Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα

Transcript

1 Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα ΟΡΙΣΜΟΣ Τα σεξουαλικώς µεταδιδόµενα νοσήματα (ΣΜΝ) αποτελούν οµάδα µεταδοτικών νοσημάτων που προκαλούνται από μικροοργανισμούς (ιούς, μικρόβια) που µεταδίδονται -σχεδόν αποκλειστικά- µε τη σεξουαλική επαφή. Πιο σπάνια μπορούν να μεταδοθούν με το αίμα, από τη μητέρα στο έμβρυο, και με στενή σωματική επαφή. Είναι τα πιο διαδεδοµένα λοιµώδη νοσήµατα σε άτοµα ηλικίας ετών. Έως σήµερα έχουν αναγνωρισθεί περισσότεροι από 50 παθογόνοι µικροοργανισµοί ως αιτία των ΣΜΝ. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Α. Βακτηριακές λοιµώξεις 1. γονοκοκκική ουρηθρίτιδα-τραχηλίτιδα (βλεννόροια ή γονόροια) 2. µη γονοκοκκικές ουρηθρίτιδές-τραχηλίτιδες (συχνότερο αίτιο: χλαμύδια) 3. αφροδίσιο λεµφοκοκκίωµα 4. σύφιλη 5. µαλακό έλκος 6. βουβωνικό κοκκίωµα Β. Ιογενείς λοιµώξεις 1. σύνδροµο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας (AIDS) 2. γεννητικό έρπητα (Ιός του απλού έρπητα 1, 2) 3. οξυτενή κονδυλώματα 4. µολυσµατική τέρµινθο 5. ηπατίτιδα Β 6. κυτταροµεγαλΐωση

2 Γ. Πρωτοζωϊκές λοιµώξεις 1. τριχοµονάδωση. Μυκητιασικές λοιµώξεις 1. Τη µονιλίαση των γυναικών 2. Τη µονιλίαση των ανδρών Ε. Παρασιτικές λοιµώξεις 1. Τη ψώρα 2. Τη φθειρίαση του εφηβαίoυ Α. Βακτηριακές λοιµώξεις 1. ΓΟΝΟΚΟΚΚΙΚΗ ΟΥΡΗΘΡΙΤΙ Α (ΒΛΕΝΝΟΡΡΟΙΑ) Προκαλείται από το μικρόβιο του γονοκόκκου που είναι γνωστό με την ονομασία Neisseria gonorrhoeae. Η βλενόρροια ή γονόρροια είναι μια ασθένεια που μεταδίδεται κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Ανάλογα με την επαφή, κολπική, στοματική ή πρωκτική μπορεί να προσβάλει όργανα και ιστούς των περιοχών αυτών. ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΕΙΣ Αρκετοί που προσβάλλονται από τη νόσο μπορεί να μην παρουσιάσουν συμπτώματα. Όταν υπάρχουν, παρουσιάζονται περίπου 10 μέρες μετά από την μετάδοση και προσβολή από το μικρόβιο. Στις γυναίκες μπορεί να εκδηλωθεί πόνος κατά τη συνουσία, πόνος ή κάψιμο κατά την ούρηση, συχνοουρία, εκκρίσεις από τον κόλπο που είναι πυώδεις με δυσάρεστη οσμή, και ενοχλήσεις στην περιπρωκτική περιοχή. Η προσβολή των σαλπίγγων από τα βακτήρια μπορεί να ευθύνεται για στείρωσης στη γυναίκα. Μπορεί να έχει επίσης ανώμαλες απώλειες αίματος κατά την περίοδό της, πυρετό και πόνο στην κοιλιά. Οι έγκυες που προσβάλλονται από τη γονόρροια εάν παραμείνουν χωρίς θεραπεία, είναι δυνατόν να μεταδώσουν το μικρόβιο στο παιδί τους. Στο νεογέννητο ο γονόκοκκος προκαλεί τη γονοκοκκική οφθαλμίτιδα, μια πολύ σοβαρή μόλυνση των ματιών.

3 2. ΜΗ ΓΟΝΟΚΟΚΚΙΚΕΣ ΟΥΡΗΘΡΙΤΙ ΕΣ (ΜΓΟ) Μη γονοκοκκική ή µη ειδική ουρηθρίτιδα ονοµάζεται η φλεγµονή της ουρήθρας, που οφείλεται σε διάφορους, πλην του γονόκοκκου, λοιµώδεις παράγοντες και σε µη λοιµώδεις παράγοντες. 1. Στους λοιµώδεις παράγοντες περιλαµβάνονται: Οι σχιζοµύκητες Το χλαµύδιο trachomatis Τα µυκοπλάσµατα Η τριχοµονάδα vaginalis Ο αιµόφιλος vaginalis Η candida albicans (Μονίλια) ιάφοροι ιοί 2. Στους µη λοιµώδεις παράγοντες περιλαµβάνονται: Η λήψη φαρµάκων, όπως είναι τα αντισυλληπτικά Η υπερευαισθησία αλλεργικής αιτιολογίας Η κρυσταλλουρία Ο τραυµατισµός της ουρήθρας από διάφορες αιτίες (πλύσεις µε αντισηπτικά, ιππασία, ποδηλασία κ.λπ.) Η ΜΓΟ απασχολεί κυρίως τους άνδρες και εµφανίζεται µε τη µορφή ουρηθρίτιδας. Στις γυναίκες εµφανίζεται σαν τραχηλίτιδα ή τραχηλοκολπίτιδα και σπανίως µε συµπτώµατα ουρηθρίτιδας.

