3.0 ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ

3.0 ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 45

3. ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 3.1 ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΠΟΥ ΑΠΟΚΤΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ INTERREG II- ΕΛΛΑΔΑ-ΑΛΒΑΝΙΑ 1994-1999 3.1.1 ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για την Ελλάδα στο πλαίσιο της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας INTERREG II ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΣΥΝΟΡΑ εγκρίθηκε με την Ε (94) 5/ 5-1-95 Απόφαση Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα αυτό ήταν πολυταμειακό και αποτελείτο από ένα σύνολο μέτρων με βάση τους άξονες προτεραιότητας που είχαν καθοριστεί από την Ελλάδα στο υποβληθέν Σχέδιο Προγράμματος (Νοέμβριος 1994). Το πρόγραμμα περιελάμβανε τέσσερα (4) επιμέρους προγράμματα ανά χώρα διασυνοριακής συνεργασίας και στο πρόγραμμα INTERREG II Ελλάδα- Αλβανία κατανεμήθηκε το 19,26 % των συνολικών πόρων του προγράμματος. Ειδικότερα, το Πρόγραμμα Ελλάδα-Αλβανία κατένειμε τους πόρους στα ακόλουθα Υποπρογράμματα: Yποπρόγραμμα 1-Βασικές Υποδομές Υποπρόγραμμα 3-Ανάπτυξη Αγροτικού Χώρου Υποπρόγραμμα 4-Ανάπτυξη Οικονομικής Βάσης Υποπρόγραμμα 5-Ποιότητα ζωής /Περιβάλλον Υποπρόγραμμα 6-Ανθρώπινο Δυναμικό 3.1.2 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ INTERREG II PHARE CBC (1994-1999) Ως κύριος στόχος του προγράμματος- ο οποίος παρουσιάζεται αναντίρρητα στην επιλογή των υλοποιούμενων έργων-ήταν να αντιμετωπιστεί κατά προτεραιότητα η ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 46

γεωγραφική απομόνωση των όμορων διασυνοριακών περιοχών με την βελτίωση των βασικών οδικών υποδομών και κατά κύριο λόγο των οδικών δικτύων όπως επίσης και των έργων υποδομής στις πύλες εισόδου-εξόδου σε συνδυασμό με την βελτίωση των προσβάσεων προς αυτές, έτσι ώστε, να αναδειχθεί η περιοχή ως νέος κόμβος Ευρωπαϊκών μεταφορικών δικτύων που θα προσελκύσει σημαντικές επενδύσεις για την περιοχή. Tα προγράμματα INTERREG II (1994-1999) και PHARE CBC αποτέλεσαν για την Ελλάδα και την Αλβανία μια πρώτη σημαντική ευκαιρία για θεσμοθετημένη, προγραμματική συνεργασία με στόχο την από κοινού λήψη αποφάσεων για την ανάπτυξη των παραμεθόριων ελληνοαλβανικών περιοχών που χαρακτηρίζονταν από: Αναπτυξιακή υστέρηση λόγω της διπλής περιφερειακότητας τους, Σημαντικές κοινωνικοοικονομικές ανισότητες Μειωμένης αποτελεσματικότητας παρεμβάσεις λόγω ανύπαρκτης ή μειωμένης συνεργασίας στον επιχειρηματικό τομέα, τον ερευνητικό, καθώς και στους τομείς των μεταφορών, του περιβάλλοντος, της υγείας και του πολιτισμού. Για πρώτη φορά εκπρόσωποι των δύο Χωρών μέσω κοινών θεσμοθετημένων δομών επικεντρώθηκαν στα κοινά προβλήματα και επιδίωξαν τη σύγκλιση των εθνικών προτεραιοτήτων ώστε οι