Η χορεύτρια. Τοιχογραφία από τα διαμερίσματα της βασίλισσας

Transcript

1 Η χορεύτρια Τοιχογραφία από τα διαμερίσματα της βασίλισσας

2 ΤΟ ΜΕΣΑ ΦΕΓΓΟΣ Εκεί κάτω απ το δέρμα Είναι που σου μιλεί το μέσα φέγγος Δημήτρη Περοδασκαλάκη, Με τον ξένο

3

4

5

6

7 To ένα σου χέρι στο ύψος της καρδιάς, στο ύψος του στήθους, αγγίζει την πηγή της ζωής και των αισθημάτων. Το άλλο με μια λεπτή κίνηση, καθώς το σώμα περιδινείται με κινήσεις στροφηδόν γύρω από τον εαυτό του, αγκαλιάζει τον κόσμο ολόκληρο ενώνοντας το εγώ με το παν, το μέρος με το όλον, το όλον με το μέρος, γινόμενο ένα μαζί του. Το μαζεύει με το χέρι του γύρω της, απλώνεται το ίδιο και το προσεγγίζει. Η αιώρηση αρχίζει με τα μαλλιά που έχουν γίνει ιπτάμενα αιθέρια όντα σε μια κίνηση που λες θα την απογειώσει. Η σοβαρή γεμάτη δέος υποβλητικότητα και επιβλητικότητα έκφραση του προσώπου αποκαλύπτει την εκστατική διαφάνεια όσο και γήινη σταθερότητα με τις οποίες αντιλαμβάνεται τη θέση της στον κόσμο που ανήκει. Ένα οριζόντιο ιπτάμενο γήινο επίπεδο γύρω από τον κόσμο που προϋποθέτει την περιδίνηση, γνώση και περιήγηση γύρω από τον εαυτό της. Μια πλανητική κίνηση στο διάστημα του σύμπαντος. To μισάνοιχτο ρούχο γεμίζει το σώμα με το οξυγόνο της ευχαρίστησης αυτής της πρωτόγνωρης βίωσης του κόσμου, που περιέχει και υπερβαίνει τον κόσμο, που τον δημιουργεί και τον ξεπερνά. Η ελαφρά διασταλμένη κόρη κινείται στα οριακά επίπεδα της βάσης και υπέρβασης. Δίνει την εντύπωση ότι μόνη της ίπταται στον κόσμο της καλλιτεχνικής αιώρησης, ενώ θα πρέπει να υποθέσουμε ότι ένα μεγάλο πλήθος ταυτόχρονα βιώνει την αίσθηση την οποία εκείνη δημιουργεί και στην οποία το εισάγει. Μια τελετουργική κίνηση με την ευρεία της έννοια που οδηγεί σε αναβαθμούς εσωτερικότητας

8

9 Το κομμένο χέρι που δεν έφτασε στις μέρες μας δεν φαίνεται να τείνει προς τα πάνω. Είχε όμως ενωμένα ή απλωμένα να δάχτυλα; Κοίταξε προς τα πάνω ή προς τα κάτω; Έκλεινε σφιχτά ή χαλαρά στη χούφτα ή ήταν ανοιχτά τεντωμένο; Τα σπαράγματα της τοιχογραφίας προκαλούν μια σπαραχτική αγωνία να ανασυνθέσουμε τη μορφή της, την κίνησή της, τον κόσμο της εν τέλει. Ποιο μήνυμα ήθελε να στείλει ο καλλιτέχνης στους αιώνες; Γιατί τέχνη σημαίνει ανάγκη να διαπεράσω το φράγμα του χρόνου, να στείλω το μήνυμα στο διάστημα του χρονικού χάους και να ομιλήσω μονόπλευρα με εκείνους που θα το λάβουν. Μποτίλια στη θάλασσα του χρόνου. Ένα μήνυμα που το νερό των αιώνων το διέβρωσε και δεν έχουμε πια τη δυνατότητα να αναγνώσουμε με ασφάλεια και σιγουριά το sos που έστελνε στους αιώνες και το μόνο που μας μένει είναι να κάνουμε υποθέσεις. Μαρία Γιακουμάκη