4 Μη γονοκοκκική ουρηθρίτιδα από σχιζοµύκητες ή σαπροφυτική ουρηθρίτιδα Αιτιοπαθογένεια Τα πιο συχνά από απόψεως εµφάνισης µικρόβια που προκαλούν ουρηθρίτιδα από σχιζοµύκητες είναι: Ο παθογόνος και ο µη παθογόνος σταφυλόκοκκος Ο πρωτέας Το κολοβακτηρίδιο (Ess. coli) Το πυοκυανικό βακτηρίδιο Το ψευδοδιφθεριτικό βακτηρίδιο Ο σαπροφυτικός διπλόκοκκος ιάφορα αναερόβια µικρόβια Μη γονοκοκκική ουρηθρίτιδα από χλαµύδια Τα χλαμύδια είναι θεραπεύσιμο νόσημα και προκαλείται από τα βακτήρια Chlamydia trachomatis.τα συμπτώματα εμφανίζονται ημέρες από την στιγμή της μόλυνσης. Μεταδίδονται μέσω κολπικής, στοματικής ή πρωκτικής συνουσίας. Καθώς η λοίμωξη είναι συχνά ασυμπτωματική, είναι πιθανόν να έχουμε μολυνθεί και να μην το γνωρίζουμε. ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΕΙΣ Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα είναι έκκριση κολπικών υγρών, πόνος κατά την σεξουαλική επαφή, συχνουρία, δυσουρία. Στους άνδρες τα συμπτώματα - έκκριση υγρών από το πέος, συχνουρία, δυσουρία, κνησμός κατά την ούρηση - είναι πιο εμφανή και αναγνωρίζονται εύκολα. Τελευταία, οι επιστημονικές έρευνες εστιάζονται στη δημιουργία εμβολίου που θα προστατεύει από το νόσημα και στην παρασκευή κολπικών μικροβιοκτόνων.

5 Μη γονοκοκκική ουρηθρίτιδα από µυκοπλάσµατα Τα µυκοπλάσµατα είναι οι µικρότεροι ανεξάρτητοι µικροοργανισµοί. Συνηθέστερα, στις λοιµώξεις του ουροποιογεννητικού συστήµατος απαντούν Παρασκεύασµα µε µυκόπλασµα Ureaplasma urealyticum. 28 τα ακόλουθα µυκοπλάσµατα: α) Ureaplasma urealyticum. Ενοχοποιείται ως αιτιολογικός παράγοντας ΜΓΟ σε ποσοστό έως 20%. β) Mycoplasma hominis. Ο ρόλος του στην παθογένεια των ΜΓΟ δεν θεωρείται σηµαντικός, παρόλο που αποµονώνεται αρκετά συχνά. γ) Mycoplasma genitalium. Με τις τεχνικές της µοριακής βιολογίας διαπιστώθηκε ότι αποτελεί το µοναδικό αίτιο ΜΓΟ σε ποσοστό περίπου 13%, ενώ αποτελεί συνυπεύθυνο αιτιολογικό παράγοντα µαζί µε χλαµύδια και ουρεάπλασµα σε ένα πρόσθετο 15% των πασχόντων. Ο ρόλος, όµως, των µυκοπλασµάτων στην αιτιοπαθογένεια των ΜΓΟ πρέπει να διευκρινισθεί περαιτέρω, αφού πολύ συχνά ανευρίσκονται στον ουρογεννητικό βλεννογόνο και ως σαπρόφυτα. 3. ΑΦΡΟ ΙΣΙΟ ΛΕΜΦΟΚΟΚΚΙΩΜΑ Η νόσος είναι γνωστή και ως βουβωνικό λεµφοκοκκίωµα, νόσος του Durand Nicolas Favre, κλιµατικός βουβώνας. Οφείλεται στο ενδοκυτταρικό βακτήριο Χλαµύδια Trachomatis και ειδικότερα στους ορότυπους L1, L2 και L3, οι οποίοι διαφέρουν από άλλα παθογόνα χλαµύδια. Εµφανίζεται σε τροπικές ή υποτροπικές χώρες (Αφρική, Ινδία, Μαλαισία, Βιετνάµ, Καραϊβική, Ν. Αµερική), ενώ στην Ευρώπη, την Β. Αµερική και την Αυστραλία σπανίως εµφανίζονται κρούσµατα της νόσου.

6 Το έτος 2005, όµως, σηµειώθηκαν 5 νέα κρούσµατα στις Η.Π.Α. και 62 στην Ολλανδία, όταν ο µέσος όρος εµφάνισης της νόσου στη τελευταία χώρα τα προηγούµενα χρόνια ήταν λιγότερο από 5 κρούσµατα, προκαλώντας ανησυχία στην παγκόσµια ιατρική κοινότητα, και ιδιαίτερα στην Ευρώπη. Το αφροδίσιο λεµφοκοκκίωµα προσβάλει µε µεγαλύτερη συχνότητα τους άνδρες και µάλιστα τους οµοφυλόφιλους, παρά τις γυναίκες. Άτοµα που έχουν προσβληθεί από την νόσο, κινδυνεύουν να προσβληθούν από τον ιό HIV (AIDS). 4. ΣΥΦΙΛΗ Η σύφιλη προσβάλλει την επιδερμίδα, τους ιστούς, τα όργανα του σώματος, τον εγκέφαλο και τα νεύρα, προκαλώντας παράλυση, τρέλα και θάνατο. Στη διάρκεια της ανάπτυξής της μιμείται τα συμπτώματα άλλων ασθενειών. Προκαλεί πρήξιμο στις αρθρώσεις, πόνους στη σπονδυλική στήλη, δυσμορφίες και καρδιοπάθεια. Η ασθένεια μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή, από δερματικά έλκη που υπάρχουν στα γεννητικά όργανα, τον κόλπο, το αιδοίο, τον τράχηλο, το στόμα και όλη την περιοχή των γεννητικών οργάνων, όπου έχει εισχωρήσει το βακτηρίδιο. Τα έλκη αυτά είναι σκληρά, κόκκινα στην άκρη και δεν πονούν. Η σύφιλη εξελίσσεται σε τρία στάδια και στα δύο πρώτα η μετάδοσή της είναι εξαιρετικά εύκολη. Το πρώτο αναπτύσσεται μέσα σε τρεις εβδομάδες περίπου μετά τη σεξουαλική επαφή με μολυσμένο παρτενέρ, ενώ τα πρώτα συμπτώματα -ένα δύο δερματικά έλκη- εμφανίζονται σε εννέα με 90 ημέρες αργότερα. Το έλκος εξαφανίζεται μέσα σε δύο με έξι εβδομάδες ακόμα και χωρίς θεραπεία. Αλλωστε, μόνο λίγες γυναίκες που το αναπτύσσουν το παρατηρούν, γιατί είναι συνήθως κρυμμένο βαθιά μέσα στον κόλπο. Την επούλωση του πρώτου έλκους ακολουθεί, ύστερα από διάστημα μιας εβδομάδας έως έξι μηνών, το δεύτερο στάδιο. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν εξάνθημα, πυρετό, πονοκεφάλους, τσούξιμο στο λαιμό, ανορεξία, ναυτία, ερεθισμένα μάτια και τριχόπτωση. Το στάδιο αυτό διαρκεί από τρεις έως έξι μήνες έως και πάρα πολλά χρόνια. Το τρίτο και τελευταίο στάδιο της σύφιλης αναπτύσσεται δέκα με είκοσι χρόνια αργότερα και είναι φοβερό και αδυσώπητο. Ο άρρωστος μπορεί να πάθει σοβαρές καρδιοπάθειες, να τρελαθεί, να τυφλωθεί, και να υποστεί βλάβες σε όλα τα όργανα του σώματός του. Από τους ασθενείς που δεν ακολουθούν καμιά θεραπευτική αγωγή στο δεύτερο στάδιο ένας στους τέσσερις πεθαίνει ή μένει ανάπηρος.

