασφαλισμένους από το 2001 και μετά με ατομικές μερίδες. Μιλάμε για την πιο σκληρή εξατομίκευση μιας πρώην κοινωνικής ασφάλισης που έχουμε γνωρίσει μέχρι τώρα. Μέχρι τώρα τα επικουρικά ταμεία λειτουργούν βάσει του αναδιανεμητικού συστήματος και με εγγυημένες παροχές. Αυτό βασικά σημαίνει ότι βασίζονται στην αρχή της αλληλεγγύης των γενεών και ότι η ανταποδοτικότητα δεν είναι οικονομική είναι νομική κυρίως και δεν είναι ατομική είναι κυρίως συλλογική. Το προωθούμενο κεφαλαιοποιητικό μοντέλο καθορισμένων εισφορών δεν επιτρέπει την αναδιανομή μεταξύ ασφαλισμένων και κυρίως δεν εγγυάται την πληρωμή των επικουρικών συντάξεων έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί μέχρι τώρα. Δεν την εγγυάται ούτε και για το μέλλον. Θα δούμε. Τι σημαίνει ατομικοί λογ/σμοί και ατομικές μερίδες. Κατά τα πρότυπα των ασφαλιστικών προγραμμάτων ζωής της ιδιωτικής ασφάλισης ουσιαστικά πρόκειται για ένα μοντέλο που έχει εφαρμοστεί 6

πρακτικά σε τριτοκοσμικές χώρες. Στην Ινδονησία το 50, στην Μαλαισία το 51, στη Σιγκαπούρη το 53, στη Χιλή το 80 81 και στην Αργεντινή το 1990 μέχρι το 1993. Οι συνέπειες κεφαλαιοποιητικού συστήματος ατομικών λογ/σμών για την κοινωνική προστασία των εργαζομένων είναι τραγικές. Στα νέα επικουρικά ταμεία στο ΕΤΕΑ με βάση συγκεκριμένα στοιχεία φτιάχνεται ένας συντελεστής βιωσιμότητας. Το οποίο σημαίνει ότι με την εφαρμογή του οποτεδήποτε προκύψει οποιοδήποτε έλλειμμα με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης ύστερα από πρόταση της αναλογιστικής αρχής το ποσό της σύνταξης θα αναπροσαρμόζεται, θα μειώνεται δηλαδή οποτεδήποτε υπάρχει έλλειμμα αποκλείοντας κάθε μεταφορά πόρων από τον κρατικό προϋπολογισμό. Η τάση είναι ο λογ/σμός επικούρησης να σας βάλουνε σε αυτή τη λογική. Δεν γίνεται όσο προστατευμένο νομικά να είναι ο λογ/σμός επικούρησης αν δεν αντιμετωπιστεί το ζήτημα αν μπείτε σε αυτό το πλαίσιο ούτως ή άλλως το αναδιανεμητικό σύστημα η μοίρα των ασφαλισμένων των ενεργών ασφαλισμένων και των συντ/χων είναι κοινή. Δεν μπορούμε να διαχωρίζουμε σε αυτό το πράγμα. Και σε αυτό βασίζεται και η κοινωνική ασφάλιση με τη βασική της αρχή, την αρχή της αλληλεγγύης των γενεών. Κάθε φορά που υπάρχει έλλειμμα θα υπάρχει και μείωση. Αποκλείοντας κάθε μεταφορά πόρων από τον κρατικό προϋπολογισμό. Θα επανεξετάζετε σε τριμηνιαία βάση. Οι προβλέψεις αυτές έχουν να κάνουν με το ενιαίο ταμείο αλλά αφορούν και όσους επιλέξουν την μοναχική οδό μην ενταχθούν στο ΕΤΕΑ. Δηλαδή θα αφορούν όλους. Για αυτό αναφερόμουν στο ψευτοδίλημμα. Είτε θα μπούμε στο ενιαίο ταμείο είτε θα ακολουθήσουμε μια δική μας αυτοδιαχείριση ως επικουρικό ταμείο. Όλη η πρόβλεψη για τη βιωσιμότητα του ενιαίου ταμείου βασίζεται σε σαθρά θέματα. Γίναν αναλογιστικές μελέτες για τα επί μέρους επικουρικά ταμεία πριν ενταχθούν. Έχουν σοβαρά προβλήματα πολιτικής αξιοπιστίας. Παίρνουν τις παραδοχές του ΔΝΤ οι οποίες είναι πλασματικές το ξέρουμε αυτό και δεν λαμβάνουν υπόψη τους το λεγόμενο οργανικό έλλειμμα τις ευθύνες του Κράτους και της εργοδοσίας από άσκηση κρατικής πολιτικής με λεφτά των ασφαλιστικών ταμείων, από κατασπατάληση αποθεματικών συστηματική αυτό δεν λαμβάνεται υπόψη. Το ζήτημα είναι ότι το ΕΤΕΑ είναι μια μέθοδος να βάλουμε μαζί υγιή πλεονασματικά ταμεία και ελλειμματικά να συγχωνεύσουμε περιουσίες καταστρέφοντας φυσικά και τιμωρώντας όσους είχαν μια πιο χρηστή διαχείριση ή όσων επικουρικών το δημογραφικό ήταν καλύτερο και οι εισφορές και αυτό με αποτέλεσμα πρώτον την αδικία, ένα τσουβάλιασμα όλων προς τα κάτω, χωρίς να βοηθάμε τα ελλειμματικά ταμεία γιατί και η βιωσιμότητα που θα δεθεί από αυτόν τον συμψηφισμό είναι αμφίβολη. Να μην πολυλογώ. Θα αναφερθεί και ο κ. Ρωμανιάς. Γνώμη μου είναι ότι βασικός στόχος είναι να χτυπηθεί ο δημόσιος πυλώνας της επικουρικής ασφάλισης για να περάσουμε σε αυτό που λέμε ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης σε προαιρετική ιδιωτική ασφάλιση. Περνώντας από το γενικό τοπίο των εξελίξεων στην επικουρική ασφάλιση στο ειδικό. Ανεξάρτητα από την επιλογή που έγινε από τον πρόσφατο νόμο 4052 μπορούμε να εντοπίσουμε από την πλευρά της Διοίκησης της εργοδοσίας και του Κράτους ένα μοντέλο πρακτικής ένα μοντέλο συμπεριφοράς όταν προετοιμάζονται να κάνουν μια μεταρρύθμιση που θα μειώνει κοινωνικές παροχές. Αυτό το πρότυπο τακτικής βασίζεται κυρίως σε 2χαρακτηριστικά. 7

