Ενότητα 4 ΟΔΗΓΌΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΉ. Ποιότητα ζωής. Επιμέλεια Miguel Santos

Transcript

1 Ενότητα 4 ΟΔΗΓΌΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΉ Ποιότητα ζωής Επιμέλεια Miguel Santos Συγγραφείς Christa Beeke Άλκης Ηρακλής Γινάτσης Ζωή Δαληβίγκα Βίκυ Δέτση Αγγελίνα Θεοδωρακοπούλου Βανέσσα Καπέτση Μιράντα Καραμιχάλη Γιώργος Κατσάνης Κατερίνα Κούτλα Δημήτρης Παππάς Κατερίνα Σπυριδάκη ΕΛΛΆΔΑ Το Έργο αυτό χρηματοδοτήθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Ε.Ε.). Η παρούσα δημοσίευση (ανακοίνωση) δεσμεύει μόνο τον συντάκτη της και η Ε.Ε. δεν ευθύνεται για τυχόν χρήση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτήν.

2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ενότητα κατάρτισης για γονείς Ποιότητα ζωής Η παρούσα ενότητα κατάρτισης παράχθηκε στο πλαίσιο του έργου CP- PACK και σύμφωνα με την Έκθεση Ανάλυσης Αναγκών, η οποία βασίστηκε στα αποτελέσματα που προέκυψαν από συνεντεύξεις, ομάδες εστίασης (focus groups) και ερωτηματολόγια με γονείς και δασκάλους παιδιών με εγκεφαλική παράλυση. Η ενότητα κατάρτισης απευθύνεται σε γονείς με παιδιά με εγκεφαλική παράλυση και παρέχει θεωρητικές γνώσεις καθώς και πρακτικές οδηγίες προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα της οικογενειακής ζωής. Η ενότητα χωρίζεται σε τρία κεφάλαια και περιλαμβάνει επίσης ένα εργαστήριο δραστηριοτήτων παιχνιδιού. Κάθε κεφάλαιο χωρίζεται σε ενότητες και χρησιμοποιούνται μια ή περισσότερες διδακτικές μεθοδολογίες ανά ενότητα. Αντικείμενο της ενότητας κατάρτισης Ομάδα στόχου Στόχος / οι Μαθησιακά αποτελέσματα Περιεχόμενο (Γενικό ή / και Λεπτομερές) Ποιότητα ζωής Γονείς με παιδιά με εγκεφαλική παράλυση (ε.π.) 3-18 ετών Οι γονείς θα μάθουν τρόπους και μεθόδους χρήσιμους για τη βελτίωση της ποιότητας της οικογενειακής τους ζωής. Οι γονείς αναμένεται να: Μάθουν τρόπους για να κάνουν πιο εύκολες τις δραστηριότητες καθημερινής ζωής Μάθουν πόσο σημαντικό είναι το παιχνίδι για το παιδί με ε.π. καθώς και τρόπους για να παίζουν με το παιδί τους, αλλά και να προωθούν τη συμμετοχή των αδελφών σε αυτές τις δραστηριότητες Μάθουν πώς μπορούν να βρίσκουν ελεύθερο χρόνο για τον εαυτό τους Κατανοούν τα οφέλη της οικογένειας από την καλή συνεργασία με τους ειδικούς Απαιτούμενος Περιεχόμενα χρόνος 1) Οικογένεια 1.1 Δραστηριότητες καθημερινής ζωής 1.2 Παιχνίδι με το παιδί με ε.π. και με τα αδέλφια του a) Παιδικό παιχνίδι 3 ώρες & b) Η αξία του παιχνιδιού σύμφωνα με την ηλικία 50 λεπτά του παιδιού, τα στάδια κοινωνικής, νοητικής και γνωστικής ανάπτυξης και τις ανάγκες του. γ) Άναπηρία και παιχνίδι 1.3 Εργαστήριο δραστηριοτήτων παιχνιδιού 2

