ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2017) 554 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ 10η ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με το ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΕΓΤΑΑ) ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016 EL EL

2 Πίνακας περιεχομένων 1. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ Δημοσιονομικό πλαίσιο Σχέδιο προϋπολογισμού (ΣΠ) του Έγκριση του προϋπολογισμού του Έγκριση των διορθωτικών προϋπολογισμών ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ Διαχείριση πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ Τεχνική βοήθεια Διαχείριση πιστώσεων πληρωμών Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ Τεχνική βοήθεια ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΓΤΑΑ ΓΙΑ ΤΟ Εκτέλεση πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ Τεχνική βοήθεια Εκτέλεση πιστώσεων πληρωμών Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ Τεχνική βοήθεια Ανάλυση δαπάνης που δηλώνεται ανά άξονα και/ή μέτρο Υλοποίηση των προγραμμάτων του ΕΓΤΑΑ Περίοδος προγραμματισμού Περίοδος προγραμματισμού

3 1. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 1.1. Δημοσιονομικό πλαίσιο Οι δαπάνες για προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης για το 2016 χρηματοδοτούνται από δύο πολυετή δημοσιονομικά πλαίσια (ΠΔΠ): και Το δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου. Στον πίνακα 1 παρουσιάζονται τα κονδύλια για την αγροτική ανάπτυξη, καθώς και τα κονδύλια για δαπάνες που σχετίζονται με την αγορά και για άμεσες ενισχύσεις μετά την ετήσια τεχνική προσαρμογή του ΠΔΠ. Πίνακας 1 Δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο ΤΟΜΕΑΣ 2. Διατηρήσιμη ανάπτυξη: φυσικοί πόροι Σε εκατ. EUR τρέχουσες τιμές ΣΥΝΟΛΟ εκ των οποίων: - Αγροτική Ανάπτυξη α), β), γ), δ), ε) Δαπάνες σχετιζόμενες με την α), β), αγορά και άμεσες ενισχύσεις, γ), δ) α) Μετά από καθαρή μεταφορά 351,9 εκατ. EUR μεταξύ ΕΓΤΕ και ΕΓΤΑΑ για το οικονομικό έτος 2014 (ανατρέξτε στη σημείωση στ) για λεπτομέρειες) β) Μετά από καθαρή μεταφορά 51,6 εκατ. EUR μεταξύ ΕΓΤΕ και ΕΓΤΑΑ για το οικονομικό έτος 2015 (ανατρέξτε στη σημείωση στ) για λεπτομέρειες) γ) Μετά από καθαρή μεταφορά 28 εκατ. EUR μεταξύ ΕΓΤΕ και ΕΓΤΑΑ για τα οικονομικά έτη (ανατρέξτε στη σημείωση στ) για λεπτομέρειες) δ) Μετά από καθαρή μεταφορά 3 577,2 εκατ. EUR μεταξύ ΕΓΤΕ και ΕΓΤΑΑ για τα οικονομικά έτη (ανατρέξτε στη σημείωση στ) για λεπτομέρειες) ε) Μετά τον αναπρογραμματισμό των κονδυλίων του ΕΓΤΑΑ για το έτος 2014, ακολούθως της εφαρμογής του άρθρου 19 του κανονισμού ΠΔΠ (ΕΕ) αριθ. 1311/2013, συνολικό ποσό ύψους εκατ. EUR, το οποίο είχε αφαιρεθεί από αναλήψεις υποχρεώσεων του 2014, κατανεμήθηκε ισόποσα σε αναλήψεις υποχρεώσεων για τα έτη 2015 και 2016 στ) Οι μεταφορές στην αγροτική ανάπτυξη (ΕΓΤΑΑ) που αναφέρονται στις σημειώσεις α) έως δ) παραπάνω περιλαμβάνουν τα ακόλουθα: 4 εκατ. EUR τα οποία μεταφέρονται ετησίως για ολόκληρη την περίοδο από τον τομέα του βαμβακιού (EL) βάσει του άρθρου 66 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, 296,3 εκατ. EUR που είχαν οριστεί για την προαιρετική προσαρμογή και μεταφέρθηκαν για το οικονομικό έτος 2014 (UK) βάσει του άρθρου 10β και 10γ παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 73/2009, 51,6 εκατ. EUR για αδιάθετα ποσά που μεταφέρονται κάθε χρόνο για τα οικονομικά έτη 2014 και 2015 (SE και DE) βάσει των άρθρων 136 και 136β του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 73/2009, και 3 577,2 εκατ. EUR για τη μείωση των ενισχύσεων και την ευελιξία μεταξύ πυλώνων βάσει των άρθρων 7 παράγραφος 2 και 14 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/ Σχέδιο προϋπολογισμού (ΣΠ) του 2016 Το σχέδιο προϋπολογισμού (ΣΠ) του 2016 εγκρίθηκε από την Επιτροπή και προτάθηκε στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή στις 24 Ιουνίου Το σχέδιο προϋπολογισμού περιλάμβανε εκατ. EUR σε πιστώσεις πληρωμών για το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) για την 3

