-- 223 -- * ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ * Νο. 21 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα 23 Φεβρουαρίου 1998 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Αρ. πρωτ.: 1025535/374/Α0012 ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΛ.: 1060 Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ (Δ.12) ΤΜΗΜΑΤΑ Α' και Β' ΘΕΜΑ: Κοινοποίηση ορισμένων διατάξεων του ν. 2579/1998 (ΦΕΚ 31 Α') που έχουν άμεση εφαρμογή και διευκρινίσεις για την εφαρμογή τους. Σας κοινοποιούμε ορισμένες διατάξεις του ν.2579/1998 <<Φορολογικές διαρρυθμίσεις και άλλες διατάξεις>> που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 31.Α/17.2.1998, οι οποίες είναι άμεσης εφαρμογής και σας παρέχουμε διευκρινίσεις απαραίτητες για την εφαρμογή τους: Άρθρο 3 Υπολογισμός, προκαταβολή και παρακράτηση του φόρου 1. Με την παράγραφο 1 του άρθρου αυτού τιμαριθμοποιούνται τα κλιμάκια της φορολογικής κλίμακας με το μέσο πληθωρισμό του έτους 1997, δηλαδή με συντελεστή 5,5%. Η νέα κλίμακα ισχύει για τα εισοδήματα που αποκτώνται από 1/1/1997 (δηλώσεις οικον. έτους 1998 και μετά) και έχει ως εξής: Κλιμάκιο εισοδήματος Φορολογικός συντελεστής Φόρος κλιμακίου ΣΥΝΟΛΟ εισοδήματος φόρου 1.055.000 0 0 1.055.000 0 1.582.500 5 79.125 2.637.500 79.125 1.582.500 15 237.375 4.220.000 316.500 3.165.000 30 949.500 7.385.000 1.266.000 8.440.000 40 3.376.000 15.825.000 4.642.000 Υπερβάλλον 45 Η ως άνω φορολογική κλίμακα εφαρμόζεται και στις αποζημιώσεις απολυομένων που καταβάλλονται από 1/1/1998 και μετά. 2. Με την παράγραφο 2 του άρθρου αυτού αυξάνονται τα ποσά των μειώσεων του φόρου της κλίμακας ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων για τα εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.1998. Έτσι αυξάνεται : α) από 20.000 δρχ. σε 25.000 δρχ. το ποσό της μείωσης, για κάθε παιδί μέχρι δύο (2) παιδιά. β) Από 30.000 δρχ. σε 35.000 δρχ. για κάθε παιδί, όταν ο φορολογούμενος έχει τρία (3) παιδιά. γ) Από 40.000 δρχ. σε 45.000 δρχ. για κάθε παιδί όταν ο φορολογούμενος έχει τέσσερα (4) παιδιά και πάνω. 3. Με τις παραγράφους 3, 4 και 5 αυτού του άρθρου, για τις δηλώσεις οικονομικού έτους 1998 και μετά, μειώνεται η έκπτωση από 5% σε 2,5% στο συνολικό οφειλόμενο με βάση την εμπρόθεσμη δήλωση φόρο φυσικών και νομικών προσώπων, όταν ο φόρος καταβάλλεται εφάπαξ μέσα στην προθεσμία της πρώτης δόσης και προκειμένου για φυσικά πρόσωπα όταν οι δόσεις ορίζονται σε τρεις (3). 4. Με την παράγραφο 6 του άρθρου αυτού αυξάνεται από 1.000.000 σε 1.055.000 δραχμές το τμήμα του εισοδήματος των κατοίκων της αλλοδαπής που αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα και το οποίο φορολογείται με συντελεστή 5%, λόγω τιμαριθμοποίησης του πρώτου κλιμακίου. Η διάταξη αυτή ισχύει για τα εισοδήματα οικονομικού έτους 1998 και μετά. 5. Με την παράγραφο 7 αυξάνεται από 35% σε 40% ο συντελεστής φορολογίας των ημεδαπών ανωνύμων εταιριών των οποίων οι μετοχές είναι ονομαστικές μη εισηγμένες στο Χρηματιστήριο ΑΘηνών. Μετά την τροποποίηση αυτή με συντελεστή 35% φορολογούνται μόνο τα κέρδη των ΑΕ των οποίων οι μετοχές-ονομαστικές ή ανώνυμες- είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, με
