Βασίλης Τσιάντος Καθηγητής ΤΕΙ ΑΜΘ Μέλος της ΑΔΙΠ ΠΑΤΡΑ 12 ΜΑ ΙΟΥ 2014
ΑΡΧΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ & ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (Α.ΔΙ.Π) Hellenic Quality Assurance and Accreditation Agency (HQAA) ΙΔΡΥΘΗΚΕ: Ν. 3374/2005 ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ: 2006 Η ΑΔΙΠ έχει υιοθετήσει το γενικό πλαίσιο των ευρωπαϊκών αρχών, κανονισμών και διαδικασιών, που διαμορφώθηκε από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διασφάλισης της Ποιότητας (ENQA) και επισημοποιήθηκε στο κείμενο των Ευρωπαϊκών Αρχών και Κατευθυντηρίων Οδηγιών για την Διασφάλιση της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ESG).
Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ της ΑΔΙΠ αποσκοπούσε στο: 1. Να εφαρμόσει ένα ομοιόμορφο πρόγραμμα καταγραφής, αξιολόγησης και πιστοποίησης της προσφοράς των Τμημάτων και του συνόλου των ΑΕΙ. 2. Να υποδεικνύει ενέργειες για τη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών των ΑΕΙ. 3. Να υποστηρίζει τη φιλοσοφία επιδίωξης συνεχούς βελτίωσης της ποιότητας στην Ανωτάτη Εκπαίδευση.
Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΔΕΝ επεδίωξε την κατάταξη (ranking) των ΑΕΙ ΟΥΤΕ έκανε πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΝΑΜΦΙΒΟΛΑ ΠΡΟΗΓΑΓΕ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ΑΕΙ Έθεσε στόχους ποιότητας και υποστήριξε την επίτευξή τους. Ενίσχυσε τις καλές πρακτικές και αναγνώρισε τις αδυναμίες τους. Κινητοποίησε και ενέπνευσε όλα τα Ιδρύματα προς την κατεύθυνση βελτίωσης της ποιότητας υιοθετώντας τις προτεινόμενες βελτιώσεις.
..αλλά στην συνέχεια.ακολούθησαν τα προβλήματα.
Αρνητική στάση τόσο των ακαδημαϊκών όσο και των φοιτητών οφειλόμενη σε : Άγνοια και παρανόηση Έλλειψη αυτοπεποίθησης Ενδοιασμοί και προκαταλήψεις Πολιτική προπαγάνδα Αμφιβολία για την αξιοποίηση των ευρημάτων της αξιολόγησης Αύξηση της γραφειοκρατίας
ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Αναστροφή αρνητικού κλίματος. Ευκαιρία ανάπτυξης πληροφοριακών συστημάτων διοίκησης. Εφαλτήριο νέων κύκλων βελτίωσης της ποιότητας. Ενημέρωση μαθητών, φοιτητών, Κυβέρνησης, αγοράς εργασίας, φορολογουμένων, κλπ., σχετικά με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης. Διάλυση μύθων /προκαταλήψεων εναντίον της αυτογνωσίας που πραγματοποιείται από την αξιολόγηση. Εξαγωγή συμπερασμάτων για το σύνολο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Η εμπειρία της ΑΔΙΠ Συλλογική προσπάθεια αναγνώρισης και βελτίωσης της ποιότητας. Μύηση στις σχετικές έννοιες. Ατομική και συλλογική βελτίωση. Πρωτοφανής συγκέντρωση και ανάλυση στοιχείων με συμπεράσματα χρήσιμα για το μέλλον των Ιδρυμάτων. Συστηματοποίηση διαμόρφωσης στρατηγικών στόχων και πολιτικών εφαρμογής τους. Κρίσιμες παρατηρήσεις των εξωτερικών εμπειρογνωμόνων βασισμένες στην εμπειρία τους από άλλα Ιδρύματα.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Ασαφείς στόχοι προγραμμάτων σπουδών δημιουργούν σύγχυση και ασάφειες ως προς το πλαίσιο προσόντων και τα επαγγελματικά δικαιώματα. Μεγάλος αριθμός μαθημάτων για την απόκτηση πτυχίου. Μεγάλος αριθμός κατευθύνσεων, που ευνοεί την υπερ-εξειδίκευση και αρμόζει σε μεταπτυχιακά προγράμματα ειδίκευσης και όχι σε προπτυχιακές σπουδές. Προγράμματα σπουδών που συνδυάζουν περισσότερες από μία γνωστικές περιοχές. Προγράμματα εξειδίκευσης που λειτουργούν ως προπτυχιακά. Απουσία τυπικών διαδικασιών αναθεώρησης και αξιολόγησης των προγραμμάτων σπουδών. Προγράμματα που δεν εναρμονίζονται με τις ανάγκες της κοινωνίας.
