A ι.rus ΠΩI,t λμ Ο, 6ν8ρωιιο, cm:ι,

Transcript

1

2 A ι.rus ΠΩI,t λμ Ο, 6ν8ρωιιο, cm:ι, σu:ιmi "ολοι δiofopιn'm οπ' 6,ΤΙ CΙMmoνιa. fι o'ι:rf.iόvoντo,. f\ιωpiioνιos tn 171"000 του [ώματα. μπαρciιι να φμπυευοπ& αωcnσ IΙ. ομ.',., 111 'αθcσιl {Ιι προθι... ιι ι_ άλλων, aπ6 IΙΙ lιmiocιι. ΤΙ. Xl,poνoμiCI Μ11" 0'160" του σώμοτ61 tou'.l'ia. 6χι μόνο... Xρπoιμαπo,ώνtaι τουl IICIIQi'lilniIoul ιtωί'liiltι..oιjι 1IIIι6'ι.c. μπορι:πi V'II πιφνάτι10 μl!yύ. σο πσρaμμmoνtοl w Ι"'... wtall6 lπιιιlδα των ί'lιξcων. Η νιο Ιl\δοοπ του σyaππμtνoυ σοι btll.er πφι""μ't-ι.:, 6λα τα υλιuτolo Cπ,στΠIΚ'VIM σuμiicρcίoμ.σ. το απ6 τουl 10μιΙl ιnl lt'uxoίlv(i'os. τηl ΒιολοΥΙΟ5 110' τη. Επ IIIoMιJνiol, ιμπ aii"σμtwι μι πλήθοl νιων ιπιξnynμαηιwν ηαρa6iιyμστων ΜΙ 0111'111_.

3 ISBN , για την ελληνική γλ(δσσα σε όλο τον κόσμο Εκδ60εις ΕΣΟΠΤΡΟΝ Αρμοδίου 14, ΑθιΊνα Τι]λ.: Fax: Ε-Π1aίl: w\v\\'.esoptronpublications. gr Επιμέλεια κειμένου: Bιioω Ηλιοπούλου Eξ(ιJφυλλo - Σελιδοποίηση: Νάσος Β<χγιας

4 ALLAN & BARBARA PEASE Το Απ ΟΛΥΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ Σ ΩΜΑΤΟΣ Μετάφραση: Θωμά ς Μαστακούρης ffl Ε"Σ;ΟΠΤΡΟΝ ΑΘΗ ΝΑ 2006

5 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ Ί 1991, οι εκδόσεις ΕΣΟΠΤΡΟΝ παρουσίασαν ένα βιβλίο που έμελλε να σημειώσει τεράστια εκδοτική επιτυχία και να βρεθεί μέσα σχεδόν σε κάθε ελληνικό σπίτι. Αλλά και διεθνώς, η Γλώσσα του Σώματος γνώρισε την απόλ υτη κ αταξίωση ως ένα κορυφαίο έργο, το οποίο ανέδειξε για πρώτη φορά, με απ λ ό, εύληπτο και ταυτόχρονα έγκυρο τρόπο, την κρυφή σημασία και τη μεγάλη σπουδαιότητα των μη-προφορικών σημάτων στην ανθρώπινη επικοινωνία και α λλ ηλεπίδραση. Ξεφεύγοντας από τα στενά πλ α ίσια μιας επιστημονικής μελέτης, δημιουργία ενός κατ' εξοχήν ειδικού, ο οποίος συνδύαζε τη βαθιά θεωρητική κατάρτιση με την πολύχρονη εμπειρία στις πωλήσεις και την επικοινωνία, η Γλώσσα του Σώματος έγινε σημείο αναφοράς για όλες τις σύγχρονες εφαρμογές του Μάρκετινγκ, της Διαφήμισης, της Πολιτικής και της Κοινωνικής κυβερνητικής. Παράλληλ α, ήδη αποτε λεί εγκεκριμένο διδακτικό βοήθημα σε πολλά εκπαιδευτικά ιδρύματα και σχολές -και της Ελλάδος- που σχετίζονται με την επικοινωνιακή πολ ιτι κή. Σήμερα, το ΕΣΟΠΤΡΟΝ με μεγάλη χαρά παρουσιάζει τη νέα, αναθεωρημένη και υπερσύγχρονη έκδοση της Γλώσσας του Σώματος, εμπ λ ουτισμένη με όλ α τα τε λευταία πορίσματα των ερευνών στην εξωλεκτιi<ή επικοινωνία, με πρωτοποριακές ανακα λ ύψεις νέων επιστημονικών κλάδων -όπως η εξελ ι κτική βιολογία και η

6 εξελικτική ψυχολογία- και με πολλέ ς δεκάδε ς σκίτσα, αποκαλυπτικέ ς φωτογραφίες και πρακτικά παραδείγματα. Είμαστε σίγουροι ότι το Απόλυτο Βιβλίο της Γλώσσας του Σώματος θα ξεπεράσει σε εμβέλεια τη μέχρι τώρα κλασική έκδοση του διεθνού ς best seller, αφού μας παρέχει όλα τα σύγχρονα εφόδια, όχι μόνο για να αποκωδικοποιούμε τη μία και μοναδική γλώσσα επικοινωνίας όλω ν των ανθρώπων αλλά, το σημαντικότερο, και για να μάθουμε να τη «μιλάμε» άπταιmα! ΕΣΟΠΤΡΟΝ Μάιος 2006

7 ΠΕΡΙ ΕΧΟΜΕΝΑ Ευχαριστίες Εισαγωγή Δεν Είναι Όλα τα Πράγματα Αυτό που Φαίνονται Πόσο Καλά Ξέρετε την Παλάμη του Χεριού Σας; Πόσο Καλά Μπορείτε να Εγroπίζετε Αντιφάσεις στη Γλώσσα του Σώματος; Πώς Γράψαμε Αυτό το Βιβλίο Το Λεξικό της Γλώσσας του Σώματος 1. Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ Εν αρχή... Γιατί Δεν Μετράει Αυτό που Λέτε Πώς η Γλώσσα του Σώματος Αποκαλύπτει Συναισθήματα και Σκέψεις Γιατί οι Γυναίκες Είναι ΠΙΟ Διορατικές; Τι Δείχνουν τα Εγκεφαλογραφήματα Πώς οι Μελλοντολόγοι Ξέρουν Τόσα Πολλά Έμφυτο, Κληρονομικό ή Επίκτητο; Κάποιες Βασικές Αρχές Παγκόσμιες Χειρονομίες Τρεις Κανόνες για Ακριβή Διάγνωση Γιατί Είναι Εύκολο να Παρεξηγήσετε Γιατί Μπορούμε Να Διαβάσουμε Πιο Εύκολα τη Διάθεση των Παιδιών Μπορείτε να Προσποιηθείτε; Μια Αληθινή Ιστορία: Ο Ψεύτης Υποψήφιος Πώς να Διαβάζετε Καλά τη Γλώσσα του Σώματος