Πρώτον η αντιμετώπιση του προβλήματος γίνεται από μηδενική βάση επιχειρώντας να παραγράψει βαριές ευθύνες διαδοχικών κυβερνήσεων και διοικήσεων. Συστηματικά ακολουθείται μια τακτική που συνοψίζεται στο ότι έγινε έγινε. Λάθη κάναμε τώρα πάμε μπροστά. Ουσιαστικά το ασφαλιστικό σύστημα το βλέπουμε σαν μια μαύρη τρύπα πολιτικών και εργοδοτικών ευθυνών όπου κάθε φορά το λογ.σμό τον πληρώνουν οι ασφαλισμένοι. Δεύτερο χαρακτηριστικό επίθεσης στην κοινωνική ασφάλιση είναι η έκφραση που χρησιμοποιείται για να ενοχοποιηθεί οποιοσδήποτε παίρνει μια αξιοπρεπή σύνταξη. Ξέρω ότι ο λογ/σμός επικούρησης δίνει σε γενικά επίπεδα αξιοπρεπείς συντάξεις. Τα στοιχεία που μου δώσανε είναι ότι μιλάμε περίπου για 13.780 συνταξιούχους οι οποίοι παίρνουνε κατά μέσο όρο άνδρες και γυναίκες περίπου 565. Αυτή η πολιτική δαιμονοποίηση των ρετιρέ προσπαθεί να νομιμοποιήσει περικοπές να ενοχοποιήσει όποιον ξεφεύγει από τη βάση. Ανεξάρτητα αν η καλή σύνταξη είναι αποτέλεσμα υψηλών ποσοστών εισφοράς που υπολογίζονται σε διαφορετική βάση από άλλα ασφαλιστικά ταμεία ανεξάρτητα από το αν οι εργαζόμενοι στην τράπεζα έχουν καταφέρει να διεκδικήσουν περισσότερες παροχές από την τράπεζα. Ακόμα πιο σημαντικό για τη συγκεκριμένη περίπτωση του λογ/σμού είναι να αναδειχθεί ο χαρακτήρας της αλληλεγγύης των γενεών. Η αλληλεγγύη των γενεών είναι συστατικό χαρακτηριστικό της Κοινωνικής Ασφάλισης και στοιχείο συνοχής ολόκληρου του ασφαλιστικού συστήματος. Ξέρετε πολύ καλά από το 2005 αυτή η βασική αρχή διερράγη βίαια. Ουσιαστικά μιλάμε για μια άμεση και βίαιη διάρρηξη της αναδιανεμητικής λειτουργίας του ταμείου κόντρα στη λογική της κοινωνικής ασφάλισης. Η επιλογή αυτή κατέληξε στην πράξη και να υποβαθμίσει τις παροχές για τους νέους ασφαλισμένους νεοεισερχόμενους αλλά και ταυτόχρονα να ναρκοθετήσει την οικονομική βιωσιμότητα του ταμείου. Ουσιαστικά με μια κίνηση έχουμε μακροπρόθεσμα ένα διπλό χτύπημα σε ασφαλιστικά δικαιώματα νέων ασφαλισμένων και ήδη συντ/χων. Οποιαδήποτε προσπάθεια επίλυσης προβλημάτων του λογ/σμού επικουρικής ασφάλισης της ΕΤΕ πρέπει να βασίζεται στις βασικές αρχές της κοινωνικής ασφάλισης διαφορετικά θα μιλάμε για ένα φαύλο κύκλο περικοπών που οδηγούν σε κρίσεις και ένα φαύλο κύκλο κρίσεων που οδηγούν σε περικοπές. Αυτή η πορεία δεν έχει σταματημό. Νομικά αναφέρθηκε φαντάζομαι και το ξέρετε εσείς καλά ότι καλύπτεστε από εγγυημένες παροχές. Το ζήτημα όμως βλέπουμε νομικά ζητήματα και νομικές ανατροπές ασφαλιστικών κεκτημένων συστηματικά σε όλη την κοινωνική ασφάλιση. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορείτε να διεκδικήσετε νομικά κάποια ζητήματα. Παρόλα αυτά οποιαδήποτε λύση πρέπει να βασίζεται σε αξιόπιστα στοιχεία για το λογ/σμό. Πρέπει να γίνουν επιτέλους αναλογιστικές μελέτες που να είναι διαφανείς, γνωστές σε όλους, κοινής αποδοχής όπου θα δείχνουν τις πραγματικές ανάγκες του λογ/σμού για να δούμε ποια είναι η υποχρέωση της Διοίκησης και της Τράπεζας για να χρηματοδοτήσει το έλλειμμα. Πάνω από όλα όμως το πιο σημαντικό είναι να αναλάβει η τράπεζα την ευθύνη η οποία είναι και νομική. 8

μειώνει ή να ανεβάζει τις παροχές. Μπορούσε δηλαδή η διαχειριστική επιτροπή να κάνει τον προϋπολογισμό και να μας λέει ότι το Α ή Β έτος θα έχω αυτές τις εισπράξεις και αυτές τις δαπάνες άρα αναλόγως ανεβάζω ή μειώνω τις παροχές. Ήταν λογ/σμός εγγυημένων εισφορών. Τι σημαίνει αυτό; Ότι προσφέρω παίρνω. Δεν παίρνω παραπάνω. Υπάρχει διαχειριστική αρχή εν προκειμένω η οποία κάθε χρόνο καθορίζει. Αυτά τα έλεγε το καταστατικό του 1953. Επιστημονικός Συνεργάτης ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ Όταν ενοποιήθηκε η ΕΤΕ με την Αθηνών και μπήκανε και οι εργαζόμενοι της Αθηνών στο λογ/σμό τότε με το νέο καταστατικό καταργήθηκε η δυνατότητα της διαχειριστικής αρχής να ανεβάζει και να κατεβάζει τις παροχές. Αυτή την κατάργηση της δυνατότητας την ενέκρινε το Δ.