7 ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΕΙΣ Εμφάνιση μικρών πληγών που συνήθως συνοδεύονται από πρήξιμο στους αδένες αριστερά ή δεξιά ανάλογα με το που θα εμφανιστεί η πληγή. Στάδια σύφιλης Επαφή (10-90 ηµέρες) Πρωτογόνος σύφιλη Πρώιµη ευτερογόνος σύφιλη Πρώιµη λανθάνουσα ( < 1 έτος από την επαφή) Όψιµη λανθάνουσα ( > 1 έτος από την επαφή) Όψιµη 36 Τριτογόνος σύφιλη 5. ΜΑΛΑΚΟ ΕΛΚΟΣ Πρόκειται για οξεία ελκωτική, µολυσµατική νόσο, η οποία εντοπίζεται στην πρωκτογεννητική περιοχή και συχνά συνοδεύεται από βουβωνική αδενίτιδα. Είναι ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, καθώς τα έλκη που σχηματίζει αυξάνουν τον κίνδυνο μετάδοσης του AIDS. Οφείλεται στον στρεπτοβάκιλλο Ducreyi (Haemophilus Ducreyi).. Θεωρείται μια επώδυνη νόσος, αλλά η αντιμετώπισή της με αντιβιοτικά εξασφαλίζει ταχεία ίαση. Πρέπει να επισημανθεί ότι κατά τη διάρκεια της θεραπείας απαγορεύεται η σεξουαλική επαφή. Το µαλακό έλκος ενδηµεί σε θερµές, υγρές χώρες και ιδιαίτερα στην Αφρική, την Ν. Αµερική και την Ασία. Στην Ελλάδα και τις άλλες αναπτυγµένες χώρες είναι

8 σπάνιο και παρατηρείται µόνο σε ναυτικούς. Οι άνδρες προσβάλλονται συχνότερα από τις γυναίκες, καθώς εκείνες φαίνεται να είναι λιγότερο ευπαθείς στις καταστρεπτικές ιδιότητες του βακίλου. 6. ΑΦΡΟ ΙΣΙΟ Ή ΒΟΥΒΩΝΙΚΟ ΚΟΚΚΙΩΜΑ Πρόκειται για χρόνια, αργά εξελισσόµενη, κοκκιωµατώδης, ελκωτική νόσο της βουβωνικής και πρωκτογεννητικής περιοχής µε µικρή τάση προς ίαση και πιθανή προδιάθεση προς ανάπτυξη κακοήθειας. Η νόσος οφείλεται στο µικροοργανισµό Calymmatobacterium granulomatis, ο οποίος κατατάσσεται στην οµάδα των Βρουκελλών και πρόκειται για gram (-) βακτήριο. Εντοπίζεται σε τροπικές και υποτροπικές χώρες, όπως η υτική Νέα Γουινέα, Νότιο-Ανατολική Ινδία, Ν. Αµερική, Ν. Αφρική κ.ά. Το νόσηµα είναι εξαιρετικά σπάνιο στην Ευρώπη και τη Β. Αµερική. Εµφανίζεται κυρίως σε άτοµα ηλικίας ετών και ιδιαίτερα στους άνδρες. Αφορά κατ εξοχήν άτοµα χαµηλής κοινωνικοοικονοµικής τάξης. Η νόσος είναι µετρίως µεταδιδόµενη. Β. Ιογενείς λοιµώξεις 1. ΣΥΝ ΡΟΜΟ ΕΠΙΚΤΗΤΗΣ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ (AIDS) Η μόλυνση από τον ιό του AIDS γίνεται μέσω της σεξουαλικής επαφής με φορείς ή ασθενείς ή και από μολυσμένες σύριγγες. Παρόλο που η νόσος δεν μπορεί να θεραπευτεί ακόμα, τα φάρμακα που χορηγούνται έχουν βελτιώσει την ποιότητα ζωής φορέων αλλά και των ασθενών. Η αποφυγή πολλαπλών σχέσεων και η χρήση του προφυλακτικού, αποτελούν τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους προστασίας από τον θανατηφόρο ιό.

9 Τρεις κυρίως κοινωνικές οµάδες έχουν χαρακτηρισθεί σαν οµάδες υψηλού κινδύνου: 1. Οι οµοφυλόφιλοι, λόγω της τραυµατικής επαφής και των πολλών (και συνήθως υπόπτων) σεξουαλικών συντρόφων. 2. Οι ναρκοµανείς, όταν χρησιµοποιούν κοινές βελόνες και σύριγγες. 3. Οι πολυµεταγγιζόµενοι, δηλαδή αυτοί που είναι υποχρεωµένοι να υποβάλλονται σε συχνές αιµατικές µεταγγίσεις, λόγω κάποιας ασθένειας. Η τελευταία οµάδα τείνει, πλέον, να εκλείψει λόγω των αυστηρών ελέγχων που γίνονται στο υπό µετάγγιση αίµα. Ο χρόνος επώασης του AIDS είναι 3-5 χρόνια. Στο διάστηµα αυτό ο ασθενής είναι µολυσµατικός και µεταδίδει τη νόσο, παρά το γεγονός ότι δεν έχουν ακόµη εµφανισθεί κλινικές εκδηλώσεις, είναι δηλαδή φορέας. Ανάλογα µε την κλινική εικόνα το AIDS διακρίνεται στις εξής τέσσερεις ενότητες: 1. Το βρεφικό AIDS. 2. Το σύνδροµο λεµφαδενοπάθειας. Συνιστάται από µία γενικευµένη λεµφαδενοπάθεια, πιθανώς ανατάξιµη, χωρίς άλλα συµπτώµατα. Τα άτοµα που ανήκουν σε αυτή την οµάδα είναι φορείς του ιού και έχουν θετικές δοκιµασίες για HIV. 3. Το πρόδροµο AIDS ή ARC. Τα άτοµα που ανήκουν σε αυτό εµφανίζουν την λεµφαδενοπάθεια, προοδευτική απώλεια βάρους και γαστρεντερικές διαταραχές. Οι δοκιµασίες για HIV είναι θετικές. 57 Το στάδιο αυτό διαρκεί περίπου ένα χρόνο.

