ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

Transcript

1 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΔΙΑΛΕΞΗ 9 η Δομή επιχειρηματικού σχεδίου Διδάσκων Δρ. Καφετζόπουλος Δημήτριος

2 Μέρη διδακτικής ενότητας Δομή επιχειρηματικού σχεδίου Εξώφυλλο Περίληψη - Πίνακας περιεχομένων Επιτελική σύνοψη Περιγραφή επιχείρησης Ανάλυση επιχειρηματικής ευκαιρίας και έρευνα Στρατηγική μάρκετινγκ και σχέδιο μάρκετινγκ Ανάλυση αγοράς Σκοπός της διδακτικής ενότητας Σκοπός αυτής της ενότητας είναι να παραθέσει τα πρώτα στοιχεία συγγραφής ενός επιχειρηματικού σχεδίου. Στόχος είναι οι φοιτητές να εξοικειωθούν κυρίως με την ανάλυση της επιχειρηματικής ευκαιρίας συμπεριλαμβανομένων τις αναλύσεις του κλάδου, του περιβάλλοντος και του ανταγωνισμού. Ιδιαίτερα στον τρόπο με τον οποίο η επιχείρηση θα προσεγγίσει πελάτες, τον όγκο των πωλήσεων αλλά και των παραγόντων οι οποίοι συνθέτουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της επιχείρησης (προϊόν, τιμή, προώθηση και τοποθέτηση).

3 Σύνταξη Επιχειρηματικού σχεδίου Η πραγματική αξία σύνταξης του Επιχειρησιακού Σχεδίου δεν έγκειται στο να έχει η επιχείρηση το τελικό κείμενο του Σχεδίου, αλλά στη διαδικασία που απαιτείται για την εκπόνησή του, δηλαδή στη διαδικασία της έρευνας, μελέτης και του σχεδιασμού της επιχείρησης κατά ένα συστηματικό τρόπο. Το Επιχειρηματικό Σχέδιο είναι σημαντικό τόσο για μια υπό-σύσταση επιχείρηση όσο και για μία υφιστάμενη επιχείρηση που επιθυμεί να βελτιώσει τις λειτουργίες της ή να αλλάξει το σχεδιασμό της ή και να καινοτομήσει. Είναι κατάλληλο για όλους τους τύπους επιχειρήσεων, θα πρέπει όμως να τροποποιείται και προσαρμόζεται ανάλογα με τις ανάγκες και στόχους της επιχείρησης. Μπορεί να είναι μία χρονοβόρα διαδικασία αλλά μπορεί να αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα για την αποφυγή τυχόν καταστροφικών λαθών της επιχείρησης στο μέλλον.

4 Πριν ξεκινήσετε να ετοιμάζετε το επιχειρηματικό Σχέδιο Η επιχείρηση θα πρέπει να: Αισθάνεται έτοιμη να ξεκινήσει μία επιχείρηση, κατανοώντας όλες τις θυσίες που ίσως χρειαστεί να κάνει (χρόνος, κόπος, έξοδα) Κατέχει βασικές γνώσεις και εργαλεία οργάνωσης, σχεδιασμού, χρηματοοικονομικής διαχείρισης, Μάρκετινγκ, Πωλήσεων, διαχείρισης Ανθρωπίνου Δυναμικού, έρευνας αγοράς, ανάλυσης εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος (PEST Analysis, 5 Δυνάμεις Porter, SWOT Analysis) Αισθάνεται έτοιμη να εργαστεί πολλές ώρες καθημερινά Έχει ενθουσιασμό για την επιχειρηματική προσπάθεια που σκοπεύει να κάνει Ταιριάζει η ιδέα με την προσωπικότητα των μελών της επιχειρηματικής ομάδας και τους στόχους τους Κρίνει πως το επιχειρηματικό μοντέλο που έχει αναπτύξει μπορεί να συμβάλλει σε μία βιώσιμη οικονομικά επιχειρηματική προσπάθεια που θα καλύψει το «κενό» στην αγορά Διαθέτει τα απαραίτητα χρήματα για το στάδιο της προετοιμασίας της επιχείρησης

5 Δομή Επιχειρηματικού Σχεδίου Το Επιχειρηματικό Σχέδιο ενδεικτικά περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες: Εξώφυλλο Πίνακας περιεχομένων Προκαταρκτικές πληροφορίες Ορολογίες Εισαγωγικά Στοιχεία Επιτελική Σύνοψη (Executive summary) Γενική περιγραφή της επιχείρησης (Business Description) Περιγραφή προϊόντων/υπηρεσιών Σχέδιο Μάρκετινγκ (Marketing Plan) Σχέδιο Λειτουργίας (Operational Plan) Οργάνωση και Διοίκηση επιχείρησης (Management) Χρηματοοικονομικό Σχέδιο (Financial Plan) Επίλογος Παράρτημα

