ΝΕΥΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΝΕΥΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ"

Transcript

1 ΝΕΥΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Εγκεφαλονωτιαίο υγρό, αιματοεγκεφαλικός φραγμός Περιγραφή του κοιλιακού συστήματος του εγκεφάλου ενηλίκων Περιγραφή και ρόλος των μηνίγγων και του υπαραχνοειδούς χώρου Παραγωγή και απορρόφηση ΕΝΥ, λειτουργία χοριοειδούς πλέγματος Φυσιολογικές τιμές όγκου και πίεσης ΕΝΥ, σύνθεση ΕΝΥ Παραδείγματα παθολογικών καταστάσεων στις οποίες παρατηρείται διαταραχή στην παραγωγή και απορρόφηση του ΕΝΥ Ο ρόλος των ενδοθηλιακών κυττάρων στον αιματοεγκεφαλικό φραγμό Φυσιολογία του νωτιαίου μυελού Περιγραφή της ανατομίας, λειτουργίας και (αισθητικής και κινητικής) νεύρωσης της μυϊκής ατράκτου και του τενόντιου οργάνου του Golgi Μυοτατικό αντανακλαστικό-κλινικές εφαρμογές του Ο ρόλος των προσαγωγών γ-κινητικών νευρώνων στο μυοτατικό αντανακλαστικό. Η σημασία της συν-ενεργοποίησης των α και γ νευρώνων Αντανακλαστικό κάμψης. Περιγραφή της αίσθησης του πόνου, της σύσπασης των καμπτήρων μυών, των νευρωνικών κυκλωμάτων και του αντανακλαστικού της χιαστής έκτασης Περιγραφή της ανατομίας και της λειτουργίας των κατιουσών και ανιουσών οδών στον νωτιαίο μυελό καθώς και του διχασμού τους στη μέση γραμμή Νωτιαία καταπληξία Αυτόνομο νευρικό σύστημα Ανατομική και λειτουργική οργάνωση της περιφερικής και κεντρικής μοίρας του αυτόνομου νευρικού συστήματος (νωτιαίος μυελός, μήκος προγαγγλιακών και μεταγαγγλιακών ινών, νευροδιαβιβαστές στα γάγγλια και στα όργανα στόχους) Σύγκριση συμπαθητικού και παρασυμπαθητικού συστήματος Κέντρα ελέγχου του αυτόνομου νευρικού συστήματος Σύστημα σωματικών αισθήσεων Περιγραφή της εντόπισης σημείου και της διάκρισης μεταξύ δύο σημείων ερεθισμού με όρους φυσιολογίας και νευροφυσιολογίας. Επεξήγηση του τρόπου μεταβολής της διακριτικής ικανότητας ερεθισμού δύο σημείων σε διάφορα σημεία του σώματος (παράδειγμα χείλη, άκρες δακτύλων και πλάτη) Υποκατηγορίες της αίσθησης της αφής Περιγραφή των μηχανοϋποδοχέων στην επιπολής και εν τω βάθει αισθητικότητα καθώς και της λειτουργίας τους: σωμάτια Pacini, Meissner, Ruffini, δίσκοι του Merkle, τενόντια όργανα του Golgi, μυϊκές άτρακτοι Λειτουργική-ανατομική οργάνωση της αισθητικότητας σε δεμάτια. Περιγραφή της προδρόμου (feed-forward) και παλινδρόμου (feedback)

2 αναστολής στα νευρωνικά κυκλώματα. Παραδείγματα (ανασταλτικά κυκλώματα παρεγκεφαλίδας, κυττάρων Renshaw) Σύγκριση της οδού της εν τω βάθει αισθητικότητας προς την παρεγκεφαλίδα και τον φλοιό του εγκεφάλου Διαφορές στη μη διακριτική αφή, αίσθηση της θερμοκρασίας και αίσθηση του πόνου αναφορικά με τους μηχανισμούς μετατροπής του σήματος σε επίπεδο υποδοχέων, εντόπισης των οδών στη φαιά ουσία του νωτιαίου μυελού και τον τερματισμό τους στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Περιγραφή της λειτουργικής ανατομίας των σωματικών αισθήσεων σε σχέση με το προσθιο-πλάγιο δεμάτιο του νωτιαίου μυελού και της ισοδύναμης οδού του τριδύμου Υποδοχείς πόνου, είδη πόνου, νευρικές οδοί πόνου Περιγραφή του τρόπου ελέγχου της αίσθησης του πόνου στο κεντρικό νευρικό σύστημα και ο ρόλος των ενδορφινών Ο μηχανισμός της πύλης ελέγχου (gating mechanism) στην αίσθηση του πόνου Η αντίληψη του πόνου και σύνδρομα κεντρικού πόνου, για παράδειγμα το σύνδρομο του θαλαμικού πόνου Περιγραφή των κεντρικών και περιφερικών μηχανισμών πρωτογενούς και δευτερογενούς υπεραλγησίας Περιγραφή του σπλαχνικού (αναφορικού) πόνου Όραση Περιγραφή της διάθλασης του φωτός κατά την πορεία του προς τον αμφιβληστροειδή. Δομές του οφθαλμού που συμμετέχουν στη διάθλαση του φωτός στο κέντρο και στην περιφέρεια Μηχανισμός προσαρμογής, διάθλαση του φωτός από τον φακό του οφθαλμού σε κοντινή και μακρινή όραση Διαθλαστικές ανωμαλίες, μυωπία, υπερμετρωπία, πρεσβυωπία και αστιγματισμός. Διόρθωση των διαθλαστικών ανωμαλιών με τη χρήση φακών Ηλεκτρική απάντηση των διπόλων, οριζοντίων, αμακρόινων (βραχύινων) και γαγγλιακών κυττάρων. Σχόλια σχετικά με τη λειτουργία του κάθε τύπου κυττάρου Περιγραφή της απάντησης των ραβδίων και των 3 τύπων κωνίων στο φάσμα του ορατού φωτός, ηλεκτροχημικές μεταβολές στην κυτταρική μεμβράνη των φωτοϋποδοχέων κατά την ενεργοποίησή τους Περιγραφή του νευρωνικού κυκλώματος στη δημιουργία πεδίου κέντρουπεριφέρειας στα γαγγλιακά κύτταρα του αμφιβληστροειδή. Περιγραφή του δεκτικού πεδίου σε όλους τους τύπους νευρικών κυττάρων στην οπτική οδό (από τον αμφιβληστροειδή, πλάγιο γονατώδες σώμα, οπτικός φλοιός). Περιγραφή του τρόπου με τον οποίο η σύγκλιση, απόκλιση και περιφερική αναστολή επηρεάζουν τα οπτικά πεδία Περιγραφή των διαταραχών των οπτικών πεδίων σε βλάβες σε διάφορα επίπεδα της οπτικής οδού (βλάβες αμφιβληστροειδή, οπτικού νεύρου, οπτικού χιάσματος, οπτικής οδού, έξω γονατώδους σώματος, οπτικής ακτινοβολίας, οπτικού φλοιού)

3 Αντιπροσώπευση οπτικού πεδίου στον πρωτογενή οπτικό φλοιό, συμπεριλαμβανομένης της κεντρικής και περιφερικής περιοχής του αμφιβληστροειδή, της ευαισθησίας προσανατολισμού και της οφθαλμικής επικράτησης Περιγραφή της μετάδοσης του οπτικού σήματος στον οπτικό φλοιό και των συνεπειών από βλάβες σε δευτερογενείς περιοχές του οπτικού φλοιού Περιγραφή και σύγκριση της όρασης στο σκοτάδι και το φως Ερμηνεία της διαφοράς στην ευαισθησία στο φως στην ωχρά κηλίδα και τον οπτικό δίσκο Όσφρηση και γεύση Ακοή Περιγραφή υποδοχέων όσφρησης και των μηχανισμών μετατροπής του ερεθίσματος Περιγραφή των οδών της όσφρησης Περιγραφή υποδοχέων γεύσης και των μηχανισμών μετατροπής του ερεθίσματος Περιγραφή των οδών της γεύσης Περιγραφή της λειτουργίας του έξω, μέσου και έσω ωτός, περιγραφή των δομών με την βοήθεια των οποίων η ενέργεια του ήχου μεταδίδεται στους υποδοχείς Επεξήγηση της ανάλυσης συχνοτήτων στον κοχλία με βάση τις φυσικές του ιδιότητες Επεξήγηση του τρόπου με τον οποίο οι δονήσεις της βασικής μεμβράνης μετατρέπονται σε δυναμικά ενεργείας στο ακουστικό νεύρο Γνώση της ακουστικής οδού συμπεριλαμβανομένων και των κεντρικών δομών Διάκριση της συχνότητας και της έντασης του ήχου, εντοπισμός της κατεύθυνσης του ήχου Αιθουσαίο σύστημα Περιγραφή της δομής, του φυσιολογικού ερεθίσματος, της μετάδοσης του σήματος σε επίπεδο υποδοχέων και της λειτουργίας των ωτολίθων. Περιγραφή της δομής, του φυσιολογικού ερεθίσματος, της μετάδοσης του σήματος σε επίπεδο υποδοχέων και της λειτουργίας των ημικύκλιων σωλήνων Περιγραφή των κεντρικών συνδέσεων του αιθουσαίου νεύρου και σε σχέση με αυτές, των τριών κύριων λειτουργιών της αιθουσαίας συσκευής Περιγραφή των εκούσιων και των ακούσιων οφθαλμικών κινήσεων Μέσο και πλάγιο σύστημα ελέγχου της κίνησης Γνώση των συστημάτων ελέγχου της κίνησης (κινητικός φλοιός, βασικά γάγγλια, παρεγκεφαλίδα, κινητικοί πυρήνες στελέχους και νωτιαίος μυελός). Ροή των πληροφοριών μεταξύ των δομών αυτών προς τους α και γ κινητικούς νευρώνες

4 Διατομή του νωτιαίου μυελού και οργάνωση των αισθητικών και κινητικών στοιχείων της φαιάς ουσίας. Σωματοτοπική οργάνωση των κινητικών νευρώνων Περιγραφή των μέσων και πλάγιων κινητικών συστημάτων. Αφετηρία, διαδρομή και τέρμα στον νωτιαίο μυελό. Σύγκριση της λειτουργίας τους στον έλεγχο της κίνησης Επίδραση των βλαβών των μέσων και πλάγιων κινητικών οδών στην κίνηση Παρεγκεφαλίδα και Βασικά γάγγλια Ο ρόλος της παρεγκεφαλίδας στην ρύθμιση των εκούσιων κινήσεων Λειτουργικός διαχωρισμός της παρεγκεφαλίδας. Περιγραφή των προσαγωγών και απαγωγών οδών σε κάθε ένα από τα τμήματα αυτά και της σχέσης τους με τα πλάγια και μέσα συστήματα κινητικού ελέγχου Κύκλωμα του φλοιού της παρεγκεφαλίδας, λειτουργικός ρόλος κάθε τύπου νευρώνα που εμπλέκεται. Περιγραφή του τρόπου με τον οποίο το κύκλωμα αυτό εμπλέκεται στη χρονοθέτηση της κίνησης και στο πως παράγεται η συνεργασία ανταγωνιστών μυών Αναφορά των νευρολογικών διαταραχών που προκύπτουν σε βλάβη των διαφόρων περιοχών της παρεγκεφαλίδας με βάση την οργάνωση προσαγωγών-απαγωγών οδών, τη σωματοτοπική οργάνωση και τη συνολική λειτουργία της Περιγραφή των κυρίων συνδέσεων μεταξύ των δομών των βασικών γαγγλίων και του κινητικού φλοιού. Νευροδιαβιβαστές στο κύκλωμα των βασικών γαγγλίων Περιγραφή της συνολικής λειτουργίας των βασικών γαγγλίων στον έλεγχο της κίνησης σε σχέση με τα μέσα και πλάγια κινητικά συστήματα Δυσκαμψία, δυσκινησία, ακινησία και τρόμος στη νόσο του Πάρκινσον, στη χορεία, τον ημιβαλλισμό και την αθέτωση. Βλάβη που ενέχεται σε κάθε ένα από αυτά τα σύνδρομα. Εγκεφαλικός φλοιός Οργάνωση του πρωτεύοντα κινητικού και προκινητικού φλοιού. Συμπληρωματική κινητική περιοχή Ο ρόλος του κινητικού και προκινητικού φλοιού στον έλεγχο της εκούσιας κίνησης. Περιγραφή και ρόλος της πυραμιδικής οδού Συνέπειες της βλάβης του ανώτερου και κατώτερου κινητικού νευρώνα. Συνέπειες της βλάβης της πυραμιδικής οδού. Περιγραφή των περιοχών του εγκεφάλου που ενέχονται στον σχεδιασμό, την έναρξη και την εκτέλεση επιδέξιων εκούσιων κινήσεων Καθορισμός των περιοχών κατά Brodmann στον οπτικό, ακουστικό, αισθητικό, κινητικό φλοιό και των περιοχών που εμπλέκονται στην ομιλία Περιοχές του φλοιού που εμπλέκονται στη γλώσσα Περιοχές του εγκεφάλου που ενέχονται στην αναγνώριση και οριοθέτηση του χώρου Λειτουργίες του προ-μετωπιαίου λοβού

