(2) Φορολογία. Έστω ότι η αγοραία συνάρτηση προσφοράς για το ίδιο αγαθό είναι:

Transcript

1 (2) Φορολογία - Η κυβέρνηση επιβάλλει φόρους προκειμένου να αντλήσει τους απαιτούμενους πόρους για τη χρηματοδότηση των δημόσιων υπηρεσιών (εκπαίδευση, περίθαλψη κ.λπ.). - Παράδειγμα. Έστω ότι η αγοραία συνάρτηση ζήτησης για ένα αγαθό είναι: q ( p) = p, 0 p 200 (D) d Έστω ότι η αγοραία συνάρτηση προσφοράς για το ίδιο αγαθό είναι: q ( p) = 4 p 80, p 20 () - Υπολογίζουμε την τιμή και την ποσότητα ισορροπίας του αγαθού: (q*, p*) = (120, 400) : Σημείο Ε - Υπολογίζουμε το πλεόνασμα του καταναλωτή, το πλεόνασμα του παραγωγού και το συνολικό πλεόνασμα στο σημείο ισορροπίας: C*=(AEp*)=16000, P*=(p*EB)=20000, T* = (AEB) =36000.

2 p 200 A : q = 4( p t) 80 t 200 t : q = 4p t = p = pd (120=)p* t = p = ps 20+t E Δ E E D : q = ( p+ t) t d D: q = p d 20 B 0 q = q 20 ( = 400 t) q* (=400) t 1000 q 2

3 - Υπολογίζουμε την ελαστικότητα της ζήτησης και της προσφοράς ως προς την τιμή στο σημείο ισορροπίας: e = 1.5, e = 1.2 q, p q, p d - Παρατήρηση: Η ζήτηση είναι πιο ελαστική από την προσφορά στο σημείο ισορροπίας. - Έστω ότι η κυβέρνηση επιβάλλει φόρο t για κάθε μονάδα του αγαθού που ανταλλάσσεται στην αγορά. - Τα φορολογικά έσοδα της κυβέρνησης είναι: R = t q (όπου q: η ποσότητα του αγαθού που ανταλλάσσεται στην αγορά) (Π1) Ο Φόρος πληρώνεται από τους Καταναλωτές (Αγοραστές) - Οι καταναλωτές πληρώνουν φόρο t για κάθε μονάδα του αγαθού που αγοράζουν. - Στην περίπτωση αυτή, οι καταναλωτές πληρώνουν συνολικά τιμή p+t για κάθε μονάδα του αγαθού. 3

4 - Πριν την επιβολή του φόρου, η συνάρτηση ζήτησης ήταν: 1 qd( p) = p, ή: p= 200 qd (D) 5 - Μετά την επιβολή του φόρου, η συνάρτηση ζήτησης γίνεται: 1 qd( p) = ( p+ t), ή: p= 200 t qd (D t ) 5 - Άρα: Όταν ο φόρος επιβάλλεται στους αγοραστές, η αγοραία καμπύλη ζήτησης D μετατοπίζεται παράλληλα προς τα κάτω (κατά το ποσό του φόρου t) στη θέση D t. (i) Επιπτώσεις Φορολογίας στην Αγορά - Η νέα τιμή ισορροπίας (p ) με φόρο είναι η λύση της εξίσωσης: ( D t ) 5 qd( p) = q( p) p = 120 t < p* = 120 ( ) Η τιμή ισορροπίας μειώνεται μετά την επιβολή φόρου στους καταναλωτές. 4

5 - Η νέα ποσότητα ισορροπίας (q ) είναι: 20 q = 400 t < q* = 400 Η ποσότητα ισορροπίας μειώνεται μετά την επιβολή φόρου στους καταναλωτές (δηλαδή, η φορολογία αποθαρρύνει τη διενέργεια συναλλαγών στην αγορά) => ΝέοσημείοΙσορροπίας: Σημείο Ε ( p = 120 t, q = 400 t) (ii) Επιμερισμός Φόρου - Ορισμός: Ο επιμερισμός του φόρου (tax incidence) είναι η κατανομή του φορολογικού βάρους (t) μεταξύ των παραγωγών και των καταναλωτών. 4 - Η τιμή που πληρώνουν οι καταναλωτές είναι: pd = p + t = t 5 - Η τιμή που εισπράττουν οι πωλητές είναι: p = p = 120 t 5

