Στέλλα Σταμπουλή. Επίκουρη Καθηγήτρια ΑΠΘ Α Παιδιατρική Κλινική ΓΝΘ Ιπποκράτειο

Transcript

1 Στέλλα Σταμπουλή Επίκουρη Καθηγήτρια ΑΠΘ Α Παιδιατρική Κλινική ΓΝΘ Ιπποκράτειο

2 Η άσκηση προάγει την φυσιολογική αύξηση και ανάπτυξη, κάνει το άτομο να νιώθει καλύτερα, να λειτουργεί καλύτερα, να κοιμάται καλύτερα και μειώνει τον κίνδυνο χρόνιων νοσημάτων Η άσκηση προάγει τις γνωσιακές λειτουργίες και θεωρείται τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου έναντι της νόσου Alzheimer Piercy et al, JAMA Published online November 12, 2018

3 Μαθητές με επαρκή σωματική δραστηριότητα τείνουν να έχουν καλύτερους βαθμούς, φοίτηση, γνωσιακές αποδόσεις (π.χ., μνήμη, προσοχή) και συμπεριφορά στην τάξη (π.χ. ολοκλήρωση εργασιών) Centers for Disease Control and Prevention. The Association Between School-Based Physical Activity, Including Physical Education, and Academic Performance. Atlanta, GA; Centers for Disease Control and Prevention, US Department of Health and Human Services; Michael SL, Merlo C, Basch C, et al. Critical connections: health and academics. Journal of School Health. 2015;85(11):

4 νεαροί ενήλικες γεννημένοι πρόωροι στην Σουηδία Low Exercise Capacity Increases the Risk of Low Cognitive Function in Healthy Young Men Born Preterm: A Population-Based Cohort Study PLoS One. 2016; 11(8): e

5 From: Exercise and the heart: the good, the bad, and the ugly Eur Heart J. 2015;36(23): doi: /eurheartj/ehv090 Eur Heart J Published on behalf of the European Society of Cardiology. All rights reserved. The Author For permissions please journals.permissions@oup.com.

6 Βελτιώνει την υγεία των οστών (3-17 ετών) Βελτιώνει το σωματικό βάρος (3-17 ετών ) Βελτιώνει την καρδιαναπνευστική λειτουργία και τη μυική μάζα (6-17 ετών) Βελτιώνει τους καρδιομεταβολικούς παράγοντες κινδύνου (6-17 ετών) Βελτιώνει τη γνωσιακή κατάσταση (6-13 ετών ) Μειώνει τον κίνδυνο κατάθλιψης (6-13 ετών) Piercy et al, JAMA Published online November 12, 2018

7 Αεροβική άσκηση Ενδυνάμωση μυών Ενδυνάμωση οστών Ασκήσεις ισορροπίαs Πολυσύνθετη άσκηση Piercy et al, JAMA Published online November 12, 2018

8 Αεροβική άσκηση Δραστηριότητα κατά την οποία οι μεγάλοι μύες του σώματος κινούνται για σημαντικό χρονικό διάστημα βελτιώνοντας την καρδιοαναπνευστική ικανότητα Ενδυνάμωση μυών Αυξάνει τη δύναμη των σκελετικών μυών, την αντοχή και τη μυική μάζα Ενίσχυση των οστών Άσκηση που παράγει μία δύναμη στα οστά, η οποία προωθεί την ανάπτυξη των οστών Ασκήσεις ισορροπίας Βελτιώνουν την ικανότητα του ατόμου να αντισταθεί σε δυνάμεις μέσα ή έξω από το σώμα, που προκαλούν πτώσεις ενώ είναι σε στάση ή μετακινείται Πολυσύνθετη άσκηση Περιλαμβάνει περισσότερες από 1 τύπο της σωματικής δραστηριότητας, όπως αεροβική, μυϊκή ενδυνάμωση, και ασκήσεις ισορροπίας

9 Απόλυτη ένταση = ενέργεια που καταναλώνεται χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η καρδιαναπνευστική ικανότητα του ατόμου Εκφράζεται σε μεταβολικά ισοδύναμα (ΜΕΤS) 1 MET= ενέργεια που καταναλώνουμε όταν καθόμαστε ήσυχα Μέτριας έντασης άσκηση = 3-5,9 ΜΕΤS Έντονη άσκηση > 6 ΜΕΤS Piercy et al, JAMA Published online November 12, 2018

