Προγράμματα Υποστήριξης της Καινοτομίας: ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΔΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (Innovation Clusters) Δρ Αγνή ΣΠΗΛΙΩΤΗ Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Υποστήριξης Ερευνητικών Προγραμμάτων ΓΓΕΤ Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 1
Καινοτομικές επιδόσεις των 27 Κ-Μ της Ε. Ένωσης Πηγή: Innovation Union Scoreboard 2011 TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 2
Δυνατά και αδύνατα σημεία του ελληνικού συστήματος καινοτομίας Δυνατά σημεία Αδύνατα σημεία Ανθρώπινο δυναμικό Επιστημονικές δημοσιεύσεις Μη τεχνολογική καινοτομία Δαπάνη για έρευνα και ανάπτυξη ως % του ΑΕΠ, ιδιαίτερα από τις επιχειρήσεις Venture capital Πατέντες Εξαγωγές καινοτόμων προϊόντων/ υπηρεσιών Απασχόληση σε δραστηριότητες έντασης γνώσης TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 3
Επιστημονικές δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά ανά εκατομμύριο πληθυσμού TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 4
Δαπάνη για έρευνα και ανάπτυξη των επιχειρήσεων ως % του ΑΕΠ TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 5
Αιτήσεις για διπλώματα ευρεσιτεχνίας ανά δις του ΑΕΠ TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 6
Χρηματοδοτήσεις ΓΓΕΤ Άμεσες ενισχύσεις Βασική έρευνα, ανθρώπινοι πόροι (υποτροφίες Post Doc, «Αριστεία», απασχόληση προσωπικού υψηλής εξειδίκευσης σε επιχειρήσεις κλπ) Βιομηχανική έρευνα, Σύνδεση έρευνας παραγωγής (Πρόγραμμα Νέων και Ομάδων ΜΜΕ, Πρόγραμμα «Συνεργασία», Νέα Διακρατικά) Καινοτομία (Spin off/ Spin out, Clusters, Ταμείο Καινοτομίας) Ερευνητικές υποδομές Συμμετοχή σε Ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες (JTIs, ERANets, κα). TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 7
Φορολογικά κίνητρα έμμεσες ενισχύσεις Ν. 2992/2002 Ν. 3296/2004 το 50% της δαπάνης για έρευνα εκπίπτει από τα φορολογητέα κέρδη της επιχείρησης, εφόσον το ύψος της δαπάνης είναι υψηλότερο από τον μέσο όρο των 2 τελευταίων ετών Ν. 3842/ 2010, Άρθρο 71 «Φορολογικά κίνητρα ευρεσιτεχνίας» Τα κέρδη από πώληση προϊόντων της επιχείρησης που προέρχονται από διεθνώς αναγνωρισμένη ευρεσιτεχνία απαλλάσσονται από το φόρο για 3 συνεχόμενες χρήσεις αρχής γενομένης από την χρήση κατά την οποία παρήχθησαν έσοδα για πρώτη φορά TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 8
Από την έρευνα στην ανάπτυξη TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 9
Καινοτομικά Clusters συστάδες επιχειρήσεων «Ένα σύνολο ανεξάρτητων, συμπληρωματικών και συνανταγωνιστικών φορέων που δραστηριοποιούνται σε συγκεκριμένη βιομηχανική/ οικονομική/ θεματική περιοχή και σε συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, συνδεδεμένων σε αλυσίδα προστιθέμενης αξίας, με ισχυρές αλληλεπιδράσεις και ανταλλαγή πληροφορίας/ γνώσης/ καλών πρακτικών, με κοινούς προμηθευτές ή/και πελάτες, με από κοινού πρόσβαση και χρήση εγκαταστάσεων, υποδομών και υπηρεσιών, και υπαρκτό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε διεθνές επίπεδο» Επί πλέον: να βασίζονται στη γνώση, να εξειδικεύονται σε καινοτομικές δραστηριότητες υψηλής προστιθέμενης αξίας και να διαθέτουν ισχυρό προσανατολισμό στην παγκόσμια αγορά. TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 10