λαμβανόμενες αποφάσεις να οδηγούν σε ολοκλήρωση των επιλογών εκατέρωθεν των συνόρων. Η λειτουργία της Κοινής Επιτροπής Σχεδιασμού και Παρακολούθησης, της Κοινής Γραμματείας και της Κοινής Ομάδας Εργασίας που δημιουργήθηκε για θέματα Μεταφορών δημιούργησαν από μόνες τους μια καθαρή προστιθέμενη αξία, γιατί αποτέλεσαν βάση για κατανόηση των υφιστάμενων εκατέρωθεν των συνόρων μηχανισμών της διοίκησης για σχεδιασμούς καθώς και των θεσμικών πλαισίων μέσω των οποίων αυτές υλοποιούνται. Ειδικότερα στα πλαίσια των επιμέρους αξόνων του προγράμματος επιτεύχθηκαν οι πιο κάτω επιλογές, οι οποίες δημιουργούν τη βάση για περαιτέρω ενίσχυση από το INTERREG III και PHARE CBC της νέας προγραμματικής περιόδου. ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 47

A. Στα πλαίσια του άξονα βασικών υποδομών υπήρξε μια σαφής και συνεκτική μεταξύ των επί μέρους μέτρων στρατηγική που στήριξε την επικέντρωση των πόρων στους βασικούς κάθετους οδικούς άξονες καθώς και στα αντίστοιχα σημεία απόληξης τους (μεθοριακοί σταθμοί, λιμάνια). Η επικέντρωση έγινε κυρίως : Στον άξονα Ιωάννινα - Κακκαβιά και σύνδεσή του με την Εγνατία οδό μέσω της παράκαμψης της πόλης των Ιωαννίνων, επιτυγχάνοντας τη διασύνδεση των δύο βασικών διευρωπαϊκών δικτύων Αντιρρίου - Κακκαβιάς και Εγνατίας οδού. Στον άξονα Σιάτιστα - Κρυσταλλοπηγή, ο οποίος διασύνδεει τον αυτοκινητόδρομο της Εγνατίας οδού με την πύλη της Κρυσταλλοπηγής. Ο υπόψη άξονας συγκεντρώνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον διότι αποτελεί τη συνέχεια του αλβανικού οδικού άξονα που ξεκινάει από το Δυρράχιο, με προοπτική να επιτευχθεί η διεθνής διασύνδεση των ακτών της Αδριατικής με το λιμάνι της Θεσ/νίκης και τα Ελληνοτουρκικά σύνορα. Στο οδικό δίκτυο σύνδεσης των προτεινόμενων νέων μεθοριακών σταθμών Σαγιάδας, Μέρτζανης και Δρυμάδων με το εσωτερικό οδικό δίκτυο. Ειδικότερα ο παραλιακός άξονας που θα συνδέει την Ηγουμενίτσα με τη Σαγιάδα, επεκτεινόμενος μέχρι το λιμάνι της Αυλώνας, συνδέει περιοχές παραθαλάσσιες, εξαιρετικού κάλλους με δυνατότητες συνεργασίας στην τουριστική αξιοποίηση. Δεδομένου του προβλήματος της λαθρομετανάστευσης, του λαθρεμπορίου και της μετάδοσης ζωονόσων με τη μετακίνηση των ζώων, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση για βελτίωση των εγκαταστάσεων και των εξοπλισμών στους Μεθοριακούς σταθμούς Κακκαβιάς και Κρυσταλλοπηγής καθώς και στους Σταθμούς Υγειονομικού και Κτηνιατρικού Ελέγχου (ΣΥΚΕ) της Ηγουμενίτσας και του μεθοριακού σταθμού Κακκαβιάς. Οι παρεμβάσεις στους μεθοριακούς σταθμούς συμπληρώθηκαν με δράσεις κατάρτισης ώστε να υπάρξει καλύτερη συνεργασία μεταξύ των υπηρεσιών των μεθοριακών σταθμών. Σημαντικά επίσης έργα υποδομών συνιστούν στο χώρο των επικοινωνιών η διασύνδεση Ελλάδας - Αλβανίας με δίκτυο καλωδίων οπτικών ινών, το οποίο στη ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 48

