Η ΑΓΟΡΑ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΩΝ ΕΛΙΩΝ ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ

Η τομέας των επιτραπέζιων ελιών στην Αυστραλία Η ΑΓΟΡΑ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΩΝ ΕΛΙΩΝ ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ Η καλλιέργειας της ελιάς στην Αυστραλία χρονολογείται από τα πρώτα χρόνια του περασμένου αιώνα, αλλά κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 σημειώθηκε σημαντική αύξηση του ενδιαφέροντος για τις ελιές ως βιομηχανία. Το 80% έως 90% των ελιών που παράγονται είναι αφιερωμένο στην παραγωγή ελαιολάδου και το ενδιαφέρον ιδίως εστιάζεται στην παραγωγή υψηλής ποιότητας εξαιρετικού παρθένου (EV) ελαιόλαδου, για το οποία υπάρχει αρκετή ζήτηση. Σημαντικός παράγοντας όσον αφορά στην αυστραλιανή βιομηχανία προϊόντων ελιάς, προς το παρόν, αποτελεί ο μεγάλος αριθμός των μικρών καλλιεργητών σε όλη την ύπαιθρο οι οποίοι αντιπροσωπεύουν ένα μεγάλο φάσμα διαφοροποίησης των γεωργικών δραστηριοτήτων λόγω των διαφόρων επιπέδων ικανοτήτων και προσόντων. Δεν υπάρχουν φραγμοί εισόδου στην παραγωγή δεδομένου ότι η γη και τα δέντρα είναι σχετικά φθηνά και διαθέσιμα. Πολλοί από τους νεοεισερχόμενους είναι μικροί παραγωγοί (90% των συμμετεχόντων του κλάδου έχουν λιγότερα από 5.000 δένδρα. Δεδομένα σχετικά με την παραγωγή επιτραπέζιων ελιών στην Αυστραλία είναι λιγότερο γνωστά από εκείνα για το ελαιόλαδο. Υπάρχουν πολλές επιχειρήσεις στον τομέα, αλλά μόνον μερικές επιχειρήσεις έχουν την ικανότητα να επεξεργάζονται εκατοντάδες τόνων ελιών. Η μεγάλης κλίμακας παραγωγή είναι ακόμη περιορισμένη λόγω του μεγάλου κόστους της συγκομιδής. Πάντως, υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για την παραγωγή επιτραπέζιων ελιών. Οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών της Αυστραλίας έχουν παραμείνει σταθερές περίπου τα τελευταία χρόνια και κατά το 2007, η αξία των επιτραπέζιων ελιών που είχαν εξαχθεί ανήλθε στα 800.000 δολ. Αυστραλίας. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, υπήρξαν περίπου 30.000 εκτάρια τα οποία φυτεύτηκαν με ελαιόδενδρα στην Αυστραλία και από αυτά περίπου 8.000 εκτάρια στην Πολιτεία της Νέας Νότιας Ουαλίας (NSW). Οι ελαιώνες ποικίλλουν σε μέγεθος από ένα εκτάριο σε περισσότερα από 300 εκτάρια. Η παραγωγή ελιών στην Πολιτεία της Νέας Νότιας Ουαλίας είναι συγκεντρωμένη σε πέντε ζώνες: Βόρεια Νέα Νότια Ουαλία (Moree, Inverell and Tamworth) Hunter Valley; Κεντροδυτική περιοχή (Mudgee, Parkes, Young, Cowra, Orange, Bathurst) Νότια περιοχή (Mittagong, Canberra and Cooma) Riverina (Cootamundra, Tumut, Albury, Griffith, Wagga Wagga). Κατά το 2006, στην Πολιτεία της Νότιας Αυστραλίας υπήρχαν περίπου 6.700 τόνοι μεταποιημένων ελιών για λάδι (περίπου 1,2 εκατ. λίτρα) και 330 τόνοι μεταποιημένων επιτραπέζιων ελιών. Επίσης, υπήρχαν περίπου 2 εκατομμύρια ελαιόδενδρα και περίπου 350 ελαιοκαλλιεργητές. Το 70% των ελαιώνων στην Πολιτεία της Νότιας Αυστραλίας είναι λιγότερο από 5 εκτάρια και το 20% των ελαιώνων είναι από 5 έως 25 εκτάρια. Οι μεγάλες αυξήσεις των ελαιώνων σε όλη την Πολιτεία της Νότιας Αυστραλίας σημειώθηκαν κατά τη δεκαετία του 1990. Η ελαιοπαραγωγή βρίσκεται πλέον στις περισσότερες περιοχές της πολιτείας συμπεριλαμβανομένης της Adelaide Hills (Aldgate, Angaston, Blackwood, Callington, Cherry Gardens, Cudlee Creek, Echunga, Enfield, Woodside, Balhannah, One Tree Hill), της Χερσονήσου Fleurieu (Willunga, Aldinga), Upper Limestone Coast (Keith, Coonalpyn), Riverland, Mallee, Upper Murray (Loxton, Waikerie, Pinnaroo, Cambrai), Adelaide Plains (Virginia, Angle Vale, Two Wells), Mid-North (Clare, Riverton & περιφέρεια Southern Flinders), της Χερσονήσου Yorke (Kadina), Eyre Peninsula (Pt Lincoln). 1