5 Υπνος Φυσιολογική βάση των προκλητών δυναμικών και του ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος. Χρήσεις του καθενός από αυτά στην κλινική πράξη. Εγκεφαλικοί ρυθμοί του ΗΕΓ και τα στάδια συνείδησης που αντιστοιχούν σε αυτούς Το ΗΕΓ και τα άλλα χαρακτηριστικά του ύπνου των βραδέων κυμάτων και του ύπνου των ταχέων οφθαλμικών κινήσεων (REM). Διάκριση ύπνου βραδέων κυμάτων και REM Νευρωνικά συστήματα που είναι σημαντικά στην ρύθμιση ύπνου-εγρήγορσης Νευροχημικά συστήματα που είναι σημαντικά στη ρύθμιση του ύπνου και της εγρήγορσης Μεταβολές στον ύπνο κατά τη διάρκεια της ζωής Υποθάλαμος Περιγραφή της δομής του υποθαλάμου συμπεριλαμβανομένων των πυρήνων και περιοχών του υποθαλάμου Περιγραφή των κύριων λειτουργιών του υποθαλάμου και των πυρήνων/περιοχών του Περιγραφή του ρόλου και των μηχανισμών του υποθαλάμου σε σχέση με φυσιολογικές λειτουργίες (π.χ την πρόσληψη τροφής, δίψα, ρύθμιση της θερμοκρασίας και άμυνα) Μεταιχμιακό σύστημα Κύριες δομές του μεταιχμιακού συστήματος Κύριες προσαγωγές και απαγωγές οδούς του μεταιχμιακού συστήματος Κύριες απαγωγές και προσαγωγές οδούς προς την αμυγδαλή Λειτουργίες ενίσχυσης του μεταιχμιακού συστήματος Λειτουργίες του ιπποκάμπου Λειτουργίες της αμυγδαλής Μνήμη, ο ρόλος των ημισφαιρίων Περιοχές του εγκεφάλου που φαίνεται να εμπλέκονται στη μνήμη και ο ρόλος που πιθανόν διαδραματίζει η κάθε μια στη μνήμη και στην αποθήκευση των πληροφοριών Ορισμοί-είδη μνήμης Μηχανισμοί που προτείνονται στη βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη μνήμη Κύριες διαφορές στη λειτουργία των δύο ημισφαιρίων στον άνθρωπο

6 ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Γενικές αρχές Η αρχή της αρνητικής παλίνδρομης ρύθμισης της ορμονικής έκκρισης. Η αρχή της θετικής παλίνδρομης ρύθμισης της ορμονικής έκκρισης. Μέτρηση της συγκέντρωσης ορμονών, π.χ. ραδιοανοσοανίχνευση, ELISA Αντιπαράθεση των όρων ενδοκρινής, παρακρινής και αυτοκρινής με βάση το σημείο απελευθέρωσης και τη διαδρομή προς τον ιστό στόχο. Δώστε ένα παράδειγμα για τον κάθε όρο και περιγράψτε τις βασικές διαφορές στο μηχανισμό δράσης πεπτιδικών ορμονών μέσω μεμβρανικών υποδοχέων και στεροειδών ορμονών, βιταμίνης D, και θυρεοειδικών ορμονών μέσω πυρηνικών υποδοχέων. Ορισμός ορμόνης, κυττάρου στόχου και υποδοχέα. Σύγκριση των ορμονικών δράσεων που ασκούνται μέσω αλλαγών στη γονιδιακή έκφραση και στη φωσφορυλίωση πρωτεϊνών. Κατανόηση της επίδρασης των πρωτεϊνών του πλάσματος που δεσμεύουν ορμόνες, στην πρόσβαση των ορμονών στη θέση δράσεως και διάσπασής τους και στη ρύθμιση της ορμονικής έκκρισης. Εξήγηση της επίδρασης της έκκρισης, απέκκρισης, διάσπασης, και του όγκου κατανομής στη συγκέντρωση μιας ορμόνης στο πλάσμα του αίματος, Υπόφυση-Οπίσθιος Λόβος Ομοιότητες και διαφορές του πρόσθιου και οπίσθιου λοβού της υπόφυσης όσον αφορά τους τύπους κυττάρων που περιέχουν, την αγγειακή παροχή, την ανάπτυξη και τη νεύρωση. Τα όργανα-κύτταρα στόχοι για την οξυτοκίνη και περιγραφή της επίδρασής της σε αυτά. Τα ερεθίσματα έκκρισης της οξυτοκίνης κατά τον τοκετό και την γαλουχία. Αναφορά των κυττάρων στόχων της βασοπρεσίνης και εξήγηση της ονομασίας της «αντιδιουρητική ορμόνη». Περιγραφή των ερεθισμάτων και των μηχανισμών που ελέγχουν την έκκριση βασοπρεσίνης. Αναγνώριση παθολογικών καταστάσεων που προκαλούνται από α) υπερέκκριση, και β) υποέκκριση της βασοπρεσίνης και αναφορά των κυριότερων συμπτωμάτων καθεμίας. Υπόφυση-Πρόσθιος Λόβος Περιγραφή της βιοσύνθεσης, δομής και δράσης των γλυκοπρωτεϊνικών ορμονών FSH, LH και TSH. Περιγραφή της βιοσύνθεσης, δομής, δράσης και μεταβολισμού της ορμονικής οικογένειας Αυξητικής ορμόνης/προλακτίνης. Περιγραφή της βιοσύνθεσης, δομής και δράσης της ορμονικής οικογένειας της προπιομελανοκορτίνης: ACTH, MSH, β-λιποτροπίνης, β-ενδορφίνης. Αναγνώριση των κατάλληλων υποθαλαμικών παραγόντων που ελέγχουν την έκκριση καθεμίας από τις ορμόνες της πρόσθιας υπόφυσης, και περιγραφή της οδού μεταφοράς τους από τον υποθάλαμο στην πρόσθια υπόφυση.

7 Διάγραμμα του βραχέος κυκλώματος και μακρού κυκλώματος αρνητικής παλίνδρομης ρύθμισης ελέγχου της έκκρισης των ορμονών του πρόσθιου λοβού της υπόφυσης. Πρόβλεψη των αλλαγών του ρυθμού έκκρισης των ορμονών του υποθαλάμου, της πρόσθιας υπόφυσης και των αδένων στόχων που προκαλούνται από υπερέκκριση και υποέκκριση οποιασδήποτε από τις ορμόνες αυτές ή της έλλειψης των υποδοχέων τους. Εξήγηση της σπουδαιότητας της παλμικής και ημερήσιας (diurnal) ορμονικής έκκρισης. Θυροειδής Αδένας Τα βήματα βιοσύνθεσης, αποθήκευσης και έκκρισης τριιωδοθυρονίνης (Τ 3 ) και θυροξίνης (Τ 4 ) και η ρύθμισή τους. Περιγραφή του όρου «αποθήκη ιωδίου». Περιγραφή της κατανομής ιωδίου και της μεταβολικής του οδού. Περιγραφή των παραγόντων που ελέγχουν τη σύνθεση, αποθήκευση και απελευθέρωση θυρεοειδικών ορμονών. Εξήγηση της σπουδαιότητας της δέσμευσης στο αίμα θυρεοειδικών ορμονών στα επίπεδα ελεύθερων και δεσμευμένων θυρεοειδικών ορμονών. Κατανόηση της σημασίας της μετατροπής της Τ4 σε Τ3 και ανάστροφη Τ3 (rt3) σε ιστούς εκτός του θυρεοειδούς. Περιγραφή της δράσης των θυρεοειδικών ορμονών στην ανάπτυξη και στο μεταβολισμό. Κατανόηση των αιτίων και συνεπειών της α) υπερέκκρισης και β) υποέκκρισης των θυρεοειδικών ορμονών. Εξήγηση γιατί και οι δύο καταστάσεις οδηγούν σε διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα. Παραθυροειδής αδένας Κύτταρα προέλευσης της παραθορμόνης, βιοσύνθεση και μηχανισμός μεταφοράς της στο αίμα (δεσμευμένη ή ελεύθερη). Όργανα και κύτταρα στόχοι της παραθορμόνης και περιγραφή της επίδρασής της σε αυτά. Περιγραφή της λειτουργίας οστεοβλαστών και οστεοκλαστών στην αναμόρφωση των οστών και των παραγόντων που ρυθμίζουν τις δράσεις τους. Αναγνώριση της χρονικής πορείας έναρξης και διάρκειας καθεμιάς από τις βιολογικές δράσεις της παραθορμόνης. Περιγραφή της ρύθμισης της έκκρισης της παραθορμόνης και του ρόλου του υποδοχέα αισθητήρα-ασβεστίου. Κατανόηση των αιτίων και συνεπειών της α) υπερέκκρισης και β) υποέκκρισης της παραθορμόνης. Αναγνώριση των πηγών της βιταμίνης D και διάγραμμα της βιοσυνθετικής οδού και των οργάνων που εμπλέκονται στη μετατροπή της στη βιολογικά δραστική 1,25(ΟΗ 2 ) D 3 (1-25 διυδροξυ-χοληκαλσιφερόλη). Αναγνώριση των οργάνων στόχων και των κυτταρικών μηχανισμών δράσης της βιταμίνης D.

8 Περιγραφή της σχέσης αρνητικής ανατροφοδότησης ανάμεσα στην παραθορμόνη και την βιολογικά δραστική μορφή της βιταμίνης D [1,25(ΟΗ 2 ) D 3 ]. Περιγραφή των συνεπειών της έλλειψης και της περίσσειας βιταμίνης D. Παράθεση των κυττάρων προέλευσης και των οργάνων στόχων της καλσιτονίνης. Ονομάστε τα ερεθίσματα που προάγουν την έκκριση καλσιτονίνης. Περιγραφή της δράσης της καλσιτονίνης και αναγνώριση (αν υπάρχει) της φυσιολογικής σημασίας της. Επινεφρίδια Αναγνώριση των λειτουργικών ζωνών (μια του μυελού και τρεις του φλοιού), της νεύρωσης και της αιμάτωσης επινεφριδίων και των κύριων ορμονών που εκκρίνονται από κάθε ζώνη. Περιγραφή της βιοσύνθεσης των στεροειδών ορμονών των επινεφριδίων (γλυκοκορτικοειδή, αλατοκορτικοειδή και ανδρογόνα) και των κύριων δομικών χαρακτηριστικών που διαχωρίζουν κάθε τάξη. Κατανόηση του κυτταρικού μηχανισμού δράσης των ορμονών του φλοιού των επινεφριδίων. Αναγνώριση των κύριων δράσεων των γλυκοκορτικοειδών στο μεταβολισμό και τα όργανα στόχους των δράσεων αυτών. Περιγραφή της δράσης των γλυκοκορτικοειδών ορμονών σε καταστάσεις τραυματισμού και stress. Περιγραφή των στοιχείων του νευρο-ενδοκρινούς άξονα, ο οποίος ελέγχει την έκκριση γλυκοκορτικοειδών και περιγραφή του τρόπου με τον οποίο παράγοντες του εξωτερικού και του εσωτερικού περιβάλλοντος επηρεάζουν τον νευρο-ενδοκρινή άξονα. Κατανόηση των αιτίων και συνεπειών της α) υπερέκκρισης και β) υποέκκρισης των γλυκοκορτικοειδών και των επινεφριδιακών ανδρογόνων. Αναφορά των κύριων αλατοκορτικοειδών και αναγνώριση της βιολογικής τους δράσης και των οργάνων και ιστών στόχων τους. Γνώση των φυσιολογικών ερεθισμάτων που προκαλούν αυξημένη έκκριση αλατοκορτικοειδών. Σύνδεση των ερεθισμάτων αυτών με τη ρύθμιση απέκκρισης νατρίου και καλίου. Αναφορά των παραγόντων που τροποποιούν την εκκριτική απόκριση και περιγραφή του τρόπου ανίχνευσης τους. Αναγνώριση των αιτίων και συνεπειών της α) υπερέκκρισης και β) υποέκκρισης των αλατοκορτικοειδών. Διάγραμμα του ελέγχου αρνητικής παλίνδρομης ρύθμισης της έκκρισης αλδοστερόνης. Αναγνώριση της χημικής φύσης των κατεχολαμινών, της βιοσύνθεσης, του μηχανισμού μεταφοράς στο αίμα, και του τρόπου διάσπασης και απομάκρυνσής τους από το σώμα. Αναγνώριση των δομικών διαφορών νοραδρεναλίνης και αδρεναλίνης. Περιγραφή των βιολογικών συνεπειών της ενεργοποίησης του μυελού των επινεφριδίων και αναγνώριση των οργάνων και ιστών στόχων των κατεχολαμινών παράλληλα με τον υπότυπο υποδοχέων που μεσολαβεί την απόκριση. Κατανόηση του μηχανισμού με τον οποίο η αδρεναλίνη και η νοραδρεναλίνη μπορούν να έχουν διαφορετικές επιδράσεις στους ίδιους

