ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 13 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 17 ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΟΚΙΜΑΣΙΑ ΚΟΠΩΣΕΩΣ Ι. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΟΚΙΜΑΣΙΑ ΚΟΠΩΣΕΩΣ...23 1. Περιγραφή της δοκιμασίας... 23 1.1 Προετοιμασία του ασθενή πριν από τη δοκιμασία κοπώσεως... 23 1.2 Προκαταρκτικές εξετάσεις και συστάσεις στον ασθενή... 24 1.3 Μετρήσεις πριν από την έναρξη της δοκιμασίας... 25 1.4 Aξιολόγηση της δύσπνοιας και της μυϊκής κόπωσης (κλίμακα Borg)... 26 1.5 Παρακολούθηση και μετρήσεις στη φάση ανάκαμψης... 28 2. Αντενδείξεις για τη διενέργεια δοκιμασίας κοπώσεως... 28 2.1 Απόλυτες αντενδείξεις... 28 2.2 Σχετικες αντενδείξεις... 29 3. Ενδείξεις πρόωρης διακοπής της ΚΑ Κ (απόλυτες και σχετικές)... 29 3.1 Απόλυτες ενδείξεις διακοπής... 30 3.2 Σχετικές ενδείξεις διακοπής... 30 4. Συστήματα μεταβολικών μετρήσεων...31 4.1 Συστήματα μέτρησης ροής...31 4.2 Αναλυτές μεταβολικών μετρήσεων... 32 5. Τύποι δοκιμασίας κοπώσεως... 33 5.1 Κυκλοεργόμετρο... 33 7
5.2 Κυλιόμενος τάπητας... 34 5.3 Ποιές είναι οι διαφορές μεταξύ κυλιόμενου τάπητα και κυκλοεργομέτρου... 34 6. Πρωτόκολλα δοκιμασίας κοπώσεως... 35 6.1 Πρωτόκολλα συνεχούς αύξησης του έργου σε κυλιόμενο τάπητα... 35 6.2 Πρωτόκολλα σταθερής αύξησης του έργου κατά στάδια σε κυκλοεργόμετρο... 38 6.3 Πρωτόκολλα συνεχούς αύξησης του έργου (ramp)... 39 6.4 Πρωτόκολλα σταθερού έργου (υπομέγιστη δοκιμασία)...41 ΙΙ. ΤΙ ΜΕΤΡΑΜΕ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΟΚΙΜΑΣΙΑ ΚΟΠΩΣΕΩΣ;...43 1. Πρόσληψη οξυγόνου (VΟ 2 )... 43 1.1 Μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου... 43 1.2 Aναερόβιος ουδός... 46 1.3 Oξυγόνο παλμού... 49 2. Αποβολή του διοξειδίου του άνθρακος (VCO 2 )... 50 2.1 Πηλίκο ανταλλαγής αερίων (RER, Respiratory exchange ratio)...51 3. Αερισμός (VE)... 52 3.1 Τύπος αναπνοής (breathing pattern) και αναπνευστικοί χρόνοι... 52 3.2 Αναπνευστικές απαιτήσεις... 53 3.2.1 Αναπνευστική ικανότητα... 54 3.2.2 Αναπνευστική εφεδρεία... 55 3.3 Σχέση του VE έναντι του VO 2 και του VCO 2... 56 3.4 Αναπνευστικό ισοδύναμο για το VO 2 και το VCO 2 (VE/VO 2 και VE/VCO 2 )... 57 3.5 Κλίση Αναπνευστικού ισοδύναμου CΟ 2 (VE/VCO 2 )... 58 3.6 Τελοεκπνευστικό O 2 και CO 2 (P ΕΤ O 2 και P ΕΤ CO 2 )... 58 3.7 Σχέση φυσιολογικού νεκρού χώρου και ολικού αναπνεόμενου όγκου (V D /V T )... 59 8
3.8 Μεταβολή του V D /V T κατά την άσκηση... 60 4. Καρδιακή συχνότητα (HR)... 60 4.1 Μέγιστη καρδιακή συχνότητα...61 4.2 Εφεδρεία καρδιακής συχνότητας (HRR)...61 4.3 Η ανάκαμψη της καρδιακής συχνότητας αμέσως μετά την άσκηση... 62 4.4 Κλίση καρδιαγγειακής απάντησης (ΗR/VO 2 )... 62 5. Αρτηριακή πίεση... 63 III. ΠΟΤΕ ΘΑ ΖΗΤΗΣΩ ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΟΚΙΜΑΣΙΑ ΚΟΠΩΣΕΩΣ;...65 1. Ενδείξεις ΚΑ Κ... 65 1.1 Εκτίμηση της ανοχής στην κόπωση και διερεύνηση της αδιάγνωστης μείωσης της ικανότητας για άσκηση... 65 1.2 ύσπνοια προσπαθείας αγνώστου αιτιολογίας... 66 1.3 Εκτίμηση ασθενών με αναπνευστικά νοσήματα... 67 1.3.1 Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)... 67 1.3.2 ιάμεσα πνευμονικά νοσήματα... 68 1.3.3 Χρόνια πνευμονική υπέρταση... 68 1.3.4 Βρογχόσπασμος προκαλούμενος από άσκηση... 69 1.3.5 Κυστική ίνωση... 69 1.4 Εκτίμηση ασθενών με καρδιαγγειακά νοσήματα... 69 1.4.1 H Kαρδιοαναπνευστική δοκιμασία κοπώσεως στη μελέτη των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια...71 1.5 Προεγχειρητική εκτίμηση... 73 1.6 Εκτίμηση για μεταμόσχευση πνεύμονα ή καρδιάς και πνεύμονα... 74 1.7 Εκτίμηση για τη συνταγογράφηση άσκησης σε πρόγραμμα αποκατάστασης... 75 1.8 Εκτίμηση της ανικανότητας-αναπηρίας... 76 9
