Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας & Γενετικής

Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας & Γενετικής

.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Β : ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: ΕΝΟΤΗΤΑ Β ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV.: ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ 1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ...241 2. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ...241 3. ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ...241 4. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ...242 5. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ...244 5.1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ...244 5.1.1. Νέα Ερευνητικά Προγράµµατα...244 5.1.2. Συνεχιζόµενα Ερευνητικά Προγράµµατα...246 5.2. ΜΕΛΕΤΕΣ...248 5.2.1. Συνεχιζόµενη Μελέτη...248 5.3. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ...248 5.3.1. Συνεχιζόµενα Προγράµµατα Παροχής Υπηρεσιών...248 5.4. ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ...249 5.4.1. Συνεχιζόµενα Εκπαιδευτικά Προγράµµατα...249 5.5. ΥΠΟΒΛΗΘΕΝΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ - ΜΕΛΕΤΕΣ...250 6. ΠΑΡΑΧΘΕΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΕΡΓΟ...253 6.1. ΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΣΕ ΙΕΘΝΗ ΠΕΡΙΟ ΙΚΑ...253 6.2. ΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΣΕ ΒΙΒΛΙΑ...255 6.3. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΣΕ ΙΕΘΝΗ ΣΥΝΕ ΡΙΑ-ΣΥΜΠΟΣΙΑ...255 6.4. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΥΝΕ ΡΙΑ...257 6.5. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΣΕ ΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ (WORKSHOPS)...258 6.6. ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ ΣΕ ΣΥΝΕ ΡΙΑ - ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ- ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ - ΗΜΕΡΙ ΕΣ...258 6.7. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ...259 7. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΙΕΘΝΕΙΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ- ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ...260 8. ΕΚΠΟΝΗΣΗ Ι ΑΚΤΟΡΙΚΩΝ ΙΑΤΡΙΒΩΝ...261 9. ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ...261 9.1. Ι ΑΣΚΑΛΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ- ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ- ΙΑΛΕΞΕΙΣ...261 9.1.1. ιδασκαλία µεταπτυχιακού µαθήµατος...261 9.1.2. Σεµινάρια - ιαλέξεις...262 9.1.3. ιδασκαλία ειγµατοληψιών...262 9.2. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ - ΕΠΙΒΛΕΨΗ Ι ΑΚΤΟΡΙΚΩΝ ΙΑΤΡΙΒΩΝ, MSC, ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΕΞΑΣΚΗΣΗΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ...263 9.2.1. ιδακτορικών ιατριβών...263 9.2.2. ιπλωµατικών Εργασιών - MSc...264 9.2.3. Πρακτικής Άσκησης Φοιτητών...265 10. ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ...265 11. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ...265

ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΕΛΚΕΘΕ 2009

ΕΝΟΤΗΤΑ Β : ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ 241 1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας και Γενετικής, έχει ως επιστηµονικό αντικείµενο την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη που αναφέρεται κυρίως στη βιοποικιλότητα, τη δοµή και τη δυναµική οικοσυστήµατος, τη διαχείριση οικοσυστηµάτων, τη γενετική των θαλασσίων οργανισµών, την αναζήτηση νέων ή βελτιωµένων προϊόντων και οργανισµών, καθώς και την πιστοποίηση της γνησιότητας και προέλευσης των οργανισµών και προϊόντων τους. 2. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Το ΙΘΑΒΙΓ εδρεύει στα κτίρια του ΕΛΚΕΘΕ στις Γούρνες Ηρακλείου (Θαλασσόκοσµος). Τα εργαστήρια, τα γραφεία και οι αποθηκευτικοί χώροι καλύπτουν έκταση 1500 m 2 περίπου. Τα ερευνητικά εργαστήρια, που διαθέτουν σύγχρονο εξοπλισµό, εντάσσονται στις δύο κύριες ερευνητικές κατευθύνσεις του Ινστιτούτου, τη «Γενετική και Μοριακή Βιοτεχνολογία» και τη «Βιοποικιλότητα και ιαχείριση Οικοσυστηµάτων». Υπάρχει επίσης και πολύ καλά εξοπλισµένο εργαστήριο «Περιβαλλοντικής Χηµείας και Μικροβιολογίας». Το Ινστιτούτο έχει πρόσβαση στη βιβλιοθήκη, το υπολογιστικό κέντρο, το αµφιθέατρο και τις λοιπές εγκαταστάσεις του κτιριακού συγκροτήµατος του «Θαλασσόκοσµου». 3. ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Το προσωπικό του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Βιολογίας και Γενετικής φαίνεται αναλυτικά στην Ενότητα Α-7.1.4. Συνολικά στο Ινστιτούτο εργάζονται 25 άτοµα. Από αυτά: Μόνιµο προσωπικό 20 Ερευνητές 8 Ειδικοί Λειτουργικοί Επιστήµονες - Επιστήµονες αορίστου χρόνου 8 Τεχνολόγοι- Τεχνικοί- Γραµµατείς (µόνιµοι & αορίστου χρόνου) 4 Συµβασιούχοι (εργασίας έργου) 4 Επιστήµονες 3 Τεχνολόγοι - Τεχνικοί 1 Υπότροφοι 1 Στο Σχήµα Β-IV-1 φαίνεται το προσωπικό του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Βιολογίας και Γενετικής για το 2009.

242 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΕΛΚΕΘΕ 2009 Σχήµα B-IV-1: ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ 2009 10 ΜΟΝΙΜΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΙ ΣΥΜΒΑΣΙΟΥΧΟΙ ΑΟΡΙΣΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ (20) 8 6 ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (4) 4 2 0 ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ EΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΑΟΡ.ΧΡΟΝΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΟΙ- ΤΕΧΝΙΚΟΙ- ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΟΙ- ΤΕΧΝΙΚΟΙ- ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ YΠΟΤΡΟΦΟΣ 4. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Στα πλαίσια των Ερευνητικών δραστηριοτήτων του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Βιολογίας και Γενετικής, η χρηµατοδότηση για το 2009 ήταν 557.304,05 και αναλύεται ως εξής ανά φορέα χρηµατοδότησης: ΦΟΡΕΑΣ ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΗΣΗΣ ΠΟΣΟΝ ( ) Ευρωπαϊκή Ένωση 217.553,47 Γενική Γραµµατεία Έρευνας και Τεχνολογίας 185.817,95 ηµόσιοι Φορείς 139.883,68 Ιδιωτικοί φορείς 14.048,95 ΣΥΝΟΛΟ 557.304,05 Στο Σχήµα Β-IV-2 φαίνεται η χρηµατοδότηση του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Βιολογίας και Γενετικής ανά πρόγραµµα, ενώ στο Σχήµα Β-IV-3, η χρηµατοδότηση του Ινστιτούτου ανά κατηγορία φορέα για το 2009.