10 4. Το πλήρες σύνδροµο (ολοκληρωµένο AIDS). Οι ασθενείς που πάσχουν από πλήρες σύνδροµο δεν έχουν ειδική συµπτωµατολογία αλλά τα συµπτώµατά τους προέρχονται από τα διάφορα συστήµατα. Έτσι, είναι δυνατόν να εµφανισθούν δερµατικά εξανθήµατα, πνευµονία, γαστρεντερικές λοιµώξεις, λοιµώξεις του κεντρικού νευρικού συστήµατος, σάρκωµα Kaposi, καθώς και διάσπαρτες λοιµώξεις από βακτηρίδια, µύκητες, ιστοπλάσµατα, πρωτόζωα, σαλµονέλες, κ.λπ. Εκδηλώσεις του AIDS από το δέρµα Οι πιο συχνές εκδηλώσεις από το δέρµα που εµφανίζονται κατά τη διάρκεια του ολοκληρωµένου AIDS είναι: 1. Έρπης που υποτροπιάζει συχνά. 2. Οξυτενή κονδυλώµατα. 3. Μολυσµατική τέρµινθος. 4. Μονιλίαση. 5. Σµηγµατορροϊκή δερµατίτιδα. 6. Άτυπα εξανθήµατα. 7. Προβλήµατα θρέψεως. 8. Λέµφωµα Hodgin. 9. Σάρκωµα του Kaposi ή AIDS Kaposi. Εκδηλώσεις του AIDS από το στόµα Ο στοµατικός βλεννογόνος είναι πολύ καλό πεδίο για την εµφάνιση εκδηλώσεων που απαντούν στο ολοκληρωµένο AIDS. Οι εκδηλώσεις αυτές αποτελούν ενδεικτικά κλινικά σηµεία για ενδεχόµενη νόσηση ενός ατόµου από το AIDS και έτσι µπορεί να γίνει εύκολη και έγκαιρη

11 διάγνωση του AIDS, όχι µόνο από ειδικούς γιατρούς αλλά και από οδοντιάτρους, αισθητικούς κ.ά. Ταυτόχρονα, όµως, η στοµατική κοιλότητα αποτελεί δυσµενές περιβάλλον για την ανάπτυξη του ιού. Οι στοµατικές βλάβες µετά από λοίµωξη από τον ιό του AIDS διακρίνονται σε: 1. Μυκητιάσεις. 2. Βακτηριακές λοιµώξεις. 3. Ιογενείς λοιµώξεις. 4. Νεοπλάσµατα. 5. ιάφορες αταξινόµητες βλάβες. 6. Η τριχωτή λευκοπλακία. Η εµφάνισή της είναι παθογνωµική για το AIDS. 2. ΓΕΝΝΗΤΙΚΟΣ ΕΡΠΗΣ(HSV) Ο έρπης των γεννητικών οργάνων ίσως είναι το πιο συχνό σεξουαλικάμεταδιδόμενο νόσημα. Ο HSV-2 συνήθως προσβάλλει την γεννητική περιοχή (γεννητικός Έρπης). Ο ιός μεταδίδεται μπορεί να μεταδοθεί στο έμβρυο κατά την διάρκεια του τοκετού, γι αυτό συνιστάται να γίνει καισαρική τομή. ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΕΙΣ Καύσος(κάψιμο) στην γεννητική περιοχή, χαμηλή οσφυαλγία, δυσουρία, γενική κακουχία, πυρετός, διόγκωση λεμφαδένων, φυσαλίδες στα γεννητικά όργανα και επώδυνα έλκη. Τα συμπτώματα του γεννητικού έρπητα διαρκούν 2-3 εβδομάδες και περίπου το 75% των ασθενών αναπτύσσουν περιοδικές προσβολές, οι οποίες εμφανίζονται σε άτακτα χρονικά διαστήματα. 3. ΟΞΥΤΕΝΗ ΚΟΝ ΥΛΩΜΑΤΑ(HPV) Αποτελούν μια μεγάλη ομάδα ιών με διάφορη κλινική εικόνα και σημασία και ο αριθμός τους υπολογίζεται γύρω στους 80. Οφείλονται στον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV )και προσβάλλουν κυρίως τον τράχηλο της μήτρας, τον κόλπο και το αιδοίο. Οι πιο επικίνδυνοι ιοί που

12 έχουν συνδεθεί με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας είναι οι HPV -16, HPV - 18, HPV -31, HPV -33 και HPV -45.Τα παιδιά μπορεί να επιμολυνθούν από τον ιό κατά τον τοκετό. Προδιαθεσικοί παράγοντες Παράγοντες που αποτελούν ευνοϊκό υπέδαφος για την εµφάνιση οξυτενών κονδυλωµάτων είναι: 1. Ο διαβήτης 2. Η κύηση 3. Μονιλιακή αιδοιοκολπίτιδα ή βαλανοποσθίτιδα 4. Ουρηθρίτιδα στον άνδρα (για τα ενδουρηθρικά κονδυλώµατα) 5. Η λήψη κορτιζόνης 6. Η µεταµόσχευση νεφρού 7. Το λέµφωµα Hodgin 4. ΜΟΛΥΣΜΑΤΙΚΗ ΤΕΡΜΙΝΘΟΣ Η µολυσµατική τέρµινθος είναι επιπολής µολυσµατική δερµατοπάθεια, που οφείλεται σε ένα ειδικό στέλεχος της οµάδας των ιών της ευλογιάς (Pox virus group). Είναι µεταδοτική και αυτοενοφθαλµίσιµη νόσος. Η µετάδοση µπορεί να γίνει µε πολλούς τρόπους, αλλά στους ενήλικες αποδίδεται κατά ένα µεγάλο ποσοστό στη σεξουαλική επαφή. 5. ΗΠΑΤΙΤΙ Α Β Η ηπατίτιδα είναι φλεγµονή του ήπατος και ανάλογα µε τον ιό που την προκαλεί, εµφανίζει πέντε τύπους, την ηπατίτιδα Α, Β, C, D, E. Ο τύπος Β οφείλεται στον ιό ΗΒV και µεταδίδεται κυρίως µέσω της σεξουαλικής επαφής και γι αυτό κατατάσσεται ανάµεσα στα σεξουαλικώς