6 Εξώφυλλο Στο εξώφυλλο του Επιχειρηματικού Σχεδίου συνήθως αναγράφεται ο τίτλος του Σχεδίου π.χ. Επιχειρηματικό Σχέδιο εταιρίας Χ και ο σκοπός του Σχεδίου π.χ. Πρόταση για την έγκριση δανείου, το ονοματεπώνυμο του συντάκτη/ιδιοκτήτη/επιχειρηματία/ομάδας, η επωνυμία της επιχείρησης, το λογότυπο της επιχείρησης, στοιχεία επικοινωνίας (διεύθυνση, τηλέφωνο, Fax, κλπ) και ημερομηνία σύνταξης σχεδίου.

7 Πίνακας περιεχομένων Στον πίνακα περιεχομένων περιλαμβάνονται οι τίτλοι των κύριων ενοτήτων και υποενοτήτων, καθώς και κατάλογος πινάκων, διαγραμμάτων, απεικονίσεων, κ.λπ. Στη σελίδα των περιεχομένων συνήθως παρέχονται στοιχεία επικοινωνίας, προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να εντοπίζουν εύκολα κάποιο πρόσωπο αναφοράς σε περίπτωση που χρειάζονται διευκρινίσεις ή επιδιώκουν κάποια συνάντηση. Επίσης, υπάρχει δήλωση πνευματικών δικαιωμάτων (copyright).

8 Περίληψη Η περίληψη θεωρείται από πολλούς η σημαντικότερη ενότητα του επιχειρηματικού ή επιχειρησιακού σχεδίου, καθώς αποτελεί μικρογραφία του και αντανακλά την κεντρική ιδέα του. Η περίληψη είναι η «βιτρίνα» του σχεδίου, ο παράγοντας που θα παρακινήσει ή θα αποτρέψει τον αναγνώστη να προχωρήσει στο εσωτερικό και στις λεπτομέρειες του κειμένου. Στην περίληψη γίνεται σαφής αλλά συνοπτική αναφορά στον σκοπό του σχεδίου, στο προφίλ της επιχείρησης, στην περιοχή εξειδίκευσης και την αγορά-στόχο, στα δυνατά σημεία, τα πλεονεκτήματα και τη συνολική στρατηγική της επιχείρησης, σε βασικά οικονομικά στοιχεία και στην απαιτούμενη χρηματοδότηση ή άλλες προϋποθέσεις υλοποίησης του σχεδίου. Παρόλο που η θέση της περίληψης είναι στην αρχή του σχεδίου, συνήθως συντάσσεται μετά την ολοκλήρωσή του, προκειμένου να μην παραλειφθεί κανένα βασικό σημείο.

9 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Τα περιεχόμενα και η περίληψη δε θα πρέπει να ξεπερνούν τη μία με δύο σελίδες το πολύ. Καλό θα είναι οι σελίδες αυτές να παρουσιάζονται ξεχωριστά από το υπόλοιπο σχέδιο. Θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι τα περιεχόμενα παρουσιάζουν σε τίτλους τα κύρια σημεία που περικλείονται στο επιχειρηματικό σχέδιο. Αρκετές τράπεζες ή επενδυτικές εταιρείες που πρόκειται να χρηματοδοτήσουν προγράμματα επενδύσεων που περιγράφονται στο επιχειρηματικό σχέδιο, ζητούν πρώτα να δουν αυτές τις μία ή δύο σελίδες των περιεχομένων και της περίληψης. Αν τους ενδιαφέρει η επένδυση ζητούν και το υπόλοιπο επιχειρηματικό σχέδιο.

10 Προκαταρκτικές Πληροφορίες - Ορολογίες Στο σημείο αυτό είναι χρήσιμο να αναφερθούν τυχόν ορολογίες ή τεχνικές πληροφορίες και συντμήσεις που θα βοηθήσουν τον αναγνώστη, ο οποίος μπορεί να μη διαθέτει ειδικές γνώσεις σχετικά με το αντικείμενο, να κατανοήσει καλύτερα το κείμενο του Σχεδίου.

