Εναλλακτικές Οδεύσεις Τεναγών Περίληψη διαβούλευσης για τις εναλλακτικές οδεύσεις στο πλαίσιο της ΜΠΚΕ

Εναλλακτικές Οδεύσεις Τεναγών Περίληψη διαβούλευσης για τις εναλλακτικές οδεύσεις στο πλαίσιο της ΜΠΚΕ

1. Εισαγωγή Στο παρόν έγγραφο συνοψίζονται οι συμπληρωματικές διαδικασίες δημοσιοποίησης και διαβούλευσης με τα ενδιαφερόμενα μέρη που έλαβαν χώρα αναφορικά με τις εναλλακτικές οδεύσεις του αγωγού στα Τενάγη, οι οποίες προτάθηκαν και εξετάστηκαν στο πλαίσιο της διαδικασίας της ΜΠΚΕ, πριν ληφθεί η έγκριση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) στις 12 Σεπτεμβρίου, 2014. Η συγκεκριμένη δραστηριότητα αποτέλεσε συμπληρωματικό κομμάτι της αρχικής ΜΠΚΕ του 2013 για το βασικό σενάριο οδεύσεως, περιλαμβάνοντας τις διάφορες συναντήσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη και τα σχόλιά τους στους φακέλους που υποβλήθηκαν το διάστημα εκείνο. Πιο συγκεκριμένα, συμπεριλήφθηκαν: περίληψη των ως άνω σχολίων στο Τμήμα 7 της ΜΠΚΕ και οι λεπτομέρειες των συναντήσεων και τα σχόλια των ενδιαφερόμενων μερών στο Παράρτημα 7 της ΜΠΚΕ https://www.tap-ag.com/resource-library/reference-documents/esia-documents/esia-greece-in-english Οι συμπληρωματικές συναντήσεις διαβούλευσης για τις εναλλακτικές οδεύσεις έλαβαν χώρα από τα μέσα του Φεβρουαρίου έως τις αρχές Σεπτεμβρίου του 2014, συμπεριλαμβανομένων των πέντε συναντήσεων με τους εκπροσώπους του ΤΕΕ, του ΓεωΤΕΕ, και τους εκπροσώπους της Ένωσης Αγροτών Συνεταιρισμένων Καβάλας (ΕΑΣ). Οι συμπληρωματικές συναντήσεις διαβούλευσης με τους κατοίκους των κοινοτήτων που επηρεάζονται από την επαναχάραξη της όδευσης έλαβαν χώρα από τα τέλη του Σεπτέμβρη έως τις αρχές Οκτώβρη του 2014, στο πλαίσιο της διαδικασίας δημοσιοποίησης και διαβούλευσης της Προσθήκης της ΜΠΚΕ Ελλάδας. Επίσης, έλαβαν χώρα επτά συναντήσεις περιλαμβανομένων και αυτών που έγιναν με τις κοινότητες του Δοξάτου, του Καλαμώνα, του Καλαμπακίου, των Κρηνίδων, του Κρυονερίου, του Νεροφράκτη, των Φιλίππων, της Προσοτσάνης και του Ζυγού ή/και τους εκπροσώπους τους. Αναλυτικές περιγραφές των οδεύσεων συμπεριλήφθηκαν στην Προσθήκη της ΜΠΚΕ για τις Εναλλακτικές οδεύσεις στην περιοχή των Τεναγών. Περιλήψεις των συναντήσεων διαβούλευσης και δημοσιοποίησης συμπεριλήφθηκαν επίσης στην Προσθήκη της ΜΠΚΕ και τις μετέπειτα Τροποποιήσεις της ΜΠΚΕ που υποβλήθηκαν. Αναλυτικότερα, συμπεριλήφθηκαν: Λίστα με τις συναντήσεις που έλαβαν χώρα στο Παράρτημα 4.1 της Προσθήκης της ΜΠΚΕ για τις Εναλλακτικές Οδεύσεις Τεναγών, Λίστα των συναντήσεων στο Παράρτημα 7 της Τροποποίησης της ΜΠΚΕ. Αναλυτική αναφορά της συμμετοχής των ενδιαφερόμενων στο Παράρτημα της Τροποποίησης της ΜΠΚΕ. https://www.tap-ag.com/resource-library/reference-documents/esia-documents/esia-greece-in-englishadditional-documents https://www.tap-ag.com/resource-library/reference-documents/esia-documents/esia-greece-in-englishadditional-documents https://www.tap-ag.com/resource-library/reference-documents/esia-documents/esia-greece-amendment-inenglish Η εξέταση της χάραξης οδεύσεως μέσω της περιοχής των Τεναγών και οι σχετικές διαδικασίες διαβούλευσης και δημοσιοποίησης περιλαμβάνονται στη Γενική Αναφορά Οδεύσεως του ΤΑΠ. https://www.tap-ag.com/resource-library/reference-documents/project-finance-disclosure?page=3

1.1 Ονομασία Εναλλακτικών Οδεύσεων Το σύνολο των εναλλακτικών οδεύσεων που βρίσκονταν υπό εξέταση κατά τη διαδικασία διαβούλευσης στο πλαίσιο της ΜΠΚΕ αποτυπώνονται στο Σχέδιο 1. Σχέδιο 1 Οι Εναλλακτικές Οδεύσεις των Τεναγών κατά τη διαδικασία διαβούλευσης στο πλαίσιο της ΜΠΚΕ Εναλλακτική Όδευση ΔΕΣΦΑ Παράλληλη χάραξη με τον Αγωγό ΔΕΣΦΑ (προτεινόμενη κατά το στάδιο της διερεύνησης) Βασικό Σενάριο 2013 Υποβλήθηκε από τον TAP με την ΜΠΚΕ του 2013 Νότια Εναλλακτική Όδευση πρόταση από το TEE και το ΓΕΩTEE, ακολουθεί νοτιότερη όδευση από αυτή της αρχικής ΜΠΚΕ, υποβλήθηκε τον Ιούνιο του 2013 Βόρεια Εναλλακτική - Προτάθηκε από τον TAP κατά την εξέταση της ΜΠΚΕ Βορειότερη Εναλλακτική Προτάθηκε από τον TAP κατά την εξέταση της ΜΠΚΕ (κατατέθηκε από τον TAP ως το νέο βασικό σενάριο το 2014, και έπειτα εγκρίθηκε. Οι ονομασίες που χρησιμοποιούνται για τη Βόρεια και τη Βορειότερη όδευση στο Σχέδιο 1 είναι αυτές που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διαδικασία εξέτασης. Μετά την κατάθεση της Τροποποίησης της ΜΠΚΕ, η ονομασία της Βορειότερης Οδεύσεως μετατράπηκε σε Βόρεια Εναλλακτική Όδευση.