6 - Επομένως, μετά την επιβολή του φόρου: 4 Οι καταναλωτές πληρώνουν τιμή pd = t > p* = Οι καταναλωτές επιβαρύνονται κατά pd p* = t Δηλαδή, οι καταναλωτές αναλαμβάνουν το 44,44% του φορολογικού βάρους. 5 Οι παραγωγοί εισπράττουν τιμή p = 120 t < p* = Οι παραγωγοί επιβαρύνονται κατά p* p = t Δηλαδή, οι παραγωγοί αναλαμβάνουν το 55,56% του φορολογικού βάρους. - Τα φορολογικά έσοδα της κυβέρνησης είναι: R= t q = ( pe E p d ) = t (400 t) = 400t t 2 6

7 (Π2) Ο Φόρος πληρώνεται από τους Παραγωγούς (Πωλητές) - Οι παραγωγοί πληρώνουν φόρο t για κάθε μονάδα του αγαθού που πουλάνε. - Στην περίπτωση αυτή, οι παραγωγοί εισπράττουν τιμή p-t για κάθε μονάδα του αγαθού. - Πριν την επιβολή του φόρου, η συνάρτηση προσφοράς ήταν: 1 q( p) = 4p 80, ή: p= 20 + q () 4 - Μετά την επιβολή του φόρου, η συνάρτηση προσφοράς γίνεται: 1 q( p) = 4( p t) 80, ή: p= 20 + t+ q ( ) 4 - Άρα: Όταν ο φόρος επιβάλλεται στους πωλητές, ηαγοραία καμπύλη προσφοράς μετατοπίζεται παράλληλα προς τα πάνω (κατά το ποσό του φόρου t) στη θέση t. 7

8 (i) Επιπτώσεις Φορολογίας στην Αγορά - Η νέα τιμή ισορροπίας (p ) με φόρο είναι η λύση της εξίσωσης: ( D) 4 qd( p) = q( p) p = t > p* = 120 ( t ) Η τιμή ισορροπίας αυξάνεται μετά την επιβολή φόρου στους παραγωγούς. - Η νέα ποσότητα ισορροπίας (q ) είναι: 20 q = 400 t < q* = 400 Η ποσότητα ισορροπίας μειώνεται μετά την επιβολή φόρου στους παραγωγούς (δηλαδή, η φορολογία αποθαρρύνει τη διενέργεια συναλλαγών στην αγορά) => ΝέοσημείοΙσορροπίας: Σημείο Ε ( p = t, q = 400 t) - Παρατήρηση 1: Η νέα ποσότητα ισορροπίας (μετά την επιβολή του φόρου) είναι η ίδια είτε ο φόρος πληρώνεται από τους καταναλωτές 20 είτε από τους παραγωγούς: q = q = 400 t 8

9 (ii) Επιμερισμός Φόρου 4 - Η τιμή που πληρώνουν οι καταναλωτές είναι: pd = p = t 5 - Η τιμή που εισπράττουν οι πωλητές είναι: p = p t = 120 t - Παρατήρηση 2: Ητιμή( p d ) που πληρώνουν οι καταναλωτές και η τιμή ( p s ) που εισπράττουν οι παραγωγοί είναι η ίδια είτε ο φόρος πληρώνεται από τους καταναλωτές είτε από τους παραγωγούς: 4 5 pd = t, p = 120 t Ο επιμερισμός του φόρου είναι ο ίδιος είτε ο φόρος πληρώνεται από τους καταναλωτές είτε από τους παραγωγούς. Δηλαδή: 4 Οι καταναλωτές επιβαρύνονται κατά pd p* = t, δηλαδή αναλαμβάνουν το 44,44% του φορολογικού βάρους. 5 Οι παραγωγοί επιβαρύνονται κατά p* p = t, δηλαδή αναλαμβάνουν το 55,56% του φορολογικού βάρους.