3 Απαιτούμενος χρόνος Μεθοδολογία Αξιολόγηση (καταρτιζόμενων, εκπαιδευτών, ενότητας κατάρτισης) Απαιτούμενο υποστηρικτικό υλικό κατάρτισης Εκπαιδευτικό περιβάλλον Προσόντα των εκπαιδευτών 2) Κοινωνική ζωή 2.1 Δίκτυα Υποστήριξης 2.2 Κοινωνικές Δραστηριότητες για παιδιά με ε.π. και τις οικογένειές τους 2.3 Ελεύθερος χρόνος για τους γονείς 2.4 Ελεύθερος χρόνος και διασκέδαση για παιδιά με ε.π. 3) Συνεργασία με την διεπιστημονική ομάδα a) Συνεργασία με θεραπευτές b) Συνεργασία με κοινωνικές υπηρεσίες γ) Συνεργασία με εκπαιδευτικούς Αξιολόγηση εκπαιδευομένων 8 ώρες + 1 ώρα για αξιολόγηση = 9 ώρες 3 ώρες & 20 λεπτά 50 λεπτά 1 ώρα Διάλεξη, συζήτηση παραδειγμάτων, ομάδες εργασίας, επίδειξη καλών πρακτικών. Αξιολόγηση με χρήση ερωτηματολογίων, λιστών ελέγχου και προφορική αξιολόγηση του προγράμματος κατάρτισης με την ολοκλήρωσή του Έντυπο υλικό (άρθρα, παρουσιάσεις με χρήση λογισμικού powerpoint) διευθυνσιολόγιο ιστοσελίδων, αναφορές Αίθουσα συναντήσεων/ διαλέξεων για τις ομιλίες / παρουσιάσεις, καθώς και χώρος κατάλληλος για εργασία σε ομάδες, μελέτη περιπτώσεων, εργαστήρια, κλπ. Επίσης, διαδραστικός προβολέας (projector) συνδεδεμένος με ηλεκτρονικό υπολογιστή, οθόνη προβολής, πίνακας σεμιναρίου και σύνδεση στο διαδίκτυο. Όπου απαιτείται, θα πρέπει να υπάρχουν πρόσθετοι ηλεκτρονικοί υπολογιστές με πρόσβαση στο διαδίκτυο, εξοπλισμός για βιντεοσκόπηση και οπτικο ακουστικός εξοπλισμός, πίνακας ή / και ειδικός εξοπλισμός / συσκευές υποστηρικτικής τεχνολογίας. Οι εκπαιδευτές πρέπει να έχουν σχετική εμπειρία με παιδιά με ε.π. 3

4 Κεφάλαιο 1 Οικογενειακή ζωή Ενότητα 1.1: Δραστηριότητες της καθημερινής ζωής Διάρκεια: 50 λεπτά Μαθησιακά αποτελέσματα Οι εκπαιδευόμενοι θα μάθουν με ποιους τρόπους μπορούν να βοηθήσουν και να υποστηρίξουν τα παιδιά τους με ε.π. να αισθάνονται και να είναι πιο αυτόνομα στις δραστηριότητες καθημερινής ζωής. Μεθοδολογία Διάλεξη σχετικά με την έννοια, την ταξινόμηση και τη σημασία των δραστηριοτήτων καθημερινής ζωής. Συζήτηση με ολόκληρη την ομάδα, ή ανά μικρότερες ομάδες, σχετικά με ορισμένες συσκευές υποστηρικτικής τεχνολογίας για τις δραστηριότητες καθημερινής ζωής. Μετά την παρουσίαση κάποιων συσκευών, η ομάδα χωρίζεται σε μικρότερες ομάδες για να συζητήσουν μεταξύ τους σχετικά με τη χρήση τους. Οι γονείς θα πρέπει να ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν εξοπλισμό υποστηρικτικής τεχνολογίας και να εξασκούνται στις δραστηριότητες καθημερινής ζωής. Επίδειξη καλών πρακτικών σε δραστηριότητες καθημερινής ζωής, συνοδευόμενη από προβολή βίντεο με παιδιά με ε.π. σε δραστηριότητες καθημερινής ζωής. Απαντήσεις σε ερωτήσεις, συζήτηση με τους γονείς σχετικά με τις προσωπικές τους εμπειρίες και ανταλλαγή απόψεων (τι χρειάζονται, τι δυσκολίες αντιμετωπίζουν, ποιες λύσεις έχουν βρει, τι προτείνουν). Απαιτούμενος εξοπλισμός / υλικά Συσκευές υποστηρικτικής τεχνολογίας για δραστηριότητες καθημερινής ζωής Φορητός ηλεκτρονικός υπολογιστής Διαδραστικός προβολέας (Projector) DVD Χαρτί και Στυλό 4

