Newsletter. Αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι, μέλη του ΕΙΕΕ, Περιεχόμενα

Newsletter Περιοδική έκδοση του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ Τεύχος 12 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014 Περιεχόμενα Μήνυμα Προέδρου... 1 Συνέντευξη... 2 Άρθρο... 5 Διαβάσαμε... 7 Εκπαίδευση - Εκδηλώσεις... 9 Αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι, μέλη του ΕΙΕΕ, έχουν ήδη ολοκληρωθεί εννέα μήνες από την εκλογή του νέου Διοικητικού Συμβουλίου. Στο διάστημα αυτό το Διοικητικό Συμβούλιο συνεδρίασε δέκα φορές και έλαβε πολύ σημαντικές αποφάσεις για τη λειτουργία του Ινστιτούτου. Μεταξύ άλλων, καταρτίσαμε το τριετές επιχειρησιακό σχέδιο του Ινστιτούτου, αναλάβαμε εξ ολοκλήρου τη διοργάνωση του ετήσιου συνεδρίου εσωτερικού ελέγχου 2013, συμμετείχαμε ως συν-διοργανωτές στην ημερίδα Fraud Prevention Forum για την καταπολέμηση της απάτης στα πλαίσια της παγκόσμιας δράσης Fraud Awareness Week, καταρτίσαμε το νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του 2014 διευρύνοντας τη θεματολογία και εντάσσοντας νέους εισηγητές, προωθήσαμε στην Ελληνική αγορά, σε ανταγωνιστικές τιμές, το νέο εργαλείο CIA Learning System του IIA και υιοθετήσαμε για πρώτη φορά ένα Κώδικα Συμπεριφοράς και Δεοντολογίας προσαρμοσμένο στα διεθνή πρότυπα για τα μέλη του ΔΣ, το προσωπικό και τους εθελοντές του ΕΙΕΕ. Είμαι αισιόδοξος ότι το νέο έτος θα αποτελέσει την αφετηρία για την έναρξη μιας σταδιακής, αλλά σταθερής ανάκαμψης, για τη χώρα μας. Το 2014 μπορεί να γίνει η χρονιά που θα σηματοδοτήσει μια νέα αρχή και για το Ινστιτούτο. Θα συνεχίσουμε την υλοποίηση των στόχων που έχουμε θέσει στο επιχειρησιακό μας σχέδιο δίνοντας προτεραιότητα στην : α) κατάρτιση ενός σύγχρονου Καταστατικού, β) θεσμοθέτηση εγκεκριμένων από το ΔΣ πολιτικών και διαδικασιών για τη θεσμική θωράκιση του Ινστιτούτου, γ) καλύτερη εξυπηρέτηση των μελών μας με την περαιτέρω αξιοποίηση του νέου πληροφοριακού συστήματος, δ) προώθηση των διεθνών προτύπων του IIA και του επαγγέλματος του εσωτερικού ελεγκτή στην Ελληνική αγορά. Συντελεστές έκδοσης: Βαλαντάσης Παναγιώτης Μέλος ΔΣ Συντονιστής Επιτροπής Δημοσίων Σχέσεων Δούνης Νίκος Συντονιστής Έκδοσης Newsletter Γιέπου Δέσποινα Παλαβάτσος Γιάννης Ξύδης Χαράλαμπος Σολομών Μάκης Χατζηστάμου Γεώργιος ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ (Ε.Ι.Ε.Ε.) Γ Σεπτεμβρίου 101 Αθήνα 10434 Τηλ.: +30 210 8259504, fax: +30 210 8229405 e-mail: info@hiia.gr, website: www.hiia.gr Οι καιροί απαιτούν υπευθυνότητα, σύνεση και σκληρή δουλειά για να χαράξουμε μια νέα δημιουργική πορεία μακριά από τις στρεβλώσεις του παρελθόντος. Ως Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΙΕΕ, αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω τα υπόλοιπα μέλη του ΔΣ, το προσωπικό του ΕΙΕΕ, τους εθελοντές και τα μέλη μας που μας στήριξαν όλο αυτό το διάστημα και να τους ζητήσω να συνεχίσουν την ενεργή τους συμμετοχή. Εύχομαι το 2014 να φέρει υγεία, ευτυχία, πρόοδο και επαγγελματική επιτυχία σε όλους. Με εκτίμηση Γ. Καλορίτης Πρόεδρος του ΕΙΕΕ

