Διάρθρωση βουλγαρικού οδικού δικτύου (χλμ. και % επί του συνόλου)

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΣΦΑΤΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΣΤΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ Οδικό δίκτυο H Βουλγαρία διαθέτει οδικό δίκτυο συνολικού μήκους περίπου 19.550 χλμ, εκ των οποίων 87% καλύπτουν οι ασφαλτόδρομοι, 517 χλμ οι αυτοκινητόδρομοι, 3.000 χλμ οι εθνικοί οδοί, 4.000 χλμ οι δευτερεύοντες οδοί, 11.800 χλμ οι επαρχιακοί και 250 χλμ οι παρακαμπτήριοι δρόμοι. Διάρθρωση βουλγαρικού οδικού δικτύου (χλμ. και % επί του συνόλου) 250; 1% 517; 3% 3.000; 15% 11.800; 60% 4.000; 21% Αυτοκινητόδρομοι Δευτερεύον δίκτυο Παρακαμπτήριες οδοί -κόμβοι Πρωτεύον δίκτυο Τριτεύον δίκτυο (επαρχιακές οδοί) Πηγή: Road Infrastructure Agency Report Infrastructure: Bulgaria Index Στοιχεία Γραφείου ΟΕΥ Σόφιας Σημειώνεται ότι την χώρα διατρέχουν 5 εκ των 10 Πανευρωπαϊκών Διαδρόμων, οι IV, VII, VIII, IX και Χ. Στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Μεταφορές» βρίσκεται σε εξέλιξη η υλοποίηση 5 μεγάλων οδικών έργων (μεταξύ των οποίων και ο αυτοκινητόδρομος Struma, που συνδέει την Βουλγαρία με την Ελλάδα) συνολικής αξίας 477 εκατ. (ο συνολικός προϋπολογισμός για την προγραμματική περίοδο 2007-2013 ανέρχεται σε 1 δισεκ. περίπου), τα οποία έχουν ενταχθεί στο Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών (ΤΕΝ-Τ). Στους δε βασικούς στόχους της Στρατηγικής για την ανάπτυξη του οδικού δικτύου 2014-2020 (συνολικού προϋπολογισμού άνω των 2 δισεκ.) συγκαταλέγονται η ολοκλήρωση της κατασκευής των αυτοκινητόδρομων «Hemus» και «Struma» (συνολικού κόστους 240 εκατ.), του αυτοκινητοδρόμου Kalotina Σόφια (η έναρξη των εργασιών τοποθετείται εντός του 2013), του 1

τούνελ στο πέρασμα Shipka και 7 οδών ταχείας κυκλοφορίας (speedways) που θα συνδέουν μεγάλες β/πόλεις (Φιλιππούπολη Smolyan, Βάρνα Durankulak, Gyueshevo Σόφια, Russe Shumen, Vidin Botevgrad, Russe Makaza, Rila). Πίνακας 1: Λίστα βουλγαρικών αυτοκινητοδρόμων (στοιχεία ενημερωμένα έως 07.2012) Αυτοκινητόδρομος Αρχή Τέλος Μήκος Ήδη κατασκεασμένα Χρόνος ολοκλήρωσης Trakia Hemus Maritsa Tserno More Lyulin Σόφια Burgas 360 χλμ. 275 χλμ. Ιαν. 2013 Σόφια Βάρνα 433 χλμ. 151 χλμ. 2017 Tsirpan Kapitan Andreevo 117 χλμ. 43 χλμ. Σεπτ. 2013 Burgas Βάρνα 103 χλμ. 10 χλμ. Σόφια Pernik 19 χλμ. 19 χλμ. Παραδοθείς Struma Pernik Kulata/Προμαχώνας 150 χλμ. 19 χλμ. Σύνολο 1.389 χλμ. 517 χλμ. Εικόνα 2: Δίκτυο αυτοκινητοδρόμων (χάρτης ενημερωμένος έως 04.2012). Με πράσινο χρώμα είναι το ολοκληρωμένο και παραδοθέν οδικό δίκτυο, με κόκκινο χρώμα το κατασκευαζόμενο και με κίτρινο το σχεδιαζόμενο. Τελευταίες εξελίξεις στον τομέα των οδικών έργων: Αυτοκινητόδρομος Trakia: Την 1 η Ιουλίου 2012 εγκαινιάστηκε παρουσία του Βούλγαρου Προέδρου, κ. Rosen Plevneliev, του πρωθυπουργού, κ. Boyko Borissov, και του κοινοτικού επιτρόπου περιφερειακής ανάπτυξης, κ. Johannes Hahn, το νέο οδικό τμήμα 32 χιλιομέτρων του αυτοκινητοδρόμου Trakia (Stara Zagora Nova Zagora). Το εν λόγω έργο κόστισε περίπου 70 εκατ., ενώ και ένα δεύτερο τμήμα του ως άνω αυτοκινητοδρόμου, μήκους 35 χλμ. (Nova Zagora Yambol) δόθηκε στην κυκλοφορία στις 12 Ιουλίου τ.έ. Σημειώνεται ότι το τμήμα Nova Zagora 2