Η Πολιτεία της Νότιας Αυστραλίας έχει μεσογειακό κλίμα και γεωγραφικό πλάτος κατάλληλα για την παραγωγή ελιάς, με ξηρούς, κρύους χειμώνες και ζεστά ξηρά καλοκαίρια και επαρκή γη και νερό (εκτός από χρόνια ξηρασίας). Οι ελιές καλλιεργούνται στις περισσότερες περιοχές της Νότιας Αυστραλίας, ως επί το πλείστον υπό αρδευόμενες συνθήκες, σε διάφορους τύπους εδαφών τα οποία τα διαχειρίζονται αποτελεσματικά. Οι κύριες ποικιλίες ελιάς που καλλιεργούνται στη Νότια Αυστραλία για την παραγωγή επιτραπέζιων ελιών είναι Καλαμάτας και Manzanillo. Το κύριο πρόβλημα στον τομέα αποτελεί το υψηλό κόστος της συγκομιδής για τους μικρούς και μεσαίους παραγωγούς και η ανταγωνιστικότητα στην εγχώρια αγορά, η ποσότητα του νερού και της διαθεσιμότητάς του (ιδίως υπό συνθήκες ξηρασίας), η πρόσβαση σε νέες αγορές και η βελτίωση του εξοπλισμού συγκομιδής. Η παραγωγή ελιών στην Πολειτία της Νότιας Αυστραλίας απευθύνεται κυρίως στην εγχώρια αγορά. Η κύρια Ένωση στον τομέα, στην Πολιτεία της Νότιας Αυστραλίας, είναι η: Olives South Australia (OSA) GPO Box 2920, ADELAIDE SA 5001 Phone: (08) 8241 1066 http://www.olivessouthaustralia.com.au Αυστραλία: Αξία Εισαγωγών Επιτραπέζιων Ελιών σε $ ΗΠΑ Ποσοστό % Μεταβολή % Χώρα 2007 2008 2009 2007 2008 2009 09/08 Ελλάδα 14,070993 19,15665 21,560448 42,86 46,17 48,89 12,55 Ισπανία 13,524956 15,123914 13,199896 41,2 36,45 29,93-12,72 Τουρκία 1,548034 2,423983 2,848502 4,72 5,84 6,46 17,51 Ιταλία 1,357068 1,809263 1,74645 4,13 4,36 3,96-3,47 Αργεντινή 1,088528 1,517294 1,267843 3,32 3,66 2,88-16,44 Χιλή 0 0 2,464669 0 0 5,59 0 Ισραήλ 0,29217 0,317615 0,379042 0,89 0,77 0,86 19,34 Λίβανο 0,105466 0,070815 0,106755 0,32 0,17 0,24 50,75 Περού 0,120609 0,15158 0,101003 0,37 0,37 0,23-33,37 Κίνα 0,026765 0,024363 0,094771 0,08 0,06 0,22 289 Μαρόκο 0,377563 0,170688 0,08625 1,15 0,41 0,2-49,47 Παναμάς 0 0,046999 0,064007 0 0,11 0,15 36,19 Πορτογαλία 0,021296 0,08163 0,062281 0.07 0,2 0,14-23,7 Γερμανία 0,097073 0 0,059534 0,3 0 0,14 0 Γαλλία 0,012332 0,010913 0,015723 0,04 0,03 0,04 44,08 Συρία 0,148269 0,025924 0,027982 0,45 0,06 0,06 7,94 Σύνολο 38,829442 41,491093 44,101356 100 100 100 6,29 Πηγή: Australian Bureau of Statistics (Παραθέτουμε κατωτέρω πίνακα της Australian Olive Association με στοιχεία εισαγωγών από το 1990 έως το 2009) Από τον παραπάνω πίνακα είναι εμφανής: H ανοδική τάση των ελληνικών εξαγωγών ελιών στην Αυστραλία. Το μερίδιο αγοράς ελληνικών ελιών το 2009 αγγίζει το 50% της συνολικής αξίας εισαγωγών. Η σημαντική μείωση των ισπανικών εξαγωγών κατά 12,72% από το 2008. Δεν είναι ξεκάθαρο ακριβώς για ποιόν λόγο συνέβη η μείωση αυτή. Σύμφωνα με πληροφορίες του Ισπανικού Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων θα εφαρμοσθεί εντός του 2010 πρόγραμμα προώθησης επιτραπέζιων ελιών με την υποστήριξη του ισπανικού οργανισμού Εξωτερικού Εμπορίου ICEX. Οι εισαγωγές από την Τουρκία αυξήθηκαν ελαφρά αλλά παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα Σημειώθηκαν για πρώτη φορά το 2009 εισαγωγές από τη Χιλή (όχι ευκαταφρόνητου ποσού) Ιδιαιτερότητες της αγοράς επιτραπέζιων ελιών στη ν Αυστραλία και προτιμήσεις στην κατανάλωση 2