5 Αξιολόγηση του κεφαλαίου Γιατί είναι σημαντικό να εκπαιδευτεί ένα παιδί με ε.π. στις δραστηριότητες καθημερινής ζωής; Είναι οι συσκευές για τις δραστηριότητες καθημερινής ζωής χρήσιμες για τους γονείς ενός παιδιού με ε.π.; Πώς μπορούν οι ειδικοί να συμβουλεύουν τους γονείς σχετικά με τις συσκευές για τις δραστηριότητες καθημερινής ζωής; Προτεινόμενη βιβλιογραφία Trombly, C. (1995). Planning Guiding and documenting therapy. In C. Trombly, C. (Ed). Occupational Therapy for PHYSICAL Dysfunction, 4 th ed. Baltimore: Wilkins & Williams. Krigger KW (2006). Cerebral Palsy: An Overview. American Family Physician; Jan 1, 2006; 73, 1; Health Modulepg. 91 en.wikipedia.org/wiki/activities_of_daily_living Σηφάκη M. (1998). Δραστηριότητες καθημερινής ζωής., Τ.Ε.Ι. Αθηνών, Ελλάδα Ενότητα 1.2: Παιχνίδι με παιδιά με ε.π και με τα αδέλφια τους Διάρκεια: 1ώρα Μαθησιακά αποτελέσματα Οι εκπαιδευόμενοι αναμένεται να: 1. Αποκτήσουν μια καλύτερη κατανόηση σχετικά με τις διάφορες έννοιες, τις χρήσεις και τα οφέλη του παιχνιδιού για τα παιδιά με ε.π. 2. Διακρίνουν και να αντιπαραβάλλουν τη χρήση του παιχνιδιού: ως κίνητρο, ως μια ευχάριστη δραστηριότητα ή ως ένα πλαίσιο. 3. Επιλέγουν την κατάλληλη δραστηριότητα παιχνιδιού, σύμφωνα με τους περιορισμούς των παιδιών με ε.π. 4. Κατανοούν το ρόλο του ενήλικα στην προώθηση, διευκόλυνση και ενίσχυση της δραστηριότητας του παιχνιδιού, συμπεριλαμβανομένων ή μη συμπεριλαμβανομένων των αδελφών χωρίς αναπηρία. 5. Να είναι σε θέση να κάνουν τη σωστή επιλογή των παιδικών παιχνιδιών, των δραστηριοτήτων και των υλικών για παιχνίδι. 5

6 Μεθοδολογία Διάλεξη και προβολή διαφανειών (με χρήση λογισμικού powerpoint) σχετικά με τα οφέλη του παιχνιδιού για όλα τα παιδιά και ειδικά τα παιδιά με ε.π. Ο εκπαιδευτής πρέπει να χειριστεί το θέμα με σχετική ευελιξία, ώστε να λάβει υπόψη του τα ειδικά χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων και των παιδιών τους με ε.π. Παρουσίαση καλών πρακτικών, ώστε να γίνουν ευκολότερα κατανοητές όλες οι προτάσεις που αφορούν στο παιχνίδι, σύμφωνα με τον στόχο του παιχνιδιού, το χώρο και την ηλικία του παιδιού. Παρουσίαση DVD με παιδιά με ε.π. να συμμετέχουν σε διάφορα παιχνίδια. Συζήτηση σε ομάδα. Ο εκπαιδευτής θα συζητήσει με τους γονείς θέματα που τέθηκαν κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, καθώς και άλλα θέματα που τους απασχολούν. Οι συμμετέχοντες θα πρέπει να κάθονται σε έναν κύκλο, ώστε να υπάρχει οπτική επαφή μεταξύ τους. Οι συμμετέχοντες θα παρουσιάσουν τον εαυτό τους και θα παρέχουν πληροφορίες σχετικά με το παιδί τους με ε.π. Επίσης, θα παρουσιάσουν τους τρόπους που έχουν χρησιμοποιήσει μέχρι τώρα για να παίξουν με το παιδί τους. Στη συνέχεια, ο εκπαιδευτής θα παρουσιάσει μια ιστορία για περαιτέρω συζήτηση. Ο σκοπός αυτής της δραστηριότητας είναι να δώσει λύσεις στις δυσκολίες των γονέων ή / και να τους παρέχει κατευθύνσεις. Απαιτούμενος εξοπλισμός / υλικά Χαρτί, Στυλό, σημειωματάρια Φορητός ηλεκτρονικός υπολογιστής με DVD Οθόνη Διαδραστικός προβολέας (Projector) Αξιολόγηση του κεφαλαίου Ποια καθημερινή δραστηριότητα θα μπορούσε να είναι μια νέα δραστηριότητα παιχνιδιού για εσάς και το παιδί σας; Ποια καθημερινή δραστηριότητα θα μπορούσε να είναι μια νέα δραστηριότητα παιχνιδιού για όλη την οικογένεια; Αυτή η ενότητα σας έδωσε ιδέες για να περάσετε περισσότερο χρόνο με το παιδί σας; Νομίζετε ότι μπορείτε να οργανώσετε μια νέα δραστηριότητα με το παιδί σας; Προτεινόμενη βιβλιογραφία Garvey C. (1990) Play Cambridge MA Harvard University Press. Ginsburg K (.2006) Clinical Report doi: /peds American Academy of Pediatrics (AAP) The importance of play in promoting healthy child. Development and maintaining strong parent child bonds. 6