2. Πρόγραμμα, συμμετοχή & θέματα συναντήσεων Οι συναντήσεις που έγιναν στο πλαίσιο της διαδικασίας διαβούλευσης και δημοσιοποίησης έχουν ήδη περιληφθεί στο Προσάρτημα 4.1 της Προσθήκης της ΜΠΚΕ για τις Εναλλακτικές Οδεύσεις των Τεναγών, και το Παράρτημα 7 της Τροποποίησης της ΜΠΚΕ και συνοψίζονται στον Πίνακα 1. Στη σύνοψη αυτή επισημαίνονται τα θέματα όπως τέθηκαν από τα ενδιαφερόμενα μέρη: Πίνακας 1 Σύνοψη Συναντήσεων Ημ/νία Συμμετοχές (Αρ.) Θέματα 1 26/09/2013 TEE και ΓεωTEE Γιατί η χάραξη της οδεύσεως δεν είναι πια παράλληλη του αγωγού ΔΕΣΦΑ, όπως αναφέρθηκε στο διερευνητικό στάδιο της ΜΠΚΕ; Κίνδυνοι καθίζησης, αυτό-ανάφλεξης, πλημμύρας, και επιπτώσεις σε περιοχές υψηλής παραγωγικότητας. Περιορισμοί μελλοντικής ανάπτυξης και μείωσης χερσαίων πόρων Θέματα ασφαλείας λόγω αυτό-ανάφλεξης, εγγύτητα σε κατοικημένες περιοχές Η όδευση του αγωγού διασχίζει/κατακερματίζει την κοιλάδα Μηδενική ωφέλεια για την Ελλάδα και τις τοπικές κοινότητες, καθώς είναι μόνο αγωγός διαμετακόμισης Ηχορύπανση, εκπομπές αερίων, οπτικές επιπτώσεις και θέματα ασφαλείας λόγω του Σταθμού Συμπίεσης Σερρών 2 27/01/2014 Υπουργός Περιβάλλοντος και ενδιαφερόμενα μέρη για την επίλυση του θέματος της Οδεύσεως των Τεναγών (συμπεριλαμβανομένης της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, τους Δημάρχους της Καβάλας και της Δράμας, τους Βουλευτές Καβάλας, το ΤΕΕ, το ΓεωΤΕΕ και την Ένωση Αγροτών Συνεταιρισμένων Καβάλας (ΕΑΣ)) (17) Συζητήθηκαν τα ίδια θέματα με αυτά της συνάντησης της 26/09/2013 Το TEE, το ΓεωTEE & η ΕΑΣ εξέφρασαν την προτίμησή τους για τη νότια εναλλακτική. Πρόταση Υπουργού για συνεργασία σε τεχνικό επίπεδο μεταξύ του ΤAP και του ΤΕΕ και ΓεωΤΕΕ, με σκοπό την εύρεση εναλλακτικών προτάσεων σε εύλογο χρονικό διάστημα και την παρουσίασή τους στο Υπουργείο 3 14/02/2014 Τα TEE και ΓεωTEE- Παράρτημα Ανατολικής Μακεδονίας στο πλαίσιο σύστασης τριμερούς Επιτροπής Συζητήθηκαν τα ίδια θέματα με αυτά της προηγούμενης συνάντησης σχετικά με τη διέλευση από την περιοχή της Τύρφης των Τεναγών και την τοποθεσία του Σταθμού Συμπίεσης στις Σέρρες

για την επίλυση του θέματος των Τεναγών, του Σταθμού Συμπίεσης και της ΕΑΣ (15) 4 24/07/2014 Το TEE, το ΓεωTEE και ο νέος Δήμαρχος στο πλαίσιο σύστασης τριμερούς Επιτροπής για την επίλυση του θέματος των Τεναγών και της ΕΑΣ (30) 5 07/08/2014 To TEE, το ΓεωTEE, ο Περιφερειάρχης και ο νέος Δήμαρχος στο πλαίσιο σύστασης τριμερούς Επιτροπής για την επίλυση του θέματος των Τεναγών και της (25) Το TEE, το ΓεωTEE & η ΕΑΣ εξέφρασαν την προτίμησή τους για τη Νότια εναλλακτική όδευση Παρουσίαση από τον TAP δύο νέων εναλλακτικών οδεύσεων: της Βόρειας και της Βορειότερης οδεύσεως Εξήγηση από τον ΤΑΡ αναφορικά με τους λόγους απόρριψης της Νότιας Εναλλακτικής και της Οδεύσεως ΔΕΣΦΑ Επανάληψη παρουσίασης από TAP για τις δύο νέες εναλλακτικές οδεύσεις: της Βόρειας και της Βορειότερης. Έγινε αναφορά μίας απροσδιόριστης εναλλακτικής οδεύσεως της οποίας η χάραξη θα ήταν πιο βόρεια από την Βορειότερη όδευση. Όπως και στην προηγούμενη συνάντηση, ο TAP εξήγησε τους λόγους για τους οποίους η όδευση παράλληλα του ΔΕΣΦΑ όπως προτάθηκε κατά το στάδιο διερεύνησης δεν μπορεί να αποτελέσει την επιλεγείσα διαδρομή. 6 30/08/2014 Το TEE, Το ΓεωTEE, ο Περιφερειάρχης και ο νέος Δήμαρχος στο πλαίσιο σύστασης τριμερούς Επιτροπής για την επίλυση του θέματος των Τεναγών, της ΕΑΣ και του Αντιπεριφερειάρχη (9) 7 03/09/2014 Υπουργός Περιβάλλοντος και ενδιαφερόμενα μέρη για την επίλυση του θέματος της χάραξης Οδεύσεως στα Τενάγη, περιλαμβανομένων τοπικών και περιφερειακών πολιτικών προσώπων, του ΓεωΤΕΕ, του ΤΕΕ και της ΕΑΣ (16) 12/09/2014 Υπογραφή ΜΠΚΕ 8 24/09/2014 Κοινότητα Καλαμπακίου παρουσία της ΕΑΣ (27) Επανάληψη παρουσίασης από TAP για δύο νέες εναλλακτικές οδεύσεις: της Βόρειας και της Βορειότερης. Έγινε αναφορά μίας απροσδιόριστης εναλλακτικής οδεύσεως της οποίας η χάραξη θα ήταν πιο βόρεια από την Βορειότερη όδευση. Οι λόγοι που ο ΤΑP απέρριψε την όδευση παράλληλα του ΔΕΣΦΑ ή την ιδέα της απροσδιόριστης οδεύσεως της οποίας η χάραξη θα ήταν πιο βόρεια από τη Βορειότερη Επανάληψη παρουσίασης κινδύνων και επιπτώσεων στα Τενάγη Επίπτωση στις μελλοντικές προοπτικές ανάπτυξης λιγνιτικού πεδίου στην περιοχή Αρχαιολογικές επιπτώσεις Μη επαναχάραξη οδεύσεως του αγωγού εκτός περιοχής τύρφης Κίνδυνοι ασφαλείας Μελλοντικοί αγωγοί θα ακολουθήσουν την ίδια διαδρομή (Κατατέθηκε έγγραφο με τις 20 πιο σημαντικές ερωτήσεις στον TAP Κεφάλαιο 3.3) Η πλειονότητα των συμμετεχόντων επιθυμούσαν την ακύρωση της συνάντησης λόγω ένστασης στην εγκεκριμένη όδευση του αγωγού. Τα εν λόγω ενδιαφερόμενα μέρη αποχώρησαν από τη συνάντηση.