Συνέντευξη * Δέσποινα Γιέπου Κωνσταντίνα Μπουργιώτου Διευθύντρια Εσωτερικού Ελέγχου Ομίλου Α.Ε. ΤΣΙΜΕΝΤΩΝ ΤΙΤΑΝ Ποια η διαφορά μεταξύ του να δουλεύεις σε ελεγκτική εταιρία και στη βιομηχανία; Η παροχή υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου σε πελάτες μιας ελεγκτικής εταιρίας είναι συνήθως συγκεκριμένης διάρκειας και οι όροι συνεργασίας καθώς και το εύρος των υπηρεσιών τίθενται από την ελεγκτική εταιρία και όχι από τον ελεγκτή. Στην περίπτωση του εσωτερικού ελεγκτή μιας εταιρίας με σχέση εξαρτημένης εργασίας, η συνεργασία είναι μακρόχρονη γεγονός που επιτρέπει την ανάπτυξη συναδελφικών φιλικών σχέσεων τις οποίες ο ελεγκτής πρέπει να διαχειρίζεται με προσοχή και επαγγελματισμό κατά την άσκηση των καθηκόντων του. Τέλος, πρέπει να διαφυλάττει ο ίδιος την ανεξαρτησία του και την αντικειμενικότητά του, διασφαλίζοντας ότι τυχόν υπηρεσίες που του ζητούνται, πέραν των αμιγώς ελεγκτικών, δεν τις περιορίζουν. Ποιες οι προκλήσεις μίας κυρίας που είναι υπεύθυνη ενός τόσο μεγάλου ομίλου; Με αφορμή τις συζητήσεις που γίνονται τον τελευταίο καιρό για την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στα διοικητικά συμβούλια των επιχειρήσεων, θεωρείτε ότι διαφέρει μία γυναίκα στο τιμόνι της Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου από έναν άνδρα σε ανάλογη θέση; Η αναγκαιότητα τακτικής φυσικής παρουσίας στις θυγατρικές εταιρίες του ομίλου και η άμεση επικοινωνία με τα στελέχη τους είναι απαραίτητα ώστε να υπάρχει η καλύτερη δυνατή κατανόηση της καθημερινότητας και των δυσκολιών που προκύπτουν. Με τον τρόπο αυτό οι επισημάνσεις από την ελεγκτική διεργασία είναι ουσιαστικές, και οι προτάσεις για βελτίωση ρεαλιστικές. Διευθύντρια Εσωτερικού Ελέγχου του Ομίλου Τσιμέντων ΤΙΤΑΝ Ελεγκτής στην Εταιρία Ernst & Young Ορκωτοί Ελεγκτές Α.Ε. Λογίστρια στην Εταιρία Spot Thompson S.A. (Διαφημιστική) Λογίστρια στην Εταιρία ΕΤΜΑ Α.Ε. Τεχνητής Μετάξης (Κλωστοϋφαντουργία) Σπουδές στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (πρώην ΑΣΟΕΕ) Απαντώντας στο δεύτερο σκέλος της ερώτησης θα ήθελα να πω ότι η πίεση που αρχίζει να διαφαίνεται παγκοσμίως για πιο ορθολογική εκπροσώπηση των δύο φύλων στις διοικήσεις των εταιριών μπορεί να δημιουργήσει αρχικά ευκαιρίες για τις γυναίκες. Αν όμως η ποσόστωση λειτουργήσει σαν επιταγή, φοβάμαι πως τελικά θα αδικήσει τις γυναίκες, καθώς εύκολα θα αποδίδεται εκεί η επαγγελματική τους ανέλιξη και όχι στις καλύτερες επιδόσεις τους σε σύγκριση με άνδρες συναδέλφους τους. Τέλος, δεν θεωρώ ότι η επιτυχής θητεία ενός επικεφαλής Υπηρεσίας Εσωτερικού ελέγχου είναι συνάρτηση του φύλου του, αλλά εξαρτάται από την τεχνική του κατάρτιση και από τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του. HIIA Newsletter ΤΕΥΧΟΣ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014

Συνέντευξη Ποιες είναι οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου μίας ελληνικής πολυεθνικής εταιρείας; Οι βασικές προκλήσεις, κατά τη γνώμη μου, έχουν σχέση με την πολυπλοκότητα μιας βαριάς βιομηχανίας, το σεβασμό και την αποδοχή των τοπικών ιδιαιτεροτήτων των αγορών στις οποίες δραστηριοποιείται ο όμιλος, με την ταυτόχρονη καθιέρωση και τήρηση των Αρχών και των Πολιτικών της υπεραιωνόβιας μητρικής εταιρίας. Ο Εσωτερικός Έλεγχος ως μια ομιλική λειτουργία επιφορτίζεται και με την υποχρέωση, πέραν των άλλων, να αποτελεί το συνδετικό κρίκο των Επιχειρησιακών Μονάδων που είναι διάσπαρτες ανά τον κόσμο, καθώς και το σημείο αναφοράς για την οργάνωση και διάχυση των καλών πρακτικών που πρέπει να υιοθετούνται από όλους. Πιστεύω ότι το μέλλον του Eσωτερικού Eλεγκτή στην Ελλάδα είναι ευοίωνο, και εξαρτάται, σχεδόν αποκλειστικά, από την ποιότητα της εκπαίδευσης που έχει, την ευρύτητα του γνωστικού του αντικειμένου καθώς και τις εξειδικευμένες γνώσεις που μπορεί να αποκτήσει μέσα από τη δουλειά του Τι ζητούν αυτήν την περίοδο, εν μέσω οικονομικής κρίσης, οι ελληνικές επιχειρήσεις από τον εσωτερικό έλεγχο; Ποιο είναι το μέλλον του εσωτερικού ελεγκτή στην Ελλάδα? Προβλέπετε μια αυξημένη αναγκαιότητα? Η οικονομική κρίση έχει αυξήσει την αγωνία