11 Εισαγωγικά Στοιχεία Όνομα Εταιρείας/ Ερευνητικού Ιδρύματος/ Ερευνητή: δηλώστε το όνομα της εταιρείας που αναζητά τη χρηματοδότηση ή το δικό σας όνομα σε περίπτωση που είστε ερευνητής Διεύθυνση: τη διεύθυνση στην οποία βρίσκεται η έδρα της επιχείρησης Τηλέφωνα: τηλέφωνα επικοινωνίας Fax: εάν υπάρχει εάν υπάρχει Web site: εάν υπάρχει Εργασιακή φύση: με ποιο αντικείμενο ασχολείται η εταιρεία σας ή σκοπεύει να ασχοληθεί Equity: σημειώστε τα ίδια κεφάλαια που διαθέτει η εταιρεία σας Έτος ίδρυσης : το έτος ίδρυσης της εταιρείας, εφόσον έχει ήδη ιδρυθεί Στελέχη (όνομα και θέση): τα ονόματα των μελών της διοικητικής ομάδας και τις θέσεις που κατέχουν

12 Επιτελική Σύνοψη Σχεδίου (Executive Summary) (1) Το executive summary αποτελεί μία σύνοψη των βασικότερων μερών του Επιχειρηματικού Σχεδίου. Περιγράφει εν συντομία τα κύρια χαρακτηριστικά του σχεδίου χωρίς να αποσκοπεί σε μία απλή περίληψη. Μία τυπική έκταση είναι 2 με 3 σελίδες. Θα πρέπει να παραθέτει με τρόπο κατανοητό όλες τις βασικές πτυχές της επιχειρηματικής δραστηριότητας και κυρίως τα στοιχεία εκείνα που θα προσφέρουν το αναμενόμενο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τον επιχειρηματία και την εταιρεία του, αλλά και τις απαιτούμενες αποδόσεις στους πιθανούς επενδυτές. Είναι προφανές πως το περιεχόμενο του executive summary θα αντληθεί από όλο το Επιχειρηματικό Σχέδιο, οπότε παρ όλο που εμφανίζεται πρώτο στην διάταξη του σχεδίου, θα ήταν σωστό να συνταχθεί μετά την ολοκλήρωση όλων των υπόλοιπων κεφαλαίων, ώστε να συμβαδίζει με τα περιεχόμενα και τις έννοιες που αναλύονται διεξοδικότερα στο βασικό κορμό του Σχεδίου. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι οι περισσότεροι πιθανοί επενδυτές θα επικεντρώσουν την ανάγνωση του Σχεδίου σας στο executive summary, αποσκοπώντας στο να καταλάβουν από τις 2 με 3 αυτές σελίδες αν αξίζει να συνεχίσουν στην περαιτέρω εξέταση της πρότασης.

13 Επιτελική Σύνοψη Σχεδίου (Executive Summary) (2) Βασικές κατευθύνσεις για τη σύνταξη του executive summary: Πρέπει να συμπεριλαμβάνει όλα όσα θα μπορούσαν να καλυφτούν σε μία «5λεπτη» συνέντευξη Πρέπει να είναι καλογραμμένο, πλήρες, επαγγελματικό και ταυτόχρονα περιεκτικό Πρέπει να δημιουργεί την αίσθηση ενθουσιασμού αναφορικά με τις προοπτικές της επιχείρησης Συνιστάται να συντάσσεται τελευταίο αν και παρουσιάζεται πρώτο

14 Επιτελική Σύνοψη Σχεδίου (Executive Summary) (3) Βασικές κατευθύνσεις για τη σύνταξη του executive summary: (συν.) Πρέπει να δίνει μία ξεκάθαρη εικόνα για την επιχείρηση και τη δραστηριότητά της (ποιο είναι το προϊόν/υπηρεσία που προσφέρει, ποιοι είναι οι πελάτες της, ποιοι είναι οι ιδιοκτήτες της, ποιες είναι οι μελλοντικές προβλέψεις για τον κλάδο/αγορά και ποιες οι προοπτικές που παρουσιάζονται για την επιχείρηση, ποια είναι τα πλεονεκτήματα και δυνατά σημεία της επιχείρησης) Συνιστάται να μην υπερβαίνει τις δύο σελίδες Σε περίπτωση που στόχος του Σχεδίου είναι η λήψη χρηματοδότησης, το executive summary θα πρέπει να εξηγεί με σαφήνεια το ποσό που χρειάζεται η επιχείρηση για χρηματοδότηση καθώς και πώς ακριβώς θα χρησιμοποιηθεί το ποσό αυτό με σκοπό να γίνει η επιχείρηση βιώσιμη και κερδοφόρα