Προβληματισμός για την ξαφνική αλλαγή οδεύσεως, η οποία χαρακτηρίστηκε αδικαιολόγητη και ύποπτη Απόρριψη της Νότιας Οδεύσεως και της Οδεύσεως παράλληλα του ΔΕΣΦΑ Η όδευση του αγωγού θα καταστρέψει ή θα επηρεάσει αρνητικά την αναδιανομή γης Περίφραξη του αγωγού, στέρηση της ιδιοκτησίας γης, ο TAP θα αποκτήσει το δικαίωμα να διασχίζει την ιδιοκτησία τους χωρίς να έχει λάβει άδεια Επίπτωση στο τοπικό δίκτυο άρδευσης Ανεπαρκές βάθος τοποθέτησης αγωγού για την προστασία του από αγροτικές εργασίες στην επιφάνεια του εδάφους 9 25/09/2014 Δήμος Καβάλας Αλλαγή Οδεύσεως στα Τενάγη 10 25/09/2014 Κοινότητα Ζυγού παρουσία της ΕΑΣ (60) 11 26/09/2014 Δήμαρχος Προσοτσάνης (4) 12 29/09/2014 Πρόεδροι Κοινοτήτων Ζυγού, Κρυονερίου, Φιλίππων και Κρηνίδων (4) 13 02/10/2014 Κοινότητα Καλαμώνα (16) Ένσταση στο νέο βασικό σενάριο οδεύσεως Απόρριψη της εναλλακτικής Οδεύσεως παράλληλα του ΔΕΣΦΑ και της Νότιας εναλλακτικής Αίτημα επανεξέτασης της εναλλακτικής πρότασης του ΤΕΕ Αίτημα ολικής αποφυγής της όποιας καλλιεργήσιμης έκτασης Πιθανότητες ευρημάτων πολιτιστικής κληρονομιάς / επίπτωση στην πολιτιστική κληρονομιά Μελλοντικοί αγωγοί θα ακολουθήσουν την ίδια όδευση Αλλαγή οδεύσεως στην περιοχή των Τεναγών Επίπεδο συμμετοχής ενδιαφερομένων Επιπτώσεις υγείας από κατασκευαστικές εργασίες (που οφείλονται στη σκόνη), Επιπτώσεις στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις υψηλής παραγωγικότητας Αντίρροπη με μελλοντικά σχέδια ανάπτυξης π.χ. μελλοντική εκμετάλλευση της περιοχής τύρφης. Επιπτώσεις συμμετοχής του ΟΠΕΚΕΠΕ για την παροχή αγροτικών επιδοτήσεων Αποστολή μηνύματος στον ΤΑΡ για την ύπαρξη παρανόησης όσον αφορά το έργο, τον τρόπο κατασκευής του αγωγού, τις πιθανές επιπτώσεις που θα επιφέρει κατά την κατασκευή του, αλλά και τους περιορισμούς που θα επιβληθούν στους αγρότες. Επιπτώσεις κατά την κατασκευή του αγωγού. Διάφοροι προβληματισμοί αναφορικά με την αποζημίωση γης Απόρριψη των εναλλακτικών όπως προτάθηκαν από ΤΕΕ-ΑΜ και ΓΕΩΤΕΕ Περιορισμοί κατά την κατασκευή Ποιότητα αποκατάστασης των εδαφών Επιπτώσεις υγείας και ασφαλείας κατά το επιχειρησιακό στάδιο του αγωγού. 14 30/09/2014 Δήμαρχος Δοξάτου Αβεβαιότητα για το αν η όδευση του αγωγού θα παρεμποδίσει μελλοντικά σχέδια ανάπτυξης στο Δήμο Δοξάτου 15 01/10/2014 Κοινότητα Νεοφράχτη (30) Το βάθος τοποθέτησης του αγωγού και οι πιθανοί κίνδυνοι λόγω αγροτικών ενεργειών Επίπτωση στο τοπικό δίκτυο αρδεύσεως Περιορισμοί κατά την επιχειρησιακή φάση Καθίζηση του εδάφους

Μετά την έγκριση της ΜΠΚΕ, στα τέλη του Σεπτέμβρη του 2014, διεξήχθη συνάντηση στη Βουλή με το Δήμαρχο Καβάλας, τους Βουλευτές Καβάλας και την ΕΑΣ. Στη συνάντηση αυτή, υπήρξε το αίτημα για τη διερεύνηση μίας «πιο μακρινής βόρειας» οδεύσεως η οποία θα απέφευγε τις περιοχές υψηλής παραγωγικότητας. Αν και το εν λόγω αίτημα προς τον TAP ακούστηκε κατά τη συνάντηση, δεν υπήρξε επίσημη κατάθεση της πρότασης, ούτε κάποια ακριβής αποτύπωση σε χάρτη για τη όδευση αυτή.

3. Βοηθητικό Υλικό Με τα παρακάτω κομμάτια συνοψίζεται το ειδικό βοηθητικό υλικό σχετικά με τις εναλλακτικές οδεύσεις που εξετάστηκαν κατά τις συναντήσεις διαβούλευσης και δημοσιοποίησης. 3.1 Συναντήσεις Διαβούλευσης Σχήμα 2 - Ο χάρτης που χρησιμοποιήθηκε για την εξέταση των εναλλακτικών οδεύσεων κατά τις τριμερείς συναντήσεις διαβούλευσης Εναλλακτική ΔΕΣΦΑ - Παράλληλη στον Αγωγό ΔΕΣΦΑ (προτεινόμενη κατά το στάδιο της διερεύνησης) Βασικό Σενάριο 2013 Υποβλήθηκε από τον TAP με την ΜΠΚΕ του 2013 Εναλλακτική Όδευση Τεναγών 1 ή Βόρεια Εναλλακτική - Πρόταση του TAP κατά τη συνάντηση διαβούλευσης στο πλαίσιο της ΜΠΚΕ Εναλλακτική Όδευση Τεναγών 2 ή Βορειότερη Εναλλακτική Πρόταση του TAP κατά τη διαβούλευση στο πλαίσιο της ΜΠΚΕ (υποβλήθηκε από τον TAP το 2014 ως το ενημερωμένο βασικό σενάριο, λαμβάνοντας έτσι την έγκριση)

3.2 Συναντήσεις διαβούλευσης Απόσπασμα παρουσίασης Οι παρακάτω διαφάνειες, ως απόσπασμα της παρουσίασης η οποία έγινε κατά τη διάρκεια των συναντήσεων διαβούλευσης και κάλυπτε ένα μεγάλο εύρος θεμάτων, εστιάζουν στο θέμα των εναλλακτικών οδεύσεων. Οι διαφάνειες αυτές συνοψίζουν τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο φάκελο με τον οποίο υποβλήθηκε η Προσθήκη της ΜΠΚΕ, η οποία ήταν διαθέσιμη εκείνο το διάστημα και στην ιστοσελίδα της TAP. Η ιστοσελίδα της εταιρίας διέθετε και επιπλέον υλικό γενικού περιεχομένου: https://www.tap-ag.com/resourcelibrary/marketing-materials/leaflets