των επιχειρήσεων για χρηστή διαχείριση. Το ζητούμενο, δηλαδή, είναι να ελαχιστοποιούνται οι δαπάνες και να μεγιστοποιούνται τα οφέλη με ολοένα και λιγότερα μέσα στελεχιακό δυναμικό, για παράδειγμα. Αυτά τα χαρακτηριστικά έχουν προσδώσει, προσωρινά εύχομαι, ένα πιο «αστυνομικό» χαρακτήρα στον Εσωτερικό Έλεγχο και επιπλέον του έχουν μειώσει τη δυνατότητα να προτείνει βελτιώσεις που συνεπάγονται κόστος για την εταιρία. Πιστεύω ότι το μέλλον του εσωτερικού ελεγκτή στην Ελλάδα είναι ευοίωνο, και εξαρτάται, σχεδόν αποκλειστικά, από την ποιότητα της εκπαίδευσης που έχει, την ευρύτητα του γνωστικού του αντικειμένου καθώς και τις εξειδικευμένες γνώσεις που μπορεί να αποκτήσει μέσα από τη δουλειά του. Με δεδομένο ότι ο Εσωτερικός Έλεγχος είναι εργαλείο διοίκησης, οι ανάγκες της επιχείρησης στην οποία προσφέρει τις υπηρεσίες του είναι ο οδηγός του ορθολογικού επιμερισμού του χρόνου του. Έχετε συμμετάσχει ως σύμβουλος της Διοίκησης σε σημαντικά στρατηγικά θέματα της εταιρείας (π.χ. πιθανές συγχωνεύσεις); Μπορείτε να μας περιγράψετε ορισμένα χαρακτηριστικά που πρέπει να τηρήσει ο εσωτερικός ελεγκτής ούτως ώστε να μπορέσει να διατηρήσει την αντικειμενικότητά του; Ποια αναλογία ελεγκτικού χρόνου θεωρείται ισορροπημένη μεταξύ ελεγκτικών και συμβουλευτικών έργων; Αναφορικά με τις συγχωνεύσεις ο Εσωτερικός Έλεγχος δραστηριοποιείται μετά την ένταξη της νέας επιχειρησιακής μονάδας στον Όμιλο, βοηθώντας στην κατανόηση του τρόπου λειτουργίας της και στη συνέχεια στην εναρμόνισή της με τις ομιλικές Αρχές και Πολιτικές. Πέραν αυτού, σε περιπτώσεις ανασχεδιασμού λειτουργιών, ανακατανομής ρόλων καθώς και τυχόν επιβεβλημένων αλλαγών στα πλαίσια της εναρμόνισης με νέα θεσμικά ή άλλα πλαίσια, ο Εσωτερικός Έλεγχος καλείται να συμβάλλει εξετάζοντας τις νέες καταστάσεις κάτω από το δικό του πρίσμα. Θεωρώ ότι δεν βλάπτεται η αντικειμενικότητα του ελεγκτή εφόσον ο συμβουλευτικός ρόλος υλοποιείται σωστά και καθίσταται σαφές ότι δεν συνιστά πιστοποίηση της επάρκειας του περιβάλλοντος ελέγχου σε αυτή τη φάση, αλλά μια προληπτική ενέργεια. Τέλος, δεν υπάρχει πιστεύω φόρμουλα αναλογίας ελεγκτικού και συμβουλευτικού χρόνου. Με δεδομένο ότι ο Εσωτερικός Έλεγχος είναι εργαλείο διοίκησης, οι ανάγκες της επιχείρησης στην οποία προσφέρει τις υπηρεσίες του είναι ο οδηγός του ορθολογικού επιμερισμού του χρόνου του. ΤΕΥΧΟΣ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014 HIIA Newsletter

Συνέντευξη Σε ένα νέο άνθρωπο θα έλεγα ότι η εξέλιξη του στο στίβο του Εσωτερικού Ελέγχου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το πόσο μεράκι έχει για αυτή τη δουλειά. Ποια πιστεύετε ότι πρέπει να είναι τα χαρακτηριστικά ενός νέου εσωτερικού ελεγκτή προκειμένου να ανταποκριθεί στα καθήκοντά του και να εξελιχθεί; Ποια συμβουλή θα δίνατε σε έναν νέο άνθρωπο ο οποίος επιθυμεί να ασχοληθεί και να εξελιχθεί στο χώρο του εσωτερικού ελέγχου; Πέραν από την τεχνική κατάρτιση θεωρώ πολύ σημαντική την ικανότητα επικοινωνίας και την ευρύτητα και ευελιξία σκέψης που θα του επιτρέπει να αντιλαμβάνεται σωστά και σφαιρικά, και να λειτουργεί έξω από συγκεκριμένα κουτάκια. Σε ένα νέο άνθρωπο θα έλεγα ότι η εξέλιξη του στο στίβο του Εσωτερικού Ελέγχου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το πόσο μεράκι έχει για αυτή τη δουλειά. Πως κρίνετε την παρουσία του ΕΙΕΕ σε σχέση με τους τομείς της εκπροσώπησης των μελών του καθώς και του εκπαιδευτικού του ρόλου; Πιστεύετε ότι οι επαγγελματικές πιστοποιήσεις που προσφέρει το ΙΙΑ βοηθάνε στην εξέλιξη της καριέρας και πως; Θα θέλατε να προτείνετε κάποιες επιπλέον προτάσεις