Έλεγχος και παρακολούθηση συμβάσεων και εργασιών Έρευνας /Παραγωγής υδρογονανθράκων Στέφανος Ξενόπουλος, ΕΛΛΙΝΥ Petroleum Engineer, M.Sc. Χ.Μ., ΕΜΠ+M.Sc.,
Πρώτες παραχωρήσεις έως το 1970 Πολλές παραχωρήσεις σε TEXACO, Deilman, Γουίλιαμ Χέλης (πριν και μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο), ESSO,ΒΡ, CONOCO κλπ υπό την επίβλεψη του Υπουργείου Βιομηχανίας και του ΙΓΜΕ (από το 1960) Διερεύνηση με αβαθείς γεωτρήσεις της ένδειξης πετρελαίου στο Κερί Ζακύνθου Διεξαγωγή γεωτρήσεων στην δεκαετία του 60 από Υπουργείο Βιομηχανίας με σύμβουλο το BEICIP/IFP
Παραχώρηση περιοχής Πρίνου από το 1970 (Σημερινή μορφή, Δυτικό Τμήμα)
Παραχώρηση+ σχετικές αναθεωρήσεις περιοχής Πρίνου Πρώτη παραχώρηση, Ν.Δ.462/1970 Αναθεώρηση με περιορισμό της περιοχής μετά την μεταπολίτευση το 1975,Ν.98/75 Πρώτη τροποποιητική σύμβαση, Ν.1769/88 για δικαίωμα veto του Δημοσίου σε ερευνητικές γεωτρήσεις Δεύτερη τροποποιητική σύμβαση, Ν.2159/93, με ελάφρυνση φορολογίας Μετά την αποχώρηση της κοινοπραξίας του Πρίνου το 1998, συνέχιση της παραγωγής από την Καβάλα Οιλ, με τον Ν. 2779/99, με επεκτάσεις του Νόμου ανά πενταετία
Παραχώρηση Παξών, 1981 Υπογραφή σύμβασης με AGIP :1981 Διεξαγωγή γεώτρησης από AGIP έως περί τα 4150 m (1983), όπου και εγκατέλειψε, συνέχιση από ΔΕΠ έως τελικού βάθους 5500 m (1984), χωρίς ενδείξεις Διακανονισμός των οφειλομένων βάσει της σύμβασης (διαφορά από πραγματοποιηθείσες δαπάνες, έναντι των εγγυημένων προς εκταμίευση ερευνητικών δαπανών)
Υποψηφιότητα Shell για Θερμαϊκό Παράλληλα με την παραχώρηση προς AGIP το 1981 η τότε διοίκηση της ΔΕΠ είχε προχωρήσει τις συμφωνίες με την εταιρία Shell για παραχώρηση του Θερμαϊκού, αλλά τον Οκτώβριο του 1981 διεκόπησαν οι επαφές των δυο πλευρών για την υπογραφή Σύμβασης
Παραχωρήσεις Δυτικής Ελλάδας 1997
Παραχωρήσεις Δυτικής Ελλάδας 1997 Ηπείρου, χερσαία, 4200 Km 2 Πατραϊκού,2100 Km 2, θαλάσσια Αιτωλοακαρνανίας,χερσαία, 3650 Km 2 Αχαΐας, Σκολίς,χερσαία,2025 Km 2 Αποχώρηση και των δυο κοινοπραξιών λόγω εξαγοράς τους από άλλες εταιρίες και περιορισμών στους προϋπολογισμούς ή λόγω αλλαγής προτεραιοτήτων
Βήματα ερευνητικού- παραγωγικού κύκλου Προκήρυξη, υπόδειξη προσφερόμενης περιοχής και προτεραιοτήτων (χρονοδιάγραμμα- ενδεικτικό πρόγραμμα εργασιών) Υποβολή, σύγκριση προσφορών Διαπραγμάτευση σύμβασης, συμφωνία σε προϋπολογισμό- πρόγραμμα εργασιών Εκτέλεση προγράμματος εργασιών Εκπτώσεις στην έκταση της παραχωρημένης περιοχής κατά την είσοδο σε επόμενη ερευνητική περίοδο Υποβολή προγράμματος ανάπτυξης με παρουσίαση ευρημάτων επί ανακαλύψεως, ορισμός περιοχής ανάπτυξης Υλοποίηση αναπτυξιακού προγράμματος Παραγωγή Σφράγιση γεωτρήσεων, από- κινητοποίηση εγκαταστάσεων/ εξεδρών