10 Kνωσός, ανάκτορο. Tμήμα τοιχογραφίας με απεικόνιση Χορεύτριας Hράκλειο, Aρχ. Mουσείο Ακολουθώντας την τα τελευταία χρόνια σε ιεροτελεστίες, ιερές πομπές και θυσίες, τελετουργίες και γιορτές δεν έχασα ποτέ μια ματιά από την εικόνα της, τη μυρουδιά από το άρωμα της, δεν άφησα μια κίνηση από το σώμα της απαρατήρητη, όταν λικνιζόταν ξεχωρίζοντας από τον κύκλο των χορευτριών με τα χέρια της να αναδεύουν στους ρυθμούς της μουσικής τα τυλιγμένα φίδια: ο φόβος του κινδύνου, αλλά και η πίστη στη δύναμή της με οδηγούσαν σε εκστατικό παραλήρημα. Όλοι αφοσιωμένοι στην ιερή τελετή. Αλλά εγώ παραληρούσα από τη μαγεία που εξέπεμπε η ίδια μαγνητίζοντας τα πλήθη που συνωστίζονταν στην ετήσια λατρευτική γιορτή με τον ερχομό της άνοιξης. Το σώμα της ελευθερωμένο από πολλά ρούχα μυρίζοντας πιότερο κι από την ίδια την άνοιξη έστελνε στις αισθήσεις μου κύματα ικανά να με οδηγήσουν στην έκσταση πολύ πριν η ίδια αρχίσει να βυθίζεται στην ιερή συγκίνηση. Μαρία Γιακουμάκη

11

12

13 Στη μέση του αλωνιού έμεινε μόνη εκείνη που θα αφηγηθεί τη δημιουργία του Λαβύρινθου και την αναζήτηση του ιερού λάβρυ. H μουσική σώπασε. Εκείνη, μένοντας ακίνητη για μια μεγάλη στιγμή, μας κοίταξε με μάτια που δεν έβλεπαν κανέναν. Το νήμα του μύθου άρχισε τώρα να ξετυλίγεται από τα χέρια της χορεύτριας. Έκανε το πρώτο βήμα. Άγγιξε το χώμα σα σταγόνα της βροχής που χάνεται στην άβυσσο. Τα πόδια της κινήθηκαν γοργά, όλο και πιο γοργά, το ένα πίσω απ τ άλλο, φτιάχνοντας νοητές γραμμές που γώνιαζαν η μια με την άλλη σε μια ατέλειωτη σπασμένη ευθεία ή τη συνεχή σπείρα των κυμάτων. Ο κορμός της γύρισε σε μια συνεχιζόμενη συστροφή και τα χέρια ελεύθερα φτερούγισαν γύρω του. Μέσα στον ατέρμονο στροβιλισμό το λεπτό πέπλο που την τύλιγε εξαφανίστηκε από τα μάτια μας, ο ρυθμός απελευθέρωσε τα κεντημένα ανθάκια του που έμοιαζαν να τη λούζουν κάνοντας το σώμα της έναστρο ουρανό. Τα κύμβαλα μπήκαν στη μουσική. Ο βαθύς του ήχος τράνταζε τη γη, όπου τα πόδια της δεν ακουμπούσαν πια. Είχε κλείσει τα μάτια. Οι κοτσίδες της λυμένες, δεν πρόφταιναν να κυλήσουν στους ώμους της, αλλά τινάζουνταν γύρω από το κεφάλι της, σα μαύρα φίδια που φοβέριζαν τα σκοτάδια. Στέλλα Χρυσουλάκη, Εγώ ο Ίκαρος

