بهار 91. دورة. شماره 1 مقاله اصیل بررسي آمادگی دبيران دوره متوسطه شهرستان اسالمآباد غرب در بکارگیری یادگیری الکترونيکي * حسین مهدی زاده 1 مریم اسالمپناه رضا سبزی گروه آموزشی مهندسی فناوری اطالعات دانشکده فنی مهندسی دانشگاه ایالم ایالم ایران Assessing the Preparedness of High School Teachers of West Islam Abad in Using Electronic Learning Hossein Mahdizadeh 1, Maryam Eslahpannah, Reza Sabzi Department of Educational Technology, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran Abstract Background: Currently modern information technology has affected all aspects of people s lives; and education is not an exception. Teachers have always been one of the main elements of the learning process. Teachers should be prepared for any type of educational planning and its necessary foundations and conditions. In order to apply electronic learning in the teaching-learning process, teachers should be mentally prepared and should have the necessary attitude, knowledge, skills, and accessibility. We aimed to assess the preparedness of high school teachers of west Islam Abad in using electronic learning. In this regard, we studied various aspects such as their level of knowledge and skills in working with electronic learning environments, their belief in working with such environments, the amount of use and applicability of these environments in the teaching-learning environment during 008-009, and their accessibility to electronic learning environments. Material & Methods: 17 teachers were randomly selected using the systemic random sampling method. Data were collected using a researcher-made questionnaire. Its validity was confirmed by a group of researchers in the field of educational technology. Its reliability was acceptable using Cronbach s alpha. Data were analyzed using descriptive statistics, as well as K, Kendall s tau (τ) coefficient, t, and one-way analysis of variance tests. Results: Although the participating teachers had high access to computers and the internet and believed in their effect, they rarely used this technology in practice. There was no difference between the teachers educational level, sex, and age in using electronic learning. Conclusion: Although the participants believed that electronic learning is more effective than the traditional method, they rarely used this technology. This could be related to the managers attitude towards teachers; because managers do not pay much attention to using electronic learning resources. We suggest giving higher credibility to electronic learning at schools and organizing in-service training courses for teachers regarding electronic learning. Key words Electronic Teaching, Teaching-learning Process, Computer-based Learning, Electronic Learning, Knowledge, Skill چکیده مقدمه: امروزه فناوریهای نوین اطالعاتی همه ابعاد زندگی انسان را تحت تأثیر قراردادهاند و آموزش از این امر مستثنی نمیباشد. آموزشگران از جمله ارکان اصلی و هدایتکننده فرآیند یادگیری بوده و آمادگی آنها از شرایط و زمینههای الزم هر نوع برنامهریزی برای ایجاد 1. دکترای تخصصی آموزش الکترونیکی استادیار دانشگاه ایالم. دکترای تخصصی برنامهریزی درسی استادیار دانشگاه آزاد کرمانشاه * نویسنده مسئول: مدرس دانشگاه فرهنگیان کرمانشاه و گفتار درمان آموزش و پرورش شهرستان اسالم آباد غرب. تمامی درخواست ها به نشانی sabzi.reza@gmail.com ارسال شود این مقاله در تاریخ 90/1/1 به دفتر مجله رسیده در تاریخ 91//1 اصالح و در تاریخ 91//1 پذیرش گردیده است. MEDIA
الکترونيکي یادگیری بکارگیری در غرب اسالمآباد شهرستان متوسطه دوره دبيران آمادگی بررسي ذهنی لحاظ از باید دبیران و آموزشگران یادگیری یاددهی- فرایند در الکترونیکی آموزش پیادهسازی برای میباشد. آموزشی نظام در تغییرات متوسطه دوره دبيران آمادگي ميزان بررسي کلي هدف با تحقيق اين باشند. داشته را الزم آمادگی دسترسی سطح و مهارتی دانشی نگرشی دانش ميزان شامل مختلف ابعاد از دبيران آمادگي راستا اين در گرديد. انجام الکترونيکي آموزش بهکارگيري براي غرب اسالمآباد شهرستان محيطها اين کاربرد و استفاده ميزان محيطها گونه اين کاربرد به اعتقادشان ميزان الکترونيکي آموزش محيطهاي با کار در آنها مهارت و مورد الکترونيکي آموزش محيطهاي به آنها دسترسي ميزان 187( 88- تحصيلي )سال مطالعه مورد سال در يادگيري ياددهي- فرايند در است. گرفته قرار مطالعه نمونهگيري روش يك قالب در كه بود غرب اسالمآباد شهرستان دبيران از نفر 17 شامل مطالعه مورد آماري نمونه روشها: و مواد و محققان از جمعي توسط آن روايي که بود ساخته محقق