Το 25%-35% περίπου του προϊόντος διοχετεύεται από τους εισαγωγείς στα super market ενώ το υπόλοιπο διοχετεύεται στον τομέα του catering και της εστίασης, της μεταποίησης και της τροφοδοσίας. Αυτό αφορά σε ανεξάρτητους εισαγωγείς και όχι τα ιδια τα super market τα οποία προβαίνουν σε απευθείας αγορές. Θεωρείται πως δεν υπάρχει μη-ασιατικό εστιατόριο που να μην αγοράζει ελιές και αν εξαιρεθούν οι αλυσίδες πιτσαρίες Dominoes και Pizza Hut οι οποίες προμηθεύονται ισπανικές ελιές λόγω χαμηλής τιμής, οι υπόλοιπες είναι εισαγόμενες από την Ελλάδα. Τα super market έχουν κάνει προσπάθεια τα τελευταία χρόνια να αποκλείσουν τους μεσάζοντες οι οποίοι επωφελούνταν το 3-4% της τιμής. Τα μεγάλα super market αγοράζουν και απευθείας από την Ελλάδα για το home brand τους. To Woolworths π.χ. εισάγουν περί τους 600 τόνους απευθείας ενώ μπορεί να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες κάποιου μεσάζοντα ο οποίος λειτουργεί επικουρικά σε περίπτωση που το εμπόρευμα δεν έχει τις ακριβείς προδιαγραφές, ή χρειάζεται εκ νέου συσκευασία αν συμβεί η αρχική να είναι ελαττωματική και κυρίως προσφέρει χώρο αποθήκευσης και συσκευασίας. Οι ελιές καλαμών είναι ιδιαίτερα διαδεδομένες στην αγορά όπως φαίνεται από την πληθώρα προϊόντων στα ράφια των καταστημάτων. Την ευρύτατη διάδοσή τους διευκολύνει άλλωστε και η αναφορά τους σε δεκάδες συνταγές σε βιβλία και περιοδικά μαγειρικής και γαστρονομίας. Γενικότερα η αναγνωρισιμότητα του ονόματος «KALAMATA OLIVES» στην Αυστραλία είναι ιδιαίτερα ικανοποιητική. Οι μεγαλύτερες εταιρείες εισαγωγής επιτραπέζιων ελιών είναι: H Sandhurst Fine Foods. Η συγκεκριμένη εταιρεία διαθέτει ευρύτατο φάσμα διαφορετικών προϊόντων. Κυρίως εισάγει ελιές καλαμών αλλά και πράσινες ιταλικές και ισπανικές. Διαθέτει κατά 25% σε super-market ενώ κατά 75% στην επαγγελματική αγορά catering κλπ. Στα ράφια διαθέτει την πρώτη της μάρκα Sandhurst fine foods ενώ για λόγους marketing προωθεί και άλλη σειρά Gusto με ελαφρώς υποδεέστερο προϊόν. Η Delta Η Omega έχει έδρα την Αδελαϊδα αλλά επιχειρεί και διανέμει σε όλη την επικράτεια. ELCO πρόκειται για μία εκ των μεγαλύτερων εισαγωγέων με έδρα την Μελβούρνη. Η Riviana πρόκειται για μεγάλη εισαγωγική εταιρεία και κυριαρχεί στα ράφια των καταστημάτων με την σειρά προϊόντων Always Fresh. Είναι πολύ πιθανό να αναμιγνύει στις συσκευασίες ελληνικές ελιές και ελιές μη ελληνικής προελεύσεως, κατά πάσα πιθανότητα τουρκικές Η Kebia αποτελεί μία εκ των μεγαλύτερων εταιριών εισαγωγής ελληνικών προϊόντων. Πέραν των εισαγωγών που πραγματοποιεί επιχειρεί επικουρικά ως προς την αλυσίδα Woolworths ως μεσάζων ή σύμβουλος σε θέματα υλικοτεχνικής υποστήριξης Στο παράρτημα της παρούσας Έκθεσης αναφέρονται τα στοιχεία επικοινωνίας όλων των εταιρειών που εισάγουν ελιές στην Αυστραλία. Η μεγάλη διανομή Γενικά στοιχεία. Η μεγάλη διανομή επηρεάζεται στη δομή της από την έκταση της χώρας και την απόσταση μεταξύ των αστικών κέντρων. Οι μεγάλες αλυσίδες διανομής λειτουργούν συνεπώς σε κάποιες περιοχές της χώρας αλλά όχι σε ολόκληρη την επικράτεια. Οι Αυστραλοί διανομείς όπως και οι καταναλωτές αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στην τιμή και υπολογίζεται πως για να έχει ελπίδα επιτυχίας ένα προϊόν θα χρειαστεί να είναι περί τα 15% φθηνότερο από τα παραπλήσια τοπικά. Ο προγραμματισμός προμηθειών για τα super market είναι τουλάχιστον 18 μήνες. Παρατηρείται αυξανόμενη τάση αυστραλών καταναλωτών να πραγματοποιούν τις αγορές τους στις μεγάλες αλυσίδες που βρίσκονται στις πόλεις ή στα περίχωρά των. Οι μικρότερες επιχειρήσεις λιανικής σημειώνουν πτωτική τάση στον κύκλο εργασιών τους. Σε τέτοιο βαθμό που η Ένωσή τους (NARGA National Association of Retail Grocers of Australia) έχει ζητήσει σε εθνικό επίπεδο θεσμική παρέμβαση ούτως ώστε περισταλεί το μερίδιο αγοράς των μεγάλων αλυσίδων που ανέρχεται σε 80%. Οι μεγάλες αλυσίδες λιανικής που μεταξύ των συγκεντρώνουν το 78%, εξαιρουμένων των πωλήσεων των αλκοολούχων ποτών, είναι οι Woolworths Limited, Coles Group Limited (Coles Myer Limited κατά το 3

