ΛΟΒΑΚΙΑ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α ΔΙΜΕΡΕΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕ ΧΕΕΙ

ΔΛΛΗΝΙΚΗ ΓΗΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΠΟΤΡΓΔΙΟ ΔΞΩΣΔΡΙΚΩΝ Β4 Γ/λζε Φεβξνπάξηνο 2011 ΛΟΒΑΚΙΑ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α ΔΙΜΕΡΕΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕ ΧΕΕΙ Έκταςη : 49 χιλ. τ.χλμ Πληθυςμόσ : 5,4 εκ. ΑΕΠ (2009) : 48,1 δις. Ρυθμόσ αφξηςησ ΑΕΠ (2010): 4,1 % ΑΕΠ (2009) κ/κεφ. : 8.889 Πληθωριςμόσ (2010) : 1,2% Ανεργία (2010) : 13% Ειςαγωγζσ αγαθ.& υπηρ(2009) : 62,23 δις. $ ΑΞΕ (stock 2009) : 50,26 δις. $ Εξαγωγζσ αγαθ.&υπηρ (2009) : 63,23 δις. $ Α.Οηθνλνκία ινβαθίαο α) Γεκνζηεπζέληα ζηνηρεία, κεηά ηελ ππεξςήθηζε ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηεο ινβαθίαο (78/69 βνπιεπηψλ, 9.12.2010) πνπ αθνξνχλ ηηο θεληξηθέο νηθνλνκηθέο παξακέηξνπο ηεο ρψξαο, είλαη ηα εμήο : νηθνλνκηθή αλάπηπμε : 3,3%, πιεζσξηζκφο : 3,7%, αλεξγία : 13,6%, Eζνδα :13,148 δηο, Δμνδα :16,958 δηο. Γεκνζηνλνκηθφ έιιεηκκα : 3,81 δηο. Διιεηκκα δεκνζην-νηθνλνκηθφ : 4,9% ηνπ AEΠ. ηνλ ςεθηζζέληα πξνυπνινγηζκφ πεξηιακβάλνληαη σο πξνηεξαηφηεηεο ηα αθφινπζα : - Μείσζε ηνπ δεκφζηνπ-νηθνλνκηθνχ ειιείκκαηνο θάησ ηνπ 4,9% ηνπ ΑΔΠ - Τπνζηήξημε ηεο νηθνγέλεηαο : 980 εθαη. (αχμεζε 10,2%) - Πξνζθνξά ελαληίνλ ηεο εμαζιίσζεο : 308,2 εθαη. (αχμεζε 7,2%) - Μέηξα γηα αληηθεηκεληθή πξνζηαζία : 33,5 εθαη. - Μηζζνί ησλ δαζθάισλ : 863,7 εθαη. (αχμεζε 0,8%) - Γαπάλεο δξφκσλ θαη ζηδεξνδξφκσλ :402 εθαη. (αχμεζε 120,3%) - Αχμεζε πξαγκαηηθψλ κηζζψλ : 0% ηελ κείσζε ησλ εμφδσλ, πεξηιακβάλνληαη 38% γηα ηελ επηδφηεζε ησλ αγξνηψλ, 10% γηα ην Τπνπξγείν Ακπλαο θαη 10% γηα ηελ απνθαηάζηαζε ηνπ θέληξνπ Μπξαηηζιάβαο. εκεηψλεηαη φηη απνθαζίζζεθε, γηα φζε πεξίνδν ην δεκνζηνλνκηθφ έιιεηκκα βξίζθεηαη πάλσ απφ 3%, λα ππάξμεη κείσζε ησλ κηζζψλ ησλ βνπιεπηψλ, ππνπξγψλ ηεο θπβέξλεζεο θαη πξνέδξσλ νξγαληζκψλ θαηά 10%. Σν 2004, ινβαθία πξνζερψξεζε ζηελ Δ.Δ θαη πηνζέηεζε ην Δπξψ, σο 16 ν κέινο ηεο Δπξσδψλεο (1.1.2009). O OΟΑ πξνβιέπεη γηα ηελ ινβαθία, αλάπηπμε 4,1% ην 2011. Οη παξαηεξήζεηο πνπ είλαη επηθπιαθηηθέο, αλαθέξνληαη ζηελ αλάγθε ηξνπνπνίεζεο ηνπ εξγαηηθνχ θψδηθα θαη ηεο πξνζαξκνγήο ηνπ ζπζηήκαηνο ζπληάμεσλ θαη θνξνινγηθψλ επηβαξχλζεσλ ζηελ δεκφζηα νηθνλνκηθή πξαγκαηηθφηεηα. To AEΠ ηεο ινβαθίαο πξνέξρεηαη θπξίσο απφ ηνλ ηνκέα ησλ ππεξεζηψλ. Ο βηνκεραληθφο