Σ της ΕΤΕ. Επομένως η ΕΤΕ ανέλαβε την υποχρέωση πλέον μέσα στο γενικό πλαίσιο των εργασιακών σχέσεων να καταβάλλει τις εισφορές και να καλύπτει τα ελλείμματα του λογ/σμού όχι του ταμείου. Επομένως από το καινούργιο καταστατικό του 1996 και πέρα μετετράπη ο λογ/σμός πλέον από καθορισμένων εισφορών σε καθορισμένων παροχών. Δεν είχε το δικαίωμα η επιτροπή να μειώνει τις εισφορές ακόμη και αν παρουσίαζαν ελλείμματα οι εκάστοτε χρήσεις. Διότι η ΕΤΕ με το Δ.Σ ανέλαβε να καλύπτει αυτά τα ελλείμματα. Το θέμα είναι ξεκάθαρο. Δεν έχει καμία μα καμία απολύτως σχέση η λειτουργία του λογ/σμού επικούρησης με τους άλλους λογ/σμούς των επικουρικών ταμείων γενικά στην Ελλάδα. Εδώ λοιπόν υπάρχει και μια καθαρά νομική πτυχή του θέματος. Δεν είναι ο λογ/σμός δεν υπάγεται στην κοινωνική ασφάλιση. Η Επικουρική Ασφάλιση σύμφωνα με αποφάσεις αλλεπάλληλες του Συμβουλίου Επικρατείας που έχουν γίνει αποδεκτές και εφαρμόζοντο από όλα τα δικαστήρια υπάγονται καθαρά στην κοινωνική ασφάλιση. Εδώ ο λογ/σμός αυτός δεν έχει καμία επιδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό. Δεν έχει καμία εξάρτηση. Είναι οι εργασιακές σχέσεις μεταξύ εργαζομένων και τραπέζης. Προέρχεται από μια συμφωνία μεταξύ Τραπέζης και εργαζομένων. Επομένως να ξεκαθαρίσουμε το τοπίο. Το λέω αυτό γιατί και η σημερινή συγκέντρωση όπως και όλες όσες γίνονται αυτό τον καιρό έχουν αμυντικό χαρακτήρα. Δεν πάμε να διεκδικήσουμε κάτι καινούργιο. Αγωνιζόμαστε να 10

κρατήσουμε αυτά που επί σειρά ετών πετύχαμε. Επομένως εδώ αμυνόμαστε. Δεν ζητούμε κάτι επιπλέον. Δεν ζητούμε μια επιπλέον παροχή. Ζητούμε αυτά τα οποία είναι νομοθετημένα. Αυτά που στην πορεία των ετών κατορθώσαμε και πετύχαμε. Είναι αμυντικός ο χαρακτήρας. Εγώ δέχομαι γιατί έχω γυρίσει όλη την Ελλάδα και παρόμοιες συγκεντρώσεις έχω κάνει παντού, δέχομαι ότι αυτή την περίοδο υπάρχει μια δυσανασχέτηση του κόσμου απέναντι στους συλλόγους των εργαζομένων και των συντ.χων. Αλλά και οι σύλλογοι αυτοί βρίσκονται σε μια φάση άμυνας. Εδώ χρειάζεται η συμπαράσταση μας, η εγρήγορσή μας. Όταν από τη Διοίκηση της Τράπεζας ακούστηκε αυτή η φράση ότι μετά τις εκλογές θα πέσει ο ουρανός στο κεφάλι σας, εγώ φοβάμαι ότι μετά τις εκλογές θα πέσει ο ουρανός στο δικό τους το κεφάλι και όχι στο δικό σας. Εδώ υπάρχει ένα δεδομένο και από την δικιά μου την πλευρά για να το κλείσω αυτό το κεφάλαιο θέλω να παρακαλέσω, έχει δημοσιευτεί αυτή η έκθεση και παρακαλώ να την μοιράσετε στον κόσμο, γιατί δεν μπορεί να βγαίνει ο κάθε άσχετος και να λέει ότι θέλει. Άκουγα προ ημερών κάποιον υπουργό που έβγαινε σε ένα βραδυνό δελτίο ειδήσεων και μας έλεγε ότι το κράτος έχει δώσει τα τελευταία χρόνια τόσα εκατομμύρια στην κοινωνική ασφάλιση. Και έλεγα από μέσα μου βρε χριστιανέ μου ξέρεις πόσα έχει κλέψει το κράτος από την Κοινωνική Ασφάλιση μέχρι στιγμής; Θέλω να σας πω ότι το Διεθνές κείμενο το οποίο στηρίζετε σε παγκόσμιο επίπεδο κοινωνικής ασφάλισης είναι η διεθνής σύμβαση εργασίας 102, που πέρασε από την Γ.Σ των Ηνωμένων Εθνών, η Ελλάδα ανήκει στην πρωτοπορία των χωρών που την επικύρωσαν και σήμερα ισχύει και στην χώρα μας όπως ισχύει και σε όλο τον κόσμο. Αυτό το Διεθνές Κείμενο λοιπόν που έχει συνταγματική ισχύ έχει 2 αρχές. Η μια αρχή είναι η αρχή της βεβαιότητας. Πρέπει να ξέρει ο ασφαλισμένος όταν μπαίνει στην Κοινωνική Ασφάλιση η οποία είναι υποχρεωτική σε όλους τους κλάδους και χώρες, πρέπει να γνωρίζει τους όρους του παιχνιδιού. Πρέπει να ξέρει πότε θα πάρει τη σύνταξή του, τι θα πληρώνει με την μορφή των ασφαλιστικών εισφορών, και με ποιες προυποθέσεις θα οδηγηθεί σε αυτό το πότε. Ξέρετε ότι το τελευταίο 18μήνο έχουν αλλάξει 12 φορές οι ασφαλιστικές διατάξεις. Έχουμε το τελευταίο 18μήνο 12 ασφαλιστικούς νόμους. Ξεκινάμε από τον 3845, 3847, 3863, 3865, 3985, 3986, 3996, 4002, 4024, 4051, 4052, 4075 και από πίσω και άλλους νόμους. Εγώ προσωπικά έχω