ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (Καταβάτη Ευανθία, Υπεύθυνη Αγωγής Υγείας)

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (Καταβάτη Ευανθία, Υπεύθυνη Αγωγής Υγείας)"

Τελεσφόρος Μαγγίνας
5 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (Καταβάτη Ευανθία, Υπεύθυνη Αγωγής Υγείας) Η Αγωγή Υγείας θεωρείται ως µοχλός ανανέωσης του εκπαιδευτικού συστήµατος. Η Αγωγή και Προαγωγή Υγείας στο σχολείο ασχολείται µε την ποιότητα ζωής και την προαγωγή της σωµατικής και συναισθηµατικής υγείας του µαθητή. Περιλαµβάνει όχι µόνο την απόκτηση γνώσης για το τι είναι ωφέλιµο και βλαβερό, αλλά επίσης την ανάπτυξη δεξιοτήτων που θα βοηθήσουν τους µαθητές να χρησιµοποιήσουν αποτελεσµατικά τη γνώση τους. εν αποτελεί κατάλογο επιτρεποµένων και απαγορευµένων συµπεριφορών. Εστιάζεται περισσότερο στην υγιή ανάπτυξη παρά στην αντικοινωνική συµπεριφορά και για να είναι αποτελεσµατική πρέπει να έχει µεγάλη διάρκεια Οι µαθητές έχουν την ευκαιρία να αναπτύξουν στάσεις και συµπεριφορές που θα βοηθήσουν να κάνουν επιλογές σωστές τώρα και στη µετέπειτα ζωή τους και προετοιµάζονται ώστε να συµµετέχουν πλήρως, αποτελεσµατικά και µε αυτοπεποίθηση σαν υπεύθυνα άτοµα της κοινωνίας τους ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 1. Προάσπιση και προαγωγή της ψυχικής και σωµατικής υγείας και της κοινωνικής ευεξίας 2. Ανάπτυξη δεξιοτήτων και διαµόρφωση ατόµων µε κριτική και υγιή στάση ζωής. 3. Αναβάθµιση της σχολικής ζωής. Σύνδεσή της µε την κοινωνική πραγµατικότητα. 4. Πρόληψη του αποκλεισµού νεαρών ατόµων από την κοινωνία και την αγορά εργασίας.

2 5. Μείωση της σχολικής αποτυχίας και της πρόωρης εγκατάλειψης της υποχρεωτικής εκπαίδευσης. 6. Η εξασφάλιση ίσων ευκαιριών ώστε όλοι οι µαθητές να είναι ικανοί να αναπτύξουν όλο το δυναµικό υγείας. ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Ως παιδαγωγική διαδικασία η Αγωγή Υγείας χρησιµοποιεί µεθόδους και πρακτικές, οι οποίες δεν είναι συνδεδεµένες µε ένα κλειστό δασκαλοκεντρικό εκπαιδευτικό σύστηµα. Η µετωπική διδασκαλία, η αφηγηµατική διδασκαλία, η χρήση ενός βιβλίου, οι διαχωρισµοί των µαθηµάτων σε κύριας και δευτερεύοντος σηµασίας, ο ατοµικισµός, η αναγκαιότητα για την επίτευξη υψηλής σχολικής επίδοσης δεν έχουν θέση στα προγράµµατα Αγωγής Υγείας. Η Αγωγή Υγείας χρησιµοποιεί τη Βιωµατική- Επικοινωνιακή ιδασκαλία και Συνεργατική Μάθηση µέσα από Οµάδες και τη µέθοδο Project. Η βιωµατική προσέγγιση εµπεριέχει δύο βασικές παραµέτρους : της εµπειρίας και της αυτονοµίας του µαθητή. Ο Εκπαιδευτικός δεν περιορίζεται στη διδασκαλία, αλλά δίνει στους µαθητές δυνατότητες αυτόνοµης µάθησης, µε στόχο την ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους. Τους δίνει ευκαιρίες για να συναισθανθούν, να βιώσουν και να πειραµατιστούν, µέσα από το παιχνίδι, τη συζήτηση, τις κατασκευές, τις επισκέψεις, το θέατρο, τις διάφορες δραστηριότητες., τη συνεργασία µε διάφορους φορείς..] Οι µαθητές στην προσπάθειά τους να αναλύσουν και να διερευνήσουν βιωµατικές καταστάσεις, µαθαίνουν να µεταφέρουν τους προβληµατισµούς τους στο επίκεντρο της συζήτησης, να εκφράζουν τις