ηνκέαο έρεη επίζεο ζεκαληηθή ζπκβνιή ζηελ νηθνλνκία ηεο ρψξαο, κε ηελ απηνθηλεηνβηνκεραλία θαη κεραλνινγία/ειεθηξνινγία, θχξηνπο θιάδνπο ηνπ. β) Δμσηεξηθό εκπόξην Δμαγσγέο : Βαζηθφο παξάγσλ αλάπηπμεο ηεο ινβαθίαο. Τπεξδηπιαζηάζζεθαλ ηελ ηειεπηαία 10εηία. Αθνξνχλ θπξίσο νρήκαηα, κεραλήκαηα θαη ειεθηξηθφ εμνπιηζκφ, βαζηθά κέηαιια, ρεκηθά θαη νξπθηά. Οη θπξηψηεξνη πειάηεο ηεο είλαη ρ-κ ηεο Δπξσδψλεο, κε ζεκαληηθψηεξνπο ηελ Γεξκαλία, Σζερία, Γαιιία θαη Πνισλία. Δηζαγσγέο : Αθνξνχλ θπξίσο νρήκαηα, εμνπιηζκφ κεηαθνξψλ, ελδηάκεζα βηνκεραληθά πξντφληα, θαχζηκα θαη ρεκηθά. Κχξηνη πξνκεζεπηέο ηεο είλαη ε Γεξκαλία, Σζερία, Ρσζία θαη Οπγγαξία. 1

Β. Γηκεξείο Οηθνλνκηθέο ρέζεηο α ) Δκπνξηθέο ζπλαιιαγέο Διιάδνο -ινβαθίαο Ο φγθνο δηκεξνχο εκπνξίνπ ην έηνο 2009, ζεκείσζε κείσζε 2,8%, έλαληη 2008. Σν εκπνξηθφ έιιεηκκα ζε βάξνο ηεο ρψξαο καο, ην ίδην έηνο, κεηψζεθε 2% ζηα 63,7 εθ., νη εμαγσγέο καο ζεκείσζαλ πηψζε ηεο ηάμεσο ηνπ 3,5 %, θαη νη εηζαγσγέο καο 2,6 %. ε απφιπηεο ηηκέο, νη εμαγσγέο καο πξνο ηε ινβαθία ην 2009 δηεκνξθψζεζαλ ζην επίπεδν ησλ 41,5 εθ. θαη νη εηζαγσγέο καο ζε 105,2 εθ.. Η θάιπςε εηζαγσγψλ καο ην 2009, ππνρψξεζε θαηά κία πνζνζηηαία κνλάδα (1%) έλαληη 2008 θαη δηεκνξθψζε ζε 39,4%. Γηάξζξσζε εμαγσγψλ ην 2008 θαη 2009 : Δκπηζηεπηηθά πξντφληα (HS 9990), νπσξνθεπεπηηθά, ζσιήλεο θαη πξντφληα ζηδήξνπ, ελδχκαηα, εζψξνπρα, θάξκαθα θ. ά. εκεηψλνπκε, φηη νη ειιεληθέο εμαγσγέο αινπκίλαο απνηεινχλ ην 25% ησλ ζπλνιηθψλ εηζαγσγψλ ησλ πξντφλησλ απηψλ ζηε ινβαθία. Γνκή εηζαγσγψλ 2008 θαη 2009 : Ηιεθηξνληθέο θαη ειεθηξηθέο ζπζθεπέο, μπιεία, ρεκηθά, πξντφληα ζηδήξνπ, ραξηί, ειαζηηθά θαη έπηπια. β) Αξλεζε ινβαθίαο ζπκκεηάζρεη ζε κεραληζκό ζηεξίμεσο Διιάδνο Η ινβαθίαο λα ζπκκεηάζρεη ζηνλ επξσπατθφ «Μεραληζκφ ηήξημεο ηεο Διιεληθήο Οηθνλνκίαο» χςνπο 110 δηο. χκθσλα κε δειψζεηο ηεο Π/Θ ηεο ινβαθίαο, θαο Ι.Ραληίθνβα ε απφθαζή ηεο θπβέξλεζήο ηεο γηα ηε βνήζεηα πξνο ηελ Διιάδα είλαη αληίζεηε κε ηε ζέζε ηεο πξνεγνχκελεο θπβέξλεζεο, ε νπνία είρε ηελ είρε εγθξίλεη. Παξφια απηά, ε θπβέξλεζε ηεο ινβαθίαο πξνηίζεηαη λα ζπκκεηάζρεη ζηνλ Δπξσπατθφ Μεραληζκφ Υξεκαηννηθνλνκηθήο ηαζεξφηεηαο ησλ 440 δηο. Η ζπκκεηνρή ηεο ινβαθίαο ζην κεραληζκφ ζηήξημεο ηεο Διιάδαο ζα αλεξρφηαλ ζε 810 εθαη.. Η λέα Π/Θ ηνπ δεμηνχ θπβεξλεηηθνχ ζπλαζπηζκνχ, θ.