پرسشنامه يك تحقيق اطالعات جمعآوري ابزار گرديدند. انتخاب منظم تصادفي برآورد قبول قابل كرونباخ آلفاي ضريب از استفاده با آن در گرفته كار به مقياسهاي پايايي و تأييد تربيتي علوم و آموزشي تکنولوژي اساتيد و تجزيه و t آزمون کندال رتبهاي همبستگي ضريب آزمونهاي از توصيفي آمار بر عالوه تحقيق دادههاي تحليل و تجزيه براي گرديد. گرديد. استفاده واريانس طرفه يک تحليل آموزش و آنها تأثير به و داشته دسترسي اينترنت و کامپيوتر به بااليي سطح در آماري نمونه دبيران چه اگر که ميدهد نشان نتايج نتایج: همچنين و مرد و زن دبيران بين نظر اين از و ميکنند استفاده نوين فناوريهاي اين از کم خيلي ولي ميباشند معتقد يادگيري در الکترونيکي نداشته معناداري رابطه آنها توسط الکترونيکي آموزش کاربرد ميزان با دبيران سن همچنين ندارد. وجود تفاوتي تحصيلي مختلف سطوح با افراد است. در اما است سنتي روشهاي از مؤثرتر الکترونيکي آموزش که دارند اعتقاد گرچه دبیران که دارد اين از نشان کلی نتایج نتیجهگیری: زيادي اهميت كه بهطوري باشد. دبيران با مسئولین برخورد نحوه به مربوط ميتواند امر اين علت ميکنند. استفاده آن مظاهر از کمتر عمل آموزش از استفاده به خاصی امتیازات دادن با که میگردد پیشنهاد شوند. نمی قائل مدارس دبيران توسط الكترونيكي يادگيري بكارگيري براي برود. باالتر دبیران در الکترونیکی آموزش کاربرد و آمادگی میزان دبیران برای خدمت ضمن دورههای نمودن برگزار همچنین و الکترونیکی کلیدی واژگان مهارت دانش آمادگی الکترونيکي يادگيري رايانه بر مبتني آموزش يادگيري ياددهي- فرايند الکترونيکي آموزش media@ceel.sums.ac.ir http://mediaj.sums.ac.ir/online مقدمه اطالعات صنعت و کشاورزي از پس نظران صاحب اعتقاد به ايجاد انسان زندگي در انقالب حد در شگرفي تغييرات توانست ميرود مجازي دنياي و شبکه و اينترنت ورود با آخري اين که نمايد امروزه باشد. بشر زندگي تحوالت در ديگري انقالب سرمنشأ تا تأثير تحت را انسان زندگي ابعاد همه اطالعاتي نوين فناوريهاي عبادي بهگفته نميباشد. مستثني امر اين از آموزش و دادهاند قرار و تجاري اقتصادي حوزه به اطالعات فناوري تغييرات»دامنه مهمترين که آموزش حوزه به بلکه است. نشده محدود بازرگاني ]1[. است«يافته گسترش است بشر تعالي و رشد و بقا رکن عرض براي جايي ديگر نوين آموزشهاي ظهور با امروزه رضوي نظر از است. نمانده باقي سنتي آموزشهاي اندام زيرا نيستند چنداني اثربخشي داراي سنتي آموزشي کالسهاي و واقعي بافت نميتوانند و هستند خاص مکان و زمان به وابسته سبب به نيز چاپي متنهاي آورند. فراهم يادگيري براي مناسب خطي طرح و تصوير متن از بيش چيزي که خاص محدوديتهاي يادگيري عبادي نظر از همچنين ][. آفريناند مشکل نيست است. برخوردار زير مزاياي از سنتي آموزش به نسبت الکترونيکي هفته. ايام و روز ساعات کليه در بودن استفاده قابل خدمات ارائه در باالتر ارتباط و پيوستگي از برخورداري تربيتي. و تحصيلي آموزش. امر در باالتر ارتباط و پيوستگي از برخورداري آموزش. نتايج بودن اندازهگيري قابل آموزش. امر در فراگير بودن خودکار آسان دسترسي و آموزشي منابع و اطالعات نگهداري قابليت ][. آنها به و مزايا الکترونيکي آموزش براي ديگر جايي در عبادي جمله: از ميشمرد بر را محدوديتهايي مزايا الف- آموزان دانش نياز مورد دانش سطح مؤثر و سريع 1 ارتقاي 1.
الکترونيکي یادگیری بکارگیری در غرب اسالمآباد شهرستان متوسطه دوره دبيران آمادگی بررسي 1 شماره. دورة بهار 91. آنها. فعاليت نوع با متناسب فراگيران و دانشجويان آموزشي. مختلف و متعدد منابع به دسترسي سهولت. فناوري با همگام و مجرب انساني نيروي افزايش. روز. ارتباطات و اطالعات /7 صورت به آموزشي منابع فراگير دسترسي امکان. ساعته(. و هفته در روز )7 کمتر. بسيار هزينه با همه براي آموزش 5 گسترش 5. دانشآموزان براي آمد و رفت هزينه و زمان 6 کاهش 6. آموزشي. فراگيران و دانشجويان آموزشي برنامههاي و فعاليتها ضبط و ثبت 7 امکان 7. و دانشآموزان تحصيلي پيشرفت مستمر پيگيري و دانشجويان. مختلف مدلهاي ارائه و آمادهسازي و تهيه 8 اجازه 8. استادان. و معلمان توسط آموزشي دانشآموزان ثبتنام امر براي مناسب و الزم 9 تسهيالت 9. به مشاورهاي و تحصيلي خدمات دانشجويان و آموزشي. خدمات ساير و آنان اولياي و دانشآموزان سطح ارتقاي فراگيران آموزشي انگيزههاي 1010 افزايش همه پرورش و دانشآموزان بودن خودکار يادگيري دانشجويان. و دانشآموزان استعدادهاي جانبه محدوديتها ب( باال. نسبتا اوليه هزينههاي 1 افزايش 1. و دانشآموزان از اعم همگان دسترسي محدوديت. و رايانه به دسترسي و بهرهبرداري در دانشجويان آن. جانبي خدمات و آموزشي منابع بر نظارت و مديريت اعمال محدوديت. آنها. يافته نظام هدايت اخالقي روابط از بهرهمندي در فراگيران ماندن محروم. و استادان و دانشآموزان و معلمان بين تربيتي و دانشجويان. مطالب رسانه چند ارسال در باند پهناي بودن 5 کم 5. ][. آموزشي آسانسازي آموزش از هدف اينکه به توجه با طرفي از پردازش فرايند ميتوان را آموختن يا يادگيري است يادگيري شهودي و کشف يا جديد مهارتهاي و ها انديشه کسب و اطالع رفتار بر يادگيري تأثير ميگذارد. تأثير رفتار بر که کرد تعريف ميآورد. وجود به تغيير فرد تجربيات در و است پايدار معموال نتيجه که ميرود کار به نيز فراگيري با مترادف گاهي يادگيري از هدف بايد حال آموزش هدف به توجه با ][. است شناخت جويا فن اين نظران صاحب زبان از نيز را الکترونيکي آموزش الكترونيكي آموزش هدف طوركلي به فرهادي نظر به شويم. در جستجوپذير و رايگان يكسان دسترسي امكان نمودن فراهم اقشار براي يكنواخت آموزشي فضاي ايجاد و درسي دورههاي درسي مطالب ارائه شيوههاي سازي بهينه و نقطه هر در مختلف فضاي چنين در است. جديتر و عميقتر يادگيري منظور به از خود توانايي بهاندازه افراد سنتي آموزش برخالف آموزشي ]5[. ميگردند بهرهمند موضوعات کامپيوتري دنياي در که است عبارتي الکترونيکي آموزش مورد در را مجله يا کتاب يک که وقت هر است. جديد نسبتا خواهيد دريافت را متفاوتي تعريف ميکنيد مطالعه موضوع اين اين از است عبارت ميباشد توافق مورد تقريبا که ديدگاهي کرد. صورت به که آموزشي محتواي نوع هر الکترونيکي آموزش که ]6[. ميگيرد بر در را ميشود ارائه الکترونيکي و الکترونيکي آموزش زياد بسيار مزاياي به توجه با حال واقع در سنتي آموزش به نسبت آن کمتر نسبتا محدوديتهاي نقش دو فناوريها اين زمينه در آموزشي نهادهاي گفت ميتوان اين قابليتهاي از ميتوانند چگونه که اين ابتدا دارند متفاوت فراگيران يادگيري ياددهي- فرآيند بهبود راستي در فناوريها زندگي براي را فراگيران بايد چگونه که اين سپس و نمايند استفاده شناخت نمايند. آماده اي شبکه و اطالعاتي و مجازي جامعه در نقش هردو وايفاي قبول براي نظام آمادگي ميزان از جامع و کامل قرار مسئوالن توجه مورد ميبايست که است مهمي و خطير امر بالقوه )که ايران در جمعيت جواني امروزه ديگر سوي از گيرد. و ميباشند( نو فنآوريهاي به عالقهمند و بهکارگيري طالب جانبه همه تعمق ضرورت افزاري سخت امکانات نسبي وجود استفاده براي را پرورش و آموزش آمادگي ابعاد ساير خصوص در سرعت گرفتن نظر در با ميسازد ضروري نوين فناوريهاي از که دانش توزيع و توليد قديمي روشهاي ديگر تغييرات سريع و فردي آموزشهاي چهرهو چهرهبه ارتباطات اساس بر زماني از را خود کارايي بودند شده طراحي سنتي کالسهاي در جمعي و سنتي رسانههاي انواع از استفاده به را خود جاي و داده دست حال در بدهند. الکترونيکي آموزش بر مبتني رسانههاي و نوين به جهان نوين ارتباطات انواع اثر بر که سوم هزاره در و حاضر ابزارهاي از استفاده لزوم است شده تبديل کوچک دهکده يک MEDIA
media@ceel.sums.ac.ir http://mediaj.sums.ac.ir/online 5 نوين براي بهکارگيري و انتقال اين نيرويمحرکه پيشرفتهاي بشري بهوضوح احساس ميشود. لذا تنها استفاده از رسانههاي نوين مبتني بر آموزش الکترونيکي در کالسهاي سنتي و به روش قديمي نميتواند جوابگوي فراگيران باشد و ميبايد که روشها نيز تغيير کند که در جهت ارضاي همين احساس نياز يادگيري الکترونيکي که صورت تکامل يافتهاي از روشهاي قديمي آموزش و يادگيري با استفاده از فناوري اطالعات ميباشد شکل گرفت. در اين تحقيق دو مفهوم کليدي آموزش الکترونيکي و فرآيند ياددهي يادگيري مورد استفاده قرار گرفته است. از آموزش الکترونيکي تعاريف متعددي ارايه شده است که در وسيعترين حالت شامل همه فناوريهاي نوين و در محدودترين حالت به آموزش از طريق شبکه جهان گستر اطالق ميشود. در اين مطالعه آموزش الکترونيکي به استفاده از فناوريهاي نوين اطالعاتي و مجموعه وسيعي از نرم افزارهاي کاربردي و روشهاي آموزشي شامل: آموزش مبتني بر رايانه آموزش مبتني بر وب کالسهاي درس مجازي اطالق ميشود. مراد از فرآيند ياددهي يادگيري در اين مطالعه مجموعه فعاليتهايي است که در جريان آموزش توسط معلم و در حين يادگيري توسط دانش آموزان انجام ميگيرد و طي اين تعامل معلم دانش آموز مطلب يا مفهومي توسط معلم تدريس و توسط شاگرد يادگرفته ميشود. به طور دقيقتر و عملياتي در اين مقاله آموزش الکترونيکي به استفاده درست و مناسب از رايانه )کامپيوتر( اينترنت انواع نرمافزارهاي آموزشي انواع CD ها و DVD هاي آموزشي وب سايت و وبالگ ويديو کنفرانس بحث مجازي Podcast )فايل صوتي( چت و Power point گفته ميشود. طبق جستجوهاي به عمل آمده در پايان نامهها مقاالت و پژوهشها در پايگاه پژوهشگاه اطالعات و مدارك علمي ايران و ديگر سايتهاي اينترنتي تحقيق و پژوهشي به اين صورت و با اين نام انجام نگرفته بود. مخصوصا در استان کرمانشاه پژوهشي با اين عنوان انجام نگرفته بود اين در حالي است که با توجه به پهناور بودن استان و فاصله زياد فراگيران از همديگر اين امر بسيار الزم و ضروري به نظر ميرسد. تعدادي از پژوهشها و مقاالتي که با اين موضوع نزديکي و شباهت دارد را در زير ميآوريم. Kitsantas و دباغي در مقالهاي به اين مطلب دست يافتند که موفقيت محيط يادگيري بر مبناي تحليل دقيق و منظم يادگيرنده و مهارتهاي فني و استراتژيک و ابزار استفاده شده براي مديريت اثربخش است. Boliger و Martyndl نيز در مقاله عوامل کليدي براي ايجاد رضايت دانشجويان در آموزش برخط به اين نتايج دست يافته است که مهمترين فاکتور در ايجاد سطح رضايت دانشجويان از آموزش برخط متناسب است با: شبکه ارتباطات بازخورد محتوا روش