Yambol κατασκευάστηκε από την ελληνικών συμφερόντων εταιρεία ΑΚΤΩΡ. Αυτοκινητόδρομος Maritsa: Σε πρόσφατη επίσκεψη (Ιούνιος 2012) του κ. Borissov και της Υπουργού Περιφερειακής Ανάπτυξης, κας Lilyana Pavlova, στο εργοτάξιο του πρώτου τμήματος του αυτοκινητοδρόμου Maritsa (Orizovo-Dimitrovgrad, μήκους 31 χλμ.) δόθηκαν διαβεβαιώσεις ότι το έργο θα επιταχυνθεί, ώστε να καλυφθούν οι καθυστερήσεις, που οφείλονται σε αρχαιολογικά ευρήματα. Εντός του Ιουλίου, ο ανάδοχος (η ιταλική τεχνική εταιρεία CMC) αναμένεται στο πλαίσιο του έργου να ξεκινήσει την κατασκευή γέφυρας στον ποταμό Έβρο μήκους 480 μέτρων. Σημειώνεται πως, όταν ολοκληρωθεί, ο αυτοκινητόδρομος Maritsa θα συνδέει την περιφέρεια της Φιλιππούπολης με τα τουρκικά σύνορα. Αυτοκινητόδρομος Struma: Πραγματοποιήθηκε στις 5 Απριλίου τ.ε. στην πόλη Sandanski ειδική τελετή, με την οποία εγκαινιάστηκε η κατασκευή του Τμήματος 4 (αξίας περίπου 29 εκατ.) του αυτοκινητοδρόμου Struma (Sandanski συνοριακός σταθμός Προμαχώνα/Kulata). Ανάδοχος του εν λόγω έργου (μήκους 15 χλμ.) είναι η ελληνικών συμφερόντων εταιρεία ΑΚΤΩΡ. Η διάρκεια των έργων για την ολοκλήρωση του Τμήματος 4 υπολογίζεται σε 23 μήνες. Σε ό,τι αφορά την υλοποίηση των λοιπών τμημάτων του έργου, σημειώνεται ότι 15 εταιρείες υπέβαλαν το Μάιο τ.έ. προσφορές στο διαγωνισμό ανάθεσης για την κατασκευή του τμήματος 2 του αυτοκινητοδρόμου (τμήμα 37 χλμ από την πόλη Dupnitsa μέχρι την πόλη Blagoevgrad), μεταξύ των οποίων οι ελληνικές εταιρείες ΑΚΤΩΡ, ΤΕΡΝΑ και J&P Avax, η αυστριακή Strabag, η ιταλική SoCIETA Italiana Per Condotte D Acqua και η κοινοπραξία DMX που συστήθηκε από την τουρκική εταιρεία Dogus, τη ρωσική Mostovik και τη βουλγαρική εταιρεία Hydrostroy. Επίσης υπέβαλαν προσφορά πρώτη φορά σε τέτοιου είδους διαγωνισμό η ρωσική Mostovik, η ισπανική FCC Construction που ήδη κατασκευάζει την δεύτερη γέφυρα στον Δούναβη (για την οποία βλ. κατωτέρω), καθώς και πέντε ιταλικές εταιρείες. Τα τελικά αποτελέσματα της ως άνω διαγωνιστικής διαδικασίας δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί. Το συνολικό κόστος του αυτοκινητοδρόμου Struma, ο οποίος θα συνδέει τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα με τη Σόφια (όπου θα συνδέεται με τον αυτοκινητόδρομο Luylin), έχει εκτιμηθεί σε περίπου 1,1 δισ., ενώ μέχρι σήμερα έχουν κατασκευαστεί συνολικά 40 χλμ. (από τα προβλεπόμενα 173 χλμ.). 3