ι. Ραληίθνβα, έρεη ηνλίζεη φηη ε ρψξα ηεο κεηά ηηο ζπλέπεηεο ησλ ηειεπηαίσλ πιεκκπξψλ, ζα ρξεηαδφηαλ λα δαλεηζηεί ε ίδηα γηα λα ζπκβάιεη ζην ειιεληθφ παθέην, θάηη πνπ ζα δηεχξπλε ην έιιεηκκα ηνπ πξνυπνινγηζκνχ. Σν ζινβαθηθφ παθέην βνήζεηαο πξνο ηελ Διιάδα, ζην πιαίζην ηνπ Μεραληζκνχ ηήξημεο, φπσο θαη εθείλν ηεο πξνζηαζίαο ηνπ επξψ, πξνθάιεζε έληνλεο πνιηηηθέο αληηπαξαζέζεηο ζηε ινβαθία. Δπηζήκαλζε : Σα αίηηα αξλήζεσο ζπκκεηνρήο ηεο ινβαθίαο ζηνλ επξσπατθφ Μεραληζκφ ηήξημεο ηεο ειιεληθήο νηθνλνκίαο κνινλφηη γίλνληαη αληηιεπηά, δελ είλαη πιήξσο εξκελεχζηκα ψζηε λα είλαη απνδεθηή ε ζηάζε ηεο ινβαθίαο, ιακβαλνκέλνπ ππ φςηλ φηη ε εθδεισζείζα δεκνζηνλνκηθή θξίζε ζηελ Διιάδα, ε νπνία ηείλεη λα εμαθηηλσζεί βαζκηαία θαη λα πεξηέιζνπλ ζην επίθεληξν ηεο δίλεο θαη άιιεο ρψξεο-κέιε, ζρεηίδεηαη θαη κε ηελ ιεηηνπξγία ηεο Δπξσδψλεο, ζηελ νπνία ε ινβαθία, ζεκεησηένλ, ζπκκεηέρεη απφ 01.01.2009. Αλαδεηθλχεηαη ζπλεπψο αδήξηηε ε αλάγθε ζπληνληζκέλεο δηαρεηξίζεσο ηεο θξίζεσο θαη ζπκκεηνρήο ζηελ αληηκεηψπηζε απηήο, ζε επξσπατθφ επίπεδν, άιισο ήζειε ηεζεί ζε άκεζν θίλδπλν ην θνηλφ επξσπατθφ λφκηζκα θαη φρη κφλνλ κε απνθιεηζηηθή επζχλε ηεο Διιάδνο. Θα πξέπεη νκνίσο λα γίλεη αληηιεπηφ φηη ε ζπλδξνκή ζηελ Διιάδα ζηε ζπγθπξία απηή, ε νπνία πιήηηεη ην ζχλνινλ ησλ ρσξψλ ΔΔ, ζπλαξηάηαη επζέσο κε ηελ ζηήξημε ηνπ θνηλνχ λνκίζκαηνο θαη ηεο Δπξσδψλεο, ε νπνία απνηειεί ζπζηαηηθφ ζηνηρείν ηεο ΔΔ, ζηελ ιεηηνπξγία ηεο νπνίαο, επηζεκαίλεηαη, φηη ε έκπξαθηε εθδήισζε αιιειεγγχεο εθ κέξνπο ησλ κειψλ απνηειεί ζεκειηψδε Αξρή ιεηηνπξγίαο ηεο ΔΔ. Σελ αλάγθε αιιειεγγχεο αλάκεζα ζηα θξάηε ηεο επξσδψλεο, έρεη ηνλίζεη επαλεηιεκκέλα θαη ν Δπίηξνπνο Οηθνλνκηθψλ Τπνζέζεσλ ΔΔ, Όιη Ρελ, θιεζείο λα ζρνιηάζεη ηελ επηκνλή ηεο ινβαθίαο λα κε κεηάζρεη ζην νηθνλνκηθφ παθέην ζηήξημεο πξνο ηελ Διιάδα. Ο Φηλιαλδφο Δπίηξνπνο δήισζε ζε ζπλέρεηα Ecofin, φηη εθφζνλ ε ινβαθία δελ δέρεηαη λα εθηακηεχζεη ην δάλεην πξνο ηελ Διιάδα, νη ππφινηπεο 15 ρψξεο ηεο επξσδψλεο ζα επσκηζηνχλ αλαινγηθά ην πνζφ πνπ αληηζηνηρεί ζηε ινβαθία. Η Δπξσπατθή Δπηηξνπή, αιιά θαη αξθεηνί ππνπξγνί Οηθνλνκηθψλ, εμέθξαζαλ, ζε πκβνχιην Eurogroup, ηελ δπζαξέζθεηά ηoπο γηα ηελ παξαβίαζε ηεο δέζκεπζεο, πνπ αλέιαβε ε ινβαθία, ελψπησλ ηεο επξσδψλεο. γ) H ινβαθία ηδηαίηεξα επηθπιαθηηθή απέλαληη ζην Δπξώ : Η κία κεηά ηελ άιιε νη επξσπατθέο ρψξεο, ηδηαίηεξα νη κηθξόηεξεο, εθδειψλνπλ αλνηρηά ηελ ερζξφηεηά ηνπο απέλαληη ζην κεραληζκφ ηνπ επξψ, ηνλ νπνίν ζεσξνύλ όηη απεηιεί δσηηθά ηνπο ζπκθέξνληα. πγθεθξηκέλα, ν πξφεδξνο ηνπ ζινβαθηθνχ θνηλνβνπιίνπ, θ.