Η νέα Κοινή Γεωργική Πολιτική

Transcript

1 Η νέα Κοινή Γεωργική Πολιτική Κέντρο Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης Καλαμάτα, 2 Φεβρουαρίου 2014 Τάσος Χανιώτης Διευθυντής Οικονομικών αναλύσεων, προοπτικών και αξιολογήσεων ΓΔ Γεωργίας και Ανάπτυξης Υπαίθρου Ευρωπαϊκή Επιτροπή

2 "Πόσο" Σύνοψη βασικών σημείων νέας ΚΓΠ Επιβεβαίωση συνολικών πόρων μετά την τελική συμφωνία με ΕΚ Αναδιανομή πόρων ανάμεσα σε Κράτη Μέλη Πρόβλεψη ευελιξίας στην αναδιανομή πόρων μεταξύ πυλώνων "Για ποιόν" Ενίσχυση προϋποθέσεων στήριξης ενεργών παραγωγών Ενίσχυση στήριξης νέων και μικρών παραγωγών Ενίσχυση οργάνωσης παραγωγών σε κρίσιμους τομείς "Γιατί" Οικονομική πρόκληση: επιδείνωση όρων εμπορίου για γεωργία Περιβαλλοντική πρόκληση: βιώσιμη χρήση φυσικών πόρων Περιφερειακή πρόκληση: ισορροπημένη ανάπτυξη υπαίθρου

3 "Πόσο": εξέλιξη δαπανών ΚΓΠ δις EUR (τρέχουσες τιμές) EU-10 EU-12 EU-15 EU-25 EU-27 EU Εξαγωγικές επιδοτήσεις Άλλα μέτρα αγορών Δαπάνες αγορών Συνδεδεμένη ενίσχυση Αποσυνδεδεμένη ενίσχυση Άμεσες ενισχύσεις Ανάπτυξη υπαίθρου Πηγή: ΓΔ Γεωργίας και Ανάπτυξης Υπαίθρου, ΕΕ. 3

4 BE BG CZ DK DE EE IE EL ES FR IT CY LV LT LU HU MT NL AT PL PT RO SI SK FI SE UK Το "πόσο" της ΚΓΠ σήμερα ως % του ΑΕΠ (2011) 2,0% % ΑΕΠ 1,5% 1,0% 0,5% 0,0% Άμεσες ενισχύσεις (% ΑΕΠ) Ανάπτυξη της υπαίθρου (% ΑΕΠ) μ.ο. ΕΕ - ΑΕ (% ΑΕΠ) μ.ο. ΕΕ - ΑΕ + ΑΥ (% ΑΕΠ) 4

5 "Για ποιόν": αναδιανομή άμεσων ενισχύσεων Πηγή: ΓΔ Γεωργίας και Ανάπτυξης Υπαίθρου, ΕΕ.. 5

6 "Γιατί": Προκλήσεις και στόχοι της μεταρρύθμισης της ΚΓΠ Προκλήσεις Στόχοι πολιτικής Στόχοι μεταρρύθμισης Οικονομικές Βιώσιμη παραγωγή τροφίμων Ενισχυμένη ανταγωνιστικότητα Δικαιότερη ΚΓΠ Περιβαλλοντικές Βιώσιμη διαχείριση φυσικών πόρων και κλιματική δράση Βελτιωμένη βιωσιμότητα Πιο πράσινη ΚΓΠ Περιφερειακές Ισορροπημένη περιφερειακή ανάπτυξη Μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα Απλούστερη ΚΓΠ 6

7 Ετήσιοι δείκτες πραγματικών τιμών εμπορευμάτων 300 (2005 = 100) Γεωργία Λιπάσματα Ενέργεια Μέταλλα/ορυκτά Πηγή: Παγκόσμια Τράπεζα. 7

8 Τιμές ενέργειας σε ΗΠΑ ( $ per mmbtu ) Πετρέλαιο (μέση τιμή ΠΤ) Φυσικό αέριο (ΗΠΑ) Άνθρακας (Αυστραλία) Ιαν-00 Ιαν-02 Ιαν-04 Ιαν-06 Ιαν-08 Ιαν-10 Ιαν-12 Πηγή: Παγκόσμια Τράπεζα. 8

9 και η σχέση με τις διεθνείς τιμές φυσικού αερίου 20 ( $ / mmbtu ) 15 ΗΠΑ Ευρώπη Ιαπωνία (LNG) Ιαν-00 Ιαν-02 Ιαν-04 Ιαν-06 Ιαν-08 Ιαν-10 Ιαν-12 Πηγή: Παγκόσμια Τράπεζα. 9