συνέχεια συνδέεται με Κροατία και στις θαλάσσιες μεταφορές η κατασκευή του λιμένος στον όρμο Ημερολιάς στην Κασσιόπη Κέρκυρας. Το κύριο βάρος του προγράμματος συνεπώς αφορούσε τις υποδομές και αντανακλούσε την ουσιαστική ανάγκη που είχε καταγραφεί και στο πρόγραμμα που αφορούσε την αναβάθμιση των υποδομών της διασυνοριακής περιοχής. Β. Στους τομείς της ανάδειξης τουριστικών και πολιτιστικών πόρων και της επιχειρηματικής συνεργασίας που κινήθηκαν παράλληλα με τον τομέα των βασικών υποδομών μεταφορών και επικοινωνιών υπήρξε η ιδιομορφία της μη χρηματοδοτικής κάλυψης από την αλβανική πλευρά, λόγω περιορισμένων πόρων, καθώς και σε ιδιαιτερότητες του κανονισμού PHARE CBC ως προς τις διαδικασίες χρηματοδότησης για τις οποίες υπήρχε πλήρης έλλειψη σχετικής εμπειρίας. Από ελληνικής πλευράς το ανωτέρω μειονέκτημα έγινε προσπάθεια να καλυφθεί : με υλοποίηση έργων που αναδεικνύουν κοινά στις δυο χώρες στοιχεία της ιστορικής, αρχαιολογικής, πολιτιστικής κληρονομιάς και προβάλλουν το τουριστικό προϊόν εκατέρωθεν των συνόρων με στήριξη των ΜΜΕ για συνεργασία αντιπροσωπευτικών φορέων Έτσι σε ότι αφορά στην ανάδειξη τουριστικών και πολιτιστικών πόρων υλοποιήθηκαν εξέχουσας σημασίας έργα προωθώντας κοινά πολιτισμικά στοιχεία, όπως η δημοσιοποίηση ερευνών - μελετών της Ελληνο Αλβανικής Αρχαιολογικής αποστολής για τον Αρχαίο Βουθρωτό, η έκδοση πολιτιστικών οδηγών και η παραγωγή ντοκιμαντέρ για τον Ορθόδοξο Μοναχισμό, η ανάδειξη στοιχείων κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς σε κοσμικά και εκκλησιαστικά μνημεία. Παράλληλα για την προώθηση της επιχειρηματικής συνεργασίας δόθηκε έμφαση στη δημιουργία ενός φορέα / πυρήνα στη Θεσ/νίκη του Διαβαλκανικού και Παρευξείνιου Επιχειρηματικού Κέντρου (ΔΙΠΕΚ) που προήλθε από συνεργασία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Β. Ελλάδος, του Συνδέσμου Βιομηχάνων Β. Ελλάδος, της Διεθνούς Έκθεσης Θεσ/νίκης, του ΕΟΜΜΕΧ, και του ΟΠΕ, που, βάσει συγκεκριμένου business plan, προέβη σε συγκέντρωση πληροφοριών για την περιοχή, ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 49

δημιούργησε κεραίες / antennes στις βαλκανικές χώρες, συγκέντρωσε τις απαιτούμενες για επιχειρηματική συνεργασία πληροφορίες και προώθησε βασικές ενέργειες συνεργασίας. Σ αυτό το πλαίσιο στρατηγικής, το ΔΙΠΕΚ διατήρησε στην Αλβανία γραφείο ανταποκριτών, εξέδωσε έκθεση συγκυρίας ανά 6μηνο και επιχειρηματικό οδηγό ανά έτος, κατάρτισε μελέτες και οργάνωσε επιχειρηματικές επαφές. Προκειμένου να υπάρξει στήριξη της συνεργασίας σε χαμηλότερο περιφερειακό επίπεδο, δόθηκε η δυνατότητα σε επιμελητήρια και τοπικούς αναπτυξιακούς φορείς οι οποίοι είχαν καλύτερη πρόσβαση στο τοπικό δυναμικό και καλύτερη γνώση των δυνατοτήτων προώθησης της συνεργασίας, να ενεργοποιήσουν κατάλληλα τις επιχειρήσεις του χώρου ευθύνης τους. Έτσι, δίδοντας έμφαση σε επιχειρηματικές επαφές, συμμετοχή σε εκθέσεις κλπ., ενεργοποιήθηκαν κυρίως η Αναπτυξιακή Εταιρεία Δυτικής Μακεδονίας (ΑΝΚΟ ΑΕ), η Ν.