ρ.νχιηθ, δήισζε (2/2011), φηη ε ρώξα ηνπ πξέπεη λα είλαη έηνηκε λα εγθαηαιείςεη ην επξώ θαη λα επαλαθέξεη ηελ ζινβαθηθή θνξψλα, αλ ε θξίζε ρξένπο πιήμεη θαη άιιεο ρψξεο. Δπηζεκαίλεη φηη ε ινβαθία είλαη πνιχ κηθξή ρψξα γηα λα επεξεάζεη ηε ιεηηνπξγία ηεο επξσδψλεο, ηνλίδνληαο φηη ζα πξέπεη λα πξνζηαηεπζνχλ 2

νη αμίεο πνπ δεκηνχξγεζαλ νη άλζξσπνη πνπ δνπλ ζηελ ινβαθία». Οκνίσο, ν Π/Γ ηεο Σζερηθήο Γεκνθξαηίαο θ.βάηζιαβ Κιάνπο έρεη ηειεπηαία εθθξάζεη ρσξίο πεξηζηξνθέο, ηελ αληίζεζή ηνπ ζηελ είζνδν ηεο ρψξαο ηνπ ζηελ επξσδψλε. Β. Δπελδπηηθή δξαζηεξηόηεηα Οη επελδχζεηο επηρεηξήζεσλ ειιεληθψλ ζπκθεξφλησλ ζηελ ινβαθία μεπεξλνχλ ηα 100 εθ. θαη αθνξνχλ ηφζν παξαγσγηθέο κνλάδεο φζν θαη επηρεηξήζεηο εκπνξίαο ζε δηάθνξνπο θιάδνπο (παξάξηεκα ΙΙΙ.). Οη θπξηψηεξεο επελδπηηθέο παξνπζίεο ειιεληθψλ ζπκθεξφλησλ ζηε ινβαθία αθνξνχλ ζε : «Chipita» (Vivartia), «Καπληθή Μηραειίδεο» θαη «Διιεληθή Δηαηξεία Δκθηαιψζεσο». Η πξψηε πξνρψξεζε ην 2003 ζηελ δεκηνπξγία παξαγσγηθήο κνλάδνο πξντφλησλ αξηνπνηίαο θαη δαραξνπιαζηηθήο (αξρηθή επέλδπζε 79,5 εθ. ), ε δεχηεξε, εμαγφξαζε ην 1997 ηελ ινβαθηθή SIT ( International Tobacco) θαη έθηνηε ιεηηνπξγεί ζηελ πφιε Levice ηελ κνλάδα «ARIS TOBACO» κε αληηθείκελν ηελ επεμεξγαζία πξντφλησλ θαπλνχ (αξρηθή επέλδπζε 7 εθ. ), ελψ ε ηξίηε, εγθαηλίαζε λέα γξακκή παξαγσγήο λεξνχ θαη αλαςπθηηθψλ ην 2007 (επέλδπζε χςνπο 17 εθ. πεξίπνπ). Eκπνξηθή παξνπζία έρνπλ επίζεο νη φκηινη Μαΐιεο θαη Αινπκίι, αιιά θαη επελδχζεηο επηρεηξήζεσλ ειιεληθψλ ζπκθεξφλησλ ζηνπο ηνκείο εκπνξίνπ, ηνπξηζκνχ θαη εζηίαζεο, θπξίσο ζηελ πεξηνρή ηεο Μπξαηηζιάβαο. ηα πιαίζηα ησλ ζινβαθηθψλ πξνζπαζεηψλ πξνζέιθπζεο επελδχζεσλ, ε Πξεζβεία ηεο ινβαθίαο εμέδσζε πξφζθαηα επηρεηξεκαηηθφ νδεγφ ζηελ ειιεληθή. Δλδηαθέξνλ ινβαθίαο έρεη εθδεισζεί γηα ζπλεξγαζία ζηα Βαιθάληα ζην πιαίζην ηνπ ΔΟΑΒ 1 Γ. πλεξγαζία ζε ηνκείο Έξεπλαο & Σερλνινγίαο. Βάζεη ησλ ππνρξεψζεσλ πνπ απνξξένπλ απφ ηε Γηαθξαηηθή πκθσλία Δ&Σ πλεξγαζίαο Διιάδνο-ινβαθίαο, πξνβιέπεηαη ε πξνθήξπμε αλά δηεηία θνηλψλ εξεπλεηηθψλ πξνγξακκάησλ. Πξνθεηκέλνπ λα νινθιεξσζνχλ νη δηνηθεηηθήο θχζεσο δηαδηθαζίεο, ε ειιεληθή πιεπξά, έρεη πξνηείλεη ζηε ζινβαθηθή πιεπξά, ε λέα πξνθήξπμε γηα θνηλά έξγα Δ&Σ πλεξγαζίαο Διιάδνο- ινβαθίαο λα γηλφηαλ ην πξψην εμάκελν 2009 2 θάηη πνπ δελ επεηεχρζε ιφγσ εζσηεξηθψλ πξνβιεκάησλ ηεο ΓΓΔΣ (έιιεηςε πφξσλ, ηακεηαθφ θιείζηκν ΔΠΑΝ έσο 30.6.09, έιιεηςε πξνζσπηθνχ θιπ.). Με ηε κεηαθνξά ηεο ΓΓΔΣ ζην Τπ. Παηδείαο, κεηαηέζεθε ρξνληθά ε λέα πξνθήξπμε γηα αξρέο ηνπ 2010, ρσξίο σζηφζν λα έρεη ππάξμεη ζπλέρεηα. Γ. Σνπξηζηηθή ζπλεξγαζία Η Διιάδα απνηειεί έλαλ απφ ηνπο ζπνπδαηφηεξνπο ηνπξηζηηθνχο πξννξηζκνχο ησλ ινβάθσλ (2 νο κεηά ηελ Κξναηία ην 2008). Δσο ην 2007, ε ρψξα καο απνηεινχζε ηνλ πξψην ηνπξηζηηθφ πξννξηζκφ γηα ηελ ινβαθία, κε πεξίπνπ 112.000 ινβάθνπο ηνπξίζηεο εηεζίσο. Σα ηειεπηαία 4 έηε, ε ππνρψξεζε ηεο Διιάδνο ζηελ 4 ε ζέζε, αλέδεημε σο πξψηε αγνξά ηελ Σνπξθία, κε ακέζσο επφκελνπο πξννξηζκνχο ηελ Κξναηία θαη ηελ Αίγππην. εκεηψλεηαη φηη ε ηνπξηζηηθή θίλεζε ηεο ινβαθίαο πξνο ηηο αλσηέξσ ρψξεο, θηλείηαη θαζ φιε ηελ δηάξθεηα ηνπ ρξφλνπ. Οη εμειίμεηο ζηελ Αίγππην είλαη εκθαλέο φηη ζα κεηαθέξνπλ ην ηνπξηζηηθφ βάξνο ζε άιιε ρψξα. Γηα λα είλαη ε Διιάδα απηή ε ρψξα, ζα πξέπεη λα θεξδεζεί μαλά ε πξψηε ζέζε ζηηο ηνπξηζηηθέο πξνηηκήζεηο. Ωζηφζν ζηνπο ηνπξηζηηθνχο επηρεηξεκαηηθνχο παξάγνληεο θαη ζηελ θπβέξλεζε, ε ηάζε θαίλεηαη λα πνιψλεηαη κεηαμχ Σνπξθίαο θαη Διιάδνο. Τπάξρεη φκσο έλα ζαθέο θαη ηζρπξφ ηκήκα ηεο ζινβαθηθήο νηθνλνκηθήο πξαγκαηηθφηεηνο πνπ δηαβιέπνληαο ηα θελά πνπ δεκηνπξγνχληαη ζηε ρψξα καο, ζηξέθεη ην ελδηαθέξνλ ηεο αγνξάο πξνο ηελ Σνπξθία κε ηελ νπνία, αλακέλεηαη λέα κεγάιε ηνπξηζηηθή ζπκθσλία. Η Διι.Πξεζβεία Μπξαηηζιάβαο, ππνγξακκίδεη ηελ 1 Δηδηθφηεξα θαη φζνλ αθνξά ηελ ηηο ζρέζεηο ηεο ινβαθίαο κε ηελ ΠΓΓΜ, ζε επίζεκε επίζθεςε θνπηαλνχ Πξσζππνπξγνχ ζηελ Μπξαηηζιάβα (5.10.09) εθθξάζζεθε, απφ πιεπξάο ινβάθνπ ΠΡΘ Fico, ην ελδηαθέξνλ αλάιεςεο επηρεηξεκαηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ ζηελ ΠΓΓΜ, ε πξφζεζε γηα ππνγξαθή MOU κεηαμχ ησλ Τπ. Οηθνλνκηθψλ ησλ δχν ρσξψλ, ην ελδηαθέξνλ γηα κεηαθνξά ζινβαθηθήο ηερλνγλσζίαο ζε ηνκείο θαηαζθεπψλ, παξαγσγήο ελέξγεηαο θαη Φ.Α, θαη παξάιιεια δηαβεβαίσζε ηελ ππνζηήξημε ηεο ινβαθίαο ζηηο πξνζπάζεηεο έληαμεο ηεο ΠΓΓΜ ζηελ Δ.Δ θαη ΝΑΣΟ. Σέινο, θάιεζε ηελ ΠΓΓΜ λα πξνρσξήζεη ζηελ ηνπνζέηεζε απνζηνιήο κφληκεο εθπξνζψπεζήο ηνπο ζηελ ινβαθία. 2 Τα δηθά καο έξγα ρξεκαηνδνηνχληαη θαηά 80%-90% απφ ην ΔΠΑ θαη θαηά 10% απφ εζληθνχο πφξνπο, (Πξφγξακκα Γεκνζίσλ Δπελδχζεσλ), ζπγθξνηνχληαη ρσξηζηέο επηηξνπέο αμηνιφγεζεο θάζε θξάηνπο θαη κεηέπεηηα ζπγθξνηείηαη ε Μηθηή Δπηηξνπή πνπ θάλεη ηελ ηειηθή αμηνιφγεζε. Η πξνθήξπμε γίλεηαη απφ θνηλνχ. Σνλ Οθηψβξην 2008 ε ζινβαθηθή πιεπξά απέζηεηιε ζρέδην πξνθήξπμεο γηα ηελ ππνβνιή πξνηάζεσλ γηα θνηλά εξεπλεηηθά πξνγξάκκαηα. Έρνπλ ζπκθσλεζεί ηνκείο ζπλεξγαζίαο. 3

