ΠΕΛΙΔΟΥ Σ-Ε.

Transcript

1

2 ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΙ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ 4o Πανελλήνιο ΠΕΛΙΔΟΥ συνέδριο Σ-Ε. Ακαδημίας Νευροανοσολογίας Θεσσαλονίκη

3 ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ Ομιλίες σε στρογγυλά τραπέζια Διαλέξεις Συμβουλευτικές Επιτροπές Στήριξη οικονομική για έρευνα Στήριξη οικονομική για συμμετοχή σε συνέδρια Teva ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ Merck-Serono Bayer-Scherring Biogen Novartis Pheizer

4 ΑΤΖΕΝΤΑ Ταξινόμηση συμπτωμάτων Συνήθη και ασυνήθη συμπτώματα Ορατά και αφανή συμπτώματα νόσου MS mimics Συχνότερα; Κλινικά και εργαστηριακά! Πως αναγνωρίζονται; Συμπεράσματα

5 ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ Είναι χρόνια, φλεγμονώδης νόσος του ΚΝΣ, που οδηγεί σε καταστροφή της μυελίνης και των νευραξόνων Πολλά συμπτώματα-πολλά προσωπεία! Κριτήρια διάγνωσης: Διασπορά συμπτωμάτων σε τόπο και χρόνο 2 διαφορετικά σημεία του ΚΝΣ, σε 2 διαφορετικούς χρόνους

6 ΣΥΧΝΑ συμπτώματα από ΚΝΣ σε ΠΣ Οπτικό νεύρο Οπτική Νευρίτιδα Στέλεχος Ίλιγγος, διπλωπία Παρεγκεφαλίδα Αστάθεια Αισθητικές κινητικές διαταραχές Εγκέφαλος-Νωτιαίος μυελός Αδυναμία και υπαισθησία Εύκολη Κόπωση - Ευαισθησία στη ζέστη δυσκολία συγκέντρωσης Shaw et al., 2009

7 ΤΥΠΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΠΣ Οξεία άμφω- διαπυρηνική οφθαλμοπληγία Sos: επίσης σε SLE, MG, ΣΔ Σημείο L hermitte Sos:επίσης Β12, πρόπτωση δίσκου Μονόπλευρη μυοκυμία προσώπου Ζωστηροειδής υπαισθησία σώματος με αυτόματη ύφεση Υποτροπιάζουσα μονόπλευρη ΟΝ (πόνος στην κίνηση, πλήρης επάνοδος όρασης) Shaw et al., 2009

8 Όχι συχνά, αλλά χαρακτηριστικά συμπτώματα για ΠΣ Φαινόμενο Uhthoff = θόλωση οράσεως μετά από κόπωση, ή αυξημένη θερμοκρασία (μπάνιο) Παροξυσμικά φαινόμενα τονικές κρίσεις, δυσαρθρία Νευραλγία τριδύμου σε νέα άτομα Εμμένουσα επιτακτική ούρηση, ακράτεια, ατελής κένωση (χωρίς εμφανή αίτια)

9 Ποιά πορεία συμπτωμάτων είναι υπέρ ώσης ΠΣ; Εξέλιξη συμπτωμάτων >24 h-μερικές μέρες platau μερικές μέρες εβδομάδες Υποχώρηση μέσα σε μέρες-εβδομάδες Shaw et al., 2009

10 ΑΤΥΠΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΠΣ ΟΝ: Ισχυρός πόνος στο μάτι με οξεία απώλεια όρασης, ημιανοψία, συνοδοί έμετοι δ.δ γλαύκωμα CRION Σαρκοείδωση Απώλεια όρασης βραδεία: δ.δ πιεστική βλάβη αδένωμα υπόφυσης μηνιγγίωμα Παράλυση 3 ης συζυγίας Shaw et al., 2009

11 ΑΤΥΠΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΠΣ Οξύ σύνδρομο μυελικού κώνου ΑΕΕ ΝΜ Πρόπτωση δίσκου Σταθερό αισθητικό επίπεδο και ριζιτικός πόνος Πίεση ΝΜ και πίεση ρίζας Οξεία πλήρης χαλαρή παράλυση ΝΜ (πλην NMO) Βραδεία εγκατάσταση παραπάρεσης πίεση ΝΜ π.χ μηνιγγίωμα / νευρίνωμα Shaw et al., 2009