8 ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΓΛ ΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ 2. Η ΔΥΝΑΜΗ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΣΑΣ Πώς να Εvrοπίζετε την Ειλικρίνεια Η Σκόπιμη Χρήση της Παλάμης για Εξαπάτηση Ο Νόμος της Αιτίας και του Αποτελέσματος Η Δύναμη της Παλάμης Το Πείραμά μας με το Κοινό Ανάλυση των Τρόπων Χειραψίας Ποιος Πρέπει να Απλώνει το Χέρι Πρώτος; Πώς Μεταδίδοvrαι η Κυριαρχία και ο Έλεγχος Η Χειραψία Υποταγής Πώς να Δημιουργήσετε Ισότητα Πώς να Δημιουργήσετε Συμπάθεια Πώς να Αφοπλίσετε έναν Κυριαρχικό Τύπο Η Κρύα, Υγρή Χειραψία Κερδίζοvrας το Πλεονέκτημα της Αριστερής Πλευράς Όταν Άνδρες και Γυναίκες Ανταλλάσσουν Χειραψία Η Διπλή Χειραψία Το Παιχνίδι Εξουσίας Μπλερ-Μπους Η Λύση Οι Οκτώ Χειρότερες Χειραψίες του Κόσμου Η Χειραψία Αραφάτ-Ράμπιν Σύνοψη 3. Η ΜΑΓΕΙΑ ΤΟΥ ΧΑΜΟΓΕΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΕΛΙΟΥ Το Χαμόγελο Είναι Ένδειξη Υποταγής Γιατί το Χαμόγελο είναι Μεταδοτικό Πώς ένα Χαμόγελο Εξαπατά τον Εγκέφαλο Εξάσκηση στο Ψεύτικο Χαμ6γελο Οι Λαθρέμποροι Χαμογελούν Λιγ6τερο Πέvrε Συνηθισμένοι Τύποι Χαμ6γελου Γιατί το Γέλιο Είναι το Καλύτερο Φάρμακο Γιατί Πρέπει να Παίρνετε το Γέλιο στα Σοβαρά Γιατί Μπορούμε να Γελάμε και να Μιλάμε, ενώ οι Χιμπατζήδες Δεν Μπορούν Πώς Θεραπεύει το Χιούμορ Γελάστε μέχρι να Δακρύσειε

9 nepiexomena Πώς Λειτουργούν τα Ανέκδοτα Το Δωμάτιο του Γέλιου Τα Χαμόγελα και το Γέλιο Δημιουργούν Συναισθηματικό Δέσιμο Το Χιούμορ Πουλά Το Μόνιμο Κατσούφιασμα Συμβουλές Χαμόγελου για Γυναίκες Το Γέλιο,πον Έρωτα Σύνοψη 4. ΧΕΙΡΟΝΟΜΙΕΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΒΡΑΧΙΟΝΕΣ....., Χειρονομίες Φραγής με τους Βραχίονες Γιατί το Σταύρωμα των Xepl(,',V Μπορεί να είναι Καταmροφικό Ναι... Μα Εγ,,', Έτσι Νιώθω «Άνετα» Διαφορές των Δύο Φύλων Χέρια Σταυρωμένα στο Στήθος Λύση Ενισχυμένο Σταύρωμα των Χεριών Σφίξιμο των Βραχιόνων Προϊστάμενος Εναντίον Προσωπικού Πώς να Αποσπάσετε Συγκατάθεση Αυτο-εναγκαλισμός Π(,',ς οι Πλούσιοι και Διάσημοι Αποκαλύπτουν την Ανασφάλειά τους ΊΌ Φράγμα του Φλιτζανιού Η Δύναμη της Επαφής Αγγίξτε κι Εσείς το Χέρι τους Σύνοψη 5. ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ Τρώγοντας Πίτσα Κάντε το Πολιτισμικό Τεστ Γιατί Όλοι Γινόμαστε Αμερικανοί Τα Βασικά Είναι Ίδια Σχεδόν Παντού Διαφορές στον Χαιρετισμό

10 ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Όταν Μια Κουλτούρα Συναντά Μια Άλλη Το Αγγλικό Σουφρωμένο Άνω Χείλος Οι Ιάπωνες «Βρομερό, Αηδιαστικό Γουρούνι!» - Το Φύσημα της Μύτης Οι Τρεις Πιο Συνηθιομένες Δια-Πολιτισμικές Χειρονομίες Να Αγγίξω ή να Μην Αγγίξω; Πώς Να Προσβάλλετε Άλλες Κουλτούρες Σύνοψη 6. ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΜΕ ΧΕΡΙΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΧΕΙΡΕΣ Πώς Μιλούν τα Χέρια Από τη Μια... Από την Άλλη Πλευρά, οι Χειρονομίες Βελτιώνουν τη Μνήμη Το Τρίψιμο των Χερ"δν Μεταξύ τους Τρίψιμο Αντίχειρα και Δείκτη Χέρια Σφιγμένα Μεταξύ τους Η Στέγη Σύνοψη Το Πρόσωπο στο Πιάτο Τα Χέρια Πίσω από την Πλ'ίτη Επίδειξη του Αντίχειρα Αντίχειρες που Προεξέχουν από Τσέπες Σακακιών Σύνοψη 7. ΣΗΜΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΞΑΠΑΤΗΣΗΣ Έρευνα για το Ψέμα Οι Τρεις Σοφοί Πίθηκοι Πώς το Πρόσωπο Αποκαλύπτει την Αλήθεια Οι Γυναίκες Λένε Καλύτερα Ψέματα και Αυτό Είναι Αλήθεια Γιατί Είναι Δύσκολο να Πούμε Ψέματα Οκτώ από τις Πιο Συνηθισμένες Χειρονομίες των Ψευτών Χειρονομίες Αξιολόγησης και Κωλυσιεργίας Ο Ψεύτης Συνεντευξιαζόμενος Χάιδεμα του Πιγουνιού Δέσμες Κωλυσιεργίας Χειρονομίες Τριψίματος και Χτυπήματος του Κεφαλιού