4 περίοδο προγραμματισμού Δεν ζητήθηκαν πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων για το έτος 2016 καθώς η περίοδος προγραμματισμού έληξε στο τέλος του Για την περίοδο προγραμματισμού , το ΣΠ του 2016 περιλάμβανε εκατ. EUR σε πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και εκατ. EUR σε πιστώσεις πληρωμών. Πίνακας 2 Θέση προϋπολογισμού Σχέδιο προϋπολογισμού του Πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων Πιστώσεις πληρωμών (Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης) (Επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια) (Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης) (Επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια) Το Συμβούλιο εξέδωσε γνώμη επί του σχεδίου προϋπολογισμού για το 2016 στις 4 Σεπτεμβρίου 2015 και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε γνώμη στις 28 Οκτωβρίου Κατέστη αναγκαία η σύγκληση της επιτροπής συνδιαλλαγής και η επιτροπή συμφώνησε επί κοινού σχεδίου εντός της προθεσμίας των 21 ημερών. Το Συμβούλιο ενέκρινε το κοινό σχέδιο στις 24 Νοεμβρίου 2015 και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το ενέκρινε στις 25 Νοεμβρίου Ο προϋπολογισμός του 2016 εγκρίθηκε τελικά στις 25 Νοεμβρίου 2015, μειώνοντας τις πιστώσεις πληρωμών κατά 120 εκατ. EUR, εκ των οποίων 33 εκατ. EUR για την περίοδο προγραμματισμού και 87 εκατ. EUR για την περίοδο Έγκριση του προϋπολογισμού του 2016 Ο προϋπολογισμός του 2016 που εγκρίθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2015 περιλάμβανε για το ΕΓΤΑΑ στο κεφάλαιο ποσό ύψους εκατ. EUR σε πιστώσεις πληρωμών για την περίοδο προγραμματισμού και σε εκατ. EUR σε πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και εκατ. EUR σε πιστώσεις πληρωμών για την περίοδο

5 Πίνακας 3 Θέση προϋπολογισμού Εγκριθείς προϋπολογισμός Πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων Πιστώσεις πληρωμών (Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης) (Επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια) (Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης) (Επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια) Έγκριση των διορθωτικών προϋπολογισμών Κανένας από τους διορθωτικούς προϋπολογισμούς δεν αφορούσε το ΕΓΤΑΑ. 2. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ 2.1. Διαχείριση πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ Όσον αφορά τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων, ο ψηφισθείς προϋπολογισμός του 2016 ανήλθε σε εκατ. EUR, σε πλήρη συνάφεια με τα προγράμματα της περιόδου Ο προϋπολογισμός του 2016 δεν περιλάμβανε πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων για προγράμματα του ΕΓΤΑΑ της περιόδου Πίνακας 4 Διαχείριση πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων το 2016 ΕΓΤΑΑ Θέση προϋπολογισμού (ποσά σε EUR) Θέση προϋπολογισμού (ποσά σε EUR) Πιστώσεις στις αρχές του Διαθέσιμες πιστώσεις το Χρησιμοποιηθείσες πιστώσεις το Σύμφωνα με μια συναινετική απόφαση ανώτατου δικαστηρίου (High Court) του Ηνωμένου Βασιλείου της 12ης Δεκεμβρίου 2014, οι αναλήψεις υποχρεώσεων του προγράμματος του Ηνωμένου Βασιλείου- 5

6 Τεχνική βοήθεια Το άρθρο 51 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 προβλέπει ότι το ΕΓΤΑΑ έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί ποσοστό έως και 0,25% των ετήσιων κονδυλίων του για χρηματοδότηση δράσεων τεχνικής βοήθειας με πρωτοβουλία της Επιτροπής. Στον προϋπολογισμό του 2016 το αρχικό διαθέσιμο ποσό για τον σκοπό αυτό ήταν 4,4 εκατ. EUR για μη επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια και 21,4 εκατ. EUR για επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια Διαχείριση πιστώσεων πληρωμών Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ Για τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης της περιόδου , οι πιστώσεις πληρωμών του ψηφισθέντος προϋπολογισμού του 2016 ανήλθαν σε εκατ. EUR. Οι πιστώσεις πληρωμών ενισχύθηκαν με τη μεταφορά 1,0 εκατ. EUR από τη γραμμή για την ολοκλήρωση της αγροτικής ανάπτυξης που χρηματοδοτήθηκε από το Τμήμα Εγγυήσεων του ΕΓΤΠΕ (θέση ), όπου δεν απαιτούνταν πιστώσεις. Από την άλλη πλευρά, οι πιστώσεις πληρωμών μειώθηκαν από δύο μεταφορές συνολικού ύψους 32,1 εκατ. EUR, που μεταφέρθηκαν στο Τμήμα Προσανατολισμού του ΕΓΤΠΕ για την περίοδο προκειμένου να κλείσει ένα από τα παλιά προγράμματα του στόχου αριθ. 1. Επιπλέον, 646,1 εκατ. EUR μεταφέρθηκαν για την κάλυψη των επειγουσών αναγκών που σχετίζονται με το κλείσιμο των προγραμμάτων του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο Λαμβάνοντας υπόψη όλες τις μεταφορές, το συνολικό ποσό πιστώσεων πληρωμών που ήταν διαθέσιμο το 2016 ανήλθε σε 7 809,9 εκατ. EUR. Όλες οι πιστώσεις του 2016 χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους. Για τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης της περιόδου , οι πιστώσεις πληρωμών του ψηφισθέντος προϋπολογισμού του 2016 ανήλθαν σε εκατ. EUR. Επιπλέον, τα διαθέσιμα έσοδα ειδικού προορισμού που μεταφέρθηκαν από το 2015 ή εισπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους, ανήλθαν σε 359,1 εκατ. EUR. Στο τέλος του έτους, το κλείσιμο των 64 προγραμμάτων απαιτούσε επιπλέον πιστώσεις πληρωμών. Αυτές καλύφθηκαν μερικώς με μια μεταφορά από τη γραμμή των προγραμμάτων του ΕΓΤΠΕ για την περίοδο (646,1 εκατ. EUR), τη γραμμή τεχνικής βοήθειας (3,0 εκατ. EUR) και τη μεταφορά στο τέλος του έτους (264,7 εκατ. EUR). Το συνολικό ποσό των πιστώσεων πληρωμών που ήταν διαθέσιμο το 2016 ήταν 4 507,9 εκατ. EUR. Από το εν λόγω ποσό, 12,1 εκατ. EUR των εσόδων για ειδικό προορισμό μεταφέρθηκαν αυτόματα στο Ουαλίας μειώθηκαν κατά 4,2 εκατ. EUR, επηρεάζοντας τα έτη , το οποίο προστέθηκε στο ανώτατο όριο των αμέσων ενισχύσεων του Ηνωμένου Βασιλείου. Η υστέρηση εκτέλεσης ύψους EUR είναι ο ετήσιος αντίκτυπος της συνολικής μείωσης το