تدريس دسترسي و حرفهاي بودن فاکتور ديگر نيز دسترسي دانشجويان به تجهيزات و مهارت در کاربرد آن ميباشد ]7[. مقاله عوامل موفقيت براي پيشرفت مديريت دانش در يادگيري الکترونيکي نوشته Aynur بررسي ميکند که فناوري اطالعات به ما اجازه ميدهد تا آموزش را متناسب با نيازها ارائه دهيم زيرا از يک طرف محدوديتهاي گذشته را از بين ميبرند و از طرفي ديگر اختياراتي را براي ما فراهم ميآورد و به دانشجويان اجازه ميدهد تا نيازهاي تحصيالت خود را در زمان مناسب براي يادگيري مرتفع سازند. و چنين نتيجه ميگيرد که درک اين فناوري و تأکيد بر آموزش الکترونيکي توانايي يادگرفتن در هرجايي هر زماني و با سرعت هر فردي ميباشد ]7[. Friesen و Schmitz در مقاله مديريت توسعه در عرصه دستاوردهاي يادگيري الکترونيکي بهکارگيري تکنيک نرم افزاري در محيطهاي دانشگاهي )آکادميک( نوشتهاند: با مقايسه ميان گسترش جنبش نرمافزاري و متعاقب آن گسترش دستاوردهاي الکترونيکي ميتوان به يک دسته از روشهاي بازيابي دست يافت ولي متخصصان اين امر در محيطهاي دانشگاهي با منابع بسيار محدودي سروکار دارند که اين امر با پيشرفت مهندسي نرم افزار مرتفع ميگردد و کارايي مؤثر آموزشي نائل ميگردد ]7[. کريمي در مقالهای با عنوان»ارزيابي و تحليل ظرفيتهاي يادگيري الکترونيکي در نظام آموزش عالي کشور«به نتایجی دست یافت. يافتههاي توصيفي نشان داد که ديدگاه اکثريت دانشجويان استادان و مديران نسبت به ميزان آمادگي موجود جهت يادگيري الکترونيکي به ترتيب»متوسط خوب و متوسط«ميباشد. اين پژوهش نشان داد که تفاوت معنيداري بين ديدگاه دانشجويان استادان و برنامهريزان نسبت به آمادگي موجود وجود دارد ]8[. باقریان در مقالهای با عنوان»بررسي و ارائه يك متدولوژي مناسب براي مديريت و ارائه آموزش الكترونيكي«ضمن بررسي برخي از مشكالت نظام فعلي آموزشي كشور برخي از خصوصيات بارز نظام آموزشي عصر ارتباطات و اطالعات را برسی کرده است
الکترونيکي یادگیری بکارگیری در غرب اسالمآباد شهرستان متوسطه دوره دبيران آمادگی بررسي 1 شماره. دورة بهار 91..]9[ آموزش نقش»بررسي عنوان تحت مقالهای در بهشتي از استفاده و سنتي آموزشهاي مشکالت حل در الکترونيکي را هدف ايران«در تربيت و تعليم امر کردن همگاني براي آن ارائه و سنتي آموزش کنار در الکترونيکي آموزش مزاياي بررسي آموزش نوع اين مشکالت و مسائل حل خصوص در راهکارهايي ]10[. میداند ايران در شبکه آموزشي قابليت عنوان تحت خود پژوهش در اسالمي و دانشآموزان ديدگاه و آن از استفاده دسترسي ميزان جهاني اينترنتي آموزش قابليتهاي بررسي به دبيرستان دوره دبيران و آموزش منطقه سه مدارس در اينترنت به دسترسي امکان و براساس پرداخت. تهران مرکز و جنوب شمال در واقع پرورش يک عنوان به ارتباطات و اطالعات فناوري وي يافتههاي و است گرفته قرار فراوان استقبال مورد جهان در آموزشي ابزار تعاملي و ارتباطي تواناييهاي ارتقاي و اطالعات افزايش باعث حال اين با است. شده آنان مهارتهاي افزايش و دانشآموزان مانند ساختاري امکانات که است داده نشان تحقيق اين نتايج مدارس و دارند قرار پاييني بسيار سطح در ارتباطي خطوط و رايانه است الزم ما آمورشي نظام بنابراين ماندهاند. بيبهره مهم اين از ما طرحها مدارس در اينترنت از مؤثر استفاده و دسترسي منظور به زا استفاده با مناسب دستورالعملهاي و نامهها آيين چهارچوبها گمارد. همت کارشناسانه نظرات و کشورها ساير تجربيات از استفاده موانع بررسي»عنوان با خود پاياننامه در سهرابي دوره معلمان ديدگاه از ياددهي-يادگيري فرايند در مجازي آموزش از ناشي محدوديتهاي شناسايي در سعي تهران«شهر متوسطه اساس بر است. نموده مجازي آموزش اجراي در انساني عوامل معلمان نسبت به دانشآموزان که برميآيد چنين تحقيق يافتههاي همچنين دارند. آموزش نرمافزارهاي زمينه در بيشتري مهارت رايانه تکنسين داراي مدارس درصد 0/5 يافتهها اساس بر مناسب شرايط نبودن فراهم نشاندهنده نيز عامل اين نميباشند معلمان آشنايي کمبود است. مجازي آموزش از استفاده منظور به از استفاده در آنان مقاومت باعث افزارها نرم و رايانه کاربرد در روز به روز و شده الکترونيکي آموزش شيوه و آموزش در رايانه از برخي تجربه همانند بايستي جهت همين به ميشود هم بيشتر آموزش نرمافزارهاي و رايانه با آشنايي اجباري دورههاي کشورها ]11[. شود گرفته نظر در معلمان براي و استفاده پذيرش توانايي الكترونيكي آمادگي از منظور جوامع در آن با مرتبط كاربردهاي و اطالعات فناوري بكارگيري آمادگي ارزيابي مدلهاي و مفهوم به توجه با حال ]1[. ميباشد لحاظ از بايد پرورش و آموزش جمله از سازمان يك الكترونيكي منابع و بودجه انساني نيروي سازماني نرمافزاري سختافزاري مقاله اين در باشد. داشته را الزم آمادگي مقررات و قوانين و مالي همان كه انساني نيروي لحاظ از آمادگي اين كه است شده سعي ذيل مفهومي مدل اساس بر و ميباشند مدارس سطح در دبيران شود. سنجيده 1( )تصویر کننده هدايت و اصلي ارکان جمله از آموزشگران كه آنجايي از الزم زمينههاي و شرايط از آنها آمادگي و بوده يادگيري فرآيند ميباشد. آموزشي نظام در تغييرات ايجاد براي برنامهريزي نوع هر ياددهي-يادگيري فرايند در الکترونيکي