7 Piaget J. (1962) Play, dreams and imitation in childhood, New York Norton. Piaget, J. (1928). The Child s Conception of the World. London: Routledge and Kegan Paul. Freud S. (1905) Three essays on the theory of sexuality.(trad: Drei Abhandlungen zur Sexualtheorie ) Kennedy M. (2001) My perfect son has cerebral palsy, a mother s guide of helpful hints», Paperback. Finnie N. (1997) Handling the young child with cerebral palsy at home, FCSP Musselwhite, C. (1986). Adaptive play for special needs children: Strategies to enhance communication and learning. San Diego, CA: College-Hill Press Darbyshire, P. (1980). Play and profoundly handicapped children. Nursing Times, 76, Li, A. (1983, December). Play therapy with mentally retarded children. Association for Play Therapy Newsletter, 2(4), 3-6 Salomon, M. (1983). Play therapy with the physically handicapped. In C. Schaefer & K. O Connor (Eds.), Handbook of play therapy. (pp ). New York: John Wiley & Sons Common Threads Publications Ltd. ISBN Auerbach S.(2004) Dr. Toy s Smart Play Smart Toys (How To Raise A Child With a HIgh PQ (Play Quotient). ISBN Auerbach S.(1999) FAO Schwarz Toys For A Lifetime: Enhancing Childhood Through Play). ISBN Shelly Newstead (2004). The Buskers Guide to Playwork. Common Threads Publications Ltd. ISBN Erikson, E. H. (1950) Childhood and society. New York: Norton (1950); Triad/ Paladin (1977), p. 242 Bratton, S.C., Ray, D., Rhine, T., & Jones, L. (2005). The efficacy of play therapy with children: A meta-analytic review of treatment outcomes. Professional Psychology: Research and Practice, 36, Meyer, D. (1993) Siblings of children with special health and developmental needs: Programs, services and considerations. ARCH Factsheet, 23, 1-4. Fromberg, D.P. (1990). Play issues in early childhood education. In Seedfeldt, C. (Ed.), Continuing issues in early childhood education, (pp ). Columbus, OH: Merrill. Dogra, A., and Veeraraghavan, V. (1994). A study of psychological intervention of children with aggressive conduct disorder. Ind. Journal of Clinical Psychology, n.21, p Paul Tough, Can the right kinds of play teach self-control?, New York Times, 2009/09/27 (reviewing the Tools of the Mind curriculum based on Vygotsky s research). Rousseau J-J. Emile (1979). Trans. Allan Bloom, New York Basic Books. 7