11 ΠΕΡΙΕΧΟΜ ΕΝΑ Γιατί ο Μπομπ Χάνει Πάντα στο Σκάκι Η Διπλή Σημασία 8. ΣΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ Οι Διαστελλόμενες Κόρες Κάντε το Τεστ της Κόρης του Ματιού Οι Γυναίκες, ως Συνήθως, τα Καταφέρνουν Καλύτερα Με μια Ματιά Το Ανασήκωμα των Φρυδιών Το «Μεγάλωμα:>:> των Ματι(δν Η Δέσμη του «Βλέμματος από τα Χαμηλά» Π,δς Ανάβουν Φωτιές στους Άνδρες Η Συμπεριφορά του Βλέμματος - Προς τα Πού Κοιτάτε; Πώς να Διατηρείτε Οπτική Επαφή σε μια Παραλία Γυμνιστ'δν Πώς να Τραβήξετε την Προσοχή ενός Άνδρα Οι Περισσότεροι Ψεύτες σας Κοιτούν στα Μάτια Πώς να Αποφύγετε την Επίθεση ή τη Βιαιοπραγία Το Πλάγιο Βλέμμα Παρατεταμένο Βλεφάρισμα Μάτια που Κοιτάζουν Εδ,δ κι Εκεί Η Γεωγραφία του Προσ,δπου Η Ι(πορία του Πολιτικού Κοίταξέ με Βαθιά στα Μάτια, Μωρό μου Τα Πρ,δτα 20 Δευτερόλεπτα μιας Συνέντευξης Σε Ποιο Κανάλι Είστε Συντονισμένοι; Πώς να Διατηρείτε Οπτική Επαφή με ένα Ακροατήριο Πώς να Παρουσιάζετε Οπτικές Πληροφορίες Το Τράβηγμα του Βλέμματος Σύνοψη 9. ΕΙΣΒΟΛΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΟΣ - ΖΩΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΚΑΙ ΖΩΝΕΣ Ζωτικός Χώρος Οι Αποστάσεις των Ζωνών Πρακτικές Εφαρμογές των Αποστάσεων των Ζωνών Ποιος Εισβάλλει στη Ζ'δνη Ποιου;

12 ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Γιατί Δεν μας Αρέσει να Μπαίνουμε σε Ανελκυmήρες Γιατί τα Πλήθη Εξαγριό,νονται Τελετουργικά Χωροθέτησης Δοκιμάmε το Πείραμα του Φαγητού Πολιτισμικοί Παράγοντες που Επηρεάζουν τις Αποmάσεις των Ζωνών Γιατί οι Ιάπωνες Πάντα ''Οδηγούν'' σε ένα Βαλς Επαρχιακές και Αmικές Ζώνες Αποmάσεως Περιοχές και Ιδιοκτησία Η Περιοχή του Αυτοκινήτου Κάντε το Πείραμα Σύνοψη 10. ΠΩΣ ΤΑ ΠΟΔΙΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΠΙΘΥΜΕΙ Ο ΝΟΥΣ Όλοι ΜL\ούν για έναν Νέο Τρόπο Βαδίσματος Με Ποιον Τρόπο τα Άκρα των Ποδιών Αποκαλύπτουν την Αλήθεια Ο Σκοπός των ΠοδΗδν Οι Τέσσερις Βασικές Όρθιες Στάσεις Βρίσκεται οε Άμυνα. Κρυιδνει ή Απλιδς «-'Έτσι Νιώθει Άνετα»; Όταν Ανοιγόμαmε Η Ευρωπαϊκή Στάση Σταυρώματος των Ποδιών Το Αμερικανικό Τεσσάρι (4) Όταν Κλείνει το Σώμα, Κλείνει και το Μυαλό Το Σφίξιμο του Τεσσαριού Το Κλείδωμα των Αmραγάλων Το Σύνδρομο της Μίνι Φούmας Το Μπλέξιμο των Ποδιών Πόδια Παράλληλα Μεταξύ τους Βάλτε το Δεξί σας Πόδι Μέσα, Βγάλτε το Δεξί σας Πόδι Έξω Σύνοψη 11. ΟΙ 13 πω ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ Το Γνέψιμο με το Κεφάλι

13 ΠΕΡΙΕΧΟΜ ΕΝΑ Γιατί Πρέπει να Μάθετε να Γνέφετε Πώς να Ενθαρρύνετε τη Συμφωνία Το Κούνημα του Κεφαλιού Δεξιά-Αριστερά Οι Βασικές Στάσεις του Κεφαλιού Το Ζάρωμα του Κεφαλιού Συλλογή Ανύπαρκτων Ξεφτιών Π,δς Δείχνουμε ότι Είμαστε Έτοιμοι για Δράση Η Στάση του Καουμπόι Μετρ,δντας τον Αντίπαλο Το Άνοιγμα των Ποδιών Το Πόδι πάνω στο Μπράτσο της Πολυθρ6νας Το Καβάλημα της Καρέκλας Ο Καταπ>'λτης Χειρονομίες που Δείχνουν Π6τε ένα Άτομο Είναι Έτοιμο Η Θέση Εκκίνησης Σύνοψη 12. Ο ΚΑΤΟΠΤΡΙΣΜΟΣ - ΠΩΣ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΟΥΜΕ ΣΥΜΠΑΘΕ1Α Δημιουργήστε τις Σωστές Δονήσεις Ο Κατοπτρισμ6ς σε Κυτταρικ6 Επίπεδο Οι Διαφορές Κατοπτρισμού Μεταξύ Ανδρών και Γυναικών Τι να Κάνετε αν Είσιε Γυναίκα Όταν Άνδρες και Γυναίκες Αρχίζουν να Μοιάζουν Μοιάζουμε με τα Κατοικίδιά μας; Μαϊμουδίστε Ταιρια,πές Φωνές Η Εσκεμμένη Δημιουργία Συμπάθειας Ποιος Καθρεφτίζει Ποιον; Σύνοψη 13. ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΤΣΙΓΑΡΩΝ, ΤΩΝ ΙΎΑΛΙΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΑΚΙΓΙΑΖ.... '" Οι Δύο Τύποι Καπνιστών Διαφορές Ανάμεσα σε Άνδρες και Γυναίκες Το Κάπνισμα ως Σεξουαλική Επίδειξη