13 µεταδιδόµενα νοσήµατα. Οι υπόλοιποι τύποι µεταδίδονται δυσκολότερα µε την σεξουαλική οδό. Η ηπατίτιδα Α και ηπατίτιδα Ε μεταδίδονται μέσω των οδών των κοπράνων και του στόματος. Η ηπατίτιδα C είναι σπάνια σεξουαλικώς μεταδιδόμενη και η διαδρομή της μετάδοσης της ηπατίτιδας D (μόνο εάν υπάρχει μόλυνση με B) είναι αβέβαιη, αλλά μπορεί να περιλαμβάνει τη σεξουαλική μετάδοση. 6. ΚΥΤΤΑΡΟΜΕΓΑΛΟΙΩΣΗ Ο ανθρώπινος κυτταροµεγαλοϊός (HCMV) είναι ένας β ερπητοϊός και οφείλει το όνοµά του στην ιδιότητα να µεγεθύνει τα κύτταρα που προσβάλει. Μπορεί να µεταδοθεί µε πολλούς τρόπους, αλλά σε πολύ µεγάλο ποσοστό µεταδίδεται µε τη σεξουαλική επαφή. Γ. Πρωτοζωϊκές λοιµώξεις 1. ΤΡΙΧΟΜΟΝΑ ΩΣΗ Τριχοµονάδωση ονοµάζεται η µόλυνση των γεννητικών οργάνων ανδρών και γυναικών από την τριχοµανάδα του κόλπου. Το πρωτόζωο Trichomonas vaginalis είναι µονοκύτταρος οργανισµός µε κυµατοειδή κυτταρική µεµβράνη και 4 µαστίγια µε τα οποία κινείται. Η τριχοµονάδα προσβάλει το επιθήλιο της ουρήθρας των ανδρών και του κόλπου και της ουρήθρας των γυναικών. Περίπου το 1/4 των σεξουαλικώς ενεργών γυναικών ηλικίας από ετών έχει κάποια τριχοµοναδική λοίµωξη. Στους άνδρες εντυπωσιακή είναι η συχνότερη εµφάνιση της λοίµωξης σε ηλικίες άνω των 30 ετών.

14 . Μυκητιασικές λοιµώξεις 1. ΜΟΝΙΛΙΑΣΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ Η µονιλίαση ή περισσότερο γνωστή ως καντιντίαση των γυναικών είναι λοίµωξη των γεννητικών οργάνων, που οφείλεται στους ζυµοµύκητες του γένους Candida µε κύριο εκπρόσωπο την Candida albicans (ωίδιον το λευκάζον ή µονίλια). Σπάνια ενοχοποιούνται άλλα είδη του µύκητα αυτού. Είναι γνωστό ότι η Candida αποτελεί φυσιολογικό σαπρόφυτο των βλεννογόνων της στοµατικής κοιλότητας, του κόλπου και του γαστρεντερικού σωλήνα και η λοίµωξη συνήθως προέρχεται από ενδογενείς παράγοντες. 2. ΜΟΝΙΛΙΑΣΗ ΤΩΝ ΑΝ ΡΩΝ Οι πιο συχνές κλινικές εκδηλώσεις της µονιλίασης στους άνδρες είναι η βαλανίτιδα και η βαλανοποσθίτιδα. Περίπου οι µισοί από τους ερωτικούς συντρόφους των γυναικών µε µονιλίαση είναι φορείς του µικροβίου και ένα µεγάλο ποσοστό από αυτούς εµφανίζουν συµπτώµατα. Ο διαβήτης, η διαβροχή και η κακή υγιεινή είναι σηµαντικοί προδιαθεσικοί παράγοντες για την ανάπτυξη της νόσου, ενώ άτοµα που δεν έχουν υποβληθεί σε περιτοµή εµφανίζουν τη νόσο πολύ συχνότερα. Ε. Παρασιτικές λοιµώξεις 1. ΨΩΡΑ Είναι κνησµώδης, πολύ µεταδοτική δερµατοπάθεια, που οφείλεται στο άκαρι

15 της ψώρας. Το άκαρι Το άκαρι της ψώρας ( Sacroptes scabiei var Hominis ) είναι παράσιτο, που ζει αποκλειστικά στην επιφάνεια του ανθρώπινου δέρµατος. Τα ακάρεα έχουν µήκος mm, στρογγυλό σώµα και 4 ζεύγη ποδιών. Τα θηλυκά ζουν περίπου 1 µήνα και γεννούν περί τα 90 ωάρια, ενώ τα αρσενικά πεθαίνουν µετά την γονιµοποίηση. Ο µέσος όρος ενήλικων θηλυκών, που παρασιτούν σ έναν ασθενή κάθε δεδοµένη στιγµή είναι 12. Το γονιµοποιηµένο θηλυκό εισδύει µέσα στην κερατίνη στιβάδα της επιδερµίδας µε κυτταρόλυση και δηµιουργεί σήραγγες, όπου εναποθέτει τα αυγά του. Μετά από 3-4 ηµέρες, οι νύµφες εκκολάπτονται και σε διάστηµα περίπου 2 εβδοµάδων ωριµάζουν σε ενήλικα ακάρεα. Μακριά από το ανθρώπινο σώµα, το άκαρι της ψώρας δεν ζει πάνω από ώρες. Τα αυγά του, όµως, ζουν περισσότερο. 2. ΦΘΕΙΡΙΑΣΗ ΤΟΥ ΕΦΗΒΑΙΟΥ Οφείλεται στην φθείρα του εφηβαίου (Phthirus pubis), που παρασιτεί αποκλειστικά στον άνθρωπο. Είναι ένα άπτερο, στρογγυλό έντοµο, χρώµατος λευκόφαιου ή σκούρου καφέ (το χρώµα τους µεταβάλλεται ανάλογα µε το περιβάλλον και τη θερµοκρασία), µε µήκος 0,3-1,2 mm και χαρακτηριστικό σώµα, όµοιο µε χελώνα. Έχει τρία ζεύγη ποδιών µε τα οποία προσκολλάται γερά πάνω στις τρίχες. Ο κύκλος ζωής της διαρκεί περίπου 25 ηµέρες. Τα θηλυκά εναποθέτουν τα ωάρια (κόνιδες) τους κατά µήκος των τριχών του εφηβαίου µε ένα περίβληµα από χιτίνη. Τα ωάρια εκκολάπτονται µέσα σε 10 ηµέρες. Τα έντοµα παρασιτούν στην περιοχή του εφηβαίου, αλλά στους άνδρες