3 απόψεις τους, να συζητούν, να διαφωνούν και να ενεργούν υπεύθυνα. Καλλιεργούν τη δηµιουργική σκέψη, δηλαδή την ικανότητα του ανθρώπου να λύνει προβλήµατα, µαθαίνουν να συνεργάζονται και να αντιµετωπίζουν τα γεγονότα µέσα στο περιβάλλον τους και να αλληλεπιδρούν µε αυτό. Μέσα από όλη την εµπλοκή τους µε τα µέλη της οµάδας, τα γεγονότα και τις καταστάσεις µαθαίνουν σιγά σιγά να προσαρµόζονται, να επικοινωνούν, να γνωρίζουν και να δέχονται τον εαυτό τους, να αποδέχονται, να συναισθάνονται και να κατανοούν τους άλλους, να επιλύουν διαφωνίες και να αυτοενεργοποιούνται. Τονώνεται και αναπτύσσεται η αυτοπεποίθηση των "ξένων" και περιθωριοποιηµένων µαθητών, η συναισθηµατική τους ασφάλεια, η συµµετοχή τους στην οµάδα, η κριτική σκέψη, οι κοινωνικές δεξιότητες και τα κίνητρα για µάθηση. Ακόµα µε αυτή τη µέθοδο επιτυγχάνεται το άνοιγµα του σχολείου προς τον εξω-σχολικό περίγυρο, την τοπική κοινωνία και τον κόσµο της εργασίας, δηλαδή τους παράγοντες οι οποίοι είναι απαραίτητοι για µια σφαιρική αντιµετώπιση των προβληµάτων των µαθητών, αλλά και για τη διαµόρφωση της προσωπικής και κοινωνική τους ταυτότητας, αφού αυτή είναι αποτέλεσµα που προκύπτει από τη διαδικασία αλληλεπίδρασης ανάµεσα στο άτοµο και το περιβάλλον Ο Εκπαιδευτικός οφείλει να δηµιουργήσει ένα τέτοιο ζεστό και συνεργατικό σχολικό κλίµα, όπου οι µαθητές να αναπτύσσουν αισθήµατα ενσυναίσθησης και αλληλοβοήθειας, ασφάλειας, οικειότητας αποδοχής και σεβασµού των άλλων, ώστε να ενισχύεται η αυτοπεποίθηση και ο αυτοσεβασµός και να µειώνονται οι αναστολές και οι φοβίες. Να επικρατεί µια ατµόσφαιρα µέσα στην τάξη, ώστε η εµπειρία του σχολείου να συνιστά διεργασία µάθησης, ελευθερίας και δηµιουργίας..