Σιδηροδρομικό δίκτυο Το σιδηροδρομικό δίκτυο εκτείνεται σε 6.798 χλμ., ενώ είναι σε εξέλιξη η υλοποίηση, μέσω κοινοτικών προγραμμάτων, σημαντικών έργων ανακατασκευής του δικτύου και αντικατάστασης των συρμών. Συγκεκριμένα, βάσει της Στρατηγικής για την ανάπτυξη του σιδηροδρομικού δικτύου 2014-2020 (συνολικού προϋπολογισμού άνω των 4 δισεκ.), οι προτεραιότητες της χώρες στον εν λόγω τομέα εξειδικεύονται ως εξής: Ομάδα Α: Κατεύθυνση Dragoman Σόφια Φιλιππούπολη Svilengrad (Πανευρωπαϊκοί Διάδρομοι IV και X) Κατεύθυνση Φιλιππούπολη Burgas (Πανευρωπαϊκός Διάδρομος VII) Ομάδα Β: Κατεύθυνση Vidin Σόφια Radomir Προμαχώνας (Πανευρωπαϊκός Διάδρομος IV) Ομάδα Γ: Κατασκευή διαμετακομιστικού τερματικού σταθμού στη Σόφια (με στόχο την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης του έργου το 2013) Κατασκευή διαμετακομιστικού τερματικού σταθμού στη Φιλιππούπολη (με στόχο ο σχεδιασμός του έργου να έχει ολοκληρωθεί το 2013) Ανακατασκευή της σιδηροδρομικής διασταύρωσης Σόφιας (με στόχο την ολοκλήρωση του έργου έως το τέλος του 2013) Παράλληλα, συνεχίζονται τα έργα στις γραμμές 1 και 2 του μητροπολιτικού σιδηρόδρομου Σόφιας. Τελευταίες εξελίξεις στον τομέα των οδικών έργων: Σιδηροδρομική γραμμή Φιλιππούπολη Svilengrad: Την 1 η Ιουλίου 2012 εγκαινιάστηκε το αναβαθμισμένο σιδηροδρομικό τμήμα Krumovo- Dimitrovgrad στη νότια Βουλγαρία. Το έργο αποτελεί μέρος του ευρύτερου σχεδίου για την αναβάθμιση και ηλεκτροδότηση του σιδηροδρόμου, που ενώνει τη Φιλιππούπολη με το Svilengrad, πόλη κοντά στα σύνορα της χώρας με Ελλάδα και Τουρκία. Στόχος είναι η αύξηση της ταχύτητας των συρμών στα 160 χλμ. την ώρα. Το εν λόγω σχέδιο έχει χρηματοδοτηθεί από το ISPA και το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Μεταφορές». Με την ολοκλήρωση του τμήματος αυτού, το αναβαθμισμένο δίκτυο της ως άνω σιδηροδρομικής γραμμής ανέρχεται πλέον στα 67 χλμ. Έως το τέλος του χρόνου αναμένεται να ολοκληρωθεί και η αναβάθμιση του τμήματος Svilengrad τουρκικά σύνορα. Σημειώνεται ότι το έργο αναβάθμισης της σιδηροδρομικής γραμμής Φιλιππόπουλη Svilengrad υλοποιείται από την ελληνικών συμφερόντων εταιρεία ΤΕΡΝΑ. 4

Λιμένες Αεροδρόμια Όπως εκτίμησε τον Ιούνιο τ.έ. ο Βούλγαρος Υπουργός Μεταφορών, κ. Ivaylo Moskovski, δέκα έργα παραχώρησης που δρομολογεί η βουλγαρική κυβέρνηση αναμένεται να προσελκύσουν άνω των 500 εκατ. σε επενδύσεις. Ο κ. Moskovski αναφέρθηκε στα αεροδρόμια Βάρνας και Μπουργκάς, τα οποία ήδη διαχειρίζονται ιδιώτες, που έχουν προχωρήσει σε επενδύσεις για την κατασκευή νέων τερματικών σταθμών και διαδρόμων προσγείωσης/απογείωσης. Παράλληλα, υπό καθεστώς παραχώρησης σε ιδιώτες λειτουργούν ήδη οκτώ λιμενικοί τερματικοί σταθμοί στη Βουλγαρία (το 2011 παραχωρήθηκαν σε ιδιώτες οι σταθμοί Rosenetc και ο τερματικός 2Α του λιμένα Μπουργκάς). Στο επόμενο «κύμα» συμβάσεων παραχώρησης, ο κ. Moskovski