12 ΑΤΥΠΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΠΣ Σημεία βλάβης Κ. Κ. Νευρώνα δεσμιδώσεις ατροφία Ισχυρό οικογενειακό ιστορικό για «ΠΣ» Λευκοδυστροφία Οικογενής Σπαστική Παραπάρεση Οξεία απώλεια ακοής: Susac (αυτοάνοσος ενδοθηλιοπάθεια) Glioma στελέχους ΑΕΕ στελέχους Shaw et al., 2009

13 Κόκκινες σημαίες για εναλλακτική διάγνωση Προοδευτική επιβάρυνση από την έναρξη, ειδικά σε νέους ασθενείς, χωρίς ύφεση Απουσία οπτικών και αισθητικών διαταραχών Απουσία ευρημάτων από ΕΝΥ (σε επανάληψη) ΕΝΥ: πρωτείνες >100 mg/dl, κύτταρα >50 /μl Άτυπα συμπτώματα για ΠΣ Εντοπισμένα (σε μία ΠΕΛΙΔΟΥ περιοχή) Σ-Ε. ευρήματα Ν.Ε

14 Κόκκινες σημαίες για πιθανή ύπαρξη γενετικού νοσήματος Θετικό ιστορικό στην οικογένεια για Νευρολογική νόσο σε >1 μέλη, 1ου βαθμού (οικογενής ΠΣ 10 %) Πρώιμος έναρξη ΠΣ (πριν τα 15 χρόνια) Συμμετοχή άλλων συστημάτων πλην ΚΝΣ (πχ ΠΝΣ) Μορφολογικά στίγματα (Pes Cavus: νευροπάθεια, παρεγκεφαλιδική εκφύλιση)

15 Κόκκινες σημαίες για πιθανή ύπαρξη ψυχιατρικού νοσήματος Δυσανάλογα συμπτώματα σε σχέση με τις βλάβες Προηγούμενο μείζον ψυχιατρικό επεισόδιο Υπερβολική συναισθηματική επένδυση στη διάγνωση, ειδικά όταν αυτή αποκλεισθεί Δυσπιστία σε ιατρικά δεδομένα Άκαμπτη, αρνητική, απαισιόδοξη διάθεση

16 Κόκκινες σημαίες για ερμηνεία από ανατομικές - δομικές βλάβες Γενετικές δυσπλασίες (αραχνοειδής κύστη, συριγγομυελία, Arnold-Chiari, κύστη ΝΜ) Αραχνοειδίτιδα Αυχενική σπονδύλωση Αγγειακές δυσπλασίες (AVM) Μιμούνται ΠΣ με κλινική εικόνα

17 Κάθε σύμπτωμα που θυμίζει την πολλαπλή σκλήρυνση, είναι ΠΣ;

18 Αναγνώριση απομυελινωτικού επεισοδίου ΚΛΙΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΚΛΙΝΙΚΑ

19 Διαγνωστικά κριτήρια ΠΣ Συμπτώματα που παραπέμπουν σε ΠΣ Διασπορά συμπτωμάτων σε τόπο και χρόνο Να μην υπάρχει άλλη διάγνωση, που να ερμηνεύει καλλίτερα την κλινική εικόνα του ασθενούς

20 Νόσοι με πολυεστιακά συμπτώματα / σημεία Migraine ADEM monophasic, post-infectious, hypersensitivity syndrome targeting CNS antigens. An important differential for CIS. Steroid-sensitive relapsing disorders Systemic lupus erythematosus Sarcoidosis Primary CNS vasculitis rare disorder typically presenting with headache, bilateral visual symptoms, altered conscious state and hemispheric deficits Primary CNS lymphoma Recurrent stroke-like episodes Embolic stroke Anti-phospholipid syndrome CADASIL Other Neuromyelitis Optica (Devic s Disease) Cerebral neoplasm primary/secondary B12 deficiency Psychiatric disease / functional symptoms Νοσήματα με διασπορά συμπτωμάτων σε τόπο και χρόνο!! Familial spastic paraparesis Leber s hereditary optic neuropathy ΠΕΛΙΔΟΥ bilateral Σ-Ε. progressive vision loss

21 ΛΑΘΟΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Υπερ-ερμηνεία των κλινικών και εργαστηριακών ΠΕΛΙΔΟΥ ευρημάτων Σ-Ε. Κόπωση Αιμωδίες Μνήμη Σπαστικότητα Αδυναμία Ευαισθησία ζέστη Κυστικά προβλήμ Πόνος Κατάθλιψη Άγχος Πτώση ποδός Όραση Σέξ δυσλειτουργία Πρόβλημα ακοής