ΕΝΟΤΗΤΑ Β : ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ 243 Σχήµα B-IV-2: ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΗΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΘΑ.ΒΙ.Γ. 2009 (σε χιλ. )* 140 120 100 80 60 40 20 0 ISO-Soil ConShagAudMIBAGR HERMIONE MARBEF *Προγράµµατα µε έσοδα άνω των 10.000 WEALTH ΜΕΣΣΑΡΑ ΑΡΙΣΤΕΙΑ-ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΑΡΙΣΤΕΙΑ ΙΘΑΒΙΚ ΑΙΓΑΙΟ-ΣΠΟΓΓΟΙ EMBO COURSE Ενίσχυση Ενδιαιτηµάτων Σχήµα Β-ΙV-3: ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΗΣΗ ΕΙ ΙΚΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ 2009 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΘΑ.ΒΙ.Γ. ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΦΟΡΕΑ (σε χιλ. ) 139.88 25% 14.05 3% 217.55 39% 185.82 33% ΕΕ ΓΓΕΤ ΗΜΟΣΙΟΙ ΦΟΡΕΙΣ Ι ΙΩΤΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ

244 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΕΛΚΕΘΕ 2009 5. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Το 2009 ξεκίνησαν έξι (6) ερευνητικά προγράµµατα, ενώ συνεχίστηκε η υλοποίηση επτά (7) ερευνητικών προγραµµάτων, δύο (2) προγραµµάτων παροχής υπηρεσιών, δύο (2) µελετών και δύο (2) εκπαιδευτικών προγραµµάτων. Τα προγράµµατα αυτά χρηµατοδοτούνται από την ΕΕ, από τη ΓΓΕΤ, από ελληνικούς δηµόσιους φορείς, από ελληνικούς ιδιωτικούς φορείς και ιδιώτες, καθώς και από φορείς του εξωτερικού. Τα ερευνητικά προγράµµατα του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Βιολογίας και Γενετικής, καταγράφονται αναλυτικά στις σελίδες που ακολουθούν (Ενότητα Β- Κεφ IV-5.1.-5.5.). Επίσης κατά το 2009 οι ερευνητές του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Βιολογίας και Γενετικής, υπέβαλαν ή συµµετείχαν στην υποβολή (28) προτάσεων νέων ερευνητικών προγραµµάτων από τα οποία (9) έχουν ήδη εγκριθεί (Ενότητα Β-Κεφ ΙΙΙ-5.6.). 5.1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ 5.1.1. Νέα Ερευνητικά Προγράµµατα (6) Contaminant-specific isotope analyses as sharp environmental-forensics tools for site characterization, monitoring and source apportionment of pollutants in soil (IsoSoil) Επιστηµονικός Υπεύθυνος : ρ. Π. Πολυµενάκου & ρ. Μ. Μανδαλάκης Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ (75%) & ΓΓΕΤ (25%) Έτος Έναρξης: 2009 ιάρκεια: 36 µήνες (01/02/09-31/01/2012) Ολικός Προϋπολογισµός: 178.358 Περιοχή Έρευνας: Ευρώπη Developing fisheries management indicators and targets (DEFINEIT MARIFISH ΙΘΑΒΙΓ Κρήτη). Αριθµός Συνεδρίας: 123/18.12.09/ε4 Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ρ Κ. Τσιγγενόπουλος (Συνεργασία µε ΙΘΑΒΙΠ Αθήνας/Πρ.811 και ΙΘΑΒΙΠ Κρήτης) Επιστηµονικός Συντονιστής: Technical Univ. of Denmark, National Institute of Aquatic Resources Φορέας Χρηµατοδότησης: ΓΓΕΤ Έτος Έναρξης: 2009 ιάρκεια: 36 µήνες (01/09/09-31/08/2012) Ολικός Προϋπολογισµός: 18.500 Περιοχή Έρευνας: Μεσόγειος Θάλασσα.

ΕΝΟΤΗΤΑ Β : ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ 245 Hotspot Ecosystem Research and Man s Impact On European Seas (HERMIONE- ΙΘΑΒΙΓ). Αριθµός Συµβολαίου: 226354 (FP7) Αριθµός Συνεδρίας: 122/18.11.09/γ2 Κύριος Επ/κός Υπεύθυνος: Prof. P. Weaver (SOCS) Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ρ Π. Πολυµενάκου (Συνεργασία µε το ΙΩ Αθήνας/Πρ.765 & ΙΩ Κρήτης) Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ (75%) & ΓΓΕΤ (25%) Έτος Έναρξης: 2009 ιάρκεια: 36 µήνες (01/04/09-31/03/12) Ολικός Προϋπολογισµός: 42.151,9 Περιοχή Έρευνας: Μεσόγειος θάλασσα, Μαύρη θάλασσα, ΒΑ Ατλαντικός, Βορεια θάλασσα, Νορβηγική θάλασσα, Αρκτική. Concrete Conservation Actions for the Mediterranean Shag and Audouin's Gull in Greece, including the Inventory of Relevant Marine IBAs" (ConshagaudMIBAGR) {FP7} [LIFE07NAT/GR/000285]/4020901) Αριθµός Συνεδρίας: 108 η /15.12.108/γ1 Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ρ Π. Κασαπίδης Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ (75%) & ΓΓΕΤ (25%) Έτος Έναρξης: 2009 ιάρκεια: 48 µήνες (01/01/09-31/12/2012) Ολικός Προϋπολογισµός: 125.080 Περιοχή Έρευνας: Ευρώπη Metagenome analysis of a hydrothermal vent field at Kolumbo volcano. Επιστηµονικός Υπεύθυνος : ρ. Π. Πολυµενάκου Φορέας Χρηµατοδότησης: Τµήµα Ενέργειας των Η.Π.Α (Joint Genome Institute, Department of Energy, USA) Έτος Έναρξης: 2009 ιάρκεια: 2009-2011 Περιοχή Έρευνας: Η.Π.Α Associated Partnership (Coordination Action for Research activities on life in extreme environments) (CAREX). Επιστηµονικός Υπεύθυνος : ρ. Π. Πολυµενάκου Φορέας Χρηµατοδότησης: European Science Foundation Έτος Έναρξης: 2009 ιάρκεια: 2008-2010 Ολικός Προϋπολογισµός: Έξοδα µετακίνησης Περιοχή Έρευνας: Ευρώπη