10 - Γενικό Συμπέρασμα. Ο φόρος που επιβάλλεται στους καταναλωτές είναι ισοδύναμος με το φόρο που επιβάλλεται στους παραγωγούς του αγαθού, διότι: Η ποσότητα ισορροπίας του αγαθού (μετά την επιβολή του φόρου) είναι η ίδια στις περιπτώσεις (Π1) και (Π2) : q =q. Ητιμή( p d ) που πληρώνουν οι καταναλωτές και η τιμή ( p s ) που εισπράττουν οι παραγωγοί είναι η ίδια στις περιπτώσεις (Π1) και (Π2). Ο επιμερισμός του φόρου μεταξύ αγοραστών και πωλητών είναι ο ίδιος στις περιπτώσεις (Π1) και (Π2). - Και στις δύο περιπτώσεις (Π1) και (Π2), ο φόρος (t) εισάγει μια σφήνα (wedge) ανάμεσα στην τιμή που πληρώνουν οι καταναλωτές και την τιμή που εισπράττουν οι παραγωγοί: p p = t d 10

11 Ελαστικότητα και Επιμερισμός του Φόρου -O επιμερισμός του φόρου (δηλαδή η κατανομή του φορολογικού βάρους μεταξύ αγοραστών και πωλητών) εξαρτάται από την ελαστικότητα της ζήτησης και της προσφοράς ως προς την τιμή. - Έστω ότι η κυβέρνηση επιβάλλει μοναδιαίο φόρο t, ο οποίος πληρώνεται από τους παραγωγούς. Η αγοραία καμπύλη προσφοράς μετατοπίζεται παράλληλα προς τα πάνω (κατά το ποσό του φόρου t) στη θέση t. To σημείο ισορροπίας μετατοπίζεται από το Ε(p*,q*) στο Ε (p,q ). Η ποσότητα ισορροπίας μειώνεται από q* σε q. Η νέα τιμή που πληρώνουν οι καταναλωτές είναι p d >p*, δηλαδή το φορολογικό βάρος που αναλαμβάνουν οι καταναλωτές είναι (p d p*). Η νέα τιμή που εισπράττουν οι παραγωγοί είναι p s <p*, δηλαδή το φορολογικό βάρος που αναλαμβάνουν οι παραγωγοί είναι (p* p s ).

12 Περίπτωση 1: Η Ζήτηση είναι λιγότερο ελαστική από την Προσφορά - Αν η ζήτηση είναι λιγότερο ελαστική από την προσφορά στο σημείο ισορροπίας Ε (δηλαδή ισχύει e < e ), τότε η καμπύλη ζήτησης q, p q, p d είναι σχετικά κατακόρυφη και η καμπύλη προσφοράς είναι σχετικά οριζόντια. p p d p* p s E E E t 0 q q* D q 12

13 - Στην περίπτωση αυτή: Ητιμή( p d ) που πληρώνουν οι καταναλωτές αυξάνεται πολύ εξαιτίας της φορολογίας, δηλαδή το φορολογικό βάρος (p d p*)που αναλαμβάνουν οι καταναλωτές είναι σχετικά μεγάλο. Ητιμή( p ) που εισπράττουν οι παραγωγοί μειώνεται λίγο εξαιτίας της φορολογίας, δηλαδή το φορολογικό βάρος (p* p ) που αναλαμβάνουν οι παραγωγοί είναι σχετικά μικρό. - Εξήγηση: Επειδή η ζήτηση είναι σχετικά ανελαστική, ηαύξησητης τιμής που πληρώνουν οι καταναλωτές δε μειώνει πολύ τη ζητούμενη ποσότητα. Οι παραγωγοί μπορούν να μετακυλήσουν το μεγαλύτερο μέρος του φορολογικού βάρους στους καταναλωτές με τη μορφή μιας σημαντικά υψηλότερης τιμής. Η τιμή που πληρώνουν οι καταναλωτές αυξάνεται πολύ (από p* σε p d ), ενώ η τιμή που εισπράττουν οι παραγωγοί μειώνεται λίγο (από p* σε p s ). 13

14 - Συμπέρασμα: Αν η ζήτηση είναι λιγότερο ελαστική από την προσφορά του αγαθού, τότε οι καταναλωτές αναλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος του φορολογικού βάρους. Περίπτωση 2: Η Προσφορά είναι λιγότερο ελαστική από τη Ζήτηση - Αν η προσφορά είναι λιγότερο ελαστική από τη ζήτηση στο σημείο ισορροπίας Ε (δηλαδή ισχύει e < e ), τότε η καμπύλη προσφοράς είναι σχετικά κατακόρυφη και η καμπύλη ζήτησης είναι σχετικά οριζόντια. p t q, p q, p d p d p* p s E E E D 0 q q* q 14

15 - Στην περίπτωση αυτή: Ητιμή( p d ) που πληρώνουν οι καταναλωτές αυξάνεται λίγο εξαιτίας της φορολογίας, δηλαδή το φορολογικό βάρος (p d p*)που αναλαμβάνουν οι καταναλωτές είναι σχετικά μικρό. Ητιμή( p ) που εισπράττουν οι παραγωγοί μειώνεται πολύ εξαιτίας της φορολογίας, δηλαδή το φορολογικό βάρος (p* p ) που αναλαμβάνουν οι παραγωγοί είναι σχετικά μεγάλο. - Εξήγηση: Επειδή η ζήτηση είναι σχετικά ελαστική, ηαύξησητης τιμής που πληρώνουν οι καταναλωτές μειώνει πολύ τη ζητούμενη ποσότητα. Οι παραγωγοί δεν μπορούν να μετακυλήσουν μεγάλο μέρος του φορολογικού βάρους στους καταναλωτές με τη μορφή μιας υψηλότερης τιμής. Η τιμή που πληρώνουν οι καταναλωτές αυξάνεται λίγο (από p* σε p d ), ενώ η τιμή που εισπράττουν οι παραγωγοί μειώνεται πολύ (από p* σε p s ). 15

16 - Συμπέρασμα: Αν η προσφορά είναι λιγότερο ελαστική από τη ζήτηση του αγαθού, τότε οι παραγωγοί αναλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος του φορολογικού βάρους. Παράδειγμα. Το 10, η κυβέρνηση των ΗΠΑ επέβαλε φόρο στα είδη πολυτελείας (γιοτ) με σκοπό να αντλήσει πόρους από τα εύπορα κοινωνικά στρώματα. - Αλλά: Η ζήτηση για είδη πολυτελείας είναι σχετικά ελαστική, ενώ η προσφορά ειδών πολυτελείας είναι σχετικά ανελαστική. Το μεγαλύτερο μέρος του φορολογικού βάρους αναλήφθηκε από τους παραγωγούς, δηλαδή η τιμή που εισέπρατταν οι επιχειρήσεις μειώθηκε πολύ ενώ η τιμή που πλήρωναν οι καταναλωτές αυξήθηκε λίγο. Οι επιχειρήσεις αναγκάστηκαν να μειώσουν τους μισθούς των εργατών που δούλευαν στην παραγωγή ειδών πολυτελείας. - Άρα: Ο φόρος στα είδη πολυτελείας τελικά έπληξε περισσότερο τα εργατικά στρώματα και λιγότερο τους εύπορους καταναλωτές 16 πολυτελών αγαθών.