9 ιστούς. Εξηγήστε την αλλαγή στην αναλογία απελευθέρωσης αδρεναλίνης : νοραδρεναλίνης από το μυελό των επινεφριδίων κατά την ενεργοποίηση του συμπαθητικού (απόκριση μάχης ή φυγής), ή κατά τη μακροχρόνια στέρηση τροφής. Ονομάστε τα κύρια ερεθίσματα που προκαλούν έκκριση κατεχολαμινών. Αναφέρετε τους παράγοντες που μπορούν να τροποποιήσουν α) την έκκριση και β) την απόκριση των ιστών στόχων. Περιγράψτε τις αλληλεπιδράσεις των ορμονών του μυελού και του φλοιού των επινεφριδίων σε απόκριση στο stress. Παθολογικές καταστάσεις που προκαλούνται από την υπερέκκριση των επινεφριδιακών κατεχολαμινών. Πάγκρεας Αναγνώριση των κύριων ορμονών που εκκρίνονται από το ενδοκρινές πάγκρεας, της χημικής φύσης τους και των κυττάρων προέλευσης. Αναφορά των οργάνων και των κυτταρικών τύπων στόχων του γλυκαγόνου και περιγραφή της κύριας δράσης του σε καθένα από αυτά. Χρονική πορεία της έναρξης και της διάρκειας βιολογικής δράσης του γλυκαγόνου. Περιγραφή του ελέγχου έκκρισης του γλυκαγόνου. Αναφορά των οργάνων και των κυτταρικών τύπων στόχων της ινσουλίνης, της κύριας δράσης της ινσουλίνης σε καθένα από αυτά, και των επακόλουθων αλλαγών στη συγκέντρωση συστατικών του πλάσματος. Χρονική πορεία της έναρξης και της διάρκειας βιολογικής δράσης της ινσουλίνης. Κατανόηση της σχέσης ανάμεσα στη συγκέντρωση γλυκόζης στο αίμα και στην έκκριση της ινσουλίνης. Περιγραφή του ρόλου της επίδρασης του νευρικού συστήματος και των γαστρεντερικών ορμονών στην έκκριση ινσουλίνης. Παράγοντες που τροποποιούν την εκκριτική απόκριση. Παθολογικές καταστάσεις που προκαλούνται από α) την υπερέκκριση, β) την υποέκκριση, ή γ) τη μειωμένη ευαισθησία στην ινσουλίνη, και τα κύρια συμπτώματα καθεμίας. Αύξηση Περιγράψτε τη σχέση ανάμεσα στην αυξητική ορμόνη και στους αυξητικούς παράγοντες τύπου ινσουλίνης (IGF) και των συνδεόμενων πρωτεϊνών τους στη ρύθμιση της αύξησης. Κατανόηση της ρύθμισης της έκκρισης αυξητικής ορμόνης. Αναγνώριση του ρόλου των υποθαλαμικών παραγόντων και του IGF-1. Αναγνώριση των οργάνων και κυτταρικών τύπων στόχων των αυξητικών παραγόντων, τα οποία είναι υπεύθυνα για την κατά μήκος αύξηση. Εξηγείστε πώς οι θυρεοειδικές, οι γεννητικές και οι επινεφριδιακές ορμόνες επηρεάζουν την αύξηση. Ενδοκρινής ρύθμιση της ισορροπίας ενέργειας και ηλεκτρολυτών

10 Αναγνώριση των φυσιολογικών επιπέδων της συγκέντρωσης γλυκόζης του πλάσματος και αναφορά των χημικών μορφών και ανατομικών θέσεων αποθήκευσης για τη γλυκόζη και τα άλλα μεταβολικά υποστρώματα. Αναγνώριση των ορμονών που προάγουν την είσοδο και έξοδο γλυκόζης, λιπών και πρωτεϊνών από και προς τις ενεργειακές αποθήκες και η επίδραση τους στην πρόσληψη γλυκόζης από τους ιστούς. Ο ειδικός ρόλος της ινσουλίνης, του γλυκαγόνου, των γλυκοκορτικοειδών, των κατεχολαμινών, της αυξητικής ορμόνης και των θυρεοειδικών ορμον. Μεταβολισμός κατά τη βραχύχρονη και μακροχρόνια νηστεία και στην έντονη και παρατεταμένη άσκηση. Κατανόηση του τρόπου με τον οποίο αύξηση ή μείωση στην ορμονική έκκριση προκαλούν τις αλλαγές αυτές. Περιγραφή του ρόλου της όρεξης και του μεταβολικού ρυθμού στη διατήρηση μακρόχρονης ενεργειακής ισορροπίας και αποθήκευσης λίπους. Αναγνώριση των παραγόντων που ρυθμίζουν την όρεξη και την οξείδωση των καυσίμων. Αναγνώριση του φυσιολογικού εύρους πρόσληψης νατρίου από την τροφή, κατανομής του νατρίου στο σώμα και των οδών απέκκρισης νατρίου. Εξήγηση του ρόλου της αντιδιουρητικής ορμόνης, της αλδοστερόνης, της αγγειοτενσίνης και του κολπικού νατριουρητικού πεπτιδίου στη ρύθμιση του ισοζυγίου νατρίου. Αναγνώριση του φυσιολογικού εύρους πρόσληψης καλίου από την τροφή, κατανομής του καλίου στο σώμα και των οδών απέκκρισης καλίου. Εξήγηση του τρόπου με τον οποίο αλλαγές στην αλδοστερόνη, την ινσουλίνη και οξεοβασική ισορροπία επηρεάζουν τη συγκέντρωση καλίου στο πλάσμα και την κίνηση καλίου μέσα και έξω από τα κύτταρα. Εξήγηση της χρόνιας ρύθμισης της ισορροπίας καλίου στο σώμα και των επιπέδων καλίου του αίματος από την αλδοστερόνη μέσω της δράσης της στη νεφρική απέκκριση, εντερική απέκκριση και απορρόφηση από την τροφή. Αναγνώριση του φυσιολογικού εύρους πρόσληψης ασβεστίου από την τροφή, κατανομής του ασβεστίου στο σώμα και των οδών απέκκρισης ασβεστίου. Εξήγηση της ρύθμισης της συγκέντρωσης ασβεστίου του πλάσματος από την παραθορμόνη, τη βιταμίνη D και την καλσιτονίνη με βάση την ανταλλαγή με τα οστά, τη νεφρική απέκκριση και την εντερική απέκκριση ή/και απορρόφηση. Αναγνώριση του φυσιολογικού εύρους πρόσληψης φωσφορικών από την τροφή, κατανομής φωσφορικών στο σώμα και των οδών απέκκρισης φωσφορικών. Εξήγηση της ρύθμισης της συγκέντρωσης φωσφορικών του πλάσματος από την παραθορμόνη, τη βιταμίνη D και την καλσιτονίνη με βάση την ανταλλαγή με τα οστά, τη νεφρική απέκκριση και την εντερική απέκκριση ή/και απορρόφηση. ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ Φυσιολογία αναπαραγωγικού συστήματος στον άντρα Φυσιολογικές λειτουργίες των κυρίων τμημάτων του συστήματος αναπαραγωγής στον άντρα Σπερματογένεση και ο ρόλος των διαφόρων τύπων κυττάρων στη διαδικασία αυτή

11 Ενδοκρινική ρύθμιση της λειτουργίας των όρχεων: ο ρόλος των παλμικών ώσεων της GnRH, FSH, LH, τεστοστερόνης και ανασταλτίνης Κύτταρα που εκκρίνουν τεστοστερόνη, βιοσύνθεση της, μηχανισμοί μεταφοράς της στο αίμα, μεταβολισμός και απομάκρυνση της. Κατάλογος ανδρογόνων που παράγονται φυσιολογικά Κατάλογος των οργάνων-στόχος και των κυττάρων-στόχος της τεστοστερόνης και περιγραφή των δράσεων της σε αυτά Κυτταρικός μηχανισμός δράσης της τεστοστερόνης Περιγραφή των νευρωνικών, αγγειακών και ενδοκρινικών στοιχείων της στύσης και εκσπερμάτωσης Σύγκριση της δράσης της τεστοστερόνης, διυδροτεστοστερόνης, οιστραδιόλης και του Μιλλέρειου ανασταλτικού παράγοντα κατά την ανάπτυξη του αναπαραγωγικού συστήματος στον άνδρα και τη γυναίκα Φυσιολογία αναπαραγωγικού συστήματος στην γυναίκα Ωογένεση και η σχέση της με τις μεταβολές στο ωοθυλάκιο. Ο ρόλος των FSH, LH, οιστραδιόλης, ανασταλτίνης και παρακρινικών παραγόντων στην ωογένεση και την ωρίμανση του ωοθυλακίου. Ωορρηξία και σχηματισμός ωχρού σωματίου. Ο ρόλος των ορμονών της υπόφυσης στις διαδικασίες αυτές Ορμονική ρύθμιση της βιοσύνθεσης των οιστρογόνων και της προγεστερόνης και έκκριση τους από τις ωοθήκες. Κύτταρα που είναι υπεύθυνα για τη βιοσύνθεση τους, μηχανισμοί μεταφοράς στο αίμα, αποικοδόμηση και απομάκρυνση τους από τον οργανισμό Κατάλογος των οργάνων-στόχος και των κυττάρων-στόχος των οιστρογόνων και περιγραφή των δράσεων της σε αυτά Κυτταρικός μηχανισμός δράσης των οιστρογόνων Κύριες φυσιολογικές λειτουργίες της προγεστερόνης, των οργάνων και κυττάρων-στόχων και περιγραφή των δράσεων της σε αυτά Κυτταρικός μηχανισμός δράσης της προγεστερόνης Διάγραμμα μεταβολής του ενδομητρίου και των ωοθηκών κατά τη διάρκεια του κύκλου και η σχέση των μεταβολών αυτών με τα επίπεδα στο αίμα της FSH, LH, οιστραδιόλης και ανασταλτίνης. Περιγραφή του τρόπου με τον οποίο οι μεταβολές στα στεροειδή της ωοθήκης οδηγούν στην υπερπλαστική και εκκριτική φάση του ενδομητρίου και την εμμηνορρυσία καθώς και των μεταβολών στη θερμοκρασία του σώματος κατά τη διάρκεια του κύκλου Μεταφορά του σπέρματος και του ωαρίου, γονιμοποίηση και μετακίνηση του γονιμοποιημένου ωαρίου προς τη μήτρα Ορμόνες που εκκρίνονται από τον πλακούντα και ο ρόλος της ανθρώπινης χοριακής γοναδοτροπίνης στην διατήρηση του ωχρού σωματίου και στην διατήρηση της κύησης κατά την εμφύτευση του κυήματος στη μήτρα Η αλληλεπιδράσεις μεταξύ του πλακούντα και των επινεφριδίων του εμβρύου στην παραγωγή των οιστρογόνων κατά την κύηση Ο ρόλος της ωκυτοκίνης, ρελαξίνης και των προσταγλανδινών στην έναρξη και κατά τον τοκετό Ο ρόλος των οιστρογόνων, προγεστερόνης, πλακουντιακού γαλακτογόνου, προλακτίνης και ωκυτοκίνης στην ανάπτυξη των μαστών κατά την εφηβεία, εγκυμοσύνη και τον θηλασμό

12 Η βάση της αναστολής έκκρισης γάλακτος από τους μαστούς κατά την εγκυμοσύνη. Έκκριση γάλακτος κατά τον θηλασμό Διαφορές μεταξύ έκκρισης και εκροής (εκτόξευσης) γάλακτος και περιγραφή της ορμονικής τους ρύθμισης κατά τον θηλασμό Μεταβολές που συμβαίνουν με την ηλικία στο αναπαραγωγικό σύστημα του άντρα και της γυναίκας συμπεριλαμβανομένου και των μηχανισμών που είναι υπεύθυνοι για τις μεταβολές αυτές Α. κατά την ενδομήτρια ζωή Β. την ήβη Γ. το γήρας ΑΣΚΗΣΗ Άσκηση Αντιπαράθεση της φυσιολογικής καρδιακής παροχής με την καρδιακή παροχή κατά τη διάρκεια αερόβιας (παρατεταμένης) άσκησης και αναερόβιας (σύντομη μέγιστης έντασης) άσκησης. Η τοπική ρύθμιση της καρδιακής ροής και ο ρόλος των τριχοειδικών αποθεμάτων στις αλλαγές της ροής του αίματος στους μυς. Ορισμός της VO 2MAX και αναγνώριση των καταστάσεων στις οποίες περιορίζεται από την καρδιακή παροχή και από την ανταλλαγή αερίων στους πνεύμονες. Εξήγηση του μηχανισμού ελέγχου με τον οποίο η αύξηση του αερισμού και του καρδιακού ρυθμού συνοδεύει την άσκηση, και πώς είναι δυνατόν να συμβαίνει χωρίς μετρήσιμες αλλαγές στις τιμές αερίων του αρτηριακού αίματος. Ορισμός των αποτελεσμάτων της συστηματικής άσκησης στην καρδιά και στη στεφανιαία κυκλοφορία και του πώς οι αλλαγές αυτές συμβάλλουν στην αύξηση της VO 2MAX. Εξηγείστε πώς καθένα από τα παρακάτω μπορεί να αλλάξει τις επιδόσεις στην άσκηση: μυϊκός κάματος, VO 2MAX, αναερόβιο κατώφλι, φύλο και ηλικία. Περιγράψτε πώς η χρόνια φυσική δραστηριότητα αλλάζει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και την είσοδο γλυκόζης στα κύτταρα. Περιγράψτε τα οφέλη της συστηματικής άσκησης στην υγεία του καρδιαγγειακού, του μυοσκελετικού και του ανοσοποιητικού συστήματος, και στον έλεγχο βάρους του σώματος. ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Λειτουργίες και Ρύθμιση του Γαστρεντερικού Σωλήνα Περιγραφή του συνολικού ρόλου του γαστρεντερικού συστήματος σε σχέση με την ολική ισορροπία του σώματος για νερό, ηλεκτρολύτες, υδατάνθρακες, λίπη και πρωτεΐνες. Συμπεριλαμβάνονται οι διαδικασίες πέψης, απορρόφησης, μεταβολικής παραγωγής, μεταβολικής κατανάλωσης, έκκρισης και απέκκρισης. Προσδιορισμός των μεταβολικών τελικών προϊόντων που υπάρχουν στα κόπρανα.

