Προοπτικές των υπηρεσιών ηλεκτρονικής µάθησης στην εκπαίδευση ενηλίκων Ιωάννης Ψυχογιός (Υπεύθυνος Γραφείου Υποστήριξης Ευρωπαϊκών και Ερευνητικών Προγραµµάτων, Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε) ρ. Κωνσταντίνος Σιασιάκος (Ειδικό Επιστηµονικό Προσωπικό, ΑΣΕΠ) 1 Περιεχόµενα ια βίου µάθηση και εκπαίδευση ενηλίκων Η εκπαίδευση ενηλίκων στην Ελλάδα Οι υπηρεσίες ηλεκτρονικής µάθησης του Κ.Ε.Ε.ΕΝ.ΑΠ. Γονείς.gr & e-κπαιδευτείτε Ψηφιακός ήµος e-esdy Μελλοντικές Τεχνολογίες στην υπηρεσία της ηλεκτρονικής µάθησης 2
Η ιαίρεση της ζωής ενός ανθρώπου σε περιόδους όπως : περίοδος παιδικής και νεανικής ηλικίας που αφιερώνονται στην εκπαίδευση περίοδος της ζωής του ενήλικα που αφιερώνεται στην επαγγελµατική δραστηριότητα περίοδος της συνταξιοδότησης δεν ικανοποιεί πλήρως πια τα δεδοµένα της σύγχρονης ζωής και δεν εξυπηρετεί τις απαιτήσεις του µέλλοντος 3 ιάκριση µεταξύ της τυπικής, άτυπης και µη τυπικήςµάθησης Τυπική εκπαίδευση:το θεσµοθετηµένο, ιεραρχικά δοµηµένο και χρονικά διαβαθµισµένο εκπαιδευτικό σύστηµα απότηνπρωτοβάθµια εκπαίδευση έως το πανεπιστήµιο. Μη-τυπική εκπαίδευση: στην κατηγορία αυτή περιλαµβάνεται κάθε οργανωµένη εκπαιδευτική δραστηριότητα εκτός του τυπικού εκπαιδευτικού συστήµατος, είτε µεµονωµένη είτε ως µέρος µιας ευρύτερης δραστηριότητας, που στοχεύει σε συγκεκριµένο κοινό και έχει συγκεκριµένους εκπαιδευτικούς στόχους. Άτυπη εκπαίδευση: η δια βίου διαδικασία, όπου το κάθε άτοµο συγκεντρώνει και διαµορφώνει γνώσεις, ικανότητες, στάσεις και αξίες, από την καθηµερινή εµπειρία του και την επίδραση του κοινωνικού περιβάλλοντος (επίδραση από την οικογένεια, τη γειτονιά, την εργασία, την ψυχαγωγία, τις κοινωνικές συναναστροφές, την αγορά εργασίας, τα µέσα µαζικής επικοινωνίας κ.ο.κ.). 4
Η Εκπαίδευση Ενηλίκων στην Ελλάδα ΗΓενικήΓραµµατεία Εκπαίδευσης Ενηλίκων (Γ.Γ.Ε.Ε.), του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευµάτων, είναι υπεύθυνη για την προώθηση της δια βίου εκπαίδευσης στον ελλαδικό χώρο. Σχεδιάζει, συγκροτεί δοµές και συντονίζει προγράµµατα δια βίου µάθησης. ΗΓ.Γ.Ε.Ε. έχοντας θέσει ως στόχο να φέρει την Ελλάδα κοντύτερα στους στόχους της Λισαβόνας, σχεδίασε, ανέπτυξε και εφάρµοσε την εκπαιδευτική δοµή του «Κέντρου Επιµόρφωσης-Εκπαίδευσης Ενηλίκων από Απόσταση» (Κ.Ε.Ε.ΕΝ.ΑΠ.). Στόχος του κέντρου είναι να υλοποιήσει κατά το βέλτιστο τρόπο τις ανάγκες για την παροχή υπηρεσιών ηλεκτρονικής µάθησης των επιµέρους προγραµµάτων της Γ.Γ.Ε.