آموزش پيادهسازي براي مهارتي دانشي نگرشي ذهني لحاظ از بايد دبيران و آموزشگران مدل اين در باشند. داشته را الزم آمادگي دسترسي سطح و ميزان آنها دسترسي ميزان دبيران نگرش و اعتقاد مثل مواردي الكترونيكي آموزش بكارگيري به نسبت و... آنها دانش و مهارت است. شده سنجيده مدارس در مطالعه در شده گرفته کار به مفهومي مدل 1: تصویر آموزش كاربرد فعلي وضعيت بررسي هدف با مقاله اين شهرستان دبيرستانهاي يادگيري ياددهي- فرآيند در الکترونيکي به دبيران دسترسي مهارت دانش ميزان تعيين و غرب آباد اسالم کاربرد براي آنان آمادگي ميزان شناسايي و آموزشي محيطهاي در آن در و است رسيده انجام به و طراحي الکترونيکي آموزش سؤاالت به که است شده سعي 1 تصویر در شده ارايه مدل قالب شود: داده پاسخ زير اسالم شهرستان دبيرستانهاي دبيران دانش 1 ميزان 1. در الکترونيکي آموزش کاربرد خصوص در آبادغرب است چقدر دانشآموزان ياددهي-يادگيري فرايند شهرستان دبيرستانهاي دبيران نگرش و اعتقاد وضعيت. الکترونيکي آموزش کاربرد خصوص در غرب آباد اسالم است چگونه دانشآموزان ياددهي-يادگيري فرايند در MEDIA 6
الکترونيکي یادگیری بکارگیری در غرب اسالمآباد شهرستان متوسطه دوره دبيران آمادگی بررسي media@ceel.sums.ac.ir http://mediaj.sums.ac.ir/online 7 شهرستان دبيرستانهاي دبيران مهارت ميزان. الکترونيکي آموزش کاربرد خصوص در اسالمآبادغرب است چقدر آموزان دانش ياددهي-یادگيري فرايند در اسالم شهرستان دبيرستانهاي دبيران دسترسي ميزان. است چقدر الکترونيکي آموزش امکانات به غرب آباد ياددهي- فرايند در الکترونيکي آموزش کاربرد 5 ميزان 5. شهرستان دبيرستانهاي مقطع دانشآموزان يادگيري است چقدر اسالمآبادغرب شهرستان دبيرستانهاي دبيران آمادگي 6 ميزان 6. در الکترونيکي آموزش کاربرد براي اسالمآبادغرب است چقدر دانشآموزان يادگيري ياددهي- فرايند روشها و مواد از استفاده با که ميباشد تحقيق يک نتايج از بخشي مقاله اين وضعيت بررسي به و است گرفته انجام پيمايشي نوع از توصيفي روش و دبيرستانها در تدريس به شاغل متوسطه دوره دبيران استفاده فعلي دانش ميزان تعيين و غرب آباد اسالم شهرستان دانشگاهيهاي پيش کاربرد براي آمادگي ميزان و دسترسي سطح مهارت اعتقاد و نگرش دبيران كليه شامل تحقيق اين آماري جامعه ميپردازد. محيطها اين غير دولتي دبيرستانهاي از اعم دانشگاهي پيش و دبيرستان مقطع هنرستانها و بزرگساالن حرفهاي و فني شاهد دولتي نمونه انتفاعي كه ميباشد نفر 117 آنها تعداد كه بوده 87-88 تحصيلي سال در سيستماتيک تصادفي مرحلهاي چند نمونهگيري روش يك قالب در نياز مورد اطالعات كه شد خواسته آنها از و انتخاب آنها از نفر 176 پرسشنامههاي از تركيبي اساس بر كه پرسشنامه يك قالب در را تحقيق مراحل كليه دهند. پاسخ بود گرديده تدوين ]1 1 15 16[ پيشين بر پاياييسنجي و صاحبنظران راهنمايي از استفاده با سنجي اعتبار توصيفي آمار شاخصهاي از گرديد. انجام كرونباخ آلفاي ضريب اساس شاخصهاي و مرکزي شاخصهاي نمودار فراواني توزيع جدول شامل: گرديده استفاده ها داده کردن خالصه و دستهبندي منظور به پراکندگي ماهيت به توجه با استنباطي آمار حوزه در فرضيات تحليل براي و است از پس متغيرها سنجش سطوح و تحقيق فرضيات و سؤاالت و دادهها زا پارامتريک آمار و دادهها توزيع بودن نرمال پيشفرضهاي آزمون يک تحليل و تجزيه آزمون و مستقل گروه دو مقايسه براي T آزمون است. گرديده استفاده پيرسون همبستگي ضريب و واريانس سويه تفاوت وجود عدم يا وجود فرضيههاي هچنين تحقيق اين در کار در آماري نمونه دبيران تسلط و مهارت ميزان ميزان بين معنادار کاربرد ميزان الکترونيکي آموزش محيطهاي و اينترنت و کامپيوتر با ياددهي فرآيند در الکترونيکي آموزش محيطهاي و اينترنت و کامپيوتر نمونه دبيران اعتقاد ميزان آماري نمونه دبيران توسط يادگيري ميزان متوسطه مقطع در الکترونيکي آموزش کاربرد اثربخشي به آماري مرد و زن دبيران بين الکترونيکي آموزش کاربرد براي دبيران آمادگي است. گرفته قرار آزمون مورد دبيران تحصيلي مختلف گروههاي بين و ميزان و آماري نمونه دبيران سن بين معنادار رابطه وجود فرض همچنين است. شده بررسي فوقالذکر وابسته متغيرهاي یافتهها نمونه دبيرستان دبيران از ميدهد نشان تحقيق توصيفی نتايج مرد نفر 75 و درصد( )56/6 زن نفر 98 تعداد مطالعه مورد آماري گروه در درصد( )0/ پاسخگويان اكثر همچنين ميباشد. ) / درصد( 5/7 پاسخگويان كل سن ميانگين و دارند قرار سال 1-5 سني محسوب جواني سن دبيرستان دبيران براي سن اين ميباشد. سال از استفاده خود نوبه به و تدريس امر در خالقيت براي و ميشود اكثريت باشد. اميدوارکننده ميتواند مدارس در الکترونيکي آموزش مدرك داراي مطالعه مورد آماري نمونه دبيرستان دبيران درصد( )80/ ميباشند. كارشناسي تحصيلي به آماري نمونه دبيران از درصد 7/7 حدود ميدهد نشان نتايج در اينترنت و )رايانه( کامپيوتر کاربرد براي کافي دانش متوسط صورت در آماري نمونه دبيران از درصد 76/ دانش ميزان و دارند را مدارس ميباشد. کم خيلي و کم متوسط حد در اينترنت و کامپيوتر خصوص را کار اين دانش زياد خيلي و زياد حد در نيز آنان از درصد /7 حدود مي باالتر و متوسط صورت به