246 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΕΛΚΕΘΕ 2009 5.1.2. Συνεχιζόµενα Ερευνητικά Προγράµµατα (7) From capture based to self-sustained aquaculture and domestication of bluefin tuna, Thunnus thynnus (SelfDOTT/40.20801). Αριθµός Συνεδρίας: 93 η /21.02.08/γ3 Επιστηµονικός Υπεύθυνος : ρ Γ. Κωτούλας Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ (75%) & ΓΓΕΤ (25%) Έτος Έναρξης: 2008 ιάρκεια: 36 µήνες (01/01/08-31/12/2010) Ολικός Προϋπολογισµός: 39.880 Περιοχή Έρευνας: Ευρώπη Εξέταση της δυνατότητας ενίσχυσης των ενδιαιτηµάτων πληθυσµών ιχθύων υψηλής εµπορικής αξίας στις ακτές του Νοµού Λασιθίου (ΕΝ ΙΑΙΤΗΜΑΤΑ/40.70801) Αριθµός Συνεδρίας: 102 η /29.07.08/γ6 Επιστηµονικός Υπεύθυνος : ρ Κ. Ντούνας Φορέας Χρηµατοδότησης: Νοµαρχία Λασιθίου Έτος Έναρξης: 2008 ιάρκεια: 18 µήνες (23/06/08-22/12/2009) Ολικός Προϋπολογισµός: 44.000 Περιοχή Έρευνας: Κρήτη A Pan-European Species-directories Infrastructure (PESI/40.20802) Αριθµός Συνεδρίας: 105 η /10.10.08/γ3 Επιστηµονικός Υπεύθυνος : ρ X. Αρβανιτίδης Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ Έτος Έναρξης: 2008 ιάρκεια: 36 µήνες (01/05/08-31/04/2011) Ολικός Προϋπολογισµός: 15.000 Περιοχή Έρευνας: Ευρώπη World Register of Marine Species (WoRMs) Αριθµός Συνεδρίας: 105 η /10.10.08/γ4 Επιστηµονικός Υπεύθυνος : ρ X. Αρβανιτίδης Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ Έτος Έναρξης: 2008 ιάρκεια: 36 µήνες (2008-2010) Ολικός Προϋπολογισµός: Αποζηµίωση ταξιδιών Περιοχή Έρευνας: Ευρώπη

ΕΝΟΤΗΤΑ Β : ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ 247 Genomics in fish and shellfish: Integration from research tο aquaculture (AQUAGENOME/40.20702). Αριθµός Συµβολαίου: 044481 Αριθµός Συνεδρίας: 81 η /20.07.07/γ6 Επιστηµονικός Υπεύθυνος : ρ Γ. Κωτούλας (Κύριος Συντονιστής: Dr P. Prunet, INRA-Rennes, France) Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ (50%) & ΓΓΕΤ (50%) Έτος Έναρξης: 2007 ιάρκεια: 48 µήνες (01/01/07-31/12/2010) Ολικός Προϋπολογισµός: 33.300 Περιοχή Έρευνας: Ευρώπη Ecologie Chimique Marine: Indicateurs de Biodiversité et Valorisation (ECIMAR/40.70701) Αριθµός Συµβολαίου: SPV 020653 Αριθµός Συνεδρίας: 84 η /25.09.07/γ1 Επιστηµονικός Υπεύθυνος : ρ K. Ντούνας Φορέας Χρηµατοδότησης: CNR Γαλλίας και Παν/µιο Μεσογείου (Μασσαλία) Έτος Έναρξης: 2007 ιάρκεια: 60 µήνες (19/09/07-19/09/12) Ολικός Προϋπολογισµός: 29.900 Περιοχή Έρευνας: Κρήτη Marine Biodiversity and Ecosystem Functioning (MARBEF/ 11.20402). Αριθµός Συµβολαίου: GOCE-CT-2003-505446 Αριθµός Συνεδρίας: 18 η /11.03.04 Επιστηµονικός Υπεύθυνος ρ Χ. Αρβανιτίδης Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ (50%) & ΓΓΕΤ (50%) Έτος Έναρξης: 2004 ιάρκεια: 60 µήνες (01/02/04-31/01/09) Ολικός Προϋπολογισµός: 212.448 Περιοχή Έρευνας: Ευρώπη

248 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΕΛΚΕΘΕ 2009 5.2. ΜΕΛΕΤΕΣ 5.2.1. Συνεχιζόµενες Μελέτες (2) Έλεγχος του θαλάσσιου περιβάλλοντος στην περιοχή εκβολής του υποθαλάσσιου αγωγού επεξεργασµένων λυµάτων του σταθµού βιολογικού καθαρισµού - ΕΥΑΧ (2009) ( ΕΥΑ ΧΑΝΙΩΝ/ 11.70302). Επιστηµονικός Υπεύθυνος ρ Κ. Ντούνας Φορέας Χρηµατοδότησης: ηµοτική Επιχείρηση Ύδρευσης- Αποχέτευσης Χανίων Έτος Έναρξης: 2003 ιάρκεια: Συνεχιζόµενο (Έναρξη 12/11/03) Ολικός Προϋπολογισµός: Ανανεώνεται ανά έτος Περιοχή Έρευνας: Χανιά, Κρήτη Genetic analysis of swordfish individuals of Pacific origin Επιστηµονικός Υπεύθυνος ρ Π.. Κασαπίδης Φορέας Χρηµατοδότησης: Instituto Espanol de Oceanografia Έτος Έναρξης: 2008 ιάρκεια: 12 µήνες (08/02/08-08/02/09) Ολικός Προϋπολογισµός: 12.000 Χρηµατοδότηση 2009: 4855 Περιοχή Έρευνας: Ευρώπη 5.3. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ 5.3.1. Συνεχιζόµενα Προγράµµατα Παροχής Υπηρεσιών (2) Βιογεωχηµικές αναλύσεις (ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ / 11.70500). Επιστηµονικός Υπεύθυνος S. Zivanovic Φορέας Χρηµατοδότησης: ιάφοροι ιδιωτικοί φορείς-ota Έτος Έναρξης: 2005 ιάρκεια: Συνεχιζόµενο (Έναρξη 13/04/05) Ολικός Προϋπολογισµός: εν έχει προσδιοριστεί Χρηµατοδότηση 2009: 2500 Περιοχή Έρευνας: Ελλάδα

