ιαδίκτυο και εκπαίδευση Γιακουµάτου Τερέζα, Φιλόλογος, Προϊσταµένη Γραφείου ικτυακής Εκπαιδευτικής Πύλης 15 χρόνια µετά τη δηµιουργία του παγκόσµιου ιστού συνεχίζουµε να βλέπουµε την κορυφή του παγόβουνου, καθώς δεν είµαστε σε θέση να κατανοήσουµε την επίδρασή του στην κοινωνία µας και στα εκπαιδευτικά συστήµατα 2 1
Γιατί πέτυχε; Ίσως γιατί αναπαράγει το µεγαλείο του ανθρώπινου νου που είναι ο δηµιουργικός τρόπος να κάνει συσχετισµούς. 3 Οι πληροφορίες στον ιστό είναι: > άµεσα διαθέσιµες > πρόσφατες > παγκόσµιου χαρακτήρα > παρουσιάζονται µε πιο ενδιαφέροντα τρόπο 4 2
Φήµες φέρουν ότι Το διαδίκτυο µπορεί να συµβάλει στην ανάπτυξη δεξιοτήτων κριτικής σκέψης, επίλυσης προβληµάτων, επικοινωνίας και συνεργασίας. 5 Αν ανοίξουµε το παράθυρο της τάξης µας στο διαδίκτυο > Η τάξη µας µεταµορφώνεται > Η επικοινωνία απελευθερώνεται από το διδακτικό ωράριο > Ευνοείται η συµµετοχή > Προκαλούνται οι µαθητές να γράψουν περισσότερο κι ελπίζουµε να σκεφτούν 6 3
Ας φανταστούµε για λίγο > Mία τάξη, που να λειτουργεί σαν παράθυρο στην παγκόσµια γνώση. > Ένα δάσκαλο, που να έχει τη δυνατότητα να µεταφέρει στην τάξη του οποιαδήποτε εικόνα, ήχο ή γεγονός. > Ένα µαθητή, που να έχει τη δυνατότητα να επισκέπτεται οποιονδήποτε τόπο στη γη σε όλες τις ιστορικές εποχές. 7 Μια οθόνη, η οποία έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει µε ζωντανά χρώµατα το εσωτερικό και τις λειτουργίες του κυττάρου 8 4
τη γέννηση και 9 το θάνατο των άστρων, 10 5
το µεγαλείο της παγκόσµιας τέχνης 11 Το νέο µέσο είναι εδώ Σκεφτείτε π.χ. τι αλλάζει αν οι οραµατιστές αξιοποιήσουν το ιαδίκτυο ιακόπτουµε για διαφηµίσεις 12 6
Τα καλώδια προεκτείνουν τη σκέψη µας > Ένα εµπνευσµένο άτοµο µπορεί να κάνει τη διαφορά. > Ένα εκατοµµύριο άτοµα που αλληλεπιδρούν µπορούν να αλλάξουν τον κόσµο. 13 Ας µιλήσουµε για οράµατα 14 7
Semantic web > Χτίζει µία στέρεα βάση συσχετισµών µεταξύ των δεδοµένων ώστε να τα κατανοούν οι µηχανές. >«Σουσάµι άνοιξε», και η αναζήτηση θα είναι πιο δηµιουργική. > Ίσως επιτέλους πλησιάζουµε στην εποχή που οι Η/Υ θα δουλεύουν για µας. 15 Οικουµενική ψηφιακή βιβλιοθήκη > Όλα τα κείµενα, όλων των εποχών, σε όλες τις γλώσσες. >Google ψηφιοποίηση 15 εκατ. βιβλίων από τις µεγαλύτερες βιβλιοθήκες. > Ευρωπαϊκή ψηφιακή βιβλιοθήκη, µία πρωτοβουλία της γαλλικής κυβέρνησης 16 8
Ας µην ξεχνάµε και τους φόβους µας 17 Ο φόβος των Mc Donalds > Η επικράτηση µιας ευρύτατης διεθνούς κουλτούρας βασισµένης στους ελάχιστους κοινούς παρoνοµαστές. > Οι κοινωνίες βρίσκουν την ισορροπία τους και ο ιστός βοηθά προς αυτήν την κατεύθυνση. 18 9
Το ψηφιακό χάσµα > Οι πληροφοριακά πλούσιοι και οι πληροφοριακά φτωχοί 19 Ο γλωσσικός ιµπεριαλισµός 20 10
Ώρα να προσγειωθούµε στη σκληρή ελληνική πραγµατικότητα 21 Οι έλληνες µαθητές > Αν και σκληρά εργαζόµενοι παραµένουν καταναλωτές πληροφοριών > Φλερτάρουν µε τις τελευταίες θέσεις των στατιστικών ερευνών της εκπαίδευσης 22 11