Ε. και να παράσχει το τεχνολογικό και γνωστικό κεφάλαιο για την πραγµατοποίηση καινοτόµων εκπαιδευτικών προγραµµάτων που αξιοποιούν τις τεχνολογίες της πληροφορικής και των επικοινωνιών 5 Θεσµικό Πλαίσιο... (Νόµος ΥΠ ΑΡΙΘ. 3369: Συστηµατοποίηση της δια βίου µάθησης και άλλες διατάξεις) Ένα πρόγραµµα δια βίου εκπαίδευσης δεν µπορεί να υπερβαίνει συνολικά τις 250 ώρες διδασκαλίας (εξαίρεση αποτελούν τα Σ Ε). Τα προγράµµατα δια βίου εκπαίδευσης αναλόγως της διάρκειάς τους οδηγούν στην απονοµή των εξής πιστοποιητικών: Μέχρι 75 ώρες σε Πιστοποιητικό Επιµόρφωσης Μέχρι 250 ώρες σε Πιστοποιητικό ια Βίου Εκπαίδευσης 6
Η ηλεκτρονική µάθηση 7 Η ηλεκτρονική µάθηση αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ως δυναµικό εργαλείο για την αναδιάρθρωση της εκπαίδευσης ενηλίκων. Μια σειρά από παράγοντες που εµπόδιζαν τη συµµετοχή µεγάλων κοινωνικών οµάδων σε προγράµµατα εκπαίδευσης ενηλίκων, όπως είναι το υψηλό κόστος οργάνωσης προγραµµάτων, η έλλειψη διαθέσιµου χρόνου για παρακολούθηση και µελέτη από τους ενήλικες και η δυσκολία της µετάβασής τους στα εκπαιδευτικά κέντρα λόγω µεγάλων γεωγραφικών αποστάσεων πλέον δεν υπάρχουν Το διδακτικό και µαθησιακό µοντέλο του ΚΕΕΕΝΑΠ 8
Η µαθησιακή διαδικασία Η µαθησιακή διαδικασία έχει µαθητο-κεντρικό χαρακτήρα και βασίζεται στις αρχές: της µάθησης µε εξατοµικευµένο ρυθµό, της συµβουλευτικής επικοινωνίας, της συνεργατικότητας και 9 της αλληλεπίδρασης µεταξύ εκπαιδευόµενων και εκπαιδευτών καθώς και µεταξύ των εκπαιδευόµενων για την πραγµατοποίηση µαθησιακών δραστηριοτήτων τόσο διά ζώσης (στα πλαίσια των οµαδικών διδακτικών συναντήσεων) όσο κι από απόσταση (ηλεκτρονικά) Εκπαιδευτικά Προγράµµατα Το Κ.Ε.Ε.ΕΝ.ΑΠ ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Οκτώβριο του 2006 µε την έναρξη των κάτωθι δύο πρώτων εκπαιδευτικών πιλοτικών προγραµµάτων ετήσιας διάρκειας, 250 ωρών το καθένα: «Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών» και «Οικονοµία - ιοίκηση Επιχειρήσεις» που οδηγούν στην απόκτηση «Πιστοποιητικού ιά Βίου Εκπαίδευσης». Εκτός των παραπάνω αναφερόµενων προγραµµάτων το Κ.Ε.Ε.ΕΝ.ΑΠ προσφέρει επίσης ανοικτά/ελεύθερα υλικό επιµορφωτικών προγραµµάτων σε κάθε ενδιαφερόµενο πολίτη. Στην κατηγορία αυτή των προγραµµάτων ανήκουν τα προγράµµατα Σχολών Γονέων: «Συµβουλευτική Γονέων» και «Σχέσεις Σχολείου - Οικογένειας» και 10 «Εκπαίδευση Αγροτών για την Ανάληψη ράσεων στον ευτερογενή και Τριτογενή Τοµέα της Οικονοµίας - ΗΣΙΟ ΟΣ».