13 Διαφοροποίηση των διαδικασιών της πρόσληψης, της πέψης, της απορρόφησης, της έκκρισης και της απέκκρισης των υδατανθράκων, καθώς επίσης και του τμήματος του γαστρεντερικού σωλήνα όπου η κάθε διαδικασία λαμβάνει χώρα. Επανάληψη της ανάλυσης για τις πρωτεΐνες και τα λίπη. Καθορισμός του όγκου των υγρών που φυσιολογικά εισέρχονται και απεκκρίνονται από το γαστρεντερικό σωλήνα καθημερινά. Καθορισμός των κύριων χαρακτηριστικών και της χρονικής σχέσης της κεφαλικής, της γαστρικής και της εντερικής φάσης που ελέγχουν τη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος. Περιγραφή των τύπων διέγερσης του αυλού που πυροδοτούν τα αντανακλαστικά του γαστρεντερικού σωλήνα. Περιγραφή των ιστολογικών και ανατομικών χαρακτηριστικών του εντερικού νευρικού συστήματος. Ορισμός και ανατομική εντόπιση του μυοεντερικού και του υποβλεννογόνιου νευρικού πλέγματος. Σύγκριση της συμπαθητικής και παρασυμπαθητικής ρύθμισης του εντερικού νευρικού συστήματος και των εκτελεστικών οργάνων του γαστρεντερικού συστήματος. Περιγραφή των όρων μακρά και βραχέα αντανακλαστικά σε σχέση με το γαστρεντερικό σύστημα. Περιγραφή των ομοιοτήτων και των διαφορών στη ρύθμιση των λειτουργιών του γαστρεντερικού από τα νεύρα, τις ορμόνες και τους παρακρινικούς παράγοντες. Προσδιορίστε τον τύπο και την ανατομική θέση των κυττάρων που εκκρίνουν γαστρίνη, εκκριματίνη, χολοκυστοκινίνη (CCK), GIP και μοτιλίνη. Προσδιορίστε οικογένειες στις οποίες ανήκουν η γαστρίνη, εκκριματίνη, και CCK και άλλες (μη-γαστρεντερικές) ορμόνες Ορισμός της έννοιας της «ινκρετίνης» και αναφορά δύο γαστρεντερικών ορμονών που θεωρείται ότι λειτουργούν με αυτόν τον τρόπο Περιγραφή της δράσης της σωματοστατίνης και της ισταμίνης ως παρακρινικών παραγόντων που συμμετέχουν στη ρύθμιση της έκκρισης οξέος στο στόμαχο. Σιελογόνοι Αδένες Σύγκριση των συγκεντρώσεων του Na +, Cl - -, και HCO 3 στο πλάσμα και στο σίελο, σε χαμηλά και υψηλά επίπεδα έκκρισης και αναφορά του κύριου τύπου των κυττάρων που εμπλέκεται σε κάθε ρυθμό έκκρισης. Προσδιορισμός των υποστρωμάτων και των προϊόντων της πέψης της σιελικής αμυλάσης. Προσδιορισμός των ερεθισμάτων και των κυτταρικών τύπων που εμπλέκονται στην έκκριση βλένης στο γαστρεντερικό σωλήνα και προσδιορισμός της λειτουργίας της σιαλικής βλέννας Αναφορά τριών τύπων διέγερσης που αυξάνουν την έκκριση της σιέλου. Αναφορά των συστατικών της σιέλου που είναι σημαντικά για τη στοματική υγιεινή. Οισοφάγος Περιγραφή της προέλευσης και της συνέπειας του υψηλού βασικού τόνου που υπάρχει στον άνω και στον κάτω οισοφαγικό σφιγκτήρα.

14 Προσδιορισμός της διέγερσης που ξεκινά την αλληλουχία της κατάποσης. Προσδιορισμός του σημείου όπου η αλληλουχία της κατάποσης γίνεται αυτόματη (ανεξάρτητη από τον εκούσιο έλεγχο). Περιγραφή των αλλαγών στις πιέσεις που συμβαίνουν όταν ένας βλωμός τροφής κινείται από το φάρυγγα προς το στόμαχο, συμπεριλαμβανομένων και των πιέσεων αμέσως μετά την είσοδο της τροφής και των πιέσεων στον άνω και στον κάτω οισοφαγικό σφιγκτήρα. Σύγκριση της πρωτεύουσας και δευτερεύουσας περίσταλσης με βάση το αρχόμενο γεγονός, τον εκούσιο έλεγχο, την αντανακλαστική διάδοση και των περιοχών του φάρυγγα και του οισοφάγου που εμπλέκονται. Σύγκριση του τόνου του κάτω οισοφαγικού σφιγκτήρα, της νεύρωσης και των διαταραχών της κινητικότητας που οδηγούν σε γαστροισοφαγική παλινδρόμηση σε σχέση με αυτά που οδηγούν σε αχαλασία. Στόμαχος Περιγραφή των ρόλων της αποθήκευσης, της πέψης και της κινητικότητας του στομάχου. Σύγκριση των συγκεντρώσεων του Na +, Cl -, και Κ + στο γαστρικό υγρό και στο πλάσμα σε συνθήκες χαμηλής και υψηλής γαστρικής έκκρισης. Προσδιορισμός του πρωτεϊνικού συστατικού της έκκρισης των θεμέλιων κυττάρων Περιγραφή του ρόλου του HCl στην πέψη των υδατανθράκων, των πρωτεϊνών και των λιπών. Περιγραφή της δημιουργίας της «αλκαλικής παλίρροιας» (alkaline tide) στο ηπατικό πυλαίο φλεβικό σύστημα μετά από ένα γεύμα Αναφορά της έκκρισης πεψινογόνου, του μηχανισμού ενεργοποίησης του πεψινογόνου και περιγραφή των προϊόντων της πέψης από τη δράση της πεψίνης. Περιγραφή του ρόλου του στομάχου στην πρόληψη της κακοήθους αναιμίας. Περιγραφή της ρύθμισης της αντλίας H + -K + ATPase, των ερεθισμάτων για την ενεργοποίηση, της διαδικασίας ενεργοποίησης, συμπεριλαμβανομένης και της σύντηξης των κυστιδίων στην κυτταροπλασματική μεμβράνη. Περιγραφή της ρύθμισης της έκκρισης γαστρικού οξέος από τα εντεροχρωμαφφινικά κύτταρα (ECL cells) και τον έλεγχο αυτής της διαδικασίας από τη διέγερση του παρασυμπαθητικού, τη γαστρίνη, την ισταμίνη και τη σωματοστατίνη. Αναγνώριση της διέγερσης η οποία προκαλεί αύξηση ή αναστολή της γαστρικής έκκρισης. Ερεθίσματα τα οποία προκαλούν αύξηση ή ελάττωση της έκκρισης γαστρίνης Αναφορά των επιδράσεων στη γαστρική έκκριση του οξέος, του λίπους και των υγρών υψηλής οσμωτικότητας στο δωδεκαδάκτυλο και περιγραφή των μηχανισμών με τους οποίους αυτές οι επιδράσεις ελέγχουν την γαστρική έκκριση. Περιγραφή της προσδόκιμης χάλασης (χάλασης υποδοχής) του στομάχου και αναφορά του μηχανισμού και της σημασίας. Περιγραφή της προέλευσης, της μορφής της ηλεκτρικής δραστηριότητας και των τρόπων κίνησης των περισταλτικών κυμάτων κατά μήκος του σώματος και του άντρου του στομάχου. Συμπεριλαμβάνεται ο ρόλος τους στην ανάμιξη και στην προώθηση του γαστρικού περιεχομένου και του τρόπου με τον οποίο η συχνότητα επηρεάζεται από τον όγκο του γαστρικού περιεχομένου. Περιγραφή των αιτιών του πεπτικού έλκους.

15 Μηχανισμός βλάβης του γαστρικού βλενογοννιακού φραγμού από Heliobacter pylori, ασπιρίνη, χολικά άλατα Πάγκρεας Καταγραφή των κυριότερων ιόντων και πεπτιδίων πρωτεϊνών που εκκρίνονται από το πάγκρεας. Αντιπαραβολή των συγκεντρώσεων Na+, Cl-, και HCO3 στο πλάσμα και στο παγκρεατικό υγρό σε χαμηλούς και υψηλούς ρυθμούς έκκρισης και των κυριότερων κυτταρικών τύπων που εμπλέκονται σε κάθε ρυθμό έκκρισης Περιγραφή των μηχανισμών με τους οποίους ο χυμός από το στόμαχο ουδετεροποιείται (εξουδετέρωση του οξέος) στο δωδεκαδάκτυλο. Περιγραφή του μηχανισμού με τον οποίο τα παγκρεατικά ζυμογόνα ενεργοποιούνται στο λεπτό έντερο. Καταγραφή των ερθισμάτων για την απελευθέρωση εκκριματίνης και χολοκυστοκινίνης και των κυτταρικών μηχανισμών με τους οποίους αυτές οι ουσίες ελέγχουν την παγκρεατική έκκριση. Συμπεριλαμβάνονται συνεργικές επιδράσεις μεταξύ της χολοκυστοκινίνης και της εκκριματίνης. Καταγραφή των επιδράσεων των αυτόνομων νεύρων στο πάγκρεας και των παρασυμπαθητικών-πνευμονογαστρικών αντανακλαστικών στην παγκρεατική έκκρισης. Χολή Καταγραφή της σύστασης της χολής σε ιόντα, χολικά άλατα, χολερυθρίνη και νερό όπως αυτή εκκρίνεται από το ήπαρ και προσδιορισμός της μετατροπής της σύστασης κατά την αποθήκευση της στη χοληδόχο κύστη. Περιγραφή του ρόλου της χολοκυστοκινίνης στην πρόκληση απελευθέρωσης χολής από τη χοληδόχο κύστη, συμπεριλαμβάνονται οι επιδράσεις στο σφιγκτήρα του Oddi. Περιγραφή της αμφιπολικής δομής των χολικών οξέων και πως αυτή η ιδιότητα βοηθάει στην πέψη των λιπών. Διαφορά μεταξύ πρωτογενών και δευτερογενών χολικών οξέων Σύγκριση της φυσικής κατάστασης ενός γαλακτώματος με ένα διάλυμα μικκυλίων και εξήγηση των συνθηκών της δημιουργίας γαλακτωματοποίησης και μικκυλίων στο δωδεκαδάκτυλο. Ορισμός εντεροηπατικής κυκλοφορίας. Περιγραφή του μηχανισμού επαναρρόφησης των χολικών οξέων από το εγγύς τμήμα του λεπτού εντέρου και του μηχανισμού που υπάρχει στο κατώτερο τμήμα του λεπτού εντέρου. Επενέργειες της αύξησης, στην ηπατική πυλαία φλέβα, της συγκέντρωσης των χολικών οξέων στο ρυθμό έκκρισης χολής, σύνθεσης χολικών οξέων και στα νοσήματα της χοληδόχου κύστεως Λεπτό Έντερο Περιγραφή του ρόλου των μικρολαχνών και των στερεών συνδέσεων στον καθορισμό του ρυθμού απορρόφησης της γλυκόζης, των αμινοξέων, του νερού, των λιπιδίων και των ηλεκτρολυτών. Καταγραφή των χημικών τάξεων των υδατανθράκων που εισέρχονται στο δωδεκαδάκτυλο από το στόμαχο και προσδιορισμός των μηχανισμών που μεσολαβούν στην πέψη και απορρόφηση κατά μήκος της κορυφαίας και της