Συστατικά στοιχεία των συστάδων Ανεξάρτητες Επιχειρήσεις (ΜμΕ αλλά και μεγάλες επιχειρήσεις, start ups, spin off & spin out) που βασίζονται στη γνώση και στην καινοτομία, κατοχυρώνουν πνευματική ιδιοκτησία, πραγματοποιούν εξαγωγές, προσελκύουν ιδιωτικές επενδύσεις. Ερευνητικοί Φορείς με εξωστρέφεια και αριστεία. Υποστηρικτικοί οργανισμοί, δίκτυα προμηθευτών και χρηστών, φορείς μεταφοράς τεχνολογίας, κατάρτισης, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, δημόσιες αρχές κλπ. TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 11
Φορέας Αρωγός (Facilitator) Δημόσιος ή ιδιωτικός φορέας με καταλυτικό ρόλος στην εκκίνηση, ανάπτυξη και διοίκηση του cluster: ανάπτυξη των αναγκαίων συνεργιών και αλληλεπιδράσεων, παροχή υπηρεσιών και καθοδήγησης, υποστήριξη διεθνούς προβολής, δικτύωσης και διείσδυσης των προϊόντων στη διεθνή αγορά. TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 12
Διαδικασία ανάπτυξης συστάδων: ΦΑΣΗ 0: Διερεύνηση / Χαρτογράφηση ΦΑΣΗ 1: Εφαρμογή πιλοτικού Προγράμματος Κοινής Δράσης ΦΑΣΗ 2: Εδραίωση / Ανάπτυξη / Διεθνής Αναγνωρισιμότητα Η δράση της ΓΓΕΤ στοχεύει στην χρηματοδότηση της Φάσης πιλοτικής λειτουργίας Η φάση διερεύνησης / χαρτογράφησης έχει ήδη υλοποιηθεί TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 13
Αποτελέσματα Α Φάσης: Διερεύνση /χαρτογράφηση Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος (Σεπτέμβριος 2011): 23 προτάσεις Αξιολόγηση από διεθνείς κριτές μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας (ολοκλήρωση Ιανουάριος 2012) 9 προτάσεις προκρίνονται για συμμετοχή στη Β Φάση: ICT, Βιοτεχνολογία & Υγεία, Ενέργεια (ΑΠΕ), Υλικά (Organic Electronics, Photonics) TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 14
Β Φάση : Χρηματοδότηση πιλοτικής λειτουργίας Κλειστή προκήρυξη για τους 9 επιτυχόντες (Α τρίμηνο 2012) Υποβολή 5- ετών επιχειρηματικών σχεδίων, αξιολόγηση Χρηματοδότηση των 2 πρώτων χρόνων εφαρμογής των επιχειρηματικών σχεδίων για τον φορέα αρωγό και τις επιχειρήσεις των clusters Έλεγχος βιωσιμότητας TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 15
Επιλέξιμες ενέργειες και δαπάνες Δημιουργία κοινών υποδομών, συστέγαση Λειτουργικές δαπάνες φορέα αρωγού Συμβουλευτικές υπηρεσίες για τον εκσυχρονισμό / αναδιοργάνωση των επιχειρήσεων /υπηρεσίες καινοτομίας Κατοχύρωση IPR Επαγγελματική εκπαίδευση / κατάρτιση Συμμετοχή σε κοινές εκθέσεις Ανάπτυξη πρωτοτύπων/ επίδειξη Ενίσχυση νέων καινοτόμων επιχειρήσεων TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 16
Χρηματοδότηση Συνολική Δημόσια Δαπάνη Δράσης: 30 εκ (ΕΠΑΝ ΙΙ, 5 ΠΕΠ Μεταβατικής Στήριξης) Προϋπολογισμός έργων : έως 5 εκ. δημόσια δαπάνη περίπου 6-7 προτάσεις με διαφορετική θεματική / γεωγραφική εστίαση TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 17
Συναφείς δράσεις Προκήρυξη ειδικού καθεστώτος ενίσχυσης clusters του Ν. 3908/11 (Επενδυτικός Νόμος) «Η ισχύς εν τη ενώσει» Α περίοδος υποβολής: 30.01.2012 31.03.2012 Διατιθέμενος προϋπολογισμός 50 εκ. Μεταποιητικά Clusters της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας (αποτελούμενα από 8 τουλάχιστον επιχειρήσεις, 2/3 μεταποιητικές). Σύνολο μεταποιητικού τζίρου τουλάχιστον 1.000.000 TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 18
Ταμείο Καινοτομίας Έλλειψη ιδιωτικής χρηματοδότησης των καινοτόμων ΜΜΕ επιχειρηματικών κεφαλαίων από το εσωτερικό και το εξωτερικό Ενίσχυση της αγοράς επιχειρηματικών κεφαλαίων μέσω του επιμερισμού του επενδυτικού κινδύνου. TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 19
Τοποθέτηση Ταμείου Καινοτομίας στην αγορά επιχειρηματικών κεφαλαίων και ανταγωνισμός ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΕΞΑΓΟΡΑΣ Ταμείο Καινοτομίας JEREMIE ICT Start-Up Funds Εταιρείες VC Ταμείο Καινοτομίας JEREMIE ICT Seed Funds Open Fund ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΕΚΚΙΝΙΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΠΟΡΑΣ ΚΕΝΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 20
Θεματική εστίαση Εξαιρείται ο τομέας των Τεχνολογιών πληροφορικής επικοινωνιών (καλύπτεται από το JEREMIE) Tομείς προτεραιότητας: Υγεία και βιοτεχνολογίες Τρόφιμα και Αγροτική Ανάπτυξη Ενέργεια και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Περιβάλλον Νανοτεχνολογίες και προηγμένα υλικά TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 21
Επιχειρήσεις - στόχοι Πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις Επιχειρήσεις υπό σύσταση σε στάδιο σποράς (ανάπτυξη / πιλοτική δοκιμή ενός καινοτόμου προϊόντος, διαδικασίας ή υπηρεσίας) Επιχειρήσεις που έχουν συσταθεί σε στάδιο εκκίνησης, αρχικής λειτουργίας ή ανάπτυξης / βελτίωσης ενός καινοτόμου προϊόντος, διαδικασίας ή υπηρεσίας) Επιχειρήσεις που αναπτύσσουν καινοτομίες σε τεχνολογικούς τομείς υψηλής τεχνολογίας (τομείς προτεραιότητας) TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 22
Μοντέλο χρηματοδότησης TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 23
Χρηματοδότηση 100,000 έως 300,000 ανά επιχείρηση για το στάδιο σποράς 300,000 έως 2,000,000 ανά επιχείρηση για το στάδιο εκκίνησης Τρόποι παρέμβασης - Συμμετοχή στο αρχικό κεφάλαιο της επιχείρησης, σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές - Αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου Δημόσια δαπάνη 35 εκ. TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 24
Average R&D investment, 2004-2009 Έρευνα και Καινοτομία: Κλειδί για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας Αντίκτυπος της δαπάνης για έρευνα στην οικονομική ανάκαμψη 4,0 3,5 FI SE 3,0 DK 2,5 FR AT DE 2,0 1,5 1,0 IE ES UK PT IT CZ BE NL EE LU 0,5 EL LV BG CY RO LT HU PL SK 0,0-5,0-4,0-3,0-2,0-1,0 0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 GDP growth, 2010 TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 25
Πληροφορίες Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας http//www.gsrt.gr TEI Αθηνών, 16 Μαρτίου 2012 26