4 Ο Εκπαιδευτικός θα πρέπει όχι µόνο να ενθαρρύνει, αλλά και να δηλώνει συχνά την εκτίµησή του προς τους µαθητές που διαθέτουν χαµηλή αυτοεκτίµηση και αυτοπεποίθηση. Να δηµιουργεί µέσω της Βιωµατικής -Επικοινωνιακής και της Οµαδοσυνεργατικής Μεθόδου τέτοιες ευκαιρίες, ώστε οι συγκεκριµένοι µαθητές να συµµετέχουν σε δραστηριότητες που απαιτούν εξωτερίκευση και επικοινωνία µε τους άλλους, να παίρνουν µέρος σε οµαδικές εργασίες, να εκφράζουν τα συναισθήµατά τους, να έχουν ευκαιρίες για γέλιο και παιχνίδι, να συζητούν, να δρουν και να αποφασίζουν. Να δείχνει στους µαθητές εµπιστοσύνη στις δυνατότητές τους για προσωπική ανάπτυξη και µάθηση και να αφήνει να κυριαρχεί το κλίµα της ελευθερίας και ο διάλογος. Να βοηθάει τους αλλοδαπούς και παλιννοστούντες µαθητές να αποκτήσουν αυτογνωσία και ισχυρή αίσθηση ταυτότητας. Να γνωρίσουν και να αποδεχτούν τον εαυτό τους, πράγµα το οποίο θα τους ενδυναµώσει, αλλά να γνωρίσουν και να αποδεχθούν επίσης το κοινωνικοοικονοµικό και το πολιτισµικό πλαίσιο µέσα στο οποίο ζουν, ώστε να µπορούν να προσαρµόζονται στις αλλαγές και να ισορροπούν. Η µέθοδος Project Η µέθοδος Project εµπεριέχει όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά, δηλαδή το βίωµα, την επικοινωνία, τη λειτουργία της οµάδας και την "ανοικτή πόρτα" του σχολείου προς τη γειτονιά και την ευρύτερη τοπική κοινωνία. Λειτουργικά εµφανίζει το σχήµα : Ανάγκη/προβληµατισµός, προγραµµατισµός, πραγµατοποίηση, παρουσίαση και αξιολόγηση..είναι βιωµατική διδασκαλία και στηρίζεται στην ενεργό συµµετοχή των µαθητών. Το κυριότερο χαρακτηριστικό της µεθόδου είναι η επιλογή της θεµατολογίας της, η οποία στηρίζεται στα

5 πραγµατικά ενδιαφέροντα και τις ικανότητες των µικρών µαθητών. Η επεξεργασία των θεµάτων γίνεται οµαδικά και ο µαθητής βιώνει µε αυτόν τον τρόπο τη χαρά της συνεργασίας. Ο κάθε µαθητής µπορεί να βρει τη θέση του µέσα στο Project, όποιες και αν είναι οι δυνατότητές του. Ο άβουλος µαθητής, ο παραδοσιακά χειραγωγηµένος από τους στόχους που επέλεξαν άλλοι για αυτόν, µετατρέπεται µέσα από τη συγκεκριµένη µέθοδο σε αυτενεργή προσωπικότητα. Βασικά βήµατα ενός Project στα πλαίσα της Αγωγής Υγείας 1. Αναζήτηση και εντοπισµός συγκεκριµένου προβλήµατος Επιλογή Θέµατος. Η φάση περιλαµβάνει προτάσεις, συζητήσεις, καθορισµό από κοινού του προβλήµατος- θέµατος, µε το οποίο θα ασχοληθούν οι µαθητές και ο δάσκαλος. 2. Θέτουµε τους σκοπούς και τους στόχους του Προγράµµατος ( Γνωστικοί- Συναισθηµατικοί- Ψυχοκινητικοί) Γνώσεις και πληροφορίες Ευαισθητοποίηση - Συνειδητοποίηση Αλλαγή στάσεων και συµπεριφορών 3. Συνεργασία µε τους γονείς Ένας µεγάλος παιδαγωγός ο Pavel Blonski, µιλώντας για την ανάγκη συνεργασίας µε τους γονείς έλεγε : «Μην υιοθετείτε κανένα νεωτερισµό χωρίς να προηγηθεί µια σειρά από συγκεντρώσεις γονέων. Οι γονείς πρέπει να κατανοήσουν ακριβώς σε τι αποβλέπουν