7 Πίνακας 5 Διαχείριση πιστώσεων πληρωμών το 2016 ΕΓΤΑΑ ( ) Θέση προϋπολογισμού Πιστώσεις στις αρχές του Μεταφορά σε ΕΓΤΠΕ-Προσανατολισμός περιφέρειες στόχου αριθ. 1 (2000 έως 2006) Μεταφορά σε ΕΓΤΠΕ-Προσανατολισμός περιφέρειες στόχου αριθ. 1 (2000 έως 2006) Μεταφορά από Τμήμα Εγγυήσεων ΕΓΤΠΕ για την περίοδο Μεταφορά σε ΕΓΤΑΑ Διαθέσιμες πιστώσεις το Χρησιμοποιηθείσες πιστώσεις το ΕΓΤΑΑ ( ) Θέση προϋπολογισμού Πιστώσεις στις αρχές του Έσοδα ειδικού προορισμού εκ μεταφοράς από το Έσοδα ειδικού προορισμού που εισπράχθηκαν το Μεταφορά από ΕΓΤΑΑ για την περίοδο Μεταφορά από τα κονδύλια για τεχνική βοήθεια (ΤΒ) του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο Μεταφορά στο τέλος του έτους Διαθέσιμες πιστώσεις το Χρησιμοποιηθείσες πιστώσεις το Τεχνική βοήθεια Όσον αφορά το ΕΓΤΑΑ, το σύνολο των πιστώσεων πληρωμών στον προϋπολογισμό του 2016 ανήλθε σε 20,0 εκατ. EUR. 3,0 εκατ. EUR μεταφέρθηκαν στη γραμμή για τα προγράμματα του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο προκειμένου να καλυφθεί το κλείσιμο των προγραμμάτων του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο Οι οριστικές πιστώσεις πληρωμών ανήλθαν σε 17,0 εκατ. EUR. Οι συνολικές πληρωμές ανήλθαν σε 12,8 εκατ. EUR. 7

8 3. ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΓΤΑΑ ΓΙΑ ΤΟ Εκτέλεση πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ Από το συνολικό ποσό πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων που είναι διαθέσιμο στον προϋπολογισμό του 2016 για τα προγράμματα του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο (18 650,6 εκατ. EUR), ανελήφθησαν υποχρεώσεις ύψους ,6 εκατ. EUR. Δεν έγινε ανάληψη υποχρεώσεων για το μικρό ποσό (0,96 εκατ. EUR) λόγω μιας τροποποίησης των κονδυλίων για το Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία καθορίστηκε στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/ (βλέπε υποσημείωση 1). Ο πίνακας 6 παρουσιάζει τα κονδύλια ανά κράτος μέλος που καθορίστηκαν από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 της 17/12/2013, όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κατ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2016/142 της Επιτροπής, της 2/12/ και τα ποσά για τα οποία αναλήφθηκε υποχρέωση το Πίνακας 6 Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 (όπως τροποποιήθηκε) σύγκριση με τα ποσά που είχαν αναληφθεί στο τέλος του 2016 Θέση προϋπολογισμού: Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. Ποσά για τα οποία Κράτος μέλος 1305/2013 αναλήφθηκαν υποχρεώσεις το Κονδύλια α) β) AT BE BG CY CZ DE DK EE ES FI FR GR HR HU IE IT ΚΑΤ' ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2016/142 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ, της 2ας Δεκεμβρίου 2015, για την τροποποίηση του παραρτήματος I του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του παραρτήματος III του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 28 της , σ. 8). 8