Προϋποθέσεις Λειτουργίας Εκπαιδευτικών Προγραµµάτων 11 Προϋποθέσεις επιλογής εκπαιδευοµένων όλοι οι ενήλικες ηλικίας άνω των 18 ετών. πιστοποιηµένες βασικές γνώσεις και δεξιότητες χρήσης Η/Υ. Εγγραφές Οι αιτήσεις συµµετοχής γίνονται κάθε Μάρτιο-Μάιο. Οι αιτήσεις υποβάλλονται ηλεκτρονικά. Αν οι αιτήσεις είναι περισσότερες από τις διαθέσιµες θέσεις, τότε γίνεται επιλογή µετά από δηµόσια κλήρωση Οµάδες εκπαιδευοµένων ηµιουργούνται οµάδες µε βάση την Περιφέρεια. Κάθε οµάδα περιέχει 20-30 εκπαιδευόµενους Αρθρωτό σύστηµα Κάθε εκπαιδευτικό πρόγραµµα 250 ωρών αποτελείται από 5 διδακτικές ενότητες των 50 ωρών. Κάθε διδακτική ενότητα διαρκεί 8 εβδοµάδες. Έχει υπολογιστεί ώστε ο απαιτούµενος χρόνος µελέτης να είναι περίπου 5-6 ώρες εβδοµαδιαίως Αξιολόγηση - Πιστοποίηση 12 Οτελικόςβαθµός κάθε διδακτικής ενότητας υπολογίζεται ως εξής: Ο βαθµός της τελικής εξέτασης µέσω του προσαρµοστικού περιβάλλοντος αυτοαξιολόγησης ανέρχεται στο 40% της τελικής βαθµολογίας. Οβαθµός της επίδοσης από τις ατοµικές και οµαδικές εργασίες projects (4-6 εργασίες projectsανά διδακτική ενότητα) ανέρχεται στο 50% της τελικής βαθµολογίας. Ο βαθµός της επίδοσης από την συµµετοχή του εκπαιδευοµένου στις συζητήσεις µέσω του συστήµατος διαχείρισης της ηλεκτρονικής µάθησης ανέρχεται στο 10% της τελικής βαθµολογίας Και οι τρεις συνιστώσες αξιολόγησης είναι υποχρεωτικές. Για να µπορεί κάποιος εκπαιδευόµενος να συµµετέχει στο τελικό διαγώνισµα θα πρέπει να βαθµολογηθεί στις 4 έως 6 ατοµικές και οµαδικές µαθησιακές εργασίες-projects τουλάχιστον µε βαθµό 60/100. Όταν ο εκπαιδευόµενος έχει επιτυχώς ολοκληρώσει τη φοίτησή του σε µία διδακτική ενότητα, θα του απονέµεται Πιστοποιητικό Επιµόρφωσης
Βασικές εικόνες του Συστήµατος ιαχείρισης Ηλεκτρονικής Μάθησης 13 «Γονείς.gr» & «e-κπαιδευτείτε» Σύγχρονες εκπαιδευτικές δράσεις ευρείας κλίµακας για την υποστήριξη γονέων µαθητών και φοιτητών 14
Υποστήριξη Γονέων και Φοιτητών 15 «e-κπαιδευτείτε» Εκπαίδευση και Πιστοποίηση στις Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας Για 60.000 φοιτητές «Γονείς.gr» Εκπαίδευση και Πιστοποίηση των Γονέων Μαθητών Γυµνασίου στις Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας µε έµφαση στο ιαδίκτυο, την Ασφαλή Χρήση του, τις Εκπαιδευτικές Εφαρµογές του Για 40.000 γονείς ικαιούχοι Οι Γονείς ή Κηδεµόνες των Μαθητών Γυµνασίου που Εγράφησαν το σχολικό έτος 2008/2009 ιαθέτουν σταθερό ή φορητό ηλεκτρονικό υπολογιστή, µε δυνατότητα σύνδεσης στο ιαδίκτυο Ένας γονέας ή κηδεµόνας ανά µαθητή Η συµµετοχή είναι ωρεάν Για τα έτη 2005, 2006 και 2007 ΟΛΟΙ ΟΙ ΣΠΟΥ ΑΣΤΕΣ ΚΑΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ που εισήχθησαν µε εισαγωγικές εξετάσεις, ανεξαρτήτως βαθµολογίας ή σειράς εισόδου Επιχορήγηση: 90% της δαπάνης, µε µέγιστο ποσό τα 600 ΟΛΟΙ ΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ Επιχορήγηση: 90% της δαπάνης, µε µέγιστο ποσό τα 600 ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ «ΠΑΣΧΟΝΤΕΣ ΑΠΟ ΣΟΒΑΡΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ» (3%) Επιχορήγηση: 90% της δαπάνης, µε µέγιστο ποσό τα 1200 Οι φοιτητές καταβάλλουν µόνοτηδικήτουςσυµµετοχή στον Φορέα Εκπαίδευσης (10%) 16