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ H αναλογία διδασκόντων/διδασκομένων είναι υψηλή. Μεγάλος αριθμός εισαγομένων φοιτητών. Οι φοιτητές λείπουν από τα μαθήματα. Όσοι παρακολουθούν συμμετέχουν στην αξιολόγηση. Μεγάλος αριθμός εξετάσεων. Μόνο μικρός αριθμός Τμημάτων αξιοποιεί τις τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών. Λιμνάζοντες φοιτητές περίπου ίσοι με τους κανονικούς Ένας στους πέντε φοιτητές αποχωρεί πριν τελειώσει.
ΕΡΕΥΝΑ Το ερευνητικό έργο είναι αξιόλογο σε σχέση με τα μέσα και τη χρηματοδότηση. Ικανοποιητικός αριθμός διεθνών συνεργασιών. Δεν υπάρχει κουλτούρα κατοχύρωσης ευρεσιτεχνιών. Σε αρκετές περιπτώσεις η έρευνα διεξάγεται εις βάρος της διδασκαλίας.
ΥΠΟΔΟΜΕΣ Έλλειψη υποδομών κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα. Αξιοποίηση υποδομών κάτω του 50% στα λοιπά Ιδρύματα. Ανάγκη κεντρικής διαχείρισης εργαστηρίων εξοπλισμού. Ελλιπής χρήση ηλεκτρονικών υπηρεσιών. Γεωγραφική διασπορά. Ανεπάρκεια βοηθητικού προσωπικού. Μη ικανοποιητική διασύνδεση με αγορά και αποφοίτους.
ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΑΕΙ* ΕΤΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ 2008 5 2009 0 2010 38 2011 83 2012 46 2013 125 2014 92 ΣΥΝΟΛΟ 389
Έλλειψη χρηματοδότησης Έλλειψη ΚΥΑ για την αποζημίωση των εξωτερικών εμπειρογνωμόνων Προβλήματα με ΓΛΚ- Καταλογισμός Μελών της ΑΔΙΠ Αποχώρηση Προέδρου Μη ορισμός νέου Προέδρου Αποχώρηση μελών Μη συγκρότηση απαρτίας
Αριθμός Εξωτερικών Αξιολογήσεων 80 70 60 50 40 30 Έλλειψη ΚΥΑ για την αποζημίωση των εξωτ. εμπειρογνωμόνων Διακοπή Χρηματοδότησης Προβλήματα Γ.Λ.Κ. Θερινές διακοπές Α.Ε.Ι. Αποχώρηση τ. Προέδρου Ορισμός νέου Προέδρου Μη ορισμός νέου Συμβουλίου Μη συγκρότηση απαρτίας 20 10 0 Έλλειψη χρηματοδότησ ης Θερινές διακοπές Α.Ε.Ι. ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΜΗΜΑΤΩΝ (ΠΑΝ/ΤΕΙ): 410 ΣΤΡΑΤ. ΣΧΟΛΕΣ: 23 ΑΣΤΕ: 2 ΑΡΙΘ. ΕΣΩΤ. ΑΞΙΟΛ/ΩΝ = 518* ΑΡΙΘ. ΕΞΩΤ. ΑΞΙΟΛ/ΩΝ = 389* ΘΕΣΜΙΚΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΣΑΝ ΤΟΝ ΡΥΘΜΟ ΠΡΟΟΔΟΥ ΤΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΩΣ 26/3/2014 *Περιλαμβάνονται και αξιολογήσεις Τμημάτων που κατόπιν συγχωνεύθηκαν ή καταργήθηκαν με το Σχέδιο ΑΘΗΝΑ.