17 - Παράδειγμα (συνέχεια). Στο αριθμητικό παράδειγμα, έχουμε υπολογίσει την ελαστικότητα της ζήτησης και της προσφοράς ως προς την τιμή στο σημείο ισορροπίας Ε: e = 1.5, e = 1.2 q, p q, p d - Εφόσον η προσφορά είναι λιγότερο ελαστική από τη ζήτηση, αναμένουμε ότι οι παραγωγοί θα αναλάβουν το μεγαλύτερο μέρος του φορολογικού βάρους. Πράγματι: 4 i Φορολογικό Βάρος Καταναλωτών = pd p* = t ή 44,44% 5 i Φορολογικό Βάρος Παραγωγών = p* p = t ή 55,56% 17

18 (ii) Αξιολόγηση Φορολογίας (από την άποψη της κοινωνικής ευημερίας) - Υπολογίζουμε και συγκρίνουμε το πλεόνασμα του καταναλωτή, το πλεόνασμα του παραγωγού και το συνολικό πλεόνασμα πριν και μετά την επιβολή της φορολογίας. - Πριν την επιβολή του φόρου, η αγορά ισορροπεί στο σημείο Ε(q*=400, p*=120), όπου: C*=(AEp*)=16000, P*=(p*EB)=20000, T*=(AEB)= Μετά την επιβολή του φόρου, είναι: 20 i q = q = 400 t < q* = 400 η νέα ποσότητα ισορροπίας. 4 i pd = t η τιμή που πληρώνουν οι καταναλωτές. 5 i p = 120 t η τιμή που εισπράττουν οι παραγωγοί. Τότε: 18

19 i C = ( Α E p ) < C* = ( AEp*) t d Οι καταναλωτές χάνουν ( pe Ep d *), διότι τώρα αγοράζουν μικρότερη ποσότητα (q < q*) σε υψηλότερη τιμή ( p > p*). i P = ( p E B) < P* = ( p* EB) t Οι παραγωγοί χάνουν ( p* EE p ), διότι τώρα πουλάνε μικρότερη ποσότητα (q < q*) σε χαμηλότερη τιμή ( p < p*). - Τα φορολογικά έσοδα της κυβέρνησης είναι: i R= t q = ( pe E p ) d - Το συνολικό πλεόνασμα (στο οποίο συμπεριλαμβάνονται τα φορολογικά έσοδα της κυβέρνησης) είναι: d i T = C + P + R = ( Α E p ) + ( p E Β ) + ( pe E p ) = t t t d d s = ( Α E E B) < T* = ( AEB) 1

20 Το συνολικό πλεόνασμα (δηλαδή η κοινωνική ευημερία) μειώνεται κατά (Ε ΕΕ ) μετά την επιβολή της φορολογίας. - Ορισμός. Η μείωση του συνολικού πλεονάσματος που οφείλεται στην επιβολή του φόρου ονομάζεται μη αντισταθμιζόμενη απώλεια (Deadweight Loss DWL): 10 2 i DWL = ( E EE ) = t - Η φορολογία στρεβλώνει τα σήματα της αγοράς και, επομένως, στρεβλώνει τη συμπεριφορά (τα κίνητρα) των καταναλωτών και των παραγωγών στην αγορά. Η φορολογία αυξάνει την τιμή που πληρώνουν οι καταναλωτές, οπότε οι καταναλωτές έχουν κίνητρο να αγοράζουν μικρότερη ποσότητα του αγαθού. Η φορολογία μειώνει την τιμή που εισπράττουν οι παραγωγοί, οπότε οι παραγωγοί έχουν κίνητρο να πουλάνε μικρότερη ποσότητα 20 του αγαθού.