σε σχέση με τη λειτουργία του ΕΙΕΕ και τις υπηρεσίες που μπορεί να προσφέρει στο επάγγελμα του εσωτερικού ελεγκτή? Ο θεσμός του ΕΙΕΕ αναμφισβήτητα στηρίζει και προάγει το επάγγελμά μας. Ο εκπαιδευτικός του ρόλος κρίνεται θετικά, και σίγουρα μπορεί και πιστεύω θα κάνει ακόμα περισσότερα. Οι υφιστάμενες επαγγελματικές πιστοποιήσεις σίγουρα βοηθούν στην επαγγελματική εξέλιξη των εσωτερικών ελεγκτών υπό την προϋπόθεση πάντοτε ότι γίνεται προσεκτική επιλογή και δεν καταλήγουν να γίνουν αυτοσκοπός. Τέλος και μία προσωπική ερώτηση. Τι είναι αυτό που πήρατε από τον Εσωτερικό Έλεγχο και το εφαρμόσατε στην προσωπική η οικογενειακή σας ζωή; Η εναλλαγή, η ποικιλία, τα ταξίδια σαν μικρές ή μεγαλύτερες αποδράσεις, που συνιστούν τρόπο ζωής για έναν Εσωτερικό Ελεγκτή, υπερκαλύπτοντας τις δυσκολίες που προκύπτουν καθημερινά, μου έχουν δώσει όλα αυτά τα χρόνια ένα αίσθημα επαγγελματικής ικανοποίησης που συνεισφέρει σημαντικά σε μια ισορροπημένη προσωπική και οικογενειακή ζωή. *Η συνέντευξη εκφράζει προσωπικές και μόνο απόψεις του φιλοξενούμενου. HIIA Newsletter ΤΕΥΧΟΣ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014

Γιώργος Χατζηστάμου Άρθρο Η Βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ Εσωτερικού και Εξωτερικού Ελέγχου O σκοπός του παρόντος άρθρου είναι η συνοπτική παρουσίαση της εγκυκλίου (position paper) της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Ινστιτούτων Εσωτερικού Ελέγχου, με θέμα την βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ Εσωτερικού και Εξωτερικού Ελέγχου και στόχο την αποσαφήνιση των διαφορών μεταξύ τους καθώς και την ανάλυση της εργασιακής τους σχέσης. Την σαφή διάκριση μεταξύ του Εσωτερικού και του Εξωτερικού Ελέγχου συνιστά και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε πρόσφατο ψήφισμά του, η δε Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται για την μεταρρύθμιση του κανονιστικού πλαισίου σχετικά με τον έλεγχο των επιχειρήσεων με σκοπό την αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων του εξωτερικού ελέγχου και των κανόνων διακυβέρνησης των επιχειρήσεων που παρέχουν ελεγκτικές υπηρεσίες. Το Ινστιτούτο Εσωτερικών Ελεγκτών (IIA) ορίζει τον εσωτερικό έλεγχο ως: Μια ανεξάρτητη, αντικειμενική και συμβουλευτική δραστηριότητα σχεδιασμένη να προσθέτει αξία και να βελτιώνει τις λειτουργίες ενός οργανισμού. Βοηθά κάθε οργανισμό να πετύχει τους στόχους του προσφέροντας μια συστηματική, επιστημονική προσέγγιση για την αποτίμηση και βελτίωση της αποτελεσματικότητας, της διαχείρισης των κινδύνων, των Συστημάτων Εσωτερικού Ελέγχου και των διαδικασιών Εταιρικής Διακυβέρνησης. Με βάση το μοντέλο «των τριών γραμμών άμυνας» που προωθεί το Ινστιτούτο Εσωτερικών Ελεγκτών (IIA) για την ενσωμάτωση, το συντονισμό και την ευθυγράμμιση όλων των δραστηριοτήτων επιβεβαίωσης προκειμένου να βελτιστοποιήσει το επίπεδο της διακυβέρνησης, των κινδύνων και εποπτείας του ελέγχου, ο Εσωτερικός Έλεγχος αποτελεί την τρίτη γραμμή άμυνας, ενώ ο Εξωτερικός Έλεγχος θα μπορούσε να θεωρηθεί σαν μια επιπρόσθετη γραμμή άμυνας εκτός του Οργανισμού με συγκεκριμένη εντολή και σκοπό την έκφραση γνώμης για τις οικονομικές καταστάσεις. Σύμφωνα με το Συμβούλιο Διεθνών Προτύπων Ελέγχου και Διασφάλισης, ο ρόλος του Εξωτερικού Ελεγκτή είναι «να εκφράσει τη γνώμη του στο κατά πόσο οι οικονομικές καταστάσεις έχουν συνταχθεί, από κάθε ουσιώδη άποψη, σύμφωνα με το εφαρμοστέο πλαίσιο χρηματοοικονομικής αναφοράς». Οι δε ευθύνες του Εξωτερικού Ελεγκτή είναι : Ο προσδιορισμός και η εκτίμηση των κινδύνων ουσιώδους ανακρίβειας των οικονομικών καταστάσεων, που