ΕΝΟΤΗΤΑ Β : ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ 249 Παροχή υπηρεσιών Γενετικής (GENETIC SERVICES/ 40.70201). Επιστηµονικός Υπεύθυνος : ρ Α. Μαγουλάς Φορέας Χρηµατοδότησης: ιάφοροι ιδιωτικοί φορείς Έτος Έναρξης: 2003 ιάρκεια: Συνεχιζόµενο (Έναρξη 01/02/03) Ολικός Προϋπολογισµός: εν έχει προσδιοριστεί Χρηµατοδότηση 2009: 4855 Περιοχή Έρευνας: Ελλάδα 5.4. ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ 5.4.1. Συνεχιζόµενα Εκπαιδευτικά Προγράµµατα (2) Πληθυσµιακή διαφοροποίηση και βιογεωγραφία του µπαρµπουνιού (Mullus surmuletus L. 1758) Αριθµός Συνεδρίας: 94 η /20.03.08/γ13 Επιστηµονικός Υπεύθυνος : ρ K. Τσιγγενόπουλος Φορέας Χρηµατοδότησης: ΙΚΥ Έτος Έναρξης: 2008 ιάρκεια: 24 µήνες (01/01/08-31/12/09) Ολικός Προϋπολογισµός: Έξοδα µετακίνησης Αντικείµενο Έρευνας: Γενετική BIOLogical quality of Marine waters (BIOMA). Αριθµός Συµβολαίου: 27949-IC-1-2005-1-FR-ERASMUS-IPUC-6 Αριθµός Συνεδρίας: 72 η /27.02.07/γ6 Επιστηµονικός Υπεύθυνος : ρ Χ. Αρβανιτίδης Επιστηµονικός Συντονιστής : Παν/µιο Pierre et Marie Curie (Γαλλία), Dr P. Conan Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ Έτος Έναρξης: 2007 ιάρκεια: 24 µήνες (2007-2009) Ολικός Προϋπολογισµός: 5.000 (αποζηµίωση ταξιδιών) Αντικείµενο Έρευνας: Ποιότητα υδάτων µε τη χρήση βιολογικών ενδεικτών

250 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΕΛΚΕΘΕ 2009 5.5. ΥΠΟΒΛΗΘΕΝΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ - ΜΕΛΕΤΕΣ Supporting research potential for marine biodiversity and genomics in the Eastern Mediterranean. Acronym: MARBIGEN Υπεβλήθη στην EE (call FP7-REGPOT-2010-1) (εγκρίθηκε) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Α. Mαγουλάς - Μόνος εταίρος: ΕΛΚΕΘΕ Εθνικό ίκτυο Ερευνών Βιοποικιλότητας. Acronym: Ε ΕΒ Υπεβλήθη στη ΓΓΕΤ στα πλαίσια της πρόσκλησης «ηµιουργία εθνικών ερετνητικών δικτύων σε τοµείς που αφορούν τις ερευνητικές υποδοµές του ευρωπαϊκού οδικού χάρτη των ερευνητικών υποδοµών (ΕSFRI - European Strategy Forum for Research Infrastructures)» (εγκρίθηκε) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Α. Mαγουλάς - Κύριος εταίρος: ΕΛΚΕΘΕ European Marine Biological Resources Centre (EMBRC) preparatory phase. Υπεβλήθη στην EE (call FP7-INFRASTRUCTURES-2010-1) (εγκρίθηκε) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Α. Mαγουλάς - Κύριος εταίρος: SZN, Ιταλία European Marine Biodiversity Observation System. Acronym: EMBOS Υπεβλήθη στο χρηµατοδοτικό όργανο του European Co-operation in Science & Technology - COST (εγκρίθηκε) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Χ. Αρβανιτίδης- Κύριος εταίρος: KNAW NIOO, The Netherlands. Virtual Biodiversity Research and Access Network for Taxonomy. Acronym: ViBRANT Υπεβλήθη στο χρηµατοδοτικό όργανο του FP7 Capacities; e-infrastructures (εγκρίθηκε) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Χ. Αρβανιτίδης - Κύριος εταίρος: Natural History Museum, UK CAREX Associated Partnership. Υπεβλήθη στην Οργανωτική Επιτροπή του προγράµµατος CAREX (Coordination Action for Research Activities on Life in Extreme Environments, European Science Foundation) (εγκρίθηκε). Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Π. Πολυµενάκου - Κύριος εταίρος: British Antarctic Survey, UK. REPROduction protocols and molecular tools for mass spawning and communal rearing based SELective breeding schemes applied to multiple-spawning marine fish Acronym: REPROSEL Υπεβλήθη στην ΕΕ, στα πλαίσια πρόσκλησης για ερευνητικά προγράµµατα Research for the benefit of SMEs (FP7-SME-2010-1) (εγκρίθηκε) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Κ. Τσιγγενόπουλος - Κύριος εταίρος: ΕΛΚΕΘΕ Evolution and adaptation of marine populations in a temporally and spatially variable environment Υπεβλήθη στη ΓΓΕΤ στα πλαίσια των κοινών ερευνητικών και τεχνολογικών προγραµµάτων συνεργασίας Ελλάδας-Γαλλίας (Joint Research and Technology Programmes 2009-2011) (εγκρίθηκε) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Ε. Σαρροπούλου - Κύριος εταίρος: ΕΛΚΕΘΕ Developing fisheries management indicators and targets. Acronym: DefineIt Υπεβλήθη στην ΕΕ, στα πλαίσια της πρόσκλησης για ερευνητικά προγράµµατα MariFish Joint Call for Proposals (εγκρίθηκε). Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΙΘΑΒΙΓ: ρ. Κ. Τσιγγενόπουλος - Κύριος εταίρος: Denmark Technical University

