Ομιλία του κ. Νίκου Βέττα Γενικό Διευθυντή του ΙΟΒΕ και Καθηγητή στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
ΙΔΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ FOUNDATION FOR ECONOMIC & INDUSTRIAL RESEARCH Τσάμη Καρατάσου 11, 117 42 Αθήνα, Tηλ.: 210 92 11 200-10, Fax: 210 92 33 977, www.iobe.gr 11 Tsami Karatassou, 117 42 Athens, Greece, Tel.: +30 210-9211 200-10, Fax: +30210-9233 977 Δημόσιο Χρέος, Μεταρρυθμίσεις και Αναπτυξιακές Προοπτικές της Ελληνικής Οικονομίας Νίκος Βέττας Γενικός Διευθυντής ΙΟΒΕ Καθηγητής, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (vettas@iobe.gr, www.iobe.gr, http://www.aueb.gr/users/vettas ) 8 Δεκεμβρίου 2014
Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν 260 240 220 200 180 160 140 120 100 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 δισεκ., σταθερές τιμές 2010 Πηγές: ΕΛ.ΣΤΑΤ. / European Economic Forecast, Autumn 2014, European Commission 2
Ανεργία (% εργατικού δυναμικού) 30 25 20 15 10 5 0 Ελλάδα Ευρωζώνη-18 Πηγές: Eurostat / European Economic Forecast, Autumn 2014, European Commission 3
Εναρμονισμένος Πληθωρισμός 5 4 3 2 1 0-1 -2 Ελλάδα Ευρωζώνη-18 Πηγές: Eurostat / European Economic Forecast, autumn 2014, European Commission 4
Πρωτογενές Ισοζύγιο Προϋπολογισμού (% ΑΕΠ) 4 2 0-2 -4-6 -8-10 -12 Ελλάδα* EΕ-15 1 *2010-2015: Ορισμός Προγράμματος Δημοσιονομικής Προσαρμογής / Fourth and Fifth Reviews under the Extended Fund Facility, IMF Πηγή: AMECO web-database, DG ECFIN, European Commission 5
Δαπάνες Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) 55 51 47 43 39 35 Ελλάδα Ευρωζώνη-18 Πηγή: World Economic Outlook October 14 database, IMF 6
Έσοδα Γεν. Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) 51 47 43 39 35 Ελλάδα Ευρωζώνη-18 Πηγή: World Economic Outlook October 14 database, IMF 7
Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών* εκ. 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0-10.000-20.000-30.000-40.000-50.000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Εμπορικό Ισοζύγιο Εμπορικό Ισοζύγιο (καύσιμα) Εξαγωγές αγαθών Εισαγωγές αγαθών * Σε τρέχουσες τιμές Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος 8
Επενδύσεις Ακαθάριστος Σχηματισμός Πάγιου Κεφαλαίου (% ΑΕΠ) 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Ελλάδα Ευρωζώνη (18 χώρες) Πηγή: AMECO 9
Άμεσες Ξένες Επενδύσεις (% ΑΕΠ) 12% 10% 8% 6% ΞΑΕ ως % ΑΕΠ 2000-2008 2009-2013 Ελλάδα 0,9% 0,6% Πορτογαλία 3,1% 2,5% 4% 2% Γερμανία 2,4% 1,1% Ισπανία 4,1% 2,1% 0% 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013-2% Γερμανία Ελλάδα Ισπανία Πορτογαλία Πηγή: Eurostat 10
Έσοδα αποκρατικοποιήσεων (δισεκ. ) 16 14 12 10 8 6 4 2 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Αρχικός στόχος Πραγματοποιήσεις* * Προβλέψεις, Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2015-2018, Απρίλιος 2014, Υπουργείο Οικονομικών Πηγές: 1) Στόχοι: Greece, Fourth Review Under the Stand-by Arrangement, July 2011, IMF 2) Actual: Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2015-2018, Απρίλιος 2014, Υπουργείο Οικονομικών 11
Βασικά Μακροοικονομικά Μεγέθη (% ΑΕΠ) Βασικά Μακροοικονομικά Μεγέθη 2009 2013 2014 2015 GDP -4.4-3.9 0.6 2.9 Ανεργία 9.5 27.3 26 24 Ισοζύγιο Γεν. Κυβέρνησης 1-15.2-3.2-2.7-1.9 Πρωτογενές Ισοζύγιο Κυβέρνησης 1-10.5 0.8 1.5 3.0 Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών -11.2 0.7-2.3-2.2 Πληθωρισμός 1.2-0.9-0.8-0.3 Ακάθ. Σχηματισμός Πάγιου Κεφαλαίου 23.8 11.4 12.7 13.8 1. 2013-2015: Ορισμός Προγράμματος Δημοσιονομικής Προσαρμογής / Fourth and Fifth Reviews under the Extended Fund Facility, IMF Πηγές: ΕΛ.ΣΤΑΤ. /Eurostat / European Economic Forecast, Autumn 2014, EC (για τα έτη 2014-2015) 12