-- 224 -- εξαίρεση τις εισηγμένες τραπεζικές που φορολογούνται με 40%. Με τον αυξημένο συντελεστή 40% φορολογούνται τα κέρδη των ισολογισμών που κλείνουν 31-12-1997 και μετά. 6. Με την παράγραφο 8 του άρθρου αυτού παρέχεται η δυνατότητα στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις να αφαιρέσουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους τις απαιτήσεις που δεν εισέπραξαν λόγω αποδεδειγμένης πτώχευσης των αλλοδαπών ξενοδοχειακών πρακτόρων, μέσα στο έτος 1997 με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 13 του άρθρου 14 του ν.2459/1997. 7. Με την παράγραφο 9 του άρθρου αυτού αυξάνεται το ποσοστό της προκαταβολής επί του φόρου που προκύπτει με βάση τη δήλωση και λοιπούς τίτλους βεβαίωσης από 50% σε 55% για τα φυσικά πρόσωπα και τους υπόχρεους του άρθρου 2 παράγραφος 4 του ν. 2238/1994 (Ο.Ε., Ε.Ε., κοινωνίες αστικού δικαίου, κοινοπραξίες κτλ.). Η αυξημένη προκαταβολή φόρου ισχύει για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν στο έτος 1997. 8. Με την παράγραφο 10 του άρθρου αυτού αυξάνεται από 50% σε 55% η προκαταβολή φόρου εισοδήματος που βεβαιώνεται σε βάρος των λοιπών νομικών προσώπων (για τις τράπεζες εξακολουθεί να ισχύει ποσοστό 60%). Η αυξημένη προκαταβολή φόρου ισχύει επί των κερδών που προκύπτουν από ισολογισμούς που κλείνουν 31-12-1997 και μετά. 9. Με την παράγραφο 11 αυξάνεται από 10% σε 15% ο φόρος που πρέπει να παρακρατούν οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις στην υπεραπόδοση των μαθηματικών αποθεματικών που σχηματίζονται με τις διατάξεις του ν.δ.400/1970 για ασφαλίσεις ζωής. Με την παρακράτηση αυτή εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση των δικαιούχων. Ο νέος συντελεστής εφαρμόζεται για εισοδήματα που αποκτώνται από 1/1/1998 και μετά. 10. Με την παράγραφο 12 διαμορφώνονται ως ακολούθως οι συντελεστές παρακράτησης φόρου στα εισοδήματα (μελών ΔΣ, τόκων προνομιούχων μετοχών, αμοιβών διαχειριστών, διευθυντών, κ.λ.π. ανωνύμων εταιριών) που προέρχονται από ημεδαπές ανώνυμες εταιρίες και με την προϋπόθεση ότι έχουν αφαιρεθεί από τα ακαθάριστα έσοδά τους. α) Με συντελεστή 35% όταν οι μετοχές της ΑΕ είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών. β) Με συντελεστή 40% όταν οι μετοχές της ΑΕ δεν είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, καθώς και όταν η καταβάλλουσα ΑΕ είναι τραπεζική ανεξάρτητα αν οι μετοχές της είναι εισηγμένες ή όχι στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Οι ανωτέρω αυξημένοι συντελεστές παρακράτησης ισχύουν για τα εισοδήματα που καταβάλλονται στους δικαιούχους από την 1-1-1998 και μετά. 11. Με την παράγραφο 13 του άρθρου αυτού προβλέπεται ότι το αναφερόμενο στην προηγούμενη παράγραφο καθεστώς παρακράτησης θα εφαρμόζεται και για τους μισθούς που καταβάλλουν οι Α.Ε. στα μέλη του Δ.Σ. λόγω εξαρτημένης εργασίας και με την προϋπόθεση ότι τα εισοδήματα αυτά αποτελούν για τους δικαιούχους εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις. Οι αυξημένοι συντελεστές παρακράτησης ισχύουν για τους μισθούς που καταβάλλονται στα μέλη του Δ.Σ. από την 1-1-1998 και μετά. 12. Με την παράγραφο 14 του άρθρου αυτού ορίζεται ότι σε περίπτωση που η προμήθεια αντιπροσώπου κατατίθεται σε τραπεζικό λογαριασμό στην αλλοδαπή, ο παρακρατούμενος φόρος επ' αυτής αποδίδεται με δήλωση του δικαιούχου σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 60 του ν.2238/1994. 13. Με την παράγραφο 15 του άρθρου αυτού αυξάνεται από 15% σε 20% ο συντελεστής παρακράτησης φόρου στα κατωτέρω εισοδήματα : α) Στην επιχειρηματική αμοιβή που καταβάλλεται στους διαχειριστές εταίρους των εταιριών περιορισμένης ευθύνης (περ. δ' παρ. 1 άρθρου 55). β) Στους μισθούς και λοιπές αμοιβές που καταβάλλει η Ε.Π.Ε. στους διαχειριστές εταίρους (περ. η' παρ. 1 άρθρου 55). γ) Στις προμήθειες, μεσιτείες, αμοιβές, ενοίκια αυτοκινήτων, μηχανημάτων κτλ. που καταβάλλονται από Δ.Υ., Ο.Τ.Α., Ν.Π.Δ.Δ., επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που τηρούν βιβλία Β ή Γ κατηγορίας κτλ. (περ. ε' παρ. 1 άρθρου 55) δ) Στις αμοιβές ή προμήθειες, λόγω διαμεσολάβησης για πώληση μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων (περ. ζ' παρ. 1 άρθρου 55). Ο αυξημένος συντελεστής παρακράτησης εφαρμόζεται για τα εισοδήματα που καταβάλλονται από τη δημοσίευση του νόμου αυτού (17-2-1998).