8 Freud, S. (1909). Freud S. (1909b). Analyse der Phobie eines fünfjährigen Knaben ( Der kleine Hans ) Jb. psychoanal. psycho-pathol. Forsch, I, 1-109; GW, VII, p ; Analysis of a phobia in a five-year-old boy. SE, 10: Ιστοσελίδες palsy.com Ενότητα 1.3: Εργαστήριο δραστηριοτήτων παιχνιδιού Διάρκεια: 2 ώρες Μαθησιακά αποτελέσματα Οι εκπαιδευόμενοι αναμένεται να μπορούν να: 1. Σχεδιάζουν τρόπους να παίζουν με τα παιδιά με ε.π. 2. Προσανατολίζουν το παιχνίδι προς την κατεύθυνση συγκεκριμένων ή πολλαπλών στόχων (π.χ. αναψυχή, εκπαίδευση, κλπ.) 3. Προετοιμάζουν τα παιδιά για το παιχνίδι και φυσικά να τα βοηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο 4. Χρησιμοποιούν τις δραστηριότητες καθημερινής ζωής για να παίζουν με τα παιδιά με ε.π. Μεθοδολογία Εισαγωγή στο εργαστήριο (διάλεξη). Οι συμμετέχοντες θα εισαχθούν στην κύρια ιδέα αυτής της ενότητας και θα προετοιμαστούν να εφαρμόσουν στην πράξη τις θεωρητικές πληροφορίες που έχουν λάβει μέχρι στιγμής. Εργαστήριο δραστηριοτήτων παιχνιδιού. Οι συμμετέχοντες θα χωριστούν σε τρεις ομάδες, ανάλογα με την ηλικία των παιδιών τους: Ομάδα για τους γονείς και τα παιδιά τους, ηλικίας 3-7 ετών Ομάδα για τους γονείς και τα παιδιά τους ηλικίας 8-14 ετών Ομάδα για τους γονείς και τα παιδιά τους, ηλικίας ετών Μια εβδομάδα πριν από την κατάρτιση, οι συμμετέχοντες πρέπει να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο, με σκοπό να τροφοδοτήσουν την ομάδα κατάρτισης με 8

9 πληροφορίες σχετικά με τα παιδιά τους. Αυτές οι πληροφορίες είναι ζωτικής σημασίας για το σχεδιασμό ενός επιτυχημένου εργαστηρίου δραστηριοτήτων παιχνιδιού που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των συμμετεχόντων (Δείτε σχέδιο ερωτηματολογίου στο Συνοδευτικό Υλικό της κατάρτισης). Οι εκπαιδευτές πρέπει να σχεδιάσουν τρεις διαφορετικές δραστηριότητες ανάλογα με την ηλικία των παιδιών. I. Ομάδα για τους γονείς και τα παιδιά τους, ηλικίας 3-7 ετών. Η ομάδα αυτή προτείνεται να παίξει σε ζεύγη (γονέα-παιδιού) ή σε μικρές ομάδες, χρησιμοποιώντας δραστηριότητες αισθητηριακής διέγερσης, σωματοαισθητηριακής και σωματικής επαφής. II. Ομάδα για τους γονείς και τα παιδιά τους ηλικίας 8-14 ετών. Σε αυτή την ομάδα τα παιδιά με ε.π., οι γονείς και τα αδέλφια τους προτείνεται να συνεργαστούν στη δημιουργία μιας ιστορίας με πλοκή και να φτιάξουν χαρακτήρες μαριονέτες εμπνευσμένες από την ιστορία, χρησιμοποιώντας αντικείμενα οικιακού εξοπλισμού. ΙΙΙ. Ομάδα για τους γονείς και τα παιδιά τους ηλικίας ετών. Σε αυτή την ομάδα, οι συμμετέχοντες θα διδαχθούν πώς να προσαρμόζουν ένα συγκεκριμένο παραολυμπιακό άθλημα (Boccia) ή/και άλλα αθλήματα, με στόχο τη συμμετοχή όλων και την αναψυχή. Συζήτηση για την αξιολόγηση του εργαστηρίου. Στο τέλος του εργαστηρίου δραστηριοτήτων παιχνιδιού θα πραγματοποιηθεί συζήτηση - αξιολόγηση του εργαστηρίου. Απαιτούμενος εξοπλισμός / υλικά 3 αίθουσες συναντήσεων Εξοπλισμός για το εργαστήριο: στρώμα γυμναστικής, μπάλες γυμναστικής (διαφόρων μεγεθών), μπάλες boccia (σετ), βοηθητική ράμπα, ράβδος κεφαλής, ξύλινο κουτάλι, μαρκαδόροι, κομμάτια βαμβακερού ή μάλλινου υφάσματος, ψαλίδια, βελόνες πλεξίματος, κόλλα, μεγάλα κουμπιά. Αξιολόγηση του κεφαλαίου Ποιο στοιχείο στην εκπαίδευση ήταν το πιο χρήσιμο και ενδιαφέρον για σας; Σας έδωσε η εκπαίδευση ερεθίσματα για να περάσετε περισσότερο χρόνο με το παιδί σας; Νομίζετε ότι μπορείτε να οργανώσετε μια νέα δραστηριότητα με το παιδί σας; Η αντίδραση του παιδιού σας κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου σας ενθάρρυνε για να παίξετε μαζί του; 9