آنها 51/ دانش ميزان که طوري دارند. آنها دانش ميانگين ميدهد نشان 1 شماره جدول که همانطور و باشد میباشد. درصد /5 برابر 5 از اثربخش مورد در آماري نمونه دبيران از درصد /5 حدود اعتقاد اعتقاد و است زياد ميزان به مدارس در الکترونيکي آموزش کاربرد بودن کاربرد بودن اثربخش مورد در آماري نمونه دبيران از درصد 65/ حدود که بهطوري است. زياد خيلي ميزان به مدارس در الکترونيکي آموزش آموزش کاربرد بودن اثربخش مورد در آنها از درصد 91/ حدود اعتقاد زياد خيلي و زياد متوسط يعني باال به متوسط مدارس در الکترونيکي بوده کم خيلي و کم ميزان به آنان درصد 8/7 اعتقاد فقط و ميباشد آموزش از استفاده که نيستند اعتقاد اين داراي آنان از کدام هيچ و جدول که همانطور ميباشد. بيفايدهاي کار مدارس در الکترونيکي مورد در آماري نمونه دبيران اعتقاد ميانگين ميدهد نشان 1 شماره /76 برابر 5 از مدارس در الکترونيکي آموزش کاربرد بودن اثربخش میباشد. درصد
الکترونيکي یادگیری بکارگیری در غرب اسالمآباد شهرستان متوسطه دوره دبيران آمادگی بررسي 1 شماره. دورة بهار 91. 8 پژوهش مؤلفههای اساس بر آماري نمونه دبيران توزيع 1: جدول ها مؤلفه خصوص در آماری نمونه دبيران دانش نمونه دبيران اعتقاد و )رايانه( کامپيوتر به آماری آموزش کاربرد بودن اثربخش الکترونيکي در آماری نمونه دبيران *مهارت اينترنت و )رايانه( کامپيوتر الکترونيکي آموزش کاربرد ميزان آماری نمونه دبيران توسط آماری نمونه دبيران آمادگي ميزان الکترونيکي آموزش از استفاده براي )رايانه نوين رسانههای به دسترسی و...( اينترنت ميانگين /5 /76 *1/1 1/77 /1 /08 انحراف معيار 1/ 0/77 0/70 0/8 0/77 1/01 به پرسشنامه در میباشد. 5 از همه دبيران مهارت بجز )ميانگينها هیچ= 0 است. شده داده اختصاص نمره زیر ترتیب به دبیران نظرات بخش در و 5 زیاد= خیلی زیاد= متوسط= کم= 1 کم= خیلی دارم= مهارت 1 نیستم= مطمئن 0 ندارم= مهارت دبیران مهارت میباشد.( از... دبيران مهارت * قسمت این در واجد تاحدودي آماري نمونه دبيران از از درصد 50/9 حدود درصد 0/6 حدود و بودند اينترنت و )رايانه( کامپيوتر با کار مهارت از درصد 69/ کلي طور به بودند. مسلط مهارت اين به آنان از و بودند پرسشنامه در شده پرسيده مهارتهاي فاقد يا پاسخگويان 1 شماره جدول که همانطور بودند. مهارتها آن واجد حدودي تا يا کامپيوتر با کار در آماري نمونه دبيران مهارت ميانگين ميدهد نشان میباشد. درصد 1/1 برابر از اينترنت و )رايانه( اين به اينترنت و رايانه به آماري نمونه دبيران دسترسي نحوه دارند دسترسي رايانه به منزل در آنها از درصد 7/8 که است صورت جدول که همانطور ميباشند. متصل اينترنت به هم درصد 5/ و نوين رسانههاي به دبيران دسترسي ميانگين ميدهد نشان 1 شماره ميباشد. 5 از /08 به الکترونيکي آموزش از آماري نمونه دبيران از درصد 8/ حدود الکترونيکي آموزش از آنان از درصد 76/9 ميکنند استفاده کم ميزان درصد /7 فقط و ميکنند استفاده هيچ يا و کم خيلي کم ميزان به ميکنند. استفاده الکترونيکي آموزش از زياد خيلي و زياد حد در آنان کاربرد ميزان ميانگين ميدهد نشان 1 شماره جدول که همانطور ميباشد. 5 از 1/77 آماری نمونه دبيران توسط الکترونيکي آموزش 17/9 حدود ميدهد نشان 1 شماره جدول دادههاي كه همانطور الکترونيکي آموزش از استفاده آمادگي آماري نمونه دبيران از درصد در آنان درصد 8 حدود و دارند را هيچ يا و کم خيلي کم ميزان به استفاده آمادگي خيليزياد و زياد متوسط يعني باالتر به متوسط حد نشان 1 شماره جدول که همانطور و دارند را الکترونيکي آموزش از از استفاده براي آماری نمونه دبيران آمادگي ميزان ميانگين ميدهد بسيار ميتواند آمار اين که ميباشد 5 از /1 الکترونيکي آموزش نمونه دبيران خود نظر از حداقل که ميدهد نشان و باشد اميدوارکننده دارند. را مدارس در الکترونيکي آموزش از استفاده آمادگي آنها آماري آماري نمونه دبيران سن بين آيا که فرضيه اين آزمون منظور به ضريب از خير يا دارد وجود رابطه تحقيق وابسته متغيرهاي ميزان و شماره جدول که همانطور گرديد. استفاده پيرسون همبستگي متغيرهاي از هيچکدام نظر از مرد و زن دبيران سن بين ميدهد نشان ندارد. وجود معنيدار رابطه تحقيق وابسته وابسته متغيرهاي با آماري نمونه دبيران سن رابطه : جدول تحقيق وابسته متغيرهاي توسط اينترنت و کامپيوتر کاربرد ميزان آماري نمونه دبيران آماري نمونه دبيران تسلط و مهارت ميزان اينترنت و کامپيوتر در آموزش کاربرد براي دبيران آمادگي ميزان الکترونيکي آموزش اثربخشي به دبيران اعتقاد ميزان الکترونيکي کاربرد اثربخشي به دبيران اعتقاد ميزان ياددهي- فرايند در اينترنت و کامپيوتر يادگيري ضريب شدت همبستگي 0/05 سطح sig معنيداري 0/8 0/077 0/0 0/17 0/805 0/17 0/076 0/118 0/019 است. شده گرفته نظر در 0/05 آماري آزمونهاي معنيداري سطح MEDIA