15 Γενική Περιγραφή της επιχείρησης (Business Description) Η παρούσα ενότητα του Σχεδίου αποτυπώνει την υφιστάμενη κατάσταση της επιχείρησης κάνοντας ξεκάθαρο στον αναγνώστη: Με τι ασχολείται η επιχείρηση (πώληση προϊόντων/παροχή υπηρεσιών) Το όραμα, την αποστολή, τις αξίες και φιλοσοφία της επιχείρησης Τους στόχους και σκοπούς της επιχείρησης Σε ποιους θα προωθηθούν τα προϊόντα/υπηρεσίες της επιχείρησης (σύντομη περιγραφή Σχεδίου Μάρκετινγκ) Πού στοχεύει η επιχείρηση (εγχώρια/διεθνή αγορά) και ποιες οι προοπτικές του κλάδου και της επιχείρησης στον κλάδο αυτό Ποια είναι τα δυνατά και αδύνατα σημεία της επιχείρησης καθώς και ποια τα ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα Ποια είναι η ιστορική διαδρομή της επιχείρησης και ποιες οι σπουδαιότερες συνεργασίες Που βρίσκεται η έδρα της επιχείρησης Ποια είναι η νομική της μορφή Ποιο είναι το οργανόγραμμά της

16 Προϊόντα Υπηρεσίες Δυναμική της σχετικής αγοράς και εμπόδια εισόδου Αρχικά, θα πρέπει να παρουσιάσετε τη δυναμική της αγοράς-στόχου σε ό,τι αφορά τα εμπόδια εισόδου αλλά και την τμηματοποίηση των πιθανών πελατών. Ζήτηση για το προϊόν/ υπηρεσία (πχ αποτελέσματα έρευνας αγοράς), κύκλος ζωής προϊόντος Η ενότητα αυτή είναι κατάλληλη για να παραθέσετε τα αποτελέσματα της έρευνας αγοράς, είτε πρόκειται γιακάποια υποτυπώδη έρευνα είτε πρόκειται για πιο οργανωμένη προσπάθεια με τη συνδρομή συμβούλων. Τρέχουσα θέση και μερίδιο αγοράς, θέση των βασικών ανταγωνιστών Στην περίπτωση που η εταιρεία υπάρχει ήδη και δραστηριοποιείται σε κάποια αγορά, καλό θα ήταν να αναφερθεί το μερίδιο αγοράς, που κατέχει η εταιρεία τη στιγμή που συντάσσεται το Επιχειρηματικό Σχέδιο, με όση μεγαλύτερη ακρίβεια γίνεται. Ανταγωνιστικότητα προϊόντος Ένα ακόμα σημαντικό σημείο στο οποίο κάθε πιθανός επενδυτής θα εστιάσει την προσοχή του είναι η ανταγωνιστικότητα του προσφερόμενου προϊόντος/ υπηρεσίας. Πιο συγκεκριμένα θα πρέπει να πείσετε τον αναγνώστη πως το προϊόν αυτό έρχεται να καλύψει κάποιες ανικανοποίητες ανάγκες του καταναλωτή ή κάποια αδυναμία που έχει η αγορά μέχρι σήμερα για να του προσφέρει την αντίστοιχη υπηρεσία.

17 Προϊόντα Υπηρεσίες Η παρούσα ενότητα παρουσιάζει τα προϊόντα ή υπηρεσίες της επιχείρησης και περιλαμβάνει: Λεπτομερή περιγραφή των προϊόντων ή υπηρεσιών της επιχείρησης (τεχνικές προδιαγραφές, σχέδια, έντυπα, φωτογραφίες) Τις ιδιότητες και χαρακτηριστικά των προϊόντων που αποτελούν δυνατά σημεία της επιχείρησης και δίνουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα Την τιμολογιακή πολιτική για τα προϊόντα/τις υπηρεσίες Τους λόγους για τους οποίους τα προϊόντα/υπηρεσίες θα είναι επιτυχημένα στην αγορά

18 Σχέδιο Μάρκετινγκ (Marketing Plan) (1) Όσο καλό και αν είναι το προϊόν ή υπηρεσία μίας επιχείρησης η επιχείρηση θα έχει θετικά αποτελέσματα μόνο αν έχει αποτελεσματικό μάρκετινγκ, βασισμένο σε στατιστικά δεδομένα και στοιχεία της αγοράς. Πρέπει να περιλαμβάνει: Στατιστικά στοιχεία, δεδομένα και αποτελέσματα Έρευνας αγοράς (μέσω πρωτογενών και δευτερογενών στοιχείων) σχετικά με την αγορά, το προφίλ καταναλωτών κλπ. Οι πληροφορίες που θα χρησιμοποιηθούν για την παρουσίαση της αγοράς πρέπει να είναι έγκυρες και να αναφέρονται στην παρούσα κατάσταση. Σκοπός είναι να αναλυθεί η αγορά και οι ευκαιρίες που προσφέρει για μακροπρόθεσμη ανάπτυξη. Ακόμα, θα πρέπει να παρουσιαστούν οι εθνικές /διεθνείς ή οικονομικές τάσεις και παράγοντες που θα επηρεάσουν την ανάπτυξη της επιχείρησης (νέοι αναπτυξιακοί νόμοι, ευνοϊκές χρηματοδοτήσεις για νέες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα του περιβάλλοντος κ.α)