14

15 Σε παραστάδα του ανατολικού πολύθυρου μια κοπέλα χορεύει κι όπως στριφογυρνά ανεμίζουν τα μαλλιά της. Ιδιαίτερα αξιοπρόσεκτο είναι το ντύσιμό της με κοντομάνικο μπολερό, στολισμένο με χρωματιστά κεντήματα Τουριστικός οδηγός για την Κνωσό Σωσώ Λογιάδου Πλάτωνος

16 Απλώνει το χέρι στα δελφίνια που κολυμπούν παραδίπλα της στον ίδιο χώρο να πεταχτούν από τη θάλασσα και να τη συντροφέψουν. Μας έχει γυρίσει επιδεικτικά την πλάτη στραμμένη αλλού, αφού πρώτοι εμείς την αφήσαμε να αργοπεθαίνει. Εκείνη πάντα θα κοιτάζει τον κόσμο της. Εμείς έχουμε χάσει το δικό της Μαρία Γιακουμάκη

17 Εκπέμποντας S.O.S. Μένεις ακόμα εκεί κάτω, στα ερείπια, λοιπόν Στο μισογκρεμισμένο κόσμο σου, στον κόσμο που αναστηλώθηκε και ξαναγκρεμίζεται Ό,τι απέμεινε από σένα βρίσκεται ασφαλές στο μουσείο. Εκεί σε βρήκα τις προάλλες που πέρασα: μια πέτρα ζωγραφισμένη στον τοίχο. Μα η ψυχή σου ξέρω ότι κυκλοφορεί και χορεύει με τις βασιλοπούλες και τις αρχόντισσες στις σκιερές κάμαρες του παλατιού όπου έζησες την πραγματική σου ζωή. Το στήθος σου συνεχίζει να μη χωρά μέσα στα ρούχα, αλλά πετιέται έξω κι απλώνει το γάλα του να θρέψει και τις ψυχές μαζί με το κορμί μας. Το δεξί σου χέρι που χάθηκε ήταν το κάλεσμα στο χορό. Είναι αυτό που πρέπει να συμπληρώσουμε εμείς, ν αδράξουμε για να πάρουμε μέρος στον αιώνιο χορό του χρόνου. Εσύ συνεχίζεις να χορεύεις το χορό της ζωής και της ιστορίας προκαλώντας μας να σε ψάξουμε: να σκαλίσουμε τις πέτρες για να σε βρούμε, κατηγορώντας την αδιαφορία και την αμέλειά μας Δεν είναι ο κόσμος σου που γκρεμίζεται είναι ο δικός μας, που σε συμπαρασύρει στα συντρίμμια του. Εσύ θα μένεις πάντα με απλωμένα τα μαλλιά σα φτερούγες που δανείστηκες από τον Ίκαρο και θα ταξιδεύεις στο χρόνο, ανάλαφρη, αέρινη και άυλη καλώντας μας στο πανηγύρι της ζωής, που αν το χάσουμε δε θα είναι κανείς άλλος υπεύθυνος παρά μόνο εμείς. Μαρία Γιακουμάκη

18

19 Από την παράσταση της Σχολής Χορού της κ. Δαφέρμου - Φιοράκη στο κηποθέατρο Ηρακλείου με θέματα εμπνευσμένα από το μινωικό πολιτισμό Καλοκαίρι 2008

20 Από την παράσταση της Σχολής Χορού της κ. Δαφέρμου - Φιοράκη στο κηποθέατρο Ηρακλείου με θέματα εμπνευσμένα από το μινωικό πολιτισμό Καλοκαίρι 2008

21 Από την παράσταση της Σχολής Χορού της κ. Δαφέρμου - Φιοράκη στο κηποθέατρο Ηρακλείου με θέματα εμπνευσμένα από το μινωικό πολιτισμό Καλοκαίρι 2008

22 Από την παράσταση της Σχολής Χορού της κ. Δαφέρμου - Φιοράκη στο κηποθέατρο Ηρακλείου με θέματα εμπνευσμένα από το μινωικό πολιτισμό Καλοκαίρι 2008

23 H στάση του σώματος και κυρίως των χεριών των κρητικών χορευτριών παραπέμπει στις μινωικές θεότητες