3.3 Συναντήσεις Δημοσιοποίησης Γραπτές και δημοσιευμένες απαντήσεις Κατά τη διάρκεια της συνάντησης της 3 ης Σεπτέμβρη του 2014, η ΕΑΣ έθεσε μία σειρά ερωτημάτων για τα οποία η TAP παρείχε απαντήσεις οι οποίες το διάστημα εκείνο είχαν διανεμηθεί και διαδοθεί ευρέως, όπως φαίνεται και από το ακόλουθο παράδειγμα: http://www.komotinipress.gr/topikes-kinonies-ke-agogos-tap/ Τα ερωτήματα και οι απαντήσεις που δόθηκαν το 2014 υπάρχουν παρακάτω: Ερώτημα 1: Απάντηση 1: Η εναλλακτική πρόταση όδευσης του αγωγού θα διασχίζει την περιοχή τύρφης; Όχι. Η βόρεια εναλλακτική όδευση του αγωγού βρίσκεται εκτός της περιοχής τύρφης. Σύμφωνα με στοιχεία της μελέτης του εδάφους των Τεναγών, η οποία διεξήχθη από την ΕΘΙΑΓΕ, η εναλλακτική αυτή όδευση, η οποία θα διασχίζει τα χωριά των Φιλίππων και των Κρηνιδών, βρίσκεται τελείως εκτός της περιοχής τύρφης και διασχίζει εδάφη τα οποία είναι επίπεδα και καλλιεργούνται με ετήσιες καλλιέργειες και χρησιμοποιούνται λίγα κανάλια άρδευσης. Βάσει των πρόσφατων γεωφυσικών μελετών, επιβεβαιώνεται ότι η νέα όδευση αποφεύγει τις περιοχές τύρφης, διασχίζοντας εδάφη με τεταρτογενή ιζήματα. Έχοντας προηγηθεί μία διαδικασία βελτιστοποίησής της, η όδευση θα ακολουθεί κυρίως υφιστάμενες υποδομές οδικού δικτύου, στα όρια των αγροτεμαχίων (δηλ. θα αποφεύγει διαγώνιες διαδρομές), ελαχιστοποιώντας έτσι την επίπτωση στα καλλιεργούμενα αγροτικά εδάφη. Ερώτημα 2: Γιατί απορρίφθηκε η εναλλακτική πορεία παράλληλα του ΔΕΣΦΑ; Απάντηση 2: Οι λόγοι απόρριψης αυτής της εναλλακτικής έχουν ήδη αναλυθεί από την υποβολή του φακέλου της ΜΠΚΕ του 2013. Συνοπτικά, οι δύο κύριοι λόγοι που έγινε αυτό αναφέρονται παρακάτω: 1. Έλλειψη χώρου για την κατασκευή και την εγκατάσταση ενός δεύτερου αγωγού ο οποίος να είναι απόλυτα παράλληλος του αγωγού ΔΕΣΦΑ στην περιοχή νότια του λόφου της Αμφίπολης. Θεωρείται αδύνατο να υπάρξει πορεία βόρεια του λόφου, εξαιτίας του Αρχαιολογικού Χώρου του Παγγαίου και της αναγκαστικής διέλευσης μέσα από ζώνη τύρφης με μεγάλο βάθος 2. Δεν θεωρείται δυνατό να υπάρξει όδευση μέσω του Αμυγδαλεώνα, καθώς το μόνο σημείο όπου μπορεί να πραγματοποιηθεί όδευση δεν είναι σε αρκετά ασφαλή απόσταση από το νοσοκομείο. Η νέα προσπάθεια που έγινε να βρεθεί λύση με την χάραξη βορειότερης διαδρομής επίσης αποδείχθηκε μη εφαρμόσιμη εξαιτίας της ύπαρξης εμπορικού κέντρου και αεροδρομίου στην περιοχή. Ερώτημα 3: Μείωση αξίας για την πλήρη έκταση αγροτεμαχίων με ικανότητα ανέγερσης οικοδομημάτων Απάντηση 3 Μετά την εγκατάσταση του αγωγού, κανένα αγροτεμάχιο δεν θα χάσει την πληρότητά του, εκτός πολύ λίγων εξαιρέσεων, αλλά ούτε θα χάσουν τα δικαιώματα που φέρουν για την ανέγερση οικοδομημάτων. Σε περίπτωση όπου υπάρχει απόδειξη για την απώλεια του δικαιώματος αυτού, ο ιδιοκτήτης αποζημιώνεται ανάλογα με το πρόγραμμα αποζημιώσεων που έχει υιοθετήσει ο ΤΑΡ. Ερώτημα 4: Μειώνονται έτσι οι πιθανότητες να δημιουργηθούν εμπορικές εγκαταστάσεις και χώροι εργασίας σε ακτίνα 200 μ. εκατέρωθεν του αγωγού (π.χ. εργοστάσια ξυλείας, τσιμέντου, πλαισίων κτλ); Τέτοιου είδους επιχειρήσεις προσφέρουν περισσότερες θέσεις εργασίας από ότι ο αγωγός ΤΑΡ θα προσφέρει σε όλη την Ελλάδα κατά την επιχειρησιακή του φάση. Απάντηση 4: Δεν υπάρχει καμία μείωση των πιθανοτήτων να δημιουργηθούν τέτοιου είδους εμπορικές εγκαταστάσεις σε απόσταση 200 μ. εκατέρωθεν του αγωγού, για τον απλούστατο λόγο ότι ο μόνος περιορισμός που υπάρχει σχετικά με την κατασκευή οικοδομημάτων είναι για τη ζώνη 20 μ. εκατέρωθεν του αγωγού. Οι

περιορισμοί της ζώνης 200 μ. εκατέρωθεν του αγωγού εφαρμόζονται μόνο σε περιπτώσεις επέκτασης του σχεδίου πόλεως ή του οικισμού. Ερώτημα 5: Τα τελευταία χρόνια, έχει παρατηρηθεί αύξηση στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας από αγρότες δεν θα είναι πλέον δυνατό για όποια άτομα χάσουν τα αγροτεμάχιά τους να κατασκευάσουν τέτοιου είδους εγκαταστάσεις. Απάντηση 5: Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, δεν υπάρχει περιορισμός για τη κατασκευή τέτοιων εγκαταστάσεων. Η εγκατάσταση του αγωγού δεν αλλάζει ούτε τη χρήση της γης, ούτε την κατάσταση ιδιοκτησίας των αγροτεμάχιων Ερώτημα 6: Η περιοχή χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη καλλιέργειας δέντρων εδώ και κάποια χρόνια. Ο αγωγός θα έχει ως συνέπεια την απώλεια εισοδημάτων παραγωγής, την προστιθέμενη αξία προϊόντων. και φυσικά την μείωση θέσεων εργασίας. Απάντηση 6: Οι περιορισμοί φύτευσης δέντρων εφαρμόζονται μόνο για τη ζώνη 8μ. (4+4=8, υπολογίζοντας τις δύο πλευρές εκατέρωθεν του αγωγού), όπου δεν επιτρέπεται η φύτευση δέντρων με βαθιές ρίζες. Η ύπαρξη καλλιέργειας δέντρων θα αποζημιώνεται πλήρως. H ακριβής τιμολόγηση και διαδικασία αποζημίωσης θα παρέχεται στο λεπτομερές σχέδιο αποζημίωσης, το οποίο θα παρέχεται σε όλους τους επηρεαζόμενους ιδιοκτήτες και χρήστες γης κατόπιν υπογραφής του συμφωνητικού, όπου θα εφαρμόζεται η βασική αρχή για τη μη απώλεια εισοδήματος κανενός ως αποτέλεσμα των δραστηριοτήτων της εταιρίας. Η αρχή αυτή θα εφαρμόζεται σε όλα τα στάδια της κατασκευαστικής περιόδου, όπου οι επιπτώσεις θα είναι προσωρινές, αλλά και κατά την επιχειρησιακή φάση, όπου θα υπάρχει μία περιορισμένη αλλά μόνιμη απαγόρευση για τη φύτευση φυτών με βαθιές ρίζες εντός της ζώνης 8 μέτρων του αγωγού. Η περιοχή των Τεναγών παρουσιάζει κυρίως ετήσιες σοδειές οι οποίες δεν χαρακτηρίζονται από βαθιές ρίζες, για την ακρίβεια κυρίως καλαμπόκι, ηλιοτρόπια, σιτάρι, κτλ. Ως εκ τούτου, η κατασκευή του αγωγού δεν επιβάλλει απαγορεύσεις στις υφιστάμενες καλλιέργειες. Ερώτημα 7: Με την διάνοιξη διαδρόμου ο οποίος θα εξυπηρετεί την εγκατάσταση άλλου ένα αγωγού, είναι ευρέως γνωστό ότι αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη δέσμευση γης και την επιβολή απαγορεύσεων στις εκτάσεις μας από τις εταιρίες. Απάντηση 7: Όπως αναφέρθηκε από τον ίδιο τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, τον Κύριο Μανιάτη, στη συνάντηση της 3/9/2014, δεν υπάρχει κανένα σχέδιο στρατηγικής ανάπτυξης για κάποιον άλλο αγωγό στο διάδρομο που διανοίχτηκε για τον ΤΑΡ για τα επόμενα 30 χρόνια. Ερώτημα 8: Σε περίπτωση ατυχήματος, ο αγωγός περνάει από αρκετές εγκαταστάσεις όπου εργάζονται άνθρωποι, καθώς και κοντά από τα Τενάγη Φιλίππων. Στην πρώτη περίπτωση μπορεί να υπάρξει κίνδυνος ανθρώπινων θυμάτων, ενώ στη δεύτερη περίπτωση θα καεί ολόκληρη η πεδιάδα χωρίς να μπορεί να κάνει κανείς τίποτα για αυτό. Απάντηση 8: Ο αγωγός TAP θα κατασκευαστεί σε ασφαλή απόσταση από κατοικημένες περιοχές και εγκαταστάσεις, βάσει των αυστηρότατων προδιαγραφών οι οποίες τηρούν τόσο τους διεθνείς όσο και τους Ελληνικούς κανονισμούς και ορθές πρακτικές. Η λειτουργία του αγωγού θα παρακολουθείται 24 ώρες το 24ωρο, και θα λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας και πρόληψης για την όποια ένδειξη μη κανονικής λειτουργίας. Η βόρεια εναλλακτική όδευση αποφεύγει τελείως την κυρίως περιοχή τύρφης, διασχίζοντας αντ αυτού συνηθισμένα τεταρτογενή ιζήματα. Τα εδάφη αυτά δεν παρουσιάζουν πιθανότητες αυτό-ανάφλεξης. Ερώτημα 9: Σε περίπτωση ατυχήματος δεν προβλέπονται μέτρα άμεσης επέμβασης.