10 Απόλυτη ένταση = ενέργεια που καταναλώνεται χωρίς να λαμβάνεται υπόψη καρδιαναπνευστική ικανότητα του ατόμου Σχετική ένταση εξαρτάται από την καρδιοαναπνευστική αντοχή του ατόμου èένα άτομο κάνει μέτριας έντασης άσκηση όταν μπορεί να μιλάει, έντονη άσκηση όταν κάνει παύσεις μετά από λίγες λέξεις για να αναπνεύσει Piercy et al, JAMA Published online November 12, 2018

11 Περιορίστε όσο το δυνατόν περισσότερο τον χρόνο που δαπανούν τα παιδιά μπροστά στην οθόνη Φροντίστε ώστε τα παιδιά να είναι σωματικά δραστήρια όλη την ημέρα Παιχνίδι κίνησης με ποικιλία δραστηριοτήτων Piercy et al, JAMA Published online November 12, 2018

12 «Οι δραστηριότητες θα πρέπει να είναι ευχάριστες, ασφαλείς «Οι δραστηριότητες να δίνουν την ευκαιρία για σωματική δραστηριότητα γονιών μαζί με τα παιδιά «Προτάσεις: περπάτημα με τους γονείς, τρέξιμο, χορός, κρυφτό, κυνηγητό, παιχνίδι με φίλους και γονείς, παιχνίδι στην παιδική χαρά ή στην παραλία Εθνικοί Διατροφικοί Οδηγοί

13 60 λεπτά (1 ώρα) ή περισσότερο, μέτριας έως έντονης έντασης άσκηση καθημερινά Αεροβική άσκηση: >60 λεπτά την ημέρα μέτριας έως έντονης έντασης άσκηση και έντονη άσκηση τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα Ενδυνάμωση μυών: Στην καθημερινή 60 λεπτη άσκηση θα πρέπει να περιλαμβάνεται ενδυνάμωση μυών τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα Ενδυνάμωση οστών: Στην καθημερινή 60 λεπτη άσκηση θα πρέπει να περιλαμβάνεται ενδυνάμωση οστών τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα Piercy et al, JAMA Published online November 12, 2018

14 Προτάσεις: Βόλτα με κατοικίδιο, χρήση της σκάλας αντί του ανελκυστήρα, τρέξιμο, ποδήλατο, κολύμβηση, δραστηριότητες με φίλους, γυμναστική, ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλεϊ, τένις, χορός (όλα τα είδη) Παραδείγματα μέσα στην εβδομάδα Καθημερινό περπάτημα ή ποδηλασία από και προς το σχολείο 3-4 οργανωμένες ή μη δραστηριότητες ή αθλήματα την εβδομάδα Το Σαββατοκύριακο: περίπατοι, βόλτα με το ποδήλατο, αθλήματα Εθνικοί Διατροφικοί Οδηγοί

15 + Θετικές επιδράσεις Στους ενήλικες: Σε ασθενείς με χρόνια νοσήματα μειώνει τον κίνδυνο θνητότητας Στα παιδιά και τους εφήβους: Σε ασθενείς με χρόνια νοσήματα βελτιώνει τη λειτουργικότητα και την ποιότητα ζωής ασθενών

16 Εκτίμηση της λειτουργικότητας του ασθενή για συγκεκριμένη σωματική άσκηση Θεραπευτική φυσιοθεραπεία Συνεχή επανεκτίμηση..

17

18 Συγγενείς καρδιοπάθειες Αρρυθμίες Καρδιακό φύσημα Καρδιομυοπάθειες Υπέρταση με υπερτροφία της αριστερής κοιλίας Εκτίμηση από παιδοκαρδιολόγο Rice S.Pediatrics 2008;121:841

19 1) Αεροβική σωματική δραστηριότητα 60 λεπτά την ημέρα, μέτριας- έντονης έντασης δραστηριότητα (περπάτημα, ποδήλατο) 2) Έντονη αερόβια άσκηση τουλάχιστον 60 min x 3 φορές την εβδομάδα (ποδόσφαιρο, μπάσκετ, κολύμπι) 3) Ενδυνάμωση μυών και οστών 60 min x 3 φορές την εβδομάδα (ασκήσεις αντίστασης) Lurbe et al. J Hypertens 2016;34: Styne et al. J Clin Endocrinol Metab, March 2017, 102(3):