19 Σχέδιο Μάρκετινγκ (Marketing Plan) (2) Οικονομικά στοιχεία του κλάδου και ανάλυση αγοράς (μέγεθος αγοράς, επιθυμητό μερίδιο αγοράς, παρούσα ζήτηση στοχευμένης αγοράς, τάσεις αγοράς, προοπτικές και ευκαιρίες ανάπτυξης για όμοιες επιχειρήσεις στον κλάδο, ανάλυση τιμών και τιμολογιακής πολιτικής, μίγμα προϊόντων που συγκροτούν την αγορά ενδιαφέροντος, δομή της αγοράς και προσδιορισμός κρίσιμων χαρακτηριστικών της (κερδοφορία, κλπ.), τμηματοποίηση της αγοράς και διάκριση τμημάτων ενδιαφέροντος για την επιχειρηματική προσπάθεια) Εμπόδια εισόδου της επιχείρησης στην αγορά (π.χ. υψηλό κεφάλαιο/κόστος κεφαλαίου, υψηλό κόστος παραγωγής, ειδική τεχνολογία, μεταφορικά έξοδα, αποδοχή μάρκας από τον καταναλωτή, υψηλό κόστος μάρκετινγκ κ.α.) και τρόπους αντιμετώπισης αυτών Περιβαλλοντικές αλλαγές (π.χ. τεχνολογία, νομοθεσία, οικονομία, κλάδο κ.α.) που μπορεί να επηρεάσουν την επιχείρηση και τρόπους αντιμετώπισης αυτών Χαρακτηριστικά και Οφέλη προϊόντων/υπηρεσιών από την σκοπιά του πελάτη καθώς και τυχόν υπηρεσίες μετά την πώληση (π.χ. εγγύηση, τεχνική υποστήριξη, πολιτική επιστροφής χρημάτων κλπ.)

20 Σχέδιο Μάρκετινγκ (Marketing Plan) (3) Ποιοι είναι οι πελάτες της επιχείρησης και τυχόν τμηματοποίηση αυτών σε επιμέρους υπο-ομάδες. Ποια είναι τα βασικά τους χαρακτηριστικά Την περιγραφή του ανταγωνισμού που αντιμετωπίζει και ανάλυση ανταγωνισμού (τι προϊόντα/υπηρεσίες προσφέρουν, ποιοι είναι οι κυριότεροι ανταγωνιστές, ποια είναι τα άμεσα και έμμεσα ανταγωνιστικά προϊόντα τους, πως συγκρίνονται τα προϊόντα /υπηρεσίες έναντι των ανταγωνιστών, ποιες οι τάσεις και οι προοπτικές εξέλιξης του ανταγωνισμού, ποιο το μερίδιο αγοράς κάθε κύριου ανταγωνιστή (για την αγορά που ενδιαφέρει την επιχείρηση, ποια η δραστηριότητα και το αντικείμενο εκμετάλλευσης των ανταγωνιστικών επιχειρήσεων, ποια η συνήθης οργάνωση και μέθοδοι λειτουργίας τους) Ποια είναι η «θέση» της επιχείρησης στην αγορά Ανάλυση SWOT που περιλαμβάνει την απογραφή, την αποτίμηση και τη σύνθεση των ισχυρών (strength) και των αδύναμων (weakness) σημείων της επιχείρησης, αλλά και των ευκαιριών (opportunity) και των απειλών (threat) από το εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον της

21 Σχέδιο Μάρκετινγκ (Marketing Plan) (4) Ποια είναι η στρατηγική Μάρκετινγκ της επιχείρησης και οι επιμέρους στόχοι και τακτικές και στρατηγικές του μίγματος μάρκετινγκ (τακτικές προώθησης, τιμολόγησης, διανομή και τοποθεσία) καθώς και ο εκτιμώμενος προϋπολογισμός Ποιες είναι οι προβλεπόμενες πωλήσεις. Ποια είναι τα πιθανά σενάρια