16 πλαγιοβασικής μεμβράνης του εντερικού επιθηλίου. Συμπεριλαμβάνονται οι παγκρεατικές εκκρίσεις και τα ένζυμα της ψηκτροειδούς παρυφής. Προσδιορισμός των συνεπειών της έλλειψης του ενζύμου λακτάση στο λεπτό και στο παχύ έντερο. Καταγραφή των χημικών τάξεων των πρωτεϊνών που εισέρχονται από το στόμαχο στο δωδεκαδάκτυλο και αναγνώριση των μηχανισμών που μεσολαβούν στην πέψη και απορρόφηση κατά μήκος της κορυφαίας και της πλαγιοβασικής μεμβράνης του εντερικού επιθηλίου. Συμπεριλαμβάνονται οι παγκρεατικές εκκρίσεις και τα ένζυμα της ψηκτροειδούς παρυφής. Αντιπαραβολή της δευτερογενούς ενεργούς μεταφοράς των αμινοξέων με αυτή των δι- και τριπεπτιδίων, συμπεριλαμβανομένων και των ιόντων που χρησιμοποιούνται ως ενεργειακή πηγή. Καταγραφή των χημικών τάξεων των λιπών που εισέρχονται από το στόμαχο στο δωδεκαδάκτυλο και αναγνώριση των μηχανισμών που μεσολαβούν στην πέψη και απορρόφηση κατά μήκος της κορυφαίας και της πλαγιοβασικής μεμβράνης του εντερικού επιθηλίου. Συμπεριλαμβάνεται ο ρόλος της παγκρεατικής λιπάσης, της συλλιπάσης και των μικκυλίων. Περιγραφή του ρόλου του ενδοπλασματικού δικτύου στη διαδικασία απορρόφησης των λιπών κατά μήκος της κορυφαίας μεμβράνης των εντερικών κυττάρων. Περιγραφή της σύστασης και της δημιουργίας των χυλομικρών, της κίνησης τους από τη βασική μεμβράνη των εντερικών κυττάρων και της οδού εισόδου τους στο καρδιαγγειακό σύστημα. Ορισμός στεατόρροιας και πρόβλεψη των επιδράσεων της στεατόρροιας στην απορρόφηση λιποδιαλυτών βιταμινών. Περιγραφή της απορρόφησης των υδατοδιαλυτών βιταμινών, συμπεριλαμβάνεται ο ρόλος του ενδογενούς παράγοντα στην απορρόφηση της βιταμίνης Β 12. Περιγραφή των οδών διαμέσου των οποίων τα ιόντα νατρίου, το νερό, ο σίδηρος και το ασβέστιο απορροφούνται από το λεπτό και το παχύ έντερο. Παχύ Έντερο Σχηματική παράσταση των κυτταρικών μηχανισμών έκκρισης νατρίου, καλίου και διττανθρακικών από το παχύ έντερο και του ελέγχου αυτής της διαδικασίας από την αλδοστερόνη. Προσδιορισμός των υποστρωμάτων και των προϊόντων του μεταβολισμού των βακτηριδίων του παχέος εντέρου και προσδιορισμός της επίδρασης των μεταβολιτών στο ρυθμό και στη σύσταση της δημιουργίας εντερικών αερίων. Περιγραφή της παραγωγής και απορρόφησης λιπαρών οξέων μικρής αλύσσου από το παχύ έντερο. Κινητικότητα Εντέρου Περιγραφή του βασικού ηλεκτρικού ρυθμού του λεπτού εντέρου και της σχέσης του με τη συσταλτική δραστηριότητα των λείων μυϊκών ιών. Περιγράψτε την ανατομική εντόπισης και το ρόλο των κυττάρων του Cajal ως βηματοδοτών βραδέων κυμάτων και μεσολαβητών των ώσεων από το εντερικό νευρικό σύστημα. Σύγκριση της κινητικότητας που παρατηρείται κατά τη διάρκεια της πέψης (κατάτμηση) με αυτή που παρατηρείται μετά την πέψη και μεταξύ των γευμάτων (μεταναστευτικό μυοηλεκτρικό κινητικό σύμπλεγμα).

17 Σύγκριση των επιδράσεων της συμπαθητικής και της παρασυμπαθητικής δραστηριότητας στη ρύθμιση της κινητικότητας του λεπτού εντέρου. Περιγραφή των επιδράσεων της διάτασης στην κινητικότητα του λεπτού εντέρου. Καταγραφή των επιδράσεων της αύξησης της πίεσης στον ειλεό και στο τυφλό στο επίπεδο του ειλεοτυφλικού σφιγκτήρα, συμπεριλαμβάνεται ο καθορισμός του όρου «γαστροειλεϊκό αντανακλαστικό». Σύγκριση της κινητικής δραστηριότητας του παχέος με αυτή του λεπτού εντέρου. Σύγκριση της κινητικής δραστηριότητας του παχέος εντέρου κατά τη διάρκεια των μαζικών κινήσεων με αυτή κατά τη διάρκεια των κινήσεων κατάτμησης και του αποτελέσματος του κάθε τύπου στην κινητικότητα του παχέος εντέρου. Περιγραφή του αντανακλαστικού της αφόδευσης, διαφορά μεταξύ εκούσιου ελέγχου και «ενδογενούς αντανακλαστικού

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ 11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν δύο είδη αδένων, οι εξωκρινείς και οι ενδοκρινείς. Οι εξωκρινείς (ιδρωτοποιοί αδένες, σμηγματογόνοι αδένες κ.ά.) εκκρίνουν το προϊόν τους στην επιφάνεια

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΕΝΔΟΚΡΙΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ. Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΕΝΔΟΚΡΙΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ. Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΕΝΔΟΚΡΙΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος ΕΝ ΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΑ κλάδος της ιατρικής ο οποίος ασχολείται µε τις ασθένειες του ενδοκρινολογικού συστήµατος. το ενδοκρινολογικό σύστηµα αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ 11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν δύο είδη αδένων, οι εξωκρινείς και οι ενδοκρινείς. Οι εξωκρινείς (ιδρωτοποιοί αδένες, σμηγματογόνοι αδένες κ.ά.) εκκρίνουν το προϊόν τους στην επιφάνεια

Διαβάστε περισσότερα

Γαστρεντερικές ορμόνες, νεύρωση & αιμάτωση. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ.

Γαστρεντερικές ορμόνες, νεύρωση & αιμάτωση. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. Γαστρεντερικές ορμόνες, νεύρωση & αιμάτωση Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 02/12/2016 Φυσιολογία Συστημάτων Ακαδημαϊκό Ετος 2016-2017 Οικογένεια

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙΙ Συνοπτική διδασκόµενη ύλη του Μαθήµατος Φυσιολογία ΙII Νευρικό σύστηµα Ενδοκρινικό σύστηµα Φυσιολογία Αναπαραγωγής

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙΙ Συνοπτική διδασκόµενη ύλη του Μαθήµατος Φυσιολογία ΙII Νευρικό σύστηµα Ενδοκρινικό σύστηµα Φυσιολογία Αναπαραγωγής ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙΙ Συνοπτική διδασκόµενη ύλη του Μαθήµατος Φυσιολογία ΙII Νευρικό σύστηµα Τα Συστήµατα των αισθήσεων Έλεγχος Κίνησης του Σώµατος Συνείδηση Συµπεριφορά Κινητοποίηση Συναίσθηµα Αυτόνοµο ΝΣ-ΕΝΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Οι ρυθμιστές του οργανισμού Είδη αδένων στον άνθρωπο o Εξωκρινείς αδένες: εκκρίνουν το προϊόν τους μέσω εκφορητικού πόρου είτε στην επιφάνεια του σώματος (π.χ. ιδρωτοποιοί και σμηγματογόνοι

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Α. Χατζηγεωργίου Επίκουρος Καθηγητής Φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Α. Χατζηγεωργίου Επίκουρος Καθηγητής Φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Α. Χατζηγεωργίου Επίκουρος Καθηγητής Φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ 1 Υποενότητες 1) Γενικές αρχές λειτουργίας του ΓΣ: ανατομία, αιμάτωση, νευρικός και ορμονικός

Διαβάστε περισσότερα

Βλέννα, υδαρές υγρό. ή τοιχωματικό ή οξυπαραγωγικό = HCl + ενδογενή παράγοντα. βλέννα. ή ζυμογόνο ή πεπτικό = πεψινογόνο

Βλέννα, υδαρές υγρό. ή τοιχωματικό ή οξυπαραγωγικό = HCl + ενδογενή παράγοντα. βλέννα. ή ζυμογόνο ή πεπτικό = πεψινογόνο Στόμαχος Δομή βλεννογόνου στομάχου - Γαστρικοί αδένες Βλέννα, υδαρές υγρό ή τοιχωματικό ή οξυπαραγωγικό = HCl + ενδογενή παράγοντα βλέννα ή ζυμογόνο ή πεπτικό = πεψινογόνο Κύτταρα G = γαστρίνη Διάσπαρτα

Διαβάστε περισσότερα

Πεπτικό σύστημα και το κόστος της «καλοπέρασης»

Πεπτικό σύστημα και το κόστος της «καλοπέρασης» Πεπτικό σύστημα και το κόστος της «καλοπέρασης» Β. Στεργίου - Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Φυσιολογίας Της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Διευθυντής ο Καθηγητής Γ.Ανωγειανάκις

Διαβάστε περισσότερα

Πεπτικό σύστημα Περιγραφή

Πεπτικό σύστημα Περιγραφή Πεπτικό Σύστημα Πεπτικό σύστημα Περιγραφή Το γαστρεντερικό σύστημα (ΓΕΣ) αποτελείται από τα κοίλα όργανα που εκτείνονται από το στόμα έως τον πρωκτό και τους επικουρικούς αδένες που ευθύνονται για την

Διαβάστε περισσότερα

Εγκέφαλος-Αισθητήρια Όργανα και Ορμόνες. Μαγδαληνή Γκέιτς Α Τάξη Γυμνάσιο Αμυγδαλεώνα

Εγκέφαλος-Αισθητήρια Όργανα και Ορμόνες. Μαγδαληνή Γκέιτς Α Τάξη Γυμνάσιο Αμυγδαλεώνα Εγκέφαλος-Αισθητήρια Όργανα και Ορμόνες O εγκέφαλος Ο εγκέφαλος είναι το κέντρο ελέγχου του σώματος μας και ελέγχει όλες τις ακούσιες και εκούσιες δραστηριότητες που γίνονται μέσα σε αυτό. Αποτελεί το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Πεπτικό σύστημα Β. Στεργίου - Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Φυσιολογίας Της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Φυσιολογία του στομάχου Η φυσιολογία του στομάχου εξετάζει τα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Ιδιωτικό Γενικό Λύκειο Όνομα: Ημερομηνία:./04/2014 ΤΑΞΗ : A Λυκείου ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 1 ο ΘΕΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11: Ενδοκρινείς αδένες ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Πεπτικός σωλήνας Κύρια λειτουργία του είναι η εξασφάλιση του διαρκούς ανεφοδιασμού του οργανισμού με νερό, ηλεκτρολύτες και θρεπτικά συστατικά.

Πεπτικός σωλήνας Κύρια λειτουργία του είναι η εξασφάλιση του διαρκούς ανεφοδιασμού του οργανισμού με νερό, ηλεκτρολύτες και θρεπτικά συστατικά. Πεπτικός σωλήνας Κύρια λειτουργία του είναι η εξασφάλιση του διαρκούς ανεφοδιασμού του οργανισμού με νερό, ηλεκτρολύτες και θρεπτικά συστατικά. Στον πεπτικό σωλήνα πραγματοποιείται ο τεμαχισμός της τροφής

Διαβάστε περισσότερα

Hormones and GI εντερο-ενδοκρινικά (εντεροχρωμοφινικά ECU κύτταρα)

Hormones and GI εντερο-ενδοκρινικά (εντεροχρωμοφινικά ECU κύτταρα) Hormones and GI 15 τύποι ορμονο-εκκριτικά εντερο-ενδοκρινικά κύτταρα Στο βλεννογόνου: στομάχου, λεπτού και παχέος εντέρου Πολλά εξ αυτών εκκρίνουν μόνο μια ορμόνη Ταυτοποιούνται με τα γράμματα G κύτταρα,

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Φυσιολογία: Το κύτταρο και γενική φυσιολογία, 1

Εισαγωγή στη Φυσιολογία: Το κύτταρο και γενική φυσιολογία, 1 Περιεχόμενα ΜΕΡΟΣ Ι Εισαγωγή στη Φυσιολογία: Το κύτταρο και γενική φυσιολογία, 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Λειτουργική οργάνωση του ανθρώπινου σώματος και ρύθμιση του «εσωτερικού περιβάλλοντος», 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Το κύτταρο

Διαβάστε περισσότερα

χρόνιου πόνου κι των συναισθημάτων. Μάλιστα, μεγάλο μέρος αυτού

χρόνιου πόνου κι των συναισθημάτων. Μάλιστα, μεγάλο μέρος αυτού Το μαιτεχμιακό σύστημα συνδέεται με τμήματα του μετωπιαίου κι κροταφικού λοβού ( τμήματα των εγκεφαλικών ημισφαιρίων,ονομασμένα σύμφωνα με το κρανιακό οστό που τα καλύπτει). Το ίδιο σχετίζεται με τον έλεγχο

Διαβάστε περισσότερα

Ρύθμιση της λειτουργίας

Ρύθμιση της λειτουργίας Ρύθμιση της λειτουργίας Ρύθμιση λειτουργίας ΓΕΣ Νευρική Υποβλεννογόνιο πλέγμα (πλέγμα Meissner) ΛΕ, ΠΕ Μυεντερικό πλέγμα (πλέγμα Auerbach) Από τον οισοφάγο μέχρι το ορθό Ορμονική Ρύθμιση της λειτουργίας

Διαβάστε περισσότερα

Φλοιοτρόπος ορμόνη ή Κορτικοτροπίνη (ACTH) και συγγενή πεπτίδια

Φλοιοτρόπος ορμόνη ή Κορτικοτροπίνη (ACTH) και συγγενή πεπτίδια ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ Φλοιοτρόπος ορμόνη ή Κορτικοτροπίνη (ACTH) και συγγενή πεπτίδια 39 αμινοξέα Μ.Β. 4500 προοπιομελανοκορτίνη(pomc) 1. κορτικοτροπίνη (ACTH), 2. β λιποτροφίνη (β LPH), 3. γ λιποτροφίνη (γ LPH),

Διαβάστε περισσότερα

Γαστρεντερικές εκκρίσεις. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ /11/2016

Γαστρεντερικές εκκρίσεις. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ /11/2016 Γαστρεντερικές εκκρίσεις Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 29-30/11/2016 Φυσιολογία Συστημάτων Ακαδημαϊκό Ετος 2016-2017 Φυσιολογία του Ανθρώπου.