Συνέργειες/ Φάση έρευνας Συνέργειες για τον Ανάδοχο από την συσσωρευμένη εμπειρία παρακολούθησης αντίστοιχων εργασιών στο παρελθόν Άντληση εμπειρίας από τους γεωεπιστήμονες της χώρας και της επιβλέπουσας αρχής από παρόμοιες εργασίες, στην ερμηνεία σεισμικών, από ανάλογα γεωλογικά περιβάλλοντα κλπ Άντληση εμπειρίας για τις γεωτρήσεις από περιπτώσεις που έχουν απασχολήσει την επιβλέπουσα αρχή λόγω του ρόλου της. Επισήμανση προβληματικών κατά την διάτρηση σχηματισμών και πρόταση μεθόδων αντιμετώπισης των Επισήμανση περιβαλλοντικών θεμάτων
Συνέργειες/ Φάση ανάπτυξης Στην φάση αυτή είναι σημαντική η λειτουργία του επιβλέποντος φορέα στο: να λάβει έγκαιρα θέση επί εναλλακτικών σεναρίων ανάπτυξης, να μεριμνήσει για εφαρμογή συμφωνιών ενοποίησης και εξορθολογισμού των παραγωγικών διαδικασιών (unitization), όπου αυτό ενδείκνυται, να επισημάνει τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των επιλογών ανάπτυξης, να υποδείξει τις υπάρχουσες περιφερειακές υποδομές των οποίων θα μπορούσε να γίνει χρήση, να υποδείξει τις κατάλληλες ενέργειες για απόκτηση αδειών, να βοηθήσει για την έκδοση τέτοιων περιβαλλοντικών και άλλων σχετικών αδειών
Διόρθωση χάραξης διόδου αγωγού στην φάση της ανάπτυξης
Συνέργειες/ Φάση παραγωγής Συνεργασία με τοπικές αρχές για διευκόλυνση των διαδικασιών της παραγωγής, ανανέωση καταλλήλων αδειών κλπ Συνεργασία με υπηρεσίες περιβάλλοντος της Περιφέρειας / Νομαρχίας σχετικά με την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων, την ορθή αποκομιδή και συγκέντρωση χημικών ουσιών που θα πρέπει να απομακρυνθούν Αν τεθεί προτεραιότητα προμήθειας της εγχώριας αγοράς, μεσολάβηση όπου είναι δυνατόν για την διάθεση των προϊόντων (πετρελαίου: προς εγχώρια διυλιστήρια, φυσικού αερίου: προς ΔΕΠΑ, θείου /εάν συμπαράγεται) Εξέταση μελλοντικά- δυνατότητας αποθήκευσης ΦΑ, ή χρησιμοποίησης παραγόμενου τοπικά CO 2 από ηλεκτροπαραγωγή για τριτογενή παραγωγή πετρελαίου, εάν είναι εφικτό στο συγκεκριμένο κοίτασμα
Ενημέρωση διεθνών ενεργειακών Ινστιτούτων περιοδικών εκδόσεων Ο φορέας έχοντας συνολική και συνεχή ενημέρωση για τις σεισμικές καταγραφές που πραγματοποιήθηκαν ή προγραμματίζονται τις γεωτρήσεις που πραγματοποιήθηκαν, ή προγραμματίζονται, ερευνητικές και παραγωγικές και, την εκτίμηση για τα απομένοντα αποθέματα ΥΑ που μπορούν να παραχθούν την παραγωγή πετρελαίου / φυσικού αερίου πραγματοποιηθείσα και προγραμματιζόμενη, ενημερώνει διεθνή ινστιτούτα και περιοδικά του κλάδου που δημοσιεύουν σε ετήσια συνήθως βάση παγκόσμιους απολογισμούς εργασιών και αντίστοιχους προγραμματισμούς, στοιχεία για την πραγματοποιηθείσα και προγραμματιζόμενη παραγωγή