14 ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Πώς να Εnοπίσετε μια Θετική ή Αρνητική Απόφαση Καπνιστές Πσύρων Πώς οι Καπνιστές ΤελεΗ;Νουν μια Συνάnηση Πώς να Διαβάζετε τα Γυαλιά Τακτικές Κωλυσιεργίας Το Κοίταγμα Πάνω απ6 τα Γυαλιά Γυαλιά σro Κεφάλι Η Δύναμη των ΓυαλΗδν και του Μακιγιάζ Λίγο Κραγι6ν, Κυρία; Σήματα με ΤΩν Χαρτοφύλακα Σύνοψη 14. ΠΩΣ ΤΟ ΣΩΜΑ ΔΕΙΧΝΕΙ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΠΑΕΙ ΤΟ ΜΥΑΛΟ Τι Λένε οι Γωνίες του Σ(δματος Πώς ΑΠΩκλείουμε τους Άλλους Κατεύθυνση του Καθισμένου Σ,δματος Η Κατεύθυνση των Ποδιών Σύνοψη 15. ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΕΡΩΤΟΤΡΟΠΙΑΣ ΚΑ.Ι ΕΡΩΤΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ Η Εμφάνιση του ΠολύχρωμΩυ ΑρσενΙΚΩύ Η Ιστορία του Γκράχαμ Γιατί οι Γυναίκες Έχουν Πάντα την Πρωτοβουλία Κινήσεων Διαφορές Ανάμεσα σε Άνδρες και Γυναίκες Η Διαδικασία της Προσέλκυσης Οι 13 Πιο Συνηθισμένες Κινήσεις των Γυναικ,δν,πο Φλερτ Τι Κοιτάζουν οι Άνδρες σιο ΓυναικείΩ Σ'δμα Πώς οι Όμορφοι Αποτυγχάνουν Του Αρέσουν τα Οπίσθια, ΊΟ Στήθος ή τα Π6δια; Σήματα και Χειρονομίες Ερωτοτροπίας Ίων Ανδρ,;'ν Το Ανδρικ6 Κορμί - Τι Ερεθίζει Περισσ6τερο τις Γυναίκες Της Αρέσει το Στήθος, τα Πόδια ή τα Οπίσθια; Σύνοψη

15 Π Ε ΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 16. ΣΗΜΑΤΑ ΚΑΤΟΧΗΣ, ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΥΨΟΥΣ Το Χαμήλωμα του Σ'δματος και η Κοινωνική Θέση Είναι ο Μεγαλύτερος στην Π6λη Γιατί Κάποιοι Άνθρωποι Φαίνονται πιο Ψηλοί στην Τηλε6ραση Δοκιμάστε το Πείραμα του Παηδματος Τα Μειονεκτήματα του Ύψους Πώς το Χαμήλωμα του Σ'(ψατος Μπορεί Κάποιες Φορές να Αυξήσει το Κύρος Πώς οι Πολιτικοί κερδίζουν Ψήφους απ6 την Τηλε6ραση Πώς να Κατευνάσετε Οργισμένους Ανθρ,δπους Τι Σχέση 'Εχει ο Έρωτας με υλα Αυτά; Μερικές Σψατηγικε'ς για να Αποκτήσετε Φαινομενικ6 Ύψος Σύνοψη 17. Η ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗ ΤΩΝ ΚΑΘΙΣΜΑΤΩΝ - πον ΝΑ ΚΑΘΕΣΤΕ ΚΑΙ ΠΛΤΙ Κάντε ΈΟ Πείραμα του Τραπεζιού Δεν Είναι Αυτ6 που Λέτε, Αλλά ΈΟ Πού Κάθεστε Η Ιδέα του Βασιλιά Αρθούρου Πώς θα ΚραTlΊσεn: το Ενδιαφέρον Δύο Ανθρώπων Ορθογώνια Τραπε'ζια Συσκέψεων Γιαιί οι Αγαπημένοι Μαθψές των Δασκάλων Κάθονται στα Aριcπερά Παιχνίδια Εξουσίας σro Σπίτι Πώς να Κάνετε το Κοινό να Κλάψει Η Ζώνη Προσοχής Ένα Πείραμα Μάθησης Παίρνοντας μια Απ6ψαση την Ώρα του Φαγψού Σύνοψη 18. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ, ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΠΚΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ Γιατί ο Τζέιμς Μποντ Έδειχνε Ψύχραιμος, Ήρεμος και Συγκροτημένος

16 το ΑΠΟΛΥΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΓΛ ΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Οι Εννέα Χρυσές Συμβουλές για να Κάνετε. Σπουδαία Πρώτη Εντύπωση Όταν Κάποιος Σας Κάνει να Περιμένετε Προσποίηση Μέχρι την Επιτυχία; Επτά Απλές Στρατηγικές που θα σας Δώσουν το Πλεονέκτημα Σύνοψη Στρατηγικές Ισχύος στο Γραφείο Π,ός να Αλλάζετε Θέση στο Τραπέζι Ο Προσανατολισμός του Καθισμένου Σώματος Π,δς να Διευθετήσετε Ένα Γραφείο Σύνοψη 19. ΣΥΝΔΥΑΖΟΝΤΑΣ Ολλ ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Πόσο Καλά Μπορείτε να Διακρίνετε τα Κρυφά Νοήματα; Π,ός τα Πήγατε; Σύνοψη Τα Έξι Μυστικά για Ελκυστική Γλώσσα του Σώματος Βιβλιογραφία

17 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙ ΕΣ Αυτοί είναι μερικοί από τους ανθρώπους οι οποίοι, άμεσα ή έμμεσα, συνέβαλαν σε αυτό το βιβλίο, είτε το γνώριζαν είτε εν αγνοία τους: ΔΙ' ]ohn Tickel, ΔΙ' Dennis Waitley, ΔΙ' Andre Davril, καθηγητής Phillip Hunsaker, Trev01' Dolby, Armin C;ontermann, Lotl1ar Menne, Ray και Ruth Pease, Malcolm Edwards, Ian Marshall, Laura Meehan, Ron και Toby Hale, Darryl Whitby, Susan Lamb, Sadaaki Hayashsi, Deb Mehrtens, Deb Hinckesman, noreen C:arroll, Steve Wright, Derryn Hinch, Dana Reeves, Ronnie C:or!Jett, Vanessa Feltz, Esther Rantzen, ]onathan C:oleman, Trish C;oddard, Kerri-Anne Kennerley, Bert Newton, Roger Moore, l,enny Henry, Ray Martin, Mike Walsh, Οοη Lane, Ian Lesley, Anne Diamond, Gerry και Sheny Meadows, Stan ΖerΠ1arηίk, narrel SΟΠ1ers, Andres Kepes, Leon Byner, Bob C;eldof, VΙadίΠ1ίr Putin, Andy McNab, ]ohn Howard, Nick και Katherine C;reiner, Bryce Courtney, ΤοnΥ και Cherie Blair, C;reg και Katl1Y Owen, Lindy ChaΠ1berΙaίη, Mike Stoller, C;erry και Katl1Y BIadlJeer, ΤΥ και Patti ΒΟΥCΙ, Mark Victol' Hansen, Brian Tracy, Kerry Packer, Ian ΒοthaΠ1, Helen Ricllards, ΤοηΥ C;reig, Simon Townsend, Diana SΡenceΓ, Πρίγκιπες Γουίλιαμ και Χάρι, Πρίγκιπας Κάρολος, ΔΙ' Desmond Morris, Πριγκίπισσα Άννα, David και ]an C;oodwin, Iven Frangi, Victol'ia Singer, ]ol1n Nevin, Richard Οιtoη, Raoul Boielle, Matthew Braund, Doug Constable, C;e01'ge Deveraux, Rob ΕdΠ10nds, Gerry Hatton, ]ohn Hepworth, Bob Heussler, C;ay Huber, Ian ΜcΚίΙΙορ, Delia Mills, Pamela Anderson, \Vayne MugIidge, Peter Opie, David Rose, Allan \Vhite, Rob 1Ninch, Ron Tacchi, Bany Markoff, ChΓistine Maher, Sallie και GeoffBurch,]ohn Fenton, Norman και (;!enda Leonard και Ι1 Dorie Simmonds, της οποίας η ενθάρρυνση και ο ενθουσιασμ6ς μάς οδήγησαν να γράψουμε αυτό το βιβλίο,

18

19 Εισαγωγή Α π ό τα ν ύ χια εν ός ά ν δ ρα. απ ό τα μαν ί κια του σακακιο ύ του, απ ό τις μπ ό τες του, απ ό την τσ ά κιση του παντε λ ονιο ύ του, απ ό τους κ άλ ους στον δ ε ί κτη ι<οι τον αντ ί χειρα, απ ό την έ κφρασή του, απ ό τα μανικ έ τια του, απ ό τις κινήσεις του - απ ό το κα θέ να απ ό αυτ ά αποκα λύ πτεται ο χαρακτήρας του. Η πι θ αν ό τητα όλ α αυτ ό σε συν δ υασμ ό να μην μπορ έ σουν να δ ιαφωτ ί σουν τον ικαν ό ερευνητή ε ί ναι σχε δό ν αν ύ παρκτη. ΣΕΡΛΟΚ ΧΟΛΜΣ, 1892 Α6 μικρ6 παιδί αντιλαμβαν6μουν 6τι αυτcl που έλεγαν οι άνθρωποι δεν ήταν πάντα αυτά που ένιωθαν και ότι ι}ταν δυνατόν να πείσω τους cίλλuυς να κάνουν το δικό μου αν "διάβαζα" τα αληθινά τους συναισθήματα και αυnδρούσα ανάλογα με τις ανάγκες τους. Σε ηλικία έντεκα ετc;'ν, άρχισα την καριέρα μου σων χ,;'ρο των πωλήσεων, πουλcδντας λαστιχένια σφουγγάρια από πόρτα σε πόρτα μετά το σχολείο για να βγ6λω το χαρτζιλίκι μου, και σύντομα μπορούσα να διακρίνω αν υπήρχε πιθανότητα κάποιο άτομο να αγοράσει από μένα 11 όχι. Oταν μου άνοιγαν την πόρτα, αν κάποιος μου έλεγε να φύγω αλλά είχε τα χέρια ανοιχτά (δστε να φαίνονται οι παλάμες, ήξερα πως ήταν ασφαλές να επιμείνω με την παρουσίαση του ΠΡΟ'ίόντος μου επειδιj, 6σο απορριπτικά και αν μου μιλούσε, δεν ήταν επιθετικ6ς. Αν κ<iποιος μου έλεγε να φύγω με χαμηλή φωνή, αλλά τέντωνε το δάχτυλο προς το μέρος μου ή κρατούσε το χέρι κλειστ6, ιjξερα πως ήταν,δρα να τα μαζεύω. Μου άρεσε που ήμουν πωλψής, και τα κατάφερνα θαυμάσια. Ως έφηβος πουλούσα κα-

20 το ΑΠΟΛΥΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ τσαρόλες και τηγάνια, δουλεύοντας κυρίως το βράδυ, και η ικανότητά μου να διαβάζω τις σκέψεις των ανθρώπων με βοήθησε να κερδίσω αρκετά χρήματα ώστε να αγοράσω το πρώτο μου ακίνητο. Οι πωλήσεις μού έδιναν την ευκαιρία να συναντιδ ανθρώπους, να τους μελετώ από κοντά και να κρίνω αν θα αγοράσουν από μένα ή όχι, παρατηρώντας απλιός τη γλώσσα του σιδματός τους. Αυτή η ικανότητα ήταν μεγάλο πλεονέκτημα και για να γνωρίζω κοπέλες ιπις ντισκοτέκ. Μπορούσα σχεδόν πάντα να προβλέψω ποια θα δεχόταν να χορέψει μαζί μου και ποια όχι. Μπήκα στον χώρο των ασφαλειιδν ζωής σε ηλικία είκοσι ετών και σύντομα έσπασα πολλά ρεκόρ πωλήσεων για λογαριασμό της εταιρείας στην οποία εργαζόμουν. Ήμουν ο νεότερος συνεργάτης που πούλησε ασφάλειες συνολικής αξίας μεγαλύτερης του ενός εκατομμυρίου δολαρίων στην πρώτη μου χρονιά. Αυτό το επίτευγμα μου έδωσε μια θέση στη διακεκριμένη Στρογγυλή Τράπεζα του Ενός Εκατομμυρίου Δολαρίων σπς ΗΠΑ. Ήμουν τυχερός που οι τεχνικές ανάγνωσης της γλώσσας του σώματος τις οποίες είχα μάθει σαν παιδί, πουλιδντας κατσαρολικά, μπορούσαν να εφαρμοστούν και στον καινούργιο αυτόν τομέα, έχοντας άμεση σχέση με την επιτυχία που μπορούσα να έχω σε οποιαδήποτε επιχείρηση σχετιζ6ταν με την ανθριδπινη επικοινωνία. Δεν Είναι Όλα τα Πράγματα Αυτό που Φαίνονταl Η ικανότητα να αντιληφθείς πιός ακριβό,ς νιcδθει ένας άλλος άνθρωπος είναι απλή - όχι εύκολη, αλλά απλή. Πρέπει να συνδυάζεις c5aa βλέπεις και ακούς στο περιβάλλον σου με c5aa συμβαίνουν και να καταλήγεις σε πιθανά συμπεράσματα. Κι όμως, οι περισσότεροι άνθρωποι βλέπουν pc5vo τα πράγματα που νομίζουν ότι βλέπουν. Ιδού μια ιστορία που αποδεικνύει τα λεγόμενά μου: Δύο άνδρες περπατούσαν στο δάοος και ξαφνικά είδαν μπροστά τους μια μεγάλη και βαθιά τρύπα. "Πολύ βαθιά μου φαίνεται», είπε ο ένας. «Ας ρίξουμε μερικά χαλίκια να δούμε οε τι βάθος φτάνει».

21 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Πέταξαν μερικά χαλίκια, περίμεναν, αλλά δεν άκουσαν κανέναν ήχο. "Πω-πω! Αυτό θα πει βάθος! Ας πετάξουμε ένα από εκείνα τα μεγάλα βράχια. Αυτό σίγουρα θ' ακουστεί όταν φτάσει στον πάτο». Σηκώνουν, λοιπόν, δυο μεγάλα βράχια, τα πετάνε μέσα στην τρύπα, περιμένουν, αλλά και πάλι δεν ακούνε τίποτα. «Εκεί ανάμεσα <πα αγριόχορτα είναι πεταμένη μια τραβέρσα σιδηροτροχιάς>', είπε ο ένας. «Αν πετάξουμε αυτήν μέσα, σίγουρα θα κάνει θόρυβο». Έσυραν τη βαριά σιδηροδοκό μέχρι την τρύπα, την πέταξαν μέσα, αλλά και πάλι δεν ακούστηκε τίποτα. Ξαφνικά, μέσα από τα δέντρα, εμφανίζεται ένας τράγος που τρέχει σαν αm:ραπή. Ορμά καταπάνω <πους δυο άνδρες και περνά ανάμεσά τους, τρέχοντας όσο πισ γρήγορα μπορούσε. y στερα, πηδά <πον αέρα και χάνεται κι αυτός μέσα στην τρύπα. Οι δυο άνδρες έμειναν έκπληκτοι με αυτό που είχαν δει. Μέσα από τα δέντρα εμφανίm:ηκε ένας αγρότης που τους φ<δναξε: «Εε! Μιιπως είδατε τον τράγο μου;» «Ασφαλ(δς και τον είδαμε! EKανε ιο πιο τρελ<5 πράγμα που είδαμε ποτέ! Έτρεξε σαν τρελός και πήδηξε μέσα στην τρύπα!» «Αποκλείεται να ήταν ο δικός μου τράγος}>, είπε ο αγρότης. "Εγ';' τον έχω δεμένο σε μια τραβέρσα!» Πόσο Καλά Ξέρετε την Παλάμη του Χεριού Σας; Μερικές φορές λέμε πως ξέρουμε κάτι «σαν την παλάμη του χεριού μας», αλλά τα πειράματα δείχνουν ότι λιγότεροι από το 5% των ανθρώπων μπορούν να αναγνωρίσουν την παλάμη τους σε μια φωτογραφία. Τα αποτελέσματα ενός απλού πειράματος που κάναμε για μια τηλεοπτική εκπομπή απέδειξαν ότι οι άνθρωποι γενικά δεν τα καταφέρνουν καλά ούτε και στην αναγνώριση ολόκληρου του σώματός τους. Στήσαμε έναν μεγάλο καθρέφτη στην ά-

22 το ΑΠΟΛΥΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΓΛ ΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ κρη του μακρόστενου σαλονιού εν6ς μεγάλου ξενοδοχείου. Αυτ6ς έδινε την εντύπωση σε όποιον έμπαινε ότι υπήρχε ένας μακρύς διάδρομος που δι"τρεχε το ξενοδοχείο και "βγαινε απ6 την άλλη άκρη του σαλονιού. κρεμάσαμε μεγάλα φυτά από το ταβάνι σε απόσταση ενάμισι μέτρου από το έδαφος, έτσι ώσιε, καθι;')ς κάποιος έμπαινε στο σαλόνι, φαινόταν σαν να t: rnatve ταυτόχρονα κάποιος άλλος απ6 την άλλη άκρη του διαδρ6μου. Το «άλλο άτομο» δεν αναγνωριζ6ταν εύκολα επειδή τα φυτά κάλυπταν το πρόσωπό του, αλλά μπορούσε κανείς να δει καθαρά το σώμα και την κίνηση. Κάθε επισκέπτης παρατηρούσε τον άλλο «επισκέπτη» για πέντε-έξι δευτερ6λεπτα πριν στραφεί αριστερά στη ρεσεψιόν. Όταν ρωτήθηκαν αν είχαν αναγνωρίσει τον άλλο «επισκt:πτψ>, το 85% των ανδρι;')ν απάντησε «όχι». Οι περισσότεροι άνδρες δεν είχαν καταφέρει να αναγνωρίσουν τον -εαυτό τους σταν καθρέφτη, και μάλιστα κάποιος είπε: «Εννοείς αυτόν τον χαντρό, άσχημα τύπο;» Δεν μας εξέπληξε καθόλου τα ότι το 58% των yuvalkc:)\! είπε ότι επρόκειτο για καθρέφτη και ότι το 30% αποφάνθηκε ότι ο άλλος «επισκέπτης» φαιν6ταν «γνωιπός». Οι περισσ ό τεροι ά ν δ ρες κ οι σχε δό ν οι μισ έ ς γυνοί κες δ εν γνω ρίζ ο υν την ό ψη τους οπ ό τον λ οιμ ό κοι κ ά τω. Πόσο Καλά Μπορείτε να Εντοπίζετε Αντιφάσεις στη Γλώσσα του Σώματος; Οι άνθρωποι έχουν anoktlluel εμμονές με τη γλ,,,σσα του σώματος των πολιτικών επειδή 6λοι ξέρουν 6ιι οι πολιτικοί μερικές φορές πρασποιούvrαι πως πιστεύουν κάτι στο οποίο δεν ΠΗπεύουν ή δείχνουν πως είναι κάη άλλο από αυτό που είναι στην πραγματικότητα. ΟΙ πολιτικοί ξοδεύουν τον περιο06τερο χρ6νο τους με προοποιήσεις, υπεκφυγές και ψέματα, κρύβοντας τα αιοθήματα και τα συναισθήματά τους, χρησιμοποη(}\ιτας παραπετάσματα καπνού ή καθρέφτες, και γνέφοντας προς φανταστικούς φίλους μέοα στο

23 ΕΙΣΑΓΩΓΗ πλήθος. Όμως, όλοι γνωρίζουμε ενmικτωδ,δς πως κάποια mιγμή θα αποκαλυφθούν απ6 ορισμένες αντιφατικές κινήσεις του σιδματος, και έτσι μας αμέσει να τους παρακολουθούμε προσεκτικά, περιμζ:νοντας πότε θα τους nt('loourc: στα πράσα. Ποιο είναι το σημ άδ ι που σας ει δ οποιε ί ό τι ένας παλ ι τικ ό ς λέει ψέματα; Απά ντηση : Κουνιαύ νται τα χε ίλ η τ ου! Για τις ανάγκες μιας τηλεοπτικής εκπομπής, κάναμε {να πείραμα με τη συνεργασία ενός ΤOlιtκού τουριστικού γραφείου. Οι τoυρίcπες έμπαιναν mo γραφείο για να ζητήσουν πληροφορίες σχετικά με τα τοπικά μνημεία και άλλα τουρηπικά αξιοθέατα. Τους έ(πελναν σε ένα γραφείο 6που μιλούσαν με έναν υπάλληλο, έναν άνδρα με ξανθά μαλλιά και μουmάκι που φορούσε λευκ6 πουκάμισο και γραβάτα. Μετά απ6 μερικά λεπτ" συζήτησης σχετικά με τις διαδρομές, ο άνδρας έσκυβε πίσω από τον πάγκο, δήθεν για να πάρει κάποια φυλλάδια. Ύ mefja, ένας άλλος "νδρας, μελαχριν6ς και ξυρισμένος, με γαλάζιο πουκάμισο, ξεπρ6βαλλε πίσω από τον πάγκο και συνέχιζε την κουβέντα από εκεί που είχε σταματrlσει ο πρ(;nος. Το καταπληκτικό είναι πως περίπου οι μισοί από τους τουρί(πες δεν αντιλήφθηκαν την αλλαγή, και οι άνδρες είχαν διπλάσιες πιθανότητες απ6 τις γυναίκες να μην προσέξουν "χι μόνο την αλλαγή mi] γλώσσα του ο(δματος, αλλά και την παρουσία ενός εντελcl'}ς διαφορετικού προσ,(,που! Εκτ6ς κι αν διαθέτετε μια έμφυτη ικανότητα ή έχετε rciθει να διαβάζετε τη γλώσσα του σ(δματος, ΙΌ πιο πιθαν6 είναι πως και σ' εσάς θα διαφεύγουν οι περισσ6n:ρες διαφορές. ΊΌ βιβλίο αυτό θα σας δείξει τι ακριβι"'ς σας διέφευγε μέχρι σήμερα. Πώς Γράψαμε Αυτό το Βιβλίο Η MnciPrnapa κι εγώ YfJcilJIare το Απόλυτο Βιβλiο για τη Γλώσσα του Σώματος χρι}σψοποιιδντας ως βάαι} το αρχικό μου βιβλίο, Η Γλώσ-

24 το ΑΠΟΛΥΤΟ ΒΙΒΛ ΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜ ΑΤΟΣ σα του Σώματος. Όχι μόνο το εμπλουτίσαμε σημαντικά, αλλά παρουσιάζουμε και τα αποτελέσματα των ερευνών νέων επιστημονικιδν κλάδων όπως η εξελικτική βιολογία και η εξελικτική ψυχολογία, καθ,δς επίσης και τεχνολογίες όπως η Μαγνητική Χαρτογράφηση Συνήχησης (MRI), η οποία μας δείχνει τι συμβαίνει μέσα στον εγκέφαλο. Το γράψαμε με τέτοιον τρόπο, ώστε κάποιος να μπορεί να το ανοίξει και να διαβάσει στην τύχη σχεδόν την κάθε σελίδα του. Περιορίσαμε το υλικό κυρίως στις κινήσεις του σώματος, τις εκφράσεις και τις χειρονομίες, επειδή αυτά είναι τα πράγματα που npf-:nel να μάθετε ({)σιε να επωφελείσιε σιο έπακρο απ6 κάθε προσωπική επαφll. Το Απόλυτο Βιβλίο Υ,α τη Γλώσσα του Σώματος θα σας κάνει να αντιλαμβάνεστε καλύτερα τα μη-λεκτικά σήματα που εκπέμπει και το δικό σας σώμα, και θα σας δείξει πώς να τα χρησιμοποιείτε για να επικοινωνείτε αποτελεσματικά και να πετυχαίνετε τις αντιδράσεζς που επιθυμείτε από τους άλλους. Το βιβλίο απομονώνει και εξετάζει κάθε στοιχείο της γλ,όσσας του σιδματος και κάθε χειρονομία με απλούς όρους,,όστε οι πληροφορίες να είναι εύκολα προσβάσιμες. Επειδή, 6μως, λίγες κινήσεις γίνονται μεμονωμένα απ6 τις άλλες, προσπαθήσαμε να αποφύγουμε μια υπεραπλούστευση των πραγμάτων. Πάντα θα υπάρχουν κάποιοι που θα σηκ'δνουν τα χέρια με φρίκη και θα ισχυρίζονται 6τι lj μελέτη της γλιδσσας του σώματος είναι μία ακ6μα μέθοδος με την οποία η επισιημονική γνώση χρl}σιμοποιείται για την εκμετάλλευση των άλλων και την επιβολή μας επάνω τους μέσω της αποκάλυψης των μυστικών τους. Εμείς, όμως, πιστεύουμε πως το βιβλίο αυτό προσπαθεί να σας μάθει να επικοινωνείτε καλύτερα με τους συνανθρώπους σας, έτσι (δσιε να κατανοήσετε βαθύτερα τόσο τους άλλους 600 και τον ίδιο σας τον εαυτ6. Είναι ευκολ6τερο να ζεις με κάποιους 6ταν γνωρίζεις π,δς λειτουργούν, ενώ, αντίθετα, η άγνοια και η έλλειψη καταν6ησης υποθάλπουν τον φ6βο και την προκατάληψιι, κάνοντάς μας πιο επικριτικούς. Όποιοι έχουν χ6μπι να παρατηρούν πουλιά, δεν το κάνουν για να μπορέσουν να τα σκοτώσουν ευκολότερα και να τα βαλσαμώσουν ως τρόπαια. Κατά τον ίδιο τρ6πο, η γνώση και η δεξιότητα στη γλ,δοσα του σ,δματος βοηθούν μ6νο στο να μετατρέπεται κάθε συνάντηση με ένα άλλο πρόσωπο σε συναρπαστική εμπειρία.