-- 225 -- 14. Με την παράγραφο 16 του άρθρου αυτού μεταβάλλεται ο τρόπος παρακράτησης του φόρου στο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες. Λεπτομερείς οδηγίες για το θέμα αυτό δόθηκαν με την 1132830/2276/Α0012/ΠΟΛ. 1330/22.12.1997 διαταγή μας. 15. Με την παράγραφο 17 του άρθρου αυτού αυξάνεται ο συντελεστής παρακράτησης από 15% σε 20% στα εισοδήματα από αμοιβές ελευθέριου επαγγέλματος. Η αυξημένη παρακράτηση ισχύει για αμοιβές που καταβάλλονται από τη δημοσίευση του νόμου αυτού. 16. Με την παράγραφο 18 του άρθρου αυτού ο φόρος που παρακρατείται αποδίδεται στο Δημόσιο κάθε δύο μήνες και όχι κάθε τρεις μήνες που ισχύει σήμερα. Άρθρο 5 Αντικειμενικά κριτήρια 1. Με την παράγραφο 1 του άρθρου αυτού ορίζεται ότι για τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος των εμπορικών επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών, για την διαχειριστική περίοδο 1997, το ποσοστό για τον υπολογισμό της μισθωτικής αξίας αυξάνεται από 6,75% που ίσχυε τη χρήση 1996, σε 7,25% και ως τιμή ζώνης για τον προσδιορισμό της μισθωτικής αξίας της ίδιας διαχείρισης λαμβάνεται αυτή που ίσχυε την 1.1.1995 και όχι την 1.1.1997. 2. Με την παράγραφο 2 του άρθρου αυτού ορίζεται ότι για τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος των εμπορικών επιχειρήσεων διαχειριστικής περιόδου 1997, λαμβάνεται υπόψη ο συντελεστής εμπορικότητας που ίσχυσε την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο. 3. Με την παράγραφο 3 του άρθρου αυτού μειώνεται ο συντελεστής εμπορικότητας για τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος των εμπορικών επιχειρήσεων του νομού Δράμας, για την διαχειριστική περίοδο 1997 και έτσι για τις επιχειρήσεις θα ισχύσουν οι κατωτέρω συντελεστές εμπορικότητας: Για επιχειρήσεις σε περιοχές με συντελεστή εμπορικότητας Συντελεστής εμπορικότητας 1 1 1,1-2 1,20 2,1-3 1,30 3,1-4 1,40 Πάνω από 4 1,50 4. Με την παράγραφο 4 του άρθρου αυτού εξαιρούνται από τα αντικειμενικά κριτήρια για τη διαχειριστική περίοδο 1997 οι επιχειρήσεις ενοικιαζομένων δωματίων ή διαμερισμάτων, εφόσον αυτές υπέβαλαν εμπρόθεσμα όλες τις προβλεπόμενες από το νόμο σχετικές περιοδικές δηλώσεις απόδοσης του φόρου προστιθέμενης αξίας του έτους αυτού και του αμέσως προηγούμενου και από αυτές προκύπτει ότι δεν πραγματοποιήθηκαν ακαθάριστα έσοδα από τις εκμεταλλεύσεις αυτές και στις ίδιες χρήσεις δεν έχουν διαπιστωθεί παραβάσεις του Κ.Β.Σ. 5. Με τις παραγράφους 5 και 6 αυτού του άρθρου αυξάνεται για τα εισοδήματα του έτους 1998 το ποσό του καταβαλλόμενου φόρου για τις επιχειρήσεις αποκλειστικά πλανόδιων λιανοπωλητών και λιανοπωλητών σε κινητές λαϊκές αγορές. Σχετικές οδηγίες δόθηκαν με την 1004101/31/Α0012/ΠΟΛ.1006/12.1.1998 διαταγή μας. 6. Με την παράγραφο 7 του άρθρου αυτού ορίζεται ότι δεν υπάγονται στα αντικειμενικά κριτήρια ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις που ασκούνται από αποφυλακισθέντες, κατά το έτος αποφυλάκισής τους και το αμέσως