αλάγθε ζπληνληζκνχ ηεο ηνπξηζηηθήο πνιηηηθήο φρη θαηά γεσγξαθηθά δηακεξίζκαηα, αιιά θαηά ad hocπεξηπηψζεηο, ψζηε λα ιακβάλνληαη ππφςε θαη λα ζπλεθηηκνχληαη φρη κφλνλ ηα πνζνζηά θαη νη αξηζκνί, αιιά θαη νη πνιηηηθέο ηδηαηηεξφηεηεο θαη ζπγθπξίεο. Μεηαμχ Διιάδνο ινβαθίαο, ππάξρεη, ήδε απφ ην 1980, πκθσλία Σνπξηζηηθήο πλεξγαζίαο (27.3.1980), θαη ζρεηηθφ Πξσηφθνιιν ηνπ 1987. Η κνλαδηθή απ επζείαο αεξνπνξηθή ζχλδεζε ινβαθίαο Διιάδνο εμππεξεηείην απφ ηελ ρακεινχ θφζηνπο ζινβαθηθή αεξνπνξηθή εηαηξεία Sky Europe. Κφπεθε φκσο απφ 1 εο επηεκβξίνπ 2009, ιφγσ ππνβνιήο ζε δηαδηθαζία πηψρεπζεο.. πκπεξάζκαηα Οη εμαγσγέο καο πξνο ηελ ινβαθία απμάλνληαη ζηαδηαθά αιιά φρη κε ξπζκφ αλάινγν ηνπ ζπλφινπ ησλ ρσξψλ ηεο λέαο δηεχξπλζεο ηεο ΔΔ. Αξλεηηθνί παξάγνληεο απνδίδνληαη ζην κέγεζνο ηεο αγνξάο, ηελ ρακειή αγνξαζηηθή δχλακε, ηηο βαζηθέο ππνδνκέο, ηα δίθηπα δηαλνκήο θαη ηελ έιιεηςε απ επζείαο αεξνπνξηθήο ζχλδεζεο. Δπλντθνί παξάγνληεο πνπ ζα κπνξνχζαλ λα ηχρνπλ κεγαιχηεξεο πξνζνρήο απνηεινχλ ε είζνδνο ηεο ρψξαο ζηελ δψλε ηνπ Δπξψ, νη πνιχ θαιέο δηκεξείο ζρέζεηο ζε πνιηηηθφ επίπεδν, ε γεσγξαθηθή ζέζε ηεο ρψξαο θαη ε άκεζε πξφζβαζε ζε φκνξεο αγνξέο φπσο Πνισλίαο, Οπγγαξίαο, Σζερίαο θαη Οπγγαξίαο. Πξφθεηηαη γηα κηα θαζ φια επξσπατθή αγνξά, πνπ φκσο παξακέλεη «άγλσζηε» ζηνπο Έιιελεο εμαγσγείο. απηφ «ζπκβάιινπλ», κεηαμχ άιισλ, ηφζν νη ιηγνζηέο επηρεηξεκαηηθέο απνζηνιέο απφ ηελ Διιάδα φζν θαη ε ειάρηζηε ζπκκεηνρή ειιεληθψλ επηρεηξήζεσλ ζε Γηεζλείο Δθζέζεηο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζηε ινβαθία. Τπφ ηηο παξνχζεο ζπλζήθεο θαη κε απνπζία Γξαθείνπ ΟΔΤ ζηελ ινβαθία, είλαη εμαηξεηηθά δπζρεξήο ε ξνή πιεξνθφξεζεο ησλ ειιεληθψλ επηρεηξήζεσλ θαη θνξέσλ, ε ηθαλνπνίεζε εμαγσγηθψλ αηηεκάησλ, ε δηθηχσζε θαη ε αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ κε ηα ΔΒΔ ηεο ρψξαο, ε νξγάλσζε επηρεηξεκαηηθψλ απνζηνιψλ, ε ζπκκεηνρή ζε Γ.