οφείλονται είτε σε απάτη είτε σε λάθος καθώς και ο σχεδιασμός και η εκτέλεση των αντίστοιχων διαδικασιών ελέγχου με στόχο την απόκτηση ελεγκτικών τεκμηρίων που είναι επαρκή και κατάλληλα για να παράσχουν μια βάση για τη γνώμη του Ελεγκτή. Η κατανόηση του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου του Οργανισμού σχετικά με τον διενεργούμενο έλεγχο, με σκοπό το σχεδιασμό των κατάλληλων ελεγκτικών διαδικασιών, αλλά όχι με σκοπό την έκφραση γνώμης επί της αποτελεσματικότητας του Εσωτερικού Ελέγχου του. Η αλληλεπίδραση και η συνεργασία μεταξύ των Εσωτερικών και Εξωτερικών Ελεγκτών σκοπό έχει να βοηθήσει τα Διοικητικά Συμβούλια των Οργανισμών να αποκτήσουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα των δραστηριοτήτων και των ΤΕΥΧΟΣ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014 HIIA Newsletter

Άρθρο κινδύνων αλλά και να μειώσει τις περιοχές πιθανής επικάλυψης του ελέγχου. Το διεθνές πρότυπο 610 (ISA 610) ρυθμίζει τη συνεργασία αυτή, ειδικά στην περίπτωση όπου ο Εξωτερικός Έλεγχος αποφασίσει να στηριχτεί στις ελεγκτικές διαδικασίες του Εσωτερικού Ελέγχου και ορίζει συγκεκριμένους κανόνες διασφάλισης και επιβεβαίωσης. Το ελάχιστο επίπεδο συνεργασίας μεταξύ Εσωτερικού και Εξωτερικού ελέγχου είναι το εξής: Ο συντονισμός του Πλάνου Ελέγχου, ώστε να αποφευχθούν πιθανές επαναλήψεις και επικαλύψεις ελεγκτικών εργασιών. Η επικοινωνία από τον Εσωτερικό Έλεγχο στους Εξωτερικούς Ελεγκτές μίας συνοπτικής παρουσίασης (Executive Summary) της αναφοράς τους προς τη Διοίκηση του Οργανισμού. Αντίστοιχα οι Εξωτερικοί Ελεγκτές μπορούν να επικοινωνήσουν προς τον Εσωτερικό Έλεγχο ένα αντίγραφο της αναφοράς τους και της επιστολής τους προ τη Διοίκηση του Οργανισμού. Οι Εσωτερικοί και Εξωτερικοί ελεγκτές είναι απαραίτητο να συναντιούνται τουλάχιστον σε ετήσια βάση προκειμένου να συζητούν κοινά θέματα που τους απασχολούν αλλά και να διασφαλίζουν την απρόσκοπτη συνεργασία τους. Ο Διευθυντής Εσωτερικού Ελέγχου θα πρέπει να παρευρίσκεται στη συνεδρίαση της Επιτροπής Ελέγχου (ή/και του Δ.Σ.) του Οργανισμού που θα αφορά θέματα σχετικά με την έκθεση του Εξωτερικού Ελέγχου. Συμπερασματικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι ενώ ο Εσωτερικός Έλεγχος υποστηρίζει το Διοικητικό Συμβούλιο σε σχέση με την αποτελεσματική λειτουργία του Οργανισμού, ο Εξωτερικός Έλεγχος εκφράζει γνώμη επί των οικονομικών καταστάσεων που απευθύνονται και επικοινωνούνται στο Διοικητικό Συμβούλιο και τους Μετόχους/Επενδυτές. Οι περισσότερες ελεγκτικές εργασίες του Εσωτερικού Ελέγχου αφορούν μη οικονομικές διαδικασίες, ενώ ο Εξωτερικός έλεγχος επικεντρώνεται κυρίως στις διαδικασίες κατάρτισης και αξιοπιστίας των Οικονομικών Αναφορών του Οργανισμού. Παρόλα αυτά, συνιστάται η συνεργασία μεταξύ του Εσωτερικού και Εξωτερικού Ελέγχου, όπου το πεδίο εφαρμογής καθώς και η διαχείρισή της αποτελούν ευθύνη της Επιτροπής Ελέγχου του Οργανισμού. Το επίπεδο και η έκταση της συνεργασίας μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με διάφορους παράγοντες και από τις δύο πλευρές, ωστόσο ο κάθε Οργανισμός θα πρέπει να εξασφαλίσει και να διασφαλίσει τον απαραίτητο βαθμό συνεργασίας μεταξύ των δύο λειτουργιών. HIIA Newsletter ΤΕΥΧΟΣ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014