επόμενο, με ορισμένες προϋποθέσεις που ορίζονται στην παράγραφο αυτή. Η εξαίρεση αυτή εφαρμόζεται για τα εισοδήματα που αποκτώνται από 1/1/1997 και μετά. 7. Με την παράγραφο 9 του άρθρου αυτού προβλέπεται για τους παλιννοστούντες ομογενείς που ασκούν ελευθέριο επάγγελμα μείωση του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος που προσδιορίζεται με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια για τα τρία πρώτα έτη άσκησης του επαγγέλματος στην Ελλάδα, ως εξής: Κατά το πρώτο έτος άσκησης του επαγγέλματος στην Ελλάδα μείωση κατά ποσοστό 30%, κατά το δεύτερο έτος κατά ποσοστό 20% και κατά το τρίτο έτος κατά ποσοστό 10%. Η μείωση αυτή εφαρμόζεται για τα εισοδήματα που αποκτώνται από 1/1/1997 και μετά. Άρθρο 6 Αυτοτελής φορολόγηση εισοδημάτων
-- 226 -- 1. Με τις παραγράφους 1, 2 και 3 προβλέπεται ότι από 1.1.1998 καταργείται η απαλλαγή από το φόρο των τόκων καταθέσεων - μη κατοίκων Ελλάδας - σε δραχμές, σε δραχμές μετατρέψιμες σε συνάλλαγμα καθώς και σε δραχμές που προέρχονται από εισαγωγή συναλλάγματος. Έτσι, παραμένει η απαλλαγή μόνο για τις καταθέσεις σε συνάλλαγμα των μη κατοίκων Ελλάδας. 2. Με την παράγραφο 4 του άρθρου αυτού επιβάλλεται αυτοτελής φορολογία με συντελεστή 20% στα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται σε όσους συμμετέχουν σε διαγωνισμούς (τηλεοπτικών σταθμών, κτλ.) που διενεργούνται με οποιαδήποτε μορφή, εφόσον αυτά υπερβαίνουν το ποσό των 500.000 δραχμών, με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης των δικαιούχων για τα ποσά αυτά. Επίσης καθορίζεται η διαδικασία παρακράτησης και απόδοσης του φόρου αυτού. Η ισχύς αυτής της διάταξης αρχίζει από τη δημοσίευση του νόμου (17.2.1998). 3. Με τις παραγράφους 5 και 6 αυξάνεται από 2 τοις χιλίοις σε 3 τοις χιλίοις ο φόρος εισοδήματος των εταιριών επενδύσεων χαρτοφυλακίου και αμοιβαίων κεφαλαίων. Ο νέος συντελεστής φορολογίας ισχύει από την 1/1/1998 και μετά. 4. Με την παράγραφο 8 αυξάνεται από 2 τοις χιλίοις σε 3 τοις χιλίοις ο φόρος εισοδήματος που επιβάλλεται στις εταιρίες επενδύσεων χαρτοφυλακίου και αμοιβαία κεφάλαια για τις αποδόσεις που προκύπτουν από συμβάσεις ή πράξεις επί παραγώγων χρηματοοικονομικών προϊόντων. Ισχύει για εισοδήματα που κτώνται από 1/1/1998 και μετά. Άρθρο 7 Φορολογητέα κέρδη τεχνικών επιχειρήσεων Με το άρθρο αυτό μεταβάλλεται από τη χρήση 1997 και μετά ο τρόπος υπολογισμού των φορολογητέων κερδών των τεχνικών και οικοδομικών επιχειρήσεων, οι οποίες τηρούν - υποχρεωτικά ή μη - βιβλία και στοιχεία τρίτης κατηγορίας του ΚΒΣ. Με βάση τις νέες αυτές διατάξεις, προκειμένου να εξευρεθούν τα προς φορολογία κέρδη των επιχειρήσεων αυτών, στα κέρδη που προορίζονται τεκμαρτά με βάση τα οριζόμενα στο άρθρο 34 του ν. 2238/1994 θα προστίθεται και ποσοστό 40% της διαφοράς μεταξύ των τεκμαρτώς προσδιοριζόμενων κερδών και των δηλούμενων κερδών που προκύπτουν από τα βιβλία. Τα ανωτέρω έχουν εφαρμογή για κέρδη ισολογισμού που κλείνουν οι επιχειρήσεις με 31 