9 LT LU LV MT NL PL PT RO SE SI SK UK Σύνολο Τεχνική βοήθεια Για την περίοδο προγραμματισμού , το ποσό των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων για επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια στον προϋπολογισμό του 2016 ανήλθε σε 21,4 εκατ. EUR. Η γραμμή αυτή ενισχύθηκε κατά 1,0 εκατ. EUR που μεταφέρθηκε από τη γραμμή των προγραμμάτων του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες σε σχέση με τη συνεισφορά του ΕΓΤΑΑ προς το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης. Στον πίνακα 7 παρουσιάζεται η απορρόφηση των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων για τεχνική βοήθεια το Το σημαντικότερο μέρος αφορά την Τεχνική Συμβουλευτική Πλατφόρμα για Χρηματοδοτικά Μέσα και το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Αγροτικής Ανάπτυξης. Πίνακας 7 Τεχνική βοήθεια Εκτέλεση πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων Θέση προϋπολογισμού: Περιγραφή Ποσό για το οποίο αναλήφθηκαν υποχρεώσεις Τεχνική Συμβουλευτική Πλατφόρμα για Χρηματοδοτικά Μέσα Ευρωπαϊκό Δίκτυο για την Αγροτική Ανάπτυξη Τεχνολογία πληροφοριών* Εταιρική επικοινωνία Ευρωπαϊκή σύμπραξη καινοτομίας Ευρωπαϊκό δίκτυο αξιολόγησης Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης Εσωτερικοί και άλλοι έλεγχοι Προστασία των συμβόλων Σύνολο * Συμπεριλαμβανομένων των BCO (Broadband Competence Offices αρμόδια γραφεία ευρυζωνικότητας) 9

10 3.2. Εκτέλεση πιστώσεων πληρωμών Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ Όσον αφορά την περίοδο προγραμματισμού , χρησιμοποιήθηκαν σχεδόν όλες οι πιστώσεις πληρωμών που είναι διαθέσιμες μετά τις μεταφορές (7 810 εκατ. EUR), εκ των οποίων ποσό ύψους εκατ. EUR προορίστηκε για προχρηματοδότηση. Όσον αφορά την περίοδο προγραμματισμού , εκτελέστηκαν όλες οι πιστώσεις πληρωμών που ήταν διαθέσιμες στον προϋπολογισμό (3 235 εκατ. EUR). Πρόσθετες πληρωμές ύψους εκατ. EUR πραγματοποιήθηκαν με πιστώσεις από τη γραμμή του προγράμματος του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο , τη γραμμή επιχειρησιακής τεχνικής βοήθειας, τα έσοδα ειδικού προορισμού και από μεταφορά στο τέλος του έτους. Στο τέλος του 2016, το συνολικό ποσό που καταβλήθηκε για προγράμματα του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο , συμπεριλαμβανομένου του κλεισίματος 64 προγραμμάτων, ανήλθε σε εκατ. EUR. Ο πίνακας 8 παρουσιάζει την κατανομή των πληρωμών που έγιναν το 2016 ανά περίοδο δήλωσης: Πίνακας 8 Πληρωμές κατά το 2016 για προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ (σε εκατ. EUR) Θέση Θέση Προχρηματοδότηση , ,59 Εξόφληση αιτήσεων πληρωμής πριν από το Τ ,49 554,36 Εξόφληση αιτήσεων πληρωμής Τ , ,31 Εξόφληση αιτήσεων πληρωμής Τ , ,34 Εξόφληση αιτήσεων πληρωμής Τ , ,53 Εξόφληση αιτήσεων πληρωμής Τ , ,74 Πληρωμές κλεισίματος ,43 0,00 Σύνολο , ,87 Η μηνιαία απορρόφηση των πιστώσεων πληρωμών κατά τη διάρκεια του έτους (Ιανουάριος έως Δεκέμβριος 2016) παρουσιάζεται στο παρακάτω γράφημα. 10

11 Γράφημα ΕΓΤΑΑ - Mηνιαία απορρόφηση των πιστώσεων πληρωμών κατά το 2016 (σε εκατ. EUR) Η κατανομή ανά κράτος μέλος και ανά περίοδο δήλωσης των ποσών που κατέβαλε η Επιτροπή για το δημοσιονομικό έτος 2016 παρουσιάζεται στους πίνακες 9α και 9β. 11

12 Πίνακας 9α Πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν όντως μεταξύ 1/1/2016 και 31/12/2016 ΕΓΤΑΑ Θέση προϋπολογισμού Κράτος μέλος Πριν από το Τ Τ Θετικές πληρωμές, κυρίως μετά τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κλείσιμο Σύνολο AT BE BG CY CZ DE DK EE ES FI FR GR HU IE IT LT LU LV MT NL PL PT RO SE SI SK UK Σύνολο