10 Κεφάλαιο 2 Κοινωνική ζωή Ενότητα 2.1: Υποστηρικτικά δίκτυα Διάρκεια: 45 λεπτά Μαθησιακά αποτελέσματα Οι εκπαιδευόμενοι αναμένεται να γνωρίζουν: 1. Τα επίπεδα ενός δικτύου υποστήριξης 2. Τι μπορεί να προσφέρει ένα δίκτυο υποστήριξης στο άτομο ή/και στην οικογένεια 3. Τη χρήση και τη χρησιμότητα ενός δικτύου υποστήριξης. Μεθοδολογία Διάλεξη και προβολή διαφανειών (με χρήση λογισμικού powerpoint). Ο εκπαιδευτής θα εξηγήσει στους συμμετέχοντες τους τυπικούς και άτυπους τρόπους παροχής υποστήριξης στο άτομο ή/και στην οικογένεια. Είναι πολύ σημαντικό να παρουσιαστούν τρόποι αξιοποίησης των υποστηρικτικών δικτύων και της επιρροής που μπορεί να έχει ένα δίκτυο υποστήριξης στην βελτίωση των συνθηκών ζωής για τα άτομα με ε.π. και τις οικογένειές τους. Ομαδική άσκηση. Ο εκπαιδευτής θα κάνει μια ανοικτή συζήτηση με τους συμμετέχοντες σε θέματα που αφορούν τα υποστηρικτικά δίκτυα των οικογενειών με παιδιά με ε.π. Οι συμμετέχοντες και ο εκπαιδευτής κάθονται σε κύκλο ώστε να έχουν οπτική επαφή μεταξύ τους. Οι ερωτήσεις ανασκόπησης που ακολουθούν παρακάτω είναι μέρος των θεμάτων συζήτησης που μπορούν να αναπτυχθούν. Απαιτούμενος εξοπλισμός / υλικά Διαδραστικός προβολέας (Projector) Φορητός Ηλεκτρονικός Υπολογιστής Χαρτί, Στυλό 10

11 Αξιολόγηση του κεφαλαίου Τι θεωρείτε ως δίκτυο υποστήριξης; Με ποιο τρόπο το δίκτυο υποστήριξης που έχετε σας βοήθησε στην διαχείριση ενός παιδιού με ε.π.; Προτεινόμενη βιβλιογραφία Stephen Murgatroyd and Ray Woolfe (1982): Coping with Crisis Harper and Row Publishers, London. Robert M. Moroney (1976): The Family and the State Longman Group Limited, London. Mary A. Slater and Lynn Wikler (1986): Normalized Family Resources for Families with a Developmentally Disabled Child, National Association of Social Workers. Ενότητα 2.2: Κοινωνικές Δραστηριότητες για παιδιά με Ε.Π. και τις οικογένειές τους. Διάρκεια: 45 λεπτά Μαθησιακά αποτελέσματα Οι εκπαιδευόμενοι αναμένεται να μπορούν να: 1. Κατανοούν πόσο σημαντικό είναι να συμμετέχουν σε κοινωνικές δραστηριότητες για όλη την οικογένεια. 2. Γνωρίζουν ποιοι ειδικοί μπορούν να βοηθήσουν και να στηρίξουν την οικογένειά τους. Μεθοδολογία Διάλεξη και προβολή διαφανειών (με χρήση λογισμικού powerpoint). Ο εκπαιδευτής πρέπει να εξηγήσει ποιες είναι οι καθημερινές οικογενειακές κοινωνικές δραστηριότητες. Η συμμετοχή του παιδιού με ε.π. στις κοινωνικές δραστηριότητες της οικογένειας είναι πολύ σημαντική, γιατί είναι χρήσιμη για την ανάπτυξη των κοινωνικών σχέσεων και των επαφών με την κοινότητα. 11

