Naoki HigasHida Γιατί χοροπηδώ Ένα αγόρι σπάει τη σιωπή του αυτισμού Εισαγωγή: david MiTCHELL 41
Ε13 Προτιμάς να είσαι μόνος σου; «Α, μην ανησυχείτε γι αυτόν προτιμά να είναι μόνος του». Πόσες φορές το έχουμε ακούσει αυτό; Δεν μπορώ να πιστέψω πως οποιοσδήποτε έχει γεννηθεί άνθρωπος θέλει πραγματικά να τον αφήσουν μόνο του. Όχι, αυτό που ανησυχεί εμάς τους ανθρώπους με αυτισμό είναι ότι προκαλούμε προβλήματα σε εσάς τους υπόλοιπους ή ακόμα και σας εκνευρίζουμε. Αυτός είναι ο λόγος που μας δυσκολεύει να είμαστε με άλλους. Γι αυτό καταλήγουμε συχνά μόνοι. Η αλήθεια είναι ότι θα θέλαμε πολύ να είμαστε μαζί με άλλους ανθρώπους. Αλλά επειδή τα πράγματα δεν εξελίσσονται ποτέ καλά, καταλήγουμε να συνηθίζουμε τη μοναξιά, χωρίς καν να καταλάβουμε ότι συμβαίνει. Όποτε ακούω τυχαία κάποιον να σχολιάζει πόσο πολύ προτιμώ να είμαι μόνος μου, νιώθω απέραντη μοναξιά. Είναι σαν να με αγνοούν επίτηδες. 42
Ε16 Είναι αλήθεια ότι σιχαίνεσαι να σε αγγίζουν; Προσωπικά δεν έχω ιδιαίτερο πρόβλημα με τη σωματική επαφή, αλλά είναι αλήθεια ότι κάποιοι άνθρωποι με αυτισμό δεν αντέχουν να τους αγγίζουν ή να τους αγκαλιάζουν. Για να είμαι ειλικρινής, δεν ξέρω γιατί. Νομίζω ότι τους κάνει να νιώθουν αμηχανία. Ακόμα και ο τρόπος που προσαρμόζουμε τα ρούχα μας για να αντιστοιχούν με την εποχή, φορώντας περισσότερα τον χειμώνα και λιγότερα το καλοκαίρι, μπορεί να είναι πολύ μεγάλο θέμα για ανθρώπους με απτικά προβλήματα. Είναι δύσκολο να ενεργούμε σύμφωνα με τις αλλαγές των καταστάσεων. Γενικότερα, για έναν άνθρωπο με αυτισμό, όταν κάποιος τον αγγίζει, σημαίνει πως αυτός ο κάποιος ασκεί έλεγχο σε ένα σώμα που ακόμα και ο ίδιος του ο ιδιοκτήτης δεν μπορεί να ελέγξει κανονικά. Είναι σαν να χάνουμε αυτό που είμαστε. Σκεφτείτε το είναι τρομακτικό! Υπάρχει βέβαια και ο τρόμος ότι αγγίζοντάς μας οι σκέψεις μας θα γίνουν ορατές. Και αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, οι άλλοι θα άρχιζαν πραγματικά να ανησυχούν για εμάς. Βλέπετε; Φτιάχνουμε ένα φράγμα γύρω μας για να κρατήσουμε τους άλλους μακριά. 47
Ε37 Γιατί τινάζεις τα δάχτυλα και τα χέρια σου μπροστά στο πρόσωπό σου; Όταν τινάζουμε τα δάχτυλα και τα χέρια μας μπροστά στο πρόσωπό μας, επιτρέπουμε στο φως να μπει στα μάτια μας με έναν ευχάριστο, φιλτραρισμένο τρόπο. Το φως που φτάνει σ εμάς με αυτό τον τρόπο είναι απαλό και γλυκό, σαν το σεληνόφως. Αλλά το «αφιλτράριστο» άμεσο φως μπαίνει στα μάτια των ανθρώπων με αυτισμό με μυτερές, ευθείες γραμμές, σαν βελόνες, κι έτσι βλέπουμε υπερβολικά πολλά φωτεινά σημεία. Αυτό μας προκαλεί πόνο στα μάτια. Ωστόσο, δεν θα αντέχαμε χωρίς φως. Το φως σκουπίζει τα δάκρυά μας, και όταν είμαστε λουσμένοι στο φως είμαστε χαρούμενοι. Ίσως απλώς μας αρέσει ο τρόπος που τα σωματίδιά του πέφτουν πάνω μας. Τα φωτεινά σωματίδια με κάποιον τρόπο μάς παρηγορούν. Παραδέχομαι ότι αυτό είναι κάτι που δεν μπορώ να εξηγήσω καλά χρησιμοποιώντας τη λογική. 85