περιέλαβε τα αεροδρόμια Σόφιας, Φιλιππούπολης, Russe και Gorna Oryahovitsa καθώς και τα λιμάνια Βάρνας, Μπουργκάς, Vidin, Russe και Lom. Επίσης, η βουλγαρική κυβέρνηση εκτιμά ότι θα καταφέρει να πετύχει την παραχώρηση σε ιδιώτες των εμπορικών δραστηριοτήτων του κρατικού οργανισμού σιδηροδρόμων (η πρώτη απόπειρα αποκρατικοποίησης στις αρχές του 2012 απέτυχε), κάτι που θεωρείται βασική προϋπόθεση για τη δομική αναδιοργάνωση του οργανισμού. Τέλος, αναφορά έκανε ο κ. Moskovski και στην αξιοποίηση σχημάτων ΣΔΙΤ, μετά την ψήφιση του σχετικού νόμου, για την ολοκλήρωση μεταφορικών έργων για το μέρος της χρηματοδότησης, όπου δεν μπορούν να αξιοποιηθούν κρατικά κονδύλια. Συνδυασμένες μεταφορές Έργο Sea2Sea Τον Ιούλιο 2012 εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο του προγράμματος διευρωπαϊκών δικτύων TEN-T, το έργο Sea2Sea που θα συνδέει τα λιμάνια της Καβάλας, της Αλεξανδρούπολης από πλευράς Ελλάδας και του Burgas, της Varna και του παραδουνάβιου λιμανιού του Russe, από πλευράς Βουλγαρίας, λειτουργώντας ως εναλλακτική διαδρομή για τη σύνδεση του Αιγαίου με τη Μαύρη Θάλασσα, έναντι της διάσχισης των στενών του Βοσπόρου. Πλέον, αναμένεται η ανάλογη θετική απόφαση και του Ευρωκοινοβουλίου και εν συνεχεία θα πραγματοποιηθεί ήδη προγραμματισμένη συντονιστική συνάντηση των εμπλεκόμενων φορέων στις Βρυξέλλες στις 10 Σεπτεμβρίου. Το εν λόγω έργο έχει προβλεπόμενη διάρκεια περίπου δύο ετών, προϋπολογισμό 1,5 εκατ. και υποστηρίζεται τόσο από την ελληνική κυβέρνηση (υπουργείο Ανάπτυξης), όσο και από τη βουλγαρική (υπουργείο Μεταφορών). 5

Το έργο προβλέπεται να περιλαμβάνει τρία τμήματα: Τμήμα θαλάσσιας μεταφοράς από τις κύριες ρότες της Μεσογείου στα λιμάνια της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης. Τμήμα σιδηροδρομικής μεταφοράς από τα δύο ελληνικά λιμάνια στα λιμάνια Burgas και Varna και από εκεί στο λιμάνι του Russe στο Δούναβη. τμήμα θαλάσσιας μεταφοράς από τα δύο βουλγαρικά λιμάνια προς τα λιμάνια της βόρειας και ανατολικής Μαύρης Θάλασσας. Το κόστος της πρότασης "Sea2Sea" καλύπτουν κατά 50% η Ευρωπαϊκή Ένωση, κατά 25% το ελληνικό κράτος και κατά 25% το βουλγαρικό κράτος, ενώ ο Οργανισμός Λιμένα Καβάλας (ΟΛΚ ΑΕ) αναμένεται να έχει ρόλο συντονιστή του έργου. Γέφυρα Δούναβη 2 (Vidin Kalafat) Το έργο κατασκευής της διασυνοριακής γέφυρας Vidin Kalafat (web: http://www.danubebridge2.com/indexen.php) αποτελεί μέρος του Πανευρωπαϊκού Διαδρόμου IV και κατασκευάζεται από Βουλγαρία και Ρουμανία με χρηματοδοτική ενίσχυση από την ΕΕ. Η γέφυρα θα είναι συνολικού μήκους 1.391 μέτρων και θα αποτελείται από τέσσερις συνδυαστικές (οδικές και σιδηροδρομικές) λωρίδες, μία μονή σιδηροδρομική γραμμή, ποδηλατόδρομο, πεζόδρομο και τις παρακείμενες σιδηροδρομικές και οδικές υποδομές. Τα εγκαίνια του έργου τοποθετούνται την 1 η Ιανουαρίου 2013. 6