22 Ανάλυση S.W.O.T Η ανάλυση S.W.O.T. αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα ενός επιχειρηματικού ή επιχειρησιακού σχεδίου, καθώς αντικατοπτρίζει την αντίληψη των στελεχών μιας επιχείρησης για τη θέση της στο πεδίο του ανταγωνισμού και προτείνει ευέλικτα, εναλλακτικά σενάρια δράσης ανάλογα με τις περιρρέουσες συνθήκες. Συγκεκριμένα, η ανάλυση S.W.O.T. περιλαμβάνει την απογραφή, την αποτίμηση και τη σύνθεση των ισχυρών (strength) και των αδύναμων (weakness) σημείων μιας επιχείρησης, αλλά και των ευκαιριών (opportunity) και των απειλών (threat) που αναφύονται στο εσωτερικό και το εξωτερικό περιβάλλον της, αντίστοιχα. Κάθε πεδίο ανάλυσης πρέπει να παρουσιάζεται με σαφήνεια και ρεαλισμό. Στα δυνατά σημεία μιας επιχείρησης μπορεί να συγκαταλέγονται το κόστος παραγωγής, διακρίσεις στον εν λόγω κλάδο ή η στελέχωσή της. Ως αδύναμα σημεία μπορεί να χαρακτηρίζονται η απειρία, τα επίπεδα παραγωγικότητας ή η τοποθεσία της. Ως ευκαιρίες μπορεί να αντιμετωπίζονται κάποια κίνητρα που προσφέρονται από την πολιτεία, το άνοιγμα νέων αγορών ή η χρεωκοπία ανταγωνιστών. Τέλος, ως απειλές μπορεί να θεωρούνται η οικονομική συγκυρία, η εισαγωγή ομοειδών προϊόντων χαμηλού κόστους, κ.ά.

23 Σχέδιο Λειτουργίας (Operational Plan) (1) Στην παρούσα ενότητα περιγράφεται η λειτουργία και διαδικασίες της επιχείρησης και περιλαμβάνει: Περιγραφή του τρόπου και τόπου παραγωγής προϊόντων/υπηρεσιών και ανάλυση συστήματος παραγωγής (τεχνικές παραγωγής, κόστος, ποιοτικός έλεγχος, εξυπηρέτηση πελατών, έλεγχος αποθεμάτων, ανάπτυξη νέων προϊόντων/υπηρεσιών) Περιγραφή του επαγγελματικού χώρου της επιχείρησης (χώρος, φυσικά χαρακτηριστικά, τύπος κτιρίου, ηλεκτρικό, πρόσβαση, χώροι στάθμευσης- αποθήκευσης, κάτοψη κ.α.) Περιγραφή τυχών γραφειοκρατικών απαιτήσεων (άδεια λειτουργίας, κανονισμοί υγείας, ειδικοί κανόνες κλάδου, ασφαλιστική κάλυψη, εμπορικά σήματα και διανοητική ιδιοκτησία, ευρεσιτεχνίες κ.α.)

24 Σχέδιο Λειτουργίας (Operational Plan) (2) Ανάλυση απαιτήσεων προσωπικού (αριθμός υπαλλήλων, μισθολογική δομή, μέθοδοι επιμόρφωσης, παρακίνηση, εκπαίδευση, υπευθυνότητες κ.α.). Τονίζονται τα στοιχεία που δείχνουν σχετικές γνώσεις και εμπειρογνωμοσύνη και συνδέονται με το ρόλο που το κάθε άτομο καλείται να διαδραματίσει στην επιχείρηση. Ανάλυση αποθεμάτων (πρώτες ύλες, προμήθειες, μέση αξία αποθεμάτων, εποχικότητα κ.α.) Ανάλυση προμηθευτών (βασικοί προμηθευτές, αξιοπιστία προμηθευτών, τύπος και ποσότητα αποθεμάτων, καθυστερήσεις που προκαλούνται από προμηθευτές) Ανάλυση πιστωτικής πολιτικής και διαχείρισης λογαριασμών

25 Οργάνωση και Διοίκηση επιχείρησης (Management) Η παρούσα ενότητα πρέπει να παρουσιάζει: Τη διοικητική ομάδα Την εμπειρία και τις ικανότητες των στελεχών διοίκησης Σχέδιο κάλυψης στελεχών διοίκησης σε περίπτωση αντικατάστασης Οργανόγραμμα Περιγραφές θέσεων εργασίας Βιογραφικά σημειώματα στελεχών Διοικητικό Συμβούλιο Τυχόν υπάρχουσα επαγγελματική και συμβουλευτική υποστήριξη

26 H διοικητική ομάδα Οι άνθρωποι είναι αυτοί που σε τελική ανάλυση θα διοικήσουν την εταιρεία και στους οποίους στηρίζουν τις περισσότερες φορές οι χρηματοδότες την απόφαση για επένδυση. Κύριοι τομείς εμπειρίας και τεχνογνωσίας του επιχειρηματία και της διοικητικής ομάδας Εμπειρία σε επιχειρηματικά και επενδυτικά δίκτυα Διαδικασία συλλογής νέων πληροφοριών Σχέση μεταξύ διοικητικής εμπειρίας και εταιρικών στόχων Αφοσίωση εξασφάλιση της διοικητικής ομάδας και του πολύτιμου προσωπικού (μετοχές, stock options) Επιχειρηματική εμπειρία και χαρακτηριστικά των μελών της διοικητικής ομάδας Εμπειρία στη διαχείριση υποθέσεων υπό πίεση και αβεβαιότητα Συμπληρωματικότητα δεξιοτήτων της ομάδας Σύνδεση μεταξύ στόχων της εταιρείας(στρατηγικής) και της οργανωτικής δομής