ετοιμαστεί να βγάλω ένα βιβλίο που να ενημερώνω τον κόσμο για τα δικαιώματά του. Δεν μπορώ. Κάθε φορά που πάω να το εκδώσω έρχεται καινούργιος νόμος και ανατρέπει τις προϋποθέσεις. Είναι λοιπόν μια περίοδος που έχουμε βάναυση καταστρατήγηση των όρων εργασίας 102. Δεν γνωρίζει ο ασφαλισμένος με ποιες προϋποθέσεις θα βγει στη σύνταξη. Με άλλες προϋποθέσεις μπαίνει και πριν καλά καλά βγει έχουν αλλάξει αυτές οι προϋποθέσεις. Δεν υπάρχει το προηγούμενο στην Ελληνική νομοθεσία μέσα σε 10 μήνες να έχουμε 12 αλλαγές του ασφαλιστικού νόμου. Έχουμε και μια δεύτερη αρχή και προσέξτε την γιατί έχει σημασία, και ξεφεύγουμε από τα όρια του λογ/σμού επικου ρησης, η δεύτερη αυτή αρχή μας λέει ότι είναι υποχρεωμένες οι κυβερνήσεις οι πολιτείες να σέβονται τα δικαιώματα που έχουν αποκτηθεί και κυρίως τις ασφαλιστικές εισφορές οι οποίες καταβλήθηκαν. Αυτό σημαίνει ότι όταν ένας δουλεύει 30 με 35 χρόνια και καταβάλλει υποχρεωτικά ασφαλιστικές εισφορές τι σημαίνει αυτό; Ότι οι ασφαλιστικές εισφορές είναι μια μορφή αναγκαστικής αποταμίευσης. Αντί να πας τα λεφτά σου σε μια τράπεζα και να πάρεις του τόκους, σε υποχρεώνει το κράτος να τα βάλεις στα ασφαλιστικά ταμεία. Είναι μορφή αναγκαστικής τοποθέτησης. Από την στιγμή που καταθέτεις τα χρήματα σου και το κράτος σου δίνει την υποχρέωση σου επιβάλλει αυτή την υποχρέωση, το Κράτος οφείλει 11

να σέβεται τα δικαιώματά σου. Εάν πήγαινες να τα δώσεις σε μια τράπεζα και πήγαινες να πάρεις τα χρήματά σου πίσω και η τράπεζα σου έλεγε δεν τα έχω, τα σπατάλησα, θα τους πήγαινες φυλακή. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα για ποιο λόγο το Κράτος έρχεται το ίδιο χωρίς να ρωτήσει τους άλλους και αλλάζει τους όρους. Με ποιο δικαίωμα έρχεται ο νόμος 4024 και μας λέει είσαι κάτω από 55 ετών; Κράτα το 1000 και από το άλλο σου κόβω το 40%. Μα είναι δικά μου λεφτά λες από πού και ώσπου έρχεσαι και κάνεις αυτή την παρακράτηση. Υπάρχει εδώ ένα φαινόμενο όχι απλώς αντισυνταγματικό αλλά θα έλεγα πέραν την πολιτικής ηθικής ρυθμίσεων. Που έρχεται μια πολιτεία και κατά παράβαση όχι απλώς της ΔΣΕ 102, όχι των συνταγματικών ρυθμίσεων, αλλά κατά παράβαση κάθε έννοιας πολιτικής - ηθικής έρχεται και λέει μειώνω τις συντάξεις. Ακούω πολλούς σε διάφορα κανάλια αυτές τις μέρες. Έχω την γνώμη ότι αυτά που λέω εδώ τα λέω κατά κόρον και εδώ και στα κανάλια και στα ραδιόφωνα. Δεν είναι η πρώτη φορά που τα λέω εδώ. Εδώ λοιπόν όπως θα το έχετε πληροφορηθεί υπάρχει μια βιομηχανία κατασκευής σεναρίων. Λέγεται αυτή την περίοδο και ακούγεται πολύ έντονα ότι το νέο μνημόνιο 2 προβλέπει ότι από τον Ιούνιο θα ανέβουν τα όρια ηλικίας, θα ανέβουν τα συντάξιμα έτη. Και δημιουργεί ένα είδος πανικού σπεύσατε να υποβάλλετε παραίτηση να μην σας πιάσουνε οι αλλαγές. Ξέρετε τι λέει το μνημόνιο2; Δεν λέει ότι θα ανεβαίνουν τα όρια ηλικίας, ή τα συντάξιμα έτη λέει ότι θα μειωθούν και άλλο οι συντάξεις. Διότι έχουν βρει το κόλπο. Γιατί αντί να λένε ότι ανεβάζουνε το όριο ηλικίας άρα θα έχει κέρδος ο κρατικός προϋπολογισμός με βάση αυτούς που θα φύγουνε. Τώρα λέει βγάζουμε 300εκ με 350εκ αν κάνουμε μια γενική περικοπή όλων των συντάξεων. Αυτό λέει το μνημόνιο; Είναι γεγονός ότι με το νόμο 4052 ουσιαστικά έδωσε πάσα στην ιδιωτική ασφάλιση. Έδωσε πάσα στα ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης. Δεν είναι κάτι που σας αφορά άμεσα. Όμως ο τρόπος που είναι διατυπωμένος η στόχευση είναι η κατάργηση της κοινωνικής ασφάλισης το επικουρικό της κατάργηση. Ξέρετε με το καινούργιο ταμείο που δημιουργήθηκε δεν έγινε κάποια αναλογιστική μελέτη για να δούμε το επικουρικό μας για πόσο έχει καλύψει τις ανάγκες του κόσμου. Όμως η μελέτη έγινε τώρα. Μας λέει ότι το καινούργιο επικουρικό μέσα στο 2013 θα έχει έλλειμμα 1 δις. Η τράπεζα και τα χρήματα που δίνει από το 2008 που βέβαια είναι μια ρύθμιση. Είναι προφανές διότι αν η τράπεζα θέληση να απαλλαγεί από την υποχρέωσή της. Όλο αυτό δεν είναι θέμα της ΕΤΕ είναι θέμα τα πολιτικής εξουσίας. Η ΕΤΕ δεν μπορεί να πάρει μόνη της αποφάσεις. Θα πρέπει να είναι