13 Πίνακας 9β Πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν όντως μεταξύ 1/1/2016 και 31/12/2016 ΕΓΤΑΑ Θέση προϋπολογισμού Κράτος μέλος Προχρηματοδότηση Πριν από το Τ Τ Τ Τ Τ Σύνολο AT BE BG CY CZ DE DK EE ES FI FR GR HR HU IE IT LT LU LV MT NL PL PT RO SE SI SK UK Σύνολο Στον πίνακα 10α και 10β γίνεται σύγκριση, για κάθε κράτος μέλος, των πληρωμών ΕΓΤΑΑ που πραγματοποιήθηκαν το 2016 με τις πληρωμές του Οι συνολικές πληρωμές για προγράμματα του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο μειώθηκαν κατά 31% (4,5 δισ. έναντι 6,5 δισ. EUR), αντανακλώντας το γεγονός ότι η επιλεξιμότητα των δαπανών της Ένωσης για τα προγράμματα της περιόδου έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2015 και επομένως οι πληρωμές του 2016 καλύπτουν τις επιστροφές για το 4ο τρίμηνο του 2015 καθώς και τις πληρωμές για τα προγράμματα του ΕΓΤΑΑ που έκλεισαν το Παράλληλα, οι πληρωμές ΕΓΤΑΑ για την περίοδο αυξήθηκαν σημαντικά (κατά 49%) σε σύγκριση με το 2015 (7,8 δισ. EUR έναντι 5,3 δισ. EUR). 13

14 Πίνακας 10α Πληρωμές που καταβλήθηκαν σε κράτη μέλη - Σύγκριση 2016 και ΕΓΤΑΑ Διαφορά μεταξύ 2016 και 2015 Κράτος μέλος Ενδιάμεσες Ενδιάμεσες Κλείσιμο Σύνολο Κλείσιμο Σύνολο (σε ) (σε %) πληρωμές πληρωμές AT BE ,30% BG ,01% CY ,48% CZ DE ,14% DK ,55% EE ES ,59% FI FR ,25% GR ,40% HR HU ,79% IE IT ,05% LT ,83% LU LV MT ,31% NL ,16% PL ,08% PT ,29% RO ,42% SE SI SK ,18% UK ,24% Σύνολο ,45% 14

15 Πίνακας 10β Πληρωμές που καταβλήθηκαν σε κράτη μέλη - Σύγκριση 2016 και ΕΓΤΑΑ Διαφορά μεταξύ 2016 και 2015 Κράτος μέλος Ενδιάμεσες Ενδιάμεσες Προχρηματοδότηση Σύνολο Προχρηματοδότηση Σύνολο (σε ) (σε %) πληρωμές πληρωμές AT ,14% BE ,79% BG ,66% CY ,25% CZ ,32% DE ,85% DK ,07% EE ,35% ES ,63% FI ,66% FR ,40% GR ,29% HR ,51% HU ,83% IE ,80% IT ,07% LT ,96% LU ,23% LV ,77% MT ,72% NL ,82% PL ,54% PT ,56% RO ,24% SE ,92% SI ,42% SK ,32% UK ,60% Σύνολο ,70% 15

16 Τεχνική βοήθεια Για την περίοδο προγραμματισμού , το ποσό των πιστώσεων πληρωμών για την τεχνική βοήθεια ανερχόταν στα 20,0 εκατ. EUR. Μέρος αυτών των πιστώσεων (3,0 εκατ. EUR) μεταφέρθηκε για να καλυφθούν οι ανάγκες σε πληρωμές σε σχέση με τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης στο πλαίσιο του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο Στον πίνακα 11 που ακολουθεί εμφαίνονται οι πληρωμές, ομαδοποιημένες κατά κύριες δραστηριότητες. Το σημαντικότερο μέρος αφορά το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Αγροτικής Ανάπτυξης. Πίνακας 11 Τεχνική βοήθεια Εκτέλεση πιστώσεων πληρωμών Θέση προϋπολογισμού: Περιγραφή Καταβληθέν ποσό Ευρωπαϊκό Δίκτυο για την Αγροτική Ανάπτυξη Τεχνολογία πληροφοριών Τεχνική Συμβουλευτική Πλατφόρμα για Χρηματοδοτικά Μέσα Ευρωπαϊκή σύμπραξη καινοτομίας Ευρωπαϊκό δίκτυο αξιολόγησης Εσωτερικοί και άλλοι έλεγχοι Προστασία των συμβόλων Εκδηλώσεις 214 Σύνολο Ανάλυση δαπάνης που δηλώνεται ανά άξονα και/ή μέτρο Στους πίνακες 12α και 12β εμφαίνονται οι αιτήσεις πληρωμών που δηλώθηκαν ανά κράτος μέλος και άξονα/μέτρο για την αγροτική ανάπτυξη το 2016 (τέταρτο τρίμηνο του 2015 έως τρίτο τρίμηνο του 2016), οι σωρευτικές δαπάνες που δηλώθηκαν από την έναρξη των προγραμμάτων και τα χρηματοδοτικά σχέδια των προγραμμάτων του ΕΓΤΑΑ. Επισημαίνεται ότι όσον αφορά το ΕΓΤΑΑ για την περίοδο το 4 ο τρίμηνο του 2015 ήταν το τελευταίο τρίμηνο δήλωσης των δαπανών. Κατά το εν λόγω τρίμηνο η δαπάνη συγκεντρώθηκε στον άξονα 1 (40,3%) και ακολουθεί ο άξονας 2 με 23,3%, ο άξονας 3 με 20,8% και ο άξονας 4 με 12,8%. Οι σωρευτικές δηλωθείσες δαπάνες από την έναρξη των προγραμμάτων (32,0%, 47,7%, 12,4% και 5,9% για τους άξονες 1 έως 4 αντίστοιχα) εναρμονίζονται σε μεγάλο βαθμό με τον προγραμματισμό ανά άξονα. Τα μέτρα του άξονα 2 αφορούν κυρίως ετήσιες πληρωμές (π.χ. γεωργοπεριβαλλοντικά μέτρα), ενώ τα μέτρα των αξόνων 1 και 3 και, σε μικρότερο βαθμό, του άξονα 4 αφορούν κυρίως πολυετή μέτρα των οποίων η διαδικασία έγκρισης και εφαρμογής απαιτεί περισσότερο χρόνο (π.χ. επενδυτικά σχέδια). 16