παρελθόν) και Metcash/IGA και έχουν αγοράσει ένα σύνολο από εκατοντάδες ανεξάρτητων σουπερμάρκετ σε όλη την επικράτεια της Αυστραλίας. Η εταιρεία με τον μεγαλύτερο κύκλο εργασιών είναι η Woolworths Limited (www.woolworthslimited.com.au) Ο όμιλος επιχειρήσεων, με έδρα το Σύδνεϋ έχει κύκλο εργασιών Α$ 42 δις. Το μεγαλύτερο τμήμα της αγροδιατροφικής διανομής γίνεται μέσω των super market Woolworths (549 εγκαταστάσεις στην Αυστραλία), Safeway (183 σουπερμάρκετ στην πολιτεία της Victoria) και Big W (αλυσίδες 140 καταστημάτων που ανήκουν στα Woolworths), μεταξύ άλλων. Η εταιρεία Metcash Trading Limited (www.metcash.com) περιλαμβάνει περίπου 2.500 καταστήματα και ανεξάρτητα μανάβικα. Οι βασικοί πυλώνες είναι τα IGA Distribution, τα Foodworks, τα Campbell Cash & Carry και τα Australian Liquor Marketers. Οι πιο σημαντικές αλυσίδες είναι τα Foodworks (με 709 καταστήματα) και τα IGA Distribution, με το σύνολο 1,378 μονάδων που προμηθεύουν τα Foodland IGA (107), Supa IGA (302) IGA Everyday (722) και IGA Express (247). Επισημαίνεται πως ενισχύεται η παρουσία των αλλοδαπών discount super market. Tο Aldi (www.aldi.com.au) αύξησε τα καταστήματά του από 109 το 2005 σε 163 το 2007. Τα Spar Australia (www.spar.com.au ) αντιπροσωπεύεται από ένα σύνολο 241 καταστημάτων στη χώρα. Η εκπτωτική αλυσίδα Franklins (www.franklins.com.au) λειτουργεί 80 υπεραγορές στη Νέα Νότια Ουαλία, με ένα κύκλο εργασιών 807 εκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας το 2007. Ανήκει στον Νοτιοαφρικανικό κολοσσό Pick n Pay Group. Πηγή: Woolworths έκθεση 2008. (1)Εκτός καταστημάτων fastfood ή pickup food, καφετέριες και εστιατόρια. Περιλαμβάνει καταστήματα και αγορές που ειδικεύονται σε νωπά τρόφιμα. (2) Περιλαμβάνει μικρές αποθήκες τροφίμων και τα ανεξάρτητα καταστήματα Metcash Distribution, καθώς και μεγαλύτερες αλυσίδες σουπερμάρκετ (IGA και foodworks). Διανομή τροφίμων δομή και μέγεθος (ι)αγορά καταστημάτων Παντοπωλεία λιανικής Καταστήματα ευκολίας Εξειδικευμένα καταστήματα Super Market 1772 Ανεξάρτητα SM 2700 Ανεξάρτητα καταστήματα - Καταστήματα ευκολίας 1950 Αρτοπωλεία 745 Delicatessen 1900 4