12 Διάλεξη και προβολή διαφανειών (με χρήση λογισμικού powerpoint). Ο εκπαιδευτής πρέπει να συζητήσει με τους εκπαιδευόμενους την έννοια των κοινωνικών δραστηριοτήτων για τις οικογενειακές σχέσεις. Διάλεξη και προβολή διαφανειών (με χρήση λογισμικού powerpoint). Η συνεργασία με τους ειδικούς είναι χρήσιμη για την προώθηση της συμμετοχής του παιδιού σε κοινωνικές δραστηριότητες. Ο εκπαιδευτής θα πρέπει να συζητήσει με τους εκπαιδευόμενους ή να ζητήσει από τους εκπαιδευόμενους να αναλύσουν κάποιες μελέτες περιπτώσεων. Ερωτήσεις και απαντήσεις, ανάλογα με τις ανάγκες των εκπαιδευομένων ή το περιεχόμενο της ενότητας. Απαιτούμενος εξοπλισμός / υλικά Διαδραστικός προβολέας (Projector) Φορητός Ηλεκτρονικός Υπολογιστής Αξιολόγηση του κεφαλαίου Ποια είναι η αγαπημένη κοινωνική δραστηριότητα του παιδιού σας με ε.π. και γιατί; Ποια τα πλεονεκτήματα της συμμετοχής σε κοινωνικές δραστηριότητες; Ενότητα 2.3: Ελεύθερος χρόνος για τους γονείς Διάρκεια: 50 λεπτά Μαθησιακά αποτελέσματα Οι εκπαιδευόμενοι αναμένεται να: 1. Γνωρίζουν την αξία και τη σημασία του ελεύθερου χρόνου για τον εαυτό τους, τόσο ως σύντροφοι όσο και ως γονείς ενός παιδιού με ε.π. 2. Ξεπερνούν τις δυσκολίες που τους εμποδίζουν να αφιερώνουν χρόνο στον εαυτό τους 3. Μάθουν μεθόδους για τη διαχείριση του ελεύθερου χρόνου. 4. Μάθουν για το ευρύτερο κοινωνικό δίκτυο και τις υπηρεσίες που μπορεί να παράσχει και να διευκολύνει τους γονείς ώστε να έχουν ελεύθερο χρόνο. 12

13 Μεθοδολογία Διάλεξη και προβολή διαφανειών (με χρήση λογισμικού powerpoint) σχετικά με την σημασία και την αξία του ελεύθερου χρόνου για τους γονείς παιδιών με ε.π., για τις οικογενειακές τους σχέσεις και τους τρόπους διαχείρισης του ελεύθερου χρόνου τους. Ομαδική συζήτηση Συμβουλευτική (20 λεπτά). Οι γονείς θα πρέπει να χωριστούν σε δύο ομάδες με έναν εκπαιδευτή σε κάθε ομάδα και να πραγματοποιήσουν μια συζήτηση ομάδας - συμβουλευτική γονέων. Οι εκπαιδευτές παρουσιάζουν ορισμένα θέματα και ενθαρρύνουν τους εκπαιδευόμενους να παρουσιάσουν τις δικές τους ιδέες. Ακολούθως, θα υπάρχουν ερωτήσεις και απαντήσεις και συζήτηση (Δείτε ορισμένα παραδείγματα στο Συνοδευτικό Υλικό της κατάρτισης). Επίδειξη καλών πρακτικών, βίντεο, φωτογραφιών ή παρουσίαση προγραμμάτων που προωθούν ή στηρίζουν τον ελεύθερο χρόνο των γονέων των παιδιών με ε.π. Απαιτούμενος εξοπλισμός / υλικά Φορητός ηλεκτρονικός υπολογιστής Διαδραστικός προβολέας (Projector) Σημειωματάρια, στυλό, μολύβια Χρωματιστοί μαρκαδόροι Δύο στρογγυλά τραπέζια Αξιολόγηση του κεφαλαίου Η ανταλλαγή ιδεών κατά την 20λεπτη ομαδική συζήτηση/ συμβουλευτική γονέων, που περιγράφεται ανωτέρω, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για ανασκόπηση της παρούσας ενότητας. Προτεινόμενη βιβλιογραφία Κρουσταλάκης Γ., (2000). Παιδιά με ιδιαίτερες ανάγκες, Αθήνα, Ψυχοπαιδαγωγική Παρέμβαση Minuchin, S., (2009).»Οικογένειες και Οικογενειακή Θεραπεία», Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, Τoti Gianni, 1982, Ο ελεύθερος χρόνος, Αθήνα, Εκδόσεις Μνήμη Εταιρεία Προστασίας Σπαστικών Τμήμα Έρευνας (2004), «Ο αδελφός μου και εγώ: τα αδέλφια των ατόμων με εγκεφαλική παράλυση μπροστά στο μέλλον», Αθήνα, Εταιρεία Προστασίας Σπαστικών 13