Δεκεμβρίου 1997 και μετά. Άρθρο 8 Αυτοτελής φορολογία αφορολόγητων αποθεματικών Με τις διατάξεις αυτού του άρθρου προβλέπεται η αυτοτελής του 40% ορισμένων αποθεματικών που έχουν σχηματίσει οι εταιρίες μέχρι 31/12/1996 και τα οποία προέρχονται από κέρδη τα οποία είχαν απαλλαγεί από το φόρο εισοδήματος κατά το χρόνο που είχαν προκύψει. Για την απόδοση του φόρου θα υποβληθεί δήλωση μέχρι 17 Απριλίου 1998 και ο φόρος θα καταβληθεί σε 5 ίσες δίμηνες δόσεις από τις οποίες η πρώτη με την υποβολή της δήλωσης. Άρθρο 9 Φορολογία έντοκων τίτλων και χρηματιστηριακών συναλλαγών 1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού αυξάνεται από 7,50% σε 10% η αυτοτελής φορολόγηση των τόκων που προκύπτουν από έντοκα γραμμάτια ή ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου που εκδίδονται από την 3η Ιανουαρίου 1998 και μετά. Με τον ίδιο συντελεστή φορολογούνται και οι τόκοι που προκύπτουν από ανανεώσεις εκδοθέντων εντόκων γραμματίων, εφόσον η ανανέωση αυτών γίνεται μετά την 2η Ιανουαρίου 1998. Επίσης καθορίζεται ενιαίος τρόπος απόδοσης στο Δημόσιο του παρακρατούμενου φόρου στα έντοκα και ομόλογα με πίστωση του τηρούμενου λογαριασμού στην Τράπεζα της Ελλάδος. 2. Με τις παραγράφους 2 και 3 επιβάλλεται φόρος 3 τοις χιλίοις στην αξία των πωλουμένων από 19 Φεβρουαρίου 1998 και μετά, μετοχών μέσω του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Άρθρο 10 Φορολογία μεταβίβασης αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης Με τις διατάξεις αυτού του άρθρου επιβάλλεται εφάπαξ ποσό φόρου κατά τις μεταβιβάσεις από επαχθή αιτία αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης, με παράλληλη απαλλαγή των ιδιοκτητών τους από το φόρο ή την εισφορά που επιβάλλεται με βάση τις ισχύουσες διατάξεις στο κέρδος (υπεραξία) που προκύπτει από τη μεταβίβαση τόσο της άδειας των αυτοκινήτων αυτών όσο και από τη μεταβίβαση
-- 227 -- ως εμπορεύματος του οχήματος (που αποτελεί πάγιο στοιχείο για τους ιδιοκτήτες του) των υπόψη αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης. Άρθρο 11 Αύξηση κεφαλαίου εταιριών 1. Με τις διατάξεις των παραγράφων 1-5 αυξάνεται από 10.000.000 δραχμές σε 20.000.000 δραχμές το ελάχιστο ύψος μετοχικού κεφαλαίου που πρέπει να έχουν οι ημεδαπές ανώνυμες εταιρίες και από 3.000.000 δραχμές σε 6.000.000 δραχμές το ελάχιστο ύψος εταιρικού κεφαλαίου που πρέπει να έχουν οι ημεδαπές εταιρίες περιορισμένης ευθύνης. Τα πιο πάνω αυξημένα ελάχιστα όρια κεφαλαίου ισχύουν από 17 Φεβρουαρίου 1998. 2. Με τις διατάξεις των παραγράφων 7 και 8 αυξάνεται σε 100.000.000 δρχ. και 50.000.000 δρχ. αντίστοιχα το ελάχιστο ύψος κεφαλαίου των ημεδαπών ανωνύμων εταιριών και ΕΠΕ που προέρχονται από μετασχηματισμό επιχειρήσεων, από 17 Φεβρουαρίου 1998 και μετά, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.δ.1297/1972 ή του ν.2166/1993. Ακριβές Αντίγραφο Η Προϊσταμένη της Γραμματείας Με Ε.Υ. Ο ΓΕΝΙΚΟΣ Δ/ΝΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΕΚΙΑΡΗΣ