ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 EL EL EL

2 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2011) 184 τελικό ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ για την εφαρµογή της απόφασης αριθ. 1608/2003/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου σχετικά µε τις στατιστικές για την επιστήµη και την τεχνολογία EL EL

3 ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ για την εφαρµογή της απόφασης αριθ. 1608/2003/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου σχετικά µε τις στατιστικές για την επιστήµη και την τεχνολογία ΕΚΤΕΝΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Οι επίσηµες στατιστικές για την επιστήµη, την τεχνολογία και την καινοτοµία (στατιστικές ΕΤΚ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης βασίζονται σε µεγάλο βαθµό στην απόφαση αριθ. 1608/2003/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 22 Ιουλίου 2003, σχετικά µε την ανάπτυξη και την παραγωγή κοινοτικών στατιστικών για την επιστήµη και την τεχνολογία 1. Η εν λόγω απόφαση εφαρµόζεται από την Eurostat, σε στενή συνεργασία µε τα κράτη µέλη, µέσω νοµοθετικών µέτρων και εθελοντικής συλλογής στοιχείων καθώς και µέσω της παραγωγής στατιστικών από την ίδια την Eurostat. Η έκθεση αξιολογεί την εφαρµογή των µεµονωµένων στατιστικών δράσεων που παρατίθενται στο άρθρο 2 της εν λόγω απόφασης. Οι ενέργειες αυτές αποσκοπούν στη διαµόρφωση ενός συστήµατος στατιστικών πληροφοριών για την επιστήµη, την τεχνολογία και την καινοτοµία µε σκοπό την υποστήριξη και την παρακολούθηση των πολιτικών της ΕΕ. Οι κανονισµοί (ΕΚ) αριθ. 753/2004 και αριθ. 1450/2004 της Επιτροπής για την εφαρµογή της απόφασης 1608/2003/ΕΚ αφορούν τις δύο συλλογές στοιχείων που πραγµατοποιούνται σε τακτική βάση εντός του ευρωπαϊκού στατιστικού συστήµατος (ΕΣΣ) από τις στατιστικές αρχές των κρατών µελών. Τόσο οι στατιστικές για την έρευνα και την ανάπτυξη (Ε&Α) όσο και οι στατιστικές για την καινοτοµία που παράγονται µε βάση τους εν λόγω δύο κανονισµούς εφαρµογής αναγνωρίζονται και παρατίθενται ευρέως ως στοιχεία αναφοράς στο πλαίσιο της παρακολούθησης της πολιτικής της ΕΕ στον τοµέα της επιστήµης, της τεχνολογίας και της καινοτοµίας (ΕΤΚ). Μαζί µε τα στοιχεία για Ε&Α ο πρώτος εκ των δύο κανονισµός περιγράφει επίσης τις στατιστικές εργασίες που καλύπτουν τους άλλους τοµείς των στατιστικών στον τοµέα των ΕΤΚ, όπως οι ανθρώπινοι πόροι στην επιστήµη και την τεχνολογία, οι βιοµηχανίες υψηλής τεχνολογίας και οι υπηρεσίες που βασίζονται στη γνώση και τα διπλώµατα ευρεσιτεχνίας. Οι στατιστικές στους εν λόγω τοµείς παράγονται απευθείας από την Eurostat µε χρήση των υπαρχόντων στοιχείων και στατιστικών πηγής (εκτός ή εντός της Eurostat). Τα στοιχεία αυτά συµπληρώνονται µε την εθελοντική συλλογή στοιχείων εντός του ΕΣΣ σχετικά µε τη σταδιοδροµία των κατόχων διδακτορικού. Η ποιότητα των στατιστικών στοιχείων έχει αποκτήσει ουσιαστική σηµασία εξαιτίας του προσανατολισµού και της παρακολούθησης της πολιτικής και, ιδιαίτερα, για τον λόγο ότι οι στόχοι της πολιτικής καθορίζονται βάσει στατιστικών πληροφοριών. Η στρατηγική «Ευρώπη 2020», όπως και η στρατηγική της Λισαβόνας την οποία διαδέχτηκε, έχει καθορίσει συγκεκριµένο στόχο για την ένταση Ε&Α (δαπάνες ίσες µε το 3% του ΑΕγχΠ της ΕΕ για την 1 ΕΕ L 230 της , σ. 1. EL 2 EL

4 Ε&Α έως το 2020) και, ως εκ τούτου, είναι εξαιρετικά σηµαντικό να διατηρηθεί το υψηλό επίπεδο της ποιότητας της µέτρησης. Η έγκριση των παραπάνω κανονισµών για την εφαρµογή της απόφασης αριθ. 1608/2003/ΕΚ σταθεροποίησε την ποιότητα των δεδοµένων ΕΤΚ. Αυτό οδήγησε σε σταδιακές και συνεχιζόµενες βελτιώσεις και σε στενή παρακολούθηση της ποιότητας. Η αποδοχή και η εφαρµογή διεθνών προτύπων και µεθοδολογίας και οι συνεχείς συζητήσεις σχετικά µε τη σηµασία που έχουν εντός ενός δυναµικού πλαισίου µέτρησης αποσκοπούν στην παραγωγή επικαιροποιηµένων στατιστικών υψηλής ποιότητας. Στις εργασίες για την περαιτέρω ανάπτυξη των στατιστικών ΕΤΚ θα ληφθούν υπόψη τόσο οι προτεραιότητες που καθορίζονται από τις ανάγκες της πολιτικής όσο και οι εξελίξεις του ΕΣΣ στο σύνολό του. εδοµένων των προτεραιοτήτων που έχουν ήδη καθοριστεί στη στρατηγική «Ευρώπη 2020» και στην εµβληµατική πρωτοβουλία «Ένωση καινοτοµίας», θα επιδιωχθεί µια ισορροπία µεταξύ των νέων εργασιών και των ενεργειών για την περαιτέρω βελτίωση των υπαρχουσών στατιστικών ΕΤΚ. EL 3 EL

5 ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά µε την εφαρµογή της απόφασης αριθ. 1608/2003/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου σχετικά µε τις στατιστικές για την επιστήµη και την τεχνολογία 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα έκθεση αφορά την εφαρµογή της απόφασης αριθ. 1608/2003/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 22ας Ιουλίου 2003, σχετικά µε την παραγωγή και την ανάπτυξη κοινοτικών στατιστικών για την επιστήµη και την τεχνολογία (στο εξής: η απόφαση). Πρόκειται για τη δεύτερη έκθεση που πρέπει να υποβάλει η Επιτροπή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συµβούλιο βάσει του άρθρου 5 της απόφασης. Η πρώτη έκθεση εγκρίθηκε στις 14 εκεµβρίου Τον Ιούνιο του 2010 το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο ενέκρινε το έγγραφο «Ευρώπη 2020: Νέα ευρωπαϊκή στρατηγική για την απασχόληση και την ανάπτυξη 3». Επιβεβαίωσε επίσης τους πέντε βασικούς στόχους της ΕΕ, ένας από τους οποίους είναι η βελτίωση των συνθηκών για καινοτοµία και έρευνα και ανάπτυξη Ε&Α, ιδίως µε σκοπό την αύξηση του συνολικού επιπέδου των δηµόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων στον τοµέα αυτό στο 3% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕγχΠ). Επιπλέον, στην ανακοίνωσή της της 6ης Οκτωβρίου , η Επιτροπή πρότεινε έναν δείκτη που να αντανακλά την Ε&Α και την ένταση καινοτοµίας και να παρακολουθεί τη συνολική πρόοδο στην επίδοση της καινοτοµίας, έναν ετήσιο πίνακα όσον αφορά την Ένωση έρευνας και καινοτοµίας 5. Το Συµβούλιο Ανταγωνιστικότητας ζήτησε να καθοριστεί ένα περιορισµένο και συνεκτικό σύνολο δεικτών οι οποίοι θα αποτελέσουν λειτουργικό εργαλείο σύµφωνα µε τους πολιτικούς στόχους και τις στρατηγικές του Συµβουλίου για την παρακολουθηση της προόδου που συντελείται για την πλήρη επίτευξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας 6 (µια ευρωπαϊκή «ενιαία αγορά» έρευνας και καινοτοµίας, όπου κυκλοφορούν ελεύθερα οι ερευνητές, οι ιδέες και η γνώση). Η έκθεση λαµβάνει υπόψη τον τρόπο µε τον οποίο τίθεται σε εφαρµογή το σύστηµα στατιστικών πληροφοριών για την επιστήµη, την τεχνολογία και την καινοτοµία για την υποστήριξη και την παρακολούθηση των πολιτικών της ΕΕ. Το πρώτο µέρος της έκθεσης εστιάζει στην εφαρµογή των µέτρων που προβλέπονται στο άρθρο 2 της απόφασης. Ακολουθούν κεφάλαια σχετικά µε την ποιότητα των στοιχείων, τις δαπάνες και το στατιστικό COM(2007) 801. CO EUR 9, CONCL 2. COM(2010) 546. Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συµβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Εµβληµατική πρωτοβουλία στο πλαίσιο της στρατηγικής Ευρώπη 2020 Ένωση καινοτοµίας COM(2010) η συνεδρίαση του Συµβουλίου Ανταγωνιστικότητας, Βρυξέλλες, EL 4 EL

6 φόρτο. Το τελευταίο κεφάλαιο της έκθεσης εστιάζεται στις µελλοντικές στρατηγικές ενέργειες που πρέπει να αναληφθούν τα ερχόµενα έτη. 2. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 2.1 Εφαρµογή από την Επιτροπή Η απόφαση αριθ. 1608/2003/ΕΚ εφαρµόζεται από την Eurostat µέσω νοµοθετικών µέτρων και εθελοντικής συλλογής στοιχείων εντός των κρατών µελών καθώς και µέσω της παραγωγής στατιστικών από την ίδια την Eurostat. Το πιο σηµαντικό είναι ότι υπάρχουν δύο κανονισµοί εφαρµογής σε ισχύ: Άρθρο 2 παράγραφοι 1 και 2 της απόφασης Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 753/2004 της Επιτροπής, της 22ας Απριλίου 2004, για εφαρµογή της απόφασης αριθ. 1608/2003/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου σχετικά µε την παραγωγή και την ανάπτυξη κοινοτικών στατιστικών για την επιστήµη και την τεχνολογία 7, ο οποίος επικεντρώνεται κυρίως στις στατιστικές Ε&Α. Ο εν λόγω κανονισµός καλύπτει τις στατιστικές για τους ανθρώπινους πόρους στην επιστήµη και στην τεχνολογία («στατιστικές HRST»), τις στατιστικές για τις βιοµηχανίες υψηλής τεχνολογίας και τις υπηρεσίες που βασίζονται στη γνώση, τις στατιστικές διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας και άλλες στατιστικές ΕΤΚ (χωρίς, ωστόσο, να αναθέτει απευθείας καθήκοντα στα κράτη µέλη). Άρθρο 2 παράγραφος 2 (καινοτοµία) της απόφασης Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1450/2004 της Επιτροπής, της 13ης Αυγούστου 2004, για την εφαρµογή της απόφασης 1608/2003/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου σχετικά µε την παραγωγή και την ανάπτυξη κοινοτικών στατιστικών για την καινοτοµία 8. Τόσο τα στατιστικά στοιχεία για την Ε&Α όσο και για την καινοτοµία που συλλέγονται µέσω των δύο αυτών κανονισµών εφαρµογής έχουν αναγνωριστεί και παρατίθεται ευρέως ως στοιχεία αναφοράς κατά την παρακολούθηση της πολιτικής της ΕΕ. Τα κύρια επιτεύγµατα στους διάφορους τοµείς των στατιστικών ΕΤΚ είναι τα εξής: Στατιστικές Ε&Α (συµπεριλαµβανοµένων των στατιστικών για τις πιστώσεις κρατικών προϋπολογισµών ή τις δαπάνες που διατίθενται στην Ε&Α, γνωστές ως στατιστικές GBAORD) Οι στατιστικές Ε&Α µετρούν τις επιδόσεις Ε&Α της στην Ευρώπη. Οι δαπάνες Ε&Α και το προσωπικό Ε&Α από την πλευρά της επιχείρησης ή του ιδρύµατος που πραγµατοποιεί Ε&Α καταρτίζονται σε διάφορες διαστάσεις και κατανοµές. Οι στατιστικές αυτές βασίζονται στο εγχειρίδιο Frascati και θα χρησιµοποιηθούν µεταξύ άλλων για την κατάρτιση δεικτών έντασης των δηµοσίων και των ιδιωτικών επενδύσεων Ε&Α για τη στρατηγική «Ευρώπη 2020». Έως τώρα χρησιµοποιούνται για την κατάρτιση του δείκτη έντασης Ε&Α που αποφασίστηκε στα Συµβούλια της Λισαβόνας και της Βαρκελώνης. Κύρια επιτεύγµατα: 7 8 ΕΕ L 118 της , σ. 23. ΕΕ L 267 της , σ. 32. EL 5 EL

7 η αύξηση του όγκου της παραγωγής στοιχείων και της ποιότητας των στοιχείων και η εναρµόνιση των ερωτηµατολογίων και των χρονολογικών σειρών συλλογής στοιχείων µε τον ΟΟΣΑ η συµφωνία που επιτεύχθηκε για την επεξεργασία της «Ε&Α που χρηµατοδοτείται από το εξωτερικό» η έναρξη της µέτρησης της έρευνας που συντονίζεται σε διακρατικό επίπεδο στην Ευρώπη (GBAORD και διακρατικοί δηµόσιοι συντελεστές Ε&Α). η βελτίωση της ποιότητας και της εναρµόνισης των στοιχείων µέσω της καθιερωµένης υποβολής εκθέσεων σχετικά µε την ποιότητα και έναρξη δράσεων βελτίωσης βάσει των εκθέσεων Κοινοτικές στατιστικές καινοτοµίας Οι κοινοτικές έρευνες καινοτοµίας µετρούν την επίδοσης των επιχειρήσεων ως προς την καινοτοµία στην Ευρώπη. Παρέχουν δείκτες για τις δραστηριότητες καινοτοµίας, τους διάφορους τύπους καινοτοµίας, τις δαπάνες καινοτοµίας, τα αποτελέσµατα ή τη συνεργασία για την καινοτοµία. Οι εν λόγω έρευνες αποτελούν τη µόνη εναρµονισµένη πηγή για τη µέτρηση της καινοτοµίας στην Ευρώπη και πέραν αυτής. Βασίζονται στο «εγχειρίδιο του Όσλο». Κύρια επιτεύγµατα: ηµοσιοποίηση του εγχειριδίου του Όσλο 2005 Eurostat/OΟΣΑ του 2005 που επίσης καλύπτει την καινοτοµία στον τοµέα της οργάνωσης και της εµπορικής προώθησης. Προετοιµασία µιας σειράς κύκλων της κοινοτικής έρευνας για την καινοτοµία µε ένα εναρµονισµένο ερωτηµατολόγιο έρευνας και εναρµονισµένη µεθοδολογία που περιλαµβάνει ad hoc ενότητες που καλύπτουν τις οικολογικές καινοτοµίες, τη δηµιουργικότητα και τις δεξιότητες (για το 2008 και το 2010 αντιστοίχως). Άνοιγµα και επέκταση της πρόσβασης στα µικροστοιχεία CIS µέσω του κέντρου SAFE της Eurostat και µέσω της κυκλοφορίας CD-Rom για ευρύτερη ερευνητική χρήση. Άρθρο 2 παράγραφος 2 (στατιστικές HRST, στατιστικές για τα διπλώµατα ευρεσιτεχνίας και στατιστικές υψηλής τεχνολογίας) της απόφασης Στατιστικές για τους ανθρώπινους πόρους στην επιστήµη και στην τεχνολογία, τις στατιστικές για τις βιοµηχανίες υψηλής τεχνολογίας και τις υπηρεσίες που βασίζονται στη γνώση και στατιστικές διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας Οι στατιστικές HRST, που βασίζονται στο Εγχειρίδιο της Κανµπέρα, µετρούν το τµήµα του εργατικού δυναµικού µε ανώτερη και ανώτατη εκπαίδευση στους τοµείς της επιστήµης και της τεχνολογίας ή που απασχολείται στους τοµείς της επιστήµης και της τεχνολογίας. Οι στατιστικές υψηλής τεχνολογίας και γνώσης παρακολουθούν τους τοµείς της οικονοµίας που χαρακτηρίζονται από υψηλή ένταση γνώσης (π.χ. φαρµακευτικά προϊόντα, υπολογιστές, τηλεπικοινωνίες, αεροσκάφη, Ε&Α). Αυτά τα δύο σύνολα στατιστικών παράγονται από τη Eurostat µε τη χρήση στατιστικών στοιχείων από άλλες έρευνες και µέσω στατιστικών στοιχείων που καταρτίζει η Eurostat. Οι στατιστικές για τα διπλώµατα ευρεσιτεχνίας χρησιµοποιούνται εν γένει ως δείκτες αποτελέσµατος σχετικά µε την επιστήµη, την EL 6 EL

8 τεχνολογία και την καινοτοµία και οι εν λόγω δείκτες παράγονται στην Eurostat µε βάση διοικητικά στοιχεία που προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Γραφείο ιπλωµάτων Ευρεσιτεχνίας ή άλλα σηµαντικά γραφεία διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας. Οι συγκρίσεις σε παγκόσµιο επίπεδο των δραστηριοτήτων ευρεσιτεχνίας επιτρέπουν να αξιολογηθεί η καινοτοµική ικανότητα των αντίστοιχων οικονοµιών, Κύρια επιτεύγµατα: Σε συνεργασία µε τον ΟΟΣΑ και το Ινστιτούτο Στατιστικής της UNESCO (UIS) και βάσει των µεγαλύτερων αναγκών των χρηστών, εκπόνηση και ευρύτερη εφαρµογή της εθελοντικής άµεσης συλλογής στοιχείων στα κράτη µέλη για τις «στατιστικές για τη σταδιοδροµία των κατόχων διδακτορικού» («στατιστικές CDH») που αφορούν τους κατοίκους κατόχους διδακτορικού, συµπεριλαµβανοµένων των προσωπικών χαρακτηριστικών τους, του εκπαιδευτικού και επαγγελµατικού ιστορικού τους, της διεθνούς κινητικότητας, κ.λπ. Συνέχιση και επιτάχυνση της τακτικής παραγωγής στατιστικών HRST και στατιστικών υψηλής τεχνολογίας που βασίζονται στις υπάρχουσες πηγές στοιχείων. Αξιολόγηση των βασικών ταξινοµήσεων και της δυνατότητάς τους να παρέχουν πληροφορίες για την οικονοµία έντασης γνώσης (δραστηριότητες). Σε συνεργασία µε άλλα διεθνή ιδρύµατα (όπως το Ευρωπαϊκό Γραφείο ιπλωµάτων Ευρεσιτεχνίας EPO, τον Παγκόσµιο Οργανισµό ιανοητικής Ιδιοκτησίας WIPO, το Γραφείο ιπλωµάτων Ευρεσιτεχνίας και Εµπορικών Σηµάτων των ΗΠΑ USPTO, το Γραφείο ιπλωµάτων Ευρεσιτεχνίας της Ιαπωνίας JPO, το Εθνικό Ίδρυµα Επιστηµών των ΗΠΑ NSF ή τον ΟΟΣΑ), θέσπιση και περαιτέρω βελτίωση της EPO PATSTAT, της εναρµονισµένης βάσης µη επεξεργασµένων στοιχείων που καλύπτει µεταξύ άλλων τις αιτήσεις διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας EPO και τα διπλώµατα ευρεσιτεχνίας USPTO που έχουν χορηγηθεί. Συµβολή στην αναθεώρηση του εγχειριδίου ευρεσιτεχνίας του ΟΟΣΑ του 2009 και επανεξέτασή της σε συνεργασία µε τους προαναφερόµενους άλλους σηµαντικούς χρήστες των στοιχείων και των στατιστικών για τα διπλώµατα ευρεσιτεχνίας. Βελτίωση και εφαρµογή της µεθόδου της Eurostat για την εναρµόνιση των ονοµάτων των υποψηφίων για διπλώµατα ευρεσιτεχνίας, ώστε να καταστεί δυνατή η παραγωγή επιπλέον στατιστικών για τα διπλώµατα ευρεσιτεχνίας, π.χ. ποσοστά συγκέντρωσης διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας, καθώς και για την κατανοµή των υποψηφίων αυτών σε θεσµικούς τοµείς. Μια πρώτη έκδοση των δύο µεθόδων εφαρµόστηκε στα ονόµατα των υποψηφίων για διπλώµατα ευρεσιτεχνίας στο EPO και στο USPTO το 2006 και οι µέθοδοι επικαιροποιήθηκαν το 2009 βάσει των ονοµάτων όλων των υποψηφίων του EPO PATSTAT. Από το 2005 και µετά, οι σηµαντικές προσπάθειες που καταβλήθηκαν για την επεξεργασία των στοιχείων και οι µεθοδολογικές εξελίξεις οδήγησαν σε µεγάλη αύξηση των δεικτών για τα διπλώµατα ευρεσιτεχνίας, π.χ. υψηλή τεχνολογία, βιοτεχνολογία, ξένη ιδιοκτησία, κοινά διπλώµατα ευρεσιτεχνίας εντός της ΕΕ και σε διεθνές επίπεδο, παραθέσεις διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας, ενεργειακές τεχνολογίες. Άρθρο 2 παράγραφος 2 (στατιστικές ανά φύλο) της απόφασης Οι µεταβλητές προσωπικού της συλλογής στοιχείων Ε&Α, οι στατιστικές HRST και οι εθελοντικές στατιστικές CDH εµφανίζουν κατανοµές ανά φύλο όπου κρίνεται σκόπιµο. Αυτό EL 7 EL

9 διευκόλυνε σε µεγάλο βαθµό τη δηµοσίευση της έκθεσης της Επιτροπής σχετικά µε το ρόλο των γυναικών στην επιστήµη She Figures (στοιχεία για τις γυναίκες) το 2006 και το Άρθρο 2 παράγραφος 3 της απόφασης Οι µεθοδολογικές εργασίες συνεχίστηκαν σε στενή συνεργασία µε άλλους διεθνείς εταίρους, κυρίως τον ΟΟΣΑ. Αυτό οδήγησε, µεταξύ άλλων, σε νέα και αναθεωρηµένα εγχειρίδια που προαναφέρθηκαν, σε εξορθολογισµένα εργαλεία και διαδικασίες για τη συλλογή στοιχείων Ε&Α και CDH. Τα πρότυπα και οι ταξινοµήσεις επικαιροποιήθηκαν για να συµµορφώνονται µε τις αναθεωρηµένες βασικές ταξινοµήσεις (οικονοµική δραστηριότητα, ταξινόµηση προϊόντων, κοινωνικοοικονοµικοί στόχοι). Άρθρο 2 παράγραφος 5 της απόφασης Ο κύριος δίαυλος διάδοσης για τα λεπτοµερή στοιχεία ΕΤΚ και τη σχετική τεκµηρίωση είναι η διαδικτυακή στατιστική βάση δεδοµένων της Eurostat, η πρόσβαση στην οποία είναι δωρεάν. Η διάδοση της βάσης δεδοµένων υποστηρίζεται από πολυάριθµες στατιστικές εκδόσεις και ανακοινωθέντα τύπου. Επιπλέον, τα βασικά πορίσµατα παρατίθενται στη δικτυακή υπηρεσία της Eurostat «Statistics Explained» (επεξήγηση στατιστικών). Εκτός από αυτή τη στατιστική παραγωγή, η Eurostat άρχισε να παρέχει πρόσβαση για ερευνητικούς σκοπούς στα µικροστοιχεία CIS µέσω του κέντρου SAFE και µε την κυκλοφορία CD-Rom. Αυτό συνέβαλε σηµαντικά στη διεθνή καινοτοµική έρευνα εντός και εκτός της Επιτροπής. Η Επιτροπή δηµοσιεύει επίσης τα στοιχεία ΕΤΚ σε αρκετές εκθέσεις πολιτικής (συµπεριλαµβανοµένων, κυρίως, όσων αφορούν τη στρατηγική «Ευρώπη 2020» και τις στρατηγικές τις οποίες διαδέχτηκε). 2.2 Εφαρµογή των στατιστικών ΕΤΚ στα κράτη µέλη Το παρόν τµήµα περιγράφει συνοπτικά τα µέτρα που λαµβάνονται στα κράτη µέλη σχετικά µε τις στατιστικές ΕΤΚ που συλλέγονται άµεσα από αυτά: στατιστικές Ε&Α/Gbaord, κοινοτικές έρευνες καινοτοµίας και στατιστικές CDH. Σε ότι αφορά τους υπόλοιπους τοµείς, χρησιµοποιούνται άλλες υπάρχουσες πηγές στοιχείων, οι οποίες δεν περιλαµβάνονται σε έρευνες που πρέπει να διεξαχθούν από τα κράτη µέλη. Στατιστικές Ε&Α/Gbaord Για να καλυφθούν οι απαιτήσεις του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 753/2004, πολλές χώρες προσάρµοσαν τα εθνικά τους ερωτηµατολόγια και τη συλλογή στοιχείων από την περίοδο 2002/2003 και πέρα. Όπως επισηµάνθηκε στην πρώτη έκθεση, ορισµένες χώρες αντιµετώπισαν προβλήµατα µε τη µεταβίβαση των στοιχείων Ε&Α και GBAORD για τα δύο πρώτα υποχρεωτικά έτη αναφοράς (2003 και 2004), όσον αφορά κυρίως την πληρότητα των στοιχείων και την τήρηση των προθεσµιών που ορίζουν οι ανωτέρων κανονισµοί της Επιτροπής. Έκτοτε, βελτιώθηκε σηµαντικά η διαθεσιµότητα των στοιχείων και η τήρηση των προθεσµιών. Η συστηµατική παρακολούθηση της συµµόρφωσης µε τη στατιστική νοµοθεσία οδήγησε συνολικά σε έξι κοινοποιήσεις «µη συµµόρφωσης» προς τα κράτη µέλη για στοιχεία από τα έτη αναφοράς Έως τώρα, τα προβλήµατα κάλυψης και οι καθυστερήσεις στη διάθεση των στοιχείων έχουν περιοριστεί σηµαντικά σε µη συστηµατικές περιπτώσεις στα εθνικά συστήµατα παραγωγής στοιχείων (τυχαία προβλήµατα, προσωρινή έλλειψη πόρων, EL 8 EL

10 σηµαντική αναδιάρθρωση της παραγωγής). Η διαβίβαση των µεταβλητών Ε&Α σε εθελοντική βάση παραµένει ελλιπής. Ευρωπαϊκές στατιστικές καινοτοµίας Οι κοινοτικές έρευνες για την καινοτοµία έχουν καταστεί µέρος της βασικής στατιστικής υποδοµής των κρατών µελών βάσει των απαιτήσεων που ορίζει ο κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1450/2004. Η κοινοτική έρευνα καινοτοµίας του 2004 θεωρήθηκε λιγότερο επαχθής και ευκολότερη στην εφαρµογή σε εθνικό επίπεδο. Στην έρευνα του 2006 πραγµατοποιήθηκαν εθελοντικές εργασίες για να διευκολυνθεί η πλήρης χρήση του ορισµού του εγχειριδίου του Όσλο για την καινοτοµία και, τέλος, η έρευνα του 2008 που καλύπτει τόσο τις τεχνολογικές (διαδικασία και προϊόν) όσο και τις µη τεχνολογικές καινοτοµίες (στον τοµέα της οργάνωσης και της εµπορικής προώθησης) σε ισότιµη και υποχρεωτική βάση. Εκτός από ένα κράτος µέλος, δεν παρατηρήθηκε άλλη εµφανή περίπτωση µη συµµόρφωσης. Τα ταξινοµηµένα σε πίνακες στοιχεία για το 2006 και 2008 παραδόθηκαν εγκαίρως και σε πλήρη µορφή από όλα σχεδόν τα κράτη µέλη. Η παράδοση των στοιχείων επέτρεψε την έγκαιρη διάδοση των στοιχείων της ΕΕ για τη σηµαντική έκθεση της Επιτροπής σχετικά µε την καινοτοµία. Ωστόσο, η Eurostat δεν λαµβάνει όλα τα εθνικά σύνολα µικροστοιχείων ή όλες τις επιθυµητές µεταβλητές καθώς οι διαβιβάσεις αυτές εξακολουθούν να γίνονται σε εθελοντική βάση. Στατιστικές για την εξέλιξη της σταδιοδροµίας των κατόχων διδακτορικού («στατιστικές CDH») Με βάση τις επιτακτικές ανάγκες των χρηστών, η ευρύτερη παραγωγή των στατιστικών CDH άρχισε το 2006 και το 2007 σε περισσότερα από 20 κράτη µέλη σε εθελοντική βάση. Σ αυτό το πλαίσιο, οι χώρες άρχισαν να επικεντρώνουν τις προσπάθειές τους στη χρήση των εθνικών πηγών και µητρώων διοικητικών στοιχείων, στην ανάπτυξη εθνικών πλαισίων δειγµάτων που καλύπτουν όλους τους κατοίκους κατόχους διδακτορικού, στον υπολογισµό του µεγέθους των δειγµάτων, στη σύνταξη εθνικών ερωτηµατολογίων ερευνών και στην ανάπτυξη τεχνικών συλλογής στοιχείων. Οι εργασίες αυτές συνεχίστηκαν µε την ισοδύναµη έρευνα για το 2009, η οποία εξετάζει τη σταθερότητα των εννοιών, των ορισµών και των συστηµάτων παραγωγής στοιχείων. Μια ευρύτερη αξιολόγηση της παραγωγής στατιστικών CDH θα διενεργηθεί µετά τη διάθεση των αποτελεσµάτων της εν λόγω έρευνας το ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Άρθρο 2 παράγραφος 4 της απόφασης Το πλαίσιο για την ποιότητα των στοιχείων των στατιστικών ΕΤΚ είναι ο ευρωπαϊκός κώδικας ορθής πρακτικής για τις στατιστικές 9 που καλύπτει 15 κύριες αρχές. Αρκετές αρχές αφορούν τη γενική θεσµική διαρρύθµιση των αρχών των κρατών µελών και των οργανώσεών τους (επαγγελµατική ανεξαρτησία ή επάρκεια πόρων) που συµβάλλουν στη συνολική ποιότητα των ευρωπαϊκών στατιστικών, ενώ ορισµένες από τις αρχές (όπως η σωστή µεθοδολογία µέσω εγχειριδίων) καθορίζονται σε διεθνές επίπεδο, υποβάλλονται από κοινού σε συνεχή αξιολόγηση και διατίθενται σε όλους. Αρκετές αρχές ποιότητας, οι οποίες συνδέονται άµεσα µε τις έρευνες ΕΤΚ καλύπτονται και παρακολουθούνται µέσω της 9 COM(2005) 217. EL 9 EL

11 τακτικής υποβολής εκθέσεων για την ποιότητα (µεταξύ άλλων ακρίβεια, συνεκτικότητα και συγκρισιµότητα). Η Eurostat συλλέγει τις εθνικές εκθέσεις για την ποιότητα των στατιστικών Ε&Α και GBAORD από το 2007 και για κάθε διετή κύκλο της κοινοτικής έρευνας για την καινοτοµία από το 2004 και µετά. Η υποβολή εκθέσεων για την ποιότητα των εθελοντικών στατιστικών CDH έχει συµπεριληφθεί στην παροχή των εθνικών µεταδεδοµένων και στους δύο γύρους της συλλογής στοιχείων. Ορισµένα από τα ζητήµατα ποιότητας των στατιστικών που προκύπτουν στους διάφορους τοµείς επισηµαίνονται παρακάτω. Στατιστικές Ε&Α. Οι συστάσεις σχετικά µε τη συγκέντρωση στοιχείων που περιλαµβάνονται στο εγχειρίδιο Frascati του ΟΟΣΑ γενικά τηρήθηκαν. Η ποιότητα των ευρωπαϊκών στατιστικών Ε&Α βελτιώθηκε µε την εφαρµογή του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 753/2004. Οι χρήστες των στοιχείων δεν διατύπωσαν κριτική σχετικά µε τη σπουδαιότητα, την ακρίβεια ή τη συγκρισιµότητα των στοιχείων. Ωστόσο, είναι επιθυµητό να επέλθουν ορισµένες βελτιώσεις όσον αφορά την κάλυψη και την µέτρηση. Ευρωπαϊκές στατιστικές καινοτοµίας. Η επικαιρότητα, η πληρότητα και η συγκρισιµότητα των εθνικών συνόλων στοιχείων έχουν βελτιωθεί χάρη στα συντοµότερα, σαφέστερα ερωτηµατολόγια, στη βελτιωµένη παραγωγή και τη διαδικασία εφαρµογής σε εθνικό επίπεδο καθώς και τη µεγαλύτερη εξοικείωση µε τις καινοτοµικές έννοιες εκ µέρους όσων απαντούν στα ερωτηµατολόγια. Οι χρήστες βρήκαν τα στοιχεία πολύ σηµαντικά και ζήτησαν ακόµα µεγαλύτερη συγκρισιµότητα και ακρίβεια για τις αριθµητικές µεταβλητές. Ένα εναρµονισµένο ερωτηµατολόγιο που εκπονήθηκε σύµφωνα µε τον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 1450/2004 θεωρείται ότι έχει συµβάλει θετικά στη συγκρισιµότητα των αποτελεσµάτων. Στατιστικές CDH. Η συλλογή των στοιχείων CDH για το 2006 ήταν η πρώτη προσπάθεια για συλλογή στοιχείων σε µεγάλη κλίµακα σχετικά µε τους κατόχους διδακτορικού. Ιδιαίτερη πρόκληση συνιστούσε η εύρεση πηγών για αντιπροσωπευτική δειγµατοληψία που θα επέτρεπε επίσης να αντιµετωπιστούν θέµατα διεθνούς κινητικότητας. Άλλες στατιστικές ΕΤΚ. Σε ό,τι αφορά τους υπόλοιπους τοµείς, η αναβάθµιση της ποιότητας συχνά εξαρτάται από την επιτευχθείσα πρόοδο ως προς τα στοιχεία πηγής. Από αυτή την άποψη, σηµειώθηκε σηµαντική πρόοδος όσον αφορά τα στοιχεία από την έρευνα εργατικού δυναµικού της ΕΕ, τις στατιστικές για το εµπόριο ή από την PATSTAT. Οι ταξινοµήσεις που χρησιµοποιήθηκαν επικαιροποιήθηκαν σύµφωνα µε τις αναθεωρηµένες ταξινοµήσεις για τις οικονοµικές δραστηριότητες και τα προϊόντα. 4. ΑΠΑΝΕΣ ΚΑΙ ΦΟΡΤΟΣ Η Eurostat προβαίνει σε µέτρηση των δαπανών και του φόρτου που επιβάλλονται από τις στατιστικές επιχειρήσεων σε διάφορους στατιστικούς τοµείς. Σύµφωνα µε την πλέον πρόσφατη γενική ανάλυση του φόρτου που συνεπάγεται για τα κράτη µέλη η απάντηση στα ερωτηµατολόγια, η οποία ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2009, οι στατιστικές ΕΤΚ (Ε&Α και στατιστικές καινοτοµίας) βρέθηκαν στην δέκατη (10η) θέση από άποψη φόρτου που συνεπάγονται για τις επιχειρήσεις που ανταποκρίνονται σε σύνολο 16 επιχειρησιακών στατιστικών που καλύπτονται. Η ετήσια επιβάρυνση των στατιστικών ΕΤΚ παρουσιάζει κάποια διακύµανση, αντανακλώντας τον διετή χαρακτήρα των στατιστικών για την καινοτοµία. EL 10 EL

12 Ύστερα από την έκδοση της απόφασης αριθ. 1608/2003/ΕΚ του Συµβουλίου έγιναν προσπάθειες για τη συλλογή στοιχείων σχετικά µε το κόστος και την επιβάρυνση που συνεπάγεται η αντίστοιχη συλλογή στοιχείων. Κατά την τακτική υποβολή εκθέσεων για την ποιότητα ζητήθηκαν ακριβείς µετρήσεις αλλά φάνηκε ότι ήταν δύσκολο να επιτευχθούν, ιδιαίτερα µε εναρµονισµένο τρόπο που να επιτρέπει συγκρίσεις ή αξιολόγηση του συνολικού κόστους. Πολλά κράτη µέλη έχουν επισηµάνει ότι δεν θα είναι δυνατόν να διαχωριστεί το κόστος των ερευνών για την Ε&Α και την καινοτοµία και της κατάρτισης στατιστικών ούτε από τις άλλες στατιστικές επιχειρήσεων και συναφείς στατιστικές ούτε από παρόµοιες δραστηριότητες που βασίζονται αποκλειστικά στις εθνικές ανάγκες. Στην περίπτωση που υπάρχουν διαθέσιµα στοιχεία, οι µεθοδολογίες που χρησιµοποιούνται για την υποβολή εκθέσεων διαφέρουν επίσης µεταξύ των κρατών µελών και εντός των κρατών µελών µεταξύ των αρµόδιων οργανισµών, ούτως ώστε η πληροφόρηση δεν επιτρέπει πραγµατικές ουσιαστικές συγκρίσεις ούτε τη δηµοσίευση εκτιµήσεων σχετικά µε τις µεµονωµένες δαπάνες. Με την επιφύλαξη των παραπάνω, η µέση επιβάρυνση που υπολογίστηκε µε βάση τον χρόνο που δαπανήθηκε για τη συµπλήρωση του ερωτηµατολογίου για την Ε&Α στον τοµέα των επιχειρήσεων για την περίοδο αναφοράς 2007 κυµαίνεται από 0,7 ώρες έως 4 ώρες µεταξύ των 13 κρατών µελών στα οποία υπάρχουν διαθέσιµα στοιχεία (µε εξαίρεση ένα κράτος µέλος που ανέφερε 6 ώρες). Στις περισσότερες περιπτώσεις ο χρόνος που χρειάστηκε ήταν 2 ώρες. Πολύ λιγότερα στοιχεία είναι διαθέσιµα από άλλους οικονοµικούς τοµείς, αν και ο χρόνος που αφιερώθηκε στη συµπλήρωση του ερωτηµατολογίου Ε&Α στον κυβερνητικό τοµέα και στην τριτοβάθµια εκπαίδευση φαίνεται να είναι πολύ µεγαλύτερος από τον τοµέα των επιχειρήσεων, αλλά παραπλήσιος και στις δύο αυτές περιπτώσεις. Όσον αφορά την κοινοτική έρευνα για την καινοτοµία, τα στοιχεία που περιλαµβάνονται στην υποβολή εκθέσεων για την ποιότητα από τις περιόδους ερευνών 2006 και 2008 αποδεικνύουν ότι ο χρόνος που αφιερώθηκε για τη συµπλήρωση των ερωτηµατολογίων για την καινοτοµία κυµαίνεται από 0,45 έως 4,5 ώρες (µε µια ακραία τιµή 6 ωρών). Στις περισσότερες περιπτώσεις ο χρόνος που χρειάστηκε ήταν 1,7 και 2 ώρες αντιστοίχως, άρα ανάλογος µε την επιβάρυνση που απαιτήθηκε για την έρευνα για την Ε&Α. Υπάρχουν ορισµένα όχι αδιάσειστα στοιχεία τα οποία βασίζονται στα µεµονωµένα στοιχεία των κρατών µελών που διατίθενται για τις δύο περιόδους έρευνας και τα οποία δείχνουν ότι η επιβάρυνση που συνεπάγεται η συµπλήρωση των ερωτηµατολογίων, η οποία υπολογίστηκε µε βάση των χρόνο που δαπανήθηκε, δεν αυξήθηκε µεταξύ του 2006 και του Παροµοίως, το κόστος για τις στατιστικές αρχές παρέµειναν σχετικά σταθερό από το 2006 έως το υστυχώς, η κάλυψη των στοιχείων σχετικά µε το κόστος εξακολουθεί να είναι σχετικά ανεπαρκής, γεγονός που δεν επιτρέπει την περαιτέρω ανάλυση. Στο πλαίσιο του προϋπολογισµού της Επιτροπής για τα έτη 2006 και 2009 διατυπώθηκαν αρκετά αιτήµατα για προτάσεις επιχορήγησης µε σκοπό τη συγχρηµατοδότηση των µη υποχρεωτικών τµηµάτων των συλλογών στοιχείων Ε&Α ή CIS ή για τη µελέτη της σκοπιµότητας ανάπτυξης νέων δεικτών ή χρηµατοδότησης ερευνών CDH. Το σύνολο των αναλήψεων δαπανών το 2006 ανήλθε σε ευρώ για τις στατιστικές CIS και ευρώ για τις στατιστικές CDH, µε 10 και 7 κράτη µέλη και χώρες του ΕΟΧ να συµµετέχουν αντιστοίχως. Συνολικά, οι αναλήψεις δαπανών το 2009 ανήλθαν σε ευρώ για την Ε&Α, ευρώ για CIS και ευρώ για τις CDH, µε τη συµµετοχή 8, 16 και 13 κρατών µελών και χωρών ΕΟΧ αντιστοίχως. Τα προγράµµατα πολλαπλών δικαιούχων Phare, από το 2004 έως το 2006, για στατιστική συνεργασία και το πρόγραµµα µεταβατικής διευκόλυνσης πολλαπλών δικαιούχων του 2004 EL 11 EL

13 και του 2005 για τη στατιστική ολοκλήρωση επέτρεψαν τη συγχρηµατοδότηση της εφαρµογής των ερευνών Ε&Α, CIS και CDH µόνο στα κράτη µέλη που προσχώρησαν κατά την πέµπτη διεύρυνση (2004) και µετά. Το συνολικό ποσό που διατέθηκε στους δικαιούχους µέσω των ενεργειών αυτών ήταν ευρώ για την Ε&Α, ευρώ για την CIS και ευρώ για την CDH για 11, 12 και 9 δικαιούχους αντιστοίχως. 5. ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΕΤΚ Οι στατιστικές χρειάζονται έναν ορισµένο βαθµό σταθερότητας. Ωστόσο, στον τοµέα των στατιστικών ΕΤΚ το φαινόµενο του ενδιαφέροντος είναι από τη φύση του δυναµικό και συχνά προκύπτουν νέες ανάγκες των χρηστών. Η ανταπόκριση στις νέες ανάγκες αποτελεί ιδιαίτερη πρόκληση στο σηµερινό περιβάλλον του ευρωπαϊκού στατιστικού συστήµατος, όπως περιγράφεται στη συνέχεια. 5.1 Αλλαγές περιβάλλοντος Απαιτήσεις χρήστη Το µεγάλο και συνεχιζόµενο πολιτικό ενδιαφέρον στην Ε&Α, την καινοτοµία και την οικονοµία της γνώσης στο σύνολό της συνεπάγεται σταθερή πίεση στις στατιστικές ΕΤΚ. Οι απαιτήσεις των χρηστών, για παράδειγµα πιο επίκαιρα και λεπτοµερή στοιχεία µε βελτιωµένη ποιότητα, είναι γνωστές εδώ και πολύ καιρό και πολλά θέµατα εξετάζονται µε ενισχυµένα εργαλεία, όπως η υποβολή εκθέσεων για την ποιότητα, η ακριβέστερη µεθοδολογία ή η ανταλλαγή ορθών πρακτικών. Η διεθνοποίηση της Ε&Α και η επέκταση των δραστηριοτήτων καινοτοµίας στον δηµόσιο τοµέα αποτελούν παραδείγµατα των νέων απαιτήσεων για στατιστική παρακολούθηση, των οποίων η δυνατότητα υλοποίησης εξετάζεται µε πειραµατικές έρευνες. Στο µέλλον αναµένεται µα ζητηθεί από τις στατιστικές ΕΤΚ να ικανοποιούν σε σταθερή βάση νέες και δικαιολογηµένες ανάγκες Μέθοδος παραγωγής των στατιστικών της ΕΕ: ένα όραµα για την επόµενη δεκαετία Η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά µε το όραµα για τις ευρωπαϊκές στατιστικές 10 ζητεί πιο ολοκληρωµένες, πιο ευφυείς προσεγγίσεις για την παραγωγή στατιστικών. Αυτό περιλαµβάνει την ενσωµάτωση των στατιστικών εργαλείων και τη µεγαλύτερη χρήση των διοικητικών πηγών και επίσης την απλούστευση και τη βελτίωση του στατιστικού ρυθµιστικού περιβάλλοντος, µε σκοπό την απόκτηση πλουσιότερων στατιστικών στοιχείων προορατικού χαρακτήρα, τη βελτίωση της παραγωγικότητας και τη µείωση του φόρτου ανταπόκρισης Ελάχιστοι πόροι και καθορισµός προτεραιοτήτων Οι εθνικές στατιστικές αρχές ανέφεραν την έλλειψη πόρων σε διάφορες περιπτώσεις τα τελευταία χρόνια, εγείροντας σοβαρές ανησυχίες για την ικανότητα ικανοποίησης των στατιστικών απαιτήσεων του ΕΣΣ. Συνεπώς, ο καθορισµός προτεραιοτήτων καθίσταται σηµαντικότερος από ποτέ άλλοτε και αφορά τόσο τις υφιστάµενες όσο και τις προβλεπόµενες στατιστικές εργασίες. 10 COM(2009) 404. Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο σχετικά µε τη µέθοδο παραγωγής των στατιστικών της ΕΕ : ένα όραµα για την επόµενη δεκαετία. EL 12 EL

14 5.2 Βελτίωση και αξιολόγηση των υπαρχουσών στατιστικών ΕΤΚ Οι υπάρχουσες στατιστικές πρέπει να είναι ορθές και κατάλληλες για τον σκοπό για τον οποίο προορίζονται. Με την πλήρη χρήση της τακτικής παρακολούθησης της συµµόρφωσης και της συστηµατικής συλλογής των εκθέσεων για την ποιότητα, οι υπάρχουσες συλλογές στοιχείων, ιδίως στοιχείων για την Ε&Α και την καινοτοµία, θα υποβάλλονται σε συνεχή επανεξέταση της καταλληλότητας και της ποιότητάς τους. Αυτό έχει σήµερα ακόµα µεγαλύτερη σηµασία καθώς η στρατηγική «Ευρώπη 2020» θα παρακολουθείται, µεταξύ άλλων, µέσω ποικίλων δεικτών ΕΤΚ. Η εργασία αυτή θα υποστηριχθεί από την κυλιόµενη επισκόπηση το 2011, η οποία αποτελεί εργαλείο για την διενέργεια µιας πολυσύνθετης αξιολόγησης υπό την ευρύτερη έννοια, η οποία περιλαµβάνει την αποτίµηση όχι µόνο των παραγόµενων στατιστικών στοιχείων, αλλά και της διαδικασίας παραγωγής τους, των αλληλοεπιδράσεων µε τους παρόχους στοιχείων και την αλληλεπίδραση µε τους χρήστες των στοιχείων. Με βάση το ανωτέρω πλαίσιο, θα εξεταστούν µε µεγάλη προτεραιότητα τα ακόλουθα θέµατα: Στατιστικές Ε&Α. Αυτό περιλαµβάνει τη διασφάλιση ότι τα βασικά στοιχεία µετρούνται από όλους τους συντελεστές Ε&Α ή τουλάχιστον εκτιµώνται όταν απαιτείται, ανεξάρτητα από το εάν αυτά είναι εκ των προτέρων γνωστά και καλύπτουν όλους τους οικονοµικούς τοµείς και υποτοµείς και όλα τα µεγέθη επιχειρησιακών µονάδων συνεπώς καλύπτοντας το σύνολο της Ε&Α (δαπάνες και προσωπικό) στην οικονοµία σε µια δεδοµένη στιγµή. Στο πλαίσιο αυτό, θα καταρτιστεί ένα βασικό σύνολο δεικτών για την παρακολούθηση της Ε&Α. Αυτό λαµβάνει υπόψη την ορθή στατιστική µεθοδολογία για την αντιµετώπιση των περιπτώσεων µη απόκρισης στις έρευνες καθώς και την εξέταση των θεµάτων που αφορούν τη µέτρηση της Ε&Α, µε σκοπό την αύξηση του επιπέδου της εναρµόνισης σε διεθνές επίπεδο. Ευρωπαϊκές στατιστικές καινοτοµίας. Πρέπει να εξεταστούν τα θέµατα που αφορούν τη µέτρηση της καινοτοµίας υπό τις διάφορες έννοιές της. Αυτό καλύπτει, ιδιαίτερα, τις αριθµητικές µεταβλητές, τις δαπάνες καινοτοµίας και τον κύκλο εργασιών από την καινοτοµία. Επιπλέον, θα αξιολογηθεί κατά πόσο η επέκταση της κάλυψης (σε όλες τις επιχειρηµατικές δραστηριότητες, σε όλη την οικονοµία) θα προσέθετε νέες πληροφορίες σε ένα επίπεδο που θα ήταν δικαιολογηµένο και εφικτό από µεθοδολογική άποψη. Στο πνεύµα του οράµατος για τις ευρωπαϊκές στατιστικές, θα γίνει εκτίµηση όσον αφορά µια στρατηγική για τη χρήση µιας ολοκληρωµένης έρευνας για την Ε&Α και την καινοτοµία και θα αξιολογηθεί ο ενδεχόµενος αντίκτυπος ιδιαίτερα στην ποιότητα και τη συγκρισιµότητα των στοιχείων. Η αξιολόγηση αυτή θα προσπαθήσει να λάβει υπόψη τη στατιστική υποδοµή του ΕΣΣ στο σύνολό του. Στατιστικές CDH. Το 2011 θα διενεργηθεί διεξοδική αποτίµηση της εφαρµογής της συλλογής στοιχείων CDH το 2006 και το 2009 µε σκοπό να αξιολογηθεί το µέλλον αυτών των στατιστικών. Στατιστικές διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας. Θα εξεταστεί η δυνατότητα µεγαλύτερης χρήσης των βασικών διοικητικών πηγών, ιδιαίτερα σε σχέση µε άλλες υφιστάµενες πηγές για την προσθήκη νέων στοιχείων και µεταβλητών. Θα χρησιµοποιηθεί πλήρως η βελτιωµένη µεθοδολογία για την εναρµόνιση των ονοµάτων. EL 13 EL

15 Θα γίνουν βελτιώσεις στις υπάρχουσες στατιστικές ΕΤΚ (µε τις νέες εργασίες) σε στενή συνεργασία µε τον ΟΟΣΑ και άλλους διεθνείς οργανισµούς µε τους οποίους έχει ήδη αναβαθµιστεί ο συντονισµός. Αυτό καλύπτει τις εργασίες για αναθεώρηση των διεθνών µεθοδολογικών εγχειριδίων. 5.3 Νέοι δείκτες, νέες πηγές δεδοµένων Η κοινότητα των χρηστών θα ζητεί συχνά νέους δείκτες και νέες πηγές στοιχείων. Οι εργασίες ανάπτυξης που υπερβαίνουν τη χρήση των υφιστάµενων πηγών στοιχείων, συµπεριλαµβάνοντας νέους δείκτες, νέες πηγές στοιχείων και ακόµα περισσότερες κατανοµές των υφιστάµενων στοιχείων (καθώς ενδέχεται να περιλαµβάνουν µεγαλύτερα µεγέθη δείγµατος ή µεθοδολογική εργασία), θα πραγµατοποιούνται µόνον ύστερα από διεξοδικό έλεγχο και ανάλυση. Αυτό µπορεί να αφορά τις εργασίες σχετικά µε τα διπλώµατα ευρεσιτεχνίας στις τεχνολογίες ή τα στοιχεία για άλλα δικαιώµατα διανοητικής ιδιοκτησίας που συνδέονται µε κοινωνικές προκλήσεις. Στο πλαίσιο αυτό θα χρησιµοποιούνται επίσης µελέτες σκοπιµότητας και πειραµατικές έρευνες. 5.4 Επικαιροποίηση του νοµικού πλαισίου για τις στατιστικές ΕΤΚ Η έγκριση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και οι διάφορες εµβληµατικές πρωτοβουλίες της, µαζί µε την παρακολούθηση του ευρωπαϊκού χώρου έρευνας απαιτούν συµφωνία σχετικά µε το πλαίσιο στατιστικής παρακολούθησης για τις πολιτικές της ΕΕ. Είναι εξαιρετικά σηµαντικό οι δείκτες που χρησιµοποιούνται για τους σκοπούς αυτούς να βασίζονται σε στατιστικές και µεταβλητές που αποτελούν τακτική στατιστική παραγωγή στα κράτη µέλη και καλύπτονται από τη στατιστική νοµοθεσία. Συνεπώς, η Eurostat αποσκοπεί να επανεξετάσει τόσο τον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 753/2004 όσο και τον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 1450/2004 µε σκοπό την αναθεώρησή τους, λαµβάνοντας υπόψη ιδιαίτερα τις πλέον πρόσφατες ανάγκες για παρακολούθηση της πολιτικής. Με τον τρόπο αυτό, θα επιτευχθεί ισορροπία µεταξύ των υφιστάµενων στατιστικών, των νέων στατιστικών και των στατιστικών που πιθανώς διακοπούν και θα διερευνηθεί το επιχείρηµα υπέρ µιας ολοκληρωµένης νοµοθεσίας και ολοκληρωµένων ερευνών. Η έµφαση θα εξακολουθήσει να δίνεται στην καταλληλότητα και την ποιότητα των στοιχείων. Τυχόν νέα νοµοθεσία θα εξεταστεί µε µεγάλη προσοχή. EL 14 EL