17 Το 2016, η δαπάνη ΕΓΤΑΑ για την περίοδο επικεντρώθηκε κυρίως στο μέτρο 13 (Ενισχύσεις σε περιοχές που αντιμετωπίζουν φυσικά ή άλλα ειδικά μειονεκτήμτα) και στο μέτρο 10 (Γεωργία-περιβάλλον-κλίμα). 17

18 Πίνακας 12α Δηλωθείσα δαπάνη ΕΓΤΑΑ το 2016 (Τ4 2015) και συνολική σωρευτική δαπάνη (Τ έως Τ4 2015) σε σύγκριση με τα χρηματοδοτικά σχέδια - ΕΓΤΑΑ Άξονας / Μέτρο ΕΓΤΑΑ Δηλωθείσες δαπάνες 2016 (Τ4 2015) (εκατ. EU R) (%) (εκατ. EU R) Δηλωθείσα σωρευτική δαπάνη (Τ έως Τ4 2015) (%) (εκατ. E UR) Χρηματοδοτικά σχέδια Δράσεις επαγγελματικής κατάρτισης και ενημέρωσης 53,4 1,0% 840,5 0,9% 902,3 0,9% 112 Εγκατάσταση νέων αγροτών 348,9 6,9% 3 271,4 3,5% 3 310,8 3,5% 113 Πρόωρη συνταξιοδότηση 67,8 1,3% 2 655,2 2,8% 2 593,8 2,7% 114 Χρήση συμβουλευτικών υπηρεσιών 3,7 0,1% 133,3 0,1% 139,4 0,1% 115 Σύσταση υπηρεσιών διαχείρισης, αντικατάστασης και 1,2 0,0% 31,7 0,0% 33,8 0,0% 121 Εκσυγχρονισμός των γεωργικών εκμεταλλεύσεων 656,4 12,9% ,4 12,5% ,7 12,3% 122 Βελτίωση της οικονομικής αξίας των δασών 6,5 0,1% 308,7 0,3% 324,1 0,3% 123 Αύξηση της αξίας των γεωργικών και δασοκομικών ,0 6,2% 4 412,6 4,7% 4 643,0 4,8% 124 Συνεργασία για την ανάπτυξη νέων προϊόντων 28,7 0,6% 234,3 0,2% 252,5 0,3% 125 Υποδομές σχετικές με την ανάπτυξη 477,4 9,4% 4 317,6 4,6% 4 366,9 4,6% 126 Αποκατάσταση του γεωργικού παραγωγικού δυναμικού 36,5 0,7% 648,5 0,7% 652,9 0,7% 131 Εκπλήρωση των προτύπων με βάση την κοινοτική... 0,1 0,0% 62,1 0,1% 64,1 0,1% 132 Συμμετοχή γεωργών σε συστήματα για την ποιότητα τροφίμων 3,0 0,1% 91,3 0,1% 99,4 0,1% 133 Δραστηριότητες ενημέρωσης και προώθησης 11,8 0,2% 128,4 0,1% 131,3 0,1% 141 Γεωργία ημιαυτοσυντήρησης 27,5 0,5% 771,6 0,8% 792,2 0,8% 142 Ομάδες παραγωγών 10,5 0,2% 234,9 0,3% 250,7 0,3% 143 Άμεσες ενισχύσεις (BG + RO) 0,0 0,0% 9,5 0,0% 15,7 0,0% 144 Γεωργικές εκμεταλλεύσεις υπό αναδιάρθρωση 0,1 0,0% 180,8 0,2% 190,0 0,2% Άξονας ,6 40,3% ,7 32,0% ,8 31,9% 211 Ενισχύσεις λόγω φυσικών μειονεκτημάτων στους γεωργούς ,1 3,6% 7 391,1 7,9% 7 128,0 7,4% 212 Ενισχύσεις λόγω φυσικών μειονεκτημάτων στους γεωργούς περιοχών... 87,9 1,7% 7 681,4 8,2% 8 062,5 8,4% 213 Ενισχύσεις Natura 2000 και ενισχύσεις που συνδέονται με.. 13,3 0,3% 267,5 0,3% 272,6 0,3% 214 Γεωργοπεριβαλλοντικές ενισχύσεις 464,2 9,1% ,4 25,2% ,5 24,9% 215 Ενισχύσεις για την καλή μεταχείριση των ζώων 106,3 2,1% 1 006,2 1,1% 1 040,6 1,1% 216 Μη παραγωγικές επενδύσεις 40,2 0,8% 621,0 0,7% 656,4 0,7% 221 Πρώτη δάσωση γεωργικής γης 41,8 0,8% 1 585,5 1,7% 1 584,4 1,7% 222 Πρώτη εγκατάσταση γεωργοδασοκομικών συστημάτων 0,3 0,0% 1,5 0,0% 2,5 0,0% 223 Πρώτη δάσωση μη γεωργικής γης 7,6 0,1% 168,2 0,2% 176,1 0,2% 224 Ενισχύσεις Natura ,8 0,2% 74,3 0,1% 69,6 0,1% 225 Δασοπεριβαλλοντικές ενισχύσεις 8,0 0,2% 70,1 0,1% 79,4 0,1% 226 Αποκατάσταση του δασοκομικού δυναμικού και 148,8 2,9% 1 542,1 1,6% 1 603,3 1,7% 227 Μη παραγωγικές επενδύσεις 75,2 1,5% 698,6 0,7% 738,5 0,8% Άξονας ,4 23,3% ,1 47,7% , Διαφοροποίηση προς μη γεωργικές δραστηριότητες 74,6 1,5% 1 078,8 1,1% 1 110,5 1,2% 312 Δημιουργία και ανάπτυξη επιχειρήσεων 111,5 2,2% 1 430,3 1,5% 1 570,0 1,6% 313 Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων 96,1 1,9% 887,9 0,9% 1 112,0 1,2% 321 Βασικές υπηρεσίες για την οικονομία και τον αγροτικό 522,1 10,3% 3 683,0 3,9% 3 745,6 3,9% 322 Ανάπλαση και ανάπτυξη χωριών 164,3 3,2% 3 199,6 3,4% 3 327,0 3,5% 323 Διατήρηση και αναβάθμιση της αγροτικής 85,8 1,7% 1 154,9 1,2% 1 194,2 1,2% 331 Κατάρτιση και ενημέρωση 2,7 0,1% 92,2 0,1% 96,4 0,1% (%) 47,2% 18

19 341 Απόκτηση δεξιοτήτων, προώθηση και εφαρμογή... 4,3 0,1% 100,4 0,1% 101,0 0,1% Άξονας ,3 20,8% ,1 12,4% ,8 12,8% 411 Εφαρμογή στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης 80,1 1,6% 471,5 0,5% 505,2 0,5% 412 Εφαρμογή στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης 7,5 0,1% 58,9 0,1% 73,8 0,1% 413 Εφαρμογή στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης 456,4 9,0% 3 977,0 4,2% 4 059,9 4,2% 421 Υλοποίηση σχεδίων συνεργασίας 39,1 0,8% 170,8 0,2% 189,9 0,2% 431 Λειτουργία της ομάδας τοπικής δράσης, απόκτηση... 70,9 1,4% 897,7 1,0% 928,6 1,0% Άξονας 4 654,0 12,8% 5 575,9 5,9% 5 757,4 6,0% 511 Τεχνική βοήθεια 139,6 2,7% 1 440,7 1,5% 1 531,1 1,6% 611 Άμεσες ενισχύσεις BG + RO 0,0 0,0% 436,4 0,5% 437,4 0,5% Γενικό σύνολο 5 092,8 100,0% ,7 100,0% ,8 100,0% Πίνακας 12β Δηλωθείσα δαπάνη ΕΓΤΑΑ το 2016 (Τ Τ3 2016) και συνολική σωρευτική δαπάνη (Τ έως Τ3 2016) Μέτρα ΕΓΤΑΑ σε σύγκριση με τα χρηματοδοτικά σχέδια - ΕΓΤΑΑ Δηλωθείσα δαπάνη το 2016 (Τ έως Τ3 2016) (εκατ. E UR) (%) Δηλωθείσα σωρευτική δαπάνη (Τ έως Τ3 2016) (εκατ. EUR) (%) (εκατ. EU R) Χρηματοδοτικά σχέδια Μέτρο 01 Δράσεις μεταφοράς γνώσεων και ενημέρωσης 20,3 0,3% 21,9 0,2% 1 132,8 1,1% Μέτρο 02 Συμβουλευτικές υπηρεσίες, υπηρεσίες διαχείρισης γεωργικής εκμετάλλευσης και υπηρεσίες 10,7 0,2% 11,4 0,1% 865,9 0,9% αντικατάστασης στην εκμετάλλευση Μέτρο 03 Συστήματα ποιότητας γεωργικών προϊόντων και τροφίμων 8,8 0,1% 10,5 0,1% 379,1 0,4% Μέτρο 04 Επενδύσεις σε υλικά στοιχεία του ενεργητικού 963,6 15,0% 1 183,4 11,7% ,2 22,8% Μέτρο 05 Αποκατάσταση του γεωργικού παραγωγικού δυναμικού που επλήγη από φυσικές καταστροφές και καταστροφικά συμβάντα, και 38,0 0,6% 53,1 0,5% 906,2 0,9% ανάληψη κατάλληλων προληπτικών δράσεων Μέτρο 06 Ανάπτυξη γεωργικών εκμεταλλεύσεων και επιχειρήσεων 344,7 5,4% 416,0 4,1% 7 399,6 7,4% Μέτρο 07 Βασικές υπηρεσίες και ανάπλαση χωριών σε αγροτικές περιοχές 117,4 1,8% 120,3 1,2% 6 664,3 6,7% Μέτρο 08 Επενδύσεις για την ανάπτυξη δασικών περιοχών και τη βελτίωση 247,8 3,9% 328,2 3,2% 4 557,5 4,6% της βιωσιμότητας των δασών Μέτρο 09 Σύσταση ομάδων και οργανώσεων παραγωγών 16,0 0,2% 16,0 0,2% 476,3 0,5% Μέτρο 10 Γεωργία-περιβάλλον-κλίμα 1 734,3 27,1% 3 098,0 30,5% ,7 16,5% Μέτρο 11 Βιολογική γεωργία 583,7 9,1% 799,7 7,9% 6 444,6 6,5% Μέτρο 12 Ενισχύσεις στο πλαίσιο του Natura 2000 και της οδηγίας πλαισίου για τα 61,1 1,0% 95,9 0,9% 573,9 0,6% ύδατα Μέτρο 13 Ενισχύσεις σε περιοχές με φυσικά μειονεκτήματα ή άλλα ειδικά 1 704,5 26,6% 3 217,7 31,7% ,2 16,2% μειονεκτήματα Μέτρο 14 Καλή μεταχείριση των ζώων 182,5 2,8% 231,5 2,3% 1 475,2 1,5% Μέτρο 15 Δασοπεριβαλλοντικές και κλιματικές υπηρεσίες και διατήρηση των δασών (%) 6,8 0,1% 9,4 0,1% 266,4 0,3% Μέτρο 16 Συνεργασία 20,7 0,3% 21,9 0,2% 1 762,6 1,8% Μέτρο 17 Διαχείριση κινδύνου 10,4 0,2% 15,6 0,2% 1 715,9 1,7% Μέτρο 18 Χρηματοδότηση συμπληρωματικών εθνικών άμεσων ενισχύσεων για την 36,1 0,6% 90,7 0,9% 111,9 0,1% Κροατία Μέτρο 19 Στήριξη στην τοπική ανάπτυξη στο πλαίσιο του LEADER - τοπική 116,8 1,8% 125,7 1,2% 6 900,4 6,9% 19