27 Χρηματοοικονομικό Σχέδιο (Financial Plan) Το χρηματοοικονομικό σχέδιο αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά μέρη του Επιχειρηματικού Σχεδίου και περιλαμβάνει: κύριες υποθέσεις τις προβλεπόμενες πωλήσεις (υπολογισμός προβλεπόμενων πωλήσεων) τα προβλεπόμενα κέρδη και ζημίες σε 12-μηνη βάση και (προαιρετικά) σε τετραετή βάση (υπολογισμός εκτιμώμενων αποτελεσμάτων χρήσης) τις προβλεπόμενες ταμειακές ροές (υπολογισμός εκτιμώμενων ταμειακών ροών) τον προβλεπόμενο ισολογισμό (υπολογισμός προβλεπόμενου ισολογισμού) τον υπολογισμό του νεκρού σημείου (υπολογισμός νεκρού σημείου - break-even calculation).

28 Χρηματοοικονομικό Πλάνο Μετοχικό Κεφάλαιο-Συνολικό ποσό και ποσοστά συμμετοχής κάθε μετόχου Περιγραφή λογιστικού συστήματος και προϋπολογιστικών μεθόδων Ικανότητα αποτελεσματικού ελέγχου Ικανότητα για χρηματοοικονομικές προβλέψεις Ποσοτικοποίηση οικονομικών απαιτήσεων και πόρων Επιπρόσθετα απαιτούμενα κεφάλαια για τους πρώτους 18 μήνες Επιπλέον απαιτούμενο κεφάλαιο μετά την περίοδο των 18 μηνών Επιπρόσθετες πηγές χρηματοδότησης και δυνατότητα παροχής εγγυήσεων

29 Επίλογος Στον επίλογο αναφέρονται τα βασικά σημεία του Επιχειρηματικού σχεδίου, οι κύριες διαπιστώσεις και υπενθυμίζεται ο σκοπός για τον οποίο συντάχθηκε το σχέδιο. Ο επίλογος πρέπει να συμπίπτει στις βασικές γραμμές του με την περίληψη.

30 Παραρτήματα Ως παράρτημα επισυνάπτεται οποιοδήποτε σχετικό υλικό που κρίνει ο επιχειρηματίας/ ομάδα πως μπορεί να εμπλουτίσει, συμπληρώσει, ή τεκμηριώσει το Σχέδιο. Τέτοιο υλικό μπορεί να είναι: Διαφημιστικό υλικό Φυλλάδια Μελέτες κλάδου και έρευνας αγοράς Φωτογραφίες Αρχιτεκτονικά και τοπογραφικά σχέδια Αναφορές από Άρθρα Πιστοποιητικά Βιογραφικά σημειώματα Βραβεία Περιουσιακά στοιχεία κ.α

31 Προσαρμογές επιχειρηματικού Σχεδίου Το Επιχειρηματικό Σχέδιο θα πρέπει να τροποποιείται αναλόγως με τον σκοπό για τον οποίο συντάσσεται έτσι ώστε να καλυφθούν οι πληροφορίες που αναζητά κάθε τύπος αναγνώστη.

32 Όταν το ΕΣ στοχεύει Τράπεζες Για αναζήτηση Κεφαλαίου μέσω τραπεζικού δανεισμού το Σχέδιο θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: Το ποσό του δανείου που χρειάζεται η επιχείρηση Τον τρόπο που θα χρησιμοποιηθούν τα χρήματα του δανείου Τι θα πετύχει η επιχείρηση με τα χρήματα αυτά Πώς τα χρήματα αυτά θα κάνουν την επιχείρηση κερδοφόρα και ισχυρότερη Τους όρους αποπληρωμής του δανείου καθώς και τα έτη αποπληρωμής του (χρόνος, επιτόκια) Ποιες είναι οι ταμειακές ροές και πώς αυτές αποδεικνύουν βιωσιμότητα Το περιουσιακό στοιχείο που δίνεται ως εγγύηση δανείου