16 µπορεί, µέσω των τριχών, να προχωρήσουν στην κοιλιά, τις µασχάλες, το γένειο, τις βλεφαρίδες και τα φρύδια. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΣΜΝ: ένα διαχρονικό πρόβληµα ηµόσιας Υγείας Τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα έχουν εμφανιστεί στον πλανήτη από αρχαιοτάτων χρόνων και περιγραφές τους, πολλές φορές εξαιρετικά λεπτομερείς και γλαφυρές, συναντάμε σε αιγυπτιακούς παπύρους, στην ελληνική ρωμαϊκή και κινεζική γραμματολογία και βεβαίως στη Βίβλο. Η καθεαυτή όμως σύγχρονη περίοδος για τα Σεξ. Μετ. Νοσήματα, από επιστημονικής πλευράς, αρχίζει αφ ότου έγινε κατορθωτό η κλινική διάγνωση τους να επιβεβαιώνεται και εργαστηριακά, να είναι δηλαδή laboratory confirmed. Αυτό συνέβη για πρώτη φορά το 1879, όταν ο Albert Neisser παρατήρησε το γονόκοκκο σε μικροσκοπικό παρασκεύασμα εκκρίματος ουρήθρας και σωστά το θεώρησε ως το αίτιο της γονοκοκκικής ουρηθρίτιδας. Ακολούθησε ο Shaudin το 1905 με το Tr. pallidum και στη συνέχεια τα υπόλοιπα Σεξ. Μετ. Νοσημάτα. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1950 τα Σεξ. Μετ. Νοσημάτα ονομαζόταν κατ αποκλειστικότητα Αφροδίσια Νοσήματα (Venereal Diseases) και στο αντικείμενό τους περιλαμβάνονταν αυστηρά πέντε μόνο λοιμώξεις: η σύφιλη, η γονόρροια (βλεννόρροια), το μαλακό έλκος, το αφροδίσιο λεμφοκοκκίωμα και το βουβωνικό κοκκίωμα (donovanosis). Κοινό χαρακτηριστικό τους είναι ότι μεταδίδονται, όσον αφορά την οριζόντια μετάδοσή τους, σχεδόν αποκλειστικά με τη σεξουαλική επαφή. Από αυτά τα πέντε, πρακτικό ενδιαφέρον για τις ανεπτυγμένες χώρες είχε μόνο η σύφιλη και η γονόρροια (τα υπόλοιπα τρία εμφανίζονταν σποραδικά από τροπικές ενδημικές περιοχές). Από τα Αφροδίσια Νοσήματα, το σοβαρότερο ήταν η σύφιλη. Πράγματι, πριν την ανακάλυψη της πενικιλλίνης η σύφιλη είχε τρομακτικές ιατροκοινωνικές επιπτώσεις, παρόμοιες μ αυτές που έχει στην εποχή μας η HIV-λοίμωξη, με την οποία άλλωστε παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες, όσον αφορά ορισμένους παθογενετικούς μηχανισμούς. Ο μεγάλος σταθμός στην ιστορική διαδρομή των αφροδισίων νοσημάτων είναι η ανακάλυψη των αντιβιοτικών και η ευρεία εφαρμογή τους μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, γεγονός που είχε σαν αποτέλεσμα τη μεγάλη μείωση της συχνότητάς τους στις ανεπτυγμένες χώρες, εκεί δηλαδή που εχορηγούνταν αντιβιοτικά.