Δ θιπ. Η επελδπηηθή παξνπζία θαη εκπεηξία επηρεηξήζεσλ ειιεληθψλ ζπκθεξφλησλ ζηελ ινβαθία, κπνξεί λα απνηειέζεη έλα θαιφ παξάδεηγκα εμσζηξέθεηαο θαη γηα άιιεο ειιεληθέο επηρεηξήζεηο εηδηθφηεξα ζε θιάδνπο κε ηδηαίηεξε δπλακηθή θαη πξννπηηθέο φπσο απηφο ησλ ΑΠΔ θαη ηερλνινγηψλ πιεξνθνξηθήο. Δπίζεο, ε έλαξμε αλάπηπμεο ηνπ δηθηχνπ απηνθηλεηνδξφκσλ ηεο ινβαθίαο κέζσ πξνγξακκάησλ ΓΙΣ ζα κπνξνχζε λα πξνθαιέζεη ην ελδηαθέξνλ ειιεληθψλ θαηαζθεπαζηηθψλ επηρεηξήζεσλ. Σέινο, ηνκέαο κε ηδηαίηεξεο πξννπηηθέο γηα ηελ ρψξα καο απνηειεί θαη ν ηνπξηζκφο, δεδνκέλεο ηεο απμεκέλεο πξνηίκεζεο ησλ ινβάθσλ γηα ηελ Διιάδα σο θνξπθαίνο ηνπξηζηηθφο πξννξηζκφο. ΠΑΡΑΡΣΗΜΑΣΑ Ι. Θεζκηθό Πιαίζην Δπηπιένλ ησλ θνηλνηηθψλ ξπζκίζεσλ, νη νηθνλνκηθέο ζρέζεηο ησλ δχν ρσξψλ δηέπνληαη απφ ηα εμήο ζπκβαηηθά θείκελα: Απνθπγήο δηπιήο θνξνινγίαο εηζνδήκαηνο (23.10.1986) Σν 1995 ππεγξάθε ζρεηηθφ πξσηφθνιιν γηα ηελ ζπλέρηζε ηεο εθαξκνγήο ηεο ελ ιφγσ πκθσλίαο. πκθσλία γηα ηελ πξνώζεζεο θαη ακνηβαία πξνζηαζία ησλ επελδύζεσλ (Πξάγα, 3.6.1991, Ν.2051/1992). πλέρηζε λα ηζρχεη κε βάζε ηελ αξρή ηεο δηαδνρήο ησλ θξαηψλ. πκθσλία Αεξνπνξηθώλ Μεηαθνξώλ ( Μπξαηηζιάβα 08/04/1997, λ.2603/98, ΦΔΚ Α 86/22.4.1998) πκθσλία αλάπηπμεο ηεο νηθνλνκηθήο, βηνκεραληθήο θαη ηερληθήο ζπλεξγαζίαο (22.10.1980) Γηεζλώλ νδηθώλ κεηαθνξώλ (Αζήλα, 6.6.1977). Καηά ηε χλνδν ηεο Μηθηήο Δπηηξνπήο Οδηθψλ Μεηαθνξψλ Διιάδνο ινβαθίαο ζηηο 27-28 Φεβξνπαξίνπ 2002 κνλνγξαθήζεθε θαη απφ ηα δχν κέξε λέα πκθσλία Οδηθψλ, Δκπνξεπκαηηθψλ θαη Δπηβαηηθψλ Μεηαθνξψλ πκθσλία Σνπξηζηηθήο πλεξγαζίαο (27.3.1980), θαη ην ζρεηηθφ Πξσηφθνιιν ηνπ 1987, θαζψο επίζεο, ελδερνκέλσο, ηα πξνγελέζηεξα Πξσηφθνιια ζην κέηξν πνπ πεξηέρνπλ λνκηθέο δεζκεχζεηο. πκθσλία ζπλεξγαζίαο ζηνλ ηνκέα ηεο δεκόζηαο πγείαο (22.10.1980) πκθσλία Δπηζηεκνληθήο θαη ηερληθήο ζπλεξγαζίαο (Ν1661/1986 ΦΔΚ Α /186/28.11.1986), ππνγξάθεθε ζηηο 4.7.1984, θαη ην ζρεηηθφ Πξσηφθνιιν ηνπ 1993, θαζψο επίζεο, ελδερνκέλσο, ηα πξνγελέζηεξα Πξσηφθνιια, ζην κέηξν πνπ πεξηέρνπλ λνκηθέο δεζκεχζεηο. Πξσηόθνιιν δηαβνπιεύζεσλ κεηαμύ ησλ Τπνπξγείσλ Δμσηεξηθώλ ησλ δύν ρσξώλ (3.7.1987) 4

πκθσλία ζπλεξγαζίαο θαη ακνηβαίαο ζπλδξνκήο ησλ ηεισλεηαθώλ δηνηθήζεσλ ησλ δύν θξαηώλ Διιάδνο-Σζερνζινβαθίαο (Πξάγα,1991) (εθθξεκεί ε δηαδνρή ηεο απφ ηελ πιεπξά ηεο ινβαθίαο). πκθσλία πεξί ξπζκίζεσο ησλ εθθξεκώλ νηθνλνκηθώλ δεηεκάησλ (22.7.1964) πκθσλία Διιάδνο-ινβαθίαο γηα ηελ Οηθνλνκηθή θαη Σερλνινγηθή πλεξγαζία (ππεγξάθε ζηηο 16.10.1997) Ν.2620/1998 (ΦΔΚ Α 135/23.6.1998). Σν 8 ν Πξσηφθνιιν ηεο Διιελν-ινβαθηθήο Δπηηξνπήο γηα Δπηζηεκνληθή θαη Σερλνινγηθή πλεξγαζία ππεγξάθε ζηελ Μπξαηηζιάβα ζηηο 22.11.2004 (ΦΔΚ Α 105/6.5.2005). ην άξζξν 5 ηνπ Πξσηνθφιινπ απηνχ ζπκθσλήζεθε ε επφκελε 9 ε χλνδνο λα δηεμαρζεί ην β εμάκελν ηνπ 2006 ή ην πξψην ηνπ 2007. Με ηελ πξνζρψξεζε ζηελ ΔΔ, νη Γηκεξείο πκθσλίεο ηέηνηνπ ηχπνπ πηζαλφηαηα ζεσξνχληαη μεπεξαζκέλεο θαζψο θαιχπηνληαη απφ ηελ θνηλνηηθή λνκνζεζία. Η θαηάξγεζε ή ηήξεζε ηεο πκθσλίαο Οηθνλνκηθήο θαη Σερλνινγηθήο πλεξγαζίαο, εμεηάδεηαη απφ ηηο αξκφδηεο Αξρέο ηεο Δ.