Κρεοπωλεία 3859 Οπωροπωλεία 2580 (ιι)υπηρεσίες τροφίμων takeaway (foodservice) Sandwich bars Ανεξάρτητα Ταχύ-εστιατόρια. 8959 5234 Εστιατόρια Εστιατόρια και café 20562 Clubs και κέντρα δεξιώσεων 5417 Οργάνωση Catering εκδηλώσεων 4171 εκδηλώσεων/ξενοδοχεία Ξενοδοχεία 10625 Δημόσιος τομέας Νοσοκομεία 528 Γηροκομεία 2290 Άμυνα 354 Σωφρονιστικό σύστημα 123 Εταιρείες (καντίνες) 1360 Εκπαίδευση 8262 Πηγή: Αυστραλιανό Υπουργείο Γεωργίας Αλιείας και Δασικού πλούτου Βασικά στατιστικά στοιχεία Αυστραλιανού τομέα πώλησης τροφίμων Δαπάνη νοικοκυριού: Η μέση δαπάνη για τρόφιμα υπολογίζεται σε 17.1% επί της συνολιής δαπάνης Κύκλος εργασιών super market και καταστημάτων τροφίμων: 29% επί του συνολικού κύκλου εργασιών λιανικής πρόκειται για το μεγαλύτερο ποσοστό και συνεχώς αυξανόμενο Βιομηχανία τροφίμων και ποτών: 21% τηε συνολικής βιομηχανικής παραγωγής Αυστραλίας Χονδρική αγορά τροφίμων: 16% της συνολικής χρονδικής αγοράς Εισόδημα κλάδου τροφίμων λιανικής (super market κλπ.) Ιαν.2007: Α$ 63 δις Συνολικό εισόδημα Coles και Woolworths: Α$59 δις Μερίδιο αγορά Coles και Woolworths: 78% Αριθμός καταστημάτων: 6.183 Αριθμός μονίμων υπαλλήλων: 253,100 (από σύνολικό αριθμό στο τομέα λιανικής 1.15 εκατ.) Αριθμός μονίμων υπαλλήλων αλυσίδων super market: 108,833 (43%) Πηγή: PricewaterhouseCoopers Ιούνιος 2007 Προβλήματα και διαδικασίες εισαγωγής επιτραπέζιων ελιών. Δεν παρατηρείται στην αγορά της Αυστραλίας «κατάχρηση» της ονομασίας ελιές «καλαμών», με την έννοια πως δεν παρουσιάζονται περιπτώσεις όπου αμιγώς Αυστραλιανό ή μη ελληνικής προελεύσεως προϊόν να κάνει χρήση της ελληνικής ονομασίας. Είναι, ωστόσο, συνηθισμένη η αναφορά στο περιεχόμενο της συσκευασίας «εισαγόμενο και εντόπιο προϊόν». Ως γνωστόν, η προστατευόμενη ονομασία προέλευσης «ελιές καλαμών» δεν αναγνωρίζεται σε χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είναι η Αυστραλία. Η Αυστραλία αποτελεί διαπρύσιο κήρυκα της απελευθέρωσης του γεωργικού τομέα και δεν υποστηρίζει την αναγνώριση των Γεωγραφικών Ενδείξεων στο πλαίσιο της Συμφωνίας TRIPS του ΠΟΕ.. Η πρόταση της ΕΕ για την αναγνώριση της αποκλειστικής χρήσης 41 ονομάτων μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνεται η ονομασία ελιές καλαμών συναντά ισχυρή αντίδραση από την Αυστραλία. Οι πρακτικές δυνατότητες που απομένουν επί του παρόντος για τη προστασία της ονομασίας προέλευσης της είναι μηδαμινές και περιορίζονται σε αυτές που παρέχει το εσωτερικό δίκαιο της Αυστραλίας. Χωρίς να μπορεί να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο ανάμιξης μη ελληνικής προέλευσης ελιών σε συσκευασίες που αναγράφουν «ελιές καλαμών» εκτιμάται πως για το κύριο όγκο των εμπορευμάτων δεν υπάρχει αμφιβολία. Σε συζήτησή του με τον προϊστάμενο του Γραφείου ΟΕΥ Σύδνεϋ, ένας από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς και ιδιοκτήτης της Sandhurst κ. M. Lubrano, θεωρεί πως το ελληνικό προϊόν δεν αναμιγνύεται κατά κανόνα και πως σπανίζουν περιπτώσεις κατάχρησης. Διαδικασίες εισαγωγής 5

Δεν υπάρχει δασμός ή κανένα άλλο εμπόδιο όσον αφορά στην εισαγωγή επιτραπέζιων ελιών. Η σχετική νομοθεσία της Αυστραλίας δεν θα πρέπει να θεωρηθεί ως εμπόδιο καθώς οι απαιτήσεις είναι δικαιολογημένες. Δεν γίνονται υπάρχουν διακρίσεις στην εφαρμογή των κανονισμών. Το σχέδιο επιθεώρησης εισαγόμενων τροφίμων Imported Food Inspection Scheme (IFIS) θέτει το κανονιστικό πλαίσιο για την επιβολή όλων των απαιτήσεων σχετικά με την εισαγωγή των τροφίμων και χρησιμοποιείται από κοινού από την AQIS και FSANZ: Τα πρότυπα τροφίμων Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας Food Standards Australian New Zealand (FSANZ), που ανήκουν στα τμήματα υγείας και τις κοινωνικές υπηρεσίες της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας, εφαρμόζουν πολιτική αξιολόγησης κινδύνου. Η υπηρεσία καραντίνας και επιθεώρησης της Αυστραλίας Australian Quarantine and Inspection Service (AQIS) είναι αρμόδια για πραγματοποιεί τις επιθεωρήσεις και τη δειγματοληψία για να ελέγξει την εφαρμογή της διαδικασίας. Οι νομικές βάσεις για την επιθεώρηση των τροφίμων που εισάγονται στην Αυστραλία αναφέρονται στον νόμο του 1992 περί ελέγχου τροφίμων Imported Food Control Act 1992. Ο Κώδικας προτύπων τροφίμων της Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας εκπονείται από την FSANZ (http://www.foodstandards.gov.au/thecode/foodstandardscode.cfm). Σημειώνεται ότι το κύριο πρόβλημα όσον αφορά στις πωλήσεις ελληνικών επιτραπέζιων ελιών στην Αυστραλία αποτελεί η ηψηλή τιμή τους ιδίως σε σχέση με τις τιμές των ισπανικών ελιών η τιμή των οποίων είναι κατά πολύ χαμηλότερη. Σημαντικοί παράγοντες όσον αφορά στην περαιτέρω αύξηση των ελληνικών επιτραπέζιων ελιών αποτελούν κατά κυριο λόγο ο μεγάλος αριθμός ελληνικής καταγωγής Αυστραλών καθώς και η εξοικίωση των κατοίκων της χώρας με την μεσογειακή διατροφή και την αυξανόμενη επίγνωση των θετικών αποτελεσμάτων της στην υγεία. Συνολικές εισαγωγές ελιών 2004-2009 Εισαγωγές ελιών κατά χώρα προέλευσης 6

Εξαγωγές ελιών 2002-2008 (Kg) Εξαγωγές ελιών 2003-2007 A$.000 Πηγή Australian Olive Association 7