Α Θεσπρωτίας, η Αναπτυξιακή Εταιρεία Ν. Α. Κέρκυρας και το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Καστοριάς. Το ΔΙΠΕΚ θα μπορούσε σ επόμενη φάση να δικτυωθεί με τους φορείς που δραστηριοποιήθηκαν ώστε να λειτουργήσουν συμπληρωματικά και να προωθήσουν περαιτέρω τη συνεργασία στον τομέα αυτό. Γ. Στον τομέα υγείας οι μετακινήσεις των πληθυσμών εκατέρωθεν, καθώς και η ύπαρξη μειωμένου πλέγματος υπηρεσιών υγείας στους κατοίκους των απομακρυσμένων παραμεθόριων περιοχών οδήγησε σε δημιουργία δυο Διασυνοριακών Κέντρων Δημόσιας Υγείας ΔΙΚΕΔΥ, ένα στη Φλώρινα και ένα στα Ιωάννινα. Επίσης μια κινητή οδοντιατρική μονάδα δημιουργήθηκε για να καλύπτει ανάγκες σε επιλεγμένες παραμεθόριες περιοχές ενώ με διοικητική έδρα το Νοσοκομείο Φιλιατών συγκροτήθηκε και λειτουργεί πλήρης κινητή ιατρική μονάδα. Ειδικότερα σε ότι αφορά στα ΔΙΚΕΔΥ, σημειώνεται ότι για πρώτη φορά προέβησαν σε αναγνώριση και ταυτοποίηση υγειονομικών αναγκών για τη διασυνοριακή ελληνική ζώνη με παράλληλη συνεργασία ώστε να διατυπωθούν αντίστοιχες ανάγκες της Αλβανικής πλευράς. Στο πλαίσιο δραστηριότητας των ΔΙΚΕΔΥ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 50

πραγματοποιήθηκαν επίσης ενημέρωση πληθυσμού και εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας για την προστασία του πληθυσμού από εντοπισθέντες κινδύνους. Στη νέα προγραμματική περίοδο, αναμένεται να αξιοποιηθεί ην αποκτηθείσα εμπειρία για την ανάπτυξη κοινών διασυνοριακών δράσεων επαγρύπνησης και συντονισμένης βοήθειας στους παραμεθόριους πληθυσμούς. Δ. Στον τομέα ανθρώπινου δυναμικού προωθήθηκαν προγράμματα κατάρτισης προσωπικού επιχειρήσεων που διαθέτουν υποκαταστήματα ή παραρτήματα στην Αλβανία ή αναπτύσσουν σημαντική οικονομική δραστηριότητα με τη χώρα αυτή, προσωπικού δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών που συνεργάζονται εκατέρωθεν των συνόρων, κατάρτιση άνεργων επιστημόνων, που τους παρέχει γνώσεις για πιθανή απασχόλησή στη γειτονική χώρα καθώς και συνεργασία μεταξύ πανεπιστημίων για παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού. Ε. Στον τομέα της Ποιότητας ζωής και του Περιβάλλοντος οι παρεμβάσεις δεν ήταν σημαντικές στην επιλέξιμη περιοχή 3.2 ΕΞΑΓΟΜΕΝΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 1. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα αποτέλεσε ισχυρό μηχανισμό πολύπλευρης ανάπτυξης της περιοχής και έχει επιφέρει πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα όσον αφορά την ενίσχυση της ιδιαίτερης γεωμορφολογικής θέσης της περιοχής σε επίπεδο υποδομών. 2. Τα έργα που σχεδιάστηκαν προς υλοποίηση στον τομέα των υποδομών επιβεβαίωσαν με την πορεία εργασιών τους, τον καθοριστικό παράγοντα που έχουν να παίξουν στον καθορισμό των εθνικών σχεδιασμών ανάπτυξης και των δεσμών που μπορούν να αναπτυχθούν στα πλαίσια των κοινών πρωτοβουλιών των δυο χωρών ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 51