Δ. Απφ ειιεληθήο πιεπξάο, δεηήζεθε ε θαηάξγεζε ηεο ΜΓΔ, θαζψο ηα πεξηζζφηεξα δεηήκαηα αληηκεησπίδνληαη πιένλ ζε θνηλνηηθφ επίπεδν. Η αλαλέσζε ηνπ δηκεξνχο Μνξθσηηθνύ Πξνγξάκκαηνο Διιάδνο-ινβαθίαο, ζην πιαίζην ηεο πθηζηάκελεο δηκεξνχο Μνξθσηηθήο πκθσλίαο ππνγξάθεθε ζηελ Μπξαηηζιάβα ζηηο 3.12.2008 θαη θπξψζεθε κε Τπ. Απφθαζε ζηηο 24.4.2009 (ΦΔΚ 63Α - 4.5.09) Πίλαθεο ΙΙ. Δκπνξηθέο ζπλαιιαγέο Eιιάδαο -ινβαθίαο Αξία: σε εκ. εςπώ 2007 2008 2009 %Μεταβολ ή 09/08 Ελλενικέρ εξαγωγέρ 42 43 41,5-3,5% Ελλενικέρ εισαγωγέρ 175 108 105,2-2,6% Εμποπικό ισοδύγιο -133-65 -63,7-2% Όγκορ εμποπίος 217 151 146,7-2,8% Κάλςψ. Εισαγ. από Εξαγ. (%) 24% 39,8% 39,4% - Πεγή : Διιεληθή ηαηηζηηθή Αξρή, Δπεμεξγαζία : B4 Γηεχζπλζε ΙΙΙ. Δπελδύζεηο επηρεηξήζεσλ ειιεληθώλ ζπκθεξόλησλ ζηελ ινβαθία Δπσλπκία ειιεληθήο εηαηξείαο Δπελδπηήο Υώξα Πξνέιεπζεο θεθαιαίσλ Δπσλπκία Δηαηξείαο ζηε ινβαθία Κιάδνο Γξαζηεξηόηεηα πκκεηνρή Αμία Διιεληθή. Δηαηξεία Δκθηαιψζεσλ Coca-Cola Hellenic Bottling Company S.A Individuals PRINTEC S.A INTRACOM Holdings S.A CC Beverage Holdings Chipita East Europe Printec FORNAX RT Οιιαλδία Οπγγαξία Coca-Cola Beverages SRO RAF Import Ltd. PRINTEC SLOVAKIA FORNAX SLOVAKIA Σξφθηκα & πνηά Σξφθηκα & πνηά Σ/επηθνηλσλίεο ηερλνινγίεο πιεξνθνξηθήο Σ/επηθνηλσλίεο ηερλνινγίεο πιεξνθνξηθήο Παξαγσγή, πψιεζε θαη δηαλνκή αλαςπθηηθψλ ηεο Coca-Cola Co, άιισλ αλαςπθηηθψλ θαη εκθηαισκέλνπ λεξνχ Παξαγσγή πξντφλησλ αξηνπνηίαο Δμαγνξά ηεο NCR Παξνρή Τπεξεζηψλ 100% 17 εθ.. 36% 79,5 εθ. 100% κ.δ 67% κ.δ ΝΟΣΟS COM Holdings S.A NOTOS International Ltd. Notos S.r.o Δκπφξην Καηαζηήκαηα έλδπζεο θαη ππφδεζεο 51% κ.δ 5

VIVARTIA S.A FOLLI-FOLLIE S.A Chipita Participations FOLLIE FOLLIE S.A Σζερία Διιάδα Chipita Lt.d FOLLIE FOLLIE S.R.O Δκπφξην Δκπφξην Πξντφληα αξηνπνηίαο Δηζαγσγή θαη εκπνξία θνζκεκάησλ 100% κ.δ 100% 0,5 εθ. Leaf Tobaco A.Michailides S.A A.J Michailides Commercial Enterprises ARIS Tobacco S.R.O Καπλφο Δηζαγσγή, επεμεξγαζία θαη εκπνξία πξντφλησλ θαπλνχ 100% 7 εθ. Δθηηκψκελν χςνο επελδχζεσλ : 105 εθαη. Δπξψ / Πεγή ζηνηρείσλ : Invest in Greece, 2009 6