Πραγματικό Μοναδιαίο Κόστος Εργασίας* 115 110 105 100 95 90 85 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Ιρλανδία Ελλάδα Πορτογαλία Γερμανία Ισπανία *Αμοιβή ανά υπάλληλο / ΑΕΠ ανά απασχολούμενο, σε τιμές έτους 2010 Επίδοση σε σύγκριση με την πρώην EΕ-15 Πηγή: AMECO, (2005=100) 13
Πραγματική Σταθμισμένη Συναλλαγματική Ισοτιμία Πραγματική Σταθμισμένη Συναλλαγματική Ισοτιμία 110 105 100 ΠΣΣΙ (Δείκτης τιμών) 95 90 85 80 ΠΣΣΙ (Κόστος εργασίας) 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Πηγές: Eurostat / ΕΛ.ΣΤΑΤ. Πραγματική Σταθμισμένη Συναλλαγματική Ισοτιμία (αποπληθωρισμένη με το κόστος εργασίας) - 37 εμπορικοί εταίροι) Πραγματική Σταθμισμένη Συναλλαγματική Ισοτιμία (αποπληθωρισμένη με τον ΔΤΚ) - 37 εμπορικοί εταίροι Σημαντική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας σε όρους εργατικού κόστους μεταξύ 2009-2013 (-19,6%) Περιορισμένη θετική σε όρους ανταγωνιστικότητας μεταβολή (-2,8%) ΟΣΣΙ (Ονομαστική Σταθμισμένη Συναλλαγματική Ισοτιμία): Σταθμισμένος γεωμετρικός μέσος των διμερών συναλλαγματικών ισοτιμιών ανάμεσα στα νομίσματα 37 ανταγωνιστικών χωρών ΠΣΣΙ (Πραγματική Σταθμισμένη Συναλλαγματική Ισοτιμία): Η ανταγωνιστικότητα τιμών ή εργατικού κόστους μιας χώρας έναντι των βασικών ανταγωνιστών της (37) στις διεθνείς αγορές. Πρόκειται για την ΟΣΣΙ αποπληθωρισμένη κατά το 14 ονομαστικό Μοναδιαίο Εργατικό Κόστος (Μ.Κ.Ε.) ή κατά το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (Δ.Τ.Κ.). 14
Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) 185 170 155 140 125 110 95 80 65 50 35 Ελλάδα Ευρωζώνη-18 Πηγή: AMECO web-database, DG ECFIN, European Commission 15
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014* 2015* 2016* Πληρωμές Τόκων 2004-2016 (% ΑΕΠ) 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 Ιρλανδία Ελλάδα Ισπανία Ιταλία Πορτογαλία *Εκτιμήσεις Πηγές: 2004-2013: Eurostat, 2014-2016: European Economic Forecast Statistical Annex, autumn 2014, EC, Νοέμβριος 2014 16
Ακαθάριστες Ανάγκες Χρηματοδότησης (% ΑΕΠ) 35 30 25 20 15 10 5 0 2011 2012 2013 2014 2015* 2016* *Εκτιμήσεις Πηγή: Fiscal Monitor, IMF, October 2011-2014 Ελλάδα Γαλλία Ιταλία Πορτογαλία Ισπανία 17
Δισεκ. ευρώ Διάρθρωση Δημόσιου Χρέους 22 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 50 53 54 57 Έντοκα Γρ/τια Ομόλογα Δάνεια * Πηγή: Εισηγητική Έκθεση Προϋπολογισμού 2015, Υπουργείο Οικονομικών, Νοέμβριος 2014 18
Ιαν-10 Φεβ-10 Μαρ-10 Απρ-10 Μαϊ-10 Ιουν-10 Ιουλ-10 Αυγ-10 Σεπ-10 Οκτ-10 Νοε-10 Δεκ-10 Ιαν-11 Φεβ-11 Μαρ-11 Απρ-11 Μαϊ-11 Ιουν-11 Ιουλ-11 Αυγ-11 Σεπ-11 Οκτ-11 Νοε-11 Δεκ-11 Ιαν-12 Φεβ-12 Μαρ-12 Απρ-12 Μαϊ-12 Ιουν-12 Ιουλ-12 Αυγ-12 Σεπ-12 Οκτ-12 Νοε-12 Δεκ-12 Ιαν-13 Φεβ-13 Μαρ-13 Απρ-13 Μαϊ-13 Ιουν-13 Ιουλ-13 Αυγ-13 Σεπ-13 Οκτ-13 Νοε-13 Δεκ-13 Ιαν-14 Φεβ-14 Μαρ-14 Απρ-14 Μαϊ-14 Ιουν-14 Ιουλ-14 Αυγ-14 Σεπ-14 Οκτ-14 Νοε-14 Δεκ-14 Spreads 10-ετών ομολόγων Δημοσίου 4000 3500 Ελλάδα Πορτογαλία Ιταλία Ιρλανδία Ισπανία Ελλάδα: Ολοκλήρωση του προγράμματος συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην απομείωση του δημοσίου χρέους (PSI deal ) 3000 2500 Ιρλανδία: Μηχανισμός EFSF Ελλάδα: Ολοκλήρωση προγράμματος επαναγοράς χρέους Ιρλανδία: Έξοδος από τον Μηχανισμό Στήριξης 2000 Ελλάδα: Μηχανισμός Στήριξης 1500 1000 500 0 Πηγή: The financial times 19
Ομιλία της κας Μιράντα Ξαφά Senior Fellow του CIGI
The public debt ratio is higher today than before PSI Source: IMF, WEO database 1
Official creditors now account for the bulk of Greece s sovereign debt Source: PDMA 2
Deauville PSI discussions launched EU leaders fail to agree on backstop Grexit