Στατιστικά στοιχεία εισαγωγών επιτραπέζιων ελιών στην Αυστραλία (1991-2009) Α$ Ελλάδα Ισπανία Άλλες χώρες (42) Όλες οι Άλλες χώρες (44) Συνολικά ανά έτος Ποσότητα $000 Ποσότητα $000 Ποσότητα $000 Ποσότητα $000 1990 2,157,889 4,411.3 2,918,090 6,516.3 268,837 785.8 5,344,816 11,713.4 1991 2,020,273 6,172.1 3,042,628 7,594.3 404,080 1,186.8 5,466,981 14,953.2 1992 2,670,926 9,355.2 3,594,335 9,692.6 588,528 1,537.1 6,853,789 20,584.9 1993 2,637,543 7,819.8 3,468,925 8,660.6 662,037 2,259.0 6,768,505 18,739.4 1994 2,772,851 6,948.9 3,635,374 9,291.3 489,265 1,411.8 6,897,490 17,652.0 1995 3,283,308 9,581.8 4,213,315 12,255.6 621,897 1,786.0 8,118,520 23,623.3 1996 3,461,649 9,710.3 3,125,282 8,844.6 672,373 2,036.2 7,259,304 20,591.1 1997 3,711,865 12,341.6 4,450,878 10,463.5 725,291 2,129.1 8,888,034 24,934.2 1998 4,454,956 16,066.1 4,317,689 10,788.4 581,287 2,014.0 9,353,932 28,868.5 1999 4,631,937 15,488.6 4,349,742 11,672.0 983,951 2,485.9 9,965,630 29,646.4 2000 5,439,785 14,161.1 5,198,421 11,614.4 536,782 1,839.4 11,174,988 27,614.8 2001 5,289,266 16,216.2 5,579,500 13,213.7 675,777 2,007.9 11,544,543 31,437.9 2002 5,815,956 25,485.7 5,826,365 14,040.0 975,580 3,139.0 12,617,901 42,664.8 2003 6,128,394 23,251.5 7,186,819 17,144.0 1,168,105 3,436.6 14,483,318 43,832.2 2004 4,191,128 23,592.0 7,370,272 16,694.3 2,149,549 7,049.2 13,710,949 47,335.5 2005 5,541,263 24,032.5 6,692,507 15,920.9 2,909,658 8,413.3 15,143,428 48,366.7 2006 6,320,703 24,861.2 7,169,263 17,136.7 2,118,274 6,453.6 15,608,240 48,451.5 2007 6,431,857 26,576.4 6,895,969 16,481.5 3,035,897 8,760.6 16,363,723 51,818.5 2008 6,694,978 29,971.5 7,314,989 18,213.2 3,531,788 11,522.9 17,541,755 59,707.6 2009 6,343,554 27,637.5 6,536,065 16,506.8 3,330,039 11,850.7 16,209,658 55,994.9 Σύνολο όλα τα χρόνια 90,000,081 333,681.3 102,886,428 252,744.7 26,428,995 82,104.8 203,105,846 612,535.9 (Australian Olive Association) 8

Στατιστικά στοιχεία εξαγωγών επιτραπέζιων ελιών στην Αυστραλία (1995-2008) (δολ. Αυστραλίας) Total All Countries Greece Indonesia New Zealand Turkey USA Major Markets Year Qty $000 Qty $000 Qty $000 Qty $000 Qty $000 Qty $000 Qty $000 1995 92,191 303.3 4,455 13.8 1,116 8.6 75,308 228.3 - - - - 80,163 $245.9 1996 117,344 373.7 19,200 28.8 1,683 9.0 77,596 262.4 - - - - 110,026 $ 332.2 1997 65,619 224.0 - - 2,549 13.4 49,413 151.5 - - - - 61,002 $ 200.0 1998 90,673 320.2 - - 2,544 10.5 56,890 149.5 12,000 57.1 - - 79,836 $ 267.0 1999 50,299 183.8 - - 194 1.0 29,329 95.8 - - - - 44,258 $ 154.5 2000 130,926 491.6 38,413 77.2 670 2.9 39,564 195.3 - - - - 116,682 $ 441.5 2001 74,007 324.7 - - 2,707 15.1 28,987 115.5 - - - - 61,156 $ 236.1 2002 198,936 899.0 24,120 53.8 2,372 15.0 86,516 338.1 - - 52,800 $248.3 177,792 $ 725.9 2003 137,702 438.8 - - 1,625 5.7 33,962 139.5 - - 1,384 16.3 122,373 $ 357.1 2004 264,707 978.4 59,240 $138.5 24,799 54.5 96,941 322.6 - - 33,371 $236.8 235,753 $ 789.0 2005 215,030 1,227.7 10,100 30.6 5,827 33.3 118,254 727.8 - - 27,527 $196.0 171,103 $ 999.4 2006 229,642 1,032.6 - - 7,965 54.1 148,976 651.6 12,704 33.8 25,056 99.6 199,629 $ 827.6 2007 207,324 1,019.7 12,229 6.8 10,927 77.8 126,217 696.2 12,696 28.5 13,561 42.8 162,396 $ 793.2 2008 239,240 1,277.6 15,500 106.3 12,341 89.2 132,590 839.3 - - 1,697 20.1 209,307 1,020.0 Total all years 2,113,640 9,095.1 183,257 455.8 77,319 390.1 1,100,543 4,913.5 37,400 119.4 155,396 859.9 1,831,476 7,389.5 (Australian Olive Association) 9