Απάντηση 9: Ο TAP θα διασφαλίζει ότι κατέχει όλα τα απαραίτητα συστήματα, πόρους και εξειδικευμένο προσωπικό έτσι ώστε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το όποιο έκτακτο συμβάν που θα προκύψει. Καθ όλη τη διάρκεια ζωής του αγωγού, ο ΤΑΡ θα συνεργάζεται επίσης και με τις τοπικές υπηρεσίες πυροσβεστικής, την αστυνομία, τις υπηρεσίες υγείας, κτλ. για να εξασφαλιστεί η προετοιμασία κατά τις περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Ερώτημα 10: Η περιοχή δεσμεύεται από μελλοντικές, πιο επικερδείς, νέες, δυναμικές καλλιέργειες. Απάντηση 10: Δεν υπάρχει καμία τέτοια δέσμευση. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, η μόνη δέσμευση που υπάρχει είναι για τη φύτευση φυτών με βαθιές ρίζες στη ζώνη 8 μ. του αγωγού. Ερώτημα 11: Οι θέσεις εργασίας που θα χαθούν εξαιτίας της κατασκευής και της λειτουργίας του αγωγού είναι περισσότερες από αυτές που θα δημιουργηθούν. 200-100 ΙΕΝΕ, 39.7 εκτάρια στην Καβάλα αντιστοιχούν σε 23 θέσεις εργασίας κατά την επιχειρησιακή φάση. Απάντηση 11: Δεν προβλέπεται ότι θα υπάρξει καμία απώλεια θέσεων εργασίας κατά την κατασκευή του αγωγού, αλλά ούτε και κατά την επιχειρησιακή φάση του. Η προσωρινή χρήση της ζώνης κατασκευής 38 μ. κατά την κατασκευή δεν συνεπάγεται απώλειας θέσεων εργασίας, αφού το υπόλοιπο μέρος της καλλιεργήσιμης έκτασης θα καλλιεργείται κανονικά. Η περιοχή των Τεναγών καλύπτεται από ετήσιες, εντατικές, αρδευόμενες καλλιέργειες, και όχι δέντρα, που σημαίνει ότι μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής του αγωγού, οι αγροτικές δραστηριότητες θα συνεχιστούν όπως πριν. Επομένως, δε θα υπάρξει καμία απώλεια θέσεων εργασίας κατά την επιχειρησιακή φάση του αγωγού. Επομένως, το παράδειγμα των 39,7 εκτάριων στην Καβάλα το οποίο ισούται με 23 θέσεις εργασίας είναι απολύτως προβληματικό. Από τα 39,7 εκτάρια τα οποία είναι απαραίτητα για τη ζώνη 8μ. του αγωγού (49,6 χλμ x 8μ. = 39,7 εκτάρια, 22,5 χλμ στο Δήμο Νέστου και 26,7 στο Δήμο Καβάλας, συμπεριλαμβανομένου του τμήματος όδευσης από ορεινά εδάφη των Βουνών της Καβάλας), υπολογίζεται ότι μόνο τα 0,5 εκτάρια αφορούν καλλιέργειες δέντρων, επομένως οι 23 θέσεις εργασίας γίνονται 23 x (0,5/39.7) = 0,3. Επαναλαμβάνουμε, ωστόσο, ότι ούτε αυτή η θέση εργασίας θα χαθεί, καθώς όλη η υπόθεση είναι λανθασμένη. Επιπλέον, όσον αφορά την υπόδειξη για την απώλεια εισοδημάτων, να σημειωθεί ότι η όποια απώλεια εισοδήματος σημειωθεί θα αποζημιωθεί με το Σχέδιο Αποκατάστασης Εισοδήματος. Η ΤΑΡ αναγνωρίζει την μεγάλη σημασία του γεωργικού πληθυσμού, και για αυτό το λόγο δεσμεύεται ότι: Με την ολοκλήρωση της κατασκευής του αγωγού, τα εδάφη θα επαναφερθούν τηρώντας τις υψηλότερες προδιαγραφές Οι επιπτώσεις που θα σημειωθούν στα εδάφη και τις καλλιέργειες θα αποζημιωθούν βάσει των «τιμών αντικατάστασης». Σκοπός της ΤΑΡ είναι η πληρωμή της όποιας αποζημίωσης να γίνει πριν την ολοκλήρωση της κατασκευής του αγωγού, Στις περισσότερες περιπτώσεις, η φάση κατασκευής συνήθως διαρκεί για κάποιους μήνες. Ωστόσο, οι αγρότες θα αποζημιωθούν για περίοδο 2 ετών, έτσι ώστε να διασφαλίσουν την αποκατάσταση της παραγωγικότητας της γης τους και να μην υποστούν καμία απώλεια εισοδήματος. Μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής και την αποκατάσταση του εδάφους, οι γεωργικές δραστηριότητες εν γένει θα επαναφερθούν στην αρχική τους κατάσταση. Ωστόσο, θα υπάρξουν κάποιοι περιορισμοί λόγω εθνικών κανονισμών ασφαλείας, όπως η φύτευση φυτών με βαθιές ρίζες σε ζώνη 8 μ. (4+4 μέτρα). Σε περίπτωση που αυτοί οι περιορισμοί έχουν κάποια επίπτωση σε κάποιον αγρότη, ο αγρότης αυτός θα αποζημιώνεται. Το υπόλοιπο αγροτεμάχιο θα καλλιεργείται κανονικά, όπως πριν. Ερώτημα 12: Εσωτερική ζώνη ασφαλείας κατασκευές από τρίτους Απάντηση 12: Δεν υπάρχει ζώνη εσωτερικής ασφαλείας. Όπως προαναφέρθηκε, η ζώνη ασφαλείας των 40 μ. (20+20 μ.) απευθύνεται μόνο στους περιορισμούς κατασκευών οι οποίοι επιβάλλονται από τον Ελληνικό Τεχνικό Κανονισμό, και, προφανώς, η τήρησή τους είναι υποχρεωτική (όπως και για κάθε άλλο αγωγό στην Ελληνική