Γιάννης Παλαβάτσος Δέσποινα Γέπου Διαβάσαμε......το άρθρο της Deloitte: Top Issues for Audit Committees in 2014 στη διαδικτυακή έκδοση της Wall Street Journal. To άρθρο αναφέρεται στα κύρια θέματα με τα οποία οι επιτροπές ελέγχου οφείλουν να ασχοληθούν κατά τη διάρκεια του 2014, καθώς και τους προβληματισμούς που θα προκύψουν από την ενασχόληση τους με αυτά. Επιγραμματικά, οι επιτροπές ελέγχου θα πρέπει να εστιάσουν στα παρακάτω: Στο ανανεωμένο COSO Framework. Η έκδοση του 2013 αντικαθιστά αυτή του 1992. Στην ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. Η ελεγκτική επιτροπή οφείλει να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παρακολούθηση της ετοιμότητας της διοίκησης σχετικά με την αντιμετώπιση πιθανών διαδικτυακών απειλών. Στις αλλαγές που προτάθηκαν από το PCAOB (Public Company Accounting Oversight Board) και σχετίζονται με τις αναφορές των εξωτερικών ελεγκτών. Στο ελεγκτικό πρότυπο υπ αριθμόν 16, το οποίο διευρύνθηκε από το PCAOB και προωθεί την εκτεταμένη επικοινωνία μεταξύ των ελεγκτών και των επιτροπών ελέγχου. Στην παρακολούθηση της προετοιμασίας της διοίκησης σχετικά με την αντιμετώπιση της διαφθοράς. Στις επικείμενες φορολογικές αλλαγές. Στην επίβλεψη των επιχειρηματικών ρίσκων. Για να οδηγηθείτε απευθείας στο άρθρο πατήστε εδώ. την συνέντευξη του Mike Taylor υπεύθυνου εσωτερικού ελέγχου της Experian στην Αγγλία, στην οποία εξηγεί γιατί το ταλέντο ενός εσωτερικού ελεγκτή κάνει την μεγάλη διαφορά και επισημαίνει κάποια από τα σημεία τα οποία θα αναφέρει και ως ομιλητής στο Διεθνές Συνέδριο του ΙΙΑ τον Ιούλιο του 2014. Μας υπενθυμίζει ότι οι επιτυχημένοι Εσωτερικοί Ελεγκτές δεν διαθέτουν απαραίτητα οικονομικό background και ότι τα βασικά χαρακτηριστικά ενός ιδανικού Εσωτερικού Ελεγκτή είναι α) να έχει την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, β) να είναι επικοινωνιακός και γ) να θέτει ερωτηματικά. Επισημαίνει ότι ο Εσωτερικός Έλεγχος δεν περιορίζεται απλά στην γραφή μίας αναφοράς αλλά στην αίσθηση της αληθινής αξίας μέσω της βελτίωσης των διαδικασιών καθώς και μέσα από την καθημερινή αλληλεπίδραση με τους ανθρώπους της Εταιρείας. Επίσης, είναι απαραίτητο ο Εσωτερικός Ελεγκτής να διαθέτει και μια μακρά λίστα των λεγόμενων soft skills που περιλαμβάνουν επικοινωνιακές δεξιότητες και την δυνατότητα να πουλάει την λειτουργία του Εσωτερικού Ελέγχου στον υπόλοιπο Οργανισμό. Τέλος, επισημαίνει ότι, χωρίς αμφιβολία, το rotation scheme που καθιέρωσε σε Εταιρείες προσελκύοντας τους high performers από όλα τα τμήματα στον Εσωτερικό Έλεγχο (για κάποιο χρονικό διάστημα, μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για πολλές άλλες Εταιρείες στον μέλλον. Για να οδηγηθείτε απευθείας στο άρθρο πατήστε εδώ. Με ιδιαίτερη χαρά το ΕΙΕΕ σας πληροφορεί ότι εξέδωσε το Διεθνές Πλαίσιο Επαγγελματικής Εφαρμογής μεταφρασμένο στα Ελληνικά. Η πλήρως αναθεωρημένη έως 1η Ιανουαρίου 2013 έκδοση, περιλαμβάνει τον Ορισμό του Εσωτερικού Ελέγχου, τον Κώδικα Δεοντολογίας, τα Πρότυπα και τις σχετικές Συμβουλευτικές Οδηγίες. Το βιβλίο, που ελπίζουμε να αποδειχθεί ένα χρήσιμο εργαλείο για τους ασκούντες τον εσωτερικό έλεγχο, είναι πλέον διαθέσιμο προς πώληση από το ΕΙΕΕ σε κάθε ενδιαφερόμενο προς 10 για τα μέλη και 15 για τα μη μέλη. ΤΕΥΧΟΣ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014 HIIA Newsletter

Διαβάσαμε......