Ε38 Γιατί στοιχίζεις τα αυτοκινητάκια και τα τουβλάκια σου; Η μεγαλύτερη διασκέδαση είναι να στοιχίζουμε πράγματα. Πολύ διασκεδαστικό επίσης είναι να παρακολουθούμε το τρεχούμενο νερό. Άλλα παιδιά μοιάζουν να απολαμβάνουν παιχνίδια προσποίησης και φαντασίας, αλλά ως άνθρωπος με αυτισμό ποτέ δεν μπορώ να καταλάβω το νόημά τους. Αυτό που με ενδιαφέρει μάλιστα σε βαθμό εμμονής σχεδόν είναι η σειρά με την οποία εμφανίζονται τα πράγματα και οι διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους μπορείς να τα βάλεις στη σειρά. Αυτό που κυρίως μας αρέσει είναι οι γραμμές και οι επιφάνειες των πραγμάτων όπως τα παζλ και τέτοιου είδους παιχνίδια. Όταν παίζουμε έτσι, το μυαλό μας νιώθει ξεκούραστο και καθαρό. 86
Ε58 Τι πιστεύεις για τον αυτισμό; Πιστεύω ότι οι άνθρωποι με αυτισμό γεννιούνται έξω από το καθεστώς του πολιτισμού. Φυσικά αυτή είναι απλώς η δική μου θεωρία, αλλά νομίζω ότι, ως αποτέλεσμα όλων των σκοτωμών στον κόσμο και της εγωιστικής καταστροφής του πλανήτη στην οποία έχει συντελέσει η ανθρωπότητα, υπάρχει μια βαθιά αίσθηση κρίσης. Ο αυτισμός έχει προέλθει κατά κάποιον τρόπο από αυτό. Παρόλο που οι άνθρωποι με αυτισμό μοιάζουν εξωτερικά με τους άλλους ανθρώπους, είμαστε στην πραγματικότητα διαφορετικοί σε πολλά σημεία. Μοιάζουμε περισσότερο με ταξιδιώτες από το μακρινό, πολύ μακρινό παρελθόν. Και αν, με το να βρισκόμαστε εδώ, μπορούμε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να θυμηθούν τι είναι αυτό που έχει πραγματικά σημασία για τη Γη, θα νιώθουμε μια ήρεμη χαρά. 125
Τ ο βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας γράφτηκε από τον γιαπωνέζο Naoki Higashida (Ναόκι Χιγκασίντα) όταν ήταν δεκατριών χρονών. Ο αυτισμός του Ναόκι είναι τόσο σοβαρός που καθιστά την προφορική επικοινωνία σχεδόν αδύνατη, ακόμα και τώρα που έχει μεγαλώσει. Όμως, χάρη σε μια φιλόδοξη δασκάλα και στη δική του επιμονή, έμαθε να σχηματίζει λέξεις κατευθείαν σε έναν πίνακα με το αλφάβητο. Με τη μέθοδο αυτή κατάφερε να επικοινωνεί με τους άλλους, να συνθέτει ποιήματα και βιβλία με ιστορίες και να γράψει αυτό το βιβλίο, στο οποίο απαντά σε 58 ερωτήματα για το τι σημαίνει να είσαι αυτιστικός. Η γραφή του Ναόκι Χιγκασίντα μού έδωσε την ώθηση που χρειαζόμουν για να σταματήσω να λυπάμαι τον εαυτό μου και να αρχίσω να σκέφτομαι πόσο πιο δύσκολη ήταν ως τώρα η ζωή για τον αυτιστικό γιο μου και τι θα μπορούσα να κάνω για να γίνει ευκολότερη. david Mitchell, συγγραφέας ΜΕΡΙΚΑ ΑΠΟ ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΣΤΑ ΟΠΟΙΑ ΑΠΑΝΤΑ Ο ΝΑΟΚΙ Γιατί όταν μιλάς σε κάποιον δεν τον κοιτάς στα μάτια; Προτιμάς να είσαι μόνος σου; Γιατί κινείς τα χέρια σου με τόσο αδέξιο τρόπο; Γιατί επαναλαμβάνεις κάποιες πράξεις; Γιατί χοροπηδάς; Μπορείς να δώσεις ένα παράδειγμα κάποιου πράγματος που οι άνθρωποι με αυτισμό πραγματικά απολαμβάνουν; ISBN 978-960-566-708-5 ΒΟΗΘ. ΚΩΔ. ΜΗΧ/ΣΗΣ 6708