22 42% ασθενών με ΠΣ λανθασμένα πήρε άλλη διάγνωση! 42 % λάθους διάγνωσης σε Χρόνιο σύνδρομο κόπωσης % 10 Έλλειψη Β12 11 Ψυχιατρική νόσος 13 Ινομυαλγία 14 Ημικρανία 15 Κατάθλιψη 25

23 Κλινικά Red flags: Αναθεώρηση διάγνωσης ΠΣ Ισχυρά Κλινικά Red flags Πνευμονική νόσος Βλάβες οστών Κρανιακή νευροπάθεια, πολυριζονευροπάθεια Περιφερική νευροπάθεια Αιματολογικό νόσημα Καρδιοπάθεια Νεφροπάθεια Αμφιβληστροειδοπάθεια Άποιος διαβήτης Έλκη βλεννογόνων Θρομβώσεις και καθ έξιν αποβολές Εναλλακτική διάγνωση Σαρκοείδωση, κοκκιωματώδης νόσος Ιστιοκύττωση Χρόνια μηνιγγίτιδα (Tb, Sarco-), ν. Lyme Β12, αδρενολευκοδυστροφία, Ν. Lyme ΙΘΠ, Β12, ν. Wilson (αιμόλυση), χαλκού R-L Shunting, πολλαπλά ΕΜΦ, αποστήματα ΣΕΛ, αγγειίτιδα, ν. Fabry Susac, vasculitides, mit. encephalomyopathy Σαρκοείδωση, ιστιοκύττωση, ΝΜΟ Ν. Behcet Σύνδρομο αντιφωσφολιπίνης, ΙΘΠ, καρκίνος Αρθρίτις, μυαλγία, σύν. Sicca, GI syndrome SEL, Lyme, fibromyalgia, Sjogren s, Whipple s

24 Μελέτη 2012 Solomon AJ et al % νευρολόγων (n=122) είχαν ασθενείς που πήραν την διάγνωση ΠΣ λανθασμένα από άλλον ιατρό % αυτών που απάντησαν είχαν 3-5 ασθενείς 34.4 % είχαν >6 ασθενείς με λάθος διάγνωση στο τελευταίο χρόνο 17.2 % είχαν >10 ασθενείς 29% DMT >10 y 29% DMT 3-9 y 42% DMT <3y 53% IFNb 40% GA 13% Natalizumab

25 2016, ΑΑΝ, Solomon AJ et al. Κέντρα- MS clinics: University of Vermont, Oregon Health & Science University, Washington University, and Mayo Clinic. Διάρκεια: 13 months 23 Νευρολόγοι στα άνωθεν κέντρα Λόγος επίσκεψης: 2 η γνώμη, μετοίκηση, ασφάλεια, ή red flags που έθεταν υποψία για άλλη διάγνωση Αποτέλεσμα: 110 ασθενείς με λάθος διάγνωση MS First published August 31, 2016, DOI:

26 2016, ΑΑΝ, Solomon A (συν) 110 ασθενείς με λάθος διάγνωση!! Σε θεραπεία με DMT 70% 33% >10 έτη 30% 3-9 έτη 33% > Από 1 θεραπείες 30% >3 έτη σε θεραπεία Κλινικές μελέτες!!! 4 ασθενείς Αποτελεσματικότητα αγωγής! ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ; Κόστος ψυχολογικό: Κόστος οικονομικό!! Παρενέργειες, ταλαιπωρία ανώφελος Ειδικότητα ιατρών 24% ειδικοί MS-λόγοι 32% Νευρολόγοι Χαμένα χρόνια, όνειρα, αλλαγή πλάνου ζωής κοινωνικό 3% από μη νευρολόγος 42% άγνωστη εκπαίδευση

27 2016, ΑΑΝ, Solomon A (συν) Ποια η σωστή διάγνωση; Ημικρανία 22% Ινομυαλγία 15% 12% Μη ειδικά συμπτώματα με παθολογική MRI Μετατροπή / Ψυχογενής νόσος 11% ΝΜΟ 6% Stroke, vascular change, alcohol abuse, neuropathy, neurosarcoidosis. First published August 31, 2016, DOI:

28 Συμπεράσματα - Solomon A (συν): Τι οδηγεί σε εσφαλμένη διάγνωση; Βιασύνη ιατρού Πίεση από ασθενή να λάβει διάγνωση για τα συμπτώματα που βιώνει Περισσότερο κακό παρά όφελος! Προσοχή και σκέψη πριν δοθεί η διάγνωση! Εάν κάποιος έχει τη διάγνωση ΠΣ, αλλά υπάρχει αμφιβολία, τότε απαιτείται και δεύτερη γνώμη! First published August 31, 2016, DOI:

29 Πιθανοί λόγοι για λάθος διάγνωση Δεν υπάρχει ειδικός biomarker για τη διάγνωση άρα απαιτείται καλή κλινική εμπειρία Λανθασμένη εφαρμογή διαγνωστικών κριτηρίων Τα κριτήρια θεσπίστηκαν για εφαρμογή σε CIS ασθενείς για να προβλέψουν την εμφάνιση ΠΣ, και όχι για Δ.Δ από άλλα νοσήματα Σε άτυπες περιπτώσεις δεν έχουν εκτιμηθεί τα κριτήρια

30 Άλλοι λόγοι για λάθος διάγνωση Λανθασμένη απόδοση των συμπτωμάτων σε απομυελινωτική νόσο: 65% Στήριξη μόνο σε αναφερόμενα συμπτώματα, χωρίς αντικειμενική απόδειξη της βλάβης: 48% Υπέρ-εκτίμηση βλαβών στη ΜΤ για εκπλήρωση του κριτηρίου διασποράς στο χώρο: 60%

31 Ποσοστό Λάθους διάγνωσης; Σε ειδικές κλινικές για ΠΣ 10%!!! Σε άλλες μπορεί να φτάσει % Λάθος διάγνωση μπορεί να συμβεί και στον ειδικά εκπαιδευμένο νευρολόγο με MS fellowship, όπως και σε γενικούς νευρολόγους και σε μη νευρολόγους

32 Συνέπειες λάθους διάγνωσης; Καθυστέρηση λήψης κατάλληλης θεραπείας λόγω μη διάγνωσης Συνέπειες παρενέργειες της λαμβανόμενης θεραπείας π.χ. PML Επιδείνωση της ΠΣ από ακατάλληλα φάρμακα Περιττά έξοδα (συστήματος ιδίου ασθενούς)

33 Συνέπειες αναίρεσης της διάγνωσης! Πόσο ασφαλές είναι για το γιατρό; Πόσο ασφαλές για τον ασθενή; Μήπως η εμπιστοσύνη στην σχέση ιατρού-ασθενούς διαταράσσεται; Πως όμως να κρατήσεις τον ασθενή σε λάθος τροχιά και με ότι αυτό συνεπάγεται;

34 Αποφυγή λάθους διάγνωσης! Πως ; Εξ αρχής λήψη ιστορικού και επανεκτίμηση σε κάθε νέο περιστατικό! Είναι καλό να βάζουμε το ερώτημα: «είναι αυτό πολλαπλή σκλήρυνση ή όχι;» κάθε φορά που εξετάζεται νέος ασθενής με διάγνωση ΠΣ, παρά να πάρουμε δεδομένη την διάγνωση! Τίποτε δεν είναι δεδομένο! Προσοχή! μπορεί να μεταφρασθεί λανθασμένα σαν αμφισβήτηση των συμπτωμάτων του ασθενούς!

35 Πως θα αποφύγουμε το λάθος διάγνωσης; Κλινική εμπειρία Κριτική σκέψη Απεικονίσεις εργαστηριακά Γνώση των μιμητών της ΠΣ (100+1 διαγνώσεις) Συνεχής επαγρύπνιση! Ειδικά σε αυτούς με άτυπη κλινική και άτυπη ακτινολογική εικόνα!

36 Νέα MS κριτήρια-2017 Έλεγχος του ΕΝΥ: παραμένει σημαντικός! OCB είναι πιο χρήσιμες από τον IgG index για την ενδοθηκική παραγωγή (προ-υποθέτει αξιόπιστο εργαστήριο!) Αν δεν υπάρχουν τότε αμφισβήτηση της διάγνωσης! Σε ADEM αρχικά είναι (+) και μετά (-) Προσοχή σε αρνητικοποίηση των OCB! Αλλαγή διάγνωσης Έλεγχος ΕΝΥ απαραίτητα, όταν κλινικά και με MRI υπάρχει αμφιβολία ως προς την διάγνωση

37 ΠΑΡΑΚΛΙΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ MRI ΕΝΥ VEPs

38

39 Νέα MRI κριτήρια-2017: αλλαγές μειώνουν το ποσοστό λάθους διάγνωσης 3 περικοιλιακές και όχι μία: 1 βλάβη είναι μη ειδικό εύρημα και οδηγούσε σε λάθος διάγνωση. Βλάβη στο οπτικό νεύρο, άρα 5 θέσεις ( όχι μόνο σε MRI, αλλά και σε VEPs ή κλινικά) Συμπτωματικές βλάβες προσμετρούνται Φλοιικές και υποφλοιώδεις βλάβες: φλοιικές θεωρούνται πολύ ειδικές ΠΣ (τεχνική είναι 3DPI) Ίδια κριτήρια σε PPMS και SPMS Lancet ΠΕΛΙΔΟΥ Neurol. Published Σ-Ε. online January 25, Abstract Editorial

40 ΜΗ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ σε MRI Εγκεφάλου Επέρχονται με το χρόνο σε ασθενείς με: Yπέρταση Παχυσαρκία ΣΔ Καρδιαγγειακή εμβολική νόσο Νόσο των μικρών αγγείων Σε άτομα > 45 χρόνων με νευρολογική σημειολογία και θετική MRI, απαιτούνται πρόσθετες εξετάσεις

41

42 MRI Red flags: Αναθεώρηση Red flags Multiple Sclerosis ADEM Leucodystrophies Neurosarcoidosis Progressive multifocal leucoencephalopathy - PML Systemic lupus erythmatosus Motor neuron disease Migraine Susac διάγνωσης ΠΣ Μορφολογία βλαβών Multifocal, asymmetrical, periventricular lesions Υποσκηνίδια, υποφλοιώδεις, ΝΜ Συμμετρικές, στα βασικά γάγγλια, +Gd Συμμετρικές, διάχυτες βλάβες, ατροφία Δυνατό όμοιες με ΠΣ. Βασικά γάγγλια, πρόσληψη μηνίγγων, μεγάλες βλάβες Μεγάλες διάχυτες βλάβες, ρυπαρά όρια, -Gd Δυνατό όμοιες με ΠΣ. Υποφλοιώδεις, περιοχή αγγείων Συμμετρικές σε πυραμιδική οδό, έσω κάψα Μικρές ευκρινείς βλάβες λιγότερες από γήρανση Βλάβες στο κέντρο του μεσολοβίου

43 MRI Red flags: Αναθεώρηση Red flags: MRI Θρόμβωση φλεβωδών κόλπων Εμπλουτισμός μηνίγγων διάγνωσης ΠΣ Εναλλακτική διάγνωση Αγγειίτιδα, σ.apl, ν. Behcet, χρ. μηνιγγίτιδα Σαρκοείδωση, χρ. Μηνιγγίτιδα, αγγειίτιδα ΚΝΣ, λεμφωμάτωση Ασβέστωση στην CT/MRI Κυστικέρκωση, τοξοπλάσμωση, μιτοχονδριακό ν. Έμφρακτα φλοιικά Κενοτοπιώδη έμφρακτα Βλάβες εκλεκτικά σε κροταφικό-μετωπιαίο Εμμένουσα πρόσληψη βλαβών Ταυτόχρονη πρόσληψη όλων των βλαβών Άποιος διαβήτης Έλκη βλεννογόνων Θρομβώσεις (με καθ έξιν αποβολές) Εμβολική νόσος, ΙΘΠ, αγγειίτιδα Susac, Cadasil, υπερτασική εγκεφαλοπάθεια CADASIL Λέμφωμα, γλοίωμα, σαρκοείδωση, αγγειίτιδα vasculitis, σαρκοείδωση, λέμφωμα Σαρκοείδωση, ιστιοκύττωση, ΝΜΟ Ν. Behcet ΠΕΛΙΔΟΥ Σύνδρ Σ-Ε. αντικαρδιολιπίνης, ΙΘΠ, καρκίνος

44

45

46

47 MRI ΕΝΥ VEPs ΠΑΡΑΚΛΙΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ

48 ΕΝΥ: Εργαστηριακά Red flags Αριθμός κυττάρων >50 λευκά Αγγειίτιδα Λέμφωμα Πρωτείνη > 100 mg/dl Neurosarcoidosis Στένωση ΝΜ Χαμηλή Γλυκόζη Neurosarcoidosis Λέμφωμα ΚΝΣ