Το άρθρο του Russell A. Jackson: Future of the profession στο περιοδικό Internal Auditor, στο τεύχος του Δεκεμβρίου. Ο Russell A. Jackson παρουσιάζει στο άρθρο του τις σκέψεις κορυφαίων αναλυτών σχετικά με το μέλλον του Εσωτερικού Ελέγχου καθώς και τις προβλέψεις τους για τις επαγγελματικές προκλήσεις και ευκαιρίες που θα προκύψουν. Οι John Wszelaki (CIA, CRMA), Richard Chambers (CIA, CGAP, CCSA, CRMA), Carolyn Saint (CIA, CRMA), Jason Pett (CPA), J. Michael Peppers (CIA, CRMA, CPA, FACHE) και Paul Sobel (CIA, CRMA) αναμένουν αλλαγές, οι οποίες συνοψίζονται στα παρακάτω σημεία: Οι Εσωτερικοί Ελεγκτές θα δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στη διαχείριση ρίσκου και στην εταιρική διακυβέρνηση. Παράλληλα θα επεκτείνουν το πεδίο δράσης τους ως συνέπεια των συνεχώς αυξανόμενων απαιτήσεων των διοικήσεων εταιριών και οργανισμών. Οι Επιτροπές Ελέγχου θα αναζητήσουν μεγαλύτερη ανεξαρτησία για το ελεγκτικό έργο, ενώ δεν αποκλείεται ο Εσωτερικός Έλεγχος να λειτουργεί κάτω από οργανωτικές δομές διαφορετικές από αυτές που είχαμε συνηθίσει μέχρι σήμερα. Καθώς το επάγγελμα εστιάζει σε νέες περιοχές ελέγχου, οι Εσωτερικοί Ελεγκτές οφείλουν να αναπτύξουν ικανότητες και δεξιότητες που θα τους βοηθήσουν να ανταποκριθούν στις σύγχρονες απαιτήσεις. Η νέα γενιά Εσωτερικών Ελεγκτών, απόλυτα εξοικειωμένη με τα σύγχρονα εργαλεία ελέγχου, θα φέρει αλλαγές στον τρόπο και την ταχύτητα με τον οποίο λαμβάνεται η πληροφορία από την ελεγχόμενη περιοχή. Επίσης θα είναι σε θέση να αντιληφθεί διαφορετικά ρίσκα και να ακολουθήσει με επιτυχία τις επιχειρηματικές εξελίξεις. Το 2020 η τεχνολογία θα διαδραματίζει ακόμα πιο σημαντικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο ασκείται ο Εσωτερικός Έλεγχος. Η ανάλυση δεδομένων θα γίνει ευκολότερη κατά την εκτίμηση κινδύνων, το σχεδιασμό και την εκτέλεση των ελέγχων. Τέλος στο άρθρο μπορούμε να βρούμε συνοπτικές απαντήσεις των ειδικών στις παρακάτω τρεις ερωτήσεις: 1) Τι δε θα αλλάξει στον Εσωτερικό Έλεγχο μέχρι το 2020; 2) Τι θα αλλάξει; 3) Μπορείτε να κάνετε μία πρόβλεψη για την κατάληξη μιας τρέχουσας τάσης; http://ic.globaliia.org/ Pages/default.aspx HIIA Newsletter ΤΕΥΧΟΣ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014

Εκπαίδευση ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ 2014 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ 2014 Α/ Α ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΗΜΕ ΡΕΣ ΠΡΩΪ Ή ΑΠΟΓΕΥΜ Α ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ ΚΟΣΤΟΣ ΑΝΑ ΑΤΟΜΟ ΒΑΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΥΧΟΣ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014 HIIA Newsletter

10 Εκπαίδευση ΒΑΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: Π Ρ Ο Σ Κ Λ Η Σ Η Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ελληνικού Ινστιτούτου Εσωτερικών Ελεγκτών σας προσκαλεί στην εκδήλωση για την κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου 2014, ώρα 19.00 στο GAZARTE, που βρίσκεται στην οδό Βουτάδων 34 (ΜΕΤΡΟ Κεραμεικός), Γκάζι. Ελάτε να γιορτάσουμε μαζί, να ανταλλάξουμε τις ευχές μας και να χαλαρώσουμε σε μια ξεχωριστή βραδιά. Σας περιμένουμε όλους με χαρά. Παρακαλούμε ενημερώστε μας για την παρουσία σας το αργότερο μέχρι την Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2014, τηλ ΕΙΕΕ: 210 8259504 HIIA Newsletter ΤΕΥΧΟΣ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014

Εκδηλώσεις Πάνος Βαλαντάσης 11 Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων για την περίοδο που διανύουμε συνεχίστηκε με δύο εκδηλώσεις: α. Συμβουλευτική Οδηγία 2320-2: Ανάλυση Θεμελιώδους Αιτίας: Το σχετικά δύσκολο και τεχνικό αυτό θέμα ανέπτυξε με πολύ δημιουργικό τρόπο το μέλος του ΔΣ και αντιπρόεδρος του ΕΙΕΕ κ. Πελεκανάκης. Σκοπός της συμβουλευτικής αυτής οδηγίας είναι να επισημάνει ότι οι Εσωτερικοί Ελεγκτές, στη προσπάθειά τους να προσθέσουν αξία στον οργανισμό στον οποίο προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, οφείλουν να εστιάζουν τη προσοχή τους στην πραγματική αιτία που προκάλεσε τα ευρήματά τους και να αποφεύγουν την επιφανειακή παρουσίασή τους. Την