25 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Για λόγους απλότητας, και εκτός αν δηλ(δνεται ρητά κάτι άλλο, η χρήση του αρσενικού άρθρου μέσα στο βιβλίο αναφέρεται και στα δύο φύλα. Το λεξικό της Γλώσσας του Σώματος Το αρχικό βιβλίο προοριζόταν ως εγχειρίδιο εργασίας για πωλητές, μάνατζερ, διαπραγματευτές και διευθυντικά στελέχη, αλλά αυτό που κρατάτε Τ(δρα στα χέρια σας μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κάθε τομέα της ζωής σας, στο σπίτι, στα ραντεβού ή στον τόπο εργασίας. Το Απόλυτο Βιβλίο για τη Γλώσσα του Σώματος είναι το αποτέλεσμα τριάντα και πλέον χρόνων συσσωρευμένης γνώσης και ε μπειρίας σε αυτόν τον τομέα, και έτσι σας δίνουμε το βασικό «λεξιλόγιο» που χρειάζεστε για να διαβάζετε διαθέσεις και συναισθήματα. Το βιβλίο θα σας προσφέρει απαντήσεις σε μερικά από τα πιο βασανιστικά ερωτήματα που είχατε ποτέ σχετικά με τους λ6- γους για τους οποίους οι άνθρωποι συμπεριφέρονται με έναν συγκεκριμένο τρόπο, και θα αλλ6ξει για π(,ντα τον τρόπο που συμπεριφέρεστε εσείς οι ίδιοι. Θα νιώσετε λες και μέχρι Η;ψα βρισκόσασταν σε ένα σκοτεινό δωμάτιο, όπου, ενώ μπορούσατε να ψηλαφίσετε τα έπιπλα, τις κουρτίνες και την πόρτα, ποτέ δεν είχατε δει πώς ήταν πραγματικά. Με το βιβλίο αυτ6 θα αν6ψετε τα φ(;'τα και θα δείτε το δωμ6τιο 6πως ήταν ανέκαθεν. Τώρα θα ξέρετε τι ακριβώς βρίσκεται μέσα σε αυτ6, πού βρίσκεται και με ποιον τρόπο θα το χρησιμοποιήσετε. Allan Pease

26

27 Κεφάλαιο Ι Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ AUTcJ σημαίνει «καλ6» για τους Δυτικούς, "ένα» για τους Ιταλούς και «πέντε» για τους Iάπωνιcς Όλοι γνωρίζουμε κάποιον ο οποίος μπορεί να μπει σε ένα δωμάτιο γεμάτο ανθρώπους και, μέσα οε λίγα λεπτά, να περιγράψει με ακρίβεια τις μεταξύ τους σχέσεις και τα συναισθήματά τους. Η ικαν6τητα "ανάγνωσης" της διάθεσης και των σκέψεων των άλλων μέσω της συμπεριφοράς τους ήταν το αρχικ6 σύστημα επικοινωνίας των ανθρώπων, πριν εξελιχθεί ΤΩ χάρισμα της ομιλίας. Πριν επινοηθεί το ραδιόφωνο, οι περισσότερες επικοινωνίες γίνονταν με τη γραφή, μέσω βιβλίων, επιστολ(,)ν και εφημερίδων, πράγμα που σήμαινε πως άσχημοι πολιτικοί και κακοί ρήτορες 6- πως ο Αβραάμ Λίνκολν μπορούσαν να είναι επιτυχημένοι αν επέμεναν αρκετά και έγραφαν καλά κείμενα. Η εποχή του ραδιοφώνου έδωσε ευκαιρίες σε άτομα που κατείχαν καλά τον προφορικό

28 το ΑΠΟΛγτο ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ λόγο, όπως ο Oυίνσroν Τσ6ρτσιλ, ο σποίος ήταν μεν θαυμάσιος ρήτορας, αλλά ίσως θα είχε πρόβλημα να πετύχει τόσα πολλά σrη δική μας εποχή όπου κυριαρχεί η εικόνα, Στις μέρες μας, οι πολιτικοί γνωρίζουν ότι η πολιτική βασίζεται κυρίως σrην εικόνα και την εμφάνιση, και τώρα πλέον οι κορυφαίοι πολιτικοί έχουν προσωπικούς συμβούλους της γλώσσας του σώματος που τους μαθαίνουν π(δς να δείχνουν ειλικρινείς, συμπονf-ιικοί και τίμιοι, ειδικά όταν σrην πραγματικότητα δεν είναι τίποτε απ' όλα αυτά. Φαίνεται σχεδόν απίσrευτo ότι, μέσα σrα χιλιάδες χρόνια της εξέλιξής μας, η γλ( σσα του σώματος δεν είχε μελετηθεί σε οποιαδήποτε κλίμακα πριν τη δεκαετία του J 960 και ότι οι περισσότεροι αντιλήφθηκαν την ύπαρξή της μόνο μετά την έκδοση του βιβλίου μας Η Γλώσσα του Σώματος, το J 978, Ωσrόσo, οι περισσότεροι πισrεύoυν ακόμα ότι η κυριότερη μορφή επικοινωνίας είναι η ομιλία. Όμως η ομιλία έγινε τμήμα των επιkoινωνιαk( ν μας εργαλείων πολύ πρόσφατα, αναφορικά με την εξέλιξη, και χρησιμοποιείται κυρίως για να μεταφέρει γεγονότα και δεδομένα. Η δυνατ6τητα ομιλίας πιθανώς παρoυσιάσrηkε για πρώτη φορά κάπου ανάμεσα σrα και τα χρόνια πριν, περίοδο κατά την οποία ο εγκέφαλός μας τριπλασιάσrηkε σε μέγεθος. Πριν απ' αυτό, η γλώσσα του σώματος και οι λαρυγγισμοί ψαν οι κύριοι τρόποι έκφρασης αισθημάτων και συναισθημάτων, κάτι που ισχύει ακόμα και σήμερα. Όμως επειδή εσπάζουμε την προσοχή μας σrα λόγια που λένε οι άνθρωποι, οι περισσότεροι είμασrε εν πολλοίς αδαείς σε σχέση με τη γλώσσα του σώματος, πολύ περισσότερο δε, σε σχέση με τη σημασία που έχει σrη ζωή μας. Κι όμως, σrην ομιλία μας πολλές φορές αναγνωρίζουμε ασυναίσθητα πόσο μεγάλη σημασία παίζει η γλ( σσα του σώματος σrην επικοινωνία. Να μερικές από τις φράσεις που χρησιμοποιούμε: Σ φ ίξε τα δό ντια, Μ η σκ ύβ εις το κεφ άλ ι, Κ ουβα λά ς μεγ άλ ο βά ρος στην π λά τη, Ε π ίθ εση κατ ά μ έ τωπο, Μ πες με το δ ε ξί, Σ ε κοιτ άζ ει αφ ' υψη λ ο ύ, Τ ον έ χ εις του χεριο ύ σου, Σ' έ χω γραμμ έ νο στα."