Ό,τι σπείρεις, θα θερίσεις ανίαν έδωσες, άνοιαν θα λάβεις 23 ΟΟΣΑ πρόγραµµα PISA > Τρεις στους δέκα Έλληνες µαθητές δυσκολεύονται περισσότερο από όλους τους Ευρωπαίους συνοµηλίκους τους, να κατανοήσουν δεδοµένα που συναντούν συχνά στην καθηµερινή ζωή, όπως στατιστικούς πίνακες, γραφικές παραστάσεις, χάρτες, διαγράµµατα, πιστοποιητικά, διάφορες φόρµες αιτήσεων, καταλόγους! > Μπορούν να αξιολογήσουν κείµενο, όχι να αντλήσουν πληροφορίες 24 12
ΟΟΣΑ βαθµολογεί τα ελληνικά σχολεία Η έρευνα έδειξε: > οι επιδόσεις των µαθητών συνδέονται στενά µε την παρουσία επιµορφωµένων καθηγητών > το θετικό κλίµα για µάθηση που επικρατεί στο σχολείο > τη χρήση σχολικής βιβλιοθήκης και υπολογιστών 25 ΟΟΣΑ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου > Παρά το σηµαντικό πρόγραµµα υποδοµών του υπουργείου Παιδείας για υπολογιστές στα σχολεία, η χρήση τους από τους µαθητές είναι ανεπαρκής. Μιλά για: > επιδερµική χρησιµοποίηση των υπολογιστών από τους µαθητές > έλλειµµα στον ψηφιακό αλφαβητισµό των εκπαιδευτικών 26 13
Τις πταίει; ή στραβός είν ο γιαλός 27 Οι προκλήσεις του 21ου αι. Tο ευρωπαϊκό σχολείο καλείται να αλλάξει ριζικά ώστε να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του 21ου αιώνα. Mε πρόσφατο έγγραφό της, η Eυρωπαϊκή Eπιτροπή παροτρύνει τα κράτη-µέλη να αναπροσαρµόσουν τη φιλοσοφία, τις εκπαιδευτικές µεθόδους και τα προγράµµατά τους ώστε οι µικροί Eυρωπαίοι, µετά το ηµοτικό και το Γυµνάσιο, να έχουν αναπτύξει πλήρως συγκεκριµένες δεξιότητες. Kριτική σκέψη, ευελιξία, αποφασιστικότητα, πνεύµα συνεργασίας, ανοιχτούς ορίζοντες, άριστη χρήση της γλώσσας (µητρικής και ξένης), των κοµπιούτερ, των σύγχρονων πηγών πληροφόρησης. 28 14
Οι εκπαιδευτικοί ατενίζουν τον ιστό Οι σύγχρονοι εκπαιδευτικοί καλούνται να διασαφηνίσουν τον εκπαιδευτικό τους ρόλο σε ένα περιβάλλον, στο οποίο οι νέες τεχνολογίες κατέχουν σηµαντική θέση. 29 % 35,00 32,36 33,20 30,00 25,00 20,00 15,00 10,00 12,23 10,38 5,00 1,34 2,86 0,00 Επίσηµοι δικτυακοί τόποι µονάδων πρωτοβάθµιας Επίσηµοι δικτυακοί τόποι µονάδων δευτεροβάθµιας Γραφεία ΣΕΠ Σχολικές Βιβλιοθήκες Εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθµιας Εκπαιδευτικοί ευτεροβάθµιας % 12,23 32,36 10,38 33,20 1,34 2,86 Ανάπτυξη ιστοσελίδων της εκπαίδευσης. Ποσοστά επί του συνόλου των µονάδων. Στοιχεία Πανελλήνιου Σχολικού δικτύου, εκέµβριος 2004. 30 15
Η πολιτεία όµως > εν έχει αποδείξει ότι νοιάζεται πραγµατικά για τον ελληνικό κυβερνοχώρο. > Ελλάδα ουραγός στην ΕΕ ως προς τη διείσδυση του διαδικτύου. >DSL παραµένει ακριβό µε διπλό κόστος από την Ευρώπη και τριπλό από την Αµερική. > ικτυωµένα σχολεία µε isdn; 31 Πολιτιστική πολιτική > Μέτρα για την ανάπτυξη ελληνικών ιστοσελίδων > Συµµετοχή στο σχέδιο της ευρωπαϊκής ψηφιακής βιβλιοθήκης > Μακροχρόνιος σχεδιασµός εθνικού προγράµµατος ψηφιακής διάχυσης πολιτιστικού αποθέµατος 32 16
Το ελληνικό παράδοξο > ιαθέτουµε το πολιτιστικό κεφάλαιο αλλά είµαστε ψηφιακά ελλειµµατικοί > Ίσως γιατί είµαστε ακόµα στο «εγώ» και απέχουµε από το «εµείς». > Παραµένουµε ηδονοβλεψίες και επιδειξίες 33 Μπορεί η πληροφορία να απέχει µόλις ένα κλικ του ποντικιού αλλά η µάθηση µε βεβαιότητα απέχει πολύ περισσότερα. όµως στην εκπαίδευση ο δείκτης είναι ένας ΠΟΙΟΤΗΤΑ 34 17
Η εισήγηση θα είναι διαθέσιµη στο δικτυακό τόπο: ιαδίκτυο και ιδασκαλία www.netschoolbook.gr terracomputerata@gmail.com 18