επικράτεια). Επιπλέον, να σημειωθεί ότι, εντός της ζώνης 40 μ., επιτρέπεται η κατασκευή θερμοκηπίων και όχι μόνο η ανακατασκευή τους, όπως αναφέρεται. Ερώτημα 13: Υποτίμηση των Αρχαιολογικών Χώρων και άμεσος κίνδυνος για τη μη κατηγοριοποίησή τους ως προστατευόμενη αρχαιολογική περιοχή από την UNESCO. Απάντηση 13: Ο αγωγός είναι υπόγειος, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει καμία (οπτική) επίπτωση στον Αρχαιολογικό Χώρο των Φιλίππων. Επιπλέον, το Υπουργείο Πολιτισμού έχει διαβεβαιώσει την ΤΑΡ ότι δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα για την κατηγοριοποίηση του Αρχαιολογικού Χώρου των Φιλίππων ως μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς από την UNESCO. Παράλληλα, οι προληπτικές έρευνες που θα λάβουν χώρα πριν την κατασκευή (δοκιμές κτλ) και η παρακολούθηση των εργασιών από το κατάλληλο εξειδικευμένο προσωπικό φέρει μεγάλες πιθανότητες να οδηγηθούμε στην ανακάλυψη περισσότερων ευρημάτων, βοηθώντας έτσι ακόμη περισσότερο την ανάδειξη αρχαιολογικών θησαυρών της περιοχής. Ερώτημα 14: Οι εκτάσεις υψηλής παραγωγικότητας προστατεύονται από τη νομοθεσία ως κοινό αγαθό, υπάρχουν αναφορές από τον Πρωθυπουργό, από Υπουργούς και Βουλευτές ότι ο πρωτογενής τομέας και ο τουρισμός είναι οι δύο κύριοι πυλώνες της χώρας για την ανάπτυξή της αλλά και για την έξοδό της από την κρίση. Επίσης, οι εκτάσεις για τις οποίες διεξήχθησαν διαδικασίες αναδιανομής και εργασίες αξιοποίησης, όπως ακριβώς έγινε και στη δική μας περιοχή, προστατεύονται. Απάντηση 14: Η εγκατάσταση του αγωγού δεν αλλάζει τις χρήσεις της γης στην εκάστοτε περιοχή. Όπως προαναφέρθηκε, με την βελτιστοποίηση της όδευσης του αγωγού, το πρόβλημα της επίπτωσης στη χρήση αγροτικών εκτάσεων ελαχιστοποιείται όσο το δυνατόν περισσότερο, ιδίως από τη στιγμή που ο αγωγός στην πεδιάδα των Φιλίππων ακολουθεί κυρίως το υφιστάμενο οδικό δίκτυο, τα κανάλια άρδευσης και τα σύνορα των αγροτεμαχίων. Ερώτημα 15: Στη ΜΠΚΕ προβλέπεται ζώνη 8μ. η οποία θα είναι πάντα προσβάσιμη για τη συντήρηση και την παρακολούθηση του αγωγού. Σε πολλά σημεία αναφέρεται ότι η παρακολούθηση και η συντήρηση του αγωγού θα γίνεται με οχήματα, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι τα εδάφη αυτά δεν θα καλλιεργούνται. Με αυτόν τον τρόπο τα εδάφη θα αποκοπούν, αλλά και θα διχοτομηθούν. Απάντηση 15: Η υπόθεση ότι τα αγροτικά εδάφη εντός της ζώνης 8 μ. του αγωγού δε θα καλλιεργούνται (για λόγους προσβασιμότητας) είναι λανθασμένη. Η παρακολούθηση του αγωγού θα γίνεται με τη χρήση αυτοκινήτων μόνο σε περίπτωση ύπαρξης οδικού δικτύου κοντά στον αγωγό. Ερώτημα 16: Ο σχεδιασμός του αγωγού προβλέπει ότι θα διέρχεται μέσω οικοπέδων ή δίπλα από οικόπεδα, ενώ παράλληλα μας λένε ότι δεν μπορεί να διέρχεται δίπλα από την Εγνατία Οδό για λόγους ασφαλείας. Προφανώς, εμείς είμαστε αναλώσιμοι. Απάντηση 16: Η όδευση του Διαδριατικού αγωγού, σε μεγάλο της κομμάτι, είναι παράλληλη στην Εγνατία Οδό (εκτός της ζώνης απαλλοτρίωσης) με την εφαρμογή της αρχής δεσμοποίησης υποδομών (όπου αυτό είναι εφαρμόσιμο). Ερώτημα 17: Τα συνολικά εισοδήματα που θα χαθούν από την επεξεργασία και την προστιθέμενη αξία κατά τη διάρκεια της κατασκευής από τα δεσμευμένα εδάφη, συμπεριλαμβανομένων των αποζημιώσεων, είναι σχεδόν τα ίδια με τα οικονομικά οφέλη της χώρας μου με τη διέλευση του αγωγού. Για την εξασφάλιση ενός αξιόλογου κέρδους, ο αγωγός θα πρέπει να περνά από σημεία όπου τα κατεχόμενα εδάφη δεν είναι παραγωγικά. Απάντηση 17: Όπως προαναφέρθηκε, δεν θα υπάρξει καμία απώλεια εισοδήματος ως αποτέλεσμα επεξεργασίας ή προστιθέμενης αξίας για τον απλούστατο λόγο ότι η ΤΑΡ θα παρέχει αποζημιώσεις που θα καλύπτουν όλες τις επιπτώσεις στα εδάφη και τις καλλιέργειες, ενώ παράλληλα θα διασφαλίσει την αποκατάσταση εισοδημάτων. Οι ιδιοκτήτες γης, των οποίων η γη και οι καλλιέργειες επηρεάζονται από το Έργο, θα αποζημιώνονται βάσει της «Αξίας Αντικατάστασης» και θα λαμβάνουν την αποζημίωσή τους πριν την κατασκευή, έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι κανείς δε θα αντιμετωπίσει δυσκολίες εξαιτίας της απώλειας εισοδήματος. Μετά την