6 οι προσπάθειες του σχολείου». Από τα πρώτα βήµατα η ενηµέρωση µε γράµµατα ή συγκεντρώσεις, είναι απαραίτητη. Ακόµα η εµπλοκή των γονέων δηµιουργεί θετικό κλίµα και προσφέρει σηµαντική βοήθεια. Καλούµε τους γονείς για να τους ενηµερώσουµε για τις προθέσεις µας. Στη συγκέντρωση γονέων να µην παρουσιαστεί ένα έτοιµο πρόγραµµα εργασιών, αλλά να γίνει από κοινού συζήτηση και να ληφθούν υπόψιν τα ερεθίσµατα, οι ιδέες, οι προτάσεις που θα ακουστούν. Σε όσους δεν µπορούν να συµµετάσχουν στη συνάντηση τους στέλνουµε επιστολή, στην οποία επεξηγούνται τα σχέδιά µας. 4. Εφαρµογή του Προγράµµατος Φτιάχνουµε από κοινού µε τα παιδιά το συµβόλαιο της οµάδας ( θέτουν όλοι µαζί τους όρους- κανόνες συνύπαρξης-συνεργασίας και δεσµεύονται να τους τηρήσουν) Πρόκειται για µια τεχνική µε µεγάλη εκπαιδευτική αξία, αφού βοηθά τους µαθητές να θεωρήσουν την εκπαιδευτική διαδικασία ως µια δική τους υπόθεση και να σταθούν ως υπεύθυνα άτοµα απέναντι σε µια διαδικασία στην οποία οι ίδιοι έχουν επιλέξει να συµµετέχουν. Χωρισµός σε Οµάδες Εργασίας Συνεργαζόµαστε : µε γονείς µε συναδέλφους µε το κυλικείο του σχολείου µε αρµόδιους,φορείς ή φυσικά πρόσωπα

7 Επισκέψεις Εργοστάσια παρασκευής και επεξεργασία τροφίµων Καταστήµατα τροφίµων, Super Markets, Τοπική Αυτοδιοίκηση Συγκρότηµα Εφταπίτα Θερµοκήπια βιολογικών καλλιεργειών Κυκλοφοριακό Πάρκο ραστηριότητες και ράσεις Παιχνίδια γνωριµίας της οµάδας Παιχνίδια επικοινωνίας- εµπιστοσύνης-αυτοεκτίµησης Συλλογή υλικού και πληροφοριών από τις οµάδες από βιβλία, περιοδικά, φυλλάδια αλληλογραφία µε Ενώσεις, ιστοσελίδες Internet. Κατασκευές- κολλάζ- ζωγραφική Τα παιδιά παίζουν θεατρικό ή θεατρικό παιχνίδι Εκδίδουν µαθητική εφηµερίδα Βγάζουν φωτογραφίες Βάζουν όρους σο κυλικείο 5. Αξιολόγηση Πριν, κατά τη διάρκεια και στο τέλος του σχεδίου εργασίας γίνεται αξιολόγηση µε ερωτηµατολόγιο, ζωγραφική, έκθεση ή συζήτηση. 6. Παρουσίαση του Προγράµµατος Η παρουσίαση µπορεί να γίνει µε ποικίλους τρόπους και αυτό εξαρτάται από τις συνθήκες της τάξης του σχολείου, των αναγκών, του χρόνου κλπ.

8 Οι µαθητές µέσα από την παρουσίαση του έργου τους αισθάνονται ικανοποίηση, αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίµηση. Μερικοί τρόποι είναι : Έκθεση του υλικού του προγράµµατος (αναρτούνται πίνακες µε διάφορες πληροφορίες, ζωγραφιές, χειροτεχνίες ή φωτογραφίες από το πρόγραµµα ) Θεατρική παράσταση Παρουσίαση του προγράµµατος από τα παιδιά στις εκδηλώσεις του σχολείου στο τέλος του σχολικού έτους Παρουσίαση από τοπικό ραδιοσταθµό, τοπικό κανάλι και τοπική εφηµερίδα.

Σχετικά έγγραφα

ΣΧΕ ΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ή PROJECT

ΣΧΕ ΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ή PROJECT Η διεξαγωγή σχεδίων εργασίας στο σύγχρονο σχολείο, προβάλλει ως αναγκαιότητα, για την ανάπτυξη της κριτικής και δηµιουργικής σκέψης των µαθητών, καθώς και όλων εκείνων των ιδιοτήτων