17 Ήταν τόσο μεγάλη και τόσο κατακόρυφη η μείωση των κρουσμάτων των αφροδισίων κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 1950, ώστε πολλοί επιστήμονες αρχίζουν να μιλούν για επικείμενη εκρίζωσή τους τα αμέσως επόμενα χρόνια. Δυστυχώς, τα γεγονότα διέψευσαν αυτήν την υπεραισιόδοξη άποψη. Αντί για την περαιτέρω μείωση, αρχίζει από την αρχή της δεκαετίας του 1960, να παρουσιάζεται ανοδική πορεία της συχνότητας αυτών των νοσημάτων. Η αύξηση αυτή αποδίδεται σε δύο κυρίως λόγους. Πρώτον, σε κατάργηση των δημοσίων υγειονομικών προγραμμάτων πρόληψης των αφροδισίων νοσημάτων, δεδομένης της πεποίθησης ότι η χορήγηση των αντιβιοτικών, αρκούσε για τον πλήρη έλεγχό τους. Κυρίως όμως η αύξηση της συχνότητας, αποδίδεται στο φαινόμενο της λεγόμενης σεξουαλικής επανάστασης που άρχισε να διαμορφώνεται στις αρχές της δεκαετίας του Η σεξουαλική επανάσταση είναι μία από τις εκφράσεις των μεγάλων κοινωνικών και οικονομικών αλλαγών που συνέβησαν στα ανεπτυγμένα κράτη, στην μεταπολεμική μεταβιομηχανική περίοδο. Η σεξουαλική επανάσταση προσδιορίζεται από πολλές παραμέτρους, οι οποίες όλες οδηγούν συχνά σε ατομικές σεξουαλικές συμπεριφορές, ασυγκράτητες και επικίνδυνες, με άμεσο αποτέλεσμα τη μεγάλη αύξηση όλων των νοσημάτων που μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή. Ενδεικτικά αναφέρονται ως καθοριστικοί συντελεστές της σεξουαλικής επανάστασης. Η επαγγελματική οικονομική χειραφέτηση των γυναικών, άρα και η σεξουαλική. Η ευρεία χρήση του αντισυλληπτικού χαπιού. Η νομιμοποίηση, άρα η ασφάλεια των εκτρώσεων. Η αποδοχή από την κοινωνία συμπεριφορών που μέχρι τότε ήταν ανεπίτρεπτες, όπως η ομοφυλοφιλία και οι σεξουαλικές σχέσεις εκτός γάμου. Η έναρξη σεξουαλικών επαφών σε πολύ νεαρή ηλικία τόσο για τα αγόρια όσο και για τα κορίτσια. Η μεγάλη αύξηση των ναρκωτικών λόγω της διασπορά τους στη πολυπληθή μεσαία τάξη (ενώ μέχρι τότε ήταν προνόμιο της ανώτερης και κατώτερης). Από την αρχή της δεκαετίας του 1960 αρχίζουν να εμφανίζονται με αυξανόμενη συχνότητα, εκτός από τη σύφιλη και τη γονόρροια, και πληθώρα άλλων λοιμώξεων, που οφείλονται σε ποικίλους μικροοργανισμούς, κοινό χαρακτηριστικό των οποίων είναι ότι (όσον αφορά την οριζόντια μετάδοση), μεταδίδονται δυνητικά, αλλά όχι αποκλειστικά με τη σεξουαλική επαφή. Όλα αυτά τα δυνητικά Σεξ. Μετ. Νοσήματα ονομάστηκαν νέα Σεξ. Μετ. Νοσήματα (ή Λοιμώξεις) σε αντιδιαστολή με τα πέντε παλαιά ή κλασικά αφροδίσια νοσήματα. Τελικά όμως ο όρος Αφροδίσια Νοσήματα (Venereal Diseases) έχει καταργηθεί διεθνώς και έχει επικρατήσει ο όρος Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα ή Λοιμώξεις, (Sexually Transmitted Diseases ή Infections STDs ή STIs), ο οποίος τα καλύπτει όλα. Ο αριθμός των μικροοργανισμών οι οποίοι αναγνωρίζονται σήμερα και ως σεξουαλικώς μεταδιδόμενοι,

18 υπερβαίνει τους 30. Κατατάσσονται σε όλες τις κατηγορίες των παθογόνων μικροοργανισμών (βακτήρια, μυκοπλάσματα, χλαμύδια, ιοί, μύκητες, παράσιτα και πρωτόζωα) και καθένας απ αυτούς, εκτός από την ειδική λοίμωξη, την οποία προκαλεί, συχνά μπορεί να διαγνωσθεί ως συμμέτοχος σε πληθώρα πολυπαραγοντικών νοσολογικών συνδρόμων Πίνακας 1. Πίνακας 1: Σεξουαλικώς µεταδιδόµενοι παθογόνοι µικροοργανισµοί και οι αντίστοιχες λοιµώξεις τις οποίες προκαλούν. Παθογόνος µικροοργανισµός Βακτήρια Λοίµωξη Σύνδροµο Neisseria gonorrhoeae Chlamydia trachomatis Mycoplasma hominis Ureaplasma urealyticum Mycoplasma genitalium Treponema pallidum Gardnerella vaginalis Mobiluncus curtisii Mobiluncus mulieris Haemophilus ducreyi Γονόρροια (λοιµώξεις του γεννητικού συστήµατος) φαρυγγίτις, επιπεφυκίτις, περιηπατίτις, βαρθολινίτις, διάσπαρτη γονοκοκκική λοίµωξη, πρόωρη ρήξη του αµνιακού σάκκου, πρόωρος τοκετός, σύνδροµο λοίµωξης του αµνιακού υγρού. Χλαµυδιακές λοιµώξεις του γεννητικού συστήµατος, φαρυγγίτις, επιπεφυκίτις, περιηπατίτις, χοριοαµνιονίτις, πρόωρος τοκετός, µέση ωτίτις, ρινίτις και πνευµονία στα νεογνά, σύνδροµο Reiter, Αφροδίσιο λεµφοκοκκίωµα (ορότυποι L1, L2, L3). Επιλόχειος πυρετός, σαλπιγγίτις. Μη γονοκοκκική ουρηθρίτις. Μη γονοκοκκική ουρηθρίτις σε συνδιασµό µε άλλα παθογόνα. Σύφιλη Κολπίτις (σε συνδιασµό µε άλλα παθογόνα ή κολπικά αναερόβια). Κολπίτις. Κολπίτις. Μαλακό έλκος

19 Calymmatobacterium granulomatis Shigella spp Campylobacter spp Helicobacter cinaedi Helicobacter fenneliae Salmonella spp Βουβωνικό κοκκίωµα (Donovanosis). Σιγκέλλωση σε MSM (men who have sex with men) Εντερίτις, πρωκτοκολίτις σε MSM Πρωκτοκολίτις, δερµατίτις, βακτηριαιµία στο AIDS. Πρωκτοκολίτις, δερµατίτις, βακτηριαιµία στο AIDS. Εντερίτις, πρωκτοκολίτις, πρωκτίτις στο AIDS. Ιοί HIV 1, 2 και (υπότυπος) 0 (Human Immunodeficiency Virus types 1 and 2, and subtype 0) HSV 1, 2 (Herpes Simplex Virus 1, 2) HPV (Human papillomavirus) HAV (Hepatitis A Virus) HBV (Hepatitis B Virus) HIV λοίµωξη, AIDS Πρωτολοίµωξη και υποτροπιάζων έρπης των γεννητικών οργάνων, µηνιγγίτις, νεογνικός έρπης. Οξυτενή κονδυλώµατα, θυλώµατα του λάρυγγα, ενδοπιθηλιακή νεοπλασία και καρκίνος του τραχήλου (µήτρας), κόλπου, αιδοίου, πρωκτού, πέους. Οξεία ηπατίτις A Οξεία ηπατίτις B, χρονία ηπατίτις B, ηπατοκυτταρικό καρκίνωµα, οζώδης πολυαρτηρίτις, χρονία µεµβρανώδης σπειραµατονεφρίτις, µικτή κρυοσφαιριναιµία, ρευµατική πολυµυαλγία. HCV (Hepatitis C Virus) Οξεία ηπατίτις C, χρονία ηπατίτις C, ηπατοκυτταρικό καρκίνωµα, µικτή