49 Μελέτη ΕΝΥ: Ανοσοηλεκτροφόριση Pattern 2: OCBs in CSF only Pattern 3: Identical OCBs in both with extra in CSF

50 ΠΑΡΑΚΛΙΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ MRI ΕΝΥ VEPs

51 Ρόλος VEPs στη διάγνωση; Τυπικά ευρήματα σε ΠΣ (απομυελίνωση της οπτικής οδού): Μείωση της ταχύτητας αγωγής Διατήρηση της κυματομορφής Σε ΠΣ βεβαία είναι στο 85% παθολογικά. Σε προιούσα μυελοπάθεια,παθολογικά ΟΠΔ αποδεικνύουν τη συμμετοχή του εγκεφάλου στην απομυελίνωση (διασπορά σε χώρο) Compston ΠΕΛΙΔΟΥ A. McAlpine s Σ-Ε. Multiple Sclerosis, 2006

52 VEP s MS mimics Friedreich s ataxia B12 deficiency Shaw C et al, 2009

53 Red flags: ΕΝΥ- VEPs Αναθεώρηση διάγνωσης ΠΣ Χωρίς συμμετοχή οφθαλμών, με ΟΠΔ κ.φ Φυσιολογικό ΕΝΥ ΕΝΥ: Πρωτείνη >100 mg/dl, κύτταρα >50/μL ΕΝΥ: OCB (+) σε ορό και ΕΝΥ (εικόνα καθρέπτου) OCB (+) αρχικά και ακολούθως (-): αναθεώρηση

54 Ποιες διαγνώσεις δεν πρέπει να μας ξεφύγουν;

55 ΟΓΚΟΜΟΡΦΗ ΠΣ Μορφή Marburg Μιμείται γλοίωμα/λέμφωμα εγκεφάλου: έναρξη αιφνίδια με νευρολογικά ελλείμματα και Ε κρίσεις. Εξέλιξη σε κλασσική ΠΣ.

56 MRI - PML Progressive multifocal leukoencephalopathy Diffuse cortico-subcortical right frontal lesion without gadolinium enhancement or mass effect, in a natalizumab-treated MS patient

57 ADEM: Acute disseminated encephalomyelitis The imaging findings in this case fulfill both the Fazekas and Barkhof criteria for the diagnosis of MS.

58 MRI - NMO Neuromyelitis optica: - Primary CNS demyelinating disease - Transverse myelitis and optic neuritis - At least 2 of the following: brain NRI non-diagnostic for MS; spinal cord lesion extending > 3 vertebral segments; or seropositive for NMO-IgG

59 NMO: High aquaporin-4 expression in the peri-ependymal regions

60 2015 International Panel for NMO diagnostic criteria largely distinguish MS and NMOSD Όλα τα περιστατικά με πιθανή ΠΣ θα πρέπει να ελέγχονται για aquaporin - 4 (highly specific marker for NMO) και myelin oligodendrocyte glycoprotein (MOG) Περίπου 20% ασθενών αρνητικών για aquaporin-4 protein AB έχουν NMOSD κλινικά και αντισώματα έναντι myelin oligodendrocyte glycoproteins (MOGs) MOG-related NMOSD' ή είναι νέα οντότητα;

61 Συμπεράσματα -1 ΔΥΣΤΥΧΩΣ, δεν υπάρχουν δείκτες, ούτε κάποιος αλγόριθμος για βεβαία διάγνωση της ΠΣ Η διάγνωση της ΠΣ παραμένει ΚΛΙΝΙΚΗ Η προσεκτική προσέγγιση του ιστορικού σε συνδυασμό με τα ευρήματα (κλινικά και παρακλινικά), θα οδηγήσει στη σωστή δ.δ από πληθώρα άλλων νοσημάτων, που μιμούνται ΠΣ.

62 Συμπεράσματα -2 Έγκαιρη και ασφαλής διάγνωση της ΠΣ επιτρέπει την έγκαιρη λήψη κατάλληλης θεραπείας και την αποφυγή έκθεσης σε δυνητικά επικίνδυνα φάρμακα Υψηλός βαθμός υποψίας και αναθεώρηση διάγνωσης να γίνεται πάντα, όταν υπάρχουν άτυπα κλινικά και παρακλινικά ευρήματα

63 ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ

64 Καθώς πέφτει η νύχτα.. παρά τη λίμνη...