21 Η ποσότητα ισορροπίας του αγαθού μειώνεται: q < q*. - Δηλαδή: Η φορολογία εμποδίζει τη διενέργεια αμοιβαίως επωφελών συναλλαγών στην αγορά. - Η μη αντισταθμιζόμενη απώλεια DWL=(E ΕΕ ) παριστάνει τη συνολική αξία των αμοιβαίως επωφελών συναλλαγών που δεν πραγματοποιούνται στην αγορά εξαιτίας της φορολογίας. - Γενικό Συμπέρασμα: Η (μοναδιαία) φορολογία οδηγεί σε αναποτελεσματική κατανομή των πόρων στην οικονομία. 21

22 Το Μέγεθος του Φόρου και η Μη Αντισταθμιζόμενη Απώλεια -Έχουμε υπολογίσει τη μη αντισταθμιζόμενη απώλεια: i 10 DWL = ( E EE ) = t DWL 10 2 DWL = t 2 0 t - Δηλαδή: Καθώς αυξάνεται το μέγεθος του φόρου (t), ημη αντισταθμιζόμενη απώλεια (DWL) μεγαλώνει με αύξοντα ρυθμό. 22

23 Το Μέγεθος του Φόρου και τα Φορολογικά Έσοδα - Έχουμε υπολογίσει τα φορολογικά έσοδα της κυβέρνησης: 20 Rt t q t t t t R ( ) = ( ) = 400, R = 400t t (Laffer Curve) 0 t*=0 180 t -Tα φορολογικά έσοδα μεγιστοποιούνται για t*=0. Τα μέγιστα φορολογικά έσοδα είναι: R(t*)=

24 -H καμπύλη που δείχνει τη σχέση ανάμεσα στο μέγεθος του φόρου (t) και τα φορολογικά έσοδα (R) τηςκυβέρνησηςονομάζεται καμπύλη του Laffer. i Για 0 t 0, η αύξηση του φόρου οδηγεί σε αύξηση των φορολογικών εσόδων. i Για 0 t 180, ηαύξησητουφόρουοδηγείσεμείωσητων φορολογικών εσόδων. - Παράδειγμα. Το 180, η κυβέρνηση Ρήγκαν εκτίμησε ότι η οικονομία των ΗΠΑ βρισκόταν στο κατερχόμενο τμήμα της καμπύλης του Laffer (δηλαδή ότι οι φορολογικοί συντελεστές ήταν υπερβολικά υψηλοί). => H κυβέρνηση προέβλεψε ότι μια μείωση των φορολογικών συντελεστών θα οδηγούσε σε αύξηση των φορολογικών εσόδων. Αλλά: Η πρόβλεψη της κυβέρνησης διαψεύστηκε (τα φορολογικά έσοδα μειώθηκαν και το δημοσιονομικό έλλειμμα αυξήθηκε). 24

25 Ελαστικότητα και μη Αντισταθμιζόμενη Απώλεια - Το μέγεθος της μη αντισταθμιζόμενης απώλειας DWL=(E ΕΕ ) εξαρτάται από την ελαστικότητα της προσφοράς και της ζήτησης ως προς την τιμή. (i) Με δεδομένη την ελαστικότητα της ζήτησης, όσο μεγαλύτερη είναι η ελαστικότητα της προσφοράς ως προς την τιμή τόσο μεγαλύτερη είναι η μη αντισταθμιζόμενη απώλεια. p p d p* p s E t E E D D 0 q 0 q q q* q q* p p d p* p s E E E t (α) Ανελαστική Προσφορά (β) Ελαστική Προσφορά 25

26 - Στο διάγραμμα (α), η προσφορά είναι σχετικά ανελαστική (δηλαδή η καμπύλη προσφοράς είναι σχετικά κατακόρυφη). => Η μη αντισταθμιζόμενη απώλεια DWL=(E ΕΕ ) είναι σχετικά μικρή. - Στο διάγραμμα (β), η προσφορά είναι σχετικά ελαστική (δηλαδή η καμπύλη προσφοράς είναι σχετικά οριζόντια). => Η μη αντισταθμιζόμενη απώλεια DWL=(E ΕΕ ) είναι σχετικά μεγάλη. - Εξήγηση: Η φορολογία (t) μειώνει την τιμή που εισπράττουν οι παραγωγοί και, επομένως, οδηγεί σε μείωση της προσφερόμενης ποσότητας. => Όσο μεγαλύτερη είναι η ελαστικότητα της προσφοράς ως προς την τιμή, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η μείωση της προσφερόμενης ποσότητας (η στρέβλωση της συμπεριφοράς των παραγωγών) και, επομένως, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η μη αντισταθμιζόμενη απώλεια. 26