ΕΝΟΤΗΤΑ Β : ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ 251 Ανάπτυξη Εθνικού ικτύου Γονιδιωµατικής Έρευνας: Μεθοδολογική προσέγγιση στην Βιολογία Συστηµάτων Υπεβλήθη στη ΓΓΕΤ στα πλαίσια του ΕΣΠΑ 2007-13, ράση «Συνεργασία», Προτεραιότητα «1.3. Ολοκληρωµένη ανάλυση βιολογικών συστηµάτων» (εν αναµονή αξιολόγησης) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Α. Mαγουλάς - Κύριος εταίρος: ΙΤΕ Ολοκληρωµένη βιοτεχνολογική προσέγγιση για την ανάπτυξη ασφαλών µεθόδων καταπολέµησης του δάκου της ελιάς Υπεβλήθη στη ΓΓΕΤ στα πλαίσια του ΕΣΠΑ 2007-13, ράση «Συνεργασία», Προτεραιότητα «2.4 Αύξηση της βιωσιµότητας των συστηµάτων παραγωγής και βελτιστοποίησης της υγείας του θαλάσσιου και ζωικού κεφαλαίου» (εν αναµονή αξιολόγησης) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Α. Mαγουλάς - Κύριος εταίρος: Ερευνητικό Κέντρο Βιοϊατρικών Επιστηµών "Αλέξανδρος Φλέµινγκ" MEditerranean microbial DIversity for bioremediation Acronym: ΜΕDIREM Υπεβλήθη στην EE (call FP7- KBBE-2010.3.5-03) (εν αναµονή αξιολόγησης) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Α. Mαγουλάς - Κύριος εταίρος: Banyuls Oceanological Observatory, Γαλλία Fish Systems Biology: integration of genomics and proteomics technologies for selective breeding and knowledge-based population management of sea bream (Sparus aurata) Acronym: FishBiomics Υπεβλήθη στη ΓΓΕΤ στα πλαίσια του ΕΣΠΑ 2007-13, ράση «Συνεργασία», Προτεραιότητα «2.3. Αξιοποίηση της βιοτεχνολογίας για τη βιώσιµη παραγωγή και διαχείριση του φυσικού, θαλάσσιου και ζωικού κεφαλαίου» (εν αναµονή αξιολόγησης) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Γ. Κωτούλας - Κύριος εταίρος: ΕΛΚΕΘΕ Μechanisms underlying coping strategies and welfare in farmed salmon, sea bass and sea bream (FISHCOPE) Υπεβλήθη στην EE (call FP7- KBBE-2010.1.2-07) (εν αναµονή αξιολόγησης) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Γ. Κωτούλας - Κύριος εταίρος: Banyuls Oceanological Observatory, Γαλλία Εκτίµηση γενετικών παραµέτρων και ανίχνευση γενετικών τόπων ποσοτικών ιδιοτήτων (QTL) για οικονοµικά σηµαντικούς χαρακτήρες σε καλλιεργούµενους πληθυσµούς τσιπούρας. Υπεβλήθη στο ΥΠΕΠΘ στα πλαίσια της κατηγορίας πράξης «Αρχιµήδης ΙΙΙ- Ενίσχυση Ερευνητικών Οµάδων στα ΤΕΙ» που συγχρηµατοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση µέσω του Ε.Π. «Εκπαίδευση και ια Βίου Μάθηση» (εν αναµονή αξιολόγησης). Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Κ. Τσιγγενόπουλος - Κύριος εταίρος: ΕΛΚΕΘΕ Genetic characterisation and the influence of aquaculture on native European seabass populations in Cyprus. Υπεβλήθη στα πλαίσια του Framework Programme for Research, Technological Development and Innovation 2009-2010 κατηγορίας πράξης Ε.Ι-Αειφορία [ΑΕΙΦΟΡΙΑ/ΓΕΩΡΓΟ/0609(ΒΕ)] της Κυπριακής ηµοκρατίας που συγχρηµατοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (εν αναµονή αξιολόγησης). Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Κ. Τσιγγενόπουλος - Κύριος εταίρος: ΕΛΚΕΘΕ Μελέτη της γενετικής ποικιλότητας και της πληθυσµιακής δοµής της κουτσοµούρας (Mullus barbatus Linnaeus 1758) στην Ανατολική Μεσόγειο. Υπεβλήθη στη ΓΓΕΤ στα πλαίσια των κοινών ερευνητικών και τεχνολογικών προγραµµάτων συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας (εν αναµονή αξιολόγησης). Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Κ. Τσιγγενόπουλος - Κύριος εταίρος: ΕΛΚΕΘΕ

252 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΕΛΚΕΘΕ 2009 Observation system in the Mediterranean basin: linking cultural and environmental MAnagement of Touristic Port Areas in the MEDiterranean Sea Basin Acronym: MAPMED Υπεβλήθη στα πλαίσια του Mediterranean Sea Basin Joint Operation Programme (EC Decision C 2008 4242), Cross-Border Cooperation within the European Neighbourhood and Partnership Instrument (ENPI) (εν αναµονή αξιολόγησης). Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Χ. Αρβανιτίδης - Κύριος εταίρος: University of Cagliaru, IT Multiple impacts on Marine Protected Areas Acronym: SIMMPA Υπεβλήθη στο χρηµατοδοτικό όργανο του INTERREG- MED (εν αναµονή αξιολόγησης) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Χ. Αρβανιτίδης - Κύριος εταίρος: Consortium of Management of Torre Guaceto, IT Integrated Marine Management Acronym: ΙΜΜ Υπεβλήθη στο χρηµατοδοτικό όργανο του INTERREG- ENPI (εν αναµονή αξιολόγησης) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Χ. Αρβανιτίδης - Κύριος εταίρος: Istituto per l'ambiente e l'educazione, IT Observation system in the Mediterranean basin: linking cultural and environmental Mediterranean Diving Parks Network as a tool for marine protection and conservation Acronym: MeDip Υπεβλήθη στο χρηµατοδοτικό όργανο του INTERREG- ENPI (εν αναµονή αξιολόγησης) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Χ. Αρβανιτίδης - Κύριος εταίρος: ΑΜΒΙΟ, Ελλάδα Τουριστική ανάπτυξη υποθαλάσσιων αρχαιολογικών περιοχών ιδιαίτερης περιβαλλοντικής σηµασίας. Acronym: ΑΡΠΕΣ Υπεβλήθη στο χρηµατοδοτικό όργανο του INTERREG- Ελλάδα-Κύπρος (εν αναµονή αξιολόγησης) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Χ. Αρβανιτίδης - Κύριος εταίρος: ΕΛΚΕΘΕ MEDiterranenan capacities for «-OMics» technology and BioinformatiCS development. Acronym: MEDOMΙCS Υπεβλήθη στην EE (call FP7-REGPOT-2009-2) (δεν εγκρίθηκε) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Α. Mαγουλάς - Κύριος εταίρος: SZN, Ιταλία GENOMics in BREEDing: Implementation of effective selective breeding programs in Mediterranean gilthead sea bream Aquaculture Industry. Acronym: GENOMBREED Υπεβλήθη στα πλαίσια του ΕUFP 7-SME-2009-1 (δεν εγκρίθηκε) Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Γ. Κωτούλας - Κύριος εταίρος: ΕΛΚΕΘΕ Εντοπισµός και ανάλυση µικρο- και µινιδορυφορικών γενετικών δεικτών στις περιοχές που δεν κωδικοποιούν πρωτεΐνες των γονιδιωµάτων των προτύπων ειδών τελεόστεων. Υπεβλήθη στη ΓΓΕΤ στα πλαίσια των κοινών ερευνητικών και τεχνολογικών προγραµµάτων συνεργασίας Ελλάδας-Γαλλίας (δεν εγκρίθηκε). Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Κ. Τσιγγενόπουλος - Κύριος εταίρος: ΕΛΚΕΘΕ Sustainable Management of Ecosystems Diversity Impacted by Urbanisation and multiple drivers of change in the Mediterranean and Black Sea Basins Acronym: MEDIUM Υπεβλήθη στο χρηµατοδοτικό όργανο του FP7 Capacities (Γενικός Συντονιστής: F. Scapini, UFirenze, IT) (δεν εγκρίθηκε). Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Χ. Αρβανιτίδης - Κύριος εταίρος: UFirenze, IT