Διαβάστε περισσότερα

Νεφρική ρύθμιση όγκου αίματος και εξωκυτταρίου υγρού. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό»

Νεφρική ρύθμιση όγκου αίματος και εξωκυτταρίου υγρού. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό» Νεφρική ρύθμιση όγκου αίματος και εξωκυτταρίου υγρού Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό» Διαμερίσματα σωματικών υγρών 28,0 L Νεφρικοί μηχανισμοί ρύθμισης εξωκυτταρίου υγρού Ο όγκος του εξωκυτταρίου

Διαβάστε περισσότερα

ΔΑΜΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Βιολογία A λυκείου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαριλένα Ζαρφτζιάν Σχολικό έτος:

ΔΑΜΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Βιολογία A λυκείου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαριλένα Ζαρφτζιάν Σχολικό έτος: ΔΑΜΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Βιολογία A λυκείου Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαριλένα Ζαρφτζιάν Σχολικό έτος: 2013-2014 Ένα αισθητικό σύστημα στα σπονδυλωτά αποτελείται από τρία βασικά μέρη: 1. Τους αισθητικούς υποδοχείς,

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΦΥΣΗΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΦΥΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η υπόφυση είναι ένας μεγάλης σημασίας ενδοκρινής αδένας, που ρυθμίζεται από τον υποθάλαμο και βρίσκεται στη βάση του εγκεφάλου, πίσω από τη μύτη και στο ύψος των ματιών, σε μία περιοχή που λέγεται

Διαβάστε περισσότερα

Μεταιχμιακό Σύστημα του Εγκεφάλου

Μεταιχμιακό Σύστημα του Εγκεφάλου Μεταιχμιακό Σύστημα του Εγκεφάλου Άρθρο του ΧΑΡΑΛΑΜΠΟY ΤΙΓΓΙΝΑΓΚΑ, MT, CST, MNT Το μεταιχμιακό σύστημα ελέγχει το κύκλωμα του χρόνιου πόνου και των συναισθημάτων, ενώ συνδέεται με τα βαθύτερα τμήματα του

Διαβάστε περισσότερα

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν δύο είδη αδένων, οι εξωκρινείς και οι ενδοκρινείς. Οι εξωκρινείς (ιδρωτοποιοί αδένες, σμηγματογόνοι αδένες κ.ά.) εκκρίνουν το προϊόν

Διαβάστε περισσότερα

3. Το σχεδιάγραμμα παρουσιάζει τομή ανθρώπινου πεπτικού συστήματος.

3. Το σχεδιάγραμμα παρουσιάζει τομή ανθρώπινου πεπτικού συστήματος. ΠΕΠΤΙΚΟ 1. Α. Να γράψετε τα είδη των δοντιών Α, Β, Γ, Δ και τα μέρη του δοντιού Ε Μ. Β. Πόσα δόντια έχει ένα παιδί 3 χρόνων; Γ. Ποιοι αδένες αφήνουν το έκκριμά τους στη στοματική κοιλότητα και ποιο το

Διαβάστε περισσότερα

Συστήµατα Αισθήσεων Σωµατικές Αισθήσεις

Συστήµατα Αισθήσεων Σωµατικές Αισθήσεις Συστήµατα Αισθήσεων Σωµατικές Αισθήσεις ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Φλοιός (Ανώτερος Εγκέφαλος) Κατώτερος Εγκέφαλος Ειδικές Αισθήσεις Εν τω Βάθει Αισθητικότητα Επί πολλής Αισθητικότητα Χυµικά Ερεθίσµατα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Β ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Το Νευρικό Σύστημα έχει δύο μοίρες Το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (Εγκέφαλος και Νωτιαίος Μυελός) Περιφερικό Νευρικό Σύστημα (Σωματικό και Αυτόνομο τμήμα) ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΝΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ KAI ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Νικόλαος Χ. Σύρμος ANAΠΑΡΑΓΩΓΗ Ο άνθρωπος αναπαράγεται με αμφιγονική αναπαραγωγή. Δύο γαμετικά κύτταρα,το ωάριο (θηλυκό)

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα επικοινωνίας Ανθρωπίνου σώματος. ενδοκρινολογικό νευρικό σύστημα

Συστήματα επικοινωνίας Ανθρωπίνου σώματος. ενδοκρινολογικό νευρικό σύστημα Κύτταρο Το κύτταρο αποτελείται από μέρη τα οποία έχουν συγκεκριμένη δομή και επιτελούν μία συγκεκριμένη λειτουργία στην όλη οργάνωση του κυττάρου. Δομή κυτταροπλασματικής μεμβράνης Συστήματα επικοινωνίας

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΤΟ 11 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΘΕΜΑ Β

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΤΟ 11 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΘΕΜΑ Β ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΤΟ 11 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΘΕΜΑ Β 1. Το σύστημα των ενδοκρινών αδένων είναι το ένα από τα δύο συστήματα του οργανισμού μας που συντονίζουν και

Διαβάστε περισσότερα

Το Παρασυµπαθητικό Νευρικό Σύστηµα λκλλκλκλλκκκκ

Το Παρασυµπαθητικό Νευρικό Σύστηµα λκλλκλκλλκκκκ Το Παρασυµπαθητικό Νευρικό Σύστηµα λκλλκλκλλκκκκ Εισαγωγή Παρασυµπαθητική Φυγόκεντρος Οδός Κεντρική Μοίρα (Εγκεφαλικό Σκέλος) Ιερή Μοίρα (Ιερό Σκέλος) Προγαγγλιακές Ίνες Τα Παρασυµπαθητικά Γάγγλια και

Διαβάστε περισσότερα

Λεπτό Εντερο. Σωτήριος Γ. Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 6/12/2017

Λεπτό Εντερο. Σωτήριος Γ. Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 6/12/2017 Λεπτό Εντερο Σωτήριος Γ. Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 6/12/2017 Φυσιολογία Συστημάτων Ακαδημαϊκό έτος 2017-2018 Φυσιολογία του Ανθρώπου. 8 η Εκδοση.

Διαβάστε περισσότερα

Δυνάμεις Starling. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 03/10/2017

Δυνάμεις Starling. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 03/10/2017 Δυνάμεις Starling Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ. 03/10/2017 Φυσιολογία Συστημάτων Ακαδημαϊκό Ετος 2017-2018 Πιέσεις σε όλο το μήκος της συστημικής

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ 1o ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΓΗ_Α_ΒΙΟ_0_11207, 96ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΓΗ_Α_ΒΙΟ_0_11303 Ι. Το σύστημα των ενδοκρινών αδένων είναι το ένα από τα δύο συστήματα του οργανισμού μας που συντονίζουν

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ 1 ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Φωτεινή Μάλλη Πνευμονολόγος Αναπλ. Καθηγητρια ΤΕΙ Νοσηλευτικής Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΘ Καθηγητής-Σύμβουλος

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 7 ο ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΙ ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ

Κεφάλαιο 7 ο ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΙ ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ Κεφάλαιο 7 ο ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΙ 1 Ορμόνες και ενδοκρινείς αδένες Είναι τα εκκρίματα των ενδοκρινών αδένων «ορμόνες είναι οι ουσίες που εκκρίνουν οι ενδοκρινείς αδένες»

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ 1 ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Φωτεινή Μάλλη Πνευμονολόγος Εκλ. Αναπλ. Καθηγητρια ΤΕΙ Νοσηλευτικής Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΘ Καθηγητής-Σύμβουλος

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Εγκέφαλος Μεγάλη αιµάτωση, πολύ σηµαντική για την λειτουργία του Επικοινωνία µε το περιβάλλον Χρησιµοποιεί το 20% του Ο 2 και ως πηγή ενέργειας γλυκόζη Στις χειρουργικές επεµβάσεις

Διαβάστε περισσότερα

Παραγωγή Υδρόβιων Οργανισμών

Παραγωγή Υδρόβιων Οργανισμών Παραγωγή Υδρόβιων Οργανισμών ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΝΕΥΡΟΟΡΜΟΝΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΙΧΘΥΩΝ Τμήμα: Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής & Υδατοκαλλιεργειών Διδάσκων: Ευστράτιος Σ. Παπουτσόγλου Εκπαιδευτικοί στόχοι Περιγραφή των

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 3ο ΜΕΡΟΣ Γ ΝΕΥΡΟΔΙΑΒΙΒΑΣΤΕΣ

ΜΑΘΗΜΑ 3ο ΜΕΡΟΣ Γ ΝΕΥΡΟΔΙΑΒΙΒΑΣΤΕΣ ΜΑΘΗΜΑ 3ο ΜΕΡΟΣ Γ ΝΕΥΡΟΔΙΑΒΙΒΑΣΤΕΣ ΝΕΥΡΟΔΙΑΒΙΒΑΣΤΕΣ Ορίζουμε ως διαβιβαστή μια ουσία που απελευθερώνεται από έναν νευρώνα σε μια σύναψη και που επηρεάζει ένα άλλο κύτταρο, είτε έναν νευρώνα είτε ένα κύτταρο

Διαβάστε περισσότερα

3. Να συμπληρώσετε κατάλληλα τα μέρη από τα οποία αποτελείται ένας νευρώνας.

3. Να συμπληρώσετε κατάλληλα τα μέρη από τα οποία αποτελείται ένας νευρώνας. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ 9 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ «ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ» ΜΕΡΟΣ Α: ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΝΕΥΡΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ Α. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ 1. Να συμπληρώσετε το παρακάτω διάγραμμα. 2. Ποιος είναι ο ρόλος του

Διαβάστε περισσότερα

M.Sc. Bioinformatics and Neuroinformatics

M.Sc. Bioinformatics and Neuroinformatics M.Sc. Bioinformatics and Neuroinformatics Recording and Processing Brain Signals Μαρία Σαγιαδινού Ο ανθρώπινος εγκέφαλος Πιο πολύπλοκο δημιούργημα της φύσης Προιόν βιολογικής εξέλιξης εκατομμυρίων ετών

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογία ΙΙ Ενότητα 3:

Φυσιολογία ΙΙ Ενότητα 3: ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: Το Πεπτικό Σύστημα Ανωγειανάκις Γεώργιος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΟΡΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΟΡΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C. MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΟΡΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.S Αδένες Έκκρισης Ορμονών Υπόφυση Θυρεοειδής Αδένας Παραθυροειδείς

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις θεωρίας. 1ο Κεφάλαιο Από το κύτταρο στον οργανισμό

Ερωτήσεις θεωρίας. 1ο Κεφάλαιο Από το κύτταρο στον οργανισμό Ερωτήσεις θεωρίας 1ο Κεφάλαιο Από το κύτταρο στον οργανισμό 1. Ποια είναι τα βασικά είδη ιστών του ανθρώπινου οργανισμού; Τα βασικά είδη ιστών του ανθρώπινου οργανισμού είναι ο επιθηλιακός, ο μυικός, ο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) ΑΝΣ ΚΙΝΗΤΙΚΑ ΝΕΥΡΑ (λείοι μύες, καρδιακός μυς, αδένες) (Σπλαχνικά Νεύρα)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣΑΔΕΝΕΣ. Καρβουντζή Ηλιάνα Βιολόγος

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣΑΔΕΝΕΣ. Καρβουντζή Ηλιάνα Βιολόγος ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣΑΔΕΝΕΣ Αδένεςτουοργανισμού Εξωκρινείς Ενδοκρινείς Μεικτοί Έκκριση προϊόντος: Στην επιφάνεια του σώματος Σε εσωτερικές κοιλότητες του σώματος. Είναι οι: Ιδρωτοποιοί αδένες Σμηγματογόνοι αδένες

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΖΩΩΝ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΖΩΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΖΩΩΝ Ιωάννης Δ. Κάτανος Ομότιμος Καθηγητής Τμήματος Ζωικής Παραγωγής ΑΤΕΙ Θεσ/νίκης Βασίλειος Σκαπέτας Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Τεχνολόγων Γεωπόνων ΑΤΕΙ Θεσ/νίκης ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ

ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ Μεταβολισμός της κορτιζόλης Η κορτιζόλη μεταβολίζεται στο ήπαρ. Στην συνέχεια οι μεταβολίτες συζευγνύνται με γλυκουρονιδικές και θειικές ομάδες, γίνονται υδατοδιαλυτά, εισέρχονται