20 κρυοσφαιριναιµία, χρονία σπειραµατονεφρίτις. CMV (CytoMegaloVirus) MCV (Molluscum Contagiosum Virus) HTLV I, II (Human T-cell Lymphotrophic Virus, types I and II) HHV 8 (Human Herpes Virus type 8) Λοιµώδης µονοπυρήνωση, συγγενής CMV λοίµωξη µε µεγάλη περιγεννητική θνητότητα και σοβαρές βλάβες του νεογνού π.χ. πνευµατική καθυστέρηση, κώφωση. Ποικίλες βαρείες εκδηλώσεις σε ανοσοκατασταλµένους ασθενείς. Μολυσµατική τέρµινθος των γεννητικών οργάνων. Λευχαιµία T κυττάρων στον άνθρωπο, λέµφωµα, τροπική σπαστική πάρεση. Σάρκωµα Kaposi, λέµφωµα, πολλαπλούν µυέλωµα, νόσος του Castleman Πρωτόζωα Trichomonas vaginalis Entamoeba histolytica Giardia lamblia Κολπική τριχοµονάδωση, µη γονοκοκκική ουρηθρίτις. Αµοιβάδωση σε MSM Λαµβλίαση σε MSM Μύκητες Candida albicans Αιδιοκολπίτις, βαλανίτις. Παράσιτα Phthirus pubis Sarcoptes scabiei Φθειρίαση του εφηβαίου. Ψώρα. Δυσκολότερα στην αντιμετώπισή τους είναι τα ιογενή STDs, όπως τα προκαλούμενα από τους ιούς των ηπατιτίδων (HBV, HCV), του απλού έρπητα (HSV1, HSV2) και των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), διότι τα νοσήματα αυτά έχουν δύο σοβαρά χαρακτηριστικά: α) δεν υπάρχει μέχρι σήμερα ριζική φαρμακευτική θεραπεία, θεωρούνται δηλ. μη ιάσιμα (untreatable) και β) εμφανίζουν συχνά παθολογικές επιπτώσεις, όπως προβλήματα

21 γονιμότητας, στειρότητας, συγγενούς μετάδοσης, συμβαμάτων κατά τον τοκετό καθώς και ποικιλία νεοπλασιών, πολλά χρόνια μετά την αρχική μόλυνση. Σύμφωνα με όσα ελέχθησαν, το επιδημιολογικό μοντέλο διασποράς των Σεξ. Μετ. Νοσημάτων στα ανεπτυγμένα κράτη στην περίοδο της σεξουαλικής επανάστασης, , χαρακτηρίζεται αδρά ως εξής: Όλα σχεδόν τα Σεξ. Μετ. Νοσήματα εμφανίζουν τάσεις αυξητικές από το 1960 και έπειτα. Η αύξηση αυτή σε ορισμένες περιπτώσεις παρουσιάζεται υπό τον τύπο επιδημίας, όπως η επιδημία ηπατίτιδος Β και έρπητος στην δεκαετία του 70, και η επιδημία AIDS στη δεκαετία του 80. Αυξάνονται όλα τα Σεξ. Μετ. Νοσήματα, αλλά αναλογικά αυξάνονται πολύ περισσότερο τα προκαλούμενα από χλαμύδια και ιούς. Στη διασπορά τους συμμετέχουν σ ένα μεγάλο ποσοστό οι γυναίκες λόγω σεξουαλικής απελευθέρωσης, ενώ ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες εξάπλωσής τους είναι οι ομοφυλόφιλοι και αμφοτεροφυλόφιλοι άρρενες, οι οποίοι συχνά εμφανίζουν ακραίες σεξουαλικές συμπεριφορές. Στο μοντέλο αυτό, η γυναικεία πορνεία με την παραδοσιακή έννοια του όρου, πέρασε σε δεύτερη μοίρα ως παράγων διασποράς των Σεξ. Μετ. Νοσημάτων. Αντιθέτως εμφανίστηκε μία άλλης μορφής πορνεία, πολύ επικίνδυνη. Είναι τα άτομα εκείνα, αγόρια και κορίτσια εφηβικής και πρώτης νεανικής ηλικίας συνήθως, τα οποία εκπορνεύονται συστηματικά, αλλά ανεπίσημα, με μοναδικό σκοπό την προμήθεια ναρκωτικών. Αυτού του είδους η πορνεία (sex for drugs) συνδυαζόμενη μάλιστα με τοξικομανία, αποτελεί πολύ μεγάλο παράγοντα διασποράς των Σεξ. Μετ. Νοσημάτων. Η περίοδος της σεξουαλικής επανάστασης των ανεπτυγμένων πλουσίων κοινωνιών με την συνακόλουθη αυξημένη διασπορά των STDs, διήρκεσε περίπου 20 χρόνια, μέχρι την αρχή της δεκαετίας του1980. Τότε συνέβη η δεύτερη μεγάλη ανατροπή στην ιστορική διαδρομή των νοσημάτων αυτών, η εμφάνιση της HIV-λοίμωξης, του πρώτου και μοναδικού μέχρις στιγμής STD με θνητότητα (mortality) 100%. Υπό το κράτος του τρόμου που προκαλεί το AIDS και της ταχυτάτης κινητοποίησης των δημοσίων υπηρεσιών υγείας όλων των ανεπτυγμένων χωρών με προγράμματα πρόληψης ενημέρωσης, τα σεξουαλικώς ενεργά άτομα (με προεξάρχοντες τους ομοφυλόφιλους άρρενες) τροποποιούν τη σεξουαλική συμπεριφορά τους προς ασφαλέστερα μοντέλα, με αποτέλεσμα τη μεγάλη μείωση όλων των STDs. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι στο Νοσοκ. Α. Συγγρός για το διάστημα η ετήσια διάμεση τιμή της γονόρροιας ήταν κρούσματα και της σύφιλης 350, ενώ για το διάστημα οι αντίστοιχες τιμές ήταν 70 κρούσματα για τη γονόρροια και 25 για τη σύφιλη. Από το 1998 όμως και έπειτα, η ροπή όλων των STDs σε όλα τα ανεπτυγμένα κράτη εμφανίζεται πάλι ανιούσα. Αυτό οφείλεται κυρίως στον εφησυχασμό των Υπηρεσιών