ΕΝΟΤΗΤΑ Β : ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ 253 International co-operation for the management of marine biodiversity information Acronym: INCOMAR Υπεβλήθη στο χρηµατοδοτικό όργανο του FP7 Capacities (δεν εγκρίθηκε). Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Χ. Αρβανιτίδης - Κύριος εταίρος: ΕΛΚΕΘΕ Underwater tourism and archaeology Acronym: UNDERTOUR Υπεβλήθη στο χρηµατοδοτικό όργανο του INTERREG- MED (δεν εγκρίθηκε). Επιστηµονικός Υπεύθυνος ΕΛΚΕΘΕ: ρ. Χ. Αρβανιτίδης - Κύριος εταίρος: Istituto per l'ambiente e l'educazione, IT 6. ΠΑΡΑΧΘΕΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΕΡΓΟ 6.1. ΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΣΕ ΙΕΘΝΗ ΠΕΡΙΟ ΙΚΑ ARVANITIDIS C., SOMERFIELD P.J., CHATZIGEORGIOU G., REIZOPOULOU S., KEVREKIDIS T., ELEFTHERIOU A., 2009. Do multivariate analyses incorporating changes in pattern across taxonomic levels reveal anthropogenic stress in Mediterranean lagoons? Journal of Experimental Marine Biology and Ecology, 369, 100 109. ARVANITIDIS C., SOMERFIELD P.J., RUMOHR H., FAULWETTER S., VALAVANIS V., VASILEIADOU A., CHATZIGEORGIOU G., VANDEN BERGHE E., VANAVERBEKE J., LABRUNE C., GRÉMARE A., ZETTLER M.L., KE DRA M., WŁODARSKA- KOWALCZUK M., ALEFFI I.F., AMOUROUX J.M., ANISIMOVA N., BACHELET G., BÜNTZOW M., COCHRANE S.J., COSTELLO M.J., CRAEYMEERSCH J., DAHLE S., DEGRAER S., DENISENKO S., DOUNAS C., DUINEVELD G., EMBLOW C., ESCAVARAGE V., FABRI MC., FLEISCHER D., GRAY J.S., HEIP C.H.R., HERRMANN M., HUMMEL H., JANAS U., KARAKASSIS I., KENDALL M.A., KINGSTON P., KOTWICKI L., LAUDIEN L., MACKIE A.S.Y., NEVROVA E.L., OCCHIPINTI- AMBROGI A., OLIVER P.G., OLSGARD F., PALERUD R., PETROV A., RACHOR E., REVKOV N.K., ROSE A., SARDÁ R., SISTERMANS W.C.H., SPEYBROECK J., VAN HOEY G., VINCX M., WHOMERSLEY P., WILLEMS W., ZENETOS A., 2009. Biological geography of the European seas: results from the MacroBen database. Marine Ecology Progress Series, 382, 265-278. BORIN S., BRUSETTI L., MAPELLI F., D AURIA G., BRUSA T., MARZORATI M., RIZZI A., YAKIMOV M., MARTY D., DELANGE G., VAN DER WIELEN P., BOLHUIS H., MCGENITY T., POLYMENAKOU P.N., MALINVERNO E., GIULIANO L., CORSELLI C., DAFFONCHIO D., 2009. Sulfur cycling and methanogenesis primarily drive microbial colonization of the highly sulfidic Urania deep hypersaline basin. Proceedings of the National Academy of Sciences of USA, 106: 9151-9156. CARDENAS L., SILVA A.X., MAGOULAS A., CABEZAS J., POULIN E., OJEDA P., 2009. Genetic population structure in the Chilean jack mackerel, Trachurus murphyi (Nichols) across the South-eastern Pacific Ocean. Fisheries Research, 100, 109 115. DAILIANIS T., TSIGENOPOULOS C.S., 2009. Characterization of polymorphic microsatellite markers for the endangered Mediterranean bath sponge Spongia officinalis L. Conservation Genetics, Online, doi: 10.1007/s10592-009-9906-0. IACOVIDOU E., MANDALAKIS M., STEPHANOU E.G., 2009. Occurrence and diurnal vaiation of polychlorinated biphenyls and polybrominated diphenyl ethers in the background atmosphere of Eastern Meditteranean. Chemosphere, 77: 1161-1167.