Διαβάστε περισσότερα

Παιδιά με διαβήτη. Παρά την καλή θρέψη γινόταν προοδευτικά πιο αδύναμα και καχεκτικά Ήταν ευπαθή στις λοιμώξεις Πέθαιναν από κατακλυσμιαία οξέωση

Παιδιά με διαβήτη. Παρά την καλή θρέψη γινόταν προοδευτικά πιο αδύναμα και καχεκτικά Ήταν ευπαθή στις λοιμώξεις Πέθαιναν από κατακλυσμιαία οξέωση ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ (20 %) (60-75 %)% Παιδιά με διαβήτη Παρά την καλή θρέψη γινόταν προοδευτικά πιο αδύναμα και καχεκτικά Ήταν ευπαθή στις λοιμώξεις Πέθαιναν από κατακλυσμιαία οξέωση Η μείωση των επιπέδων της γλυκόζης

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα αισθήσεων. Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση

Συστήματα αισθήσεων. Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση Απ. Χατζηευθυμίου Αν. Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας Μάρτιος 2017 Συστήματα αισθήσεων Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Σκοπός του μαθήματος είναι ο συνδυασμός των θεωρητικών και ποσοτικών τεχνικών με τις αντίστοιχες περιγραφικές. Κεφάλαιο 1: περιγράφονται οι βασικές

Σκοπός του μαθήματος είναι ο συνδυασμός των θεωρητικών και ποσοτικών τεχνικών με τις αντίστοιχες περιγραφικές. Κεφάλαιο 1: περιγράφονται οι βασικές Εισαγωγή Ασχολείται με τη μελέτη των ηλεκτρικών, η λ ε κ τ ρ ο μ α γ ν η τ ι κ ώ ν κ α ι μ α γ ν η τ ι κ ώ ν φαινομένων που εμφανίζονται στους βιολογικούς ιστούς. Το αντικείμενο του εμβιοηλεκτρομαγνητισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΘΑΛΑΜΟ- ΥΠΟΦΥΣΙΑΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ

ΟΡΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΘΑΛΑΜΟ- ΥΠΟΦΥΣΙΑΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΟΡΜΟΝΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΘΑΛΑΜΟ- ΥΠΟΦΥΣΙΑΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.S Υπόφυση Η υπόφυση βρίσκεται μέσα

Διαβάστε περισσότερα

Β Τάξη Ημερήσιου Γενικού Λυκείου. Βιολογία επιλογής Β τάξης Γενικού Λυκείου

Β Τάξη Ημερήσιου Γενικού Λυκείου. Βιολογία επιλογής Β τάξης Γενικού Λυκείου Β Τάξη Ημερήσιου Γενικού Λυκείου Βιολογία επιλογής Β τάξης Γενικού Λυκείου Στον πίνακα που ακολουθεί τα κεφάλαια περιλαμβάνονται με τη σειρά του διδακτικού βιβλίου. Ωστόσο, για την εξυπηρέτηση της ανάγκης

Διαβάστε περισσότερα

Συνιστώνται για... Οι δονήσεις είναι αποτελεσματικές...

Συνιστώνται για... Οι δονήσεις είναι αποτελεσματικές... ΠΕΔΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Εκφυλιστικές αλλοιώσεις Αγγειακές παθήσεις Παθολογίες των πνευμόνων Ουρο-γυναικολογικές διαταραχές Καρδιακές παθήσεις Παθολογίες σπονδυλικής στήλης Παθολογίες αρθρώσεων Παθολογίες συνδέσμων

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΑΝΩΛΙΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ ΕΥΗ ΡΕΜΕΔΙΑΚΗ

ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΑΝΩΛΙΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ ΕΥΗ ΡΕΜΕΔΙΑΚΗ ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΑΝΩΛΙΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ ΕΥΗ ΡΕΜΕΔΙΑΚΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Το στρες Πρώτη νευροενδοκρινολογική απάντηση Δεύτερη νευροενδοεκρινολογική απάντηση Ο υποθάλαμος Κορτιζόλη

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα αισθήσεων. Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση

Συστήματα αισθήσεων. Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση Απ. Χατζηευθυμίου Αν. Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας 2018 Συστήματα αισθήσεων Αισθητικοί υποδοχείς Νευρικές αισθητικές οδοί Συνειρμικός φλοιός και διαδικασία αντίληψης Πρωτοταγής αισθητική κωδικοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές Αρχές Ενδοκρινολογίας

Βασικές Αρχές Ενδοκρινολογίας Βασικές Αρχές Ενδοκρινολογίας Εισαγωγικό μάθημα Νικόλαος Κατσιλάμπρος Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με την ιατρό και υποψήφια διδάκτορα Χρυσή Χ. Κολιάκη Η Ενδοκρινολογία είναι

Διαβάστε περισσότερα

Aντώνης Εμμανουηλίδης Βασίλης Κεκρίδης Χριστίνα Σπηλιωτοπούλου

Aντώνης Εμμανουηλίδης Βασίλης Κεκρίδης Χριστίνα Σπηλιωτοπούλου Aντώνης Εμμανουηλίδης Βασίλης Κεκρίδης Χριστίνα Σπηλιωτοπούλου Το ενδοκρινές σύστημα είναι το σύστημα οργάνων ενός οργανισμού που είναι υπεύθυνο για τον έλεγχο μίας πληθώρας λειτουργιών του οργανισμού,

Διαβάστε περισσότερα

Αναπαραγωγή. Π.Παπαζαφείρη. 1. Εισαγωγή 2. Αναπαραγωγική φυσιολογία άρρενος 3. Αναπαραγωγική φυσιολογία θήλεος 4. Κύηση Εμβρυϊκή ανάπτυξη

Αναπαραγωγή. Π.Παπαζαφείρη. 1. Εισαγωγή 2. Αναπαραγωγική φυσιολογία άρρενος 3. Αναπαραγωγική φυσιολογία θήλεος 4. Κύηση Εμβρυϊκή ανάπτυξη ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ 43-44 / 30 Μαΐου 2018 Αναπαραγωγή Π.Παπαζαφείρη 1. Εισαγωγή 2. Αναπαραγωγική φυσιολογία άρρενος 3. Αναπαραγωγική φυσιολογία θήλεος 4. Κύηση Εμβρυϊκή ανάπτυξη 1. Γενικές λειτουργίες του

Διαβάστε περισσότερα

Κύριες υποδιαιρέσεις γαστρεντερικού σωλήνα. Επικουρικά όργανα

Κύριες υποδιαιρέσεις γαστρεντερικού σωλήνα. Επικουρικά όργανα Πεπτικό σύστημα Οι διαφάνειες προέρχονται από προηγούμενες διαλέξεις του Καθηγητή κ. Ταραβήρα (με μερικές τροποποιήσεις και προσθήκες όπου κρινόταν απαραίτητο). Η συμβολή σας είναι σημαντική για τη βελτίωση

Διαβάστε περισσότερα

Ενδοκρινής Μοίρα του Παγκρέατος. 21/5/18 Ε. Παρασκευά, Εργ. Φυσιολογίας, Τµήµα Ιατρικής Π.Θ.

Ενδοκρινής Μοίρα του Παγκρέατος. 21/5/18 Ε. Παρασκευά, Εργ. Φυσιολογίας, Τµήµα Ιατρικής Π.Θ. Ενδοκρινής Μοίρα του Παγκρέατος 1 Εξωκρινής µοίρα: πέψη 80% του όγκου του οργάνου Ενδοκρινής µοίρα (νησίδια Langerhans): µεταβολισµός της γλυκόζης 2% του όγκου του οργάνου 1-2 εκατ. νησίδια 2 Κύτταρα &

Διαβάστε περισσότερα

Επανάληψη πριν τις εξετάσεις Καλό διάβασμα

Επανάληψη πριν τις εξετάσεις Καλό διάβασμα Επανάληψη πριν τις εξετάσεις Καλό διάβασμα 2013-2014 Θέματα πολλαπλής επιλογής Κύτταρα όμοια μορφολογικά και λειτουργικά αποτελούν α. ένα όργανο. β. ένα ιστό. γ. ένα οργανισμό. δ. ένα σύστημα οργάνων.

Διαβάστε περισσότερα

Νωτιαία αντανακλαστικά

Νωτιαία αντανακλαστικά Νωτιαία αντανακλαστικά ΝΕΥΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ M. Duchamp (1912) for E-J Marey (κυμογράφος) ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ Η σωματική κινητική δραστηριότητα εξαρτάται από το μοτίβο και τον ρυθμό εκπόλωσης των κινητικών

Διαβάστε περισσότερα

Πρόκειται για 4 μικρούς αδένες στο μέγεθος "φακής" που βρίσκονται πίσω από το θυρεοειδή αδένα. Οι αδένες αυτοί παράγουν μια ορμόνη που λέγεται

Πρόκειται για 4 μικρούς αδένες στο μέγεθος φακής που βρίσκονται πίσω από το θυρεοειδή αδένα. Οι αδένες αυτοί παράγουν μια ορμόνη που λέγεται Πρόκειται για 4 μικρούς αδένες στο μέγεθος "φακής" που βρίσκονται πίσω από το θυρεοειδή αδένα. Οι αδένες αυτοί παράγουν μια ορμόνη που λέγεται παραθορμόνη και ρυθμίζει τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα. Ορμόνες

Διαβάστε περισσότερα

Αισθητήρια όργανα Αισθήσεις

Αισθητήρια όργανα Αισθήσεις Βιολογία Α Λυκείου Κεφ. 10 Αισθητήρια όργανα Αισθήσεις Ειδικές Αισθήσεις Όραση Ακοή Δομή του οφθαλμικού βολβού Οφθαλμικός βολβός Σκληρός χιτώνας Χοριοειδής χιτώνας Αμφιβληστροειδής χιτώνας Μ.Ντάνος Σκληρός

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΩΜΑ (I)

ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΩΜΑ (I) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΩΜΑ (I) Γιάννης Τσούγκος ΓΕΝΙΚΑ:...πολλούς αιώνες πριν μελετηθεί επιστημονικά ο ηλεκτρισμός οι άνθρωποι γνώριζαν

Διαβάστε περισσότερα

Υποθάλαµος & Υπόφυση Η υπόφυση και ο υποθάλαµος σχηµατίζουν µια λειτουργική µονάδα

Υποθάλαµος & Υπόφυση Η υπόφυση και ο υποθάλαµος σχηµατίζουν µια λειτουργική µονάδα Υποθάλαµος & Υπόφυση Η υπόφυση και ο υποθάλαµος σχηµατίζουν µια λειτουργική µονάδα Ρυθµίζουν το µεταβολισµό του ύδατος την έκκριση γάλακτος την αναπαραγωγή τη γαλουχία την αύξηση και εκκριτική δραστηριότητα

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία α λυκείου. Στις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις να συμπληρώσετε τα κενά με τη σωστή λέξη ή φράση.

Βιολογία α λυκείου. Στις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις να συμπληρώσετε τα κενά με τη σωστή λέξη ή φράση. Στις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις να συμπληρώσετε τα κενά με τη σωστή λέξη ή φράση. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο 1. Συγκρίνοντας τα κύτταρα του επιθηλιακού ιστού με τα κύτταρα του νευρικού ιστού, αυτά μεταξύ τους μοιάζουν..

Διαβάστε περισσότερα

Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό»

Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό» Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό» Κάλιο Το 98% του ολικού Κ + του σώματος βρίσκεται στο εσωτερικό των κυττάρων Το 2% στο εξωκυττάριο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Υπεύθυνος: Μιχ. Κουτσιλιέρης Καθηγητής & Διευθυντής Εργαστηρίου Φυσιολογίας Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ Διδάσκοντες: Μέλη ΔΕΠ

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ. Κεφάλαιο 3

Περιεχόμενα ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ. Κεφάλαιο 3 Πρόλογος Aγγλικής Έκδοσης xiii Λίγα Λόγια για τους Συγγραφείς xv Ευχαριστίες xvii Εισαγωγή xix Χρησιμοποιώντας το Βιβλίο xxi Πρόλογος Ελληνικής Έκδοσης xxiii Κεφάλαιο 1 ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ Ανατομία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Σχηματική Λειτουργία Νευρικού Συστήματος Ποιος είναι ο ταχύτερος τρόπος αντίδρασης στα ερεθίσματα; Α) Το ηλεκτρικό ρεύμα Β) Βιοχημικές αντιδράσεις. Κίνηση των μεταβολιτών

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογία-Ι. Ουροποιητικό σύστημα. Β. Στεργίου Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Πειραματικής Φυσιολογίας

Φυσιολογία-Ι. Ουροποιητικό σύστημα. Β. Στεργίου Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Πειραματικής Φυσιολογίας Φυσιολογία-Ι Ουροποιητικό σύστημα Β. Στεργίου Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Πειραματικής Φυσιολογίας Ισοζύγιο νατρίου Μηχανισμοί που ρυθμίζουν την απέκκριση του Να Βασίζονται στις: μεταβολές της

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ

ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ (συγκεντρωμένοι ή διάσπαρτοι) ΝΕΥΡΙΚΕΣ ΟΔΟΙ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΣ ΦΛΟΙΟΣ Ειδικά κύτταρα - υποδοχείς, ευαίσθητα στις αλλαγές αυτές, είναι τα κύρια μέσα συλλογής