ΤΙΜΕΣ στα μεγαλύτερα Supermarkets κατά κατηγορία, συσκευασία: SUPERMARKET COLES Αναγραφή Όνομα εταιρίας Ονομασία Προϊόντος Χώρας προέλευσης Αυστραλία Don Vica olives Staffed chilli garlic Αυστραλία Don Vica olives Thai style Συσκευασία Τιμή Α$ Χρώμα Χύμα 17/kg πράσινες Χύμα 26,98/kg πράσινες Αυστραλία Australian mixed olives Χύμα 19,98/kg πράσινες Αυστραλία Australian kalamata olives Χύμα 19,98/kg μαύρες Αυστραλία Mt. Zero Australian olives wild Δεν αναγράφεται η χώρα προέλευσης Δεν αναγράφεται η χώρα προέλευσης Kalamata olives marinated Balsamic Χύμα 15/kg μαύρες (μικρού μεγέθους) Χύμα 27,49/kg μαύρες Split green olives with chilli and garlic Χύμα 19,99/kg πράσινες Ελλάδα Giant kalamata olives Χύμα 22,98/kg μαύρες Pitted Ελλάδα Black mammoth olives Χύμα 16,98/kg μαύρες Δεν αναγράφεται η χώρα προέλευσης Mediterranean pitted olives Χύμα 24,98/kg πράσινες Δεν αναγράφεται Green olives with fetta Χύμα 32,99/kg πράσινες η χώρα προέλευσης Ισπανία Stuffed green olives Χύμα 9,98/kg πράσινες Ισπανία Sliced black olives Χύμα 8,98/kg μαύρες Ελλάδα Sliced kalamata olives Χύμα 21,98/kg μαύρες Αναγραφή Χώρας προέλευσης Όνομα εταιρίας Ονομασία Προϊόντος Συσκευασία Γυάλινη Τιμή (δολ. Αυστραλίας) Χρώμα Ισπανία MARIOS Stuffed olives 235 gr 1,99 πράσινες 10

Αυστραλία SandHurst Pitted kalamata olives 450gr 4,04 μαύρες Αυστραλία Always Fresh Deli style Queen olives 340gr 4,77 μαύρες Αυστραλία Three Threes Stuffed olives 250gr 1,91 πράσινες Περού SandHurst Jalapeno 280gr 3,49 πράσινες Stuffed olives Αυστραλία ARISTOCRAT Stuffed olives 265gr 2,08 πράσινες Ισπανία MARIOS Stuffed olives 450gr 2,71 πράσινες Ελλάδα Conga Foods Green Valley greek pitted kalamata οlives 375gr 3,99 μαύρες Αυστραλία Three Threes Stuffed olives 500γρ 2,99 πράσινες Αυστραλία Always Fresh kalamata οlives 700γρ 6,15 μαύρες Ισπανία Coles Whole green olives 445gr 1,87 πράσινες Ισπανία Conga Foods Spanish 460gr 2,69 πράσινες Stuffed olives Ισπανία Always Fresh Spanish Black olives Αυστραλία Αυστραλία Αυστραλία HOYT S FOOD INDUSTRIES Hoyt s Stuffed olives HOYT S FOOD INDUSTRIES Hoyt s Whole kalamata olives HOYT S FOOD INDUSTRIES Hoyt s Whole kalamata olives 700gr 3,85 μαύρες 1,7 Kg 8,99 πράσινες 1,7 Kg 9,99 μαύρες 1,7 Kg 9,99 μαύρες SUPERMARKET WOOLWORTHS Αναγραφή Χώρας προέλευσης Όνομα εταιρίας Ονομασία Προϊόντος Συσκευασία Τιμή (δολ. Αυστραλίας) Made in Australia from local and imported ingredients ELCO OLIVES Kalamata balsamic Χύμα 269,9/Kg μαύρες olives Made in Australia from local and imported ingredients AusFresh Olives Χύμα 32,99/Kg πράσινες Ελλάδα Greek olives Χύμα 18,98/Kg μαύρες Χρώμα 11

Kalamata JUMBO Ελλάδα Greek olives Χύμα 22,98/Kg μαύρες Kalamata Ιταλία NIFTI OLIVES WHOLE GREEN Χύμα 19,98/Kg πράσινες Ιταλία NIFTI OLIVES Χύμα 18,98/Kg μαύρες Fresh marinated Made in Australia from local and imported ingredients Olives stuffed fetta Χύμα 29,98/Kg πράσινες Made in Australia from local and imported ingredients Don Vica DON VICA OLIVES Green Χύμα 19,90/Kg πράσινες Ισπανία Olives stuffedspanish Χύμα 9,98/Kg πράσινες Δεν αναγράφεται AusFresh Olives spitted Χύμα 19,91/Kg πράσινες η χώρα προέλευσης Αναγραφή Χώρας προέλευσης Όνομα εταιρίας Ονομασία Προϊόντος Συσκευασία Γυάλινη Made in Australia from local and imported ingredients SandHurst barchetta kalamata 300 gr 2,93 μαύρες Τιμή Α$ Χρώμα Made in Australia from local and imported ingredients AusFresh kalamata olives pitted 200 gr 4,15 μαύρες Δεν αναγράφεται Always Fresh Kalamata olives 360 gr 4,25 μαύρες η χώρα προέλευσης Δεν αναγράφεται η χώρα προέλευσης Always Fresh Deli style Mixed olives 240 gr 4,25 Ισπανία Always Fresh Sliced black olives 235 gr 2,35 μαύρες Ισπανία Spanish green olives 350 gr 2,47 πράσινες Ισπανία Always Fresh Spanish ANCHOVY Stuffed olives 235 gr 3,27 πράσινες Ισπανία Always Fresh Stuffed green olives 450 gr 1,78 πράσινες (μικρού μεγέθους) Ισπανία Always Fresh Stuffed green olives 235 gr 3,99 πράσινες Made in Australia from local and imported ingredients Three Threes Stuffed olives 500 γρ 3,22 πράσινες Ισπανία Always Fresh Spanish ANCHOVY Stuffed olives 450 gr 5,23 πράσινες 12