جدول : مقايسهي وضعيت دبيران زن و مرد نمونه آماري از نظر متغيرهاي وابسته متغيرهاي وابسته تحقيق جنسيت ميانگين انحراف معيار t محاسبه شده سطح معنيداري 0/0 0/85 0/891 1/07 1/9 1/6 ميزان کاربرد کامپيوتر و اينترنت زن مرد 0/0* / 0/576 0/9 0/99 1/6 ميزان مهارت و تسلط به کامپيوتر و اينترنت زن مرد 0/95 0/07 0/798 /755 /06 /0 ميزان آمادگي براي کاربرد آموزش الکترونيکي زن مرد 0/75 0/7 0/8 0/866 /79 /70 ميزان اعتقاد به اثربخشي آموزش الکترونيکي زن مرد 0/55 0/61 1/08 0/0 /5 /15 ميزان اعتقاد به اثربخشي کاربرد کامپيوتر و اينترنت زن مرد *ميانگينها از 5 ميباشند. سطح معنيداري آزمونهاي آماري آماري به کامپيوتر و اينترنت تفاوت معنيدار وجود دارد. )sig=0/0( به گونهاي كه دبيران مرد با )ميانگين = 1/6 و انحراف معيار = 0/9( 0/05 در نظر گرفته شده است. بهمنظور مقايسه دبيران زن و مرد نمونه آماري در زمينه متغيرهاي بيشتر از دبيران زن با )ميانگين =1 و انحراف معيار = 0/58( به کامپيوتر پنجگانه مورد مطالعه با توجه به ماهيت دادهها و سطح سنجش آنها از و اينترنت مهارت و تسلط دارند. وضعيت دبيران زن و مرد نمونه آماري آزمونt استفاده گرديد. نتايج آزمون )جدول شماره ( نشان ميدهد كه از نظر بقيه متغيرهاي وابسته تحقيق اختالف معنيدار وجود ندارد. بين دبيران زن و مرد از منظر متغير ميزان مهارت و تسلط دبيران نمونه جدول : مقايسه گروههاي مختلف تحصيلي دبيران نمونه آماري از نظر متغيرهاي وابسته مورد مطالعه متغيرهاي وابسته تحقيق سطح سواد )مدرک( ميانگين )از 5( انحراف معيار F محاسبه شده سطح معنيداري media@ceel.sums.ac.ir http://mediaj.sums.ac.ir/online 9 0/65 0/1 0/0* 0/55 0/97 /1 0/78 1/060 1/010 1/055 0/5 0/799 0/68 0/75 0/659 1/79 1/075 1/59 1/1 1/7 1/50 1/75 1/ 0/9 1/1 1/5 / /7 /0 /17 1 1 1 ميزان کاربرد کامپيوتر و اينترنت ميزان مهارت آمادگي براي کاربرد
بهار 91. دورة. شماره 1 0/7 1/1 0/765 0/785 0/81 0/970 /80 /69 /80 /0 1 اعتقاد به اثربخشي آموزش الکترونيکي 0/9 0/1 0/88 1/6 1/08 0/78 /71 /5 /5 /79 1 اعتقاد به اثربخشي کامپيوتر و اينترنت 10 1= ديپلم = کارداني = کارشناسي = کارشناسي ارشد سطح معنيداري آزمونهاي آماري 0/05 در نظر گرفته شده است. بهمنظور سنجش اين فرضيه كه آيا بين گروههاي مختلف تحصيلي دبيران نمونه آماري در زمينهي متغيرهاي پنجگانه مورد مطالعه تفاوت معنيدار وجود دارد يا خير با توجه به ماهيت دادهها و سطوح سنجش از آزمون تجزيه و تحليل يك طرفه واريانسها استفاده گرديد. نتايج )جدول ) نشان ميدهد كه حداقل يكي از گروههاي تحصيلي به طور معنيداري در زمينه ميزان آمادگي براي کاربرد آموزش الکترونيکي )0/0 )sig= با ساير گروهها متفاوت ميباشد. بحث و نتيجهگيری نتايج تحقيق نشان داد حدود 51/ درصد از دبيران نمونه آماري به صورت متوسط و باالتر از آن يعني زياد و خيلي زياد واجد دانش کافي براي در خصوص کامپيوتر )رايانه( و اينترنت ميباشند. در مقايسه با نتايج سهرابي که دانش معلمان را در حد پايين گزارش کرده بود ميتوان گفت که امروزه ميزان دانش دبيران باالتر رفته است. البته در اينجا ميتوان اشاره به جدي شدن آموزشهاي ضمن خدمت براي دبيران در سالهاي اخير نمود كه تا حدود زيادي در افزايش ميزان دانش دبيران تأثير داشته است. ميزان اعتقاد حدود 91/ درصد از دبيران نمونه آماري در مورد اثربخش بودن کاربرد آموزش الکترونيکي در حد متوسط و بيشتر ميباشد که اين امر با پژوهشي که کريمي در بين دانشجويان و اعضا هيات علمي انجام داده و يافتههاي توصيفي ايشان نشان داد که ديدگاه اکثريت دانشجويان استادان و مديران نسبت به ميزان آمادگي موجود جهت يادگيري الکترونيکي به ترتيب»متوسط خوب و متوسط«ميباشد هماهنگي دارد. از مقايسه ميزان اعتقاد دبيران در پژوهش حاضر و پژوهش كريمي ميتوان نتيجه گرفت كه نيروهاي انساني در هر آموزش و پرورش و دانشگاه چه در گذشته و چه در حال حاضر به بكارگيري يادگيري الكترونيكي در محيط كاريشان معتقد ميباشند. از دبيران نمونه آماري 7/8 در صد پاسخگويان داراي رايانهي شخصي هستند و 5/ آنها به اينترنت دسترسي دارند که در هر دو مورد باالتر از نصف ميباشد. اسالمي در پژوهش خود در مدارس سه منطقه آموزش و پرورش واقع در شمال جنوب و مرکز تهران نشان داده است که امکانات ساختاري مانند رايانه و خطوط ارتباطي در سطح بسيار پاييني قرار دارند ولي نتايج اين تحقيق نشان ميدهد که با گذشت 7 سال از آن تحقيق ميزان دسترسي دبيران و مديران حتي در شهرهاي کوچکتر ايران به امکانات آموزش الکترونيکي بهتر شده و اميدواري را زياد کرده است. دليل اختالف ميزان دسترسي دبيران به امکانات آموزش الکترونيکي در سال 181 و حال حاضر را ميتوان به اهميت دادن آموزش و پرورش و خود دبيران و به امکانات آموزش الکترونيکي بيشتر شدن اين امكانات و همچنين ضرورت استفاده از آنها در زمان حال دانست. ولي بايد توجه نمود که نتايج حاکي از اين است که 8/7 درصد از دبيران نمونه آماري به ميزان کم و پايينتر از آن از رايانه )کامپيوتر( و اينترنت در فعاليتهاي آموزشي خود استفاده نمودهاند. ميتوان گفت که در حالي كه پاسخگويان در حد زياد به مظاهر آموزش الکترونيکي دسترسي داشته و معتقد به اثربخش بودن کاربرد آن ميباشند و همچنين در حد متوسط هم در کار با کامپيوتر و اينترنت مهارت دارند و بنا به گفته خود آنها 8 درصد آنان در حد متوسط به باالتر يعني متوسط زياد و خيلي زياد آمادگي استفاده از آموزش الکترونيکي را دارند اما ميزان كاربرد آموزش الکترونيکي توسط آنها در حال حاضر خيلي كم ميباشد که نشان از اين دارد که آنها گرچه اعتقاد دارند که آموزش الکترونيکي مؤثرتر از روشهاي سنتي است اما در عمل کمتر از مظاهر آن استفاده ميکنند. علت اين امر ميتواند مربوط به نحوه برخورد مسئولین با دبيران باشد. بهطوري كه اهميت زيادي براي بكارگيري يادگيري الكترونيكي توسط دبيران مدارس نميدهند. MEDIA