Τεχνικό- οικονομικός έλεγχος Τεχνικό- οικονομική παρακολούθηση της σύμβασης Έλεγχος της τήρησης του χρονοδιαγράμματος προόδου του έργου Επίβλεψη τήρησης των κομβικών σημείων της κάθε περιόδου και της έναρξης περάτωσης και καλής εκτέλεσης συγκεκριμένων κρισίμων εργασιών Έλεγχος τήρησης των διαδικασιών ανάθεσης έργων από ορισμένο ποσό και άνω Παρακολούθηση επί τόπου συγκεκριμένων σημαντικών εργασιών
Τεχνικό- οικονομικός έλεγχος, οικονομικό σκέλος Σύμφωνα με τους κανόνες των ελέγχων των ΑΕ υπάρχει ετήσια έλεγχος από ορκωτούς λογιστές επί των δαπανών του Αναδόχου Παρά ταύτα είναι χρήσιμος ο έλεγχος των δαπανών του Αναδόχου από την επιβλέπουσα αρχή για θέματα που ξεφεύγουν από το αντικείμενο του ελέγχου των ορκωτών λογιστών, όπως οι δαπάνες διαφόρων κατηγοριών ερευνητικών και παραγωγικών εργασιών που προσφέρονται από διεθνείς εργολάβους Θα πρέπει η επιβλέπουσα αρχή να τεκμηριώνει συστηματικά, ή να έχει επαρκή γνώση για τις τρέχουσες αμοιβές των εξειδικευμένων εργασιών που προσφέρουν οι διεθνείς εργολάβοι, ώστε επί πλέον των λογιστικών καταγραφών να υπάρχει γνώμη για το εύλογο των πραγματοποιούμενων δαπανών
Τρόπος εκμετάλλευσης, ρυθμός παραγωγής Ο τρόπος και ο ρυθμός εκμετάλλευσης προτείνονται από τον Ανάδοχο πριν ακόμη την έναρξη του προγράμματος παραγωγικών γεωτρήσεων με την υποβολή του σχεδίου ανάπτυξης Εννοείται ότι με την εμπειρία της συμπεριφοράς του κοιτάσματος και των φρεάτων παραγωγής στους πρώτους μήνες, το αρχικό σχέδιο μπορεί να αναθεωρηθεί για διάφορους τεχνικοοικονομικούς λόγους Η επιβλέπουσα αρχή θα πρέπει πάντα να μεριμνά για την έγκαιρη έγκριση των προγραμμάτων αυτών και να προτείνει όπου δει- τρόπους για ορθολογική εκμετάλλευση, που θα οδηγήσει σε μεγιστοποίηση των προς απόληψη αποθεμάτων
Εντατικό σχήμα παραγωγής, σε σχέση με ομαλή εξέλιξη του 10 9 8 7 6 5 4 accelerated normal 3 2 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
Επίλογος Θα πρέπει στο μέτρο του δυνατού να καλλιεργηθεί σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ επιβλέποντος και επιβλεπόμενου, μέσα σε αυστηρά εργασιακά πλαίσια, με καθορισμό ρόλων. Για την απόκτηση της καλύτερης δυνατής εικόνας για τις εκτελούμενες εργασίες θα πρέπει έγκαιρα να καθιερωθεί: Ενημέρωση επί των εργασιών, υποβολή πχ daily drilling/ geological reports κατά την διάρκεια των γεωτρήσεων Συμφωνία, πριν την έναρξη των εργασιών, για την μορφή και το περιεχόμενο των διαφόρων τεχνικό- οικονομικών αναφορών που θα υποβάλλονται Έγκαιρη υποβολή τους Αποδοχή από τον ανάδοχο της παρουσίας εργαζομένων ως εκπαιδευόμενοι, ή για συγκεκριμένη εργασία Καθιέρωση (και τήρηση) περιοδικών συναντήσεων με ορισμένη από πριν θεματολογία