http://goneis.gr Η εκπαίδευση των δικαιούχων γονέων παρέχει: Βασικές έννοιες χρήσης ιαδικτύου, επικοινωνίας και εύρεσης πληροφορίας Ενηµέρωση σχετικά µε την Ασφαλή Χρήση του ιαδικτύου και την Προστασία των παιδιών από κινδύνους και ακατάλληλο περιεχόµενο Εκπαιδευτικές χρήσεις του ιαδικτύου καθώς και υπηρεσίες του Πανελλήνιου Σχολικού ικτύου ωρεάν κατ οίκον εκπαίδευση από ειδικούς εκπαιδευτές, διάρκειας τουλάχιστον πέντε (5) ωρών, ηοποίαµπορεί να λάβει χώρα σε περισσότερες από µία επισκέψεις ωρεάν πρόσβαση σε εκπαιδευτικά πακέτα µάθησης από απόσταση µέσω ιαδικτύου (e-learning). Το περιεχόµενο των εκπαιδευτικών αυτών πακέτων θα αντιστοιχεί σε τουλάχιστον σαράντα (40) διδακτικές ώρες Μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης παρέχεται: Βεβαίωση συµµετοχής ικαίωµα δωρεάνσυµµετοχής σε εξετάσεις για την απόκτηση Πιστοποιητικού Γνώσεων σε τουλάχιστον τρεις (3) ενότητες βασικών γνώσεων χειρισµού Η/Υ Επιπλέον, οι συµµετέχοντες στη δράση επιδοτούνται, εφόσον το επιθυµούν, για την απόκτηση νέας ευρυζωνικής σύνδεσης στο ιαδίκτυο, διάρκειας 17 τουλάχιστον δύο (2) µηνών «Ψηφιακός ήµος» Πρόγραµµα κατάρτισης 17.000 αιρετών, σε όλη την Ελλάδα: Ηµερίδες ευαισθητοποίησης Συνεδριάσεις ενηµέρωσης ηµοτικών Συµβουλίων Σεµινάρια κατάρτισης στις ΤΠΕ 18 ιαδικτυακή Πύλη συνεχιζόµενης επιµόρφωσης αιρετών
Απάντηση στις Ανάγκες του Πολίτη «ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΗΜΟΣ» Τοπική Κοινωνία Τοπική Ηλεκτρονική ιακυβέρνηση Υπηρεσίες για τον Πολίτη Ηλεκτρονική ηµοκρατία Ηλεκτρονική παροχή Υπηρεσιών Εκσυγχρονισµός των λειτουργιών του ήµου Αιρετοί Ηλεκτρονική ιοίκηση Προσωπικό του ήµου Οι Τ.Π.Ε. καταλύτης ριζικού µετασχηµατισµού δοµής και διαδικασιών του Ο.Τ.Α. 19 «e-esdy» 20
Περιγραφή 21 Το έργο «Παροχή υπηρεσιών εκπαίδευσης (blended µορφής) & ψηφιακών υπηρεσιών οργάνωσης-συντονισµού και υποστήριξης εκπαιδευτικών ενεργειών εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (e-learning)» αφορά την εκπαίδευση µεγάλου αριθµού εργαζοµένων προερχόµενων από τον ευαίσθητο χώρο της δηµόσιας υγείας πάνω στους τρόπους αξιοποίησης σύγχρονων ψηφιακών προγραµµάτων και προγραµµάτων µοντελοποίησης πρακτικών και µεθόδων, για την πρακτική και άµεση εφαρµογή καινοτόµων αντιλήψεων, πρακτικών διαδικασιών και γνώσεων που οδηγούν στη βελτιστοποίηση και εκσυγχρονισµό της ποιότητας, ποσότητας και τρόπου µε τον οποίο παρέχονται οι υπηρεσίες υγείας στη χώρα µας. Ειδικότερα, στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράµµατος προβλέπεται η διεξαγωγή τετρακοσίων δώδεκα (412) σεµιναρίων, για σαράντα δύο (42) εκπαιδευτικά αντικείµενα µε τησυµµετοχήσεέκαστοεξ αυτών έως και είκοσι (20) ατόµων. Μελλοντικές Τεχνολογίες που θα αποτελέσουν την βασική «υποδοµή» της ηλεκτρονικής µάθησης στην αυριανή εκπαίδευση ενηλίκων Ο καλύτερος τρόπος για να προβλέψουµε τοµέλλον είναι να το σχεδιάσουµε Web 2.0 ή αλλιώς Social Web: µετασχηµατισµός του Παγκόσµιου Ιστού από ένα µέσο απλής παρουσίασης υπερµεσικής ύλης, όπου οι πολλοί «καταναλώνουν» περιεχόµενο που έχει αναπτυχθεί από τους λίγους, σε µια τεχνολογική πλατφόρµα ατοµικής έκφρασης, συνεργασίας και κοινωνικής διαδικτύωσης, όπου οι εφαρµογές του επιτρέπουν: την ατοµική δηµιουργία και τον διαµοιρασµό περιεχοµένου από όλους µε κυριότερες εφαρµογές τα Blogs αλλά και τις εφαρµογές διαµοιρασµού εικόνων (Flickr), ήχου (Odeo), βίντεο (YouTube), παρουσιάσεων (Slideshare) καθώς και εγγράφων (Scribd) και, την συνεργατική δηµιουργία και τον χαρακτηρισµό περιεχοµένου, µε εφαρµογές όπως τα Wikis 22
Σας ευχαριστώ πολύ 23 24