σε συνεργασία να πάρει το πράσινο φως από την πολιτική εξουσία. Ότι επιδιώκει η τράπεζα να ανατρέψει την συνθήκη συνολικά ή εν μέρει είναι δεδομένο. Το επιδίωξε κατά το παρελθόν, είδε ότι δεν είχε τα νομικά επιχειρήματα να το κάνει, δεν το προχώρησε και έβγαλε αυτή την φόρμουλα ότι έχουμε ένα είδος δανειακής ενίσχυσης του λογ/σμού επικούρησης. Αυτό σημαίνει ότι αυτό που είπανε δείχνουνε τις προθέσεις τους, δείχνει ότι αυτή την στιγμή προσπαθούνε να απαλλαγούνε από αυτή την υποχρέωση. Είναι θέμα λοιπόν όπως αντιλαμβάνεστε άμυνας. Είναι θέμα άμυνας, συνεργασίας, ενότητας, εγρήγορσης και του κόσμου. Και σε κάθε περίπτωση θα τα δούμε καλύτερα μετά τις εκλογές και μετά το πολιτικό σκηνικό που θα προκύψει και θα δούμε σε ποιο βαθμό αυτές οι επιλογές οι επιδιώξεις της τράπεζας μπορούν να πάρουν ουσιαστική αξία και σημασία. Βέβαια εδώ δεν πρέπει να μείνουμε στο λογ/σμό επικούρησης. 12

Γιατί εξίσου σοβαρό θέμα είναι η λειτουργία της κύριας σύνταξης. Δεν είναι κάτι που αυτή την στιγμή φαίνεται ξεκάθαρο. Διότι φεύγεις από το ταμείο και σου βγάζει ένα ποσό 1800 π.χ. Περιμένεις να πάρεις την εκκαθάριση και βλέπεις αντί για αυτό το ποσό 1200. Και διαβάζεις δίπλα κρατήσεις. Κράτηση νόμο 4024. Το τελευταίο από τον περασμένο Ιούλιο. Από τον Ιούλιο του 2010 μέχρι σήμερα 12 φορές έχουμε αλλαγές του ασφαλιστικού νόμου 7 φορές μειώθηκαν οι συντάξεις. ΛΑΦΚΑ Νο1, ΛΑΦΚΑ Νο 2, Νο 3, Νόμος 4024, η μείωση των επικουρικών, η νέα μείωση του 12% σε όσες συντάξεις είναι πάνω από 1300 και η νέα μείωση η οποία επίκεινται αν περάσει αυτή. Επομένως αντιλαμβάνεστε εδώ ότι έχουμε ένα πακέτο επιβαρύνσεων που δεν έχει τέλος. Δεν υπάρχει τέλος. Ξέρετε κάτι; Όταν το Ταμείο της ΕΤΕ μπήκε στο ΙΚΑ μαζί με τα άλλα ταμεία, γίνανε κάποιες αναλογιστικές μελέτες. Εγώ τότε με αρθρογραφία μου σε μεγάλες εφημερίδες είχα πει ότι πρόκειται για μελέτες μαϊμού. Ήταν μελέτες οι οποίες στηριχτήκανε σας το λέω έτσι απλώς και μόνο για να ενημερωθείτε, στηριχτήκανε σε προεξοφλητικό επιτόκιο 5%. Την στιγμή που ο ΟΑΣΑ έλεγε όταν κάνουμε παρόμοιες Αναλογιστικές Μελέτες επειδή πάνε πολύ σε βάθος χρόνου 30 με 50 χρόνια θα πρέπει να έχουμε το πολύ προεξοφλητικό επιτόκιο 2%, εδώ πήρανε 5%. Αυτό είχε σαν συνέπεια οι τράπεζες να πληρώσουν στο ΙΚΑ πολύ λιγότερα χρήματα από αυτά που έπρεπε να πληρώσουν διότι κάνανε την προεξόφληση των υποχρεώσεών τους για 50 χρόνια με 5% ενώ ο ΟΑΣΑ έλεγε το πολύ 2% έπρεπε να είναι. Επομένως έχουμε ένα άλλο τοπίο το οποίο διαμορφώνεται σε επίπεδο πλέον ΙΚΑ. Ξέρετε ότι με το κούρεμα το οποίο έγινε έχει σακατέψει ουσιαστικά όλα τα ταμεία. Δεν είναι μόνο τα ταμεία, μπήκανε και τα νοσοκομεία, οι δήμοι, τα επιμελητήρια, οι συντ.χοι που είχαν βάλει το εφάπαξ τους και είχαν αγοράσει ομόλογα. Εδώ μιλάμε για τα ταμεία. Επομένως η κύρια σύνταξη δεν μπορεί να καλυφθεί αν δεν βρεθεί τρόπος να αποκατασταθεί η ζημιά από το κούρεμα. Θυμάμαι όταν ήταν Διοικητής της ΕΤΕ ο Γκαργκάνας, είχα κάνει μια τοποθέτηση στη Βουλή και είχα πει ότι η τράπεζα της Ελλάδος παίρνει τα αποθεματικά των ταμείων με βάση το νόμο 1611/50. Αυτός ο νόμος είχε την πρόβλεψη τα αποθεματικά που κατατίθονται στην Τράπεζα της Ελλάδος είχε την πρόβλεψη ότι η τράπεζα δεν μπορούσε να κάνει την διαχείριση ήταν θεματοφύλακας. Και από αυτήν τα ταμεία παίρνανε τα χρήματα. Η τράπεζα της Ελλάδος λοιπόν δημιούργησε ένα λογ/σμό που τον ονόμασε κεφάλαιο έβαλε μέσα στο λογ/σμό χωρίς να ρωτήσει κανέναν τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων, δήμων και κοινοτήτων, των νοσοκομείων, επιμελητηρίων όλων των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και έκανε επένδυση σε κρατικά ομόλογα με δική της πρωτοβουλία. Είχα πει από τότε ότι η Τράπεζα της Ελλάδος παρανομεί. Η καταγγελία μου την επομένη βγήκε στις εφημερίδες, στα ραδιόφωνα και μετά την ξεχάσανε όλοι δεν έγινε τίποτα. Έπρεπε να φτάσουμε σήμερα εδώ για να την ξαναθυμηθούμε. Υπάρχουν σήμερα ταμεία 13