IV. ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΟΚΙΜΑΣΙΑΣ ΚΟΠΩΣΕΩΣ...79 ιαγνωστικοί αλγόριθμοι... 79 V. ΚΛΙΝΙΚΑ ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΟΚΙΜΑΣΙΑΣ ΚΟΠΩΣΕΩΣ...87 VI. Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΟΚΙΜΑΣΙΑΣ ΚΟΠΩΣΕΩΣ ΣΤΗΝ ΚΑΡ ΙΟΛΟΓΙΑ...101 VII. Η ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΟΚΙΜΑΣΙΑ ΚΟΠΩΣΕΩΣ ΣΤΟΝ ΘΩΡΑΚΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΡ ΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟ ΑΣΘΕΝΗ...105 1. Η Καρδιοαναπνευστική οκιμασία Κοπώσεως στη Χειρουργική των Πνευμόνων... 105 2. Η Καρδιοαναπνευστική οκιμασία Κοπώσεως στον Καρδιοχειρουργικό Ασθενή... 110 2.1 Ο ρόλος της καρδιοαναπνευστικής δοκιμασίας κοπώσεως στην επιλογή υποψηφίων ασθενών για μεταμόσχευση...111 3. Συμπέρασμα... 114 10
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Ι. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΟΚΙΜΑΣΙΑΣ ΚΟΠΩΣΕΩΣ ΣΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ...117 1. Συνταγογράφηση της άσκησης σε υγιείς και ασθενείς... 117 2. Παράμετροι που περιλαμβάνονται σε ένα πρόγραμμα άσκησης... 118 3. Συχνότητα και διάρκεια κοπώσεως... 118 4. Ένταση προπόνησης... 119 4.1 ιαλειμματική άσκηση... 122 4.2 Μη διαλειμματική άσκηση... 122 4.3 Αναπνευστικές ασκήσεις σε ασθενείς με ΧΚΑ... 123 4.4 Ασφάλεια της άσκησης σε ασθενείς με ΧΚΑ... 123 5. Σύνοψη... 124 ΙΙ. ΑΣΚΗΣΗ ΜΥΪΚΗΣ ΕΝ ΥΝΑΜΩΣΗΣ ΣΕ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ...125 ΙΙΙ. AΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ...127 1. Εισαγωγή... 127 2. Ορισμός Πνευμονικής Αποκατάστασης (Π.Α.)... 128 2.1 Στόχοι αποκατάστασης... 128 2.2 Αποτελέσματα αποκατάστασης... 129 3. Κριτήρια επιλογής / αποκλεισμού... 130 3.1 Κριτήρια επιλογής... 130 3.2 Κριτήρια αποκλεισμού... 130 4. Αξιολόγηση ασθενών...131 5. Είδη / επιλογές αποκατάστασης...131 6. Επιμέρους στοιχεία αποκατάστασης... 133 7. Είδη άσκησης... 133 11
7.1 Ένταση άσκησης... 135 7.2 Ρυθμός άσκησης... 135 7.3 Είδη άσκησης... 136 7.3.1 Άσκηση αντοχής (endurance)... 136 7.3.2 Άσκηση ενδυνάμωσης (strength)... 136 7.3.3 Άσκηση αναπνευστικών μυών... 137 7.3.4 Τεχνικές ελέγχου της αναπνοής... 137 7.3.5 Χορήγηση οξυγόνου... 138 8. Ενημέρωση / ψυχολογική υποστήριξη... 138 9. Παρακολούθηση θρέψης... 139 10. Αξιολόγηση αποτελέσματος... 140 11. ιάρκεια αποτελέσματος/επανάληψη προγράμματος... 144 12. Σύνοψη... 144 IV. ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟΣ - ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡ ΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ...147 1. Εισαγωγή... 147 2. Αποτελέσματα και Οφέλη της Άσκησης... 148 3. Σχεδιασμός του Προγράμματος Καρδιοαγγειακής Αποκατάστασης... 152 3.1 Αποκατάσταση μέσα στο Νοσοκομείο... 153 3.2 Αποκατάσταση έξω από το Νοσοκομείο... 157 3.3 Μυική ενδυνάμωση μετά από Έμφραγμα του Μυοκαρδίου. 159 3.4 Έμφραγμα του Μυοκαρδίου και Σεξουαλική ραστηριότητα... 159 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ...161 ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ... 163 ΣΥΝΤΜΗΣΕΙΣ... 167 ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ...171 12