Διαβάστε περισσότερα

Νωτιαία αντανακλαστικά

Νωτιαία αντανακλαστικά Νωτιαία αντανακλαστικά ΝΕΥΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ M. Duchamp (1912) for E-J Marey (κυμογράφος) ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ Η σωματική κινητική δραστηριότητα εξαρτάται από το μοτίβο και τον ρυθμό εκπόλωσης των κινητικών

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΕΠΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΔΡΑΣΕΩΣ

ΟΙ ΕΠΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΔΡΑΣΕΩΣ ΟΙ ΕΠΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΔΡΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΟΡΜΟΝΩΝ Κωνσταντίνος Καλλαράς Ιατρός Παθολόγος Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Πειραματικής Φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής Α.Π.Θ. Γενικές έννοιες Ενδοκρινής έκκριση

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογία της Άσκησης Εισαγωγή. Παναγιώτης Κανέλλος Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, PhD Υπότροφος ΤΕΙ Κρήτης

Φυσιολογία της Άσκησης Εισαγωγή. Παναγιώτης Κανέλλος Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, PhD Υπότροφος ΤΕΙ Κρήτης Φυσιολογία της Άσκησης Εισαγωγή 1 Παναγιώτης Κανέλλος Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, PhD Υπότροφος ΤΕΙ Κρήτης 2019 2 Δομή μαθήματος-ενότητες Μυϊκό -Δομή και λειτουργία ΚΝΣ-Νευρομυϊκός έλεγχος Επίδραση της

Διαβάστε περισσότερα

Τι θα προτιμούσατε; Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) 25/4/2012. Διάλεξη 5 Όραση και οπτική αντίληψη. Πέτρος Ρούσσος. Να περιγράψετε τι βλέπετε στην εικόνα;

Τι θα προτιμούσατε; Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) 25/4/2012. Διάλεξη 5 Όραση και οπτική αντίληψη. Πέτρος Ρούσσος. Να περιγράψετε τι βλέπετε στην εικόνα; Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) Διάλεξη 5 Όραση και οπτική αντίληψη Πέτρος Ρούσσος Να περιγράψετε τι βλέπετε στην εικόνα; Τι θα προτιμούσατε; Ή να αντιμετωπίσετε τον Γκάρι Κασπάροβ σε μια παρτίδα σκάκι; 1

Διαβάστε περισσότερα

Μετωπιαίο, Σφηνοειδές, Ηθμοειδές, Δακρυϊκό, Άνω γνάθος, Ζυγωματικό, Υπερώιο

Μετωπιαίο, Σφηνοειδές, Ηθμοειδές, Δακρυϊκό, Άνω γνάθος, Ζυγωματικό, Υπερώιο Μετωπιαίο, Σφηνοειδές, Ηθμοειδές, Δακρυϊκό, Άνω γνάθος, Ζυγωματικό, Υπερώιο Οφρύς Βλέφαρα Βλεφαρίδες Βλεφαρικοί και Σμηγματογόνοι αδένες των βλεφάρων Ανελκτήρας μυς του άνω βλεφάρου Σφιγκτήρας μυς των

Διαβάστε περισσότερα

Πρώτα μηνύματα: ορμόνες, νευροδιαβιβαστές, παρακρινείς/αυτοκρινείς παράγοντες που φθάνουν στηνκμαπότονεξωκυττάριοχώροκαιδεσμεύονται με ειδικούς

Πρώτα μηνύματα: ορμόνες, νευροδιαβιβαστές, παρακρινείς/αυτοκρινείς παράγοντες που φθάνουν στηνκμαπότονεξωκυττάριοχώροκαιδεσμεύονται με ειδικούς Πρώτα μηνύματα: ορμόνες, νευροδιαβιβαστές, παρακρινείς/αυτοκρινείς παράγοντες που φθάνουν στηνκμαπότονεξωκυττάριοχώροκαιδεσμεύονται με ειδικούς κυτταρικούς υποδοχείς Δεύτερα μηνύματα: μη-πρωτεϊνικές ουσίες

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Κάντε κλικ για να επεξεργαστείτε τον υπότιτλο του υποδείγματος

ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Κάντε κλικ για να επεξεργαστείτε τον υπότιτλο του υποδείγματος ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Κάντε κλικ για να επεξεργαστείτε τον υπότιτλο του υποδείγματος ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το νευρικό σύστημα θέτει σε επικοινωνία τον οργανισμό μας με τον έξω κόσμο. Μοιάζει με τηλεφωνικό δίκτυο,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ συστήματα επικοινωνίας ενδοκρινεις αδενες ορμόνες ελεγχουν την λειτουργια του σωματος

ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ συστήματα επικοινωνίας ενδοκρινεις αδενες ορμόνες ελεγχουν την λειτουργια του σωματος ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΝΔΟΚΡΙΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Είναι ένα από τα συστήματα επικοινωνίας του σωματος. Αποτελειται από ενδοκρινεις αδενες που παραγουν ορμονες. Χρησιμοποιει ορμόνες για να πει στο σωμα τι να κανει.

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Μέροδ 1. Μέρο$ 2. Γενικέ$ Αρχέχ Φυσιολογία$ Κυττάρου, Διακυτταρική$ Επικοινωνία; και Φυσιολογία: Μυών

Περιεχόμενα. Μέροδ 1. Μέρο$ 2. Γενικέ$ Αρχέχ Φυσιολογία$ Κυττάρου, Διακυτταρική$ Επικοινωνία; και Φυσιολογία: Μυών Περιεχόμενα Μέροδ 1 Γενικέ$ Αρχέχ Φυσιολογία$ Κυττάρου, Διακυτταρική$ Επικοινωνία; και Φυσιολογία: Μυών Κεφάλαιο 1. Βιοφυσική και κυτταρική φυσιολογία 3 Μονάδες μέτρησης στη φυσιολογία 3 Αρχές φυσιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Νωτιαίος Μυελός. Ντελής Κων/νος MD, PhD Ρευματολόγος

Νωτιαίος Μυελός. Ντελής Κων/νος MD, PhD Ρευματολόγος Νωτιαίος Μυελός Ντελής Κων/νος MD, PhD Ρευματολόγος Νωτιαίος Μυελός (Spinal Cord) Επίμηκες μόρφωμα που βρίσκεται μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα και μεταφέρει προσαγωγά ερεθίσματα (πληροφορίες) από το σώμα

Διαβάστε περισσότερα

Οι Κυριότερες Νευρικές Οδοί. Ανιόντα (Κεντροµόλα) Δεµάτια

Οι Κυριότερες Νευρικές Οδοί. Ανιόντα (Κεντροµόλα) Δεµάτια Οι Κυριότερες Νευρικές Οδοί Ανιόντα (Κεντροµόλα) Δεµάτια φυσιολογικά δεµάτια (κατά τον επιµήκη άξονα) έχουν κοινή έκφυση πορεία απόληξη λειτουργία Κατιόντα (φυγόκεντρα) δεµάτια Ανιόντα (κεντροµόλα) δεµάτια

Διαβάστε περισσότερα

Αυτόνοµο Νευρικό Σύστηµα. Ελίζαµπεθ Τζόνσον Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή

Αυτόνοµο Νευρικό Σύστηµα. Ελίζαµπεθ Τζόνσον Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή Αυτόνοµο Νευρικό Σύστηµα Ελίζαµπεθ Τζόνσον Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή ΑΝΣ ρυθµίζει τη λειτουργία οργάνων & ιστών Συµβάλλει στην προσαρµογή λειτουργιών διατήρηση της οµοιστασίας σε συνεργασία µε

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΙ Ως προς τη µορφή και τη λειτουργία τους. Κυτταρική διαφοροποίηση.

ΙΣΤΟΙ Ως προς τη µορφή και τη λειτουργία τους. Κυτταρική διαφοροποίηση. ΙΣΤΟΙ 1. Τα κύτταρα που αποτελούν τον οργανισµό µας, διακρίνονται σε διάφορους τύπους, παρά το γεγονός ότι όλα, τελικώς, προέρχονται από το ζυγωτό, δηλαδή το πρώτο κύτταρο µε το οποίο ξεκίνησε η ζωή µας.

Διαβάστε περισσότερα

ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.S

ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.S MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΑΝΑΓΚΕΣ-ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.S Ο οργανισμός για να μπορέσει να επιβιώσει χρειάζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΠΑΛ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΝΑΤΟΜΙΑ

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΠΑΛ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΠΑΛ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α Α ) ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Πειραματικής Φυσιολογίας, Ιατρική Σχολή ΑΠΘ, Διευθυντής: Καθηγητής κ. Γεώργιος Ανωγειανάκις

Εργαστήριο Πειραματικής Φυσιολογίας, Ιατρική Σχολή ΑΠΘ, Διευθυντής: Καθηγητής κ. Γεώργιος Ανωγειανάκις 1 Πόσα λίτρα πρόουρο σχηματίζονται ημερησίως; α) 15-18 L β) 1,5-1,7 L γ) 170-180 L δ) 1700-1800 L ε) 100-120 L 2. Ποιο τμήμα του νεφρού ανήκει στον μυελό του νεφρού; α) Τα νεφρικά σωμάτια β) Η κάψα του

Διαβάστε περισσότερα

AΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ 1. ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ- ΑΙΣΘΗΣΗ

AΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ 1. ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ- ΑΙΣΘΗΣΗ AΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ 1. ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ- ΑΙΣΘΗΣΗ Αισθητικότητα ονομάζεται η ικανότητα να αντιλαμβανόμαστε αφενός το εξωτερικό μας περιβάλλον και το ίδιο μας το σώμα,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ Α: ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΝΤΡΑ

ΜΕΡΟΣ Α: ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΝΤΡΑ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ 12 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ «ΑNAΠΑΡΑΓΩΓΗ-ΑΝΑΠΤΥΞΗ» ΜΕΡΟΣ Α: ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΝΤΡΑ Α. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ 1. Ποιος είναι ο ρόλος της αναπαραγωγής και

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση φάσεων πλήρωσης - κένωσης της κύστης

Ανάλυση φάσεων πλήρωσης - κένωσης της κύστης Ανάλυση φάσεων πλήρωσης - κένωσης της κύστης Ιωάννης Γαλανάκης MD, PhD, FEBU Επιμελητής Ουρολογικής Κλινικής Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών ΝΙΜΤΣ, 19-03-14 Τα ούρα παράγονται από τους νεφρούς και συγκεντρώνονται

Διαβάστε περισσότερα

Όραση Α. Ιδιότητες των κυµάτων. Ανατοµικάστοιχείαοφθαλµού. Ορατό φως

Όραση Α. Ιδιότητες των κυµάτων. Ανατοµικάστοιχείαοφθαλµού. Ορατό φως Ιδιότητες των κυµάτων Όραση Α Μήκος κύµατος: απόσταση µεταξύ δύο διαδοχικών κυµατικών µορφών Συχνότητα: αριθµός κύκλων ανά δευτερόλεπτα (εξαρτάται από το µήκος κύµατος) Ορατό φως Ανατοµικάστοιχείαοφθαλµού

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ ΟΡΜΟΝΕΣ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ. ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γενικό Τμήμα Εργαστήριο Χημείας, Καθηγητής Μόσχος Πολυσίου

ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ ΟΡΜΟΝΕΣ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ. ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γενικό Τμήμα Εργαστήριο Χημείας, Καθηγητής Μόσχος Πολυσίου ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ ΟΡΜΟΝΕΣ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γενικό Τμήμα Εργαστήριο Χημείας, Καθηγητής Μόσχος Πολυσίου 1 Στεροειδή Τα στεροειδή, είναι μια κατηγορία μη υδρολυόμενων λιπιδίων με χαρακτηριστική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΗ: Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/06/2018

ΤΑΞΗ: Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/06/2018 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΡΑ ΧΩΡΙΟΥ ΚΑΙ ΝΗΣΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017/2018 ΒΑΘ.:... / 25 ΒΑΘ.:../ 20 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΟΛΟΓΡ.:... ΥΠΟΓΡ.:... ΤΑΞΗ: Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/06/2018 ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Το πεπτικό σύστημα στον άνθρωπο αποτελείται από: Τον Πεπτικό ή γαστρεντερικό σωλήνα στον οποίο υπάρχουν : Η στοματική κοιλότητα Ο φάρυγγας Ο οισοφάγος Το στομάχι Το λεπτό έντερο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΝΗΣΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΡΑΦΕΝΤΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ Tον ανθρώπινο µεταβολισµό το χαρακτηρίζουν δύο στάδια. Tοπρώτοείναιηκατάστασητουοργανισµούµετά

ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΝΗΣΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΡΑΦΕΝΤΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ Tον ανθρώπινο µεταβολισµό το χαρακτηρίζουν δύο στάδια. Tοπρώτοείναιηκατάστασητουοργανισµούµετά ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΝΗΣΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΡΑΦΕΝΤΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ Tον ανθρώπινο µεταβολισµό το χαρακτηρίζουν δύο στάδια. Tοπρώτοείναιηκατάστασητουοργανισµούµετά απόκάποιογεύµα, οπότετοαίµαείναιπλούσιοσε θρεπτικές ύλες από

Διαβάστε περισσότερα