254 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΕΛΚΕΘΕ 2009 KASAPIDIS P., PAKAKI V., KOTOULAS G., MAGOULAS A., 2009. Isolation and characterization of 18 new polymorphic microsatellite loci for the swordfish, Xiphias gladius. Molecular and Ecology Resources, 9, 1383-1386. KOULOURI P., DOUNAS C., RADIN F. ELEFTHERIOU A., 2009. Near-bottom zooplankton in the continental shelf and upper slope of Heraklion Bay (Crete, Greece, Eastern Mediterranean): observations on vertical distribution patterns. Journal of Plankton Research, 31 (7), 753-762. LAGNEL J., TSIGENOPOULOS C.S., ILIOPOULOS G., 2009. Noblast and Jamblast: new options and a java application manager for BLAST. Bioinformatics, 25(6), 824-826. MANDALAKIS M., BESIS A., STEPHANOU E.G., 2009. Particle-size distribution and gas/particle partitioning of atmospheric polybrominated biphenyl ethers in urban areas of Greece. Environmental Pollution, 157: 1227-1233. MITTER K., KOTOULAS G., MAGOULAS A., MULERO V., SEPULCRE P., FIGUERAS A., NOVOA B., SARROPOULOU E., 2009. Evaluation of candidate reference genes for QPCR during ontogenesis and of immune-relevant tissues of European seabass (Dicentrarchus labrax). Comparative Biochemistry and Physiology Part B: doi:10.1016/j.cbpb.2009.04.009 PAKAKI V., MAGOULAS A., KASAPIDIS P., 2009. New polymorphic microsatellite loci for population studies in the European anchovy, Engraulis encrasicolus (L.). Molecular and Ecology Resources, 9, 1406-1409. POLYMENAKOU P.N., LAMPADARIOU N., MANDALAKIS M., TSELEPIDES A., 2009. Phylogenetic diversity of sediment bacteria from the southern Cretan margin, Eastern Mediterranean Sea, Systematic and Applied Microbiology, 32: 17-26. SARROPOULOU E., FERNANDES J., MITTER K., MAGOULAS A., MULERO V., SEPULCRE P., FIGUERAS A., NOVOA B., KOTOULAS G., 2009. Evolution of a multifunctional gene: The warm temperature acclimation protein Wap65 in the European seabass Dicentrarchus labrax. Molecular Phylogenetics and Evolution, doi: 10.1016/j.ympev.2009.10.001. SARROPOULOU E., SEPULCRE P., POISA-BEIRO L., MULERO V., MESEGUER J., FIGUERAS A., NOVOA B., TERZOGLOU V., REINHARDT R., MAGOULAS A., KOTOULAS G., 2009. Profiling of infection specific mrna transcripts of the European Seabass Dicentrarchus labrax. BMC Genomics, 10, 157. (doi:10.1186/1471-2164-10-157). SOMERFIELD P.J., ARVANITIDIS C., VANDEN BERGHE E., VAN AVESAATH P., HUMMEL H., HEIP C.H.R., 2009. MarBEF, databases, and the legacy of John Gray. Marine Ecology Progress Series, 382, 221 224. SOMERFIELD P.J., ARVANITIDIS C., FAULWETTER S., CHATZIGEORGIOU G., VASILEIADOU A., AMOUROUX J.M., ANISIMOVA N., COCHRANE S.J., CRAEYMEERSCH J., DAHLE S., DENISENKO S., DOUNAS C., DUINEVELD G., GRÉMARE A., HEIP C.H.R., HERRMANN M., KARAKASSIS I., KE DRA M., KENDALL M.A., KINGSTON P., KOTWICKI L., LABRUNE C., LAUDIEN J., NEVROVA E.L., NICOLAIDOU A., OCCHIPINTI-AMBROGI A., PALERUD R., PETROV A., RACHOR E., REVKOV N.K., RUMOHR H., SARDÁ R., JANAS U., VANDEN BERGHE E., WŁODARSKA-KOWALCZUK M., 2009. Assessing evidence for random assembly of marine benthic communities from regional species pools. Marine Ecology Progress Series, 382, 279 286. SOTIROPOULOS K., ELEFTHERAKOS K., TSAPARIS D., KASAPIDIS P., MAGOULAS A., LEGAKIS A., 2009. New polymorphic microsatellite loci for the Greek smooth newt, Lissotriton vulgaris graecus, and their utility in the nominotypical subspecies. Molecular Ecology Resources, 9, 292 295.

ΕΝΟΤΗΤΑ Β : ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ 255 VANDEN BERGHE E., CLAUS S., APPELTANS W., FAULWETTER S., ARVANITIDIS C., SOMERFIELD P.J., ALEFFI I.F., AMOUROUX J.M., ANISIMOVA N., BACHELET G., COCHRANE S.J., COSTELLO M.J., CRAEYMEERSCH J., DAHLE S., DEGRAER S., DENISENKO S., DOUNAS C., DUINEVELD G., EMBLOW C., ESCARAVAGE V., FABRI M.C., FLEISCHER D., GRÉMARE A., HERRMANN M., HUMMEL H., KARAKASSIS I., KE DRA M., KENDALL M.A., KINGSTON P., KOTWICKI L., LABRUNE C., LAUDIEN J., NEVROVA E.L., OCCHIPINTI-AMBROGI A., OLSGARD F., PALERUD R., PETROV A., RACHOR E., REVKOV N.K., RUMOHR H., SARDÁ R., SISTERMANS W.C.H., SPEYBROECK J., JANAS U., VAN HOEY G., VINCX M., WHOMERSLEY P., WILLEMS W., WŁODARSKA-KOWALCZUK M., ZENETOS A., ZETTLER M.L., HEIP C.H.R., 2009. MacroBen integrated database on benthic invertebrates of European continental shelves: a tool for large-scale analysis across Europe. Marine Ecology Progress Series, 382, 225 238. VOGIATZI E., KALOGIANNI E., GIAKOUMI S., MAGOULAS A., TSIGENOPOULOS C.S., 2009. Characterization of polymorphic microsatellite markers in Valencia letourneuxi (Valenciidae) and cross-amplification in two other cyprinodontiform species. Conservation Genetics Resources, 1, 27-30. 6.2. ΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΣΕ ΒΙΒΛΙΑ HEIP C., HUMMEL H., VAN AVESAATH P., APPELTANS W., ARVANITIDIS C., ASPDEN R., AUSTEN M., BOERO F., BOUMA T.J., BOXSHALL G., BUCHHOLZ F., CROWE T., DELANEY A., DEPREZ T., EMBLOW C., FERAL J.P., GASOL J.M., GOODAY A., HARDER J., IANORA A., KRABERG A., MACKENZIE B., OJAVEER H., PATERSON D., RUMOHR H., SCHIEDEK D., SOKOLOWSKI A., SOMERFIELD P., SOUSA PINTO I., VINCX M., WĘSŁAWSKI J.M., NASH R., 2009. Marine Biodiversity and Ecosystem Functioning. Printbase, Dublin, Ireland, 100 p., ISSN 2009-2539. SARROPOULOU E., 2009. Towards genomic resources for Mediterranean marine fish species: Gene expression and mapping in the gilthead sea bream Sparus aurata. LAP Lambert Academic Publishing, Saarbrücken, Germany 100 pp. 6.3. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΣΕ ΙΕΘΝΗ ΣΥΝΕ ΡΙΑ-ΣΥΜΠΟΣΙΑ ANTONIOU A., MYLONAS C.C., DE LA GANDARA F., KOTOULAS G., MAGOULAS A. KASAPIDIS P. 2009. Employing genetics for the self-sustained aquaculture of Atlantic bluefin tuna, Thunnus thynnus. Genomics in Aquaculture International Symposium, Bodø University College, Bodø, Norway, 5-7 July. ANTONIOU A., MAGOULAS A., KOTOULAS G. 2009. Spatial demarcation of a contact zone between two highly divergent mtdna lineages of the brown hare Lepus europaeus in Northeastern Greece. 11 th ICZEGAR: International Congress on the Zoogeography, Ecology and Evolution of Eastern Mediterranean, Herakleion, Crete, Greece, 21-25 September. ARVANITIDIS C., SOMERFIELD P.J., RUMOHR H., FAULWETTER S., VALAVANIS V., VASILEIADOU A., CHATZIGEORGIOU G., VANDEN BERGHE E., VANAVERBEKE J., LABRUNE C., GRÉMARE A., ZETTLER M.L., KE DRA M., WŁODARSKA- KOWALCZUK M., ALEFFI I.F., AMOUROUX J.M., ANISIMOVA N., BACHELET G., BÜNTZOW M., COCHRANE S.J., COSTELLO M.J., CRAEYMEERSCH J., DAHLE S., DEGRAER S., DENISENKO S., DOUNAS C., DUINEVELD G., EMBLOW C., ESCAVARAGE V., FABRI M.C., FLEISCHER D., GRAY J.S., HEIP C.H.R., HERRMANN M., HUMMEL H., JANAS U., KARAKASSIS I., KENDALL M.A., KINGSTON P.,