3. Η υπάρχουσα τεχνογνωσία και η εμπειρία που αποκτήθηκε στα χρόνια υλοποίησης του Interreg II, επιτρέπει στην επιλέξιμη περιοχή να σχεδιάσει με μεγάλο βαθμό ωριμότητας τα νέα έργα που προτίθεται να υλοποιήσει όσον αφορά τις υποδομές τόσο σε διαπεριφερειακό όσο και σε τοπικό επίπεδο 4. Η δυνατότητα για την προώθηση νέων συνεργασιών στην περιοχή είναι αδιαμφισβήτητη, συνεκτιμώντας ότι στο πλαίσιο του ΙNTERREG II υλοποιήθηκαν δράσεις που δεν διακρίνονται από άμεση διασυνοριακή συνεργασία, ενεργοποίησαν όμως διαδικασίες ή έθεσαν βάσεις για ενεργή δραστηριοποίηση και από τις δυο πλευρές στο πλαίσιο του νέου προγραμματικού κύκλου. 3.3 ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΠΟΥ ΑΠΟΚΤΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ INTERREG III-A ΕΛΛΑΔΑ-ΑΛΒΑΝΙΑ 2000-2004 Το Πρόγραμμα INTERREG III-A ΕΛΛΑΔΑ ΑΛΒΑΝΙΑ, το οποίο υποστηρίζει τη διασυνοριακή συνεργασία στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας, ξεκίνησε κατά την προγραμματική περίοδο 2000 2006, σύμφωνα με την Ανακοίνωση της Ε.Ε. για την υλοποίηση των Προγραμμάτων INTERREG και τους κανονισμούς των Διαρθρωτικών Ταμείων. Το πρόγραμμα INTERREG III A ΕΛΛΑΔΑ - ΑΛΒΑΝΙΑ περιελάμβάνε 3 Περιφέρειες από ελληνικής πλευράς (Δ. Μακεδονία, Ήπειρος, Ιόνια Νησιά) και 3 από αλβανικής πλευράς (Αργυροκάστρου, Κορυτσάς, Βλόρε). Η κύρια ιδέα του προγράμματος INTERREG III A ΕΛΛΑΔΑ - ΑΛΒΑΝΙΑ ήταν η ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και η παροχή της δυνατότητας για εφαρμογή και χρηματοδότηση έργων που υποστηρίζουν κοινούς σκοπούς. Παρ όλα αυτά, παρουσιάστηκαν προβλήματα κατά τα πρώτα χρόνια εφαρμογής του προγράμματος που σχετίζονται τόσο με την πορεία ενεργοποίησης του προγράμματος, με την φύση των έργων που εντάχθηκαν και υλοποιούνται, καθώς και με την ένταση της συνεργασίας των δύο πλευρών. Τα προβλήματα αυτά οφείλονται κυρίως στη δημοσιονομική διαχείριση των ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 52

κοινοτικών πόρων εκτός των εσωτερικών συνόρων και στην χρηματοδοτικού μέσου της Αλβανίας. έλλειψη Βασικό πρόβλημα επίσης από την πλευρά της Αλβανίας εκτός από την έλλειψη χρηματοδοτικού μέσου αποτέλεσε και η μη έγκαιρη εξασφάλιση των πόρων της εθνικής συμμετοχής για το Πρόγραμμα,, με σκοπό την παράλληλη υλοποίηση πράξεων στην επιλέξιμη περιοχή. Επίσης, ο διασυνοριακός χαρακτήρας του προγράμματος σε συνδυασμό με τις αυξημένες ανάγκες συντονισμού με τα Π.Ε.