που έχουν κάνει μηνυτήριες αναφορές διότι έρχεται η τράπεζα και τους στέλνει χαρτάκια ότι είχατε 800εκ τα οποία είχαμε επενδύσει αλλά μετά το κούρεμα έχουν γίνει 430εκ. Που σημαίνει ότι διαλύθηκε το ταμείο εν μια νυκτί. Επομένως η κύρια σύνταξη είναι ένα πάρα πολύ σοβαρό ζήτημα που δεν μπορεί να επισκιάσει τη λειτουργία του λογ./σμού επικούρησης. Εγώ βλέπω πολύ σοβαρότερους κινδύνους στην κύρια σύνταξη. Και μην ξεχνάμε ότι η διοίκηση του ΙΚΑ συμφώνησε στο κούρεμα χωρίς να υπάρξει κάποια αντιστάθμιση. Αρά λοιπόν η προσοχή μας πρέπει να είναι όχι μόνο στο λογ/σμό επικούρησης που μπορούμε να παλέψουμε αλλά στην κύρια σύνταξη διότι αυτή την στιγμή δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα τα ταμεία. Και συνηθίζω να το λέω ως εξής : ότι είμαστε σε ένα καινούργιο τοπίο. Στην Ελλάδα ισχύει το λεγόμενο σύστημα Bismarck. Έχουμε τα ασφαλιστικά ταμεία που είναι αυτόνομοι οργανισμοί έχουν δικό τους προϋπολογισμό και βάσει αυτού πληρώνουν τις παροχές. Όλες οι μελέτες που κάναμε δείχνανε ότι πράγματι το αποθεματικό τους έχει κάποιο πρόβλημα και έπρεπε να βρούμε τρόπο να το αντιμετωπίσουμε. Σήμερα δεν υπάρχει πλέον αυτό. Σήμερα τα ταμεία δεν έχουν αποθεματικά. Βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη βάση που θα πρέπει να δούμε τα πράγματα από την αρχή. Να ξαναδημιουργήσουμε. Είμαστε σε μια φάση εξαιρετικά δύσκολη. Θα θυμάστε ότι τον περασμένο Δεκέμβριο λέγανε όλοι να πάρουμε τη δόση για να πληρώσουμε τις συντάξεις. Αυτό είναι κατάντημα. Η πληρωμή των συντάξεων δεν γίνεται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Γίνεται από τα αποθεματικά των ταμείων. Όταν τα έχουμε κατασπαταλήσει και περιμένουμε από τον κρατικό προϋπολογισμό αν έχει και όσα έχει για να πληρώσει τις συντάξεις αυτό είναι κατάντημα. Δεν υπάρχει σε καμία άλλη χώρα. Η προσπάθειά μας τώρα είναι πως θα βρούμε τον τρόπο για να ξαναδημιουργήσουμε ένα ασφαλιστικό σύστημα από την αρχή. Δυστυχώς είναι μια πραγματικότητα που δεν μπορούμε να μην βλέπουμε. Θα πρέπει να την αντιμετωπίσουμε. Είχα πει τότε που είχε πρωτοαναλάβει ο Λοβέρδος και είχα υποδείξει τρόπους για να δημιουργηθούν τα αποθεματικά. Όταν έγινε επιτροπή ο Λοβέρδος με τον Παπακωνσταντίνου ακούσανε τις προτάσεις μου είναι καταγεγραμμένες και είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες αλλά θέλουν μελέτη. Ακόμα τις μελετάνε. Δεν έχει γίνει τίποτα. Στην Ελλάδα να μην μιλάτε για δείκτη αναπλήρωσης γιατί αυτός ο δείκτης ισχύει μόνο εκείνη την ώρα που ο συντ/χος κάνει τα χαρτιά του. Και ο δείκτης αναπλήρωσης στην Ελλάδα ενώ είναι μεταξύ 70% και 80% στην πράξη μετά από 10 χρόνια συνταξιουχικής ζωής έχει πέσει στο 47%. Και μετά από 15 χρόνια έχει πέσει στο 42%. Αυτή είναι η μοίρα των συντ/χων στην Ελλάδα. Δεν είναι μόνο η μοίρα των σημερινών μειώσεων είναι και η μοίρα ότι δεν παίρνει τις ανάλογες αυξήσεις ώστε να κρατήσει την αγοραστική δύναμη. 14

Στη Γαλλία ο συντ/χος φεύγει με 60% των συντάξιμων αποδοχών. Από την μελέτη που έχει γίνει με τα 30 χρόνια βρίσκεται στο 59,2%. Διατηρεί την αγοραστική του δύναμη. Το ίδιο συμβαίνει παντού. Στην Ελλάδα ο συντ/χος είναι πάντα απροστάτευτος. Εκτός από το ότι δεν παίρνει τις αυξήσεις έχει τις αλλεπάλληλες μειώσεις στις συντάξεις. Μέσα βέβαια σε όλα αυτά υπάρχουν και κάποιες αποφάσεις νομολογιακές σταθερές λύσεις του Ευρωπαικού Δικαστηρίου. Δεν εννοώ το δικαστήριο των ευρωπαικών κοινοτήτων γιατί αυτό έχει κριθεί αναρμόδιο. Εννοώ το άλλο ευρωπαικό δικαστήριο του συμβουλίου της Ευρώπης αυτό που λειτουργεί στο Στρασβούργο. Εκεί με τη νομολογία του έχει αναγνωρίσει το δικαστήριο αυτό ότι το περιουσιακό δικαίωμα εντάσσεται στο δικαίωμα της προσωπικότητας. Και το ότι το συνταξιοδοτικό δικαίωμα είναι ένα κομμάτι του περιουσιακό δικαιώματος. Και έχει βγάλει αρκετές αποφάσεις. Υπάρχει ευρεία νομολογιακή πρακτική του δικαστηρίου αυτού. Έχουν γίνει ήδη προσφυγές για ανατραπούνε όλα αυτά τα μέτρα. Το μόνο κακό είναι ότι περνάνε 7-8 χρόνια για να βγουν οι αποφάσεις. Κάποια στιγμή θα έχουμε τη λύση αλλά θα την έχουμε πολύ αργά με πολύ μεγάλη καθυστέρηση. Θέλω να σταματήσω τη δική μου εισήγηση και να απαντήσω σε ερωτήσεις σας που έχω. 15