SUPERMARKET SUPABARN Αναγραφή Χώρας προέλευσης Όνομα εταιρίας Ονομασία Προϊόντος Συσκευασία Τιμή Α$ Χρώμα Ελλάδα COLOSSAL KALAMATA OLIVES Χύμα 21,99/Kg μαύρες Ελλάδα Jambo black olives Χύμα 15,99/Kg μαύρες Αυστραλία Olives stuffed Χύμα 35,99/Kg πράσινες Ελλάδα Regular kalamata olives Χύμα 13,99/Kg μαύρες Made in Australia from local and imported ingredients Marinated green olives Χύμα 16,99/Kg πράσινες Made in Australia from local and imported ingredients Kalamata olives in balsamic Χύμα 19,99/Kg μαύρες Made in Australia from local and imported ingredients Marinated kalamata olives Χύμα 24,99/Kg μαύρες Αυστραλία Cicilian olives Χύμα 27,99/Kg πράσινες Ισπανία Queen green olives Χύμα 17,99/Kg πράσινες Ισπανία Stuffed queen olives Χύμα 29,99/Kg πράσινες Αναγραφή Χώρας προέλευσης Όνομα εταιρίας Ονομασία Προϊόντος Συσκευασία Γυάλινη Τιμή Α$ Χρώμα Αυστραλία ROSNAY Organic kalamata olives 375 gr 11,79 μαύρες Αυστραλία ROSNAY Organic kalamata olives 325 gr 9,29 μαύρες Ελλάδα Gaea Organic kalamata olives 300gr 5,79 μαύρες Ελλάδα Gaea Organic Olympian olives 300gr 5,79 πράσινες Ελλάδα Gaea marinated olives 300gr 5,79 πράσινες Σύμφωνα επίσης, με έρευνα της Προξένου της Ελλάδας στην Πέρθη, σε καταστήματα της Πέρθης, του μεγαλύτερου δηλαδή αστικού κέντρου της Πολιτείας της Δυτικής Αυστραλίας, οι ελληνικές μαύρες ελιές Καλαμών διατίθενται χύδην σε όλα σχεδόν τα μεγάλα καταστήματα τροφίμων (super markets) της Πέρθης, καθώς και σε πολλά μικρότερα καταστήματα με είδη διατροφής. Ωστόσο, σε πολύ λίγες περιπτώσεις το ανωτέρω προϊόν διατίθεται συσκευασμένο. Επίσης, διατίθενται ευρέως και αυστραλέζικες ελιές τύπου καλαμών στις ίδιες περίπου τιμές. Παραθέτουμε κατωτέρω ενδεικτικό τιμοκατάλογο από δύο μεγαλύτερες αλυσίδες supermarkets στη Πολιτεία της Δυτικής Αυστραλίας (Wooloworth s και Coles), καθώς και από μικρότερο κατάστημα με είδη μεσογειακής διατροφής που κάνει εισαγωγές απ ευθείας από την Ελλάδα. 1) Woolworths s Χύδην ελληνικές ελιές Καλαμών εκπυρηνωμένες 22,98 Α$/ kg Χύδην αυστραλέζικες ελιές τύπου Καλαμών εκπυρηνωμένες μαριναρισμένες με βαλσάμικο 27,49 Α$/ kg Συσκευασία 100 γρ. Select ελληνικές ελιές Καλαμών- 3.19 Α$. Συσκευασία 100 γρ. Select ελληνικές ελιές ανάμικτες πράσινες και Καλαμών -3,69Α$. 13

2) Coles Χύδην ελληνικές ελιές Καλαμών εκπυρηνωμένες -22.98 Α$/ kg Χύδην ελληνικές ελιές Καλαμών Super Colossal -18.98 Α$/ kg Χύδην αυστραλέζικες ελιές τύπου Καλαμών μαριναρισμένες -22.98 Α$/ kg Χύδην ελληνικές ελιές Καλαμών σε ροδέλες -20.98 Α$/ kg Χύδην αυστραλέζικες ελιές τύπου Καλαμών -19.98 Α$/ kg 3) Κατάστημα διατροφής Kakulas Bros, που κάνει εισαγωγή του προϊόντος απ ευθείας από την Ελλάδα (Αφοι Σαπουνά, Βόλος) Χύδην ελληνικές ελιές Καλαμών μεγάλες -10.50 Α$/ kg Χύδην ελληνικές ελιές Καλαμών μικρές -7.95 Α$/ kg Χύδην ελληνικές ελιές μεγέθους Jumbo -6.95 Α$/ kg Χύδην ελληνικές ελιές Καλαμών μαριναρισμένες -10.50 Α$/ k 14

15