14 Ενότητα 2.4: Ελεύθερος χρόνος και διασκέδαση για παιδιά με ε.π. Διάρκεια: 50 λεπτά Μαθησιακά αποτελέσματα Οι εκπαιδευόμενοι αναμένεται να: 1. Αντιλαμβάνονται τη σημασία του ελεύθερου χρόνου για τα παιδιά με ε.π. 2. Γνωρίζουν πού μπορούν να πάρουν πληροφορίες σχετικά με τη καλή χρήση του ελεύθερου χρόνου του παιδιού τους. 3. Έχουν γενικά κριτήρια για την επιλογή έμμισθου βοηθού / συνοδού για τα παιδιά τους. Μεθοδολογία Διάλεξη και προβολή διαφανειών (με χρήση λογισμικού powerpoint) σχετικά με την σημασία και την αξία του ελεύθερου χρόνου για τα παιδιά με ε.π. και τις κατηγορίες των δραστηριοτήτων παιχνιδιού ή/και ψυχαγωγίας. Η σημασία της συνεργασίας της οικογένειας με έμμισθο συνοδό/βοηθό και τα γενικά κριτήρια επιλογής ενός συνοδού / βοηθού. Επίδειξη καλών πρακτικών. Θα είναι χρήσιμο να προβληθεί βίντεο στο οποίο θα παρουσιάζονται οι απόψεις ενός γονέα και ενός παιδιού με ε.π. για τη χρήση βοηθού/συνοδού καθώς και οι απόψεις ενός βοηθού/συνοδού για την διασκέδαση και τον ελεύθερο χρόνο των παιδιών με ε.π. Απαιτούμενος εξοπλισμός / υλικά Χαρτί, Στυλό Φορητός ηλεκτρονικός υπολογιστής Διαδραστικός προβολέας (Projector) Αξιολόγηση του κεφαλαίου Έχετε ποτέ συνεργαστεί με έναν συνοδό / βοηθό για το παιδί σας; Σε ποιες δραστηριότητες θα μπορούσε να συμμετάσχει το παιδί σας με ένα συνοδό / βοηθό; Προτεινόμενη βιβλιογραφία Δρ. Φελούκα Βασιλική, Τα άτομα με κινητικές αναπηρίες και ο ελεύθερος χρόνος τους, άρθρο, 1grpe.eyv.sch.gr/ypost/ypost1l7.doc 14

15 Κεφάλαιο 3 Συνεργασία με διεπιστημονική ομάδα Ενότητα 3.1: Συνεργασία με διεπιστημονική ομάδα Διάρκεια: 50 λεπτά Μαθησιακά αποτελέσματα Οι εκπαιδευόμενοι αναμένεται να μπορούν να: 1. Αναγνωρίζουν τα θέματα που αφορούν την διεπιστημονική ομάδα 2. Αξιοποιήσουν πλήρως τις υπηρεσίες της ομάδας αποκατάστασης. Μεθοδολογία Διάλεξη και παρουσίαση σχετικά με διεπιστημονικές ομάδες και της αλληλεπίδρασης που πρέπει να υπάρχει μεταξύ της ομάδας και της οικογένειας. Συζήτηση, ερωτήσεις και απαντήσεις Απαιτούμενος εξοπλισμός / υλικά Φορητός ηλεκτρονικός υπολογιστής Διαδραστικός προβολέας (Projector) Αξιολόγηση του κεφαλαίου Αλληλεπίδραση της Ομάδας Αποκατάστασης και των υπηρεσιών της κοινότητας κοινοτικές υπηρεσίες αποκατάστασης Μετάβαση από τις υπηρεσίες αποκατάστασης παιδιών σε υπηρεσίες αποκατάστασης για ενηλίκους Προτεινόμενη βιβλιογραφία White Book on Physical and Rehabilitation Medicine in Europe Copyright 2006 by Section of Physical and Rehabilitation Medicine and European Board of Physical and Rehabilitation Medicine, Union Européenne des Médecins Spécialistes (UEMS) and Académie Européenne de Médecine de Réadaptation. 15

16 UN Standard Rules to provide persons with disability full participation and equality. New York: United Nations; Rehabilitation and integration of people with disabilities: policy and integration. Strasbourg: Council of Europe Publishing; th ed. p. 369 L. Gagnard et M. Le Metayer, Rééducation des Infirmes Moteurs Cérébraux, Expansion Scientifique Française,