εκδήλωση παρακολούθησαν 46 μέλη και φίλοι του ΕΙΕΕ, αριθμός που κρίνεται ικανοποιητικός δεδομένου ότι οργανώθηκε παραμονές Χριστουγέννων. Στους συμμετέχοντες/ουσες αποστάλθηκε ερωτηματολόγιο και βεβαίωση συμμετοχής την επόμενη κιόλας ημέρα. Από τις απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο διαπιστώθηκε η γενική ικανοποίηση για την εκδήλωση. β. Ακούγοντας με τα μάτια - Εισαγωγή στην γλώσσα του σώματος για Εσωτερικούς Ελεγκτές: Μία εξαιρετική ευκαιρία είχαν 105 μέλη και οι φίλοι του ΕΙΕΕ που συμμετείχαν στη συγκεκριμένη θεματική βραδιά να γνωρίσουν ένα αντικείμενο όχι τόσο γνωστό που όμως μας απασχολεί όλους στη καθημερινότητά μας. ΤΕΥΧΟΣ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014 HIIA Newsletter

12 Εκδηλώσεις Τόσο η κ. Αβαρλή που από επαγγελματικό οίστρο και προσωπικό ενδιαφέρον έχει ασχοληθεί με το θέμα όσο και η κα Μαριακάκη με τις εξειδικευμένες σπουδές της και την εμπειρία της, κατέδειξαν πόσο σημαντική είναι για τους εσωτερικούς ελεγκτές η κατανόηση της γλώσσας του σώματος. Ένα επίμονο τεχνικό πρόβλημα που παρουσιάστηκε στα εποπτικά μέσα κατά τη διάρκεια της παρουσίασης της κας Μαριακάκη δεν στάθηκε εμπόδιο να απολαύσουν οι παρευρισκόμενοι τη παραστατικότατη διάλεξή της. Τη παρούσα περίοδο οι θεματικές βραδιές λαμβάνουν χώρα σε αίθουσα του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών σε συνεργασία με το Ελληνικό Συμβούλιο Εταιρικής Διακυβέρνησης (EΣΕΔ) οι οποίοι ήταν και οι υποστηρικτές της εκδήλωσης και τους οποίους το ΕΙΕΕ θερμά ευχαριστεί. Σημειώνουμε ότι οι θεματικές βραδιές είναι μία σημαντική ευκαιρία για τα μέλη του ΕΙΕΕ να γνωρίσουν καινούργια και ενδιαφέροντα θέματα και να ανταλλάξουν απόψεις γύρω από αυτά και ιδιαίτερα για τα πιστοποιημένα μέλη του ΕΙΕΕ να αποκτήσουν δωρεάν CPE s. Το πρόγραμμα των επομένων εκδηλώσεων - θεματικών βραδιών μέχρι τον Απρίλιο του 2014 είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του ΕΙΕΕ και έχει ως ακολούθως: Κοπή Πρωτοχρονιάτικης Πίττας Βράδυ 03/2/2014 Data analytics Απόγευμα 19/2/2014 ΜΑΛΙΑΡΟΣ/ΤΟΡΤΟΠΙΔΗΣ Συμμόρφωση (Σχέσεις με Εσωτ. Έλεγχο και Διαχείριση Κινδύνων) Απογραφή στοιχείων επικοινωνίας μελών και φίλων ΕΙΕΕ Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η απογραφή που διενεργήθηκε καθώς συμμετείχαν σε αυτήν περίπου 530 μέλη και φίλοι του ΕΙΕΕ. Αφορμή για την διενέργεια της απογραφής στάθηκε η διαπίστωση κάποιων λαθών στην ηλεκτρονική αποστολή των βεβαιώσεων του συνεδρίου που οφείλονταν σε στοιχεία που είχε το ΕΙΕΕ για τα μέλη και φίλους του που δεν είχαν επικαιροποιηθεί. Το έργο της επικαιροποίησης της βάσης δεδομένων με τα στοιχεία των απογραφέντων έχει αναλάβει η εταιρία Dual Logicom με την οποία συνεργάζεται το ΕΙΕΕ για την πλήρη εφαρμογή Απόγευμα 12/3/2014 ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ/ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ Διοίκηση και Διαχείριση Συμβάσεων Μεσημέρι 9/4/2014 ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ του νέου συστήματος και βρίσκεται στο δρόμο των τελικών ελέγχων. Μόλις ολοκληρωθεί το έργο αυτό θα αποσταλούν και οι υπόλοιπες βεβαιώσεις συμμετοχής στο συνέδριο που είναι σε εκκρεμότητα. Σύντομα δε θα έχουν ολοκληρωθεί και οι απαραίτητες προετοιμασίες ώστε να δοθεί πρόσβαση στα μέλη του ΕΙΕΕ στη προσωπική τους καρτέλα μέσω της ιστοσελίδας. Επίσης σύντομα θα ξεκινήσουν και οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες με τη δήλωση συμμετοχής στις εκδηλώσεις του ΕΙΕΕ μέσω σχετικής ηλεκτρονικής φόρμας κλπ. HIIA Newsletter ΤΕΥΧΟΣ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014