Π. και τα άλλα χρηματοδοτικά μέσα όπως το CARDS καθώς και η ύπαρξη πολλών μηχανισμών διαχείρισης γεωγραφικά απομακρυσμένων μεταξύ τους δυσκόλεψε την καθημερινή εργασία των εμπλεκομένων και εισήγαγε δυσλειτουργίες που συνέβαλαν σε καθυστερήσεις. Παρά τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν κατά την προγραμματική περίοδο 2000-2004 η Διαχειριστική Αρχή συνεργάστηκε με την αλβανική πλευρά την οποία ενημέρωνε για την πρόοδο του προγράμματος αποστέλλοντας όλα τα απαιτούμενα σχετικά έγγραφα, διοργάνωσε τις ετήσιες συνεδριάσεις των Επιτροπών Παρακολούθησης και Καθοδήγησης και με την συμμετοχή των Αλβανών εταίρων. Επίσης δρομολόγησε ενέργειες που αφορούν την ενεργοποίηση των Μέτρων του προγράμματος καθόσον πρωταρχικό μέλημα της Υ.Δ. Π.Κ.Π. INTERREG κατά το έτος 2004 αποτελεί η ενεργοποίηση των μέτρων του προγράμματος με μηδενική ή μικρή ενεργοποίηση. Ειδικότερα η προσπάθεια εστιάζεται σε πράξεις που διαθέτουν μεγαλύτερη απορροφητικότητα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η κάλυψη των νομικών δεσμεύσεων καθώς και ο διασυνοριακός χαρακτήρας του Προγράμματος. Βασικό σταθμό για την περαιτέρω πορεία του Προγράμματος αποτέλεσε η εκπόνηση της ενδιάμεσης αξιολόγησης που πραγματοποιήθηκε από ανεξάρτητο αξιολογητή, η οποία προσπάθησε να καταδείξει όλα τα προβλήματα και να βοηθήσει την Διαχειριστική Αρχή να λάβει όλα τα απαραίτητα διορθωτικά μέτρα. Την προσπάθεια των δύο πλευρών να ξεπεράσουν τα προβλήματα της κοινής διαχείρισης, παρακολούθησης και υλοποίησης έργων με διασυνοριακό οφέλη και για τις δύο πλευρές, συνέδραμε η έκδοση του Κανονισμού του Συμβουλίου αριθμ. 2415/2001 (CARDS) επί του συντονισμού των ενισχύσεων προς τις υποψήφιες προς ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 53

ένταξη χώρες στο πλαίσιο της προ-ενταξιακής στρατηγικής, καθώς και η Ανακοίνωση της Επιτροπής προς τα Κράτη Μέλη αριθμ. COM (2003) 393/1.7.2003 «Ανοίγοντας το δρόμο για ένα νέο μέσο γειτνίασης». Στη συνέχεια των παραπάνω και στο πλαίσιο των ενεργειών επίτευξης των στόχων του προγράμματος, δρομολογήθηκε και υλοποιήθηκε η αναθεώρηση και η εναρμόνιση του Προγράμματος σύμφωνα με την νέα εγκύκλιο που αφορά στο Νέο Μέσο Γειτνίασης που οδήγησε στην μετατροπή του Προγράμματος σε Πρόγραμμα Γειτνίασης. Για την αναθεώρηση του Προγράμματος και την παράλληλη μετατροπή του σε Πρόγραμμα Γειτνίασης, κατόπιν συμφωνίας των δύο πλευρών, εργάσθηκε ομάδα κατάρτισης στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι της Υπηρεσίας Διαχείρισης και της Αλβανικής πλευράς, καθώς και της Τεχνικής Γραμματείας του Προγράμματος, με την συνδρομή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μέσω του εκπροσώπου της. Η έννοια των Προγραμμάτων Γειτνίασης, που θα λειτουργήσουν μεταξύ 2004 και 2006, πριν την εισαγωγή του Μέσου Γειτνίασης το 2007 ενσωματώθηκε στο νέο Πρόγραμμα και με βάσει τα παραπάνω δρομολογήθηκε η τροποποίηση του Συμπληρώματος Προγραμματισμού. ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 54