27 (ii) Με δεδομένη την ελαστικότητα της προσφοράς, όσο μεγαλύτερη είναι η ελαστικότητα της ζήτησης ως προς την τιμή τόσο μεγαλύτερη είναι η μη αντισταθμιζόμενη απώλεια. p t p t p d p* p s E E E p d p* p s E E E D 0 q q* D q 0 q q* q (α) Ανελαστική Ζήτηση (β) Ελαστική Ζήτηση 27

28 - Στο διάγραμμα (α), η ζήτηση είναι σχετικά ανελαστική (δηλαδή η καμπύλη ζήτησης είναι σχετικά κατακόρυφη). => Η μη αντισταθμιζόμενη απώλεια DWL=(E ΕΕ ) είναι σχετικά μικρή. - Στο διάγραμμα (β), η ζήτηση είναι σχετικά ελαστική (δηλαδή η καμπύλη ζήτησης είναι σχετικά οριζόντια). => Η μη αντισταθμιζόμενη απώλεια DWL=(E ΕΕ ) είναι σχετικά μεγάλη. - Εξήγηση: Η φορολογία (t) αυξάνει την τιμή που πληρώνουν οι καταναλωτές και, επομένως, οδηγεί σε μείωση της ζητούμενης ποσότητας. => Όσο μεγαλύτερη είναι η ελαστικότητα της ζήτησης ως προς την τιμή, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η μείωση της ζητούμενης ποσότητας (η στρέβλωση της συμπεριφοράς των καταναλωτών) και, επομένως, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η μη αντισταθμιζόμενη απώλεια. 28

29 - Γενικό Συμπέρασμα. Όσο μεγαλύτερη είναι η ελαστικότητα της προσφοράς ή / και της ζήτησης ως προς την τιμή, τόσο μεγαλύτερη είναι η μη αντισταθμιζόμενη απώλεια (DWL) που οφείλεται στη φορολογία. - Παράδειγμα 1. Φόρος Μισθωτών Υπηρεσιών Αν η προσφορά εργασίας έχει μεγάλη ελαστικότητα ως προς το μισθό, τότε η επιβολή φόρου μισθωτών υπηρεσιών θα δημιουργήσει μεγάλες στρεβλώσεις στη συμπεριφορά των εργαζομένων και, επομένως, θα δημιουργήσει μεγάλη μη αντισταθμιζόμενη απώλεια. (οι εργάτες θα τείνουν να εργάζονται λιγότερες ώρες, θα επιλέγουν να συνταξιοδοτηθούν νωρίτερα, θα προτιμήσουν να εργαστούν στην παραοικονομία κ.λπ.). 2

30 - Παράδειγμα 2. Φόρος Έγγειας Ιδιοκτησίας Το 187, ο Henry George πρότεινε την επιβολή ενός μοναδικού έγγειου φόρου (στις αγοραπωλησίες γης). Η προσφορά γης είναι πλήρως ανελαστική, οπότε: (i) Οι πωλητές γης (οι πλούσιοι γαιοκτήμονες) αναλαμβάνουν το φορολογικό βάρος δηλαδή ο έγγειος φόρος είναι δίκαιος. (ii) H μη αντισταθμιζόμενη απώλεια είναι μηδενική δηλαδή ο έγγειος φόρος είναι επίσης αποτελεσματικός. - Αλλά: Η προσφορά γης που έχει υποστεί έγγειες βελτιώσεις δεν είναι πλήρως ανελαστική. Τα φορολογικά έσοδα από τις αγοραπωλησίες γης δεν είναι αρκετά για τη χρηματοδότηση των δημόσιων υπηρεσιών. 30