10 Κλιματική αλλαγή Ενδεχόμενες επιπτώσεις στη γεωργία της ΕΕ Κίνδυνος πλημμυρών Θερμότερα και ξηρότερα καλοκαίρια Στάθμη της θάλασσας Κίνδυνος επιβλαβών οργανισμών, ασθενειών Απόδοση καλλιεργειών, κτηνοτροφικών φυτών Υγεία και ευεξία των ζώων Θερινές βροχοπτώσεις Χειμερινές καταιγίδες, πλημμύρες Διάρκεια καλλιεργητικής περιόδου, αποδόσεις Κατάλληλες γεωργικές εκτάσεις Επιβλαβείς οργανισμοί, κίνδυνοι ασθενειών Διαθέσιμοι υδατικοί πόροι Κίνδυνος ξηρασίας, καύσωνες Κίνδυνος διάβρωσης του εδάφους Καλλιεργητική περίοδος, απόδοση καλλιεργειών Βέλτιστες καλλιεργούμενες εκτάσεις Πηγή: ΓΔ Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, με βάση εκθέσεις του ΕΟΠ, μελέτες του ΚΚΕρ καθώς και ακαδημαϊκές μελέτες των ΚΜ. Χειμερινές βροχοπτώσεις, πλημμύρες Θερινές βροχοπτώσεις Κίνδυνος ξηρασίας, λειψυδρία Κίνδυνος διάβρωσης του εδάφους Αποδόσεις, εύρος καλλιεργειών 10

11 Σημασία του πρωτογενούς τομέα στην απασχόληση 11

12 Αγορές Το "πώς" της νέας ΚΓΠ Μικρές προσαρμογές σε παρέμβαση, ιδιωτική αποθεματοποίηση Κατάργηση ποσοστώσεων ζάχαρης το 2017 Σειρά μέτρων ενίσχυσης παραγωγών, δι-επαγγελματικών φορέων Άμεσες ενισχύσεις Εσωτερική σύγκλιση είτε περιφερειακά, είτε μέχρι ένα ελάχιστο όριο Μέτρα ενίσχυσης τομέων, περιοχών, μικρών και νέων παραγωγών Πρασίνισμα του 30% της ενίσχυσης, με σχετική ευελιξία ΚΜ Ανάπτυξη υπαίθρου Ενίσχυση αγρο-περιβαλλοντικών μέτρων (τουλάχιστον 30 % πόρων) Ενίσχυση προγραμμάτων ανταγωνιστικότητας, κλιματικής δράσης Κοινό στρατηγικό πλαίσιο συντονισμού κοινοτικών πόρων

13 Σωρευτικά περιβαλλοντικά οφέλη Η νέα πράσινη αρχιτεκτονική της ΚΓΠ Μηχανισμός εφαρμογής Πρασίνισμα Ανάπτυξη Υπαίθρου Προαιρετικός μέσω κινήτρων (αντιστάθμιση αύξησης κόστος και απώλειας εισοδήματος) Υποχρεωτικός με οικονομική στήριξη (αποσυνδεδεμένη οικολογική ενίσχυση) Πολλαπλή συμμόρφωση Γεωργική γη (επιλέξιμη έκταση άμεσων ενισχύσεων) Νομοθετικός (Κανονιστικές Υποχρεώσεις Διαχείρισης - Καλές Γεωργικές Περιβαλλοντικές Συνθήκες) 13

14 Η επιπτώσεις της ΚΓΠ για την ελληνική γεωργία Προκλήσεις από τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ Συνεχιζόμενη απώλεια πόρων λόγω αδυναμιών μηχανισμού ελέγχων Έγκαιρη ένταξη βοσκοτόπων στις επιλέξιμες εκτάσεις του ΟΣΔΕ Αύξηση προστιθέμενης αξίας συνόλου διατροφικής αλυσίδας Ευκαιρίες από τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ Σημαντικότατοι πόροι (19,5 δις ) διατίθενται στην ελληνική γεωργία Ο γενικός προσανατολισμός ευνοεί τομείς ελληνικών πλεονεκτημάτων Ενισχύεται ο εξαγωγικός προσανατολισμός της γεωργίας ποιότητας Άμεσες προτεραιότητες που απορρέουν από τη μεταρρύθμιση Κοινό εθνικό στρατηγικό πλαίσιο συντονισμού κοινοτικών πόρων Εξειδίκευση προτεραιοτήτων μέτρων ανάπτυξης υπαίθρου Καθορισμός μοντέλου εσωτερικής αναδιανομής άμεσων ενισχύσεων

15 Ευχαριστώ για την προσοχή σας!