20 Καταγραφή ιστορικού συμπτωμάτων και ασκήσεων που πιθανόν πυροδοτούν επεισόδια βρογχόσπασμου Λήψη β2 αγωνιστών min πριν την άσκηση Αποφυγή scuba diving Rice S.Pediatrics 2008;121:841 Philpott et al, Clin J Sport Med 2010;20:

21 Δυνητικά μπορεί να συμμετέχουν σε όλα τα σπορ Ωστόσο, σπόρ που ενέχουν έντονη προσπάθεια, αύξηση θερμοκρασίας, αφυδάτωση ή χαμηλές θερμοκρασίες, καθώς και σπορ σε μεγάλο υψόμετρο πρέπει να αποφεύγονται για την πιθανότητα πρόκλησης δρεπανοκυτταρικής κρίσης Αποφυγή πρωταθλητισμού Rice S.Pediatrics 2008;121:841

22 Αποφυγή σπορ με στενή επαφή ή πτώση Rice S.Pediatrics 2008;121:841

23 Αποφυγή σπορ με στενή επαφή ή πτώση Κατάλληλος προστατευτικός εξοπλισμός ή προφυλακτική χορήγηση παράγοντα Περιορισμός αθλητικής δραστηριότητας σε περίπτωση οξέως πρησμένης ή επώδυνης άρθρωσης Philpott et al, Clin J Sport Med 2010;20:

24 Τα δεδομένα.. Τα παιδιά με επιληψία ασκούνται λιγότερο, κάνουν περισσότερη καθιστική ζωή και έχουν υψηλότερο BMI από τα υγιή αδέρφια τους Η φυσική δραστηριότητα των ασθενών περιλαμβάνει κυρίως περπάτημα σε αντίθεση με συμμετοχή σε σπορ Η σωματική άσκηση θα μπορούσε να μειώσει τη συχνότητα των σπασμών, των μεσοκρισικών επιληπτόμορφων εκφορτίσεων, την κατάθλιψη è βελτίωση στις γνωσιακές λειτουργίες Allendorfer et al, Clinical Therapeutics/Volume 40, Number 1, 2018

25 Συστάσεις και προυποθέσεις Εκτίμηση: Ασφάλειας Πρόσκλησης ή επιδείνωσης σπασμών Κολύμπι..με επίβλεψη Σπορ σε ύψη.. δεν συνιστώνται Σπορ με επαφή.. ναι με εξαίρεση το μποξ Αεροβική δραστηριότητα (μπασκετ, τρέξιμο, στατικό ποδήλατο.).. ναι με κατάλληλο εξοπλισμό Rice S.Pediatrics 2008;121:841 Pimentel et al. Seizure 2015;25:87 94

26 % compliant with physical activity and screen time recommendations Clark et al, Pediatr Nephrol (2016) 31:

27 Clark et al, Pediatr Nephrol (2016) 31:

28 Καθιστική ζωή Χρόνια φλεγμονή Σύνδρομο εξάντλησης πρωτεϊνών, και ενέργειας, και μυών Αναιμία Ουραιμική καρδιοπάθεια Patel et al, Physician and Sports medicine 2009, 37:3, 11-19

29 1) Αεροβική άσκηση Συχνότητα: 3-5 ημέρες / εβδομάδα Ένταση: Μέτρια Διάρκεια: λεπτά/ημέρα συνεχόμενα ή 10 λεπτα αθροιζόμενης άσκησης με στόχο λεπτά/ ημέρα Είδος: Περπάτημα, ποδήλατο 2) Άσκηση ενδυνάμωσης μυών Συχνότητα: 3-5 ημέρες / εβδομάδα Ένταση: 60-70% της max επανάληψης Διάρκεια: 1 σετ επαναλήψεων Είδος: ελεύθερα βαράκια σε 8-10 διαφορετικές ομάδες μυών Patel et al, Physician and Sports medicine 2009, 37:3, 11-19

30 Piercy et al, JAMA Published online November 12, 2018

31

32