256 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΕΛΚΕΘΕ 2009 KOTWICKI L., LAUDIEN L., MACKIE A.S.Y., NEVROVA E.L., OCCHIPINTI- AMBROGI A., OLIVER P.G., OLSGARD F., PALERUD R., PETROV A., RACHOR E., REVKOV N.K., ROSE A., SARDÁ R., SISTERMANS W.C.H., SPEYBROECK J., VAN HOEY G., VINCX M., WHOMERSLEY P., WILLEMS W., ZENETOS A., 2009. Biological geography of the European seas: results from the MacroBen database. 11 th ICZEGAR: International Congress on the Zoogeography, Ecology and Evolution of Eastern Mediterranean, Herakleion, Crete, Greece, 21-25 September. CHATZIGEORGIOU G., FAULWETTER S., ARVANITIDIS C., 2009. Global biodiversity monitoring: Implementation of the NaGISA protocol in the Eastern Mediterranean. 11 th ICZEGAR: International Congress on the Zoogeography, Ecology and Evolution of Eastern Mediterranean, Herakleion, Crete, Greece, 21-25 September. DADALI O., MALANDRAKIS Ε.Ε., PALAIOKOSTAS C., TSIGENOPOULOS C., MAGOULAS A., KARAPANAGIOTIDIS I.T., NEOFITOU N., ZAMPOUNIS A., MENTE E., PANAGIOTAKI P., VAFIDIS D., EXADACTYLOS A., 2009. Temporal and spatial genetic diversity of the edible decapod crustacean Nephrops norvegicus (Linnaeus, 1758). 11 th ICZEGAR: International Congress on the Zoogeography, Ecology and Evolution of Eastern Mediterranean, Herakleion, Crete, Greece, 21-25 September. FRIC J., KASAPIDIS P., GIOKAS S., KOTOULAS G., WINK M., RISTOW D., LEGAKIS A., POLYMENI R.M., DIMALEXIS T., 2009. Population genetic structure of Eleonora s Falcon (Falco eleonorae) in its breeding range based on microsatellite data. 11 th ICZEGAR: International Congress on the Zoogeography, Ecology and Evolution of Eastern Mediterranean, Herakleion, Crete, Greece, 21-25 September. GEORGIAKAKIS P., KAPLI P., ANTONIOU A., HASPILIDIS K., MYLONAS M. 2009. Molecular evaluation of the subspecific status of Rhinolophus ferrmequinum creticus (Mammalia: Chiroptera) on Crete. 11 th ICZEGAR: International Congress on the Zoogeography, Ecology and Evolution of Eastern Mediterranean, Herakleion, Crete, Greece, 21-25 September. LEFKADITOU E., TSIGENOPOULOS C. S., ALIDROMITI C., HARALAMBOUS J., 2009. On the occurrence of Alloteuthis subulata in the Eastern Ionian Sea and its distinction from the sympatric Alloteuthis media. 11 th ICZEGAR: International Congress on the Zoogeography, Ecology and Evolution of Eastern Mediterranean, Herakleion, Crete, Greece, 21-25 September. LOUKOVITIS D., TSIGENOPOULOS C.S., IOANNIDI B., SARROPOULOU E., CHATZIPLIS D., 2009. Genetic variation in farmed and wild populations of the European sea bass Dicentrarchus labrax using microsatellite DNA markers. Genomics in Aquaculture International Symposium, Bodø University College, Bodø, Norway, 5-7 July. MAVRIDOU A., SMETI E., MANDILARAS G., BOUFAS P., VAGIONA-ARVANITIDOU M., VANTARAKIS A., VASSILANDONOPOULOU G., PAPPA O., ROUSSIA V., TZOUANOPOULOS A., LIVADARA M., AISOPOU I., MARAKA V., NIKOLAOU E., KARAOULI V., 2009. Equivalency testing of TTC Tergitol 7 agar (ISO 9308-1:2000) with 5 culture media for the detection of E. coli in water samples in Greece. 15th International Symposium on Health-Related Water Microbiology, Naxos, Greece, May 31-Jun 05. MERTZANIDOU D., KASAPIDIS P., TERZOGLOU V., KOTOULAS G., LEGAKIS A., 2009. Temporal and spatial genetic diversity of Fallow deer (Dama dama) on the island of Rhodes. 11 th ICZEGAR: International Congress on the Zoogeography, Ecology and Evolution of Eastern Mediterranean, Herakleion, Crete, Greece, 21-25 September. POLYMENAKOU P.N., KYRPIDES N., MANDALAKIS M., ALEXANDRI S. 2009. Metagenomic exploration of the newly discovered hydrothermal vent sites in the submarine Kolumbo volcano (Santorini, Greece). 2 nd National Mikrobiokosmos Conference, Caravel Hotel, Athens, 11 13 December.