33 Όταν το ΕΣ στοχεύει Επενδυτές Για αναζήτηση κεφαλαίου μέσω επενδυτών το Σχέδιο θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: Τα απαιτούμενα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα (σε δύο με πέντε χρόνια) κεφάλαια Τον τρόπο που θα χρησιμοποιηθούν τα κεφάλαια Πώς τα χρήματα αυτά θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη της επιχείρησης και θα την κάνουν κερδοφόρα; Εκτιμώμενη απόδοση επένδυσης (ROI κλπ.) Στρατηγική εξόδου για τους επενδυτές (επιστροφή χρημάτων, πώληση ή δημόσια εγγραφή (IPO)) Ποσοστό κυριότητας που θα διαθέσει στους επενδυτές Ορόσημα ή όρους που θα αποδεχθεί η επιχείρηση Οικονομικές καταστάσεις που θα παρέχονται Συμμετοχή των επενδυτών στο ΔΣ

34 Παρουσίαση του Επιχειρηματικού Σχεδίου Η επιτυχία ενός Επιχειρηματικού Σχεδίου δεν εξαρτάται μόνο από τη σύνταξή του και την κάλυψη όλων των θεμάτων που ενδιαφέρουν τους πιθανούς αναγνώστες. Η καλή παρουσίαση αναφέρεται τόσο στη συγγραφή, όσο και στην προφορική παρουσίαση του Επιχειρηματικού Σχεδίου, στους ενδεχόμενους επενδυτές Το Επιχειρηματικό Σχέδιο θα πρέπει να παρουσιάζεται ως ένα «δεμένο» χειρόγραφο, με προσεγμένο εξώφυλλο και ενιαίο, ευανάγνωστο κείμενο. Επίσης, μεγάλη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στη δομή του Μετά την υποβολή του Επιχειρηματικού Σχεδίου και την εξέτασή του από την πλευρά του επενδυτή, ακολουθεί συνήθως μια πρώτη συνάντηση, προϋποθέτοντας πάντα πως ο πιθανός επενδυτής δείξει το απαραίτητο ενδιαφέρον για την πρόταση σας. Μια ικανοποιητική εμφάνιση μπορεί να εξασφαλίσει ότι το έγγραφο θα διαβαστεί με προσοχή και ένας σαφής και συγκροτημένος λόγος μπορεί να εξασφαλίσει ότι ο εκφραστής του θα ληφθεί σοβαρά υπόψη. Αφού πραγματοποιηθεί η μελέτη του Σχεδίου και η προφορική του επικοινωνία, ο επενδυτής θα πρέπει να έχει πεισθεί για τη λογική του διάρθρωση και τη δυνατότητα υλοποίησής του.

35 Κανόνες για ένα ελκυστικό Επιχειρηματικό Σχέδιο (1) Τι πρέπει να αποφεύγετε Περιττές λεπτομέρειες Υπερβολικά μεγάλο κείμενο: Γραμματικά και συντακτικά λάθη Πανάκριβες εκδόσεις Τι δεν πρέπει να παραλείψετε Καθαρογραμμένο και ευανάγνωστο κείμενο Χρήση απλής γλώσσας Χρήση παραρτημάτων Εξωτερικός έλεγχος και επιβεβαίωση αναγνωσιμότητας Χρήση γραφημάτων και διαγραμμάτων Δόμηση με επικεφαλίδες και υποενότητες Βαθιά γνώση του Επιχειρηματικού Σχεδίου πριν την παρουσίαση σε πιθανούς επενδυτές

36 Συστάσεις Αναπτύξτε ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο και χωρίς την ανάγκη χρηματοδότησης Το άμεσο και γρήγορο κέρδος από τη νέα επιχειρηματική δραστηριότητα δεν πρέπει να γίνεται αυτοσκοπός Μελέτη στρατηγικών εξόδου Ένα Επιχειρηματικό Σχέδιο προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις του αναγνώστη Το Επιχειρηματικό Σχέδιο πρέπει να περιλαμβάνει πραγματικά στοιχεία και ρεαλιστικές παραδοχές και προβλέψεις

37 Βιβλιογραφία 1. Γκαγκάτσιος, Ι. (2007), Καινοτομία Επιχειρηματικότητα Επιχειρήσει, Εκπαιδευτικό υλικό για τα κέντρα δια βίου μάθησης, Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων 2. Γωνιάδης, Η. ( 2016), Επιχειρηματικότητα, οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική ευημερία, Εκδόσεις Διπλογραφία, Αθήνα. 3. Κορρές, Γ. (2016), Επιχειρηματικότητα και Ανάπτυξη, ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ, ΕΜΠ. 4. Μπαλάκος, Α. και Πρελολέντζος, Γ. (2003), «Οδηγός σύνταξης επιχειρηματικού σχεδίου», Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. 5. Innovathens, Στρατηγικό και επιχειρηματικό σχέδιο, 5ος Κύκλος Επιχειρηματικού Επιταχυντή Creative Industries

38 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