Ιδρύματα Αρ. Τμημάτων προ σχεδίου ΑΘΗΝΑΣ Αρ. Τμημάτων μετά το σχέδιο ΑΘΗΝΑ Ολοκληρώθηκε ΑΣΠΑΙΤΕ 7 4 2 Τ.Ε.Ι. ΑΘΗΝΑΣ 36 26 20 Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 19 10 2 Τ.Ε.Ι. ΗΠΕΙΡΟΥ 13 8 3 Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 24 17 11 Τ.Ε.Ι. ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ 8 4 2 Τ.Ε.Ι. ΑΝΑΤ. ΜΑΚΕΔ. & ΘΡΑΚΗΣ 12 8 6 Τ.Ε.Ι. ΠΕΛΟΠΟΝΗΣΟΥ 8 5 2 Τ.Ε.Ι. ΚΡΗΤΗΣ 19 14 10 Τ.Ε.Ι. ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 15 11 9 Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 21 13 6 Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 25 13 7 Τ.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ 12 9 6 Τ.Ε.Ι. ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 7 7 3 ΣΥΝΟΛΟ 226 149 83 Εξωτερική Αξιολόγηση Τ.Ε.Ι.
Ιδρύματα Αρ. Τμημάτων προ Σχεδίου ΑΘΗΝΑ Αρ. Τμημάτων μετά το σχέδιο ΑΘΗΝΑ Ολοκληρώθηκε Α.Σ.Κ.Τ. 2 2 2 Α.Π.Θ. 42 41 41 Γ.Π.Α. 7 6 6 Δ.Π.Θ. 20 18 15 Ε.Κ.Π.Α. 33 33 32 Ε.Μ.Π. 9 9 9 ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ 6 6 5 Ο.Π.Α. 8 8 8 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 17 16 16 ΠΑΝ. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 6 6 5 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ 16 18 17 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 14 14 14 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ 17 16 16 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 10 8 8 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΑΣ 25 24 24 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 9 9 9 ΠΑΝ. ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ 10 9 8 ΠΑΝΤΕΙΟΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ 10 9 9 ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ 6 5 5 ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ 4 4 2 ΣΥΝΟΛΑ 271 261 251 Εξωτερική Αξιολόγηση Πανεπιστήμια
ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Νέος Νόμος για την Ανώτατη Εκπαίδευση (4009/2011) 1. Εισάγει και τυπικά την υποχρέωση για ΔΠ στα ΑΕΙ μέσω της εφαρμογής Εσωτερικού Συστήματος ΔΠ. 2. Αναθέτει στην ΑΔΙΠ το έργο: της Πιστοποίησης των ΑΕΙ και των Προγραμμάτων Σπουδών-Τμημάτων την επιλογή Κέντρων Αριστείας, μέσω ειδικών διαδικασιών αξιολόγησης και ειδικών ερευνητικών και εκπαιδευτικών κριτηρίων Ν. 4009/2011 19
Μετά την ολοκλήρωση των εξωτερικών αξιολογήσεων όλων των Τμημάτων, αρχίζει: η Ιδρυματική Αξιολόγηση. Εφαρμογή της διαδικασίας πιστοποίησης των Ιδρυμάτων και των προγραμμάτων σπουδών (με προδιαγραφές που θα καθορίσει η ΑΔΙΠ βασισμένη στα Ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα).
Ποσοστό φοιτητών που έχουν αποφοιτήσει σε ν+2 χρόνια (%) Ποσοστά αποφοίτησης σε τμήμα πολυτεχνείου Μόρια βάσης εισαγωγής
22 Η ΑΔΙΠ έχει στη διάθεσή της ένα πλέγμα πολιτικών και μέσων για τη διασφάλιση της ποιότητας στα ΑΕΙ. Η πολιτεία οφείλει να συνεχίσει να υποστηρίζει το έργο της. Η Ποιότητα της εκπαίδευσης εξαρτάται πρωτίστως από τα ίδια τα ΑΕΙ, που οφείλουν να δεσμευτούν για τη συνεχή αναβάθμισή της. Η προσπάθεια πρέπει να είναι διαρκής - γιατί δεν υπάρχει άλλος δρόμος προς την υγιή ανάπτυξη. Οι ΜΟΔΙΠ θα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο για την συνεχή διασφάλιση της ποιότητας των Ιδρυμάτων.
Ευχαριστώ για την προσοχή σας