ολοκλήρωση της κατασκευής, οι αγροτικές δραστηριότητες, στις περισσότερες περιπτώσεις, θα επαναφερθούν στο αρχικό τους στάδιο, αν και θα υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί για τη ζώνη 8 μ. (4+4 μ.) του αγωγού, όπου θα απαγορεύεται η φύτευση φυτών με βαθιές ρίζες. Σε περίπτωση μόνιμης απαγόρευσης εκμετάλλευσης γης, αυτό θα εξακριβωθεί με την απόκτηση δικαιωμάτων δουλείας, και η ΤΑΡ θα αποζημιώσει τον αντίστοιχο ενδιαφερόμενο αγρότη σύμφωνα με την Ελληνική Νομοθεσία και τα διεθνή πρότυπα. Αντιθέτως, τα πλεονεκτήματα της Ελλάδας είναι σημαντικά τόσο σε γεωστρατηγικό επίπεδο αλλά και για τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Ερώτημα 18: Τα μελλοντικά αναγκαία έργα υποδομής στην περιοχή θα αποκτήσουν μεγαλύτερο κόστος και θα χρειάζονται την συγκατάθεση της ΤΑΡ, ενώ ταυτόχρονα δεν αναφέρεται πουθενά για το ποιος θα αναλάβει το πρόσθετο αυτό κόστος. Απάντηση 18: Το θέμα αυτό αντιμετωπίζεται όπως όλα τα αντίστοιχα υφιστάμενα έργα υποδομής στην Ελλάδα. Ερώτημα 19: Τα δεδομένα που παρουσιάζει η ΤΑΡ είναι επιλεκτικά και μη αξιόπιστα αποσκοπώντας στο να μας ξεγελάσει. Στην προηγούμενή μας συνάντηση σας εξηγήσαμε κάποια από τα επιχειρήματα που υπάρχουν και πλέον υπάρχουν περισσότερα ΙΓΜΕ, ΕΘΙΑΓΕ, τοπογραφική υπηρεσία Δράμας. Απάντηση 19: Όλα τα δεδομένα και οι πληροφορίες που σας παρέχουμε έχουν συλλεχθεί από την ΤΑΡ κατά την διεξαγωγή του Έργου και ιδίως αυτά που περιλαμβάνονται στην ΜΠΚΕ προέρχονται από τις πλέον αξιόπιστες, επίσημες και έγκυρες Ελληνικές και Ευρωπαϊκές πηγές, οι οποίες φέρουν την υψηλότερη δυνατή ποιότητα. Συγκεκριμένα, η βόρεια εναλλακτική όδευση έχει σχεδιαστεί λαμβάνοντας υπόψη δεδομένα τα οποία έγιναν διαθέσιμα από τη μελέτη του εδάφους των Τεναγών, όπως αυτή διεξήχθη από το ΕΘΙΑΓΕ το 2001, τα αντίστοιχα δεδομένα του ΙΓΜΕ, και τα δεδομένα της Τοπογραφικής Υπηρεσίας της Δράμας. Επισημαίνεται ότι τα δεδομένα αυτά έχουν επίσης διατεθεί στην ΤΑΡ από το ΓεωΤΕΕ-ΑΜ. Ερώτημα 20: Διακυβεύεται το μέλλον της εκμετάλλευσης ενεργειακών πόρων της χώρας μας, λόγω της επιμονής της Κοινοπραξίας να διασχίζει η όδευση του αγωγού από συγκεκριμένα σημεία. Η ανάγκη για την εκμετάλλευση ενεργειακών πόρων στο μέλλον αναφέρεται από πολλούς Βουλευτές και Υπουργούς. Απάντηση 20: Όπως αναφέρθηκε από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Κο. Μανιάτη, κατά τη διάρκεια της συνάντησης 3/9/2014, δεν υπάρχει κανένα σχέδιο στρατηγικής ανάπτυξης για κανέναν άλλο αγωγό στο διάδρομο που διανοίχτηκε για τον ΤΑΡ για τα επόμενα 30 χρόνια. Ερώτημα 21: Η δέσμευση γης σε πολλές περιπτώσεις θα έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια εισοδήματος κάποιων αγροτών. Αυτό αποδεικνύεται από τις δηλώσεις που έκαναν κάποια μέλη της Κοινοπραξίας, όπως για το αμπέλι της Καστοριάς (η σημαντική μείωση του εισοδήματος του αγρότη εξαιτίας της διέλευσης του αγωγού από καλλιεργημένες εκτάσεις, οι οποίες αποτελούν μέσο εξασφάλισης εισοδήματος, Πέραν αυτού, η Κοινοπραξία εμμέσως παραδέχεται ότι οι αποζημιώσεις μακροπρόθεσμα δεν αντισταθμίζουν την απώλεια εισοδήματος). Απάντηση 21: Η ΤΑΡ αναγνωρίζει την μεγάλη σημασία του γεωργικού πληθυσμού, και για αυτό το λόγο δεσμεύεται ότι: Με την ολοκλήρωση της κατασκευής του αγωγού, τα εδάφη θα επαναφερθούν τηρώντας τις υψηλότερες προδιαγραφές Οι επιπτώσεις που θα σημειωθούν στα εδάφη και τις καλλιέργειες θα αποζημιωθούν βάσει των «τιμών αντικατάστασης». Σκοπός της ΤΑΡ είναι η πληρωμή της όποιας αποζημίωσης να γίνει πριν την ολοκλήρωση της κατασκευής του αγωγού, Στις περισσότερες περιπτώσεις, η φάση κατασκευής συνήθως διαρκεί για κάποιους μήνες. Ωστόσο, οι αγρότες θα αποζημιωθούν για περίοδο 2 ετών, έτσι ώστε να διασφαλίσουν την αποκατάσταση της παραγωγικότητας της γης τους και να μην υποστούν καμία απώλεια εισοδήματος.

Μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής και την αποκατάσταση του εδάφους, οι γεωργικές δραστηριότητες εν γένει θα επαναφερθούν στην αρχική τους κατάσταση. Ωστόσο, θα υπάρξουν κάποιοι περιορισμοί λόγω εθνικών κανονισμών ασφαλείας, όπως η φύτευση φυτών με βαθιές ρίζες σε ζώνη 8 μ. (4+4 μέτρα). Σε περίπτωση που αυτοί οι περιορισμοί έχουν κάποια επίπτωση σε κάποιον αγρότη, θα αποζημιώνεται. Το υπόλοιπο αγροτεμάχιο θα καλλιεργείται κανονικά, όπως πριν. Η απαλλοτροίωση για την απόκτηση και μίσθωση γης ή για την απόκτηση δικαιωμάτων δουλείας σε ακίνητα είναι μία εναλλακτική για την ΤΑΡ. Ωστόσο, σύμφωνα με τα παγκόσμια πρότυπα και τις αρχές κοινωνικοοικονομικής προστασίας που επέλεξε να υιοθετήσει η ΤΑΡ, προτού προβεί σε διαδικασίες απαλλοτροίωσης, η ΤΑΡ θα αναζητήσει πρώτα τον τρόπο για τη σύναψη μίας αμοιβαία αποδεκτής συμφωνίας με τα επηρεαζόμενα μέρη, προτείνοντας αποζημιώσεις οι οποίες υπολογίζονται με τρόπο που να μην προκαλούν οικονομική ζημία λόγω του Έργου. Κατά την κατασκευή του Έργου απαιτείται η διάνοιξη ενός «διαδρόμου κατασκευής» πλάτους 38 μ. Η πρόσβαση σε αυτήν την περιοχή θα είναι περιορισμένη και οι συγκεκριμένες εκτάσεις δεν θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για αγροτικές δραστηριότητες, όπως καλλιέργειες και κτηνοτροφία. Οι ιδιοκτήτες γης που θα επηρεαστούν από αυτόν τον περιορισμό θα αποζημιωθούν πλήρως. Σε περίπτωση που ο διάδρομος κατασκευής ή η ζώνη 8μ. του αγωγού δημιουργήσουν εκτάσεις εκατέρωθεν του αγωγού οι οποίες δεν θα είναι χρήσιμες για τη διεξαγωγή του Έργου και θα είναι υπερβολικά μικρές για την συντήρηση οικονομικά βιώσιμης καλλιέργειας, τότε τα τμήματα αυτά ονομάζονται «ορφανές εκτάσεις». Οι ιδιοκτήτες των εκτάσεων αυτών θα αποζημιώνονται με τον ίδιο τρόπο που αποζημιώνονται για εκτάσεις που επηρεάζονται από τον διάδρομο κατασκευής του αγωγού. Η ΤΑΡ θα εξαγοράσει μόνο τις εκτάσεις που θα χρειαστούν για τους Σταθμούς Συμπίεσης και τα Βαλβιδοστάσια. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, η ΤΑΡ θα μισθώσει τις εκτάσεις για όσο καιρό χρειαστεί για την κατασκευή του αγωγού και την επαναφορά των εκτάσεων στην προηγούμενή τους κατάσταση. Η ΤΑΡ θα δεσμευτεί να καταβάλει αποζημιώσεις εκτάσεων και καλλιεργειών για τις ζώνες όπου εφαρμόζονται οι μόνιμοι περιορισμοί διασφάλισης Υγείας και Ασφάλειας. Επισημαίνουμε (για το παράδειγμα που αναφέρθηκε στο Ερώτημα) ότι τα αρδευόμενα αγροτεμάχια μπορούν να καλλιεργηθούν εκ νέου στην περιοχή της ζώνης ασφαλείας 8 μ. του αγωγού. Ερώτημα 22: Στην προηγούμενη συνάντηση, ο Υπουργός έδωσε άμεση εντολή να βρεθεί μία λύση η οποία να είναι αποδεκτή από όλα τα μέρη, κάτι το οποίο δεν συμβαίνει τώρα. Καμία από τις προτάσεις για τη μη διέλευση του αγωγού από καλλιεργημένες εκτάσεις που υποβλήθηκαν στην ΤΑΡ έγιναν αποδεκτά από εσάς. Απάντηση 22: Όλες οι προτάσεις εναλλακτικής όδευσης έχουν διερευνηθεί διεξοδικά από την ΤΑΡ, ωστόσο δεν ήταν δυνατό να τις αποδεχτούμε λόγω του ότι δεν πληρούσαν τις ελάχιστες προδιαγραφές για μία τεχνικά ασφαλή και περιβαλλοντικά αποδεκτή όδευση του αγωγού, σύμφωνα με τις παγκόσμιες αρχές ορθής πρακτικής για την κατασκευή αγωγών. Σκοπός μας είναι να καταστήσουμε από όλες τις απόψεις τη βόρεια εναλλακτική όδευση(η οποία επιλύει αποτελεσματικά τα θέματα αποφυγής της τύρφης αλλά και της χρήσης καλλιεργημένων εδαφών) ως την πρόταση που θα είναι αποδεκτή από όλα τα μέρη. Ερώτημα 23: Αποζημιώσεις Απάντηση 23: Η ΤΑΡ θα εξαγοράσει μόνο τις εκτάσεις που θα χρειαστούν για τους Σταθμούς Συμπίεσης και τα Βαλβιδοστάσια. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, η ΤΑΡ θα μισθώσει τις εκτάσεις για όσο καιρό χρειαστεί για την κατασκευή του αγωγού και την επαναφορά των εκτάσεων στην προηγούμενή τους κατάσταση. Στις περιπτώσεις αυτές, η αποζημίωση υπολογίζεται ως εξής: Αποζημίωση για εκτάσεις βάσει της αξίας αντικατάστασης. Αποζημίωση για όλα τα υφιστάμενα ετήσια ή πολυετή φυτά βάσει της αξίας αντικατάστασης. Αποζημίωση για τα υφιστάμενα ετήσια ή πολυετή φυτά βάσει της αξίας αντικατάστασης.

Η καταβολή αποζημίωσης προβλέπεται κατά τη διάρκεια της κατασκευής του αγωγού και θα υπολογισθεί βάσει της μίσθωσης της ζώνης πλάτους 38 μ. για δύο χρόνια. Η δέσμευση του κάθε αγροτεμαχίου δεν προβλέπεται να ξεπερνά τους 6 μήνες. Μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής, η έκταση επιστρέφει στο χρήστη της για σκοπούς καλλιέργειας. Ορισμένοι περιορισμοί εφαρμόζονται για τη ζώνη 8μ. του αγωγού για λόγους ασφαλείας, συγκεκριμένα απαγορεύοντας την κατασκευή κτιρίων, την διεξαγωγή βαθέως οργώματος και τη φύτευση δέντρων με βαθιές ρίζες. Στις περιπτώσεις όπου ο χρήστης και ο ιδιοκτήτης του επηρεαζόμενου αγροκτήματος είναι ο το ίδιο πρόσωπο, το πρόσωπο αυτό θα δέχεται όλα τα επιμέρους στοιχεία της αποζημίωσης κατά το Πρόγραμμα Αποζημίωσης. Στις περιπτώσεις όπου οι εκτάσεις καλλιεργούνται από χρήστες οι οποίοι δεν έχουν τον τίτλο ιδιοκτησίας του εν λόγω αγροκτήματος, το ποσό που αναλογεί στον καθένα υπολογίζεται ως εξής: Σε περιπτώσεις μόνιμης δέσμευσης από την ΤΑΡ : Αποζημίωση εκτάσεων για τον ιδιοκτήτη. Αποζημίωση σοδειάς για τον χρήστη. Σε περιπτώσεις προσωρινής δέσμευσης της έκτασης: Μίσθωμα ενοικίασης της έκτασης στον ιδιοκτήτη. Επιδότηση εισοδήματος στο χρήστη της έκτασης. Αποζημίωση σοδειάς στο χρήστη της έκτασης. Αποζημίωση για τους επιβληθέντες περιορισμούς στον ιδιοκτήτη της έκτασης. Οι αποζημιώσεις για υφιστάμενα οικοδομήματα και υποδομών στην έκταση (άρδευση, αποστράγγιση) θα καταβάλλονται στον ιδιοκτήτη αυτών των οικοδομημάτων και υποδομών. Τα παρακάτω αποτελούν διευκρινίσεις/ενημερώσεις σχετικά με τις απαντήσεις που δόθηκαν το 2014. Ερώτηση 13: Η περιοχή Πολιτισμικής Κληρονομιάς των Φιλίππων πλέον θεωρείται Τόπος Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO Ερώτηση 23: Η καταβολή αποζημιώσεων για δέντρα γίνεται μόνον στους ιδιοκτήτες και όχι στους χρήστες των δέντρων, καθώς θεωρούνται στοιχεία επικείμενα στο έδαφος και, κατά την Ελληνική νομοθεσία, αποζημιώνονται μαζί με την έκταση γης.