همچنين نحوه ارزشيابي از دبيران و حتي انتخاب معلم نمونه اين امر را به خوبي اثبات ميكند كه بكارگيري يادگيري الكترونيكي توسط دبيران از ارزش بسيار كمي نزد مسئولین آموزش و پرورش برخوردار است. در نتيجهگيري كل در رابطه با ميزان آمادگي دبيران شهرستان اسالم آباد غرب براي بكارگيري يادگيري الكترونيكي ميتوان به اين نتيجه رسيد كه دبیران مدارس به طور کلی آمادگی الزم را جهت بکارگیری یادگیری الکترونیکی از جهات دانش میزان دسترسی انگیزه و مهارت را دارا میباشند و اگر مسئولین آموزش و پرورش زمینه را برای این امر مهیا سازند و به این امر اهمیت و بهای بیشتری بدهند دبیران مدارس شهرستان اسالم آباد غرب هم از یادگیری الکترونیکی در مدارس به خوبی استقبال میکنند و در این زمینه میتوانند موفق هم باشند. اين نتيجه نياز به تحقيقات بيشتر و کاملتري داشته و ميبايست مد نظر متوليان امر قرار گيرد. media@ceel.sums.ac.ir http://mediaj.sums.ac.ir/online 11 References: 1. Ebady R. Information Technology and Education.nd ed. Tehran: Madares Hoshmand. 005. p. 6. [In persian]. Razavi S. Modern Issues in Instructional technology.1st ed. Ahvaz: Shahid Chamran University. 007. P. 0. [In Persian]. Ebady R. Electronic learning (e-learning) and education.1st ed. Tehran: Aftab.00. p. -5. [In Persian]. Afzalnia M. Understanding and Designing Learning Resources Centers. 1st ed. Tehran: samt. 005. P. 17-9. [In Persian] 5. Farhadi R. Educational Technology. Journal of Science and Technology. 005;(1):9. [In Persian] 6. Karol F, Sharon B. E-learning standards.1st ed. Tehran: Madares Hoshmand. 00. p. 5. [In Persian] 7. Safaei F. E-learning impact on students progress. Tehran Universities [Dissertation]. [Tehran]: Allameh Tabatabai University; 006. 58-65 P. [In Persian] 8. Karimi A. Qualitative analysis of e-learning capacity in the higher education system in Iran [Dissertation]. [Kermanshah]: Azad University; 006. p. 1. [In Persian] 9. Bagherian A. Review and provide an appropriate methodology for managing and delivering e-learning [Dissertation]. [Isfahan]: University; 00. [In Persian] Isfahan 10. Beheshti Z. New ways in virtual education. Islamic Azad University of Najaf Abad. Proceeding of the nd E-Learning Conference [internet]. 007 [cited 007]. Available from: http://www.ensani.ir/fa/ content/906/default.aspx [In Persian] 11. Sohrabi M. Barriers to the use of virtual education in Teaching - learning process from the perspective of secondary school teachers in Tehran [Dissertation]. [Tehran]: Azad University; 00. P. 1. [In Persian] 1. Shirvani H, Banshi Z. Baharestran New City Electronic Municipality s Preparation Evaluation according to Electronic Municipality. Modiriat Shahri [internet]. 009 May [cited 009 Apr];:59-70. Available from: http://www.sid. ir/fa/vewssid/j_pdf/8718805.pdf1. [In Persian] 1. Revere D. Digital Literacy Self-Assessment: Forensic Psychiatric Resource [internet]. (AL): University Of Washington; 005 May 1 [cited 005-001-005 May 1]. Available from: http:// courses.washington.edu/hsstudev/studev/selfassess.html 1. Mahdizadeh H, Biemans H, Mulder H. Determining factors of the use of learning environments by university teachers. Computers & Education [internet]. 008 August [cited 008 Apr];51(1) :1-15. Available from: http://www.sciencedirect.
بهار 91. دورة. شماره 1 com/science/article/pii/s06011507000 Persian] [In 15. Chou S, Liu C. Learning effectiveness in a Webbased virtual learning environments: A learner control perspective. Journal Customer Services, Blackwell Publishing [internet]. 005 Feb [cited 005 Feb];1(1):56-76. Available from: http://www.eric.ed.gov/ericwebportal/search/ detailmini.jsp?_nfpb=true&_&ericextsearch_ SearchValue_0=EJ68611&ERICExtSearch_ SearchType_0=no&accno=EJ68611 16. Goodyear P, Jones C, Asensio M, Hodgson V, Steeples C. Networked learning in higher education: students Expectations and Experiences. Higher Education [internet]. 00 Apr [cited 005 Apr]:50():7-508. Available from: http://www.springerlink.com/content/ x01h07106591/?mud=mp MEDIA 1