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΣΥΝΑΔΕΛΦΩΝ Το πρώτο ερώτημα το διαβάζω. «Επειδή υπήρχαν απόψεις ότι έπρεπε να αφήσουμε τον λόγ/σμό επικούρησης και να ενταχθούμε στο ΕΤΑΤ επειδή το ταμείο μας θα χρεοκοπούσε θα ήταν καλύτερα για εμάς να είχαμε εγκαταλείψει το ταμείο μας και να είχαμε ενταχθεί στο ΕΤΑΤ;» Βεβαίως και το ξέρω ότι υπήρχανε αυτές οι απόψεις το ότι δεν ήταν σωστές θα μπορούσε ο καθένας να είχε την άποψή του, είχα και εγώ τη δική μου, νομίζω όμως ότι οι εξελίξεις οι σημερινές δικαιώνουν το ότι δεν υπήρξε πρόθεση να υπαχθεί ο λογ/σμός επικούρησης στο ΕΤΑΤ. Το ΕΤΑΤ είναι ένα από τα ταμεία που εννοποιούνται στο μεγάλο το ΕΤΕΑ με τις συνέπειες που είπαμε πριν από λίγο. Επομένως νομίζω ότι καλώς μέχρι τώρα δεν έγινε η ένταξη και νομίζω ότι διατηρήθηκαν τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις της Τράπεζας. Η τράπεζα πολύ δύσκολα θα ξεφύγει από αυτή την υποχρέωση που έχει αναλάβει. «Πως θα αντιμετωπίσουμε οι συνάδελφοι συντ/χοι και δανειολήπτες οι οποίοι υπέγραψαν συμβάσεις δανείου πριν αρχίσουν οι περικοπές κλπ» Δεν το διαβάζω όλο. Θα περιοριστώ να σας πω ότι ειδικά για τα δάνεια θα σας μιλήσει το Προεδρείο. Βέβαια η πιο προχωρημένη άποψη είναι για κούρεμα δανείων, υπάρχει και η άλλη άποψη που είναι 16

για επιμήκυνση ότι να περιοριστεί η δόση. Αυτό δεν σημαίνει ότι χαρίζεται αλλά ότι μετατίθεται στο μέλλον. Αυτό θα σας ενημερώσουνε από το Προεδρείο. Άλλη ερώτηση : «Από τις τοποθετήσεις έγινε καθαρό ότι η ΕΤΕ έχει νομική και η κοινωνική ευθύνη απέναντι στο λογ/σμό επικούρησης. Υπάρχει δυνατότητα αυτή η ευθύνη να αναγνωριστεί δικαστικά;». Όταν ο ΣΥΕΤΕ έκανε την προσφυγή στο δικαστήριο για το οποίο σας μίλησε ο Γιαννακόπουλος νωρίτερα εγώ ήμουν ο κύριος μάρτυς και είχα αναπτύξει όλο αυτό που σας είπα πριν λίγο και που λέω και στην έκθεσή μου αναλυτικά. Πρέπει να πω ότι η δικάζουσα σε εκείνη τη διαδικασία με άκουσε με πολύ προσοχή και το συμπέρασμα που βγάλαμε όλοι ήταν ότι ήταν θετικά διακείμενη σε αυτά που λέγαμε. Τελικά αφού υπήρχε μια μεγάλη καθυστέρηση σε αυτά που λέγαμε βγήκε η απόφαση που έλεγε ότι δεν έχει αρμοδιότητα το δικαστήριο. Δεν είπε ούτε ναι ούτε όχι. Είπε ότι πρόκειται για λογ/σμό περιουσίας και δεν έβγαλε απόφαση. Είναι επομένως δικαστικό το θέμα ανοικτό. Όμως η δίκη είχε γίνει τότε ζητούσαμε να αναγνωριστεί με βάση τις αλλαγές του καταστατικού ότι ήταν ένας λογ/σμός εγγυημένων παροχών. Πηγαίναμε δηλαδή επιτιθέμενοι. Θέλαμε να πάρουμε δικαστική απόφαση ότι είναι λογ/σμός εγγυημένων παροχών. Και έκρινε το δικαστήριο ότι τέλος πάντων να μην πάρει θέση. Αντιλαμβάνεστε ότι είναι διαφορετικό εάν η τράπεζα πάει να κάνει περικοπή των υποχρεώσεών της εκεί δεν μπορεί το δικαστήριο να μην πάρει θέση. Εγώ πιστεύω ότι αν υποτεθεί ότι φτάνουμε σε αυτό το σημείο η δικαστική προστασία είναι δεδομένη απεριόριστα. Διότι η τράπεζα αν διαβάσει κανείς όλο το ιστορικό και ξαναλέω διαβάστε την έκθεσή μου την έχω πάρει από την αρχή από τη δημιουργία του ταμείου θα δείτε ότι υπάρχει νομική επιχειρηματολογία η οποία δεν μπορεί να ανατραπεί. Ερώτημα : «Με το πολιτικοκοινωνικό πλαίσιο των διαδοχικών μνημονίων και του πρόσφατου νόμου 4052 είναι αντικειμενικά αξιόπιστη η διεκδίκηση του ενιαίου ταμείου επικουρικής ασφάλισης όλων των τραπεζοϋπαλλήλων με επίπεδα παροχών ανάλογα με της ΕΤΕ;». Ακούστε είναι ωραίο το ερώτημα με την ΟΤΟΕ και με το δικό σας σύλλογο αλλά και με τους άλλους συλλόγους είχαμε πράγματι επιχειρήσει να δημιουργηθεί ένα μεγάλο ταμείο επικουρικό που να ήταν όλοι οι τραπεζοϋπάλληλοι ενταγμένοι. Είχαμε κάνει ένα προσχέδιο, μια προκαταρκτική μελέτη, είχαμε φτιάξει ένα πλαίσιο μεταβατικών ρυθμίσεων διότι ακριβώς επειδή υπήρχε διαφορά από την μια τράπεζα στην άλλη θα σας πω ότι πριν λίγους μήνες σε μια συνεννόηση που είχε το αρμόδιο τμήμα της ΟΤΟΕ με το σημερινό υπουργό εργασίας τους είχε διαβεβαιώσει ο Κουτρουμάνης ότι προχωράει το σχέδιο αυτό. Προφανώς τους δούλευε. Βέβαια ο Πρόεδρος της ΟΤΟΕ μου το είχε πει. «Ποια είναι τα αντιπροσωπευτικά σωματεία που θα πάρουν τις αποφάσεις ένταξης κλπ» Όλα τα σωματεία είναι. Είναι οι πάντες που δουλεύουνε ή που παίρνουνε σύνταξη στο χώρο το τραπεζικό εργαζομένων και συντ.χων αλλά αυτά είναι δικά σας ζητήματα. Και 17