20 ανάπτυξη με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων (ΤΑΠΤΚ) Μέτρο 20 Τεχνική συνδρομή των κρατών μελών 65,4 1,0% 83,7 0,8% 2 080,9 2,1% Μέτρο 113 Πρόωρη συνταξιοδότηση 117,0 1,8% 197,7 1,9% 529,2 0,5% Μέτρο 131 Τήρηση των προτύπων που βασίζονται στην κοινοτική 0,0 0,0% 0,0 0,0% 0,0 0,0% νομοθεσία Μέτρο 341 Απόκτηση δεξιοτήτων, εμψύχωση και εφαρμογή 0,0 0,0% 0,0 0,0% 0,6 0,0% Γενικό σύνολο 6 406,6 100,0% ,5 100,0% ,5 100,0% * Τα κράτη μέλη δηλώνουν τις δαπάνες τους σε τριμηνιαία βάση. Ωστόσο, για το έτος ν, οι δηλώσεις Τ4 υποβάλλονται τον Ιανουάριο του έτους ν+1. Συνεπώς, οι αντίστοιχες επιστροφές από την Επιτροπή στα κράτη μέλη για το έτος ν πραγματοποιούνται από το Τ4 του έτους ν-1 έως το Τ3 του έτους ν Υλοποίηση των προγραμμάτων του ΕΓΤΑΑ Περίοδος προγραμματισμού Στο γράφημα 2 παρουσιάζεται το ποσοστό απορρόφησης των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης της περιόδου ανά κράτος μέλος: πληρωμές από την αρχή της περιόδου προγραμματισμού έως την 31η Δεκεμβρίου 2016, συμπεριλαμβανομένων πληρωμών κλεισίματος για τα προγράμματα που έχουν ήδη κλείσει έως αυτή την ημερομηνία, σε σύγκριση με τα συνολικά κονδύλια Έως τα τέλη του 2016, η εφαρμογή του κανόνα Ν+2 οδήγησε σε αποδεσμεύσεις που αντιστοιχούν συνολικά σε εκατ. EUR. Το ποσό αυτό αφορά τα έτη Περίοδος προγραμματισμού Στο γράφημα 3 παρουσιάζεται το ποσοστό απορρόφησης των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης της περιόδου ανά κράτος μέλος: πληρωμές από την αρχή της περιόδου προγραμματισμού, συμπεριλαμβανομένων πληρωμών οι οποίες πραγματοποιήθηκαν για το 4 ο τρίμηνο του 2016, που επιστράφηκαν το οικονομικό έτος 2017 σε σύγκριση με τα συνολικά κονδύλια για την περίοδο

21 21

22 40% Γράφημα 3 - Ποσοστό απορρόφησης των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης της περιόδου ανά κράτος μέλος (% των πληρωμών ΕΓΤΑΑ συμπεριλαμβανομένων των αιτήσεων πληρωμών Τ σε σύγκριση με τα κονδύλια για την περίοδο ) 38% 35% 30% 27% 30% 30% 24% 24% 24% 20% 10% 9% 14% 14% 15% 13% 13% 12% 11% 9% 11% 19% 17% 17% 18% 18% 16% 21% 19% 20% 21% 5% 0% MT IT BG HU PL ES NL HR RO DK CY GR SK EU FR DE SI BE EE CZ LT SE LV LU UK AT PT IE FI 22