βεβαίως η διαχειριστική επιτροπή. Εμένα δεν μου πέφτει λόγος αλλά μου κάνει εντύπωση που άκουσα προηγουμένως ότι δεν είναι κανείς από τη διαχειριστική επιτροπή. «Γνωρίζουμε ότι τα επικουρικά ταμεία των τραπεζών θα υπαχθούνε κλπ κλπ». Το ερώτημα είναι όπως σας είπα από την αρχή να μην μπερδεύουμε τα επικουρικά ταμεία με το λογ/σμό επικούρησης. Το θεωρώ κεντρικό σημείο αυτό. Ο λογ/σμός επικούρησης είναι προϊόν συμφωνίας της τράπεζας με τους εργαζόμενους και είναι το ξαναλέω μια ακόμα φορά λειτουργία μέσα στα πλαίσια των εργασιακών σχέσεων. Δεν σου δίνω παραπάνω μισθό αύξηση σου δίνω όμως ενίσχυση στο επικουρικό σου ταμείο. «Από πού προκύπτει ότι ο λογ/σμός είναι εγγυημένων παροχών; Η τράπεζα καταβάλλει το εκάστοτε απαραίτητο έλλειμμα το ερώτημα είναι από τον κ. Ιορδανόπουλο». Νομίζω ότι το εξήγησα από την αρχή της ομιλίας μου. Φωνάζει ότι είναι λογ.σμός εγγυημένων παροχών διότι όταν ήρθε και κατάργησε τη δυνατότητα της διαχειριστικής επιτροπής να μειώνει τις συντάξεις ανάλογα με τα έσοδα και η ΕΤΕ με το Δ.Σ ενέκρινε αυτή την κατάργηση είναι σαφές ότι αποδέχτηκε η τράπεζα να καλύπτει τα ελλείμματα. Δεν χρειάζεται καμία αναλογιστική μελέτη εδώ. Δεν είναι κάτι που εξαρτάται από το μέλλον πόσο θα είναι το άνοιγμα. Είναι λογ/σμός επικούρησης με συγκεκριμένη υποχρέωση της ΕΤΕ. Κατ ε τος καθορι ζουμε τι εισπρα ττει και τι πληρω νει και ποια η υποχρε ωση της τράπεζας. «Πριν τις αλλεπάλληλες περικοπές κλπ κλπ» Πριν 3 μήνες είχα βρεθεί στο Βερολίνο και άκουσα έναν Γερμανό ειδικό στην κοινωνική ασφάλιση να αναφέρεται στην Ελλάδα και να λέει ότι στην Ελλάδα έχει επιβληθεί στην Κοινωνική ασφάλιση ένας ιδιότυπος κοινωνικός ρατσισμός. Εννοούσε ότι αυτές οι διαφορές αν είσαι κάτω από 55 έχεις αυτές τις περικοπές αν είσαι πάνω από 60 έχει τις άλλες. Υπάρχει δηλαδή μια διάχυτη άποψη ότι εδώ τους συντ/.χους δεν τους αντιμετωπίζουμε ανάλογα με το τι έχουν πληρώσει, τι δικαιώματα έχουν πλέον ο καθένας δημιουργήσει με την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών αλλά τους αντιμετωπίζουμε ηλικιακά. Είσαι κάτω από 55 έχεις αυτή την μείωση. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αντιμετωπίζετε και αυτό το ερώτημα. Δεν μπορεί να πάρει τα δώρα όπως ξέρετε έχουνε μειωθεί για αυτούς που είναι πάνω από 60. Γιατί αν είσαι κάτω από 60 δεν παίρνεις τίποτα. Είναι μια περίπτωση ηλικιακού ρατσισμού. «Κατά την άποψη εγγυημένων παροχών οι διαχρονικές παρεμβάσεις της τράπεζας εθελούσιες κλπ.» Η τράπεζα από τότε που μετέτρεψε το λογ/.σμό σε εγγυημένων παροχών η ίδια δημιουργήσει προϋποθέσεις μεγάλης ελλειμματικότητας. Σας θυμίζω το μεγάλο αριθμό εθελούσιων. Έχουν υποχρεώσει το λογ/σμό να πληρώνει παραπάνω. Η μη ασφάλιση των συμβούλων που έχει. Η αδυναμία ασφάλισης τους στο λογ/σμό. Επίσης από 2005 και μετά όσοι προσλαμβάνονται δεν πάνε στο λογ/σμό επικούρησης αλλά στο μεγάλο ΕΤΕΑΜ. Αυτό έχει δημιουργήσει ένα κέρδος για την τράπεζα γιατί πληρώνει 3% εν αντιθέσει με το 18

λογ/σμό επικούρησης που πληρώνει 9%. Αρα τα χρήματα τα οποία καλύπτει τα βγάζει από άλλες πηγές. Υπάρχει και η γνωμάτευση της ίδιας τράπεζας που είναι ισχυρό χαρτί. Σε περίπτωση δηλαδή δικαστικής διεκδίκησης η ίδια η τράπεζα με το νομικό της τμήμα παραδέχεται και αποδέχεται ότι πρόκειται περί περιουσιακού λογ/σμού ότι δεν είναι ασφαλιστικό ταμείο αλλά είναι ένα κομμάτι των εργασιακών σχέσεων. Ευχαριστώ που με ακούσατε. κ.ε.. Μαύρος : Συνάδελφοι να σας ευχαριστήσω όλους που είσαστε σήμερα εδώ και πιστεύω την επόμενη φορά να είστε διπλάσιοι. Να ευχαριστήσω τον κ. Ρωμανιά και κ. Κουμαριανό που ήταν σήμερα εδώ και μας ενημέρωσαν. Και επιτρέψτε μου να απαντήσω σε ένα συνάδελφο που είπε τώρα τι κάνουμε; Σε περίπτωση που η Τράπεζα τολμήσει και πειράξει το επικουρικό όλοι μαζί πρέπει να της δώσουμε την απάντηση. 19